Poj*cie, klasyfikacja oraz znaczenie inwestorów - E-SGH

advertisement
Pojęcie, klasyfikacja oraz znaczenie
inwestorów instytucjonalnych na
rynkach finansowych
Ewolucja stosunków właścicielskich
w gospodarce kapitalistycznej
Kapitalizm właścicielski - system, w którym właściciele
kapitału zarządzają nim osobiście. Tą wczesną formę rozwoju
stosunków
właścicielskich
cechuje
bardzo
duże
rozdrobnienie własności w gospodarce.
 Kapitalizm menedżerski - system, w którym w którym
właściciele kapitału powierzają zarządzanie nim wynajętym
menedżerom. Na tym etapie następuje konsolidacja
własności, przy jednoczesnym rozdrobnieniu rzeczywistej
kontroli nad własnością.
 Kapitalizm finansowy (instytucjonalny) - system, w którym
właściciele kapitału przekazują nadzór nad skutecznością
działań menedżerów oraz narzędzia do ich dyscyplinowania
instytucjom wspólnego oszczędzania i inwestowania. Na tym
etapie rozwoju stosunków właścicielskich następuje
konsolidacja rzeczywistej kontroli nad stosunkowo
rozdrobnionym kapitałem.

Ewolucja systemu finansowego

Hegemonia banków komercyjnych

Dominacja rynków finansowych

Etap sekurytyzacji
Inwestorzy instytucjonalni są to instytucje
zajmujące się profesjonalnie lokowaniem
środków
na
rynku
kapitałowym,
szczególnie
w
zakresie
inwestycji
długoterminowych.
E Philip Davis: Wyspecjalizowane instytucje
finansowe
zarządzające
zbiorowo
oszczędnościami drobnych inwestorów w
celu zapewnienia wyniku w zakresie
maksymalizacji stopy zwrotu, przy
zagwarantowaniu
akceptowalnego
poziomu ryzyka i terminów zapadalności
aktywów
Cechy inwestorów instytucjonalnych






Risk pooling
Dywersyfikacja portfela
Preferencja płynności
Zdolność gromadzenia i przetwarzania informacji rynkowych
Duży udział pasywów długoterminowych
Duża skala instytucji
◦ Duże wolumeny transakcji
◦ Inwestycje w niepodzielne aktywa o wysokiej wartości
◦ Duża siła negocjacyjna

Zarządzanie aktywami osób trzecich
◦ Stosunek fiducjarny
◦ Problem agent – pryncypał
◦ Zachowania stadne (herding behavior)
Najważniejsze grupy inwestorów
instytucjonalnych
banki komercyjne
 banki inwestycyjne
 firmy ubezpieczeniowe
 fundusze emerytalne
 fundusze inwestycyjne
 fundusze hedgingowe
 fundusze private equite / venture capital
 narodowe fundusze majątkowe (Sovereign
Wealth Funds)

Banki komercyjne
Banki komercyjne - koncentrują się na
udzielaniu kredytów a lokaty w papiery
wartościowe i inne instrumenty finansowe
traktują jako działalność drugoplanową.
Najczęściej zakupują wtedy skarbowe i
komunalne papiery wartościowe oraz
papiery dłużne przedsiębiorstw. Banki
uczestnicząc w ustalaniu ceny na kapitał
wpływają na zainteresowanie inwestycjami
w papiery wartościowe.
Banki inwestycyjne
Banki inwestycyjne - profesjonalnie lokują
środki na rynku kapitałowym, często
nawet kreując go. Uczestniczą one w
organizacji
emisji
papierów
wartościowych,
podejmując
często
wysokie ryzyko, jakie jest z tym związane
(będąc
gwarantem
emisji).
Instytucje ubezpieczeniowe
Instytucje ubezpieczeniowe - instytucje te w
naturalny sposób zmuszone są do inwestowania,
ponieważ gromadzą znaczne środki pieniężne i
osiągają nadwyżki ze swej działalności. Inwestycje
przez nie dokonywane, ze względu na charakter
tych instytucji, są lokatami bezpiecznymi. Na ogół
inwestują one w akcje renomowanych firm lub
nabywają skarbowe papiery wartościowe (np.
obligacje). Zazwyczaj powszechny obowiązek
niektórych grup ubezpieczeń sprawia, że rozwój
instytucji dokonujących tych operacji jest
promowany przez instrumenty państwowej
polityki gospodarczej.
Fundusze emerytalne
Fundusze emerytalne tworzy się w celu
dodatkowego
zabezpieczenia
osób
indywidualnych na starość, niezależnie od
państwowego
systemu
ubezpieczeń
społecznych. Na rynku kapitałowym
fundusze emerytalne są niezależnymi
podmiotami w sensie finansowym,
organizacyjnym i prawnym.
Fundusze inwestycyjne
Fundusze inwestycyjne - to instytucje finansowe,
które lokują powierzone sobie pieniądze w
przedsięwzięcia mające przynosić zysk, przede
wszystkim na rynkach finansowych. Fundusz
dysponuje znacznie większym rozeznaniem, które
możliwości inwestowania są bardziej atrakcyjne z
punktu widzenia uzyskania odpowiednio wysokiej
stopy
zwrotu.
Osoba
inwestująca
za
pośrednictwem funduszu ma także gwarancje, że
jej portfel inwestycyjny, w którym oprócz akcji
mogą znaleźć się także inne instrumenty
finansowe, będzie zarządzany profesjonalnie.
Fundusze hedgingowe
Fundusze hedgingowe (Hedge fund) - rodzaj
instytucji finansowej pobierającej opłatę za
zarządzanie powierzonym kapitałem, w którym
dokonuje się kupna i krótkiej sprzedaży
instrumentów finansowych na rynku kapitałowym
w celu ograniczenia (hedge) ryzyka wahań cen
obejmujących swoim zasięgiem cały rynek dla
maksymalizacji zysków.
Jego najważniejszymi cechami są bardzo wysokie
ryzyko inwestycyjne jak i możliwość osiągania
wysokiej
stopy
zwrotu
zarówno
podczas hossy jak i bessy na rynku.
Fundusze Private Equity / Venture Capital
Fundusze PE/VC to fundusze inwestycyjne
specjalizujące się w inwestycjach o
charakterze
niepublicznym,
często
charakteryzującym
się
podwyższonym
ryzykiem inwestycyjnym i koniecznością
aktywnego
włączenia
się
inwestora
finansowego
w
zarządzanie
przedsięwzięciem.
Venture Capital jest często traktowany jako
podgrupa Private Equity specjalizująca się w
inwestycjach
w
przedsiębiorstwa
na
wczesnym etapie rozwoju.
Narodowe Fundusze Majątkowe
Narodowe Fundusze Majątkowe (Sovereign
Wealth Funds) – fundusze inwestycyjne
kontrolowane przez władze publiczne,
inwestujące na rynkach kapitałowych
środki pochodzenia publicznego, często
pochodzące z dochodów państwa ze
sprzedaży surowców naturalnych.
Dynamiczny wzrost skali aktywów
inwestorów instytucjonalnych
140
119.5
120
103.5
100
108.5
93.7
79.9
80
69.3
84.4
84.7
2010
2011
77.1
68.1
60.6
60
40
39.8
40.1
2000
2001
47.4
48.1
2003
2004
37.7
31.4
25
20
0
1995
1998
2002
2005
2006
2007
2008
2009
2012
2013
2014
2015
Wartość aktywów tradycyjnych inwestorów instytucjonalnych (bln USD)
(Źródło: CityUK Fund Management Report 2015)
Nowe grupy inwestorów instytucjonalnych
(2014, bln USD)
fundusze hedgingowe
2.7
3
fundusze ETF
4.1
fundusze private equity
7.1
państwowe fundusze majątkowe
31.1
instytucje ubezpieczeniowe
37
fundusze inwestycyjne
40.4
fundusze emerytalne
0
(Źródło: CityUK Fund Management Report 2015)
10
20
30
40
50
Aktywa inwestorów instytucjonalnych w
relacji do GDP (% - lata 1970 - 2010)
300
257
250
224
200
178
177
168
1970
1990
150
2004
125
115
102
100
50
79
72
52
42
41
7
0
0
0
USA
UK
Francja
Świat
2010
Przyczyny wzrostu znaczenia
inwestorów instytucjonalnych

Przemiany w gospodarce światowej
◦ Dynamiczny wzrost skali sektora finansowego
◦ Wzrost skali oszczędności gospodarstw
domowych
◦ Deregulacja rynków finansowych
◦ Wzrost skali emisji papierów wartościowych
◦ Wzrost skali transgranicznych inwestycji
portfelowych
◦ Innowacje na rynkach finansowych (instrumenty
pochodne, commercial papers, asset-backed
securities)
Przyczyny wzrostu znaczenia
inwestorów instytucjonalnych

Przyczyny podażowe – wzrost przewagi
komparatywnej w zakresie realizowanych
funkcji.
◦ Innowacje finansowe prowadzą do obniżenia
kosztów świadczonych usług i rozszerzenia ich
zakresu.

Przyczyny popytowe – wzrost popytu na
funkcje
pełnione
przez
inwestorów
instytucjonalnych ze strony ich klientów.
◦ Wzrost popytu na długoterminowe inwestycje
oferujące
wysoką
stopę
zwrotu
przy
ograniczonym ryzyku.
Obszary wpływu inwestorów
instytucjonalnych
Struktura i rozwój systemu finansowego
 Efektywność i stabilność systemu
finansowego
 Wzrost gospodarczy
 Finansowanie podmiotów gospodarczych
 Wycena aktywów
 Ład korporacyjny

Korzyści oferowane przez
inwestorów instytucjonalnych





Koncentracja funduszy (pooling of funds) – korzyści skali
inwestycji – rozwój rynku sekurytyzacji aktywów;
Transfer zasobów ekonomicznych – transfer w czasie
(systemy emerytalne) i w przestrzeni (inwestycje
transgraniczne, dywersyfikacja portfela);
Zarządzanie ryzykiem – zdolność do wykorzystywania
instrumentów pochodnych i innych narzędzi redukcji ryzyka
portfela aktywów;
Wykorzystanie informacji cenowych – niski koszt dostępu do
i przetwarzania informacji;
Zarządzanie
problemami
motywacyjnymi
(incentive
problems) – duża siła głosu inwestorów instytucjonalnych
daje im większe możliwości wpływu na poziomie
korporacyjnym a nawet politycznym.
Skutki wzrostu znaczenia inwestorów instytucjonalnych –
obszar obsługi i rozliczeń płatności

Rozwój funduszy rynku pieniężnego
oferujących funkcje płatnicze jako
alternatywa dla rachunków bankowych
(USA, Francja).
◦ Odpośredniczenie (disintermediation) rynku
depozytów bankowych
Skutki wzrostu znaczenia inwestorów instytucjonalnych –
struktura rynku
Preferencje inwestorów instytucjonalnych
– płynność rynku, efektywność procesu
rozliczeniowego, mniejsze
znaczenie
ochrony inwestorów.
 Efekty – rozwój hurtowych rynków
finansowych – rynki blokowe, platformy
MTN (ECN), procesy konsolidacji giełd i
instytucji rozliczeniowych, przejście od
handlu
open-outcry
do
handlu
elektronicznego.

Skutki wzrostu znaczenia inwestorów instytucjonalnych –
obszar koncentracji funduszy

Konkurencja banki – zarządzający funduszami
– odpośredniczenie działalności banków
◦ Rozwój rynku sekurytyzacji aktywów.
◦ Reakcja sektora bankowego – wzrost udziału
przychodów prowizyjnych i pozabilansowych –
rozwój bankowości uniwersalnej; w obszarze
bilansowym
wzrost
zainteresowania
pożyczkobiorcami o wyższym poziomie ryzyka
(finansowanie nieruchomości, fuzji i przejęć,
kredyty
międzynarodowe).
Przejście
od
relationship banking do transactions banking.

Gwałtowny spadek udziału bezpośrednich
inwestycji gospodarstw domowych
Skutki wzrostu znaczenia inwestorów instytucjonalnych –
obszar transferu zasobów ekonomicznych


Wzrost
udziału
inwestorów
instytucjonalnych skutkuje wydłużeniem
terminów
zapadalności
aktywów
w
portfelach i zmianami struktury portfeli
(wzrost udziału papierów udziałowych).
Przejęcie
przez
inwestorów
instytucjonalnych
głównej
roli
w
międzynarodowych transferach kapitału
(spadek znaczenia banków komercyjnych po
kryzysach
zadłużeniowych
krajów
rozwijających się)
Skutki wzrostu znaczenia inwestorów instytucjonalnych –
obszar transferu zasobów ekonomicznych – inwestorzy
instytucjonalni jako źródło finansowania korporacji

Rynek akcji – preferowane akcje o
wysokiej płynności i dużej kapitalizacji.
◦ Większość inwestycji instytucjonalnych ma
charakter benchmarkowy – preferowane
inwestycje w składniki benchmarku.

Rynek obligacji korporacyjnych – efekt
klienteli – podział na rynek investmentgrade bonds i high-yield bonds
◦ Case rynku obligacji zamiennych
Skutki wzrostu znaczenia inwestorów instytucjonalnych –
obszar innowacji finansowych
Rozwój rynku sekurytyzacji aktywów,
 Rozwój rynku instrumentów pochodnych,
 Rozwój nowych strategii zarządzania
portfelem (immunizacja portfela itp.)

Skutki wzrostu znaczenia inwestorów instytucjonalnych –
obszar informacji cenowej

Wpływ inwestorów instytucjonalnych na
zmienność cen aktywów.
◦ Okresy „normalne” – wzrost tempa
dostosowania cen aktywów do wartości
fundamentalnej.
◦ Okresy „kryzysowe” – zjawiska stadne (oneway selling)
Skutki wzrostu znaczenia inwestorów instytucjonalnych –
obszar problemów motywacyjnych (incentive problems)

Modele kontroli nad przedsiębiorstwem:
◦ Direct control via debt (Niemcy, Europa
kontynentalna, Japonia)
◦ Market control via equity (kraje anglosaskie)

Nowe koncepcje kontroli
◦ Market control via debt (finansowanie fuzji i
przejęć długiem wysokiego ryzyka prze banki i
instytucje)
◦ Direct control via equity – wzrost aktywności
inwestorów instytucjonalnych na walnych
zgromadzeniach i w nieformalnych relacjach z
zarządami korporacji
Download