produkt A produkt B

advertisement
Ustalanie kosztów procesów, produktów
i usług z programem ADONIS®
Zbigniew Misiak
Daria Świderska - Rak
Jolanta Rutkowska
Metody rachunku kosztów
Kalkulacja kosztów wytworzenia produktów A i B
metodą tradycyjną i rachunku kosztów działań
Koszty wytworzenia produktów przy zastosowaniu
modułu RKP systemu ADONIS®
Zastosowanie modułu RKP systemu ADONIS® do
kalkulacji kosztów wytworzenia produktów A i B
Metody rachunku kosztów
Kalkulacja kosztów wytworzenia produktów A i B metodą
tradycyjną i rachunku kosztów działań
Koszty wytworzenia produktów przy zastosowaniu
modułu RKP systemu ADONIS®
Zastosowanie modułu RKP systemu ADONIS® do
kalkulacji kosztów wytworzenia produktów A i B
badanie firmy Deloitte pomiędzy
marcem a majem 2009 roku
racjonalizacja kosztów - standardowa praktyka stosowana
przez wiele firm w Polsce
oszczędności uzyskiwane są najczęściej w wyniku usprawniania
procesów biznesowych i organizacji
Jak obliczać koszty?
koncepcje modelowego odwzorowania procesu
kształtowania się kosztów - modele rachunku kosztów
rachunek
kosztów pełnych
rachunek kosztów
zmiennych
rachunek kosztów
standardowych
1900
1920
1940
ZASOBY
1960
1980
2000
rachunek kosztów celu
rachunek cyklu życia
rachunek kosztów działań
2010
PRODUKTY
2000
bezpośrednia przyczyna zużywania zasobów - nie fakt wytworzenia
produktu, ale wykonywanie działań (procesów) w wyniku, których produkty
zostają wytworzone
PRODUKTY
ZASOBY
nośnik kosztów
zasobów
DZIAŁANIA
rachunek kosztów działań
(activity based costing ABC) –
gospodarka amerykańska
R.Cooper, R.S.Kaplan - 1987
różnice
nośnik kosztów
działań
rachunek kosztów procesów
(Prozesskostenrechnung
RKP) – gospodarka niemiecka
P.Horvath, R.Mayer - 1989
zakres przedmiotowy: rodzaje uwzględnianych kosztów
metodyczne różnice : różnice w poziomach agregacji działań,
struktura podmiotów kosztowych, podział na koszty stałe i zmienne
Metody rachunku kosztów
Kalkulacja kosztów wytworzenia produktów A i B
metodą tradycyjną i rachunku kosztów działań
Koszty wytworzenia produktów przy zastosowaniu
modułu RKP systemu ADONIS®
Zastosowanie modułu RKP systemu ADONIS® do
kalkulacji kosztów wytworzenia produktów Ai B
Przykład: Firma ZDROWE GOTOWANIE
jednostka produkt A produkt B
wielkość produkcji
materiały bezpośrednie
robocizna bezpośrednia
wielkość partii
ilość partii
pojemnik transportowy
szt
zł/szt
zł/szt
szt
szt
Ilość pojemników
zasoby
koszty zasobów
amortyzacja
3 000
energia
1 500
usługi obce
4 000
czynsz
2 000
wyn.prac.pośred
4 000
pośrednie razem
1 000
10
4
1 000
1
100
1 000
10
4
100
10
20
10
50
jednakowe koszty bezpośrednie dla obu
produktów
produkt A
14 500
www.wz.uw.edu.pl
produkt B
Koszty wytworzenia produktu A i B
metoda tradycyjna
produkt B
produkt A
Produkt A Produkt B
wielkość produkcji (szt)
1 000
1 000
materiały bezpośrednie
10 000
1 0000
robocizna bezpośrednia
4 000
4 000
koszty pośrednie
7 250
7 250
21 250
21 250
21,25
21,25
całkowite koszty wytworzenia
jednostkowe koszty wytworzenia
Koszty pośrednie alokowane proporcjonalnie do
kosztów bezpośrednich
Koszty wytworzenia produktów A i B
metoda ABC (dwuetapowa)
PRODUKTY
ZASOBY
nośnik kosztów
zasobów
DZIAŁANIA
koszty pośrednie
działania pośrednie
amortyzacja
przygotowanie produkcji
energia
testowanie prototypów
usługi obce
transport wewnętrzny
czynsz
komputerowe
sterowanie produkcja
wynagrodzenie
pracowników pośrednich nadzór technologiczny
nośnik kosztów
działań
produkt A
produkt B
Rozliczenie kosztów zasobów
ZASOBY
amortyzacja
energia
usługi obce
czynsz
wynagrodzenia
pracowników
pośrednich
nośnik kosztów zasobów
koszt sprzętu
liczba kWh
DZIAŁANIA
przygotowanie
technologii
test prototypów
bezpośrednio
powierzchnia
m2
czas pracy/
godziny
transport
wewnętrzny
komputerowe
sterowanie produkcją
nadzór
technologiczny
Nośniki kosztów zasobów
zasoby
koszty
zasobów
nośnik kosztu
zasobów
ilość
jednostkowy
nośników koszt zasobu
amortyzacja
3 000
koszt sprzętu
3 000
1
energia
1 500
kWh
1 000
1,5 zł/kWh
usługi obce
4 000
bezpośrednio
4 000
1
czynsz
2 000
powierzchnia m2
500
4 zł/m2
wyn.prac.pośred
4 000
godziny
800
5 zł/h
razem
14 500
www.wz.uw.edu.pl
Alokacja kosztów zasobów na działania
ilość
jednost. przygotow.
test
transport
nośników
koszt technologii prototyp.
wewn.
zasobu
zasobów
amortyzacja
1
1000
800
200
energia
usługi obce
czynsz
rob.pośred
zasoby
1,5
1
4
5
300
2000
150
400
200
1000
100
150
200
100
50
koszt przygotow.
test
transport
zasobu technologii prototyp. wewn.
komput.
sterowanie
produkcją
1000
nadzór
technol.
200
1000
100
100
100
komput.
sterowanie
produkcją
koszt
50
100
nadzór
technol.
amortyzacja
3 000
1000
800
200
1000
energia
1 500
450
300
300
300
usługi obce
4 000
2000
1000
czynsz
2 000
600
400
400
400
200
rob.pośred
4 000
2000
750
250
500
500
14 500
6050
3250
1150
3200
850
www.wz.uw.edu.pl
nośnik
kosztu
zasobów
150
1000
kWh
koszt
m2
godziny
Rozliczenie kosztów działań
DZIAŁANIA
nośnik kosztów działań
przygotowanie
technologii
godziny
test prototypów
liczba testów
transport
wewnętrzny
komputerowe
sterowanie produkcją
nadzór
technologiczny
ilość
pojemników
PRODUKTY
produkt A
liczba partii
liczba typów
asortymentów
produkt B
Nośniki kosztów działań
produkt A
produkt B
Całkowita
ilość
nośników
działań
Produkt A
ilość
nośników
działań
Produkt B
ilość
nośników
działań
działania
koszt
działania
nośnik
kosztów
działań
przygotowanie
technologii
testowanie prototypów
6 050
godziny
300
50
250
3 250
ilość testów
100
20
80
transport wewnętrzny
1 150
60
10
50
komputer. sterowanie
produkcją
nadzór technologiczny
3 200
ilość
pojemników
ilość partii
11
1
10
850
ilość typów
asortymentu
2
1
1
14 500
www.wz.uw.edu.pl
Koszt pośrednie wytworzenia
produktów A i B
produkt A
działania
przygotowanie
technologii
testowanie prototypów
transport wewnętrzny
komputer. sterowanie
produkcją
nadzór technologiczny
produkt B
jednostkowy
koszt
działania
Produkt A
Produkt B
20,17
1008,33
5041,67
32,5
650
2600
19,17
191,67
958,33
290,91
290,91
2909,09
425
425
425
2565,91
11934,09
www.wz.uw.edu.pl
Koszt pośrednie wytworzenia jednostki
produktu A i B
Produkt A
Produkt B
1 000
1 000
przygotowanie technologii
1,01
5,04
testowanie prototypów
0,66
2,60
transport wewnętrzny
0,19
0,95
komputer. sterowanie produkcją
0,30
2,90
nadzór technologiczny
0,42
0,42
koszty pośrednie
2,59
11,91
materiały bezpośrednie
10
10
robocizna bezpośrednia
4
4
16,59
25,91
działania
całkowity koszt jednostki produktu
www.wz.uw.edu.pl
produkt A
produkt B
Porównanie wyników
produkt B
produkt A
metoda tradycyjna
21,25 zł
21,25 zł
metoda kosztów działań ABC
16,59 zł
25,91 zł
Wnioski
im bardziej złożony sposób powstania produktów tym więcej działań
powodujących koszty pośrednie
w metodzie ABC wysokie koszty wytwarzania produktów kompleksowych są
alokowane tylko do tych produktów
kalkulacja kosztów zgodna z rzeczywistym miejscem ich powstaniem
Metody rachunku kosztów
Kalkulacja kosztów wytworzenia produktów A i B metodą
tradycyjną i rachunku kosztów działań
Koszty wytworzenia produktów przy zastosowaniu
modułu RKP systemu ADONIS®
Zastosowanie modułu RKP systemu ADONIS® do
kalkulacji kosztów wytworzenia produktów A i B
Koszty wytworzenia produktów przy
zastosowaniu modułu RKP systemu ADONIS®
Przypisanie kosztów zasobów do działań
zdefiniowanie rodzajów kosztów w modelu Rodzaje kosztów
przyporządkowanie rodzajów kosztów do zdefiniowanych
zasobów w modelu Zasobów ( zasób standardowy i osobowy )
przyporządkowanie zasobów do Centrum Kosztów w modelu
Centrum kosztów i przydzielenie wartości zasobów
przypisanie dla zdefiniowanych działań w modelu Mapy
procesów odpowiedniego centrum kosztów i określenie
wartości zużywanych zasobów
określenie całkowitych i jednostkowych kosztów działania
www.wz.uw.edu.pl
Przypisanie działań do obiektów kosztowych
zdefiniowanie w modelu Nośników kosztów nośników kosztów
działań dla działań zdefiniowanych w modelu Mapy procesów i
określenie ich całkowitej ilości
przyporządkowanie dla każdego działania odpowiedniego nośnika
odwzorowanie w modelu Mapy procesów relacji pomiędzy
poszczególnymi działaniami wykonywanymi dla wytworzenia
danego obiektu kosztowego (produktu)
–
–
działanie – modelowane poprzez obiekt proces częściowy
rozróżnienie : procesów częściowych zależnych i neutralnych
(niezależnych od ilości wykonań procesów)
określenie całkowitych i jednostkowych kosztów wytworzenia produktu
www.wz.uw.edu.pl
określenie ilości
nośników działań (%)
realizowanych na rzecz
procesu wyższego
poziomu lub produktu
wspólne Centrum kosztów
dla zasobów
wykorzystywanych przez
wykonanie działań zależnych i
realizowanych dla nich
neutralnych
Metody rachunku kosztów
Kalkulacja kosztów wytworzenia produktów A i B metodą
tradycyjną i rachunku kosztów działań
Koszty wytworzenia produktów przy zastosowaniu
modułu RKP systemu ADONIS®
Zastosowanie modułu RKP systemu ADONIS® do
kalkulacji kosztów wytworzenia produktów A i B
Koszt wytworzenia produktów A i B
moduł RKP ADONIS®
utworzenie dwóch Centrum kosztów
Pośrednie i Bezpośrednie
przypisanie do Centrum Pośrednie
wszystkich zasobów zużywanych przez
działania pośrednie
dla każdego działania przypisanie odpowiedniego
Centrum Kosztów i nośnika kosztów działań
dla każdego działania określenie zużywanych
przez nie zasobów odpowiedniego rodzaju
kalkulacja kosztów wykonania
danego działania
produkt A
powiązanie działań
siecią powiązań
odzwierciedlającą
wzajemne relacje
pomiędzy
działaniami a
produktami
przypisanie
odpowiedniej ilości
nośników działań
wykonywanych na
rzecz danego
produktu (obiektu
kosztów)
produkt B
kalkulacja całkowitych i jednostkowych kosztów wytworzenia produktu A i B
25,91 zł
16,59 zł
produkt A
produkt B
uwzględnienie działania neutralnego
(niezależnego od ilości wykonań) –
nadzór ogólny
przypisanie zasobów zużywanych
przez to działanie do Centrum
Pośrednie i do działania
kalkulacja przydzielonych kosztów działania neutralnego do
każdego działania zależnego na rzecz którego jest
wykonywane działanie netralne
kalkulacja całkowitych i jednostkowych kosztów wytworzenia produktu A i B
przy uwzględnieniu kosztów działań neutralnych
16,59 zł
16,69 zł
produkt A
25,91 zł
26,31 zł
produkt B
Wnioski
zastosowanie modułu RKP systemu ADONIS®
tworzenie informacji o pełnych kosztach produktów finalnych
zgodnie z kalkulacją według metody ABC i RKP
udostępnienie przejrzystej struktury wszystkich składników
wpływających na koszty wytworzenia ( poznanie przyczyn
powstawania kosztów )
możliwość prowadzenia dodatkowych badań analitycznych
dotyczących badania rentowności produktów
duża elastyczność modeli kosztów związana z łatwością
modyfikacji i zmian
redukcja strat, a nie cięcie kosztów
baza informacyjna dla racjonalizacji i redukcji kosztów procesów
czy optymalizacji przebiegu procesów biznesowych
Download