wymagania programowe w formie celów

Kryteria oceny z chemii
Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:
-
rozwiązuje zadania typowe przy pomocy nauczyciela
nie bierze udziału w lekcji, nie przeszkadza w jej prowadzeniu
zakres jego wiedzy i umiejętności obejmuje program szkolny na poziomie koniecznym
Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który:
-
z testów, odpowiedzi ustnych i pisemnych otrzymuje najczęściej ocenę dostateczną
zna podstawowe pojęcia chemiczne i potrafi je wykorzystać w rozwiązywaniu zadań typowych
samodzielnie uczy się, wykorzystując podręczniki, literaturę popularno-naukową
poprawnie posługuje się pojęciami chemicznymi
sporadycznie bierze udział w lekcji
czasem jest nieprzygotowany do lekcji
-
rozwiązuje zadania typowe
zakres jego wiedzy i umiejętności obejmuje program szkolny na poziomie podstawowym
z testów, krótkich odpowiedzi pisemnych i ustnych najczęściej otrzymuje oceny dostateczne
Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który:
-
poprawnie posługuje się językiem chemicznym
aktywnie uczestniczy w lekcji
systematycznie przygotowuje się do lekcji
-
stosuje wiedzę i nabyte umiejętności w życiu codziennym
wykorzystuje poznane pojęcia i definicje do rozwiązywania zadań
w procesie kształcenia korzysta z różnych źródeł informacji
-
w procesie kształcenia korzysta z różnych źródeł informacji
wskazuje związki chemii z innymi naukami przyrodniczymi
z testów, odpowiedzi ustnych i pisemnych otrzymuje najczęściej ocenę dobrą
-
zakres jego wiedzy i umiejętności obejmuje program szkolny na poziomie rozszerzonym
-
Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który:
-
opanował zakres wiedzy i umiejętności obejmujący program szkolny z danego poziomu nauczania
zawsze jest przygotowany do zajęć lekcyjnych oraz systematycznie odrabia zadania domowe
1
-
aktywnie uczestniczy w lekcji, często rozwiązuje zadania dodatkowe
stosuje wiedzę i nabyte umiejętności do rozwiązywania zadań nietypowych
swobodnie posługuje się językiem chemicznym,
posiada szeroki zakres pojęć, terminów związanych z przedmiotem
wyjaśnia fizyczne i chemiczne aspekty zjawisk przyrodniczych
z testów, odpowiedzi ustnych i pisemnych otrzymuje najczęściej oceny bardzo dobre
zakres jego wiedzy i umiejętności obejmuje program szkolny na poziomie dopełniającym
bierze udział w konkursach organizowanych na terenie szkoły
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który:
-
opanował zakres wiedzy i umiejętności znacznie wykraczający poza program nauczania
wykazuje duże zainteresowanie przedmiotem,
posiada duży zasób wiedzy związanej z przedmiotem
z testów, odpowiedzi ustnych i pisemnych otrzymuje oceny bardzo dobre i wyższe
osiąga sukcesy w konkursach szkolnych i pozaszkolnych
posługuje się analogiami rozwiązując nietypowe problemy w sposób twórczy
realizuje zadania projektowe
2
WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z CHEMII
dopuszczająca
Uczeń:
- zna podstawowe terminy chemiczne
potrzebne do kontynuowania nauki:
substancja chemiczna, właściwości
fizyczne substancji, pierwiastek,
związek chemiczny, mieszanina,
mieszanina jednorodna, mieszanina
niejednorodna, powietrze, reakcja
chemiczna,
reakcja
fizyczna,
substraty,
produkty,
utlenienie,
spalanie, synteza, analiza, wymiana
- odszuka w układzie okresowym
symbole chemiczne podstawowych
pierwiastków
- zna podstawowy sprzęt laboratoryjny
- zna zasady obowiązujące podczas
wykonywania podstawowych
czynności laboratoryjnych (sączenie,
odparowywanie, ogrzewanie)
- wymieni przykłady substancji
chemicznych
- określi właściwości fizyczne
wybranych substancji
- przedstawi charakterystykę
powietrza, poda skład jakościowy i
ilościowy
- odróżni mieszaninę jednorodną od
niejednorodnej
- poda przykład substancji prostej
i złożonej,
- określi właściwości fizyczne
powietrza, tlenu, dwutlenku węgla,
azotu, wodoru
- określi właściwości typowe dla
metali i niemetali
- poda przykłady metali i niemetali
Dział: SUBSTANCJE CHEMICZNE I ICH PRZEMIANY
dostateczna
dobra
Uczeń:
Uczeń:
- zna i sprawnie posługuje się
- zastosuje
i
powiąże
poznane
nazewnictwem i symboliką
wiadomości
w
sytuacjach
poznanych pierwiastków
teoretycznych i praktycznych
chemicznych
- sklasyfikuje
podane
substancje
- poprawnie zastosuje wiadomości
chemiczne
oraz
określi
ich
właściwości fizyczne i chemiczne
i umiejętności do rozwiązywania
- przedstawi budowę cząsteczek
typowych zadań
poznanych gazów, zapisze wzór
- bezpiecznie
wykona
proste
sumaryczny
doświadczenie chemiczne
- poprawnie i samodzielnie sformułuje
- określi właściwości fizyczne
obserwacje i wnioski na podstawie
podstawowych substancji, takich jak
doświadczenia
np. woda, cukier, sól, siarka, żelazo,
- przedstawi reakcje charakterystyczne
magnez.
dla tlenu, azotu, wodoru, dwutlenku
- sporządzi mieszaniny jednorodne i
węgla
niejednorodne
- zapisze słownie reakcję badania
- rozdzieli składniki mieszaniny
składu pierwiastkowego dwutlenku
niejednorodnej i jednorodnej za
węgla oraz uzasadni na jej podstawie,
pomocą poznanych metod fizycznych
że dwutlenek węgla jest związkiem
- podzieli mieszaniny na jednorodne i
chemicznym
niejednorodne
- podzieli podane reakcje na reakcje
- odróżni mieszaninę od związku
syntezy, wymiany i analizy
chemicznego
- wyjaśni dlaczego dana reakcja jest
- wybierze spośród podanych
reakcją syntezy, wymiany lub analizy
substancji: pierwiastki i związki
- zapisze reakcje otrzymywania
chemiczne
tlenków
- podzieli pierwiastki na metale i
- zapisze słownie poznane reakcje
niemetale
chemiczne
- zakwalifikuje podany proces do
zjawisk fizycznych lub przemian
chemicznych
- rozpozna składniki powietrza (tlen,
wodór, dwutlenek węgla) na
podstawie ich charakterystycznych
właściwości
- zapisze w sposób ogólny reakcję
3
bardzo dobra
Uczeń:
- zastosuje zdobytą wiedzę do
rozwiązywania problemów i zadań
w nowych sytuacjach
- zaprojektuje proste doświadczenie i
przeprowadzi je
- samodzielnie zaplanuje i wykona
doświadczenie chemiczne,
- potrafi
poprawnie
przewidzieć
przebieg reakcji chemicznej
- zaproponuje sposób odróżnienia
poznanych gazów: CO2, O2, N2, H2
- uzasadni dlaczego podana reakcja
chemiczna należy do określonego
typu reakcji
- zapisze wzory strukturalne
poznanych gazów
- wykaże zależność między rozwojem
cywilizacji a występującymi
zagrożeniami
- wskaże sposoby ochrony powietrza
przed zanieczyszczeniami
- rozumie znaczenie warstwy ozonowej
i przyczyny powstawania dziury
ozonowej oraz efektu cieplarnianego
-
poda przykład przemiany chemicznej
i fizycznej
zna właściwości fizyczne tlenu,
dwutlenku węgla, wodoru, azotu
-
łączenia pierwiastków z tlenem.
poda przykładowe tlenki metali i
tlenki niemetali
poda przykład reakcji syntezy,
analizy, wymiany
dostrzeże źródła i skutki
zanieczyszczeń powietrza
wskaże produkty i substraty w
podanej reakcji chemicznej
DZIAŁ: ATOM I CZASTECZKA
dostateczna
Dobra
Uczeń:
Uczeń:
Uczeń:
- poda przykłady potwierdzające
- wyjaśni dlaczego masy atomów i
- zastosuje
i
powiąże
poznane
ziarnistą budowę materii
cząsteczek wyraża się w atomowych
wiadomości
w
sytuacjach
- zdefiniuje pojęcie atomu, wymienia
jednostkach masy.
teoretycznych i praktycznych
cząsteczki elementarne
- przedstawi konfigurację elektronową - wyjaśni dlaczego bardzo często masa
- scharakteryzuje cząstki elementarne
pierwiastków o liczbie atomowej od
atomowa pierwiastka nie jest liczbą
- zdefiniuje pojęcia: liczba masowa i
1-20.
całkowitą
atomowa, wzór sumaryczny i
- odczyta wszystkie informacje na
- określ typ wiązania w podanych
strukturalny
temat pierwiastka zawarte w układzie
cząsteczkach związków chemicznych
- przedstawi budowę układu
okresowym
- przedstawi ilościową i jakościową
okresowego
- przedstawi i omówi izotopy wodoru,
interpretację cząsteczek związków
- odróżni grupy od okresów
- wyjaśni na czym polega wiązanie
chemicznych
- poda prawo okresowości
atomowe, jonowe i atomowe
- dobierze współczynniki równań
- poprawnie posługuje się terminami
spolaryzowane
reakcji chemicznych o różnym
„atom” i „cząsteczka”
- zapisze wzór elektronowy cząsteczek
stopniu trudności
- zna symbole podstawowych
pierwiastków
- zapisze i odczyta równania reakcji
pierwiastków
- wyjaśni wiązania atomowe na
syntezy , analizy, wymiany na
- zna wartościowość podstawowych
przykładzie O2 H2 Cl2
podstawie modelu lub reakcji podanej
pierwiastków
- zapisze wzór elektronowy prostych
słownie
- wykorzysta układ okresowy do
cząsteczek związków chemicznych
odczytania informacji
np. wody, chlorku sodu.
charakteryzujących podstawowe
- zapisze i rozpozna model cząsteczki
pierwiastki chemiczne (l. atomowa, l.
pierwiastków i prostych związków
masowa)
chemicznych
- określi liczbę protonów, neutronów i - obliczy masy cząsteczkowe prostych
elektronów w atomie danego
zw. chemicznych.
pierwiastka, gdy dana jest liczba
- zapisze wzór sumaryczny związku na
atomowa i masowa
podstawie wzoru strukturalnego (na
- odczyta ze wzoru sumarycznego
przykładzie tlenków, chlorków,
dopuszczająca
4
bardzo dobra
Uczeń:
- zastosuje zdobytą wiedzę do
rozwiązywania problemów i zadań
w nowych sytuacjach
- zapisze równania reakcji o wyższym
stopniu trudności i poda interpretację
w ujęciu ilościowo-jakościowym
- obliczy masę cząsteczkową
dowolnego związku chemicznego
- dobierze współczynniki
stechiometryczne w nietypowych
równaniach reakcji chemicznych
- zaprojektuje i wykona eksperyment
ilustrujący proces dyfuzji
-
-
-
liczbę i rodzaj atomów wchodzących
w skład cząsteczki związku
chemicznego
obliczy wartościowość pierwiastków
na przykładzie prostych związków
chemicznych
określi liczbę pierwiastków
wchodzących w skład związku
chemicznego
dobierze współczynniki prostych
równań reakcji chemicznych
zapisze wzór sumaryczny związku na
podstawie informacji o
wartościowości pierwiastków
wchodzących w jego skład (na
przykładzie tlenków) lub jego nazwy
zapisze wzór strukturalny na
podstawie modelu i wzoru
sumarycznego na przykładzie
tlenków
poda nazwy tlenków na podstawie
wzoru sumarycznego
-
-
-
-
siarczków)
przedstawi ilościową i jakościową
interpretację cząsteczek związków
chemicznych (na przykładzie
tlenków, siarczków, chlorków)
zapisze wzór sumaryczny związku na
podstawie informacji o
wartościowości pierwiastków
wchodzących w jego skład (na
przykładzie tlenków, chlorków,
siarczków)
zapisze wzór strukturalny na
podstawie modelu i wzoru
sumarycznego na przykładzie
tlenków, chlorków, siarczków
poda nazwy tlenków, chlorków,
siarczków na podstawie wzoru
sumarycznego
zapisze i odczyta proste równania
reakcji syntezy , analizy, wymiany na
podstawie modelu lub reakcji podanej
słownie
DZIAŁ: ROZTWORY WODNE
dostateczna
dobra
Uczeń:
Uczeń:
Uczeń:
- zna stan pierwiastkowy wody
- rozumie zagrożenia jakie niesie
- zastosuje
i
powiąże
poznane
- zna przykłady rozpuszczalników,
cywilizacja dla czystości wód
wiadomości
w
sytuacjach
substancji słabo i dobrze
naturalnych
teoretycznych i praktycznych
rozpuszczalnych
- przeprowadzi krystalizację substancji - wykaże doświadczalnie, jakie
- zna pojęcia: roztwór, rozpuszczalnik,
stałej z roztworu
czynniki wpływają na szybkość
zawiesina
- określi na podstawie wykresu
rozpuszczania substancji.
- odróżni roztwór od zawiesiny
krzywych rozpuszczalności obszar
- zanalizuje wykresy ilustrujące
- zapisze wzór sumaryczny i
roztworu nasyconego, przesyconego i
zależność rozpuszczalności od
strukturalny wody oraz omówi
nienasyconego.
temperatury
budowę cząsteczki wody
- obliczy masę substancji i masę
- obliczy stężenie procentowe roztworu
- wymieni czynniki wpływające na
rozpuszczalnika zawartą w roztworze
po dodaniu rozpuszczalnika lub
szybkość rozpuszczania
o podanym stężeniu
substancji rozpuszczonej oraz po
- poda definicję stężenia procentowego - wyjaśni, jaka jest zależność między
odparowaniu rozpuszczalnika
- obliczy stężenie procentowe roztworu
stężeniem procentowym roztworu a
- zaproponuje i przeprowadzi
dopuszczająca
5
bardzo dobra
Uczeń:
- zastosuje zdobytą wiedzę do
rozwiązywania problemów i zadań
w nowych sytuacjach
- rozwiąże zadania tekstowe
uwzględniające mieszanie roztworów
o różnych stężeniach.
- rozwiąże zadania tekstowe
zmieniające stężenie procentowe
roztworu, poprzez rozcieńczenie lub
zatężenie roztworu, również z
uwzględnieniem gęstości
rozpuszczalnika, lub roztworu.
- obliczy ilość gram substancji, która
wykrystalizuje z podanego roztworu
-
-
na podstawie znajomości masy
substancji rozpuszczonej w roztworze lub rozpuszczalniku
zna pojęcia: stężenie procentowe
roztworu, rozpuszczalność, roztwór
nasycony, przesycony nienasycony,
roztwór właściwy, koloidalny,
zawiesina
zna pojęcia: krystalizacja, dekantacja,
destylacja, sedymentacja, filtracja
wykorzystuje krzywe
rozpuszczalności do rozwiązywania
prostych zadań rachunkowych
(odczyta rozpuszczalność podanej
substancji, określi, czy rozpuściła się
cała ilość wprowadzonej substancji,
określi rodzaj otrzymanego roztworu,
określi ilość gram wykrystalizowanej
substancji z roztworu nasyconego po
obniżeniu temperatury)
rozpuszczalnością substancji.
obliczy stężenie procentowe
nasyconego roztworu w danej
temperaturze
-
-
rozdzielenie mieszanin
niejednorodnych – zawiesin oraz
roztworów właściwych
określi, w jaki sposób z roztworu
nasyconego przejść w obszar
roztworu nienasyconego lub
przesyconego i odwrotnie
wykorzysta krzywe rozpuszczalności
w praktyce do sporządzania
roztworów.
obliczy rozpuszczalność substancji w
danej temperaturze, znając stężenie
procentowe jej nasyconego roztworu
wykorzysta znajomość pojęcia
stężenia procentowego do
sporządzania roztworów o
określonym stężeniu.
nasyconego po obniżeniu temperatury
obliczy ilość gram substancji, jaką
można wprowadzić do podanego
roztworu nasyconego po
podwyższeniu temperatury
DZIAŁ: KWASY I ZASADY
dopuszczająca
dostateczna
Uczeń:
- zna wzory podstawowych kwasów i
wodorotlenków (HCl, HNO3, HNO2
H2SO4, H2SO3 H2CO3 H3BO3, H3PO4
HClO4 NaOH, KOH Mg(OH)2
Al.(OH)3 Ca(OH)2 )
- dokona podziału kwasów na tlenowe
i beztlenowe
- zna ogólny wzór kwasu i
wodorotlenku
- omówi budowę kwasów i
wodorotlenków
- poda przykłady elektrolitów i
nieelektrolitów
- poda przykłady kwasów
występujących w otoczeniu
- wyznaczy wartościowość reszty
kwasowej na podstawie wzoru kwasu
Uczeń:
- zna właściwości kwasów i
wodorotlenków omawianych na
lekcji
- rozumie pojęcia: dysocjacja
elektrolityczna, kation, anion, jon,
odczyn roztworu
- zna schemat przebiegu dysocjacji
kwasów i zasad
- zapisze i odczyta równania reakcji
dysocjacji elektrolitycznej
podstawowych kwasów i zasad
- wyjaśni konieczność zachowania
ostrożności podczas posługiwania się
substancjami o właściwościach
żrących
- zna różnicę pomiędzy
wodorotlenkiem a zasadą.
dobra
Uczeń:
- zastosuje
i
powiąże
poznane
wiadomości
w
sytuacjach
teoretycznych i praktycznych
- zapisze wzory strukturalne kwasów i
wodorotlenków
- zapisze i odczyta równania reakcji
dysocjacji elektrolitycznej kwasów i
zasad
- zapisze równanie reakcji kwasów z
metalami aktywnymi
- przedstawi przebieg reakcji kwasów z
metalami
- wyjaśni pojęcie odczynu zasadowego
i kwaśnego.
- zaproponuje metodę otrzymania
wodorotlenku miedzi (II) i
wodorotlenku żelaza (III)
6
bardzo dobra
Uczeń:
- zastosuje zdobytą wiedzę do
rozwiązywania problemów i zadań
w nowych sytuacjach
- przedstawi równania dysocjacji kilku
cząsteczek kwasów lub zasad
- zastosuje wzory ogólne procesów
dysocjacji kwasów i zasad nie
przedstawionych podczas lekcji
- zdecyduje, czy zachodzi podana
reakcja kwasu z metalem i uzasadni
swój wybór
- zaproponuje metodę otrzymania
wskazanego wodorotlenku.
- omówi przebieg procesu
otrzymywania kwaśnych deszczy.
- zapisze równania reakcji
chemicznych odpowiadające za
-
zna właściwości fizyczne kwasu
solnego, siarkowego (VI),
azotowego (V)
wyjaśni na czym polega proces
dysocjacji elektrolitycznej
zna pojęcie indykatora
zna zabarwienie podstawowych
wskaźników w roztworach kwasów i
zasad
zna reakcje charakterystyczne dla
stężonego kwasu siarkowego(VI) i
azotowego(V)
zna właściwości fizyczne
wodorotlenku sodu, potasu, wapnia
określi odczyn roztworu na podstawie
wartości pH
zna produkty reakcji: metal aktywny
+ woda, tlenek metalu aktywnego +
woda
dopuszczająca
Uczeń:
- przedstawi podobieństwa i różnice
we właściwościach wapienia, kredy i
marmuru
- przedstawi zastosowanie gipsu
palonego.
- przedstawi budowę cząsteczki tlenku
krzemu (IV) oraz formy jego
występowania
- wymieni rodzaje szkła i ich
zastosowanie
- zna wzory i zastosowanie wapna
palonego, gaszonego, gipsu
- przedstawi właściwości fizyczne i
chemiczne metali
- wymieni i przedstawi zastosowanie
stopów metali
- poda przykłady soli w swoim
otoczeniu
-
-
zna pojęcie skali pH
zapisze równania reakcji
otrzymywania wodorotlenków metali
lekkich w reakcji: metal aktywny +
woda, tlenek metalu aktywnego +
woda
rozróżni roztwory elektrolitów i
nieelektrolitów
zna schemat reakcji otrzymywania
kwasów beztlenowych i tlenowych
zna pojęcie bezwodnika kwasowego
zapisze reakcje otrzymywania
podstawowych kwasów tlenowych i
beztlenowych.
wyjaśni dlaczego roztwory kwasów
mają odczyn kwasowy, a roztwory
zasad zasadowy
przeprowadzi reakcję zobojętniania
kwasu zasadą i odwrotnie w celu
otrzymania roztworu o odczynie
obojętnym
DZIAŁ: SOLE I TWORZYWA POCHODZENIA MINERALNEGO
dostateczna
dobra
Uczeń:
Uczeń:
- zapisze reakcję charakterystyczną dla - zastosuje
i
powiąże
poznane
wapieni.
wiadomości
w
sytuacjach
- zapisze wzór gipsu i anhydrytu.
teoretycznych i praktycznych
- przedstawi kryteria podziału na
- zapisze reakcję termicznego rozkładu
metale szlachetne i nieszlachetne,
wapieni, gaszenia wapna, twardnienia
poda przykłady.
zaprawy gipsowej i murarskiej
- zapisze nazwę soli na podstawie
- przeprowadzi reakcję „gaszenia”
wzoru i odwrotnie
wapna
- zapisze reakcję metalu z kwasem.
- przedstawi i wyjaśni przemiany od
- zapisze cząsteczkowo równania
wapienia do zaprawy murarskiej.
reakcji zobojętniania
- wyjaśni przyczynę twardnienia gipsu
- wyjaśni istotę reakcji zobojętniania.
palonego
- wyjaśni rolę wskaźnika w reakcji
- ustali wzór strukturalny soli na
zobojętniania.
podstawie wzoru sumarycznego i
- zapisze proste reakcje między
odwrotnie.
metalem a niemetalem np. sodu z
- obliczy masy cząsteczkowe soli
chlorem, magnezu z siarką.
- zapisze równania reakcji dysocjacji
- zapisze reakcję między podanym
elektrolitycznej soli oraz przedstawi
7
powstanie opadów o odczynie
kwaśnym.
bardzo dobra
Uczeń:
- zastosuje zdobytą wiedzę do
rozwiązywania problemów i zadań w
nowych sytuacjach
- wyjaśni na przykładzie gipsu
krystalicznego pojęcie hydratu.
- wyjaśni, dlaczego szkło jest
substancją bezpostaciową
- zapisze równania reakcji
powstawania soli i wodorotlenków
trudno rozpuszczalnych w postaci
jonowej i jonowo skróconej.
- zna pojęcie szeregu aktywności
metali i na tej podstawie zdecyduje,
czy zajdzie reakcja między kwasem a
danym metalem
- zaproponuje otrzymanie soli
wszystkimi możliwymi poznanymi
metodami lub wskaże, że
-
przedstawi ogólną budowę cząsteczek
soli
odróżni metal i resztę kwasową w
cząsteczce soli
poda przykładowe wzory soli
odróżni na podstawie nazwy lub
wzoru sole wśród innych związków
chemicznych.
ustali wzór sumaryczny prostych soli
na podstawie nazwy i odwrotnie.
-
tlenkiem metalu a kwasem np.
tlenkiem magnezu a kwasem
siarkowym (VI).
określi na podstawie tablicy
rozpuszczalności, które sole są łatwo,
a które trudno rozpuszczalne.
zapisze reakcję cząsteczkową między
podanymi solami w celu otrzymania
osadu soli trudno rozpuszczalnej
zapisze równania reakcji dysocjacji
elektrolitycznej prostych soli oraz
przedstawi ich słowną interpretację.
-
dopuszczająca
Uczeń:
- omawia cechy związków
organicznych jako grupy związków
chemicznych.
- zna podstawowy skład pierwiastkowy
substancji organicznych
- wymienia odmiany alotropowe węgla
- zna pojęcie węglowodorów,
nasyconych i nienasyconych
- zna pojęcie szeregu homologicznego
- zna wzory ogólne alkanów, alkenów i
alkinów
- zna wzory sumaryczne i strukturalne
pierwszych pięciu alkanów, alkenów
i alkinów
- zna wzory sumaryczne i strukturalne
metanu, acetylenu, etylenu
- określi właściwości fizyczne i
metanu, etenu i etynu
- przedstawi zastosowanie metanu,
ich słowną interpretację.
zapisze reakcję zobojętniania w
postaci jonowej i jonowej skróconej.
zapisze cząsteczkowo równania
otrzymywania podanych soli w
reakcji
o metal +kwas
o tlenek metalu + kwas
o tlenek niemetalu + zasada
o sól + sól
o wodorotlenek + tlenek niemetalu
o metal + niemetal
o kwas + sól
o zasada + sól
na podstawie tabeli rozpuszczalności
zdecyduje o przebiegu reakcji
strąceniowej
proponowane reakcje nie zachodzą
DZIAŁ: WĘGIEL I JEGO ZWIĄZKI Z WODOREM
dostateczna
dobra
Uczeń:
- omówi właściwości fizyczne i
budowę diamentu i grafitu
- przedstawi, jak zmieniają się
właściwości fizyczne węglowodorów
w szeregu homologicznym
- dostrzeże zależność między rodzajem
wiązań miedzy atomami węgla a
nazwą węglowodoru
- poda nazwy, wzory sumaryczne,
półstrukturalne i strukturalne
węglowodorów nasyconych.
- zapisze, uzgodni i odczyta równanie
reakcji spalania całkowitego,
półcałkowitego i niecałkowitego
metanu, etenu i etynu
- zna definicję procesu polimeryzacji
na przykładzie otrzymywania
polietylenu
- omówi budowę polimeru.
Uczeń:
- zastosuje
i
powiąże
poznane
wiadomości
w
sytuacjach
teoretycznych i praktycznych
- przedstawi charakterystykę
fullerenów
- podaje nazwy, wzory sumaryczne,
półstrukturalne i strukturalne
węglowodorów nienasyconych
- zapisze równania reakcji spalania
węglowodorów (całkowite,
półcałkowite, niecałkowite)
- rozumie zależność pomiędzy
wielkością cząsteczki węglowodoru,
a jego lotnością i palnością
- wyjaśni, z czego wynika mała
aktywność metanu.
- przedstawi zastosowanie produktów
destylacji frakcjonowanej ropy
naftowej.
8
bardzo dobra
Uczeń:
- zastosuje zdobytą wiedzę do
rozwiązywania problemów i zadań
w nowych sytuacjach
- wyjaśni i zapisze reakcję metanu z
bromem, wodorem.
- zapisze równanie reakcji
uwodornienia i chlorowania
węglowodorów nienasyconych
- zinterpretuje schematy reakcji typu:
-
-
proponuje doświadczenia
umożliwiające identyfikację
węglowodorów nasyconych i
nienasyconych
zapisze równania reakcji
polimeryzacji np. PCV
opisze doświadczenia obrazujące
etenu i etynu
-
zna przykładowe tworzywa sztuczne - rozumie proces krakingu
omówi zalety i wady tworzyw
sztucznych.
przedstawi właściwości fizyczne i
chemiczne ropy naftowej.
przedstawi produkty przeróbki ropy
nafto
przedstawi właściwości chemiczne
metanu, etylenu i acetylenu
DZIAŁ: POCHODNE WĘGLOWODORÓW
otrzymywanie i badanie właściwości
alkanów, alkenów i alkinów
dopuszczająca
dostateczna
dobra
bardzo dobra
Uczeń:
- zna wzory ogólne alkoholi kwasów
karboksylowych estrów
- wybierze wzory: alkoholi, kwasów,
estrów, mydeł spośród podanych
związków
- zapisze wzory cząsteczek pierwszych
pięciu kwasów i alkoholi
- zna właściwości fizyczne alkoholu
metylowego, etylowego, gliceryny,
kwasu mrówkowego i octowego,
kwasu stearynowego, kwasu
palmitynowego, oleinowego, estrów
- potrafi we wzorach kwasów, estrów i
alkoholi wskazać grupę funkcyjna i
węglowodorową
Uczeń:
- zapisze wzory strukturalne
przykładowych estrów, mydeł
- wskaże pożyteczne i szkodliwe
zastosowanie alkoholu metylowego i
etylowego
- wyjaśni dlaczego wyższe kwasy
karboksylowe nazywane są kwasami
tłuszczowymi.
- zapisze równania reakcji dysocjacji
elektrolitycznej kwasu mrówkowego
i octowego.
- zna substraty i produkty reakcji
otrzymywania estrów i mydeł łatwo
rozpuszczalnych w wodzie
- zapisze przykładową reakcję
otrzymywania estru - reakcję kwasu
octowego z alkoholem etylowym
- zna reakcje, w których można
otrzymać alkohol etylowy i kwas
octowy (fermentacja octowa,
alkoholowa)
- omówi właściwości i wpływ na
środowisko i człowieka środków
piorących
Uczeń:
- zastosuje
i
powiąże
poznane
wiadomości
w
sytuacjach
teoretycznych i praktycznych
- wyprowadzi wzór alkoholu i kwasu
karboksylowego na podstawie wzoru
węglowodoru
- zapisze wzory cząsteczek kwasów
tłuszczowych, mydeł, estrów
- podzieli poznane kwasy tłuszczowe
na nasycone i nienasycone i wyjaśnić
kryterium podziału.
- zapisze reakcje otrzymywania
podstawowych estrów
- zbada odczyn etanolu i wyjaśni
dlaczego mimo obecności grupy OH
odczyn jest obojętny
- zapisze równania reakcji spalania
alkoholi, kwasów karboksylowych
- zapisze równania reakcji
otrzymywania soli kwasów
organicznych.
- poprawnie sformułuje wnioski i
obserwacje dotyczące omawianych
doświadczeń
Uczeń:
- zastosuje zdobytą wiedzę do
rozwiązywania problemów i zadań
w nowych sytuacjach
- wyjaśni dlaczego alkohole mimo
obecności w cząsteczce grupy OH nie
przewodzą prądu
- rozumie przebieg reakcji estryfikacji
- zapisze równanie reakcji
otrzymywania dowolnego estru
- zapisze rekcje otrzymywania mydeł
- omówi właściwości kwasów
karboksylowych w porównaniu z
kwasami nieorganicznymi
DZIAŁ: ZWIĄZKI CHEMICZNE W ŻYWIENIU I ŻYCIU CODZIENNYM, PRAWA CHEMICZNE
Uczeń:
Uczeń:
Uczeń:
Uczeń:
- zna skład pierwiastkowy cukrów,
- zna reakcje umożliwiające
- zastosuje
i
powiąże
poznane - zastosuje zdobytą wiedzę do
białek, tłuszczy
zidentyfikować białko
wiadomości
w
sytuacjach
rozwiązywania problemów i
9
-
zna podział tłuszczów, cukrów
zna podstawowy wzór aminokwasu
zna wzór glukozy, fruktozy,
sacharozy, skrobi i celulozy
zna właściwości fizyczne glukozy,
sacharozy i skrobii , tłuszczy
doświadczalnie wykryje skrobię
wymieni tkaniny pochodzenia
naturalnego i wytworzone przez
człowieka
-
wymieni czynniki powodujące
denaturację i koagulację białek.
wyjaśni różnice między koagulacją a
denaturacją
odróżni olej mineralny od tłuszczu
zna reakcje umożliwiające odróżnić
cukry proste od złożonych
obliczy stosunek masowy
pierwiastków w związku chemicznym
obliczy na podstawie prawa
zachowania masy masę substratów lub
produktów w podanej reakcji
chemicznej.
-
teoretycznych i praktycznych
zapisze równania reakcji
otrzymywania tłuszczy.
zapisze reakcję zmydlania tłuszczy
oraz wyjaśni jej przebieg.
udowodni, że tłuszcz jest estrem.
zaproponuje i przeprowadzi
identyfikację tłuszczy nienasyconych.
rozumie, że na stan skupienia
tłuszczów ma wpływ rodzaj wiązań
chemicznych
wykryje białka, cukry proste i złożone
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który:
-
posiada wiadomości i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania,
biegle dokonuje obliczeń stechiometrycznych, stosuje wiadomości w sytuacjach nietypowych ( problemowych),
umie formułować problemy i proponuje nietypowe rozwiązania,
wykazuje dużą samodzielność w zdobywaniu wiedzy i korzysta z różnych źródeł,
osiąga sukcesy w pozaszkolnych konkursach chemicznych lub przyrodniczych
10
-
zadań w nowych sytuacjach
wyjaśni i zapisze reakcje wykazujące
właściwości redukcyjne glukozy
przeprowadzi reakcję hydrolizy
sacharozy
zapisze równanie reakcji hydrolizy
cukrów złożonych
doświadczalnie wykryje tlen, wodór
i węgiel w produktach spożywczych
wykorzysta prawo zachowania masy
do obliczeń stechiometrycznych