scenariusz zajęć dla kl. iv

SCENARIUSZ ZAJĘĆ DLA KL. IV - VI
„MOŻEMY MIEĆ "ZGRANĄ" KLASĘ!”
Cele:
1. Uczniowie rozumieją, jak ważna jest "dobra atmosfera" panująca w klasie. Zdają
sobie sprawę z problemów istniejących w ich zespole - potrafią je zwerbalizować.
2. Uczniowie widzą związek między "dobrą atmosferą" w klasie, a ich dobrym
samopoczuciem, jakością relacji z nauczycielami, a nawet z osiąganymi wynikami
w nauce.
3. Uczniowie rozumieją że zmiany we wzajemnych relacjach, to klucz do stworzenia
bardziej "zgranego" zespołu. Wiedzą co można zrobić aby poprawić te relacje.
Czas:
2 x 45 minut.
Materiały:
Załączniki 1-5, flamastry, duże arkusze papieru.
Przebieg zajęć:
1. Uświadom uczniom, jak dużo czasu spędzają w szkole (np. ich dzień trwa mniej więcej
od 7.00 do 22.00, czyli 15 godzin, z czego około 6-8 godzin spędzają w szkole). Pokaż im
wykres (załącznik 1).
Zapytaj: czy tak dużo czasu lepiej spędzać w przyjaznej atmosferze, czy w atmosferze
wzajemnej niechęci i ciągle pojawiających się konfliktów? Powiedz uczniom, że wiele
badań wskazuje na to, iż oceniając pozytywnie lub negatywnie swój pobyt w szkole,
większość ludzi wskazuje na jakość kontaktów z rówieśnikami.
Porozmawiajcie chwilę o tym.
2. Powiedz uczniom, że "niezgrana" klasa, to nie tylko ich problem. Ważne jest jednak
aby uświadomić sobie, że coś jest nie tak, znaleźć przyczyny nieporozumień i starać się
im zaradzić. Daj ochotnikom do przeczytania znalezione np. na forach internetowych
anonimowe wypowiedzi uczniów z różnych szkół (wydrukuj je na osobnych fiszkach)
mówiące o tym, jak źle czują/czuli się w swoich klasach (przykładowe wypowiedzi
Załącznik 2).
Zapytaj: czy moglibyście się "podpisać" pod którąś z tych wypowiedzi?
3. Podziel uczniów na małe grupy (np. poproś aby odliczyli do pięciu. Jedynki to
pierwsza grupa, dwójki druga itd. ) i rozdaj im arkusze papieru.
Poproś, aby każdy uczeń przypomniał sobie (wyobraził sobie) taki zespół, w którym był
i w którym nie czuł się dobrze. Był lekceważony, nieakceptowany, odrzucony itp. Niech
porozmawiają o tym w grupie i wspólnie określą oraz wypiszą po lewej stronie
otrzymanego arkusza papieru cechy złego zespołu. Następnie niech powtórzą ćwiczenie
przypominając sobie (wyobrażając sobie) zespół, w którym czuli się bardzo dobrze.
Poproś, aby wypisali jego cechy po prawej stronie arkusza.
Przy podziale na grupy można wykorzystać talię kart, co będzie dla dzieci pewnym
uatrakcyjnieniem zajęć. Z talii trzeba wybrać tyle kart, ilu jest uczniów np. 20, 24, 28 itd.
Po przetasowaniu, uczniowie kolejno losują karty. Jeżeli chcemy, żeby pracowali w
zespołach czteroosobowych prosimy, by posiadacze kart o tej samej wartości stworzyli
osobne grupy. Króle pracują z królami, walety z waletami, damy z damami itd.. Przy
tworzeniu zespołów ośmioosobowych informujemy, że króle pracują z damami, walety z
dziesiątkami itd. Można również wykorzystać kolory kart – pik, kier, karo, trefl –
przyjmując je za kryterium podziału. Dwie duże grupy można utworzyć dzieląc dzieci na
te posiadające czerwone (kier, karo) i te posiadające czarne karty (pik, trefl). Można też
szybko stworzyć losowe pary: czarne króle razem, czerwone walety razem, czarne
ósemki razem itd.
Po skończonym ćwiczeniu:

przygotujcie jedną wspólną listę cech charakteryzujących dobry, zgrany zespół
klasowy;

zainicjuj dyskusję: czego brakuje w naszej klasie, jaki ma to wpływ na nasze
samopoczucie, relacje z nauczycielami i wyniki w nauce, co możemy zrobić aby
poprawić sytuację?

uczniowie tworzą metaplan czyli plakat będący graficznym skrótem
przeprowadzonej dyskusji (załącznik 3).
4. Daj uczniom do rozwiązania krzyżówki - praca w trzech grupach (załącznik 4).
Powiedz, że słowa, które są ich rozwiązaniem mogą być pomocne w dyskusji o zgranym
zespole klasowym. Słowa te to: rozumienie, życzliwość, otwartość, odwaga, tolerancja
(nie zdradzaj ich zanim uczniowie nie wykonają zadania).
Powiedz, że nawet jeżeli już pojawiły się one w dyskusji, to warto je jeszcze raz
przypomnieć.
Powtórz, że klasa będzie zgrana wtedy, gdy uczniowie ją tworzący będą kierować się we
wzajemnych relacjach pewnymi umiejętnościami, których można się nauczyć.
Przedstaw z pomocą uczniów wyjaśnienie tych umiejętności, Zachęcaj ich do podawania
konkretnych przykładów i zastanowienia się, których z tych umiejętności brakuje w ich
wzajemnych relacjach w klasie.
ROZUMIENIE – rozumieć innych, to znaczy potrafić dostrzegać ich problemy i
pragnienia, nie wyśmiewać i nie ośmieszać. To znaczy być empatycznym, umieć
wyobrazić sobie co myślą i czują w rożnych sytuacjach.
ŻYCZLIWOŚĆ – umiejętność pokazywania innym, że się ich szanuje i lubi.
Bezinteresowne sprawianie innym przyjemności i pomaganie w razie potrzeby.
AUTENTYCZNOŚĆ I OTWARTOŚĆ – to nie udawanie kogoś, kim się nie jest. To nie
raniąca innych szczerość w okazywaniu uczyć i myśli.
ODWAGA – to przezwyciężenie lęku - np. przed odrzuceniem – wtedy, gdy trzeba
powiedzieć prawdę, stanąć w obronie słabszych i pokrzywdzonych, przyznać się do
winy, czy upomnieć się o należne prawa.
TOLERANCJA – to poszanowanie czyichś zachowań lub poglądów mimo że nam się one
nie podobają. Zrozumienie dla „odmienności”, o ile nie wiąże się to z krzywdą innych
osób.
5. Jeżeli czas pozwoli, zakończ zajęcia następującym ćwiczeniem.
Poproś uczniów, aby usiedli w kręgu. Każdy z nich podpisuje kartkę papieru i
obrysowuje na niej swoją dłoń. Kartki są przekazywane w kręgu i każdy uczestnik
zabawy ma napisać coś miłego o jej właścicielu (jakąś pozytywną cechę, coś za co go
lubi, szanuje, czy podziwia). Ćwiczenie kończy się, gdy wszystkie kartki z wpisami wrócą
do swoich właścicieli.
Podsumuj, że w każdym człowieku jest coś dobrego, trzeba to tylko chcieć dostrzec i
wtedy wzajemne relacje, a co za tym idzie atmosfera w klasie będą znacznie lepsza.
ZAŁĄCZNIK 1
ZAŁĄCZNIK 2
1. Moja klasa od samego początku jest niezgrana. Każdy na każdego coś gada, patrzy jakby
coś zrobić nieprzyjemnego, szczególnie chłopcy. Każdemu dokuczają jak ma odmienne
zdanie, poglądy , a nawet ubiór czy fryzurę. Niektórzy w klasie się strasznie wywyższają,
próbują innych niszczyć, szczególnie psychicznie. Zupełnie tego nie rozumiem. Bardzo źle
się czuję w swojej klasie.
2. Nasza klasa jest najgorsza w szkole! A wszystko przez kilku chłopaków, którzy ciągle
dokuczają dziewczynom, a ci bardziej spokojni biorą ich sobie za autorytet i też zachowują
się coraz gorzej.
3. Mam bardzo niezgraną klasę. Dzielimy się na osobne grupy. Chciałabym to zmienić, ale
nie mam bladego pojęcia jak. Jedyna rzecz, w której wszyscy jesteśmy zgodni to to, że
mamy niezgraną klasę.
4. Moja klasa jest nie za bardzo zgrana. W ogóle nie umiemy sobie pomóc. Gdy jedna osoba
ma problem, druga się z niej nabija. Dzisiaj jedna koleżanka miała problem i się rozpłakała
na co jeden chłopak z mojej klasy nabijał się z niej krzycząc "beksalala" i różne takie.
5. Moja klasa jest niezgrana, podzieliła się. Są w niej tacy chłopacy którzy ciągle komuś
dowalają. Moja najlepsza przyjaciółka nie może już z nimi wytrzymać i jest załamana bo
się na niej wyżywają nie wiem jak jej pomóc.
6. Już od pewnego czasu, moja klasa mnie tak wnerwia, że nie mogę! Są beznadziejni.
7. Moja klasa jest potwornie niezgrana. Jest grupka tych, którzy są niby lubiani przez
resztę i tych, którzy są tępieni. Nie, zdecydowanie nie lubię tej klasy, szczególnie za
psychiczne pastwienie się nad innymi. Jak skończę szkołę, to za moją klasa na pewno nie
będę tęsknić.
8. Ja nie lubię mojej klasy. Znaczy, nie są jacyś strasznie źli, ale tworzą sobie grupki i nie
dopuszczają do nich nikogo z zewnątrz, no chyba że czegoś potrzebują. No żal na kółkach
po prostu. Są może cztery fajne osoby, z czego z jedną się przyjaźnię. Tyle.
ZAŁĄCZNIK 3
PRZYKŁADOWY SCHEMAT METAPLANU
ZAŁĄCZNIK 4
Postarajcie się rozwiązać poniższą krzyżówkę. Odczytajcie dwa słowa. Pierwsze
pojawi się w zaznaczonej kolumnie. Drugie powstanie po przeniesieniu liter
oznaczonych cyframi do odpowiednich kratek diagramu.
1. Przeciwieństwo kłamstwa.
2. Mniej niż przyjaciel.
3. Chcesz czy nie, musisz do niej chodzić.
4. Na tej lekcji nauczysz się np. czytać nuty.
5. Przeciwieństwo radości.
6. Uczucie, które łączyło Romea i Julię.
7. Pomaga chorym.
8. Bez niej nie działa ani radio, ani telewizor.
9. Mniej niż wyraz.
10. Więcej niż król.
Postarajcie się rozwiązać poniższą krzyżówkę. Odczytajcie dwa słowa. Pierwsze
pojawi się w zaznaczonej kolumnie. Drugie powstanie po przeniesieniu liter
oznaczonych cyframi do odpowiednich kratek diagramu.
1. Sprawnie posługiwał się nią Harry Potter.
2. Mniej niż zdanie.
3. Kto ma "dobre oko", zawsze w niego trafia.
4. Jest w każdym oknie.
5. Po śniadaniu, obiedzie i podwieczorku.
6. Brzydkie, utrudnia nauczycielowi czytanie prac uczniów.
7. Pod nosem niektórych panów.
8. Znak (godło) plemion indiańskich i drużyn harcerskich.
9. Rano wkładasz ją do wersalki.
10. Nocny motyl.
Postarajcie się rozwiązać poniższą krzyżówkę. Odczytajcie dwa słowa. Pierwsze
pojawi się w zaznaczonej kolumnie. Drugie powstanie po przeniesieniu liter
oznaczonych cyframi do odpowiednich kratek diagramu.
1. Może być telewizyjny, radiowy...
2. Bliskie, dalekie, po kraju, po świecie.
3. Przeciwieństwo brania.
4. Ze stolicą w Paryżu.
5. Fantastyczna opowieść. Np. o smoku wawelskim.
6. Jeździ po szynach.
ROZWIĄZANIA KRZYŻÓWEK
ZAŁĄCZNIK 5
Bardzo mi zależy aby zajęcia, w których razem uczestniczymy pozwoliły i mnie, i Wam
nauczyć się czegoś nowego, a jednocześnie były ciekawe i zajmujące.
Chciałabym poznać Twoją opinię na ich temat. Proszę, odpowiedz szczerze na poniższe
pytanie (postaw znak X w odpowiednim kwadracie ).
Czy dzisiejsze zajęcia podobały Ci się ?
bardzo mi się
podobały
podobały mi się
trudno
powiedzieć
nie podobały mi bardzo mi się
się
nie podobały