k3a_J. WARDA - Centrum Nauki Kopernik
advertisement
Daj ciekawości oczy... To Cię zaskoczy „Obrazowanie skal przestrzennych zjawisk Jacek Warda przyrodniczych” współpraca Adam Spychała Szkoła nie daje uczniom umiejętności wyobraŜania sobie obiektów o skali innej niŜ spotykana w codziennym doświadczeniu. Wszechświat posiada struktury od skali od 10-35m (kwant przestrzeni wg teorii Superstrun) do 1027 m (prawdopodobna średnica Wszechświata, - ok. 100 mln lat świetlnych ) Tymczasem człowiek łatwo wyobraŜa sobie przedmioty w skali od pojedynczych milimetrów do pojedynczych kilometrów, tj. od 10-3m do 103m WyobraŜenie sobie zjawisk w innych skalach wymaga „transformacji skal” i ćwiczenia wyobraźni Wymaga teŜ często wyjścia z ekspozycją poza wnętrze budynku Centrum Wszechświat - Camille Flammarion, Drzeworyt, ParyŜ 1888, Kolorowanie: Hugo Heikenwaelder, Wiedeń 1998 Wizualizacje, transformacje skal są wykorzystywane w centrach nauki Festiwal Nauki w Edynburgu, ilustracja procesów przebiegających wewnątrz komórki eukariotycznej Eksploratorium, San Francisco Wystawa poświęcona owadom W moim wykładzie zaproponuję dwie nowe wystawy 1. jedną powiększającą obiekty o czynnik milion (106) 2. Drugą pomniejszającą obiekty o czynnik 10 milionów (10-7) Nazwijmy je dwiema podróŜami ….. PodróŜ pierwsza Gdyby powiększyć bakterię milion razy.. Escherichia coli (Pałeczka okręŜnicy) najlepiej poznana bakteria 2 ųm jeden milimetr kwadratowy .... Jest na granicy rozpoznawalności kształtu. Obiekty mniejsze widzimy juŜ jako bezwymiarowe punkty Ale jeśli go powiększyć milion razy...... Policzmy...... To będzie kilometr kwadratowy... Czy to duŜo? Stare miasto w Lublinie to zaledwie 1/5 km2 Będziemy mieli kilometr kwadratowy. W milionowym powiększeniu pojedyncze atomy będzie się wyczuwać jako ziarnistości o róŜnych gradacjach papieru ściernego (gruboziarnistego) 2 um Bakteria E. coli ma pojedynczy, kolisty chromosom. Zawiera on około czterech milionów par zasad i liczy około 1,4 mm w obwodzie. Jest silnie zwinięty, tak by zmieścić się w komórce o przekroju nie większym niŜ 0,001 mm PodróŜ druga Gdyby pomniejszyć Słońce 10 milionów razy ….. Słońce byłoby sferą o średnicy 13,9 m Ta prezentacja musi wyjść poza obręb centrum nauki, co moŜna wykorzystać do kampanii informacyjnej JuŜ za 10 dni odsłonimy układ Jedynie słuszny klucz w jedynie słusznej sprawie tworzą Ŝurawie Merkury Stąd do fontanny na Placu Litewskiego jest 580 metrów [odległość od Słońca do Merkurego 57,91 mln km] [ Tarcza słoneczna, na której widać duŜą plamę i Merkurego (wyŜej i bardziej na lewo), fot. NASA, 2004 Wenus Ziemia Mars KsięŜyc Ziemia Jowisz Do fontanny na Placu Litewskim jeszcze7,8 km Przypowieść o maku Na ziarnku maku stoi mały dom, Pieski szczekają na księŜyc makowy I nigdy jeszcze tym makowym psom, śe jest świat większy, nie przyszło do głowy. Ziemia to ziarnko - naprawdę nie więcej, A inne ziarnka - planety i gwiazdy. A choć ich będzie chyba sto tysięcy, Domek z ogrodem moŜe stać na kaŜdej. Wszystko w makówce. Mak rośnie w ogrodzie, Dzieci biegają i mak się kołysze. A wieczorami, o księŜyca wschodzie Psy gdzieś szczekają, to głośniej, to ciszej. „Obrazowanie skal przestrzennych zjawisk przyrodniczych” Jacek Warda Dziękuję za uwagę
