LEKI W CIĄŻY

LEKI W CIĄŻY
Monika Szymańska
Klasyfikacja FDA
• A brak ryzyka dla płodu, uszkodzenie płodu mało
prawdopodobne
• B zwierzęta- brak ryzyka dla płodu (brak badań na
ciężarnych) /zwierzęta-działanie niepożądane, u ciężarnych
nie stwierdzono działań niepożądanych
• C zwierzęta- dz.teratogenne/zabójcze(brak badań na
ciężarnych) / brak badań na zwierzętach i na ciężarnych
• D istnieją dowody na szkodliwe działanie na płód ale
korzyści przewyższają ryzyko (np.stan zagrożenia życia)
• X działanie teratogenne
Farmakokinetyka leków w
ciąży
• wchłaniania leków lipofilnych (zwolnienie
perystaltyki, wydzielania soków
trawiennych
• dystrybycji leku bo względnyalbumin=
łatwiejsze przechodzenie leków przez
łożysko
• eliminacji leku (przepływu nerkowego,
gromadzenie leków w tkance tłuszczowej)=
subterapeutyczne stężenia leków
Działanie leku na płód
• 18-20 dzień od zapłodnienia
- zabicie zarodka
- brak działania teratogennego
• 3-8 tydzień ORGANOGENEZA
- nic
- poronienie
- efekt teratogenny
- ukryta embriopatia
• po okresie organogenezy małe ryzyko
WITAMINY
• Preparaty wielowitaminowe dla kobiet w ciąży- od II
trymestru!
• Kwas foliowy 0,4-15 mg 3 miesiące przed
zapłodnieniem- do końca ciąży
Profilaktyka:
1) wady cewy nerwowej
2) niedokrwistość megaloblastyczna
3) małopłytkowość
4) leukopenia
5) zab. rozwoju trofoblastu (poronienia, IUGR,
nieprawidłowe usadowienie łożyska, przedwczesne
oddzielenie łożyska)
NIEDOKRWISTOŚĆ
• Preparaty żelaza 200-300mg/dobę
Fe II: (Ferro-Gradumet, Hemofer, Hemofer
prolongatum)
Fe III : (Ferrum Lek)
preparaty złożone : Fe+Ac. Folicum (TardyferonFol, Hemofer F prolangatum)
Fe+ wit. C ( Tardyferon, Ascofer, Sorbifer
Durules)
• Kwas foliowy 0,4-15 mg/dobę
• Wit. B12 sc. lub im. 1000µg co 2 dni
Zakażenia dróg moczowych
• Gr. B :ampicylina
ampicylina +sulbaktam (Unasyn)
amoksycylina (Novamox)
amoksycylina + kwas
klawulanowy(Augmentin, Forcid)
cefalosporyny I i II generacja
nitrofurantoina +wit.C (Furagin)
• p/wsk: Tetracykliny (po 4 miesiącu przebarwienia
zębów, zab. wzrostu kości), (gr.D), Chinolonygr.C
Zakażenia grzybicze w ciąży
• Natamycyna tabl. dopochwowe
(Natamycyna, Pimafucin)
• Nystatyna glob.vag.
(Nystatyna+furagin=Macmiror complex)
• Klotrimazol krem
• NIE ! w I trymestrze: flukonazol
(Flumycon), ketokonazol, ekonazol (GynoPevaryl), mikonazol (Gyno-femidazol)
Zakażenia bakteryjne w ciąży
• Ampicylina (kumuluje się w płynie
owodniowym), amoksycylina
• cefalosporyny I generacji p/wsk w I trymestrze,
nie! u kobiet z niewyd. wątroby i nerek
• cefalosporyny II generacji (Biotraxon,
Biofuroxym Zinnat)
• Makrolidy gr.B (Rovamycyna, Erytromycyna),
Klarytromycyna (Klacid) gr. C-NIE w ciąży!
p/wsk w karmieniu piersią ( kumulują się w mleku
matki i niszczą florę saprofityczną dziecka)
Zakażenia bakteryjne w ciąży cd.
• Likozamidy- Klindamycyna gr B. (Dalacin krem
dopochwowy)
• Sulfonamidy- Furagin I trymestr i po 36 Hbd-nie!
(żółtaczka u noworodka)
• Metronidazol- I trymester nie!
• Chinolony gr.C (zab. OUN, nefropatia)
• Antybiotyki polipeptydowe-Wankomycyna gr.D
• Tetracykliny-gr.D (zab. wzrostu kości, zaćma)
• Chloramfenikol-gr.D
Poronienie zagrażające
• Spazmolityki:
No-Spa, Scopolan tabl., czopki (gr. C)
• Luteina tabl. podjęzykowe lub
dopochwowe 2x100 mg
• Duphaston 2x1 tabl
• Kaprogest 1 amp. im. co 3 dni
ZAGRAŻAJĄCY PORÓD
PRZEDWCZESNY
• Spazmolityki: No-spa, Scopolan
• Tokolityki: najsilniejsze działanie przeciw
skurczowe:
Fenoterol (B2 –mimetyk) iv./po
Isoptin ( Ca-bloker) iv./po.
• Gestageny Luteina 2x100mg s.l/ per vaginam
• Ca-blokery Cordafen
p/wsk. do tokolityków
- Wady serca u matki (zwężenie aorty. zab. rytmu serca,
wady zastawki mitralnej, choroby mięśnia sercowego)
- nadczynność tarczycy
- Nie wyrównana cukrzyca
- Nadciśnienie tętnicze
- Choroby matki z gorączką
- śmierć płodu
- infekcja wewnątrzmaciczna
- wady rozwojowe płodu
- objawy zagrożenia płodu
- przedwczesne oddzielenie łożyska
- krwawienia o nieznanej etiologii
- Jaskra
Objawy niepożądane tokolityków
• Tachykardia ciężarnej
HR>120/min=odstawić tokolizę!
• Tachykardia płodu FHR
>180/min=odstawić/zmniejszyć tokolizę!
• Kołatanie serca, duszność, ucisk w klatce
piersiowej, niemiarowa czynność serca
• glukozy
•  potasu
Nadciśnienie w ciąży
•
•
•
•
Metyldopa (Dopegyt) szczyt działania 2-3h
 i β-bloker Carvedilol (Vivacor)
Dihydralazyna szczyt dz. po 1 h.
Nifedipina (Cordafen)
leki p/wsk.: inh.konwertazy( II i III trymestr:
uszk. nerek, małowodzie, IUGR, niedorozwój
sklepienia czaszki, PDA, urodzenie martwego
płodu),
β-blokery (IUGR, niedociśnienie, hyperglikemia,
nadmierne owłosienie)
Cukrzyca w ciąży
• Tylko Insuliny ludzkie krótko i długo
działające!-leczenie z wyboru
• NIE doustne leki hipoglikemizujące!
nie mają działań teratogennnych
pochodne sulfonylomocznika przechodzą
przez łożysko=hypoglikemia u płodu
Antykoagulanty w ciąży
•
•
•
•
Zakrzepica żył głębokich
Żylaki kk.dolnych i sromu
z. antyfosfolipidowy
inne trombofilie (niedobór białka C, S, AT
III, mutacja genu protrombiny,mutacja cz.V
v. Leiden)
Antykoagulanty w ciąży cd.
• Heparyna niefrakcjonowana sc/iv. Pod kontrolą
APTT (1,5-2,5 wartości referencyjne) dz.
niepożądane: krwawienia, małopłytkowość
immunologiczna
• Heparyny drobnocząsteczkowe
profilaktycznie: Clexan 1x 0,04 sc.,
leczniczo 1mg/kg mc/24h
• NIE doustne antykoagulanty!- z.warfarynowy
(hypoplazja nasady k.nosowej, atrofia
n.wzrokowego, niedorozwój kończyn, wady serca,
Choroby tarczycy
• Nadczynność tarczycy
PROPYLOTIOURACYL=Propicyl, Thyrosan
(blokowanie syntezy hormonów tarczycy+ ham.
obwodowej konwersji T4 do T3) 3x100-150 mg/dobę (3x
2-3 tabl./dobę) Karmienie piersią do 4 tabl/dobę.
Propranolol przy tachykardii
Witaminy Elevit, Prenatal (bez jodu)
NIE: Tiamazol (Metizol)- okres krytyczny do 9 Hbd:
aplazja skóry czaszki, plackowate owłosienie głowy,
zarośnięcie nozdrzy, przełyku, wady twarzy, brak
brodawek sutkowych opóźnienie rozwoju, wole!
Choroby tarczycy - cd.
• Niedoczynność tarczycy
- zwiększenie dawki tyroksyny o 40-60%
na początku ciąży!
- TSH=1 mj
- preparaty: Eutyrox, Letrox
Padaczka w ciąży
• Monoterapia + najmniejsze dawki + leki najnowszej
generacji (wady 2x częściej/4x w politerapi)
Gabapetyna, Felbamat, Lamotrygina, Lewetiracetam,
Okskarbezina, Tiagabina, Zonisamid- gr.C
starsze leki: kw.walproinowy,benzodiazepina, fenytoina,
karbamazepina, fenobarbital- gr.D
Padaczka: poronienia, porody przedwczesne,wady,
upośledzenia psychoruchowe i poznawcze (leki, napady,
geny)
Profilaktyka : kwas foliowy 3 miesiące przed ciążą 4
mg/dobę, wit. K 10mg/24h
Astma oskrzelowa w ciąży
• Sterydy wziewne+B2 mimetyki wziewne
długodziałajace (leczenie z przed ciąży)
• leki objawowe: B2 mimetyki krótkodziałające
( Fenoterol=Berotec, Salbutamol)
• NIE teofilina (nudności, tachykardia)
• unikać sterydów doustnych (rozszczep
podniebienia, IUGR)
• Indukcja porodu: oxytocyna
• Poród: Hydrokortyzon 100 mg iv. co 8h do 24h
po porodzie
Sterydy w ciąży
• Zagrażajacy poród przedwczesny
24-35,6 Hbd Dexaven 24mg iv. celem
pobudzenia pneumocytów II-go rzędu do
produkcji surfaktantu
• małopłytkowość
• Choroby przewlekłe
- RZS
- SLE
- astma oskrzelowa
Leki przeciwbólowe
Lek
Ryzyko dla płodu
Kwas acetylosalicylowy
Poronienie, wytrzewienie,
krwawienia (karmienie-NIE bo
kumulacja leku)
Paracetamol
Bezpieczny, wytrzewianie?
Indometacyna
Poronienia, zamknięcie PDA,
krwawienia OUN, małowodzie,
perforacja jelit
Ibuprofen
Poronienie, wytrzewienie,
zamknięcie PDA, małowodzie
Kodeina (Talvosilen, Thiocodin,
Tussipini), Petydyna , Oksykodon
bezpieczny
Efedryna/pseudefedryna
(sympatykomimetyk,
bronchodylatator)
• Rubital Compositum, Syrop prawoślazowy
złożony, Tussipect
• Sudafed, Actifed, Cirrus, Clarinase,
Disophrol retard, Gripex, Grypostop,
Ibuprom zatoki, MaxFlu, Modafen, Nurofen
Antigrip, Tabcin Trend, Zyrec-D
Dziękuję za uwagę
Czas dla dociekliwych