Clusters and repeats

advertisement
Clusters and repeats
lub inaczej:
bloki genów oraz sekwencje powtarzalne
Powielanie lub podwajanie fragmentu DNA (duplication of DNA) jest jedną z podstawowych sił
działających w procesie ewolucji.
Duplikacja tandemowa-oba fragmenty DNA znajdują się obok siebie, może powstać poprzez
błędy w replikacji lub rekombinacji.
Rozdzielenie zduplikowanych/podwojonych fragmentów DNA może zachodzić poprzez proces
translokacji chromosomowej lub bezpośrednio drugi fragment na innym chromosomie może
być utworzony w procesie jednoczesnej duplikacji i tzw. transpozycji- jeśli fragment znajduje
się bezpośrednio przed lub za transpozonem.
Duplikacji/powieleniu może ulegać cały gen, fragment genu składający się z kilku lub
kilkunastu egzonów lub nawet pojedynczy egzon.
W przypadku duplikacji calego genu generowane są dwie kopie genu o identycznych
właściwościach lecz zwykle z czasem kopie genów będą się różnić dzięki akumulacji różnych
mutacji.
Odziedziczony zestaw genów utworzonych przez duplikację (lub wiele duplikacji w różnym
czasie) oraz różnicowanie kopii jenego genu pochodzącego od przodków ewolucyjnych
nazywamy rodziną genów.
Geny wchodzące w skład takiej rodziny genów mogą być zblokowane w jednym obszarze lub
rozproszone po chromosomie, ( kilku chromosomach), po całym genomie lub w obu
kombinacjach.
Geny wchodzące w skład rodziny zwykle wykazują podobną lub nawet identyczną funkcję,
mogą natomiast być ekspresjonowane w sposób zróżnicowany: różne formy w różnym czasie w
różnych komórkach i tkankach:
-geny globiny
-geny aktyny
Niektóre rodziny genów składają sie wyłącznie z identycznych genów.
Występowanie genów zduplikowanych/powielonych w postaci bloków genów jest warunkiem
koniecznym dla utrzymania identyczności genów.
Nie wszystkie rodziny genów występujących w postaci bloków genów posiadają zestawy
identycznych genów.
Rodziny genów występujących w postaci bloków genów różnią się także pod względem ilości
genów w bloku (tym samym odcinku chromosomu). Najprostrzym układem jest tandem genów
czyli dwa geny leżące razem. Do najbardziej złożonych należą bloki genów w których setki
identycznych genów leży w jednym bloku na jednym lub wielu chromosomach.
Można założyć, że im produkt genu jest niezbędny dla komórki w większych/olbrzymich
ilościach tym więcej genów w rodzinie/bloku.
-geny rRNA
-geny histonów
Download