Document

WOJEWODA MAŁOPOLSKI
WP-III.431.4.4.2014
Kraków, 30.09.2014 r.
Pani Urszula Capiga i
Pani Dorota Wróżek – wspólnicy
ul. Bieżanowska 98 C, 30-826 Kraków
Dom Opieki SENIOR sp. z o.o.,
Zespół Kontrolny Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie, na podstawie
art. 22 pkt 10 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (tj. Dz. U. z 2013 poz.
182 z późn. zm.), rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r.
w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.) oraz
na podstawie upoważnienia nr WP-III.0030.60.2014 z Kraków, 23 lipca 2014 roku wydanego
z upoważnienia Wojewody Małopolskiego przez Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej
Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie, przeprowadził 24 lipca 2014 roku,
kontrolę doraźną w prowadzonym przez Panie Domu Opieki Senior.
Przedmiotem kontroli objęto standard usług socjalno-bytowych świadczonych przez
placówkę na rzecz mieszkańców oraz przestrzeganie praw osób objętych opieką, ze
szczególnym uwzględnieniem uwag wniesionych przez Panią Katarzynę Adamek w skardze
z 22 lipca 2014 r., przekazanej drogą elektroniczną do Wydziału Polityki Społecznej.
Ustaleń dokonano w oparciu o wizję lokalną, analizę dokumentacji, wyjaśnienia i informacje
uzyskane od Pani Urszuli Capigi jako osoby kierującej placówką, wyjaśnienia i informacje
uzyskane od członka rodziny jednej z mieszkanek.
Wyniki i ustalenia kontroli zostały przedstawione w podpisanym przez Panią
24 września 2014 r. protokole. Działalność placówki w zakresie objętym kontrolą oceniono
negatywnie.
Działając w oparciu o art. 128 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej
(Dz. U. z 2013 r. poz. 182 z późn. zm.), proszę Panią o podjęcie działań zmierzających do
usunięcia uchybień i nieprawidłowości, opisanych poniżej:
1.
Stwierdzono, że placówka zgodnie z decyzją Wojewody przeznaczona jest dla osób
w podeszłym wieku, nie jest natomiast przeznaczona dla osób przewlekle chorych
i niepełnosprawnych. Placówka z założenia miała mieć charakter kameralny, stwarzać
namiastkę domu rodzinnego dla seniorów, wyposażono ją w sprzęty używane
w gospodarstwach domowych lub w pensjonatach.
Podczas kontroli stwierdzono, że w placówce przebywają osoby niepełnosprawne
i przewlekle chore. Cztery osoby wymagają toalety wykonywanej w łóżku, wśród nich jest
mieszkanka z założonym cewnikiem. Będące na wyposażeniu pokoi drewniane, niskie łóżka
lub tapczany nie są dostosowane do stanu zdrowia i potrzeb części mieszkańców. Aktualnie
stan zdrowia mieszkańców wymaga sprzętów umożliwiających wykonywanie zabiegów
higienicznych i pielęgnacji. Zgodnie z przepisami art. 68 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej
sposób świadczenia usług powinien uwzględniać stan zdrowia, sprawność fizyczną
i intelektualną oraz indywidualne potrzeby i możliwości osoby przebywającej w placówce.
31-156 Kraków, ul. Basztowa 22 * tel. 12 39 21 591 * fax 12 39 21 424
http://www.malopolska.uw.gov.pl
ZALECENIE:
Dostosować wyposażenie pokoi uwzględniając stan zdrowia i sprawność fizyczną oraz
indywidualne potrzeby i możliwości mieszkańców, ze szczególnym uwzględnieniem
łóżek.
TERMIN REALIZACJI:
Powyższe zalecenie należy zrealizować niezwłocznie po otrzymaniu niniejszego
wystąpienia.
2.
W wyniku kontroli stwierdzono że w jednym z pokoi mieszka osoba, która jest
sparaliżowana i nie opuszcza łóżka, z informacji udzielonych w toku kontroli wynika, iż
w takim stanie przyjęto mieszkańca do placówki.
Dom Opieki „Senior” przeznaczony dla osób w podeszłym wieku winien przyjmować
osoby zgodnie z przeznaczeniem placówki. Dom nie jest przystosowany do pobytu osób
niepełnosprawnych jak również nie posiada stosownego zezwolenia na przyjmowanie osób
niepełnosprawnych i przewlekle chorych.
ZALECENIE:
Przyjmować do placówki wyłącznie osoby w podeszłym wieku, zgodnie z decyzją
Wojewody Małopolskiego.
TERMIN REALIZACJI:
Powyższe zalecenie należy zrealizować niezwłocznie po otrzymaniu niniejszego
wystąpienia.
3.
Na tablicy ogłoszeń znajdującej się w widocznym miejscu w budynku, zamieszczono
informację na temat podmiotu prowadzącego placówkę, w tym informację o siedzibie
podmiotu, zgodnie z przepisami art. 69 ust. 2, pkt 2 i 3 ustawy o pomocy społecznej.
Stwierdzono, że na tablicy nie zamieszczono informacji dotyczącej zakresu działalności
prowadzonej w placówce tj. informacji, iż jest to placówka dla osób w podeszłym wieku.
ZALECENIE:
Zamieścić na tablicy ogłoszeń znajdującej się w widocznym miejscu w budynku,
zgodnie z przepisami art. 69 ust. 2, pkt 2 i 3 ustawy o pomocy społecznej, informację
dotyczącą zakresu działalności prowadzonej w placówce tj. informację, iż jest to
placówka dla osób w podeszłym wieku.
TERMIN REALIZACJI:
Powyższe zalecenie należy zrealizować niezwłocznie po otrzymaniu niniejszego
wystąpienia.
4.
W związku z sygnałem o nieprawidłowym podawaniu leków skontrolowano
dokumentację Pani Zofii R. Analizując zapisy raportu pielęgniarskiego i wpisy w zleceniach
lekarskich należy stwierdzić, że podanie tabletki Estazolanu na dyżurze nocnym z dnia 27/28
kwietnia nie miało potwierdzenia w zleceniu lekarskim. Tabletki Estazolanu zostały zlecone
Pani R., dopiero 8 maja br. Stwierdzono, że podanie Estazolanu bez zlecenia lekarza przez
pielęgniarkę jest niedopuszczalne. Załącznik Nr 3 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia
7 listopada 2007 r. w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych,
diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez pielęgniarkę albo położną
samodzielnie bez zlecenia lekarskiego (Dz. U. Nr 210, poz. 1540), zawiera wykaz leków, do
których podawania choremu bez zlecenia lekarza jest uprawniona pielęgniarka i położna.
W wykazie tym Estazolan nie figuruje.
ZALECENIE
Bezwzględne zaprzestanie podawania przez pielęgniarkę bez zlecenia lekarskiego leków
nie ujętych w Załączniku Nr 3 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 7 listopada
2007 r. w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych,
31-156 Kraków, ul. Basztowa 22 * tel. 12 39 21 591 * fax 12 39 21 424
http://www.malopolska.uw.gov.pl
2
leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez pielęgniarkę albo położną
samodzielnie bez zlecenia lekarskiego (Dz.U. Nr 210, poz. 1540).
TERMIN REALIZACJI:
Powyższe zalecenie należy zrealizować niezwłocznie po otrzymaniu niniejszego
wystąpienia.
5.
Placówka mieści się w budynku wolnostojącym, dwukondygnacyjnym. Pokoje
mieszkalne usytuowane są na parterze oraz piętrze. Na piętro prowadzą schody oraz dźwig
osobowy przemieszczający się w szybie. Otwarty na parter korytarz na piętrze, wyposażony
jest w drewnianą, chwiejną barierkę o wys. 98 cm. W sytuacji upadku mieszkańca lub innej
osoby, barierka może się wyłamać, zatem nie stanowi ona wystarczającego zabezpieczenia
przed spadnięciem z piętra na parter – około 3 metrów wysokości. Wysokość balustrady przy
schodach również wynosi 98 cm. Zgodnie z § 298 rozporządzenia Ministra Infrastruktury
z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać
budynki i ich usytuowanie, minimalna wysokość balustrady mierzona do wierzchu poręczy
powinna wynosić 1,10 m. W związku z powyższym stwierdzono niezgodność opisanej
konstrukcji z obowiązującymi przepisami prawa.
ZALECENIE:
Dostosować wysokość i konstrukcję balustrady oraz wzmocnić ją w sposób zgodny
z zapisem rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie
warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie oraz
w sposób gwarantujący bezpieczeństwo osobom przebywającym w placówce.
TERMIN REALIZACJI:
Powyższe zalecenie należy zrealizować niezwłocznie po otrzymaniu niniejszego
wystąpienia.
6.
W budynku stwierdzono brak ostrzegawczego oznakowania schodków i stopni
znajdujących się w ciągach komunikacyjnych, jak również brak oznakowania stropów
pochyłych w pokojach mieszkalnych. Sytuacja ta pozostaje w sprzeczności z § 6 ust. 4
rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie
ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003 r., Nr 169, poz. 1650
z późn. zm.), który brzmi: „Miejsca niebezpieczne na przejściach zagrażające potknięciem się,
upadkiem lub uderzeniem (np. stopnie) powinny być pomalowane barwami bezpieczeństwa
zgodnie z Polskimi Normami.”.
ZALECENIE:
Nanieść oznakowanie ostrzegawcze na stopniach oraz stropach pochyłych w sposób
zgodny z przepisami w tym, zakresie.
TERMIN REALIZACJI:
Powyższe zalecenie należy zrealizować niezwłocznie po otrzymaniu niniejszego
wystąpienia.
7.
W wyniku oględzin placówki stwierdzono, że dokumentacja mieszkańców
przechowywana jest w ogólnodostępnym miejscu w holu na regale. Ustalono, że dokumenty
nie są należycie zabezpieczone przed osobami postronnymi.
ZALECENIE:
Zapewnić bezpieczne przechowywanie indywidualnej dokumentacji mieszkańców,
w sposób uniemożliwiający dostęp osób nieupoważnionych, zgodnie z regulacjami
ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz.U. z 2002 r. poz.
101, Nr 926 z późn. zm.).
TERMIN REALIZACJI:
31-156 Kraków, ul. Basztowa 22 * tel. 12 39 21 591 * fax 12 39 21 424
http://www.malopolska.uw.gov.pl
3
Powyższe zalecenie należy zrealizować niezwłocznie po otrzymaniu niniejszego
wystąpienia.
8.
Pielęgniarki świadczą pracę w systemie 12 godzinnych dyżurów. Sposób układania
grafików powoduje nagminne występowanie przypadków, w których jedna osoba dyżuruje
przez 24 godziny. W wyniku analizy grafików dyżurów stwierdzono np. że jedna
z pielęgniarek 2 czerwca oraz 4 czerwca pełniła 24 godzinne dyżury.
Opis czynności wykonywanych przez pielęgniarki na nocnym dyżurze świadczy
o tym, że zadania pracownika w nocy nie ograniczają się do pełnienia dyżuru, to jest
oczekiwania w gotowości do podjęcia pracy w przypadku wezwania przez mieszkańca, ale
polegają na faktycznym wykonywaniu pracy. Potwierdza to fakt, że placówka nie jest
wyposażona w instalację przyzywowo-alarmową, która umożliwiłaby mieszkańcom
wezwanie pracownika. Przepisy ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U.
z 1998 r., Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) stanowią w tym zakresie:
„Art. 132. § 1. Pracownikowi przysługuje w każdej dobie prawo do co najmniej 11 godzin
nieprzerwanego odpoczynku, z zastrzeżeniem § 3 oraz art. 136 § 2 i art. 137.
§ 2. Przepis § 1 nie dotyczy:
1) pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy,
2) przypadków konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub
zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii.
§ 3. W przypadkach określonych w § 2 pracownikowi przysługuje, w okresie
rozliczeniowym, równoważny okres odpoczynku.
Art. 135. § 1. Jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją, może być
stosowany system równoważnego czasu pracy, w którym jest dopuszczalne przedłużenie
dobowego wymiaru czasu pracy, nie więcej jednak niż do 12 godzin, w okresie
rozliczeniowym nieprzekraczającym 1 miesiąca. Przedłużony dobowy wymiar czasu pracy jest
równoważony krótszym dobowym wymiarem czasu pracy w niektórych dniach lub dniami
wolnymi od pracy.
§ 2. W szczególnie uzasadnionych przypadkach okres rozliczeniowy, o którym mowa w § 1,
może być przedłużony, nie więcej jednak niż do 3 miesięcy.
§ 3. Przy pracach uzależnionych od pory roku lub warunków atmosferycznych okres
rozliczeniowy, o którym mowa w § 1, może być przedłużony, nie więcej jednak niż do
4 miesięcy.
Art. 136. § 1. Przy pracach polegających na dozorze urządzeń lub związanych
z częściowym pozostawaniem w pogotowiu do pracy może być stosowany system
równoważnego czasu pracy, w którym jest dopuszczalne przedłużenie dobowego wymiaru
czasu pracy, nie więcej jednak niż do 16 godzin, w okresie rozliczeniowym
nieprzekraczającym 1 miesiąca.
§ 2. W systemie czasu pracy, o którym mowa w § 1, pracownikowi przysługuje,
bezpośrednio po każdym okresie wykonywania pracy w przedłużonym dobowym wymiarze
czasu pracy, odpoczynek przez czas odpowiadający co najmniej liczbie przepracowanych
godzin, niezależnie od odpoczynku przewidzianego w art. 133.
Art. 137. Do pracowników zatrudnionych przy pilnowaniu mienia lub ochronie osób,
a także pracowników zakładowych straży pożarnych i zakładowych służb ratowniczych może
być stosowany system równoważnego czasu pracy, w którym jest dopuszczalne przedłużenie
dobowego wymiaru czasu pracy do 24 godzin, w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym
1 miesiąca. Przepisy art. 135 § 2 i 3 oraz art. 136 § 2 stosuje się odpowiednio.”.
Powyższe przepisy nie mają zastosowania do osób zatrudnionych na podstawie
umowy zlecenia, stanowią jednak wskazówkę do ustalenia, jakie są przeciętne
psychofizyczne ograniczenia w ciągłym wykonywaniu pracy. Zgodnie z powyższymi
przepisami, przedłużenie czasu pracy do 16 godzin jest możliwe tylko przy pracach
polegających na dozorze urządzeń lub związanych z częściowym pozostawaniem
31-156 Kraków, ul. Basztowa 22 * tel. 12 39 21 591 * fax 12 39 21 424
http://www.malopolska.uw.gov.pl
4
w pogotowiu do pracy. Przedłużenie pracy do 24 godzin jest dopuszczalne tylko w przypadku
pracowników zatrudnionych przy pilnowaniu mienia lub ochronie osób, a także pracowników
zakładowych straży pożarnych i zakładowych służb ratowniczych. Powyższe rodzaje pracy
polegają na pozostawania przez większość czasu w gotowości do pracy, a wykonywanie
pracy występuje rzadko albo tylko w sytuacjach wyjątkowych.
Z uwagi na powyższe należy uznać, że wykonywanie pracy przez okres dłuższy
przekracza przeciętne psychofizyczne możliwości pracowników. W związku z tym dyżur
wykonywany przez takiego pracownika nie daje gwarancji zapewnienia odpowiedniej opieki
całodobowej mieszkańcom.
ZALECENIE:
Zapewnić prawidłowe realizowanie usługi opiekuńczych, albo poprzez ograniczenie
czasu wykonywania zadań przez pracowników lub zleceniobiorców do 12 godzin, albo
też przez zapewnienie warunków organizacyjnych, w których praca w nocy będzie
polegać przede wszystkim na pozostawaniu w pogotowiu do pracy, w szczególności
poprzez zamontowanie systemu przyzywowo- alarmowego.
TERMIN REALIZACJI:
Powyższe zalecenie należy zrealizować niezwłocznie po otrzymaniu niniejszego
wystąpienia.
9.
W związku z informacją zawartą w skardze o podawaniu kolacji o godz. 17, kontroli
poddano zagadnienie pór wydawanych posiłków. Dodatkowo poza skargą, podczas kontroli
jedna z osób odwiedzających, udzieliła informacji że kolacja wydawana jest przed godz. 18.
Na tablicy informacyjnej zamieszczono regulamin Domu Seniora w którym podano godziny
posiłków: (..), kolacja 1800.
Zgodnie z zapisem art. 68 ust. 6 ustawy o pomocy społecznej placówka, powinna
zapewnić: co najmniej 3 posiłki dziennie, przerwę między posiłkami nie krótszą niż
4 godziny, przy czym ostatni posiłek nie powinien być podawany wcześniej niż o godzinie
18, dostęp do drobnych posiłków i napojów między posiłkami. Należy zwrócić uwagę,
że powyższy przepis określa obowiązki placówki i prawa mieszkańca. Obowiązkiem
placówki jest między innymi zapewnienie kolacji podawanej nie wcześniej niż o godzinie 18.
Jeżeli jednak mieszkaniec o to poprosi, a placówka wyrazi zgodę, mieszkaniec może
otrzymać posiłek wcześniej i nie skorzystać z kolacji o godzinie 18. Nie zwalnia to jednak
placówki z obowiązku pozostawania w gotowości do wydawania kolacji o godzinie 18 lub
późniejszej. Zatem wydawanie kolacji przed godz. 18 bez zapewnienia mieszkańcom
możliwości spożycia jej nie wcześniej niż o godzinie 18 jest niezgodne z przepisami ustawy
oraz z Regulaminem Domu.
ZALECENIE:
Zapewnić mieszkańcom możliwość otrzymania kolacji nie wcześniej niż o godzinie 18.
TERMIN REALIZACJI:
Powyższe zalecenie należy zrealizować niezwłocznie po otrzymaniu niniejszego
wystąpienia.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 roku
w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.),
w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, koniecznym jest wskazanie osoby
odpowiedzialnej za ich powstanie. Jako osoby prowadzące Dom Opieki Senior są Panie
odpowiedzialne za stwierdzone uchybienia w jego działaniu. O sposobie realizacji
powyższych wniosków proszę mnie poinformować w terminie 30 dni od daty otrzymania
niniejszego wystąpienia pokontrolnego.
31-156 Kraków, ul. Basztowa 22 * tel. 12 39 21 591 * fax 12 39 21 424
http://www.malopolska.uw.gov.pl
5
Proszę również o poinformowanie mnie w terminie 14 dni od zrealizowania
poszczególnych zaleceń o ich wykonaniu.
Informuję Pana, iż na podstawie art. 128 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej,
przysługuje Panu uprawnienie do złożenia zastrzeżeń do zaleceń pokontrolnych, w terminie
7 dni od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego. Jednocześnie na gruncie
art. 128 ust. 4 i 5 ustawy o pomocy społecznej jest Pan zobowiązany:
1) w przypadku nieuwzględnienia zastrzeżeń, do powiadomienia mnie w terminie 30 dni
o realizacji zaleceń, uwag i wniosków;
2) w przypadku uwzględnienia zastrzeżeń, do powiadomienia mnie w terminie 30 dni
o realizacji zaleceń, uwag i wniosków, mając na uwadze zmiany wynikające
z uwzględnionych zastrzeżeń.
Z up. Wojewody Małopolskiego
mgr Renata Grochal
Zastępca Dyrektora
Wydziału Polityki Społecznej
31-156 Kraków, ul. Basztowa 22 * tel. 12 39 21 591 * fax 12 39 21 424
http://www.malopolska.uw.gov.pl
6