IMMUNOLOGIA II KOLOKWIUM - opracowane zagadnienia c.d

IMMUNOLOGIA II KOLOKWIUM - opracowane zagadnienia
c.d.doc
(1030 KB) Pobierz
CYTOTOKSYCZNOŚĆ KOMÓRKOWA.
ADCC (cytotoksyczność komórkowa zależna od przeciwciał). S.276
Do zabicia komórki w ADCC konieczny jest jednoczesny udział przeciwciał i komórek
efektorowych. Przeciwciała opłaszczają komórkę docelową warunkując swoistość reakcji,
natomiast komórki efektorowe, wiążąc końce fragmentów Fc tych przeciwciał, warunkują efekt
cytotoksyczny. Obecność dopełniacza nie jest konieczna do wystąpienia ADCC, choć może
nasilać to zjawisko.
Mechanizm:
1) największe znaczenie mają IgG
2) IgE uczestniczą w odpowiedzi przeciw pasożytom w ADCC z udziałem komórek
mających receptor FcεRII (eozynofile, trombocyty i makrofagi). Efekt cytotoksyczny
wiąże się z wydzielaniem mediatorów przez wymienione komórki.s.276
Komórki biorące udział w ADCC.
1) W reakcjach ADCC uczestniczy większość leukocytów: komórki NK (LGL), makrofagi,
monocyty, niektóre limfocyty T, neutrofile, eozynofile, trombocyty.
2) Efekt ADCC mogą również wywierać komórki niektórych linii nowotworowych (np.linii
monocytarnej)
3) Komórki K- komórki limfoidalne uczestniczące w ADCC (kom.NK, limfocyty T
CD3+CD16+)
4) Udział komórek efektorowych w ADCC jest uzależniony od obecności receptora dla
fragmentu Fc przeciwciała:
a) komórki żerne (makrofagi, monocyty, neutrofile) wywierają efekt ADCC wobec
erytrocytów i pewnym stopniu do komórek nowotworowych, komórki limfoidalne
(głównie LGL) niszczą kom.nowotworowe i zakażone wirusem
b) eozynofile, podobnie jak trombocyty (także monocyty) współuczestniczą w ADCC
wobec pasożytów
c) niektóre cytokiny są w stanie wzmagać efekt ADCC np.IFN-γ (aktywuje makrofagi i
neutrofile), GM-CSF (nasila ADCC z udziałem neutrofilów i eozynofilów) i IL-2, która
aktywuje komórki NK
Receptory dla FcγR (CD16,CD32,CD64), występowanie i rola w reakcji ADCC. S.141
Udział komórek efektorowych w ADCC jest uzależniony od obecności receptora dla fragmentu
Fc przeciwciała. Liczba tych receptorów na pow.komórek zależy często od stanu aktywacji
komórki, a ponadto na różnych typach komórek obserwuje się różne formy receptorów, siłą
rzeczy poszczególne populacje leukocytów cechują się pewnymi preferencjami uczestniczenia w
ADCC.
Wiele komórek ma receptory dla fragmentu Fc przeciwciała IgG- receptory FcγR. Dzięki nim
komórki K są zdolne do zabicia komórek opłaszczonych przez IgG w efekcie ADCC.
Komórki żerne (makrofagi i neutrofile) dzięki obecności FcγR energicznie fagocytuje komórki i
cząsteczki opłaszczone przeciwciałami- immunofagocytoza.
CD16 (FcγRIII)- występuje w dużej ilości na komórkach NK (aktywuje). CD16 może również
rozpoznawać niektóre struktury na komórkach docelowych bezpośrednio, bez udziału
przeciwciała. Obecny na NK, granulocytach, makrofagach. Monocytach. To receptory dla
FcIgG, fagocyty i ADCC (tylko IgG połączone z Ag- ligand to IgG???)
CD32 (FcγRII)- występuje na monocytach, makrofagach, granulocytach, eozynofilach. Funcje:
fagocytoza, ADCC. Ligand IgG. Wiąże tylko IgG połączone z Ag. Uczestniczy w usuwaniu
kompleksów immunologicznych. Krwinki białe i wszystkie kom.mające RcγR ….NK…???
CD64 (FcγRI)- występuje na monocytach i makrofagach. Receptory w dużym powinowactwie
do Fc IgG. Jedyne które wiąże wolne przeciwciała.
Receptorowy i enzymatyczny mechanizm niszczenia komórki docelowej.
1) niszczenie komórki docelowej na drodze enzymatycznej (perforyny, granzymy):
a) perforyna:czynnik cytotoksyczny obecny w ziarnach cytolitycznych limfocytów.
1) mają zdolność wbudowywania się i tworzenia kanałów w błonie komórek docelowych na
drodze polimeryzacji
2) jest glikoproteiną (555 aminokwasów, masa cząsteczkowa od 68 do 70kDa
3) są pewne analogie w budowie cząsteczki perforyny i składników dopełniacza s.280
4) wbudowanie perforyny może zachodzić ze współudziałem niektórych receptorów
błonowych s.281
5) wielkość kanałów(porów) utworzonych w błonie przez spolimeryzowaną porfirynę
zależy od liczby pojedynczych cząstek wchodzących w skład polimeru. Srednica porów
jest wystarczająco duża, aby umożliwić swobodny wypływ i dopływ do cytoplazmy
różnych jonów, a nawet cząstek polipeptydowych. Powoduje to zniesienie bariery
warunkującej integralność komórki i w konsekwencji poważne zaburzenie gospodarki
mineralnej oraz szok toniczny. Końcowym wynikiem działania perforyny jest indukcja
apoptozy w komórce docelowej i w konsekwencji degradacja DNA
6) Indukcja apoptozy ma związek z wniknięciem do cytoplazmy komórki docelowej jonów
Ca2+, które aktywują endonukleazy, oraz granzymów i białka p40-TIA-1
7) Strona 282 doczytać
b) granzymy: proteazy serynowe w ziarnach cytolitycznych s.282
1) zdolność do indukcji fragmentacji DNA komórki docelowej
2) element reakcji cytotoksycznej: modyfikują (aktywują) perforynę
3) indukują bezpośrednio apoptozę komórki docelowej:
 po wniknięciu do cytoplazmy komórki docelowej przez pory utworzone przez
perforynę mogą wykazywać aktywność proteolityczną
 granzym B trawi niektóre proenzymy z rodziny kaspaz (prokaspazy), przekształcając
je w aktywne cząsteczki bezpośrednio uczestniczące w apoptozie
 granzym B aktywuje przez proteolizę białko Bid należące do proapoptycznych białek
z rodziny Bcl-2. Aktywowane białko Bid inicjuje szlak apoptozy związany z
mitochondriami, który może być hamowany przez białko Bcl-2
 inne granzymy wiążą się z białkami chromatyny, trawią je i tym samym ułatwiają
endonukleazom dostęp do nici DNA
 mogą również uszkadzać białka cytoplazmy i organelle komórkowe
2) niszczenie komórki docelowej na drodze enzymatycznej:
a) receptory z rodziny TNF:
 interakcja ligandów wytwarzanych przez komórki efektorowe ze swoistymi
receptorami obecnymi na komórkach docelowych, konsekwencją tej interakcji
jest przekazanie sygnału do komórki docelowej , indukujące w niej proces
apoptozy
 ryc.19.5. s.284
 receptory dla cząsteczki TNF w komórkach docelowych zawierają w części
cytoplazmatycznej tak zwaną ,,domenę śmierci”
 cząsteczka FasL reaguje z receptorem Fas, szeroko rozpowszechniony w różnych
typach komórek
 komórki cytotoksyczne, zabijające komórki docelowej za pomocą FasL, to
głównie limfocyty Tc CD4+
 mechanizm ten zależy od ekspresji liganda przez komórkę efektorową, jak i
ekspresji swoistego receptora przez komórkę docelową s.286
Rozpoznanie i niszczenie komórki docelowej przez komórki NK.
Komórki NK- najistotniejsze spośród komórek wykazujących naturalną cytotoksyczność- są
limfocytami mającymi właściwości spontanicznego ( bez uprzedniej immunizacji) zabijania
komórek docelowych, obejmujących niektóre komórki nowotworowe i komórki zakażone
wirusem.
1) efekt cytotoksyczny komórek NK nie podlega restrykcji w zakresie głównego układu
zgodności tkankowej (MHC)
2) mechanizm zabijania komórek docelowych:
a) komórki NK zawierają ziarna azurofilne, które zawierają wiele związków
cytotoksycznych (perforyna, proteazy serynowe- granzymy i granulolizyna)
b) w procesie cytolizy komórki docelowej współuczestniczą wydzielane przez komórki NK
toksyny (czynniki cytotoksyczne) oraz białko TIA-1
c) aktywacja komórek NK może prowadzić do ekspresji na ich pow.cząsteczki FasL oraz
TRAIL, za pomocą których komórki NK mogą indukować w komórkach
nowotworowych apoptozę
d) s.270, 283,284 również 267
Rozpoznanie i niszczenie komórki docelowej przez limfocyt Tc.
2 mechanizmy cytotoksyczności komórkowej wykorzystywane przez limfocyty:
1) mechanizm związany z uwolnieniem zawartości cytoplazmatycznych ziaren (cytolitycznych)
2) mechanizm związany z aktywacją swoistych receptorów dla cząsteczek nadrodziny TNF
obecnych na komórkach docelowych, głównie receptorów Apo-1/Fas (CD95) i receptorów DR4
i DR5
3) tab.19.1. Str.277
4) podrozdział 19.1.: s.278
 I etap: limf.Tc swoiście rozpoznaje i wiąże komórkę docelową
a) połączenie (koniugacja) komórki eżektorowej z docelową- kluczową rolę odgrywają tu
cząsteczki adhezyjne (pary receptor-ligand np.LFA-1-ICAM-1; LFA-2-LFA-3; CD28B7) również integryny β1
b) wymagana jest obecność jonów Ca2+ i Mg2+, a także nie za niska temp.
c) sygnały aktywacyjne ( nie zawsze dochodzi do lizy)
 II etap: dochodzi do aktywacji limfocytu, która prowadzi do przemiesczenia się ziaren w
kierunku kom.docelowej (polaryzacja)
 III etap: degranulacja i i uwolnienie czynników cytotoksycznych (,,śmiertelny cios”)
a) uwolnienie ziaren zależy od aktywacji z pośrednictwem kompleksu TCR/CD3 (powoduje
wzrost stężenia ziaren Ca2+)
 IV etap: recyrkulacja (oddzielenie limfocytu od komórki docelowej i ,,poszukiwanie
następnej ofiary”)
a) umożliwia w określonej jednostce czasu zabicie wielu komórek docelowych
b) zależy od możliwości migracyjnych limfocytów
c) zdolność do zabicia następnej komórki docelowej wymaga pewnego okresu refrakcji,
niezbędnego do syntezy zużytych czynników cytotoksycznych i odtworzenia ziaren
cytoplazmatycznych
Charakterystyka komórki NK.
1) Komórki NK- najistotniejsze spośród komórek wykazujących naturalną cytotoksycznośćsą limfocytami mającymi właściwości spontanicznego ( bez uprzedniej immunizacji)
zabijania komórek docelowych, obejmujących niektóre komórki nowotworowe i komórki
zakażone wirusem.
2) Uczestniczą w procesach immunoregulacji
3) Ich efekt cytotoksyczny nie podlega restrykcji w zakresie MHC
4) Komórki NK stanowią średnio 10% limfocytów krwi obwodowej człowieka
5) Stanowią populacje komórek odporności nieswoistej
6) Uczestniczą w nadzorze immunologicznym – zespół mechanizmów immunologicznych
odporności przeciwnowotworowej oraz w odporności przeciwwirusowej
7) Cechy morfologiczne:
a) liczne azurofilne ziarna cytoplazmatyczne
b) mała wartość stosunku jądra do powierzchni cytoplazmy
c) nerkowate jądro w wyraźną heterochromatyną i jąderkiem
d) liczne mikrokosmki i pofałdowania pow.komórki
e) s.265
f) pochodzą z prekursorów dojrzewających w szpiku, komórki macierzystej wspólnej dla
limf.T i B
g) aby zróżnicować się w formy dojrzałe potrzebują cytokin wydzielanych przez kom.zrębu
szpiku: IL-15, czynnik kom,macierzystych(SCF), ligand Flt3 i IL-4
h) część kom.NK może proliferować w tkankach
i) czynnik wzrostowy dla kom.NK: IL-2, IL-12, IL-15, IL-21
j) w wątrobie 50% limfocytów to kom.NK, w płucach 30%, w węzłach chłonnych 2-7%, w
nowotworach litych 5-27%
k) dwie subpolpulacje: NK1 (wydzielają IFN-γ) i NK2 (wudzielają IL-13)
Podobieństwa i różnice komórki NK,limfocytów cytotoksycznych (Tc) z receptorem
TCRαβ i TCRγδ. (kartka)
Limfocyt Tc z TCRαβ- rozpoznaje komórkę docelową przez interakcję TCR ze swoistym
oligopeptydem prezentowanym przez komórki docelowe w kontekście cząsteczki MHC.
Limfocyt Tc z TCRγδ- również rozpoznaje i niszczy komórki docelowe, ale bez MHC.
Komórki NK- rozpoznaje kom.docelową za pośrednictwem receptorów wiążących cząsteczki
MHC, ale w zależności od receptorów, interakcje kom.NK z komórką docelową może prowadzić
do indukcji bądź zahamowania reakcji cytotoksycznej.
NADWRAŻLIWOŚĆ: MECHANIZMY I SKŁADNIKI REAKCJI.
Nadwrażliwość- nadmiernie nasilona lub zaburzona odpowiedź immunologiczna.
2)
3)
4)
6)
7)
Nadwrażliwość typu I. (alergie)
1) u jej podłoża leżą reakcje antygeny (alergenu) z IgE związanymi z receptorami
powierzchniowymi (FcεRI) komórek tucznych i bazofilów; efekt kliniczny związany jest
z wydzielaniem przez wymienione komórki mediatorów, takich jak: histamina,
leukotrieny, aktywatory kinin.
Szczególnego rodzaju reakcje: niewspółmiernie mała dawka antygenu wywołuje czasem
gwałtowne objawy
Stany chorobowe w tej nadwrażliwości: katar sienny, astma atopowa, atopowe zapalenie
skóry, wstrząs anafilaktyczny
Atopia- w szerszym znaczeniu: dziedziczna skłonność do nadmiernego wytwarzania IgE
rozpoznających niektóre antygeny powszechnie występujące w środowisku; w węższym
znaczeniu: synonim choroby, u podloża której leży nadwrażliwość typu
5) Składniki: IgE+kom.tuczna+eozynofile
Alergie definiuje się na podstawie: obecności swoistych IgE w surowicy, dodatnich prób
skórnych, objawów klinicznych
Mechanizm: IgE na powierzchni mastocytów=gotowość; pojawia się alergen i wywołuje
degranulację mastocyta
8) Przebieg:
Czynniki środowiskowe i genetyczne. S.373
A. czynniki genetyczne:
a) gdy jedno z rodziców jest alergikiem (40%)
b) gdy oboje są alergikami (60%)
c) chłopcy częściej zapadają na choroby alergiczne
d) ryzyko zachorowania dziecka jest większe w przypadku alergii matki, niż gdy alergikiem
jest ojciec
e) wystąpienie schorzeń alergicznych wynika z interakcji wielu genów odpowiedzialnych
za kodowanie białek uczestniczących w reakcjach immunologicznych
B. czynniki środowiskowe:
a) czynniki infekcyjne: hipoteza higieny (brak kontaktu z mikroorganizmami, szczepienia)przewaga aktywności limfocytów Th2 w porównaniu do Th1; str.374
b) czynniki toksyczne, zanieczyszczenia środowiskowe: występowanie alergii jest rzadsze
w krajach uboższych; dym papierosowy, spaliny Diesla (piren, fenantren), kurz, składniki
diety
c) ekspozycja na alergen: najskuteczniejszym sposobem zmniejszenia objawów alergii, gdy
już dojdzie do rozwoju choroby, jest maksymalne ograniczenie kontaktu z alergenem
bądź jego źródłem
d) znaczenie pokarmu naturalnego w diecie niemowlęcia: przekazywanie IgG płodowi i
karmienie piersią, S-IgA w mleku matki przyczyniają się do ograniczenia zakażeń układu
pokarmowego str.377
Drogi aktywacji mastocyta. S.387
1) związanie antygenu przez IgE połączone z komórką (za pośrednictwem FcεRI- są
równomiernie rozproszone na pow.komórki i cechują się dużą mobilnością w
płaszczyźnie błony komórkowej)
2) aktywacja z pominięciem mechanizmów immunologicznych: Ab anty-IgE,
konkanawalina A, kontakt z bakteriami i ich produktami (endotoksynami), substancja P,
jonofor A, anafilotoksyny, chemokiny
IgE jako przeciwciało homocytotropowe.
Łączy się z receptorami na komórkach (mastocyty)- FcεRI (są też na kom.Langerhansa i
bazofilach, eozynofilach). Receptor FcεRI jest tetrametrem składającym się z łańcuchów α, β i
dimeru γ. Łańcuch α jest wyeksponowany na pow.komórki i jest odpowiedzialny za wiązanie
IgE. Natomiast łańcuchy β i γ warunkują prawidłowość i stabilność struktury receptora oraz,
dzięki motywom ITAM w części cytoplazmatycznej, zdolność do przekazywania sygnału do
wnętrza komórki.
Objawy kliniczne ogólne i miejscowe.
Postać miejscowa:
1) nieżyt błon śluzowych
2) pokrzywka
3) astma
Postać ogólna:
1) wstrząs anafilaktyczny
Nadwrażliwość typu II (cytotoksyczna) s.401
1) dominującą rolę odgrywają IgG i IgM
2...
Plik z chomika:
Marzena_wet
Inne pliki z tego folderu:

IMMUNOLOGIA II KOLOKWIUM - opracowane zagadnienia c.d.doc (1030 KB)
 IMMUNOLOGIA II KOLOKWIUM - opracowane zagadnienia.doc (108 KB)
pytania 2 koło.doc (23 KB)
pytania z II kola 2010.doc (20 KB)
Wet.2009Zag.2Imm.doc (186 KB)



Inne foldery tego chomika:


Zgłoś jeśli naruszono regulamin





Strona główna
Aktualności
Kontakt
Dział Pomocy
Opinie


Regulamin serwisu
Polityka prywatności
Copyright © 2012 Chomikuj.pl
inne
KOLO I