Współczesne problemy socjologii

Rok akademicki:
2016/2017
Grupa przedmiotów:
podstawowe
Numer katalogowy:
Współczesne problemy socjologii
Nazwa przedmiotu:
ECTS
Tłumaczenie nazwy na jęz. angielski:
Contemporary problems of sociology
Kierunek studiów:
Pedagogika
Koordynator przedmiotu:
dr Wojciech Połeć
Prowadzący zajęcia:
dr Wojciech Połeć, dr Barbara Post
Jednostka realizująca:
Wydział Nauk Społecznych, Katedra Socjologii, Zakład Struktur i Działań Społecznych
3
Wydział, dla którego przedmiot jest
realizowany:
Status przedmiotu:
Formy dydaktyczne, liczba godzin:
Metody dydaktyczne:
Pełny opis przedmiotu:
rok: I
c) niestacjonarne
Jęz. wykładowy: polski
semestr letni
Cykl dydaktyczny:
Założenia i cele przedmiotu:
b) stopień: II
a) przedmiot: podstawowy
Celem przedmiotu jest przekazanie wiedzy (teoretycznej i empirycznej) na temat współczesnych problemów socjologii, w tym na
temat współczesnego społeczeństwa polskiego i zachodzących w nim zmian w kontekście społecznym, gospodarczym
i politycznym. Podstawowym zadaniem kursu będzie analizowanie wybranych mechanizmów i procesów społecznych
z wykorzystywaniem wyników dynamicznych badań empirycznych dotyczących polskiego społeczeństwa. Analizy dotyczyć będą
procesów zachodzących w ramach trzech podstawowych wspólnot (narodowej, religijnej i obywatelskiej) oraz przemian struktury
społecznej polskiego społeczeństwa.
a)
wykład
liczba godzin: 10
b)
ćwiczenia
liczba godzin: 10
1. analiza i interpretacja tekstów źródłowych,
2. analiza i interpretacja wyników badań,
3. dyskusje.
4. konsultacje
Wykłady oraz ćwiczenia będą poświęcone analizie wybranych mechanizmów i procesów społecznych charakterystycznych dla
współczesnego społeczeństwa polskiego. Mają pokazywać, jak wiedza socjologiczna może być stosowana i wykorzystywana w
praktyce oraz uwrażliwiać słuchaczy na socjologiczne analizy własnego społeczeństwa, takie zwłaszcza, które dotyczą jego
najważniejszych problemów i umożliwiają pogłębione zrozumienie podstawowych procesów społecznych. Przekazywana wiedza
i poruszana problematyka będzie dotyczyła zarówno funkcjonowania poszczególnych instytucji społecznych (w tym wypadku
teoretyczną ramą określającą ich wybór są wywodzące się z teorii funkcjonalnej typologie), jak i funkcjonowania jednostek.
Poruszane problemy będą analizowane w kontekście zmiany systemowej, co oznacza również analizę trendów i tendencji
stanowiących „bilans transformacyjny” oraz odniesienia do okresu sprzed roku 1989.
Tematyka zajęć koncentrować się będzie wokół następujących kwestii:
1. Zajęcia wprowadzające: Socjologia – nauka o społeczeństwie ?; Polska – przestrzeń i ludzie.
2. Dynamika zbiorowych tożsamości Polaków. "Splątana" tożsamość Polaków i historyczny proces jej powstawania.
3. Polskie społeczeństwo jako wspólnota wyznaniowa.
4. Polskie społeczeństwo jako wspólnota polityczna.
5. Polskie społeczeństwo jako wspólnota obywatelska
6. Polska transformacja jako przykład radykalnej zmiany systemowej.
7. Struktura społeczna polskiego społeczeństwa.
8. Problemy biedy i wykluczenia społecznego.
9. Zajęcia podsumowujące.
Wymagania formalne (przedmioty
wprowadzające):
Założenia wstępne:
Zakłada się, że studenci mają podstawową umiejętność rozumienia i stosowania pojęć używanych w ramach analiz procesów
społecznych
Efekty kształcenia:
01 - Student ma podstawową wiedzę o przebiegu i społecznych konsekwencjach polskiej transformacji.
02 - Student ma wiedzę o wybranych procesach i zmianach, jakie zachodzą w polskim społeczeństwie (system wartości i
postawy społeczne, style życia, struktura społeczna, gospodarka).
03 - Student potrafi (zarówno pracując indywidualnie, jak i w zespole) przedstawić prostą analizę wybranego zjawiska
społecznego, charakterystycznego dla współczesnego polskiego społeczeństwa
Sposób weryfikacji efektów kształcenia:
Forma dokumentacji osiągniętych efektów
kształcenia:
Elementy i wagi mające wpływ na ocenę
końcową:
Miejsce realizacji zajęć:
1, 2, 3 - kolokwia (prace pisemne)
Praca pisemna
1)
2)
ocena znajomości wykładu w konstrukcji pracy = 30%
ocena znajomości literatury obowiązkowej i pozycji z literatury uzupełniającej = 70%
Sala dydaktyczna
Literatura podstawowa:
1) M. Jarosz, M. Kozak, Eksplozja nierówności?, Instytut Studiów Politycznych PAN, Oficyna Naukowa, Warszawa 2015
2) A. Giza, M. Sikorska (red), Współczesne społeczeństwo polskie, PWN, Warszawa 2012
3) W. Misztal, A. Kościański (red), Rozdroża i praktyki idei społeczeństwa obywatelskiego, IFiS PAN, Warszawa 2011
4) J. Czapiński, T. Panek (red), Diagnoza społeczna 2013. Warunki i jakość życia Polaków, Rada Monitoringu Społecznego, Warszawa 2013 (fragmenty)
5) H. Domański (red), Zmiany stratyfikacji społecznej w Polsce, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2008
6) wybrane komunikaty CBOS
Literatura uzupełniająca:
1) J. Urbański, Prekariat i nowa walka klas, Książka i prasa, Warszawa 2014 (fragmenty)
2) U. Beck, Społeczeństwo światowego ryzyka, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2012 (fragmenty)
3) A. Elliott, Współczesna teoria społeczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011
UWAGI: studenci składają pracę pisemną w terminach określonych sesją egzaminacyjną
Wskaźniki ilościowe charakteryzujące moduł/przedmiot :
Szacunkowa sumaryczna liczba godzin pracy studenta (kontaktowych i pracy własnej) niezbędna dla osiągnięcia zakładanych efektów kształcenia - na tej
podstawie należy wypełnić pole ECTS:
Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
75 h
1 ECTS
Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym, takich jak zajęcia laboratoryjne, projektowe, itp.:
Tabela zgodności kierunkowych efektów kształcenia efektami przedmiotu
Nr /symbol
efektu
Wymienione w wierszu efekty kształcenia:
01
Student ma pogłębioną wiedzę o rodzajach więzi społecznych i o rządzących nimi prawidłowościach
istotnych z punktu widzenia procesów edukacyjnych.
02
Student ma rozszerzoną wiedzę o różnych rodzajach struktur społecznych i instytucjach życia
społecznego oraz zachodzących między nimi relacjach istotnych z punktu widzenia procesów
edukacyjnych
Student potrafi (zarówno pracując indywidualnie, jak i w zespole) przedstawić analizę wybranego
zjawiska społecznego, charakterystycznego dla współczesnego polskiego społeczeństwa
03
Odniesienie do efektów dla programu kształcenia
na kierunku
K_W07
K_W08
K_U0, K_U021, K_U06
Całkowity nakład czasu pracy - przyporządkowania ECTS
Udział w wykładach
Udział w ćwiczeniach
Konsultacje
Przygotowanie do ćwiczeń
Przygotowanie do kolokwium zaliczeniowego
Razem:
10h – 0,4 ECTS
10 h – 0,4 ECTS
5 h – 0,2 ECTS
25 h – 1 ECTS
25 h - 1 ECTS
75 h – 3 ECTS