Socjologia- wykłady - Socjologia (gabi19931)

Socjologia- wykłady.doc
(134 KB) Pobierz
Socjologia – wykłady
Socjologia bada wszelkie formy życia zbiorowego.
August Comte – wprowadził pojęcie socjologii ( gr. Socius – zbiorowość )
Florian Znaniecki – polski socjolog
Refleksja teoretyczna, wiedza potoczna charakter praktyczny, co dobre, co złe.
Woluntaryzm – wiara w to, że osoby rządzące państwem są wstanie je kształtować.
Kwestia naukowości, nauka nie zadowala się opisem, jakie relacje zachodzą
Metodologia, neutralność, prawo, które można odkryć.
Kultura
1. Kultura jako wyróżnik człowieka – człowiek jest twórcą i uczestnikiem kultury.
Kultura to wszystko co jest stworzone przez człowieka, co jest przez niego nabywane przez uczenie się i
przekazywane innym ludziom, a także następnym pokoleniom w drodze informacji poza genetycznej.
„Całościowy sposób życia charakterystyczny dla danej zbiorowości, na który składa się wszystko to co ludzie
robią, myślą i posiadają jako członkowie społeczeństwa (wzory działania, myślenia i wyposażenia
materialnego”
Cechy kultury jako atrybuty człowieczeństwa:
- kultura obejmuje całość życia człowieka ( kultura reguluje wszystkie czynności i zachowania ludzkie)
- kultura nie ma charakteru wartościującego ( elementem kultury mogą być wzory, reguły, które wzbudzają
nasze …?)
- kultura jest tworem zbiorowym, nie indywidualnym ( częścią kultury jest tylko to, co zostało wprowadzone
w obieg społeczny)
- kultura zmienia się i narasta w czasie ( jest skumulowane doświadczeniem zbiorowości, przekazywanym z
pokolenia na pokolenie)
Na kulturę składają się określone wzory zachowania, wartości i wyrastające z tych wartości normy, a także
sankcje do ich przestrzegania
Wzory zachowania mogą być:
- idealne (wskazujące, jak należy postępować lub co odczuwać, a przynajmniej jakim odczuciom dawać
wyraz w określonych okolicznościach)
- realne (widoczne regularności zachowań członków pewnej zbiorowości, nie określają jak się należy
zachowywać ale ujawniają, jak się ludzie zachowują
* jawne - uświadomione
* ukryte ( takie, które realizujemy nie mając pojęcia, ze zachowujemy się zgodnie z nimi)
Wartości kulturowe – reguły, których przedmiotem są cele działania mówiące jakie cele są godne, słuszne,
właściwe. Wartości wskazują do czego ludzie powinni dążyć.
Normy kulturowe – reguły, których przedmiotem są sposoby czy metody działania, środki stosowane dla
osiągnięcia celu. Normy wskazują w jaki sposób ludzie powinni dążyć do realizacji wartości.
Rodzaje wartości:
- wartości uznawane ( czyli takie, o których człowiek wie, że powinny być dla niego atrakcyjne i że powinien
je cenić. Jednak akceptując je i dążąc do ich realizacji człowiek może odrzucać przymus zewnętrzny.
- wartości odczuwalne czyli takie, które zostały zinternalizowane, a dążenie do ich osiągnięcia odczuwane
jest przez niego jako własna potrzeba.
- wartości realizowane zarówno wartości odczuwane jak i uznawane.
Siła regulacji reguł kulturowych
- imperatywy kulturowe – kategoryczne żądania pewnego sposobu postępowania lub pewnego celu, mogą
być sformułowane pozytywne jak nakazy (musi) lub negatywne jako zakazy ( nie wolno)
- przyzwolenia – reguły nie nakazujące, ani nie zakazujące, a tylko dopuszczające pewne postępowania czy
pewien cel.
- zalecenia, preferencje - reguły wskazujące, jakie postępowanie byłoby szczególnie godne uznania,
zastrzegające zarazem, że nie można tego od nikogo wymagać ( dobrze by było, żeby…)
Sankcje – system kar i nagród, za pomocą, których zbiorowość zachęca jednostki do pewnych zachowań
uważanych za pożądane.
*sankcje formalne – kary i nagrody określane przez przepisy oraz kodeksy karne, których stosowaniem
zajmuje się aparat administracyjny,
- nieformalne, obyczajowe np. wyjaśnianie, oznaki szacunku
Kultura jednej zbiorowości rzadko stanowi monolit, pewne jej treści tworzą kulturę, głównego nurtu.
- subkultury – odrębne sposoby życia mniejszych osobowości mieszczących się w zasięgu uznanej przez ich
członków kultury szerszej.
- kontrkultury – sposób życia swiadomie i celowo przeciwstawny dominującej w danym społeczeństwie, np.
grupy anarchiczne.
Entocentryzm – skłonność do wynoszenia własnej grupy poza inne, traktowanie jej kultury jako
przewyższające wszystkie inne.
Relatywizm kulturowy – przeciwieństwo etnocentryzmu, dostrzeganie wielkości i rożnorodnosci kultur i
uznania, że sposoby działania i myslenia dadzą się zrozumieć tylko w odniesieniu do ich własnych.
Relatywizm kulturowy jako :
- zasada metodologiczna
- element swiatopoglądu
- teoria i filozofia człowieka
- relatywizm wartości
Uniwersalia, powszechniki kulturowe – elementy kultury spotykane we wszystkich znanych
społeczeństwach, historycznych i współczesnych.
Dyfuzja kultur – przepływ elementów kulturowych lub małych konfiguracji kulturowych między odmiennymi
kulturami.
Akumulacja – proces wdrażania jednostki do kultury innej niż ta, która była przez wychowanie.
Synkretyzm kulturowy – następstwo dyfuzji, a zwłaszcza procesu akumulacji, polegającej na wiązaniu w
jednorodne całości elementów pochodzących z różnych kultur.
Uniformizacja kultury
Mcdonaldyzacja społeczeństwa swiatowego – proces stopniowego upowszechniania się zasada działania
restauracji typu szybkiej obsługi.
Wyznaczniki mcdonaldyzacji:
-efektywnosć
-kalkulacyjnosć (ilość równoważy jakość, dobre to co dostajemy szybko)
-przewidywalnosć (towary zawsze i wszędzie takie same)
-manipulacja(na zachowanie klientów)
Kultura symboliczna obejmuje wartości i wzory zachowań związane z zaspokajaniem potrzeb ludzkich
wykraczających poza potrzeby podstawowe.
Znak to każdy przedmiot czy zjawisko, które ludzie odnoszą do czegos innego.
Rodzaje znaków:
- instrumentalne – nie posiadają własnej treści np. STOP
- symbole – znaki stanowiące wartość samą w sobie np. godło narodowe, flaga.
Kultura organizacyjna – system wartości i norm, schematów poznawczych i wzorów zachowań, które
stymulują istotne z punktu widzenia realizacji celów danej organizacji, zachowania jej członków.
Różne perspektywy badań nad kulturą organizacyjną, traktowanie kultury organizacyjnej jako zmiennej,
zewnętrznej niezależnej w stosunku do organizacji, traktowanie kultury organizacyjnej jako zmiennej
zależnej wewnętrznie generowanej
Wymiary kultury:
 dystans władzy – stopień nierówności wynikającej z zajmowanej przez nich pozycji w strukturze
społecznej
 stopień unikania niepewności – ludzie wolą sytuacje sformalizowane od niesformalizowanych
 indywidualizm/kolektywizm – odnosi się do zakresu, w jakim pracownicy są skłonni zaakceptować
dominacje wspólnych interesów nad jednostkami
 męskość / kobiecość – cechy określane jako męskie lub kobiece
Krytyka modelu Hofstede’a
- dychotomiczne skonstruowanie wymiany kultury
- ograniczenia metodologiczne
- założenie o decydującym wpływie kultury narodowej na kulturę organizacyjny
Funkcje kultury:
- poznawcza – informacyjna, percepcyjnie
- adaptacyjna jak zachować się w danej organizacji pozwala prognozować i planować
Socjalizacja ( uspołecznienie) – proces uczenia się dzięki, któremu stajemy się członkami danego
społeczeństwa i kultury – proces wchodzenia w daną kulturę.
W procesie socjalizacji uczymy się:
- wartości kultury
- norma zachowań
- tworzy się nasza osobowość
- własna koncepcja siebie „JA”
- minimum kulturowego
Podstawowe mechanizmy socjalizacji:
- wzmacnianie (system kar i nagród)
- naśladowanie ( zachowanie tak jak inne osoby)
- przekaz symboliczny
Rodzaje socjalizacji
- pierwotna (przechodzona w dzieciństwie)
- wtórna ( przez całe życie)
- resocjalizacja
Koncepcja behawiorystyczna (J. Watson) osobowości to wyznaczony repertuar zachowań przez, które
jednostka reaguje na bodźce z otoczenia, podstawowy mechanizm socjalizacji to instrumentalne uczenie się.
Koncepcja psychoanalityczna – osobowość jako złożona struktura socjalizacja jako proces internalizacji
reguł kulturowych przebiega w sferze super – ego
Ego – umożliwia kompromis pomiędzy sferą potrzeb a sferą społecznych powinności
Koncepcja socjologiczna – wszystko co czyni człowieka człowiekiem pochodzi od społeczeństwa , wynika z
kontaktów i interakcji z innymi ludźmi.
Proces kształtowania się jaźni (self) etap zabawy, etap gry, pojawienie się uogólnionego innego, struktura
jaźni ja (I) mnie (me)
Jaźń odzwierciedlona
Osobowość – zorganizowana struktura cech indywidualnych oraz sposób zachowania, które decydują o
sposobach przystosowania się danej jednostki do jej środowiska.
Osobowosć wyrasta na podbudowie
- biologicznej (płeć, wiek itp.)
- psychologicznej (inteligencja, pamięć)
- społecznej ( odziaływanie kultury, role społeczne)
Typy osobowości:
- typologia Hipokratesa
- sangwinik (towarzyski, otwarty)
- melancholik ( emocjonalny, depresyjny)
 flegmatyk ( spokojny, wytrwały)
 choleryk ( pobudzony, mało wytrwały)
Typologia C. Junga ( orientacja psychologiczna, podstawa kierunek, aktywności życiowej człowieka)
- introwertyk (zamknięty, ukierunkowany na siebie)
 ekstrawertyk (otwarty)

Typologia F. Znanieckiego:
- człowiek dobrze wychowany (wychowany przez profesjonalne instytucje)
- człowiek pracy – ukształtowany pod wpływem pracy
- człowiek zabawy – krąg towarzyski, grupy rówieśnicze
- człowiek zboczeniec – osobowość ukształtowana w sposób nieszablonowy
 człowiek dobry acz mądry – osobowość przyszłości, łącząca zalety wszystkich innych typów.

Typologia D. Riesmanna – osobowość społeczna zmienia się wraz z historycznym rozwojem społecznym
- tradycyjna – przestrzeganie tradycji
 wewnątrzsterowna
 zewnątrzsterowna -podatny na wpływy
Osobowosć autorytarna to osobowość wyposażona w cechy:
- aprobata konwencjonalnych wartości i przyjętych zwyczajów
- tendencja do surowego karania
- poczucie zagrożenia
- preferowanie działań z pozycji siły
Osobowość podstawowa – stanowią elementy osobowości występuje u przedstawicieli danej kultury, jest
to zestaw norm, podstaw wspólnych dla członków danej zbiorowości .
Osobowość modalna to typ osobowości występujący najczęściej w danej populacji
Pozycja społeczna – miejsce w hierarchi w danej społeczności( zbiorowości)
Rodzaje pozycji
- przypisane np. pozycja dziecka,
- osiągane np. pozycja więźnia
Pojęcie roli społecznej:
Rola społeczna to zespół praw i obowiązków związanych z daną pozycją, rola społeczna to schemat
zachowania związanego z pozycją.
Elementy składające się na role:
- zachowania nakazane
 zachowania zakazane
 margines swobody
Konflikt ról – występuje kiedy różne role wymagają w tym samym czasie sprzecznych ze sobą zachowań.
Rola kluczowa – rola człowieka, wyznaczająca, jak jest on postrzegany, a tym samym wyznacza jego
tożsamość
Osobowość a role społeczne:
- przyjmując nowe role, człowiek dopasowywuje je do swoich wcześniejszych ról oraz do siebie samego do
swojej osobowości.
- osobowość człowieka ma także wpływ na sposób odgrywania roli
- przykład odwrotnego odziaływania roli na osobowość
Funkcje socjalizacji :
- transmisja kultury, kumulacja wiedzy i technologii
- zapewnienie ładu i porządku społecznego
Efekty socjalizacji:
- internalizacja – przyjęcie pewnych reguł jako własne przekonania
- identyfikacja – realizacja pewnych reguł kulturowych dlatego, że uznaje się za słuszne racje grupy, która
skłania do określonego typu zachowań (poczucie obowiązku)
- uleganie – realizacja pewnych reguł kulturowych z obawy przed sankcjami
Kontrola społeczna, konformizm, dewiacje.
Kontrola społeczna – wszystkie mechanizmy, które uruchamiają/wymuszają działanie utrzymujące porządek
społeczny.
Mechanizmy :
 Instytucje
 Proces socjalizacji ( dzięki niemu powstaje kontrola wewnętrzna )
 Kontrola zewnętrzna
„Kontrola społeczna to zespół czynników kształtujących zachowanie jednostki w sposób społecznie
pożądany”
Aspekty kontroli społecznej:
- aspekt statyczny – przedstawia wzorzec zachowań wymaganych
- aspekt dynamiczny odziaływanie represyjne i prewencyjne .
Rodzaje kontroli społecznej:
- formalna ( regulacje prawne, aparat sądowniczy, prawo)
- nieformalna (zwyczaje i obyczaje)
- zamierzona (działanie zamierzone)
- niezamierzona ( działania pod wpływem obecności innych)
- wewnętrzna
- zewnętrzna
Rodzaje sankcji
- pozytywne (nagrody)
- negatywne ( kary)
- formalne
- nieformalne
- prewencyjne (zapobiegawcze)
- represyjne
Konformizm – dostosowanie własnego zachowania i sposobu myślenia do zachowania i sposobu myślenia
członków danej zbiorowości.
Eksperyment S. Ascha – wpływ grupy na jednostkę.
Przyczyny konformizmu:
- niewiedza
- obawy
- chęć akceptacji
Dewiacja – odchylenie od reguł, zboczenie z drogi, zachowanie niezgodne ze standardami normatywnymi.
Badania dewiacji
(1) Funkcjonalistyczno strukturalistyczne
- dewiacja – patologia społeczna
- system norm i wzorów jest obiektywnie dany.
(2) Interakcjonizm
- normy nie są obiektywnie dane lecz ulegają ciągłej zmianie
- zainteresowanie powstawaniem norm
Teorie dotyczące dewiacji (funkcjonalistyczno – strukturalistyczne)
1 Przyczyną dewiacji jest rozregulowanie systemu społecznego
2 Przyczyną dewiacji jest transmisja kultury dewiacyjnej
3 Przyczyną dewiacji jest niesprawność mechanizmów kontroli społecznej
Transmisja kultury dewiacyjnej:
Jednostka uczy się systemu norm dewiacyjnych mniejszej zbiorowości, które nie są akceptowane przez
większość społeczeństwa
Niesprawnosć mechanizmów kontroli społecznej:
Jednostka kalkuluje egoistycznie jak ma postępować, czy zgodnie z normami czy poza nimi.
Teoria etykietowana ( naznaczana) H.S Beckera
...
Plik z chomika:
Milena_K_97
Inne pliki z tego folderu:




Socjologia wyklad 1.rar (390 KB)
Socjologia wykład 2.rar (13 KB)
Socjologia wykład 3.rar (10 KB)
Socjologia- wykłady.doc (134 KB)
 Socjologia.rar (2395 KB)
Inne foldery tego chomika:
Zgłoś jeśli naruszono regulamin



Strona główna
Aktualności
Kontakt


Dział Pomocy
Opinie


Regulamin serwisu
Polityka prywatności
Copyright © 2012 Chomikuj.pl