- Powiatowa Stacja Sanitarno

advertisement
Stan bezpieczeństwa sanitarnego
Powiatu Toruńskiego w 2011 r.
Toruń, 30 marca 2012 r.
SPIS TREŚCI:
str.
Ocena
3
Wstęp……………………………………………………………………………….
..
Ocena
I.1. Ocena sytuacji epidemiologicznej chorób zakaźnych i zakażeń
w 2011 roku………………………………………………………………………... 5
I.2.
Ocena wykonawstwa szczepień ochronnych przeciwko chorobom zakaźnym……
8
II.
Ocena sanitarna placówek ochrony zdrowia……………………………………….
9
III.
Jakość wody przeznaczonej do spożycia…………………………………………... 10
IV.
Stan sanitarny obiektów żywienia zbiorowego, produkcji i obrotu środkami
11
spożywczymi, produkcji i obrotu kosmetykami……………………………………
V.
Warunki sanitarno - higieniczne w środowisku pracy, choroby zawodowe……….
VI.
Warunki sanitarno - higieniczno w placówkach nauczania, wychowania i
wypoczynku………………………………………………………………………... 16
VII.
Stan sanitarny gmin oraz obiektów i urządzeń użyteczności publicznej…………..
18
VIII. Zapobiegawczy nadzór sanitarny ………………………………………………….
20
IX.
Działania podejmowane na rzecz oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia……….
21
X.
Wnioski…………………………………………………………………………...... 25
13
2
Szanowni Państwo,
Niniejszym
przedstawiam
Państwu
coroczną
edycję
„Stanu
bezpieczeństwa
sanitarnego Powiatu Toruńskiego.” Obrazuje ona działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej
na rzecz poprawy zdrowia mieszkańców.
Raport obejmuje zagadnienia i problemy zdrowotne, nad którymi Państwowa Inspekcja
Sanitarna - instytucja powołana do realizacji zadań z zakresu zdrowia publicznego - sprawuje
nadzór. Ocena została sporządzona w oparciu o wyniki kontroli przeprowadzonych
w 2011 r. przez pracowników Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Toruniu
w placówkach ochrony zdrowia, obiektach żywienia zbiorowego, produkcji i obrotu środkami
spożywczymi, w placówkach nauczania, wychowania i wypoczynku, w zakładach pracy,
a także w obiektach użyteczności publicznej oraz badania laboratoryjne wykonane przez
akredytowane laboratorium tut. Stacji. Oprócz bieżącego nadzoru sanitarnego w opracowaniu
uwzględniono również sprawowany w 2011 r. zapobiegawczy nadzór sanitarny oraz
prowadzoną działalność oświatowo - zdrowotną.
Przedstawiając niniejszą ocenę pragnę zwrócić uwagę na złożoność i wagę zagadnień
leżących w gestii Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz szeroki zakres zadań wykonywanych
przez pracowników Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Toruniu na rzecz
zdrowia publicznego.
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny
w Toruniu
Hanna Wolska
3
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Toruniu wykonuje zadania Państwowej
Inspekcji Sanitarnej na obszarze powiatu toruńskiego grodzkiego (miasto Toruń) i ziemskiego
(miasto Chełmża oraz gminy: Chełmża, Czernikowo, Lubicz, Łubianka, Łysomice, Obrowo,
Wielka Nieszawka, Zławieś Wielka).
W ewidencji Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Toruniu na koniec
2011 r. figurowały 4962 obiekty, w tym 1448 w Powiecie Toruńskim.
W roku 2011 przeprowadzono w Powiecie Toruńskim 1130 kontroli w 844 obiektach.
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Toruniu wydał 254 decyzje administracyjne,
w tym 2 decyzje unieruchamiające obiekt oraz 371 decyzji ustalających opłatę za czynności
kontrolne. Wydano również 1 postanowienie o nałożeniu grzywny w celu przymuszenia
do wykonania obowiązków określonych w decyzji na kwotę 1000 zł, nałożono 71 mandatów
na kwotę 14700 zł, wydano 152 opinie sanitarne, wystosowano 68 wystąpień. Państwowy
Powiatowy Inspektor Sanitarny w Toruniu pobrał ponadto 525 prób do badań
laboratoryjnych, wykonał 1798 badań, w których przeprowadzono 5833 oznaczenia
w ramach działań nadzorowych i zapobiegawczych Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
W 2011 r. do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Toruniu wpłynęło
1296 zgłoszeń podejrzeń i potwierdzeń zakażeń i chorób zakaźnych oraz 170 zgłoszeń
pokąsań przez zwierzęta, które wystąpiły na terenie powiatu toruńskiego. Zachorowania na
grypę i przypadki grypopodobne zgłoszono w 62 meldunkach. Na podstawie zgłoszeń
zakażeń
i
chorób
zakaźnych
oraz
biologicznych
czynników
chorobotwórczych
przeprowadzono 304 wywiady epidemiologiczne w środowiskach chorych. Z laboratoriów
wykonujących badania w kierunku biologicznych czynników chorobotwórczych do PPIS
w Toruniu przekazano 55 dodatnich wyników badań.
W związku ze zgłoszeniem chorób zakaźnych i chorób zawodowych przeprowadzono 313
wywiadów epidemiologicznych.
4
I. Ocena sytuacji epidemiologicznej chorób zakaźnych i zakażeń w 2011 r.
W roku 2011 nie odnotowano epidemicznego występowania chorób zakaźnych.
W porównaniu z 2010 r. wzrosła liczba zachorowań na: krztusiec, różyczkę, płonicę, zatrucia
pokarmowe i zakażenia jelitowe wywołane przez czynniki biologiczne, boreliozę, wirusowe
zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, pokąsania przez zwierzęta i inne narażenie
na zachorowanie na wściekliznę.
W 2011 r. zmniejszyła się liczba zachorowań na: ospę wietrzną, biegunkę i zapalenie
żołądkowo-jelitowe o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu u dzieci do lat 2, grypę
i zachorowania grypopodobne.
Odnotowano 3 zgony z powodu zachorowania na chorobę zakaźną (2010 r.- 6 zgonów).
Przyczyną zgonów była gruźlica (1 przypadek) oraz posocznica (2 przypadki).
Tab.1. Wybrane choroby zakaźne w powiecie toruńskim w latach 2007-2011. Liczba zachorowań
i zapadalność na 100 tys. ludności.
Rok
Jednostka
chorobowa
Krztusiec
Świnka
Różyczka
Ospa wietrzna
Płonica
Zatr.pokarm.
i zakaż. jelit.
WZW C
WZW B
Borelioza
Grypa
i grypopodobne
2007 r.
Liczba
przyp.
Wsk.
zapadal.
2008 r.
Liczba
przyp.
Wsk.
zapadal.
2009 r.
Liczba
przyp.
Wsk.
zapadal.
2010 r.
Liczba
przyp.
2011 r.
Wsk.
zapadal.
Liczba
przyp.
Wsk.
zapadal.
3
3,3
31
33,7
22
23,6
5
5,2
19
19,7
7
7,6
7
7,6
12
12,9
10
10,4
10
10,4
7
7,6
19
20,7
11
11,8
4
4,1
9
9,3
658
719,0
370
402,3
578
620,5
772
805,6
396
409,7
21
22,9
19
20,7
50
53,7
26
27,1
39
40,4
88
103,7
228
247,9
181
188,9
191
199,3
277
286,6
3
3,3
2
2,2
1
1,1
3
3,1
4
4,1
2
2,2
8
8,7
2
2,1
-
-
1
1,0
20
21,9
9
9,8
15
16,1
10
10,4
14
14,5
540
590,0
36
39,2
1647
1746,6
488
509,2
383
396,3
Choroby zakaźne, którym można zapobiegać poprzez szczepienia.
Po odnotowanym w 2010 r. spadku zachorowań na krztusiec i różyczkę, w 2011 r.
wystąpił wzrost zapadalności na te choroby. Liczba zachorowań na krztusiec wzrosła z 5
odnotowanych w 2010 r. do 19 odnotowanych w 2011 r. (wzrost współczynnika zapadalności
z 5,2 w 2010 r. do 19,7 w 2011 r.). Chorowały dzieci i młodzież w wieku od 1 roku do 19 lat
oraz 1 osoba w wieku 50 lat. Wszystkie osoby były szczepione przeciwko krztuścowi.
Wystąpiły 4 rodzinne ogniska, w których zachorowało po 2-3 osoby.
5
W przypadku różyczki odnotowano wzrost liczby zachorowań, z 4 przypadków
w 2010 r. (współczynnik zapadalności – 4,2) do 9 przypadków w 2011 r. (współczynnik
zapadalności – 9,3). Zachorowały tylko dzieci do 10 roku życia. Wszystkie przypadki były
pojedynczymi zachorowaniami i wystąpiły w różnych miejscowościach.
W 2010 r. i w 2011 r. na świnkę zachorowało po 10 osób (współczynnik zapadalności
- 10,4). Przypadki zachorowań dotyczyły osób do 29 roku życia. Nie zarejestrowano ognisk
zachorowań.
Inne choroby wieku dziecięcego.
W stosunku do lat ubiegłych, zmalała liczba zachorowań na ospę wietrzną. W 2009 r.
odnotowano 578 przypadków (współczynnik zapadalności - 620,5), w 2010 r. – 772
przypadki (współczynnik zapadalności - 805,6), natomiast w 2011 r. – 396 przypadków
(współczynnik zapadalności – 409,7). Tak samo, jak w ubiegłych latach, 80 % osób chorych
stanowiły dzieci do 9 roku życia (317 przypadków). Zarejestrowano 29 rodzinnych ognisk,
w których zachorowało od 2 do 5 osób.
Zmniejszyła się również liczba zachorowań na biegunkę i zapalenie żołądkowo jelitowe o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu u dzieci do 2 lat. W 2010 r.
zachorowało 68 dzieci (współczynnik zapadalności - 2902,3), natomiast w 2011 r.
zachorowało 55 dzieci (współczynnik zapadalności - 2339,4). Zachorowania dotyczyły
w podobnym stopniu dzieci mieszkających na wsi - 29 przypadków (53 %), jak i w mieście 26 przypadków (47%).
Po odnotowanym w 2010 r. spadku zapadalności na płonicę, w 2011 r. wystąpił
ponowny wzrost zachorowań na tę chorobę. W 2010 r. zachorowało 26 osób (współczynnik
zapadalności - 27,1), zaś w 2011 r. zachorowało 39 osób. Przypadki zachorowań dotyczyły
dzieci do 9 roku życia oraz w 1 przypadku osoby w wieku 17 lat. Zachorowania występowały
częściej u mieszkańców wsi – 34 przypadki (87%) niż mieszkańców miasta – 5 przypadków
(13%).
Zatrucia pokarmowe i zakażenia jelitowe wywołane przez czynniki biologiczne.
W 2011 r. znacznie wzrosła liczba zachorowań na zatrucia pokarmowe i zakażenia
jelitowe wywołane przez czynniki biologiczne, zarejestrowano najwięcej zachorowań
w przeciągu ostatnich 5 lat. Zgłoszono 277 przypadków (współczynnik zapadalności - 286,6),
podczas gdy w 2010 r. rozpoznano 191 przypadków (współczynnik zapadalności - 199,3).
W przeciwieństwie do 2010 r., w którym dominowały zatrucia i zakażenia o etiologii
bakteryjnej, w 2011 r. zaobserwowano przewagę zatruć i zakażeń wirusowych.
Na podstawie przeprowadzonych badań kału osób chorych, w 166 przypadkach
zidentyfikowano patogeny chorobotwórcze. Znaczącą przewagę stanowiły rotawirusy – aż
82%, następnie bakterie Salmonella Enteritidis – 6 % oraz adenowirusy – 4,8 %.
W 2011 r. wystąpiły 3 ogniska zatruć pokarmowych (2010 r.- 6 ognisk). Wszystkie
ogniska były zatruciami rodzinnymi i wystąpiły w gospodarstwach wiejskich. W 2 ogniskach
czynnikiem etiologicznym zatruć były rotawirusy. W trakcie dochodzenia
epidemiologicznego ustalono, że w obu ogniskach zachorowania szerzyły się drogą
kontaktową z dzieckiem zakażonym rotawirusami.
W 1 ognisku zatrucie wywołała pałeczka Salmonella Enteritidis. Prawdopodobną
przyczyną zachorowań było spożycie jajecznicy sporządzonej z jaj nie poddanych obróbce
wstępnej - myciu i dezynfekcji.
6
Choroby przenoszone przez naruszenie ciągłości tkanek.
W 2011 r., podobnie jak w 2010 r., nie wykryto żadnego zakażenia HIV i nie
rozpoznano zachorowania na AIDS.
Wirusowe zapalenie wątroby typu B (wzw typu B) w 2011 r. rozpoznano
u 2 mężczyzn (współczynnik zapadalności – 2,0). W 2010 r. zachorowań nie rejestrowano.
Zgłoszono jeden przypadek ostrego zapalenia wątroby typu B oraz jeden przypadek
przewlekłego zapalenia wątroby typu B.
Na wirusowe zapalenie wątroby typu C (wzw typu C) w 2011 r. zachorowały
4 osoby (2010 r. – 3 zachorowania). W porównaniu z rokiem poprzednim współczynnik
zapadalności zwiększył się z 3,1 w 2010 r. do 4,1 w 2011 r. Zachorowania dotyczyły
1 dziecka i 3 osób dorosłych.
W przeprowadzonych wywiadach epidemiologicznych ustalono, że prawdopodobnym
źródłem zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu B i wirusem zapalenia wątroby typu C
były zabiegi związane z naruszeniem ciągłości tkanek, wykonane w obiektach służby zdrowia
(zabiegi stomatologiczne, zabieg chirurgiczny, transfuzja krwi przed 1993 r.) oraz zakażona
matka dziecka.
Gruźlica
W 2011 r. na terenie powiatu toruńskiego zarejestrowano 19 przypadków zachorowań
na gruźlicę (2010 r.- 20 przypadków). Zapadalność na gruźlicę (19,7 ) utrzymała się na
podobnym poziomie jak w 2010 r. (20,9). W mieście zachorowało 9 osób, na wsi – 10 osób.
Zachorowały wyłącznie osoby dorosłe. W przeciwieństwie do 2010 r., w którym zachorowało
znacznie więcej mężczyzn niż kobiet, w 2011 r. udział procentowy przypadków gruźlicy
wśród kobiet i mężczyzn był podobny. Zachorowało 9 kobiet (47%) i 10 mężczyzn (53%).
Odnotowano 1 zgon z powodu gruźlicy.
Choroby przenoszone drogą płciową.
W 2011 r. zarejestrowano 2 przypadki zachorowania na kiłę (współczynnik
zapadalności – 2,1). Zachorował mężczyzna w wieku 33 lat – mieszkaniec miasta oraz
kobieta w wieku 21 lat – mieszkanka wsi. W 2010 r. odnotowano 1 przypadek zachorowania
na kiłę oraz 1 przypadek zachorowania na rzeżączkę.
Choroby przenoszone przez kleszcze.
W 2011 r. zarejestrowano 14 przypadków zachorowań na boreliozę (2010 r. - 10
przypadków). W porównaniu z 2010 r., zapadalność zwiększyła się z 10,4 w 2010 r. do 14,5
w 2011 r. Zachorowały tylko osoby dorosłe, 7 mężczyzn i 7 kobiet. Osoby, które
zachorowały, z wyjątkiem 1 przypadku, były mieszkańcami wsi. U 79 % chorych (11
przypadków) wystąpił charakterystyczny objaw choroby - rumień wędrujący. Źródłem
zachorowań na boreliozę jest zakażenie krętkami Borrelia, podczas ukąszenia przez zakażone
kleszcze. Dwie osoby spośród chorych były narażone zawodowo na ukąszenie przez kleszcze
(leśnicy Nadleśnictwa Dobrzejewice). Na terenie powiatu dotychczas nie rejestrowano
przypadku kleszczowego zapalenia mózgu.
Grypa i zachorowania grypopodobne.
W 2011 r. odnotowano dalszy spadek zachorowań na grypę i zachorowania
grypopodobne. W 2010 r. zarejestrowano 488 przypadków zachorowań, zaś w 2011 r. - 383
7
przypadki. Współczynnik zapadalności zmniejszył się z 509,2 w 2010 r. do 396,3 w 2011 r.
W 2011 r. na terenie powiatu toruńskiego nie wykryto zakażenia wirusem grypy typu A
(H1N1).
Inne jednostki chorobowe.
Odnotowano wzrost zachorowań na wirusowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
z 3 przypadków zarejestrowanych w 2010 r. (współczynnik zapadalności – 3,1) do 8
przypadków w 2011 r. (współczynnik zapadalności – 8,3). Spośród 8 osób chorych,
7 osób to mężczyźni. Zachorowały osoby do 36 roku życia, z czego 75 % chorych (6
przypadków), to osoby do 17 roku życia. Fakt ten związany jest z większą aktywnością
społeczną tej grupy wiekowej (przebywanie w dużych skupiskach ludzkich - przedszkolach,
szkołach), a tym samym zwiększonym narażeniem na wirusowe zakażenie przenoszone drogą
kropelkową czy też bezpośredniego kontaktu.
W 2010 r. nie wystąpiły zachorowania po spożyciu grzybów, natomiast w 2011 r.
zarejestrowano rodzinne zatrucie po spożyciu muchomora sromotnikowego. Zatruciu uległy
3 osoby dorosłe. Wszystkie osoby udało się uratować dzięki zgłoszeniu się do lekarza jeszcze
przed wystąpieniem objawów zatrucia, po spożyciu podejrzanych grzybów.
Pokąsania przez zwierzęta -narażenie na zachorowanie na wściekliznę.
Liczba pokąsań przez zwierzęta, które są czynnikiem ryzyka zachorowania na
wściekliznę, wyniosła w 2011 r. 170 przypadków. W 2010 r. zarejestrowano mniejszą liczbę
pokąsań – 152 przypadki. Osoby narażone najczęściej były pogryzione przez psy - 149
przypadków, które stanowiły 88% ogólnej liczby pokąsań. Ponarażeniowo zaszczepiono p/ko
wściekliźnie 31 osób, które stanowiły 18 % ogólnej liczby pokąsań.
I. 2 Ocena wykonawstwa szczepień ochronnych przeciwko chorobom zakaźnym.
Na terenie powiatu ziemskiego szczepienia przeciw chorobom zakaźnym w 2011 r.
podobnie jak w 2010 roku, zostały zrealizowane na dobrym poziomie.
Stan uodpornienia dzieci do 2 roku życia
Szczepieniom p/ko gruźlicy podlegało 881 noworodków, zaszczepiono 99,8% dzieci. Stan
uodpornienia niemowląt w pierwszym roku życia p/ko wzw typu B wyniósł 87% (764 dzieci).
Od 2 m. ż. do 2 r. ż. dzieci podlegają obowiązkowym cyklom szczepień p/ko błonicy,
tężcowi i krztuścowi, Poliomyelitis, Haemophilus influenzae typu B, które wykonywane są
równocześnie W drugim roku życia dzieci zostały uodpornione p/ko tym chorobom w 99,8%
(938 dzieci). Uodpornienie p/ko odrze, śwince, różyczce, w drugim roku życia uzyskało
91,1% (856 dzieci) .
Stan uodpornienia dzieci i młodzieży w wieku szkolnym
Pierwszej dawce szczepienia przypominającego p/ko błonicy, tężcowi, krztuścowi oraz p/ko
Poliomyelitis podlegało 906 dzieci, stan uodpornienia dzieci w 6 roku życia wyniósł 96%.
Drugiej dawce szczepienia przypominającego p/ko błonicy i tężcowi podlegała młodzież
w 14 roku życia (1001 osób). Zaszczepiono 989 osób tj. 98,8%. Trzeciej dawce szczepienia
przypominającego podlegała młodzież w 19 roku życia (1207 osób), zaszczepiono 1154
osoby tj. 95,6%. Pozostałe osoby zostaną zaszczepione w 2012 r.
Zgodnie z PSO dzieci w 10 roku życia otrzymały szczepienie przypominające p/ko odrze,
śwince i różyczce, stan uodpornienia wyniósł 97,7% (905 dzieci).
8
Szczepienia obowiązkowe osób narażonych w sposób szczególny na zakażenie
Ogółem w 2011 r., ze wskazań indywidualnych, uodporniono 983 osoby narażone
na zakażenie tężcem oraz 31 osób p/ko wściekliźnie po narażeniu (pokąsania przez zwierzęta
podejrzane o zakażenie wirusem wścieklizny).
.
II. Ocena sanitarna placówek ochrony zdrowia
Na terenie powiatu toruńskiego w roku 2011 działały następujące zakłady opieki zdrowotnej:
1 szpital - Szpital Powiatowy w Chełmży;
29 przychodni i ośrodków zdrowia, w tym 6 w Chełmży;
29 prywatnych gabinetów lekarskich, w tym 9 w Chełmży.
Szpital Powiatowy Sp. z o.o. w Chełmży przy ul. Szewskiej 23 nadzorowany jest
od 1 stycznia 2010 r. przez Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego
w Bydgoszczy, który ocenił szpital w 2011 r. pozytywnie.
W powiecie toruńskim działa 29 przychodni i ośrodków zdrowia. Są to: 6 ośrodków
zdrowia publicznych i 17 niepublicznych na wsiach oraz 6 zakładów niepublicznych
w Chełmży.
Negatywnie oceniono 1 obiekt na wsi: Ośrodek Zdrowia w Mazowszu gm. Czernikowo - ze
względu na brak funkcjonalności i połączenie pomieszczeń z pocztą.
Od lat opieka zdrowotna na terenach wiejskich pozostaje bez zmian. Gabinety ginekologiczne
są w 9 wiejskich przychodniach, stomatologiczne – w 11, w 3 można skorzystać z usług
rehabilitacyjnych, EKG jest dostępne w 6 przychodniach, ponadto w 1 przyjmuje ortopeda i
w 1 działa laboratorium analityczne.
Liczba prywatnych gabinetów lekarskich w gminach nie uległa zmianie. Obecnie na wsi
funkcjonuje 20 specjalistycznych gabinetów lekarskich. Jest to 18 gabinetów
stomatologicznych oraz 2 ginekologiczne (Łubianka, Lubicz).
W większości obiektów stosowane były wyłącznie narzędzia jednorazowego użycia
(gabinety zabiegowe w przychodniach, gabinety ginekologiczne).
W trakcie 2011 r. procesy dezynfekcji narzędzi i powierzchni w placówkach ochrony
zdrowia, poza nielicznymi wyjątkami, przebiegały prawidłowo. Właściwie dobierano
preparaty do dezynfekcji i używano ich zgodnie z zaleceniami producenta. We wszystkich
skontrolowanych placówkach do dezynfekcji narzędzi wykorzystywano specjalistyczne
pojemniki z wewnętrznym sitem oraz pokrywą, zmniejszające ryzyko powstawania zakażeń
zawodowych. Stan sanitarny pomieszczeń nie budził zastrzeżeń.
Narzędzia wielorazowego użycia stosowano w gabinetach stomatologicznych. Sterylizacja
narzędzi przeprowadzana była w autoklawach. W zależności od wielkości placówki i ilości
sterylizowanego sprzętu, autoklawy zlokalizowane były w poszczególnych gabinetach lub
podręcznych sterylizatorniach.
We wszystkich obiektach praca urządzeń sterylizujących monitorowana była wskaźnikami
biologicznymi i chemicznymi. Testy biologiczne zakładano z różną częstotliwością. We
wszystkich skontrolowanych placówkach prowadzono archiwizację dokumentacji kontroli
skuteczności procesów sterylizacji. Coraz większa liczba autoklawów posiada możliwość
wydruku parametrów uzyskiwanych w trakcie procesu sterylizacji.
Wszystkie obiekty ochrony zdrowia znajdujące się na terenie nadzorowanym przez
Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Toruniu, udzielające całodobowych
lub całodziennych świadczeń zdrowotnych, posiadają opracowane i wdrożone procedury
9
zapewniające ochronę przed zakażeniami zakładowymi. W trakcie kontroli sanitarnych
sprawdzano prawidłowość ich sporządzenia, aktualność oraz znajomość wśród personelu.
III. Jakość wody przeznaczonej do spożycia.
Głównym źródłem zaopatrzenia w wodę dla mieszkańców powiatu toruńskiego są
wodociągi publiczne. W 2011 r., tak samo jak w roku 2010, nadzorem sanitarnym objętych
było 19 wodociągów, z których 4 były raportowane do Komisji Europejskiej (wodociąg
Chełmża, Warszewice gm. Łubianka, Gostkowo gm. Łysomice oraz Dobrzejewice gm.
Obrowo).
Większość producentów wody z powiatu toruńskiego dostarczała wodę odpowiadającą
wymaganiom rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości
wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz.U. z 2007 r. Nr 61, poz. 417 z późn. zm.).
Wodę dobrą, spełniającą wymagania sanitarne produkowało 17 wodociągów. Analiza
zaopatrzenia w wodę przeznaczoną do spożycia na terenie powiatu toruńskiego wykazała, że
z wody dobrej jakości korzystali w 100% mieszkańcy miasta Chełmży oraz następujących
gmin: Chełmża, Czernikowo, Lubicz, Łysomice, Wielka Nieszawka i Zławieś Wielka.
Niewielki odsetek ludności zaopatrywanej w wodę kwestionowaną pod względem sanitarnym
odnotowano w gminie Obrowo (12,3%) oraz w gminie Łubianka (11,7%).
Tylko woda z wodociągów Zamek Bierzgłowski gm. Łubianka i Osiek gm. Obrowo oceniona
była jako woda o warunkowej przydatności do spożycia. Do 30.06.2012 r. obowiązuje
decyzja Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Toruniu dla wodociągu Zamek
Bierzgłowski, a do 31.03.2012 r. dla wodociągu Osiek. Badania przeprowadzone w ramach
bieżącego nadzoru sanitarnego nad jakością wody oraz w ramach kontroli wewnętrznej
właścicieli wodociągów, nie wykazały przekroczeń maksymalnych dopuszczonych w decyzji
wartości przekroczonych parametrów.
Jakość wody produkowanej przez wodociągi była najczęściej kwestionowana ze względu na
odbiegający od wymagań skład fizykochemiczny, a w szczególności ponadnormatywną
zawartość żelaza i manganu oraz związaną z tym podwyższoną mętność wody.
W roku 2011 nastąpiła poprawa jakości wody z wodociągu Agrofood w Grabowcu
gm. Lubicz i wodociągu Dobrzejewice gm. Obrowo. W celu poprawy jakości wody,
właściciel wodociągu w Grabowcu podjął działania polegające na wymianie złoży
w odżelaziaczach w stacji uzdatniania wody oraz konserwacji wodociągu. Urząd Gminy
Obrowo prowadził działania korygujące procesy uzdatniania wody, między innymi wymianę
złóż filtracyjnych i napowietrzaczy oraz zwiększenie częstotliwości płukania filtrów.
W efekcie działań naprawczych uzyskano poprawę jakości i woda z tych wodociągów została
oceniona jako woda odpowiadająca wymaganiom sanitarnym.
Na podstawie wyników badania próbek wody stwierdzono, że wszystkie wodociągi
w powiecie toruńskim podawały wodę dobrą pod względem bakteriologicznym. W próbkach
wody sporadycznie wystąpiły przekroczenia wskaźników mikrobiologicznych, nie mające
jednak wpływu na ogólną ocenę przydatności wody.
Stan sanitarno-techniczny wszystkich urządzeń wodociągowych w powiecie
toruńskim jest dobry. Do 30.06.2012 r. obowiązuje decyzja Państwowego Powiatowego
Inspektora Sanitarnego w Toruniu w zakresie doprowadzenia do właściwego stanu sanitarnohigienicznego urządzeń do uzdatniania wody wodociągu Chełmża (2 odżelaziacze
z wyraźnymi śladami korozji i odpryskami farby).
Właściciele wodociągów w powiecie toruńskim współpracowali z Państwowym
Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w Toruniu. Zgodnie z obowiązującym
rozporządzeniem prowadzili ocenę przydatności wody w ramach kontroli wewnętrznej.
Przedstawili do uzgodnienia Państwowemu Powiatowemu Inspektorowi Sanitarnemu
w Toruniu harmonogramy poboru próbek wody do badań oraz wyniki badań jakości wody.
10
IV. Stan sanitarny obiektów żywienia zbiorowego, produkcji i obrotu
środkami spożywczymi, produkcji i obrotu kosmetykami.
W ewidencji Sekcji Higieny Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku na koniec 2011 r.
figurowało 2361 obiektów, w Powiecie Toruńskim pod nadzorem znajduje się 638 obiektów.
W 2011 r. skontrolowano 423 zakłady, w których przeprowadzono 526 kontroli.
Stan sanitarny obiektów żywnościowo – żywieniowych w Powiecie Toruńskim w 2011 r.
Grupa
obiektów
Produkcja
żywności
Obrót
żywnością
Żywienie
otwarte
Żywienie
zamknięte
Suma
Liczba
obiektów
w ewidencji
Liczba
obiektów
skontrolowanych
Liczba
kontroli
Liczba
wydanych
decyzji
administracyjnych
Liczba
nałożonych
mandatów
karnych
/wartość (zł)
36
33
46
4
5/800
388
262
314
39
43/8450
149
96
133
11
16/4050
65
32
33
6
1/500
638
423
526
60
65/13800
1. Zakłady produkcji żywności
Najliczniejszą grupę stanowią piekarnie (12 zakładów) i ciastkarnie (5 zakładów).
Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły głównie złego stanu technicznego. Wydano
4 decyzje administracyjne zobowiązujące do poprawy tego stanu. Nałożono 4 mandaty karne
na kwotę 500 zł za brudno utrzymane pomieszczenia i sprzęt produkcyjny oraz brak higieny
sprzedaży.
Niezachowanie higieny podczas produkcji stwierdzono również w wytwórni napojów
gazowanych T-SODA w Obrowie. Pobrano do badań laboratoryjnych 5 prób gotowego
wyrobu – wód gazowanych, które zakwestionowano z uwagi na zawyżoną liczbę bakterii
oznaczoną po 72 h w temp. 20-22 ºC w 1ml i po 24h w temp. 37ºC w 1ml. Również 15
wymazów sanitarnych z tej wytwórni, pobranych z: pustej butelki po umyciu, pustej butelki
złożonej do napełnienia, wężyka po umyciu - zostało zakwestionowanych ze względu na
zawyżoną liczbę bakterii obliczoną po 72h w temp. 20-22º C i po 24h w temp. 37ºC oraz
obecność pleśni na powierzchni badanej. Wydano decyzję administracyjną nakazującą
zapewnienie właściwej jakości zdrowotnej gotowego wyrobu i odpowiednich warunków
mycia urządzeń i butelek. Właściciela obiektu ukarano mandatem karnym na kwotę 300 zł.
Kontrole sanitarne przeprowadzone w wytwórni koncentratów spożywczych ATOL
w Złotorii, cukrowni w Chełmży oraz w młynach i kaszarni nie wykazały nieprawidłowości.
11
2. Zakłady obrotu żywnością
W tej grupie obiektów stwierdzono najwięcej nieprawidłowości, które dotyczyły:
 brudno utrzymanych pomieszczeń i wyposażenia,
 niewłaściwych warunków przechowywania środków spożywczych,
 braku higieny sprzedaży.
Często było to związane z wprowadzaniem zbyt szerokiego asortymentu środków
spożywczych w małych sklepach.
Nałożono 43 mandaty karne na kwotę 8450 zł (w 2010 r. – 51 mandatów karnych na kwotę
10300 zł).
Ponadto wydano 39 decyzji nakazujących poprawę stanu technicznego obiektów (w 2010 r. –
20 decyzji).
3. Obiekty żywienia zbiorowego otwarte
Do tej grupy zaliczamy restauracje, bary, punkty małej gastronomii, pijalnie piwa.
Część z nich usytuowana jest przy trasach turystycznych i w ośrodkach wczasowych w związku z tym objęte zostały wzmożonym nadzorem w okresie letnim.
Najczęściej stwierdzanymi nieprawidłowościami były:
 brak czystości pomieszczeń produkcyjnych i sprzętu,
 brak higieny produkcji,
 niewłaściwe przechowywanie surowców i półproduktów.
Osoby odpowiedzialne ukarano 16 mandatami karnymi na kwotę 4050 zł. Wydano 11
decyzji nakazujących poprawę stanu technicznego obiektów (w roku 2010 – 14).
Wystosowano 1 wniosek do Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego
w Bydgoszczy o nałożenie kary pieniężnej za samowolne rozszerzenie zakresu działalności.
4. Zakłady żywienia zbiorowego zamknięte
W skład tej grupy wchodzą głównie stołówki w placówkach szkolno-oświatowych
objęte wspólnym nadzorem z Sekcją Higieny Dzieci i Młodzieży.
W wyniku kontroli stołówek szkolnych wydano 3 decyzje administracyjne dla
następujących placówek:
o Szkoła Podstawowa w Czernikowie - dot. zniszczonych stołów produkcyjnych oraz
złego stanu technicznego drobnego sprzętu kuchennego,
o Szkoła Podstawowa nr 2 przy ul. Hallera w Chełmży - dot. złego stanu technicznego
sprzętu kuchennego,
o Szkoła Podstawowa nr 3 przy ul. Hallera w Chełmży - dot. złego stanu technicznego
sprzętu kuchennego.
Ponadto wydano decyzje administracyjne dotyczące:
o Ośrodka rehabilitacji Tratwa w Steklinku 53A – w zakresie remontu ścian
w pomieszczeniu kuchennym,
o Centrum Kateringowego p. Dariusza Krygera ul. Klonowa 4, Nowa Wieś gm. Lubicz
- w zakresie remontu malarskiego ścian i sufitów w magazynach, kuchni oraz
zmywalni naczyń oraz zapewnienia wentylacji w w/w pomieszczeniach.
Za niewłaściwe wykorzystywanie pomieszczeń, używanie do przygotowywania posiłków
produktów po terminie przydatności do spożycia - właściciela zakładu usług cateringowych
w Nowej Wsi ukarano mandatem karnym na kwotę 500 zł. Zakład zawiesił działalność
w styczniu 2012 r.
12
Ocena wdrażania systemów kontroli wewnętrznej
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Toruniu nadzoruje przestrzeganie przez
producentów i dystrybutorów środków spożywczych realizację systemów kontroli
wewnętrznej, w tym zasad Dobrej Praktyki Higienicznej (GHP), Dobrej Praktyki
Produkcyjnej (GMP) oraz wdrażanie systemu HACCP (Analiza Zagrożeń i Krytycznych
Punktów Kontroli). Wyniki kontroli wskazują, że nadal znaczna część przedsiębiorstw obrotu
żywnością jest na etapie wdrażania systemu HACCP, a wdrożyła jedynie zasady GHP i GMP.
Zakłady produkcji żywności w znacznej części wdrożyły już zasady systemu HACCP.
Nadzór nad żywnością i przedmiotami użytku obejmuje również działania w ramach
systemów wczesnego ostrzegania o produktach niebezpiecznych RASFF i RAPEX.
System RASFF (System Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznej Żywności i Paszach)
W ramach systemu RASFF otrzymano 54 zgłoszenia (74 uzupełniające) dotyczące 31
produktów spożywczych i suplementów diety oraz 23 dotyczące przedmiotów użytku.
Zgłoszenia dotyczyły m.in.: przekroczenia zawartości ołowiu (deser dla niemowląt po 9
miesiącu życia), wysokiego poziomu sumy dioksyn i dioksynopodobnych PCB (wątróbki
z dorsza w sosie), zawyżonej zawartości sacharyny (filety śledziowe w sosie śmietanowojogurtowym), stwierdzenia zmian organoleptycznych oraz obecności szkodników i ich
pozostałości („Figa Garland” z Turcji), obecności bakterii Pseudomonas aeruginosa („Woda
źródlana niegazowana Maksymiliana 5L”), obecności szkodników i ich pozostałości
(„Bakal Mieszanka keksowa/owoców”), przekroczenia dopuszczalnego limitu migracji
ołowiu i kadmu z powierzchni obrzeża kieliszków szklanych, przekroczenia dopuszczalnego
limitu ołowiu z powierzchni obrzeża produktu („Kubek szklany 350 ml”), wysokiej migracji
ołowiu (Talerz głęboki 21,5 cm LORDENE), migracji składników powodujących wyraźne
pogorszenie cech organoleptycznych zagotowanej wody w normalnych warunkach
użytkowania (Czajnik elektryczny z tworzywa sztucznego EVOLT EK606 z Chin).
W związku ze zgłoszeniami sprawdzono 194 obiekty objęte nadzorem, jak również
mieszkania i firmy prywatne. W 100 zgłoszonych przypadkach nie stwierdzono w obrocie
kwestionowanych produktów, zostały one sprzedane klientom ostatecznym. W 85
przypadkach stwierdzono w obrocie kwestionowane produkty, które po zabezpieczeniu
zostały zwrócone do dostawcy. W 9 przypadkach po przekazaniu informacji przez
pracowników PSSE w Toruniu kwestionowane wyroby wycofano z obrotu i przekazano do
utylizacji.
W grudniu 2011 r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Toruniu zgłosił do
systemu RASFF produkt: kieliszek Gold glass Szkło ręcznie zdobione E7-1 Stopka, 2ZP/1
MP, zakwestionowany z uwagi na przekroczenie migracji ołowiu.
System RAPEX (System Wczesnego Ostrzegania o Produktach Niebezpiecznych)
W ramach systemu RAPEX otrzymano 9 zgłoszeń, dotyczących 18 kosmetyków. W związku
z otrzymanymi zgłoszeniami skontrolowano 56 obiektów: sklepy przemysłowe, drogerie,
apteki. Podczas kontroli nie stwierdzono w obrocie kwestionowanych produktów
kosmetycznych na nadzorowanym terenie.
V. Warunki sanitarno - higieniczne w środowisku pracy, choroby
zawodowe.
W 2011 r. w wyniku przeprowadzonych ogółem 106 kontroli w 91 zakładach pracy
zlokalizowanych na terenie powiatu toruńskiego ziemskiego. Państwowy Powiatowy
Inspektor Sanitarny w Toruniu wydał 37 decyzji administracyjnych, w tym –
26 nakazujących usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości w określonym terminie,
13
7 wyrażających zgodę na zmianę terminu usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości oraz
4 umarzające wszczęte postępowanie.
Wydano 37 decyzji ustalających opłatę za czynności kontrolne. W celu przymuszenia do
wykonania określonych w decyzjach obowiązków Państwowy Powiatowy Inspektor
Sanitarny w Toruniu kontynuował postępowanie egzekucyjne wszczęte w latach poprzednich
– nałożono 1 grzywnę na kwotę 1000 zł. W 2011 r. Państwowy Powiatowy Inspektor
Sanitarny w Toruniu skierował 2 wystąpienia do pracodawców mających siedzibę na terenie
powiatu toruńskiego.
Środowisko pracy
W 2011 r. skontrolowano w powiecie toruńskim pod kątem warunków pracy oraz
zagrożeń zawodowych występujących na stanowiskach pracy 91 zakładów pracy,
zatrudniających łącznie 7603 pracowników.
Ogółem przeprowadzono 106 kontroli sanitarnych. Kontrole przeprowadzono w zakładach
o największych zagrożeniach zawodowych, w zakładach budzących zastrzeżenia pod
względem sanitarno-technicznym oraz w tych, w których wyniki badań środowiskowych
czynników szkodliwych dla zdrowia występujących na stanowiskach pracy odbiegały od
wymagań określonych przepisami. Kontynuowano nadzór nad zakładami pracy, w których
pracownicy narażeni są na substancje, preparaty, czynniki lub procesy technologiczne
o rakotwórczym lub mutagennym, a także nadzór nad niebezpiecznymi substancjami
i preparatami chemicznymi poprzez kontrole podmiotów zajmujących się obrotem
chemikaliami lub stosujących chemikalia w działalności zawodowej. Do głównych zadań
pionu higieny pracy PSSE w Toruniu w 2011 r. należał też, podobnie jak w latach ubiegłych,
nadzór nad zakładami pracy, w których występuje narażenie pracowników
na szkodliwe dla zdrowia czynniki biologiczne w środowisku pracy i kontrola realizacji przez
pracodawców wymogów w zakresie ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych
na szkodliwe czynniki biologiczne.
W ewidencji Sekcji Prewencji Chorób Zawodowych PSSE w Toruniu na koniec
2011 r. ujętych było 281 zakładów pracy funkcjonujących na terenie powiatu toruńskiego
ziemskiego.
Dominujące pod względem liczby zakładów pracy branże to:
 naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle (PKD: 45) – 33 zakłady
(11,4 % spośród znajdujących się w ewidencji ),
 przetwórstwo przemysłowe – produkcja artykułów spożywczych i napojów (PKD: 10) –
32 zakładów (11,39%),
 handel hurtowy i detaliczny (PKD: 46) – 20 zakładów (7,12%),
 rolnictwo, łowiectwo i pokrewne działalności usługowe (PKD: 01) – 20 zakładów
(7,12%).
Podczas kontroli warunków higieny pracy przeprowadzonych w 2011 r. w zakładach
pracy na terenie powiatu toruńskiego ziemskiego stwierdzono, że 348 pracowników w 10
zakładach zatrudnionych było w warunkach niezgodnych z normatywami higienicznymi, ze
względu na narażenie w środowisku pracy na hałas o natężeniu przekraczającym
dopuszczalne normy.
Hałas jest dominującym czynnikiem szkodliwym w środowisku pracy od lat. W większości
przypadków niemożliwe jest wyeliminowanie tego czynnika ze środowiska pracy ze
względów technologicznych. W takim przypadku egzekwuje się skuteczną ochronę
pracowników przed zagrożeniami związanymi z występowaniem hałasu. Od pracodawców
wymagane jest sporządzenie i wprowadzenie w życie programu działań organizacyjnotechnicznych zmierzającego do ograniczenia narażenia na hałas, zaopatrzenie pracowników
w indywidualne ochrony słuchu dobrane do wielkości charakteryzujących hałas i do cech
14
indywidualnych pracowników oraz egzekwowanie stosowania ich przez pracowników,
oznakowanie stref zagrożonych hałasem, informowanie pracowników o ryzyku zawodowym.
W 2011 roku na terenie powiatu toruńskiego ziemskiego przeprowadzono 17 kontroli
w zakresie oceny realizacji przez pracodawców wymogów w zakresie ochrony zdrowia
pracowników zawodowo narażonych na szkodliwe dla zdrowia czynniki biologiczne
w 16 zakładach pracy. Na szkodliwe dla zdrowia czynniki biologiczne w środowisku pracy
narażonych jest łącznie 169 pracowników, zatrudnionych przede wszystkim w zakładach
produkcji żywności, w placówkach ochrony zdrowia, w zakładach przerobu drewna oraz
w zakładach utylizacji odpadów i przy oczyszczaniu ścieków.
Liczba pracowników zawodowo narażonych na substancje, preparaty, czynniki lub
procesy technologiczne o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w skontrolowanych
w 2011 r. na terenie powiatu toruńskiego ziemskiego 5 zakładach pracy wynosiła 33 osoby.
Z uwagi na długi okres latencji nowotworów działania profilaktyczne są w tej kwestii
niezwykle istotne. W związku z tym w trakcie kontroli sprawdzano, czy ograniczono liczbę
osób pracujących w narażeniu na czynniki rakotwórcze do niezbędnego minimum, czy
poinformowano pracowników o występujących zagrożeniach oraz zapewniono odpowiednie
środki ochrony indywidualnej i profilaktyczną opiekę zdrowotną. Zwracano też uwagę na
oznakowanie instalacji i pojemników zawierających czynniki rakotwórcze, przeprowadzanie
okresowych badań i pomiarów czynników rakotwórczych w środowisku pracy, zapewnienie
pracownikom odpowiednich warunków higieniczno-sanitarnych.
W 2011 r. przeprowadzono łącznie 27 kontroli w ramach nadzoru nad
niebezpiecznymi substancjami chemicznymi i ich mieszaninami.
Różnorodne substancje chemiczne i ich mieszaniny stosowane są w działalności wielu
zakładów pracy na terenie powiatu toruńskiego ziemskiego, co powoduje określone
zagrożenia dla zdrowia pracowników. Na terenie powiatu funkcjonują także producenci oraz
dystrybutorzy niebezpiecznych substancji chemicznych chemicznymi i ich mieszanin.
W związku ze sprawowanym nadzorem nad wprowadzaniem do obrotu produktów
biobójczych w 2011 roku przeprowadzono na terenie powiatu toruńskiego ziemskiego
12 kontroli sanitarnych w 8 obiektach (wszystkie w trybie interwencyjnym).
W 2011 roku kontynuowano nadzór nad przygotowaniem pracodawców pod kątem
przestrzegania przepisów i zasad bhp podczas prac usuwania bądź zabezpieczania wyrobów
zawierających azbest, w ramach realizacji rządowego „Programu Oczyszczania Kraju
z Azbestu na lata 2009-2032”
Na terenie powiatu toruńskiego ziemskiego zlokalizowane są 2 firmy zajmujące się
usuwaniem/zabezpieczaniem/transportem wyrobów zawierających azbest. W 2011 r.
przeprowadzono 2 kontrole warunków higieny pracy w siedzibach w/w firm.
W 2011 r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Toruniu otrzymał łącznie 10
zgłoszeń dotyczących zamiaru przeprowadzenia prac związanych z usuwaniem materiałów
konstrukcyjnych zawierających azbest na terenie powiatu toruńskiego ziemskiego.
Przeprowadzono 10 kontroli warunków higieny pracy w trakcie prac powodujących kontakt
z azbestem – nieprawidłowości nie stwierdzono.
Choroby zawodowe
W 2011 r. stwierdzono 10 przypadków chorób zawodowych, w tym aż 6 przypadków chorób
zakaźnych lub pasożytniczych albo ich następstw (boreliozy) u pracowników zatrudnionych
w zakładach pracy funkcjonujących na terenie powiatu (w 2010 roku – 5 przypadków).
Pozostałe 4 przypadki stwierdzonych chorób zawodowych to:
 alergiczny nieżyt nosa,
15
 przewlekłe choroby obwodowego układu nerwowego – zespół cieśni w obrębie
nadgarstka,
 obustronny trwały odbiorczy ubytek słuchu,
 choroby układu wzrokowego wywołane czynnikami fizycznymi, chemicznymi lub
biologicznymi – alergiczne zapalenie spojówek.
VI. Warunki sanitarno - higieniczne w placówkach nauczania, wychowania
i wypoczynku.
Pod nadzorem Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Toruniu jest 316 placówek
nauczania i wychowania, w tym 106 na terenie powiatu. W roku 2011 pracownicy Sekcji
Higieny Dzieci i Młodzieży skontrolowali 58 placówek stałych, w tym 14 przedszkoli i 22
szkół różnych typów oraz 11 placówek wypoczynku dzieci i młodzieży.
Przeprowadzono 72 kontrole sanitarne, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny
w Toruniu wydał 4 decyzje administracyjne, wystosował 11 wystąpień do dyrektorów szkół
oraz 7 wystąpień do organów prowadzących (Starostwo Powiatowe, Burmistrz Miasta
Chełmża, wójtowie gmin).
W skontrolowanych placówkach przebywało 6 153 dzieci i młodzieży.
Z powodu zagrożenia chorobami zakaźnymi, w tym grypą i zapaleniem opon mózgowo
– rdzeniowych, podjęto działania profilaktyczne. Podczas kontroli sanitarnych szczególną
uwagę zwracano na stan higieniczny i warunki pobytu dzieci i młodzieży. Kontrolowano
warunki do utrzymania higieny osobistej (dostęp do ciepłej bieżącej wody, zaopatrzenie
w środki higieniczne, stan sanitarny i techniczny WC).
W kontrolowanych placówkach pozostawiano ulotki i przeprowadzano rozmowy z dyrekcją
i personelem medycznym.
Do organów prowadzących przesłano materiały edukacyjne (film i prezentację
multimedialną) dotyczące profilaktyki zakażeń wirusem grypy adresowane do dzieci
i młodzieży w wieku szkolnym oraz rodziców i personelu.
Prowadzono także monitorowanie frekwencji w placówkach nauczania i wychowania do
cotygodniowych meldunków (styczeń – kwiecień).
We wrześniu 2011 r. przeprowadzono ocenę zapewnienia uczniom dostępu do ciepłej i
zimnej wody bieżącej, środków higieny osobistej, utrzymania czystości i pełnej sprawności
technicznej urządzeń sanitarno – higienicznych - skontrolowano 11 placówek.
Za nieprawidłowe warunki do utrzymania higieny oraz brak czystości bieżącej nałożono 2
mandaty karne w przedszkolach. W wyniku podjętych działań poprawiła się sytuacja
w zakresie zaopatrzenia szkół w środki do utrzymania higieny osobistej. Problemem jest
nadal nieracjonalne użytkowanie środków higienicznych przez uczniów oraz dewastacja
urządzeń w sanitariatach.
W celu szczegółowej oceny warunków pobytu i nauki w placówkach nauczania i
wychowania przeprowadzono badania środowiska szkolnego.
Wykonano 108 badań, w tym:
■
34 dotyczące dostosowania mebli szkolnych do zasad ergonomii
(stwierdzono, że wszyscy uczniowie korzystali z mebli dostosowanych);
■
29 dotyczących oceny higienicznej tygodniowych rozkładów lekcji
(stwierdzono niezgodność tygodniowego rozkładu lekcji z zasadami higieny
w 31% badanych oddziałów);
■
45 dotyczących oceny natężenia oświetlenia sztucznego (stwierdzono
niezgodne z wymogami podanymi w Polskiej Normie (PN-EN 12404-1)
w ok. 33% badanych pomieszczeń).
16
Niewłaściwe parametry środowiska szkolnego niekorzystnie wpływają na zdrowie uczniów:
- dłuższe korzystanie z mebli nieodpowiednich prowadzi do wystąpienia zmęczenia,
wytworzenia nawyku nieprawidłowej pozycji podczas pracy i utrwalaniu skrzywienia
kręgosłupa. Choroby narządu ruchu są uznane za narastający problem zdrowia publicznego.
Niekorzystnym zjawiskiem jest także niedostateczne wyposażenie szkół w nowe,
certyfikowane meble – połowa skontrolowanych szkół podstawowych posiada meble bez
certyfikatów. Wiąże się to z brakiem środków na zakup nowych mebli, posiadających
wymaganą dokumentację.
- nieprawidłowo ułożony plan zajęć nie pozwala na efektywne przyswajanie wiedzy przez
uczniów, powoduje występowania znużenia i zmęczenia. Istotnymi elementami rozkładu
lekcji są przerwy, umożliwiające wypoczynek między lekcjami. Skracanie przerw to
niedostatek czasu koniecznego do regeneracji sił, może stanowić przyczynę przeciążenia
organizmu ucznia.
W 2011 r. odnotowano poprawę warunków pobytu uczniów/przedszkolaków
w następujących placówkach:
- Szkoła Podstawowa Nr 2 w Chełmży, gm. Chełmża – remont kompleksowy pomieszczeń
sanitarnych i zaplecza wychowania fizycznego;
- Szkoła Podstawowa Nr 3 w Chełmży, gm. Chełmża – remont pomieszczeń (wymiana okien,
wymiana instalacji elektrycznej);
- Szkoła Podstawowa w Warszewicach, gm. Łubianka – adaptacja pomieszczeń dla klas 0 –
III – sale dydaktyczne i zaplecze sanitarne.
W dniu 27.05.2011 r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Toruniu zakazał
Komendantowi Chorągwi Kujawsko - Pomorskiej ZHP Hufca Toruń użytkowania
pomieszczeń Harcerskiego Ośrodka Szkoleniowo – Wypoczynkowego w Silnie gm. Obrowo
do czasu doprowadzenia ich do właściwego stanu sanitarno – technicznego (Decyzja Nr
335/9/N.HD/11).
Powodem zakazu użytkowania były nieprawidłowości w zakresie przestrzegania wymagań
higienicznych i zdrowotnych, stwierdzone w dniu 26.05.2011 r.:
- brudne ściany i sufity oraz podłogi i okna w pokojach mieszkalnych;
- materace, poduszki, koce - brudne i zużyte;
- sprzęt w pokojach mieszkalnych zniszczony i zużyty;
- brudne ściany, sufity oraz podłoga w łazience, urządzenia zakamienione i zardzewiałe;
- podłoga w świetlicy nierówna, wybrzuszona, dwie części linoleum niedokładnie
dopasowane;
- sprzęt i wyposażenie świetlicy zniszczone, zużyte, tapicerka krzeseł i foteli brudna;
- ściany i sufity w kuchni i stołówce brudne, sprzęt i wyposażenie - zużyte, okna brudne.
Ponadto kontrola wykazała składowanie na terenie Ośrodka uszkodzonych płyt azbestowych
pochodzących z rozbiórki zewnętrznych ścian budynku. O sytuacji został poinformowany
Wójt Gminy Obrowo, Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego dla Powiatu
Toruńskiego Ziemskiego w Toruniu, Państwowy Inspektor Pracy w Toruniu, Komendant
Chorągwi Kujawsko – Pomorskiej ZHP Hufiec Toruń.
Komendant Chorągwi Kujawsko – Pomorskiej ZHP Hufiec Toruń poinformował
Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Toruniu pismem z dnia 20.10.2011 r.
o planach sprzedaży budynku i jego zamknięciu od czerwca 2011 r. do odwołania.
W ramach oceny infrastruktury do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego
stwierdzono, że na terenie powiatu toruńskiego nadal kilka szkół nie posiada ani sali
gimnastycznej, ani zastępczej. Lekcje wychowania fizycznego odbywają się na korytarzach,
17
boiskach bądź placach rekreacyjnych. Dotyczy to szkół podstawowych w: Gronowie gm.
Lubicz, Łążynie II gm. Obrowo, Świerczynkach gm. Łysomice.
W ramach bieżącego nadzoru sanitarnego pracownicy oceniali prowadzoną przez
szkoły gospodarkę substancjami chemicznymi i ich mieszaninami.
Skontrolowano szkoły posiadające pracownie chemiczne pod kątem posiadania kart
charakterystyk, sposobu przechowywania i zabezpieczenia substancji chemicznych oraz
posiadania przeterminowanych odczynników. Nie stwierdzono nieprawidłowości, a sytuacja
w zakresie posiadania przez szkoły przeterminowanych substancji chemicznych uległa
poprawie.
Oceniono sytuację dotyczącą dożywiania w 23 szkołach. Ciepłe posiłki wydawało 19
szkół dla 1536 uczniów. Z posiłków dofinansowanych korzysta ok. 46% uczniów (715
uczniów). Sytuacja w zakresie podawania uczniom ciepłego napoju nie zmieniła się,
możliwość korzystania z niego posiada ok.65% uczniów szkół podstawowych, głównie klas
I-III.
Spożywanie ciepłego posiłku, jak i możliwość nawodnienia, są niezmiernie ważne, gdyż
uczeń w szkole spędza nierzadko 7-8 godzin. Uczucie głodu i deficyt płynów pogarsza
samopoczucie i dyspozycję do nauki, utrudnia koncentrowanie uwagi i potęguje zmęczenie.
Zadaniem Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Toruniu podczas
wakacji letnich i zimowych jest sprawowanie nadzoru nad wypoczynkiem dzieci i
młodzieży.
W 2011 r. na terenie powiatu funkcjonowało 5 placówek wypoczynku zimowego dla 306
uczestników.
W czasie wakacji letnich zorganizowano 6 placówek dla 163 uczestników.
Wszystkie placówki zapewniły właściwe warunki zdrowotne. W 2 placówkach wypoczynku
podjęto wspólne działania na rzecz bezpieczeństwa z przedstawicielami kuratorium oświaty.
W placówkach wypoczynku prowadzono rozmowy i pozostawiono materiały edukacyjne na
temat interwencji nieprogramowej „Bezpieczne wakacje”.
VII. Stan sanitarny gmin oraz obiektów i urządzeń użyteczności publicznej.
Stan sanitarny gmin
W roku 2011 stan higieniczny terenu gmin na ogół nie budził zastrzeżeń. Nie stwierdzano
na ich terenie dzikich wysypisk, zaśmieconych poboczy dróg. Sygnalizowany w latach
poprzednich problem złego stanu higienicznego przystanków i stacji PKP jest tylko
częściowo rozwiązany. W dalszym ciągu wyposażenie tych obiektów i standard
świadczonych usług jest bardzo niski. Na terenach wiejskich żadna stacja kolejowa nie
posiada ubikacji dla podróżnych, stacja kolejowa w Chełmży, przekształcona z dworca,
również pozbawiona jest ubikacji.
Poprawił się stan higieniczny terenu stacji kolejowej w Chełmży, który był w latach
poprzednich przedmiotem licznych interwencji wnoszonych do Stacji. Trwałą poprawę
jednak trudno jest uzyskać w tej grupie obiektów, ponieważ obiekty te nie posiadają stałej
miejscowej obsługi.
Stan sanitarny obiektów i urządzeń użyteczności publicznej
Na terenach wiejskich Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Toruniu
obejmowała nadzorem sanitarnym 150 obiektów, w których przeprowadzono 262 kontrole,
18
pobrano 150 prób do badań, wystawiono 34 decyzje administracyjne, nałożono 4 mandaty
karne na kwotę 600,00 zł, wystosowano 33 wystąpienia.
Obiekty użyteczności publicznej nie budzą większych zastrzeżeń, na koniec 2011 roku
wszystkie obiekty uzyskały ocenę pozytywną. W ciągu roku ich stan wymagał jednak
interwencji organów Inspekcji Sanitarnej, zachodziła nawet konieczność zamknięcia jednego
zakładu fryzjerskiego ze względu na zły stan sanitarno-higieniczny obiektu, nie gwarantujący
prowadzenia zabiegów w warunkach bezpiecznych dla zdrowia.
W roku 2011 powiat toruński wzbogacił się o nowy basen kąpielowy, usytuowany na
terenie Centrum Sportu i Rekreacji „Olender” w Wielkiej Nieszawce gm. Wielka Nieszawka.
Centrum to oprócz kompleksu pływalni zawiera część hotelową. Kompleks pływalni
obejmuje: szatnie z natryskami z podziałem na damskie i męskie oraz dla osób
niepełnosprawnych, halę basenową, pomieszczenia zespołu fitness, bar, zaplecze socjalnosanitarne dla personelu, pomieszczenia porządkowe oraz trybuny. Woda w kompleksie
basenowym krąży w systemie zamkniętego obiegu z czynnym przelewem. Do basenu
wprowadzana jest woda uzdatniona poprzez filtry, lampy UV oraz dezynfekcję. Do wody
przed filtrami dodawany jest koagulant. Natomiast za filtrami dozowany jest korektor pH
oraz środek do dezynfekcji wody. Część hotelowa obejmuje: pokoje gościnne,
pomieszczenia biurowe, kręgielnię, strzelnicę, restaurację, kawiarnię, sklepiki, dwie sale
konferencyjne, szatnie, sanitariaty ogólnodostępne, zaplecze socjalno – sanitarne,
pomieszczenia gospodarcze, pralnię, przygotowalnie na potrzeby gastronomii.
W 2011 r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Toruniu obejmował
nadzorem sanitarnym początkowo 5 miejsc wykorzystywanych do kąpieli – 3 nad jeziorem
Chełmżyńskim (2 w Zalesiu i 1 w Chełmży), nad jeziorem Kamionkowskim w Kamionkach
Małych oraz nad jeziorem Osiek w Osieku nad Wisłą. Miejsce wykorzystywane do kąpieli
w Kamionkach Małych, w trakcie trwania sezonu, zmieniło swój status i przekształcone
zostało w kąpielisko. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Toruniu pozytywnie
zaopiniował przedstawiony projekt Uchwały Rady Gminy Łysomice w sprawie wykazu
kąpielisk z zastrzeżeniem uzupełnienia projektu o aktualny profil wody w kąpielisku.
Kąpielisko to w czasie sezonu nie budziło zastrzeżeń.
Z oceny wizualnej wody, prowadzonej przez organizatora zgodnie z obowiązującymi obecnie
przepisami wynikało, że jej dobry stan nie wymagał przeprowadzenia przez organy PIS
dodatkowych badań laboratoryjnych.
Na uwagę i wyróżnienie zasługują miejsca wykorzystywane do kąpieli nad Jeziorem
Chełmżyńskim w Zalesiu gm. Chełmża. Miejsca te wyposażone są w dobrze zorganizowane
o wysokim standardzie węzły sanitarne oraz zagospodarowaną plażę z miejscami na
grilowanie i placami zabaw dla dzieci. Znajdujące się na kąpielisku różnego rodzaju mostki
oraz figurki i kamienie ozdobne podnoszą atrakcyjność wypoczynku w tym miejscu.
Miejsce wykorzystywane do kąpieli w Osieku, nad Jeziorem Osiek, posiada bardzo ubogie
wyposażenie (ubikację suchą dla wczasowiczów, brak punktu czerpalnego wody do spożycia,
brak natrysków i przebieralni) ze względu na co miejsce to nie może zapewniać dobrych
warunków do wypoczynku.
Miejsce wykorzystywane do kąpieli w Chełmży nad Jeziorem Chełmżyńskim posiada
ubikację spłukiwaną, którą stanowi zlokalizowana w pobliżu ubikacja publiczna oraz
możliwość korzystania z wody do spożycia w sąsiadującym lokalu gastronomicznym,
zaopatrywanym przez wodociąg publiczny w Chełmży. Brak jest ogólnodostępnego punktu
poboru wody do spożycia. Jakość wody do kąpieli nie budziła zastrzeżeń. Miejsce to jest
skanalizowane, ścieki odprowadzane są do kanalizacji miejskiej. Infrastruktura jest bardzo
uboga, brak jest przebieralni, natrysków i ubikacji na wyłączny użytek wypoczywających
oraz wydzielonych miejsc, typu kuchnie letnie, grill. Teren obiektu w czasie sezonu
utrzymywany był w dobrym stanie higienicznym.
19
Właściciel miejsca wykorzystywanego do kąpieli rozpoczął rozbudowę obiektu w ramach
Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2011 2013 pn. Budowa, przebudowa i rozbudowa infrastruktury terenów przy Jeziorze
Chełmżyńskim, będących w granicach administracyjnych miasta, służącej wypoczynkowi,
turystyce i rekreacji.
Państwowa Inspekcja Sanitarna, w trakcie trwania sezonu kąpieliskowego, informuje
społeczeństwo o jakości wody do kąpieli na terenie powiatu toruńskiego w krajowym,
internetowym serwisie kąpieliskowym.
Należy tu nadmienić, że na terenie powiatu toruńskiego funkcjonowało tylko 1 kąpielisko.
Dla pozostałych akwenów wodnych, dotychczas klasyfikowanych jako kąpieliska, rady
poszczególnych gmin nie spełniły wymagań zapisów ustawy z dnia 4 marca 2010 r. o zmianie
ustawy - Prawo wodne (Dz. U. z 2010 r. Nr 44, poz. 253) w sprawie podjęcia uchwał
odnośnie wykazu kąpielisk na terenie gminy.
Baza noclegowa, zarówno stała - w postaci hoteli, jak i sezonowa - w postaci
ośrodków wypoczynkowych i gospodarstw agroturystycznych, w roku 2011 nie budziła
większych zastrzeżeń. Standard wyposażenia tych obiektów ulega systematycznej poprawie.
Na terenie powiatu ziemskiego, nadal jedynie w Chełmży znajduje się 1 ustęp
publiczny. Na terenach gminnych brak jest tego typu obiektów.
Istniejąca ubikacja w Chełmży, pod względem czystości bieżącej nie budziła zastrzeżeń,
niemniej standard tej ubikacji jest nadal bardzo niski, nie jest przystosowana dla osób
niepełnosprawnych. Dodatkowo w 2010r. stwierdzono znaczne ubytki glazury w posadzce,
uniemożliwiające prawidłowe jej mycie i dezynfekcję i wystawiona została decyzja
administracyjna z ostatecznym terminem wykonania do 30.12.2012 r. (po przedłużeniu
pierwszego terminu - 31.12.2010 r.) Urząd Miasta Chełmży planuje przeprowadzenie ze
środków unijnych szeroko pojętej modernizacji tej ubikacji w ramach zadania pn. Budowa,
przebudowa i rozbudowa infrastruktury terenów przy Jeziorze Chełmżyńskim, będących
w granicach administracyjnych miasta, służącej wypoczynkowi, turystyce i rekreacji. Ustęp
publiczny w Chełmży, pomimo w/w zastrzeżeń ocenia się pozytywnie z uwagi na to, że
przeprowadza się na bieżąco remonty malarskie i utrzymywany jest w dobrym stanie
higienicznym.
VIII. Zapobiegawczy nadzór sanitarny
Jednym z istotnych zadań Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zakresie ochrony zdrowia
publicznego jest eliminowanie nieprawidłowości i uchybień sanitarno - higienicznych już na
etapie programowania, planowania, projektowania, realizacji i dopuszczania do użytkowania
obiektów budowlanych. Zadania zapobiegawczego nadzoru sanitarnego Państwowej Inspekcji
Sanitarnej są realizowane poprzez:
1. uzgadnianie i opiniowanie:
- studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego,
- projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego,
- uwarunkowań do decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach,
- dokumentacji projektowych inwestycji,
2. kontrolowanie obiektów w trakcie realizacji,
3. udział w procedurach dopuszczania do użytkowania nowo wybudowanych obiektów
budowlanych, względnie po modernizacji lub zmianie sposobu użytkowania,
4. wydawanie opinii dla indywidualnej działalności gospodarczej w sprawie warunków
sanitarno-higienicznych w obiektach różnych form przedszkolnych, zakładów
kosmetycznych i fryzjerskich, odnowy biologicznej oraz gabinetów lekarskich.
20
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Toruniu wydał w 2011 r. 322 opinie
sanitarne i decyzje oraz przeprowadził 114 kontroli.
W ramach procedur oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, zgodnie z ustawą
z dnia 3 października 2008 r.– o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie,
udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko
(Dz. U. Nr 199 poz. 1227 z późn. zm.) wydano 73 opinie. Ważnym elementem
w działalności zapobiegawczego nadzoru sanitarnego Państwowej Inspekcji Sanitarnej
w Toruniu jest uzgadnianie i opiniowanie projektów miejscowych planów zagospodarowania
przestrzennego. Uzgadniając je wydano 21 opinii i 20 postanowień. Brano pod uwagę
warunki sanitarne i zdrowotne, uwzględniając zanieczyszczenie powietrza, hałas, lokalizację
ujęć wody, usuwanie zanieczyszczeń i unieszkodliwianie odpadów oraz wpływ
projektowanych zmian na zdrowie ludzi. Ponadto przygotowano 27 postanowień zgodnie
z art. 51 ust.2 i art. 52 ustawy z 3 października 2008 r. – o udostępnianiu informacji
o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach
oddziaływania na środowisko - w sprawie zakresu i stopnia szczegółowości informacji
wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko projektów miejscowych planów
zagospodarowania przestrzennego dla poszczególnych terenów.
W procesach inwestycyjnych organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej uzgadniały
również projekty budowlane. Z tego zakresu wydano 20 uzgodnień. W projektach
budowlanych zwracano szczególną uwagę na właściwe warunki higieniczne i zdrowotne
w obiektach użyteczności publicznej, handlowo - usługowych i w zakładach produkcyjnych.
Zgodnie z art. 23 ust.1 i 2 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji
Sanitarnej (Dz. U. z 2011 r. Nr 212 poz. 1263), Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny
w Toruniu jest uprawniony do kontroli zgodności budowanych obiektów z wymogami
higienicznymi i zdrowotnymi. W ramach zapobiegawczego nadzoru sanitarnego
uczestniczono w 57 kontrolach obiektów przekazywanych do użytkowania w trybie art. 56
prawa budowlanego. Podczas kontroli sprawdzano czy obiekt został zrealizowany zgodnie
z dokumentacją projektową i czy była ona uzgadniana pod względem sanitarnym.
Stwierdzone w trakcie kontroli zmiany w stosunku do projektu były akceptowane przez
inspektora nadzoru budowlanego. Gdy zmiany miały większy zakres i dotyczyły wszystkich
branż budowlanych był opracowywany projekt powykonawczy, który posiadał uzgodnienie
pod względem sanitarnym. Natomiast stwierdzone nieprawidłowości w 27 obiektach były
usuwane przez wykonawców prac budowlanych, względnie przez inwestorów w terminie
kilku tygodni.
Wydano również 30 opinii dla obiektów użyteczności publicznej, głównie dotyczyły
one zakładów kosmetycznych, fryzjerskich, odnowy biologicznej, gabinetów zabiegowych,
lekarskich, lokali handlowych, przedszkoli. O opinie te wnioskowali właściciele obiektów
i osoby prowadzące działalność gospodarczą. Wydano również 82 decyzje płatnicze za
przeprowadzone czynności kontrolne.
IX. Działania podejmowane na rzecz oświaty zdrowotnej
i promocji zdrowia.
Pracownicy
Sekcji
Oświaty
Zdrowotnej
i
Promocji
Zdrowia
PSSE
w Toruniu w roku 2011 zorganizowali i przeprowadzili:
 47 szkoleń, w tym:
- 4 dla 73 nauczycieli koordynujących programy w placówkach oświatowo –
wychowawczych
- 1 szkolenie - warsztaty kulinarne dla szefów kuchni i intendentów w placówkach
oświatowo-wychowawczych w ramach programu „Trzymaj Formę”.
W warsztatach uczestniczyło 21 osób.
21


- 40 szkoleń wewnętrznych dla pracowników Sekcji Oświaty Zdrowotnej
- 2 szkolenia warsztatowe dla młodzieży na temat profilaktyki HIV / AIDS
37 narad dla 118 osób
56 wizytacji oceniających realizowane przedsięwzięcia, w tym 15 na terenie
powiatu
Edukacją bezpośrednią objęto ok. 100 osób, natomiast edukacją pośrednią – ok. 4 000.
W działaniach inicjowanych przez pracowników OZ udział wzięło ok. 100 placówek (żłobki,
przedszkola, szkoły, zakłady pracy, placówki służby zdrowia, parafie i in.).
Pracownicy Sekcji Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia PSSE w Toruniu w roku 2011
realizowali 21 interwencji programowych i nieprogramowych:
- 8 interwencji programowych krajowych
- 7 interwencji nieprogramowych krajowych
- 2 interwencje programowe wojewódzkie
- 3 interwencje nieprogramowe wojewódzkie
- 1 interwencję nieprogramową powiatową.
Na terenie powiatu toruńskiego realizowano następujące interwencje:
programowe krajowe i wojewódzkie
1. „Trzymaj Formę” – celem programu jest poprawa sposobu odżywiania i promowanie
aktywności fizycznej wśród dzieci i młodzieży. Do programu zaproszono wszystkie szkoły
podstawowe i gimnazjalne w powiecie. Zorganizowano i przeprowadzono szkolenie dla
koordynatorów programu w zainteresowanych placówkach. W programie uczestniczyło
7 szkół oraz ok. 1 300 uczniów.
W ramach programu zorganizowano warsztaty kulinarne dla szefów kuchni i intendentów
w placówkach oświatowo-wychowawczych. W warsztatach udział wzięło 21 osób. Zajęcia
prowadził kucharz – dietetyk.
2. Krajowy Program Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV – głównym celem
programu jest ograniczenie rozprzestrzeniania się zakażeń HIV oraz poprawa jakości życia
i dostępu do opieki zdrowotnej dla osób żyjących z HIV/AIDS oraz ich bliskich.
Zasadnicze działania w ramach programu:
a) konferencja naukowo-szkoleniowa w zakresie profilaktyki HIV/AIDS –
organizator: PSSE w Toruniu, PTH Oddz. Toruńsko – Włocławski, Wydział Zdrowia
i Polityki Społecznej Urzędu Miasta Torunia. Patronat honorowy nad konferencją objął Pan
Michał Zaleski – Prezydent Miasta Torunia.
b) narada w ramach współpracy z nauczycielami - opiekunami szkolnych kół PCK –
– 15 osób
c) działania informacyjne w ramach ogólnopolskiej kampanii medialnej „Zrób test na HIV”
3. Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu – program obejmuje
działania podejmowane w ramach szkolnych programów edukacyjnych w zakresie
profilaktyki tytoniowej jak również w ramach „Światowego Dnia bez Tytoniu”,
ogólnopolskiej kampanii społecznej pn. „Miasta wolne od dymu” oraz „Rzuć Palenie Razem
z Nami”. Działania skierowano do mieszkańców powiatu toruńskiego za pośrednictwem m.in.
lokalnych mediów, władz samorządowych oraz zarządzających placówkami, instytucjami.
22
4. Ogólnopolski projekt „Odświeżamy nasze miasta. TOB3CIT (Tobacco Free Cities)”
Celem projektu jest ochrona zdrowia mieszkańców Polski przed szkodliwym działaniem
dymu tytoniowego. Adresowany jest do osób dorosłych. W ramach projektu utworzono
koalicję lokalną, w skład której, poza PSSE w Toruniu wchodzą: Wydział Zdrowia
i Polityki Społecznej UMT, Komenda Miejska Policji w Toruniu, Straż Miejska w Toruniu
oraz lokalne media. W bieżącej edycji planujemy rozszerzenie koalicji o władze i instytucje
w Chełmży.
5. „Czyste Powietrze Wokół Nas” - celem programu jest wykształcenie u dzieci świadomej
umiejętności radzenia sobie w sytuacjach, w których inne osoby palą przy nich papierosy.
Program realizowany był w 7 placówkach, uczestniczyło w nim ok. 200 dzieci.
6. „Nie pal przy mnie, proszę” – celem programu jest zmniejszenie narażenia dzieci na bierne
palenie tytoniu – w programie udział wzięło 10 szkół podstawowych – ok. 300 dzieci.
7. „Znajdź właściwe rozwiązanie” – celem programu jest zapobieganie paleniu tytoniu wśród
uczniów starszych klas szkół podstawowych i gimnazjum – w programie uczestniczyło 8
placówek – ok. 200 uczniów.
8. „STOP! HCV” - ogólnopolski program edukacyjny, pierwsza edycja (pilotażowa)
realizowana była w 1 zespole szkół w Gronowie (ZSRCKU). Celem programu jest
zmniejszenie obciążenia zdrowotnego populacji Polski skutkami zakażeń HCV. Program
adresowany jest do młodzieży klas I lub II szkół ponadgimnazjalnych.
nieprogramowe krajowe, wojewódzkie i powiatowe
1. „Tatuaż – moda a zdrowie” –
Celem interwencji jest zwiększenie świadomości oraz wiedzy na temat zagrożeń
wynikających z wykonywania zabiegów zdobienia ciała (tatuaż, piercing). Działania
skierowano do młodzieży 1 szkoły gimnazjalnej (ZS nr 1 w Łysomicach) – edukacją objęto
70 uczniów.
2. W ramach działań związanych z tematyką dopalaczy pracownik Sekcji OZ na dwóch
konferencjach pt. „Substancjom psychoaktywnym – nie” zorganizowanych przez KujawskoPomorskie Kuratorium Oświaty w Bydgoszczy dla dyrektorów i pedagogów szkół w Toruniu
i Powiecie Toruńskim przedstawił temat „Skutki stosowania substancji psychoaktywnych”.
Zainteresowanym szkołom przekazano film edukacyjny pt. „Masz wybór. Stop narkotykom.
Stop dopalaczom” oraz ulotki pn. „Nasze dzieci i zagrożenia”.
Rzecznik Prasowy PPIS w Toruniu udzielił wywiadów przedstawicielom 6 redakcji lokalnych
mediów.
3. Profilaktyka grypy –
Pisma informacyjne oraz ulotki zawierające zalecenia GIS nt. zapobiegania zakażeniu
wirusem grypy zostały przesłane do wszystkich placówek oświatowo – wychowawczych na
terenie powiatu oraz do władz samorządowych poszczególnych gmin.
Za pośrednictwem mediów działania skierowano do wszystkich mieszkańców powiatu
toruńskiego. Rzecznik prasowy PPIS w Toruniu udzielił łącznie 22 wywiadów nt. profilaktyki
grypy.
23
4. Profilaktyka zatruć pokarmowych – „Uroczystości komunijne bez zatruć pokarmowych” –
celem działań jest zapobieganie zatruciom i zakażeniom pokarmowym w okresie uroczystości
I – komunijnych. Pisma zapraszające do współpracy oraz materiały informacyjne przesłano
do 30 parafii w powiecie toruńskim oraz do władz samorządowych Chełmży i 8 gmin powiatu
z prośbą o przekazanie ich dyrektorom szkół w celu wyeksponowania na terenie szkoły oraz
wykorzystania treści na spotkaniach z rodzicami.
5. Akcja letnia „Bezpieczne wakacje” – celem jest promowanie zasad bezpiecznego
wypoczynku, pogłębienie wiedzy na temat zapobiegania ukąszeniom przez kleszcze,
profilaktyki zatruć pokarmowych, w tym grzybami, wścieklizny, zapobiegania wypadkom
i urazom, uświadomienie ryzykownych zachowań w czasie kąpieli wodnych
i słonecznych, podnoszenie wśród dzieci i młodzieży odpowiedzialności za własne zdrowie.
Działania kierowane były do organizatorów i uczestników wypoczynku letniego, właścicieli
oraz pracowników sklepów spożywczych.
6. Wpływ promieniowania UV na zdrowie człowieka – celem działań skierowanych do
mieszkańców powiatu toruńskiego było uświadomienie szkodliwego wpływu nadmiaru
promieniowania UV na zdrowie człowieka. Pisma informacyjne oraz materiały tematyczne
przekazano do gminnych władz samorządowych, redakcji lokalnych mediów oraz do
wszystkich uczestników interwencji nieprogramowej „Bezpieczne wakacje”.
7. Profilaktyka zatruć grzybami
Do dyrektorów wszystkich typów szkół przesłano pisma oraz materiały na temat
bezpiecznego zbierania grzybów. Pisma przekazano również do wszystkich redakcji
lokalnych mediów.
Grzyboznawca i rzecznik prasowy PPIS w Toruniu udzielili 3 wywiadów redaktorom
lokalnych mediów.
Na terenie PSSE w Toruniu przygotowano ekspozycję złożoną z 6 dużych tablic
przedstawiających różne gatunki grzybów jadalnych i trujących oraz objawy zatrucia
muchomorem sromotnikowym dostępną dla pracowników i klientów PSSE w Toruniu.
8. Badanie ankietowe dotyczące zachowań zdrowotnych młodzieży – prowadzone w całej
Polsce w losowo wybranych szkołach. Głównym celem badania było zdiagnozowanie
ryzykownych zachowań młodzieży, w szczególności używania substancji psychoaktywnych,
a na podstawie uzyskanych wyników stworzenie skutecznych metod zwalczania
niepokojących zjawisk społecznych.
Badanie przeprowadzono w 3 szkołach, w tym w 1 na terenie powiatu. Pisma z prośbą
o rozpowszechnienie informacji wśród studentów i zaproszenie do współpracy
w ankietyzacji elektronicznej przesłano do rektorów 2 uczelni wyższych w Toruniu – UMK
i Wyższej Szkoły Bankowej.
9. Badania ankietowe „Zachowania zdrowotne kobiet w ciąży” - celem badania jest poznanie
zachowań zdrowotnych kobiet w ciąży, także tych ryzykownych oraz ich wpływu na zdrowie
potomstwa. Uzyskane odpowiedzi pomogą określić potrzeby zdrowotne kobiet oraz ocenić
programy zdrowotne już realizowane przez jednostki podległe Ministerstwu Zdrowia.
Pracownicy Sekcji OZ przeprowadzili ankietyzację wśród 30 kobiet oczekujących na
narodziny swojego dziecka, w tym 9 na terenie szpitala w Chełmży.
Pracownicy Sekcji OZ prowadzili również działania edukacyjno – informacyjne
w zakresie:
- Światowego Dnia bez Tytoniu
- Światowego Dnia Rzucania Palenia
- Światowego Dnia Zdrowia
24
- Światowego Dnia AIDS
- Ogólnopolskiej Kampanii pn. „Zrób test na HIV”
- Profilaktyki zakażeń wywołanych bakteriami Escherichia coli
- Europejskiego Dnia Wiedzy o Antybiotykach
- Europejskiego Tygodnia Szczepień.
X. Wnioski
1. Ze względu na duży odsetek zachorowań na choroby przenoszone drogą kropelkową,
konieczne jest ciągłe propagowanie szczepień zalecanych, które wpłynęłyby na
obniżenie zapadalności na takie jednostki chorobowe jak: ospa wietrzna i grypa.
2. Konieczne jest prowadzenie dalszej profilaktyki zachorowań na zatrucia pokarmowe
i zakażenia jelitowe, z naciskiem na promowanie właściwych zachowań higienicznych
przy przygotowywaniu posiłków, w szczególności w gospodarstwach domowych.
3. Wodę spełniającą wymagania sanitarne produkowało 17 wodociągów, natomiast
wodę o warunkowej przydatności do spożycia, ze względu na ponadnormatywną
zawartość żelaza, manganu oraz podwyższoną mętność produkowały 2 wodociągi:
w Osieku, gm. Obrowo oraz w Zamku Bierzgłowskim gm. Łubianka.
Na koniec 2011 r. wszystkie wodociągi publiczne produkowały dobrą wodę pod
względem bakteriologicznym.
4. Odnotowano poprawę w przystosowaniu przychodni funkcjonujących na terenie
powiatu do wymagań obowiązującego rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia
2 lutego 2011 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem
fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej.
5. Wskazane jest przeanalizowanie sytuacji lokalowej przychodni w Mazowszu gm.
Czernikowo. Istnienie placówki jest zagrożone ze względu na trudności techniczne
w dostosowaniu jej do wymagań Ministra Zdrowia. Pacjenci z tego terenu mogą
zostać pozbawieni podstawowej opieki medycznej.
6. W 2011 r. skontrolowano 423 obiekty żywienia zbiorowego, produkcji i obrotu
środkami spożywczymi, w których przeprowadzono 526 kontroli i nałożono 65
mandatów karnych na kwotę 13800 zł. Najwięcej nieprawidłowości stwierdzono
w obiektach obrotu żywnością, zakładach małej gastronomii i restauracjach. Wyniki
kontroli wskazują, iż należy kontynuować nadzór nad przestrzeganiem przepisów
sanitarnych oraz odpowiednich procedur gwarantujących właściwą jakość zdrowotną
żywności w zakładach zajmujących się produkcją żywności i jej obrotem.
7. Na terenie Powiatu Toruńskiego, nadal jedynie w Chełmży znajduje się 1 ustęp
publiczny. Na terenach gminnych brak jest tego typu obiektów. Ustęp publiczny
w Chełmży pod względem stanu czystości bieżącej nie budził zastrzeżeń, niemniej
jego stan techniczny i standard wyposażenia jest nadal na bardzo niskim poziomie.
8. Jakość wody w jedynym na terenie powiatu kąpielisku i w miejscach
wykorzystywanych do kąpieli odpowiadała wymaganiom jakim powinna odpowiadać
woda do kąpieli. Państwowa Inspekcja Sanitarna, w trakcie trwania sezonu
kąpieliskowego, informuje społeczeństwo o jakości wody do kąpieli
w krajowym, internetowym serwisie kąpieliskowym.
9. Na wyróżnienie zasługują dobrze zorganizowane i wyposażone miejsca
wykorzystywane do kąpieli w Zalesiu gm. Chełmża nad Jeziorem Chełmżyńskim.
25
Najgorsze warunki wypoczynku występują w Osieku nad Jeziorem Osiek
i w Chełmży nad Jeziorem Chełmżyńskim.
10. Zatrudnienie pracowników w warunkach zawodowej ekspozycji na czynniki
szkodliwe dla zdrowia w stężeniach lub natężeniach przekraczających normatywy
higieniczne, w kontakcie z czynnikami biologicznymi lub z substancjami o działaniu
alergizującym, wykonujących pracę w wymuszonej pozycji ciała – znajduje swoje
odzwierciedlenie w liczbie stwierdzanych chorób zawodowych. W 2011r. stwierdzono
w Powiecie Toruńskim 10 przypadków chorób zawodowych.
11. Zakres podstawowych zagrożeń i uciążliwości występujących na stanowiskach pracy
w zakładach funkcjonujących na terenie Powiatu Toruńskiego nadzorowanych przez
Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Toruniu nie ulega zasadniczym
zmianom. Hałas jest tym czynnikiem szkodliwym dla zdrowia występującym
w środowisku pracy, na który narażona jest największa liczba pracowników.
12. Konieczna jest kontynuacja nadzoru sanitarnego nad podmiotami zajmującymi się
produkcją i wprowadzaniem do obrotu, a także stosującymi w działalności zawodowej
substancje chemiczne i ich mieszaniny, ze względu na dynamicznie zmieniające się
przepisy prawne dotyczące chemikaliów, w tym nowe obowiązki wynikające
z rozporządzenia GHS.
13. Należy poprawiać warunki w placówkach nauczania poprzez zapewnienie w nich
ergonomicznych stanowisk pracy, prawidłowego oświetlenia pomieszczeń
dydaktycznych, higienicznego rozkładu zajęć lekcyjnych, miejsca do
przechowywania podręczników i pomocy szkolnych oraz zapewnienie właściwych
warunków do utrzymania higieny osobistej w szkołach.
14. Niezbędne jest prowadzenie szeroko zakrojonych działań propagujących zasady
zdrowego stylu życia i aktywizujących mieszkańców Powiatu Toruńskiego do działań
na rzecz własnego zdrowia.
26
Download