Galileusz - Saturn - Eu-Hou
advertisement
Oryginał poniższego tekstu znajduje się pod tym adresem. Nasze tłumaczenie jest miejscami dość swobodne, staraliśmy się jednak wiernie trzymać ducha oryginału. Liczymy zatem na wyrozumiałość z Waszej strony. Dorota i Jacek Kuprasowie. www.djkupras.blogspot.com Saturn – Wtedy i Teraz Widok z Galileuszowego Teleskopu Galileusz po raz pierwszy obserwował Saturna przez teleskop w lipcu 1610r. Właśnie niedawno ogłosił swoje odkrycia księżyców Jowisza, lecz widok Saturna najdalej położonej z wówczas znanych planet, znajdującej się dwa razy dalej niż Jowisz był o wiele bardziej tajemniczy i trudny do zrozumienia. Ku zaskoczeniu Galileusza Saturn nie był jedną planetą, lecz trzema! W galileuszowym teleskopie jawił się on jako jedna duża planeta sąsiadująca z dwiema mniejszymi, które prawie się z nią stykały. Galileusz naszkicował to tak: Inni astronomowie, których teleskopy nie były tak dobre jak galileuszowy, widzieli jedną owalną planetę. Po paru latach Galileusz ponownie obserwował Saturna i w 1616r. sporządził poniższy szkic: Powyżej: Szkic Galileusza z 1616r. Czy twoim zdaniem widać na nim pierścień? (Źródło: Albert Van Helden/Science History Publications Ltd.) Galileusz określił to, co zobaczył jako planetę z uchwytami. Jak ty byś nazwał to, co widać na szkicu? Choć my możemy łatwo rozpoznać na rysunku pierścień, ani Galileusz ani późniejsi astronomowie nie domyślali się, że widziany przez nich kształt planety związany jest z posiadaniem przez nią pierścienia. Teorie uchwytów, owalu, czy potrójnej planety istniały jeszcze przez kolejne 40 lat, zanim holenderski astronom, Christian Huygens w końcu odkrył, że Saturn posiada pierścienie. Co dostrzegłeś przy pomocy Mikroobserwatorium? Jak Saturn wygląda na twojej fotografii uzyskanej przy pomocy Mikroobserwatorium? Czy możesz powiedzieć, że planeta posiada pierścienie, czy podobnie jak Galileusz, możesz zinterpretować obraz jako uchwyty lub nawet potrójną planetę? Aby poprawić jakość obrazu możesz posłużyć się: programem MicroObservatory image. . Powyżej: Zdjęcie Saturna pochodzące z archiwum Mikroobserwatorium. Czy widzisz na nim pierścienie lub uchwyty? Saturn – 400 Lat Później Saturn był badany przez cztery sondy wystrzelone przez NASA poczynając od 1979r. Wykonane z bliska zdjęcia pierścieni planety pokazały ich wspaniałą i złożoną strukturę. Obecnie wiemy, że pierścienie złożone są z miliardów odłamków skał i lodu o rozmiarach wahających się pomiędzy paroma centymetrami a paroma metrami. Pomimo tego, że ich średnica wynosi 250 000km (mogłyby prawie wypełnić odległość pomiędzy Ziemią i Księżycem) posiadają grubość mniejszą niż kilometr, miejscami zaś są jeszcze cieńsze. Widoczność pierścieni zależy od ich grubości, oraz od tego, jak duże są w danym miejscu odłamki tworzące pierścień. Na poniższym zdjęciu wykonanym przez sondę Cassini możemy zobaczyć, jak zdumiewającą i urozmaiconą strukturę posiadają pierścienie otaczające Saturna. Powyżej: Zaćmienie Słońca – przez Saturna! Zostało ono wykonane przez sondę Cassini, gdy znalazła się ona po nieoświetlonej stronie planety. (Źródło zdjęcia: JPL/NASA) Uważa się, że na kształt pierścieni duży wpływ mają liczne, małe księżyce, zwane księżycami pasterskimi, których grawitacja kształtuje rozkład materii w obrębie pierścieni. Ciągle nie jest jasne, czy materiał tworzący pierścienie potrzebuje uzupełniania czy też pierścienie zanikną z upływem milionów lat. Nowy materiał może pochodzić z tuzinów księżyców obiegających Saturna, z których wzajemne zderzenia lub upadki meteorytów mogą wyrzucać w przestrzeń obłoki skał i lodu. Dowiedz się więcej: Rok 2009 został ogłoszony Międzynarodowym Rokiem Astronomii aby uczcić czterysetną rocznicę odkryć dokonanych przez Galileusza. Dowiedz się więcej na ten temat, odwiedzając następujące strony: Główna strona obchodów Międzynarodowego Roku Astronomii 2009 (ang). Międzynarodowy Rok Astronomii 2009 w Polsce Strona NASA Międzynarodowego Roku Astronomii 2009 (ang.).. By dowiedzieć się więcej o misji Cassini przejdź na stronę: http://saturn.jpl.nasa.gov/home/index.cfm/ Informacje o Układzie Słonecznym znajdziesz pod adresem: http://solarsystem.nasa.gov/planets/index.cfm Sondami, które odwiedziły Saturna były: Pioneer 11 (1979), Voyager 1 (1980), Voyager 2 (1981) oraz Cassini-Huygens (2004). Informacje na temat misji NASA znajdziesz pod adresem: http://www.nasa.gov/missions/index.html Tutaj znajdują się pozostałe teksty poświęcone odkryciom Galileusza. Zobacz, jak zmieniło się nasze postrzeganie Wszechświata na przestrzeni ostatnich 400 lat.
