Zespół metaboliczny u dzieci i młodzieży Metabolic Syndrome in

Zespół metaboliczny u dzieci i młodzieży
Metabolic Syndrome in children and adolescents
Aurelia Sielużycka
STRESZCZENIE
Historia zespołu metabolicznego sięga początku XVII i XVIII wieku i wiąże się z nazwiskami
dwóch wybitnych anatomów i lekarzy – Nicolaasa Tulpa oraz Joannesa Babtisty
Morgagniego. Częstość występowania zespołu metabolicznego w populacji pediatrycznej jest
trudna do oceny z uwagi na zależność od przyjętych norm dla parametrów składowych
zespołu. W badaniach przeprowadzonych przez Mieczysława Litwina stwierdzono, że
częstość występowania zespołu metabolicznego wynosi 3% u dzieci polskich bez
nadciśnienia oraz około 21% u dzieci z nadciśnieniem tętniczym. Złożoność występujących
nieprawidłowości zmusza do wyłonienia jednoznacznych diagnostycznie kryteriów zespołu
metabolicznego. Próby zdefi niowania zespołu metabolicznego podejmowano od czasu
pierwszych obserwacji klinicznych. W 2007 roku defi nicję zespołu metabolicznego u dzieci i
młodzieży określiła IDF (International Diabetes Federation). Zespół metaboliczny
charakteryzuje się występowaniem zaburzeń lipidowych, nietolerancji glukozy oraz
nadciśnienia tętniczego. Udowodniono związek między występowaniem tego zespołu w
wieku rozwojowym a zwiększonym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych w późniejszym
okresie życia. W obliczu narastającej w społeczeństwie epidemii otyłości i jej związku z
wieloma schorzeniami cywilizacyjnymi, profi laktykę zespołu metabolicznego należy
wdrożyć już w wieku rozwojowym. Poszukiwanie działań prewencyjnych w rozwoju
nadciśnienia tętniczego, cukrzycy typu 2 oraz schorzeń układu krążenia populacji dorosłej
skłoniło wielu badaczy do wnikliwszej analizy zaburzeń metabolicznych pacjentów wieku
rozwojowego. Podejmowane próby ustalenia prostych, dostępnych w codziennej praktyce
lekarskiej kryteriów świadczą o wadze problemu oraz trosce o poprawę jakości życia.
Słowa kluczowe: zespół metaboliczny, defi nicja, klasyfi kacja, leczenie
ABSTRACT
The history of the metabolic syndrome dates back to the beginning of the 17th and 18th
century. The research on diseases which are a part of the syndrome is associated with the
names of the two distinguished anatomists and doctors – the Dutch Nicolaas Tulp and the
Italian Joannes Babtista Morgagni. The frequency of occurrence of the metabolic syndrome is
diffi cult to assess, due to the dependence of component parameters of the syndrome upon
accepted norms. In the research conducted by Mieczysław Litwin, it was claimed that the
frequency of occurrence of the metabolic syndrome in Polish children is 3% and
approximately 21% in children with arterial hypertension. The complexity of anomalies
which occur, compels one to form diagnostically unambiguous criteria for the metabolic
syndrome. Attempts at defi ning the metabolic syndrome have been made since the fi rst
clinical observations were conducted. In 2007, the defi nition of the metabolic syndrome in
children and adolescents was provided by IDF (International Diabetes Federation). The
metabolic syndrome is characterized by the occurrence of lipid disorders, glucose intolerance
and arterial hypertension. A connection was proved between the presence of the syndrome at
the developmental age, and an increased risk of cardiovascular diseases in later stages of
one’s life. In the face of a growing obesity epidemic present in societies, and consequently
numerous civilization diseases, the prophylaxis of the metabolic syndrome ought to be
implemented as early as at the developmental age. Seeking preventive measures in the
development of arterial hypertension, type 2 diabetes mellitus and cardiovascular system
disorders in the adult population induced many researchers to a deeper analysis of metabolic
disorders in patients at the developmental age. Attempts at determining criteria which are
simple and available in every-day medical practice show the signifi cance of the problem, as
well as the concern about improving the quality of life.
Key words: metabolic syndrome, defi nition, classifi cation, treatment