UE- USA - Kolegia SGH
advertisement
STOSUNKI UNII EUROPEJSKEJ ZE STANAMI ZJEDNOCZONYMI SPIS TREŚCI 1. Czy USA „wykreowały” sobie partnera? 2. Instytucjonalizacja stosunków transatlantyckich 3. Obszary współpracy i konfliktów 4. Współpraca gospodarcza 5. Transatlantyckie Partnerstwo Handlowo Inwestycyjne 6. Czarne strony TTIP – Prasa online 7. Zakończenie 1. CZY USA „WYKREOWAŁY” SOBIE PARTNERA? Zmiany w sytuacji międzynarodowej. (Zakończenie zimnej wojny, upadek żelaznej kurtyny, zjednoczenie Niemiec, rozpad Związku Radzieckiego itp.) Pogłębienie procesu integracji europejskiej. Emancypacja kontynentu europejskiego na arenie światowej. CZY USA „WYKREOWAŁY” SOBIE PARTNERA? USA od zawsze wspierały proces integracji europejskiej. Tworzenie Wspólnot Europejskich traktowano za Atlantykiem jako najlepszy sposób na zapewnienie stabilnego i demokratycznego rozwoju państw europejskich oraz na utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa na Starym Kontynencie. Plan Marshalla - pomoc gospodarcza i finansowa po zakończeniu II wojny światowej. CZY USA „WYKREOWAŁY” SOBIE PARTNERA? Amerykanie chcieli mieć zaufanych partnerów, na których można liczyć w każdej sytuacji. Pogłębione stosunki ze zjednoczoną Europą były korzystne dla Waszyngtonu ze względu na ułatwioną w ten sposób wzajemną współpracę gospodarczą, polityczną, społeczną etc. Stany Zjednoczone dążyły także do zrzucenia z siebie lub przynajmniej zmniejszenia ciężaru utrzymywania pokoju na świecie, a w silnej Europie Zachodniej widziały sojusznika w walce z ekspansją polityczną Związku Radzieckiego CZY USA „WYKREOWAŁY” SOBIE PARTNERA? Silna Europa znajdowała się od zawsze w interesie USA. Bez pomocy partnera amerykańskiego jest wątpliwe, czy europejski projekt integracyjny ujrzałby światło dzienne. 2. INSTYTUCJONALIZACJA STOSUNKÓW TRANSATLANTYCKICH – OKRES ZIMNEJ WOJNY Sojusz Północnoatlantycki (NATO) Współpraca UE i USA W okresie zimnej wojny (1947-1991) w ramach instytucji międzynarodowych i organizacji Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (KBWE) Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ) Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) Układ Ogólny w Sprawie Taryf Celnych i Handlu (GATT) INSTYTUCJONALIZACJA STOSUNKÓW TRANSATLANTYCKICH – OKRES ZIMNEJ WOJNY 1 lipca 1987 - wprowadzenie w życie Jednolitego Aktu Europejskiego. Najważniejsze jego postanowienie dotyczyło ustanowienia rynku wewnętrznego. Rynek wewnętrzny definiowano określeniem: „obszar bez granic wewnętrznych, na którym zostaje zapewniony swobodny przepływ towarów, osób, usług i kapitału.” W drugiej połowie lat 80. Politycy europejscy zaproponowali nazwę „euroatlantyckość”, która się nie przyjęła. Z aprobatą obu stron spotkała się nazwa „transatlantyckość” i to ona funkcjonuje do dziś. INSTYTUCJONALIZACJA STOSUNKÓW TRANSATLANTYCKICH – LATA 90 - - 20 listopada 1990 r. – Deklaracja Transatlantycka (The Transatlantic Decleration – TAD). Priorytety w kształtowaniu nowego pozimnowojennego układu międzynarodowego: wsparcie demokracji oraz rządów prawa, ochrona praw człowieka, postęp społeczny w skali światowej, zapewnienie pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego, wsparcie wzrostu gospodarczego, tworzenie stabilnej gospodarki światowej zapewniającej osiągnięcie celów socjalnych promowanie zasad gospodarki rynkowej i wielostronnego systemu handlowego, pomoc państwom rozwijającym się. INSTYTUCJONALIZACJA STOSUNKÓW TRANSATLANTYCKICH – LATA 90 W TAD zostały określone trzy szerokie obszary współpracy: 1) 2) 3) W zakresie gospodarki (zwłaszcza działania na rzecz liberalizacji handlu i wprowadzenia w życie regulacji GATT i OECD) W zakresie nauki, kultury i edukacji (programy stypendialne dla studentów, wymiana technologii), wypracowanie wspólnego stanowiska wobec zagrożeń globalnych (terroryzm, handel narkotykami, przestępczość zorganizowana, zanieczyszczenie środowiska oraz proliferacja broni masowego rażenia). INSTYTUCJONALIZACJA STOSUNKÓW TRANSATLANTYCKICH – LATA 90 Obie strony przyjęły Deklarację Transatlantycką, lecz żadna nie wykazała zaangażowania ani chęci rozwijania i rozszerzania współpracy. Ponadto nie stworzono instrumentów i procedur niezbędnych do realizacji przewidzianych w niej zobowiązań. Tym samym Deklaracja Transatlantycka miała znaczenie symboliczne. INSTYTUCJONALIZACJA STOSUNKÓW TRANSATLANTYCKICH – LATA 90 1) 2) 3) 4) 5) 3 grudnia 1995r – przyjęcie Nowego Programu Transatlantyckiego (New Transatlantic Agenda - NTA) w Madrycie. W NTA zostały określone sfery szczególnego zainteresowania stron, które dotyczyły: wzajemnych konsultacji na temat partnerstwa transatlantyckiego, promowania pokoju, stabilności, demokracji i międzynarodowego rozwoju, odpowiedzialność za rozwiązywanie problemów globalnych, przyczyniania się do rozwoju światowego handlu oraz zacieśniania współpracy ekonomicznej, budowania ściślejszych więzi miedzy społeczeństwami obu partnerów (tzw. mostów przez Atlantyk) przez prowadzenie dialogu środowiska i ustawodawstwa. INSTYTUCJONALIZACJA STOSUNKÓW TRANSATLANTYCKICH – LATA 90 Na bazie Nowego Programu Transatlantyckiego strony wypracowały Wspólny Plan Działania Unii Europejskiej i stanów Zjednoczonych (EU – USA Joint Action Plan – JAP). Dla umocnienia i rozwoju współpracy przyjęto zasadę odbywania regularnych spotkań na szczycie z udziałem dwóch przedstawicieli Unii Europejskiej i prezydenta Stanów Zjednoczonych. Spotkania miały mieć miejsce dwa razy do roku i służyć przeglądom wykonania zadań sformułowanych w obu dokumentach (NTA, EU-USA JAP). INSTYTUCJONALIZACJA STOSUNKÓW TRANSATLANTYCKICH – LATA 90 W rozwoju stosunków transatlantyckich istotne znaczenie miał zapoczątkowany w 1995 r. tzw. dialog transatlantycki. Transatlantycki Dialog Gospodarczy (TABD) Transatlantycki Dialog Konsumencki (TACD) Dialog transatlantycki Transatlantycki Dialog Pracowniczy (TALD) Transatlantycki Dialog Ekologiczny (TAED) Transatlantycki Dialog Ustawodawczy (TLD) INSTYTUCJONALIZACJA STOSUNKÓW TRANSATLANTYCKICH – LATA 90 18 maja 1998r. – podpisanie Ekonomicznego Partnerstwa Transatlantyckiego (Transatlantic Economic Partnership – TEP). Mechanizm TEP sprowadzał się do założeń zacieśniania więzi handlowych miedzy stronami przez redukcję lub nawet całkowitą eliminację barier w wymianie towarowej i przepływie inwestycji oraz ogólnego pogłębiania współpracy w dziedzinie handlu międzynarodowego. Do ważniejszych postanowień TEP należało utworzenie Mechanizmu Wczesnego Ostrzegania (Early Warning Mechanism), który miał odpowiednio wcześnie informować o zagrożeniach mogących zakłócić stosunki miedzy partnerami. INSTYTUCJONALIZACJA STOSUNKÓW TRANSATLANTYCKICH – LATA 90 Strony powołały specjalną grupę koordynującą realizację celów zapisanych w Ekonomicznym Partnerstwie Transatlantyckim – TEP Steering Group, która zajmowała się tylko kwestiami ekonomicznymi. INSTYTUCJONALIZACJA STOSUNKÓW TRANSATLANTYCKICH – LATA 90 - - Do jej zadań należało: monitorowanie realizacji postanowień TEP oraz sporządzanie stosownych raportów, monitorowanie procedur wprowadzania w życie porozumień osiągniętych w ramach TEP, zapewnianie szerokiego forum spotkań dla środowiska biznesu, klientów i pracowników, zapewnienie forum dla dwustronnych konsultacji, usprawnienie funkcjonowania Mechanizmu Wczesnego Ostrzegania, którego celem było zapobieganie konfliktom oraz tarciom we wzajemnych relacjach handlowych. INSTYTUCJONALIZACJA STOSUNKÓW TRANSATLANTYCKICH – LATA 90 Podsumowując, w największym, choć nierównym stopniu, do pogłębienia i uregulowania stosunków transatlantyckich przyczyniły się: Nowy Program Transatlantycki i Ekonomiczne Partnerstwo Transatlantyckie. W rezultacie ich przyjęcia obie strony określiły i rozpoczęły wspólnie wiele działań w celu zwiększenia wymiany handlowej, ograniczenia konfliktów i rozbieżności, usunięcia barier oraz uzyskania obustronnych korzyści. Porozumienia i wspólne inicjatywy wpłynęły również na wzrost zaufania miedzy partnerami. 3. OBSZARY WSPÓŁPRACY I KONFLIKTÓW a) Promocja międzynarodowego pokoju, demokracji i praw człowieka UE i Waszyngton aktywnie angażują się w promocję reform politycznych i gospodarczych w takich regionach jak: Bliski Wschód, Europa Wschodnia, Bałkany Zachodnie, Afryka oraz Ameryka Łacińska. 3. A) PROMOCJA MIĘDZYNARODOWEGO POKOJU, DEMOKRACJI I PRAW CZŁOWIEKA Wspólne działania podejmowane na polu promocji międzynarodowego pokoju często wiążą się z mniejszymi, bądź większymi konfliktami. Europa i USA posiadają bowiem sprzeczne wizje porządku i stabilności w stosunkach międzynarodowych. USA kładą szczególny nacisk na potęgę wojskową, a UE jest nastawiona na dyplomację i prewencję. Przykładem konfliktu, który powstał na tym tle może być rok 2003 - interwencja w Iraku. Większość państw Unii popierała ograniczenie się tylko do kontroli tego kraju przez inspektorów ONZ, natomiast Stany Zjednoczone naciskały na Radę Bezpieczeństwa ONZ, aby ta wydała rezolucję zezwalającą na użycie siły. OBSZARY WSPÓŁPRACY I KONFLIKTÓW b) Walka z międzynarodowym terroryzmem Walka z międzynarodowym terroryzmem to pole, na którym Stany Zjednoczone z zadowoleniem przyjęły wszystkie kroki podjęte przez członków Unii Europejskiej (m. in. zwiększenie współpracy policyjnej i wymiaru sprawiedliwości, zakaz finansowania organizacji terrorystycznych, wzmocnienie kontroli granicznych, wymiana informacji). Największym impulsem do wspólnej walki z terroryzmem był zamach na World Trade Centre 11 września 2001r.. OBSZARY WSPÓŁPRACY I KONFLIKTÓW c) Współpraca w zakresie zarządzania kryzysowego UE i USA współpracują w ramach operacji EULEX w Kosowie oraz EUSEC i EUPOL RDC w Demokratycznej Republice Konga. W marcu 2008 r. w związku z dalszym rozszerzeniem agendy współpracy UE - USA na nowe obszary podpisano specjalny plan rozwoju współpracy w dziedzinie cywilno-wojskowego zarządzania kryzysowego oraz zapobiegania konfliktom. W maju 2011r. podpisano umowę ramową między Stanami Zjednoczonymi a UE w sprawie udziału USA w operacjach zarządzania kryzysowego prowadzonych przez UE. OBSZARY WSPÓŁPRACY I KONFLIKTÓW d) Współpraca w zakresie polityki energetycznej i ochrony środowiska Stany Zjednoczone i państwa członkowskie Unii Europejskiej zgadzają się co do konieczności walki z ociepleniem klimatu i zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego. Już w 2006 roku na szczycie UE- USA poruszone zostały kwestie bezpieczeństwa energetycznego i zmian klimatu. Podczas szczytu UE – USA w kwietniu 2007r. obie strony zgodziły się na podjęcie wspólnych inicjatyw promujących technologię czystego węgla, efektywność energetyczną, większe wykorzystanie biopaliw i energii pochodzącej ze spalania metanolu w gospodarce. Na szczycie w 2009 r. powołano do życia Radę ds. Energii UE -USA. 3. D) WSPÓŁPRACA W ZAKRESIE POLITYKI ENERGETYCZNEJ I OCHRONY ŚRODOWISKA UE i USA przedstawiają odmienne rozwiązania niektórych problemów energetycznych i zróżnicowane koncepcje ochrony środowiska naturalnego. Państwa Europejskie dążą do zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego, skupiając się na efektywności energetycznej i wykorzystaniu energii ze źródeł odnawialnych, natomiast Stany Zjednoczone stawiają na wykorzystanie nowoczesnych rozwiązań technologicznych w dziedzinie energii, z programem sekwestracji dwutlenku węgla na czele. OBSZARY WSPÓŁPRACY I KONFLIKTÓW e) Porozumienie otwartego nieba Celem porozumienia otwartego nieba jest stopniowa liberalizacja transatlantyckiego rynku lotniczego. Dokument wszedł w życie w 2008 roku. Zgodnie z jego postanowieniami amerykańskie i europejskie linie lotnicze będą mogły obsługiwać połączenia do wszystkich miast w Europie i Ameryce bez żadnych restrykcji odnoszących się do ceny, ilości lotów i trasy. OBSZARY WSPÓŁPRACY I KONFLIKTÓW f) Program ATLANTIS Program ATLANTIS to przykład współpracy UE z USA w dziedzinie szkolnictwa wyższego oraz szkolenia zawodowego. Program ma na celu wspieranie lepszego zrozumienia i interakcji między narodami państw członkowskich UE i Stanów Zjednoczonych, z uwzględnieniem lepszej znajomości ich języków, kultur i instytucji oraz poprawy jakości szkolnictwa wyższego oraz kształcenia i szkolenia zawodowego w UE i w Stanach Zjednoczonych. 3. F) PROGRAM ATLANTIS - - - Do osiągnięcia powyższych celi miały doprowadzić następujące inicjatywy: Wspieranie współpracy między instytucjami szkolnictwa wyższego i kształcenia zawodowego w celu wspierania wspólnych programów nauczania oraz mobilności Poprawa jakości transatlantyckiej mobilności studentów poprzez promowanie przejrzystości, wzajemnego uznawania kwalifikacji oraz okresów studiów i szkolenia, a także, w stosownych przypadkach, przenoszenia uzyskanych zaliczeń Wzmacnianie współpracy między organizacjami publicznymi i prywatnymi aktywnie działającymi w zakresie szkolnictwa wyższego i kształcenia zawodowego w celu zachęcania do dyskusji i wymiany doświadczeń w obszarach polityki Wspieranie transatlantyckiej mobilności specjalistów, w celu poprawy wzajemnego zrozumienia zagadnień związanych ze stosunkami UE/USA. 4. WSPÓŁPRACA GOSPODARCZA Stany Zjednoczone i Unia Europejska są obecnie największymi światowymi potęgami ekonomicznymi i najważniejszymi dla siebie partnerami, sytuacja gospodarcza każdego z nich ma zasadnicze znaczenie dla światowej koniunktury gospodarczej. Ponadto USA i UE posiadają duży wpływ na decyzje międzynarodowych instytucji gospodarczych i finansowych oraz tworzenie regulacji w gospodarce światowej. WSPÓŁPRACA GOSPODARCZA 4.1. Stosunki bilateralne – zarzewie konfliktów. Unia Europejska i Stany Zjednoczone jak już wiemy są dla siebie najważniejszymi partnerami gospodarczymi. Wymiana towarowa oraz bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ) mogłaby być wyższa, gdyby nie mechanizmy ochronne (cła, ograniczenia ilościowe i bariery pozataryfowe), których stosowanie wywołuje liczne spory handlowe. Mechanizmy ochronne stosowane są głównie w handlu artykułami rolnymi, żywnością, tekstyliami i odzieżą oraz niektórymi towarami przemysłowymi. WSPÓŁPRACA GOSPODARCZA 4.1.1. Spór w sprawie bananów Konflikt powstał w latach 90-tych, po wprowadzonej w UE wspólnej organizacji rynku bananów. Regulacja ta wyraźnie naruszała zasadę niedyskryminacji. Przyznawała preferencje producentom afrykańskim kosztem producentów z Ameryki Południowej. Produkcja bananów w krajach Ameryki Południowej zdominowana jest przez duże koncerny, głównie z udziałem USA. W kwietniu 2001 w Brukseli udało się osiągnąć porozumienie, które po akceptacji rządów krajów członkowskich i Parlamentu Europejskiego weszło w życie 1 lipca 2001 r., kończąc trwający 8 lat spór. WSPÓŁPRACA GOSPODARCZA 4.1.2. Wojna kurza Wspólna Polityka Rolna zapoczątkowała spór wokół handlu płodami rolnymi. Program WPR przewidywał m.in. zmniejszenie importu niektórych towarów rolnospożywczych z USA oraz intensyfikację produkcji rolnej w celu zaspokojenia potrzeb wewnętrznych i wykreowania nadwyżki oraz jej wyeksportowania (nie rzadko również na rynek amerykański). EWG w celu ochrony rynku wewnętrznego zastosowała narzędzia pozataryfowe. Wprowadzenie tzw. paszowych dopłat wyrównawczych na Wspólnotowym rynku drobiu w 1962 r. spowodowało wybuch wojny celnej z USA, która przeszła do historii pod nazwą „wojny kurzej”. WSPÓŁPRACA GOSPODARCZA Konsultacje w ramach TEP Steering Group nie zawsze prowadzą do rozwiązania spornych kwestii. Niektóre ze sporów są rozwiązywane podczas szczytów UE – USA, bądź są przedmiotem arbitrażu WTO, do którego zarówno USA, jak i UE należą. WSPÓŁPRACA GOSPODARCZA 4.2. Współpraca multilateralna – konieczność współpracy. UE i USA dążą do wypracowania wspólnych stanowisk w wielu kwestiach, aby podczas negocjacji w WTO, czy MFW przeforsować przyjęcie jak najkorzystniejszych dla obu stron zasad funkcjonowania systemu handlu międzynarodowego. WSPÓŁPRACA GOSPODARCZA Wynegocjowano m.in. stosunkowo niskie cła w handlu artykułami przemysłowymi, których głównymi eksporterami są kraje uprzemysłowione. Ograniczono także możliwość subsydiowania eksportu tych towarów pod groźbą procedur antydumpingowych, często stosowanych przez UE i USA. Jednocześnie nie nastąpił postęp w liberalizacji handlu artykułami rolnymi i żywnością, co umożliwia obu stronom dalszą ochronę szczególnie wrażliwego na międzynarodową konkurencję sektora. WSPÓŁPRACA GOSPODARCZA Poziom liberalizacji handlu transatlantyckiego dotychczas osiągnięty wydaje się niezadowalający. Zawarta w NTA wizja stworzenia Rynku Transatlantyckiego (Transatlantic Marketplace) jest zadaniem trudnym, aczkolwiek nie niemożliwym. Do powstania Rynku Transatlantyckiego ma przyczynić się Transatlantycka Rada Gospodarcza (Transatlantic Economic Council, TEC), powołana podczas szczytu UE – USA w 2007 r. Jej prace koncentrują się wokół problematyki eliminacji barier handlowych, promocji inwestycji, koordynacji rynków finansowych i ochrony praw własności intelektualnej. Grupa Robocza Wysokiego Szczebla USA - UE ds. Zatrudnienia i Wzrostu, której celem nadrzędnym jest utrzymanie pożądanego wzrostu gospodarczego oraz zatrudnienia, również koncentruje swoje działania na dalszej liberalizacji handlu. Owocem jej prac jest umowa - Transatlantyckie Partnerstwo Handlowo Inwestycyjne. 5. TRANSATLANTYCKIE PARTNERSTWO HANDLOWO – INWESTYCYJNE 5.1. Przyczyny i sposób powstania Grupa Robocza Wysokiego Szczebla UE- USA ds. Zatrudnienia i Wzrostu. stwierdziła, że kompleksowa umowa obejmująca wszystkie sektory przyniosłaby zdecydowane korzyści w postaci liberalizacji handlu oraz dodatkowego pobudzenia wzrostu gospodarczego i tworzenia nowych miejsc pracy po obu stronach Atlantyku. Tak powstała umowa handlowa o nazwie Transatlantyckie Partnerstwo w Dziedzinie Handlu i Inwestycji (Transatlantic Trade and Investment Partnership - TTIP). TTIP jest negocjowana pomiędzy Unią Europejską, a Stanami Zjednoczonymi od 8 lipca bieżącego roku. TRANSATLANTYCKIE PARTNERSTWO HANDLOWO – INWESTYCYJNE 5.2. Znaczenie TTIP dla gospodarek UE i USA o W latach 2008-2012 wartość eksportu towarów i usług z UE do USA oscylowała w granicach od 203 do 291 mld EUR w cenach bieżących. o Udział USA w całkowitym eksporcie UE wynosił 17,8%. USA były w tym czasie największym odbiorcą unijnego eksportu. Wielkość importu dokonywanego ze Wspólnoty stanowiła średnio 16,08% całkowitego importu, więcej USA importowały tylko z Chin. TRANSATLANTYCKIE PARTNERSTWO HANDLOWO – INWESTYCYJNE o o W tym samym okresie wartość importu towarów i usług z USA do UE wynosiła od 154 do 205 mld EUR. Wymiana ta stanowiła średnio 11,58% całkowitego importu do UE oraz 18,6% całkowitego eksportu USA. UE importowała więcej niż z USA tylko z Rosji i Chin, a USA eksportowały towary i usługi o większej wartości tylko do Kanady. Relacja wzajemnych przepływów na linii UE - USA kształtowała się w latach 2008-2012 na korzyść UE, nadwyżka wynosiła średnio 68,3 mld EUR. TRANSATLANTYCKIE PARTNERSTWO HANDLOWO – INWESTYCYJNE o Suma bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ) krajów UE dokonanych w USA do 2012 r. wyniosła 1421,28 mld EUR, analogiczna wielkość dla inwestycji amerykańskich w krajach Wspólnoty była o prawie 80 mld niższa. TRANSATLANTYCKIE PARTNERSTWO HANDLOWO – INWESTYCYJNE Tabela 1. Eksport towarów i usług z UE do USA w latach 2008-2012. Źródło: Instytutu Kościuszki http://ik.org.pl/pl/publikacja/nr/8208/ TRANSATLANTYCKIE PARTNERSTWO HANDLOWO – INWESTYCYJNE Tabela 2. Import towarów i usług z USA do UE w latach 2008-2012. Źródło: Instytutu Kościuszki http://ik.org.pl/pl/publikacja/nr/8208/ TRANSATLANTYCKIE PARTNERSTWO HANDLOWO – INWESTYCYJNE Tabela 3. Bezpośrednie inwestycje zagraniczne pomiędzy UE a USA w latach 2007-2011. Źródło: Instytutu Kościuszki http://ik.org.pl/pl/publikacja/nr/8208/ TRANSATLANTYCKIE PARTNERSTWO HANDLOWO – INWESTYCYJNE Bezpośrednim efektem TTIP ma stać się strefa wolnego handlu. Chociaż taryfy celne pomiędzy UE i USA już teraz są niskie (średnio 4 %), łączna wielkość gospodarek UE i USA oraz handlu pomiędzy nimi wskazuje na to, że zniesienie ceł będzie korzystne dla zatrudnienia i wzrostu. Korzyścią TTIP może stać się fakt kreacji handlu: na skutek obniżki barier handlowych pomiędzy USA a UE powinien wzrosnąć wolumen wzajemnej wymiany. TRANSATLANTYCKIE PARTNERSTWO HANDLOWO – INWESTYCYJNE Drugim obszarem negocjacyjnym w ramach TTIP są standardy prowadzenia działalności gospodarczej w UE i USA, czyli zniesienie niepotrzebnych przepisów i regulacji, tzw. barier pozataryfowych. Będą obejmować regulacje techniczne, sanitarne, w oparciu o które funkcjonują przedsiębiorstwa w branżach eksportowych. TRANSATLANTYCKIE PARTNERSTWO HANDLOWO – INWESTYCYJNE Jak wynika z obliczeń zawartych w niezależnym badaniu przeprowadzonym przez Ośrodek Badań Polityki Gospodarczej (CEPR) w Londynie zatytułowanym „Zmniejszenie barier w handlu transatlantyckim”, do 80 % korzyści gospodarczych z transatlantyckiego partnerstwa w dziedzinie handlu i inwestycji będzie wynikać z cięć kosztów nałożonych przez biurokrację i regulacje oraz z liberalizacji handlu usługami i zamówień publicznych (np. otwarcie zamówień publicznych w USA dla europejskich firm budowlanych). TRANSATLANTYCKIE PARTNERSTWO HANDLOWO – INWESTYCYJNE Trzeci obszar TTIP ma najbardziej złożony charakter i obejmuje problematykę praw własności intelektualnej, rozwoju zrównoważonego i ochrony środowiska, transgranicznego przepływu kapitału, energetyki oraz małych i średnich przedsiębiorstw. To właśnie różnorodne kwestie poruszane w tym punkcie Porozumienia wywołują największe kontrowersje. Jednym z ognisk zapalnych jest problem środków pozataryfowych. 6. CZARNE STRONY TTIP – PRASA ONLINE 6.1. Zmiany niekoniecznie na lepsze. Wymiana handlowa między Niemcami a Stanami Zjednoczonymi może nawet się podwoić. Natomiast według szacunków wymiana handlowa między Niemcami i Francją odnotowałaby 23% spadek, między Niemcami i Wielką Brytanią obniżyłaby się o 40%. CZARNE STRONY TTIP – PRASA ONLINE 6.2. BRICS stracą najwięcej. Ewentualne korzyści, które by wypływały dla sygnatariuszy porozumienia, będą proporcjonalne do strat odniesionych przez państwa trzecie. BRICS [Brazylia, Rosja, Indie, Chiny i RPA] zostałyby najbardziej dotknięte, ponieważ ich eksport do Unii Europejskiej i Stanów Zjednoczonych skurczyłby się odpowiednio o 10% i 30%. CZARNE STRONY TTIP – PRASA ONLINE 6.3. Transatlantycka umowa handlowa: Dobry interes dla Camerona i Obamy Według opinii Wall Street Journal i niemieckiej prasy – „dla premiera Wielkiej Brytanii jest ona zasadniczą częścią jego planu prowadzącego do uzyskania poparcia dla dalszego uczestnictwa Zjednoczonego Królestwa w UE. Natomiast dla administracji Obamy stanowi ekonomiczne zwycięstwo, dzięki któremu zwiększy się liczba miejsc pracy i eksport. (…)” 7. ZAKOŃCZENIE Stany Zjednoczone i Unia Europejska od początku powstania Wspólnoty dużo uwagi poświęcają wzajemnym relacjom. We wzajemnej współpracy upatrują korzyści dla swoich państw. Utworzenie Transatlantyckiej Strefy Wolnego Handlu (Transatlantic Free Trade Area - TAFTA) to nie jest nowa inicjatywa. Z taką propozycją wystąpił premier Kanady Jean Chretien, w 1990r., jego propozycja uzyskała aprobatę prezydenta B. Clintona. Idea ta nie została zrealizowana ze względu na zbyt silne grono oponentów. Jak wiadomo tam gdzie pojawia się współpraca tam też pojawiają się konflikty. Każdy z partnerów bowiem chce osiągnąć możliwie najkorzystniejsze rozwiązania dla siebie.
