Współczesne Problemy Socjologii - Socjologia - widziadlo

Współczesne Problemy Socjologii.doc
(54 KB) Pobierz
WSPÓŁCZESNE PROBLEMY SOCJOLOGII
Dr
 Socjologia powstała jako usiłowanie zrozumienia dalekosiężnych zmian, jakie zachodzą
w ludzkich społeczeństwach od dwóch/trzech stuleci.
 Są to zmiany niekoniecznie na wielką skalę.
 Niektóre z najważniejszych dokonują się w odniesieniu do najbardziej intymnych i
osobistych właściwości ludzkiego życia.
 Jednym z przykładów takich zmian jest upowszechnianie się miłości romantycznej jako
podstawy małżeństwa.
 Socjologię można określić jako systematyczne badanie grup i społeczeństw ludzkich, w
szczególności analizę nowoczesnych, uprzemysłowionych systemów społecznych.
 Socjologia należy do rodziny nauk społecznych, obejmującej także historię, psychologię
społeczną, antropologię, ekonomię, nauki polityczne, geografię społeczną.
 Podziały między różnymi naukami społecznymi nie są klarowne ani precyzyjne.
Wszystkie posiadają pewien zakres wspólnych zainteresowań, pojęć i metod
badawczych.
 Socjologia poszukuje wyjaśnień dotyczących natury porządku społecznego i zakłóceń
tego porządku. Nastawione są zawsze na system społeczny.
 System społeczny jest całokształtem związków (w tym zależności) między ludźmi, który
wzajemnie na siebie oddziałują. Związki te – interakcje – zachodzą zawsze według
pewnych wzorów (względnie stałych). Można powiedzieć, że jest wzorem interakcji
pomiędzy dwoma lub większą ilością ludzi.
 Społeczeństwo – zbiorowość wzajemnie na siebie oddziałujących osobników, zajmująca
określone terytorium, na ogół liczna, dzieląca się na grupy, stała „wieczna”,
samowystarczalna, samoodnawiająca się, posiadająca kulturę.
 Punkty widzenia społeczeństwa:
1. aspekt demograficzny – populacja, na ogół wielki zbiór jednostek ludzkich o określonej
charakterystyce.
2. aspekt grupowy – składa się z jednostek zintegrowanych w pewną całość (nie jest
zbiorowością luźną), choć składa się z różnych elementów.
3. aspekt systemowy – powiązany układ pozycji (statusów) i typowych dla nich ról.
4. aspekt strukturalny – sieć relacji międzyludzkich – nie obiektów, lecz form, schematów
odnoszenia się ludzi do siebie.
5. aspekt aktywistyczny – konglomerat wzajemnych interakcji.
6. aspekt kulturalistyczny – matryca podzielanych przez zbiorowość znaczeń, symboli i
reguł oddziałujących na ludzkie działania.
7. aspekt zdarzeniowy (polowy) – nieustające, zmienne, płynne pole, pełne zdarzeń
społecznych. W polu tym zbiorowości jednostek podejmują wobec siebie nawzajem
kulturowo wyznaczone i strukturalnie ukierunkowane działania i w toku tego procesu
same modyfikują i wytwarzają grupy, systemy społeczne, struktury społeczne, kulturę,
stanowiące z kolei kontekst dla przyszłych działań. Społeczeństwo w tym ujęciu nie
„istnieje” lecz ciągle na nowo „staje się”.
Aspekty
społeczne
Populacja
Grupa
System
Struktura
Działania
Kultura
Pole
zdarzeń
Etos
rodziny,
kodeks
rodziny
Historyczna
ewolucja
rodziny
Wybrane
środowiska
Rodzina
Edukacja
Praca
Członkowie
rodziny
Rodzina
Organizacja
Struktura
Prokreacja,
rodziny pokrewieństwa wychowanie
Zmienne
Uczniowie,
Oświata,
Hierarchia
Uczenie się, Dyscyplina
formy i
Szkoła
nauczyciele
szkolnictwo wykształcenia nauczanie
szkolna
treści
nauczania
Podział pracy,
Etos pracy, Zmienność
Robotnicy, Przedsiębiorstwo,
Czynności
Gospodarka organizacja
regulamin
formy i
pracodawcy
zakład pracy
robocze
pracy
pracy
treści pracy
 Socjologia jest dziedziną refleksji o ważnych implikacjach praktycznych. Może
przyczyniać się do wzrostu społecznego, krytycyzmu i praktycznych reform społecznych
poprzez:
 Lepsze zrozumienie określonego zestawu okoliczności społecznych, co daje
większą szansę na kontrolowanie tych okoliczności.
 Powiększanie wrażliwości kulturowej, co umożliwia oparcie działań o
charakterze politycznym na uświadomieniu sobie pluralizmu kulturowego.
 Badanie zamierzonych i niezamierzonych konsekwencji przyjęcia
określonych programów politycznych.
 Funkcję „oświatową” – oferując grupom i jednostkom coraz więcej
możliwości zmiany warunków życia.
 XIX/XX w. A. Comte: „ojciec socjologii”, H. Spencer (teoria ewolucjonistyczna),
E. Durkheim, K. Marks, M. Weber;
 Socjologia i społeczeństwo:
krótka historia
i
długie dzieje
socjologii
poszukiwanie regularności, prawidłowości
i formułowania ogólnych praw rządzących
życiem ludzkim (społecznym). Przyjęcie nowej,
myśli społecznej
1. Wiedza potoczna
2. Sztuka
3. Filozofia społeczna
naukowej perspektywy: METODA NAUKOWA
nieobciążona wartościowaniem,
budowa swoistego aparatu
pojęciowego,
eksperymentalne, empiryczne opisywanie
konstruowanie twierdzeń o
zależnościach
i analiza faktów społecznych.
między zjawiskami.

Podstawowe pytania socjologii jako nauki:
Jak jest?
Jak będzie?
Dlaczego tak jest?
Jak ulepszyć życie społeczne?
Wizje naukowości socjologii:
 XIX w. Metoda pozytywna (naśladowanie nauk przyrodniczych). Naturalizm – jedność
przyrody i społeczeństwa.
 XIX/XX w. Max Weber (antynaturalizm i antypozytywizm), „socjologia rozumiejąca”
VERSTEHEN – procedura umożliwiająca poznanie subiektywnych znaczeń i sensów
nadawanych różnym zjawiskom oraz procesom społecznym przez działające jednostki.
 XIX/XX w. Florian Znaniecki „współczynnik humanistyczny”. Charakter i istota
zjawisk, procesów i obiektów składających się na rzeczywistość społeczną, jest
ustanawiana przez jednostki, które tej rzeczywistości doświadczają. Treść przedmiotów
humanistycznego badania ustanawiana jest zawsze w odniesieniu do społecznie
uwarunkowanych doświadczeń i wiedzy poznających/działających jednostek.
 Połowa XX w. Stanisław Ossowski „osobliwość nauk społecznych”. Nauki społeczne
posiadają szereg specyficznych cech w porównaniu z naukami przyrodniczymi.
Kwestionowanie możliwości rzetelnego przewidywania na podstawie teorii socjologicznej:
 Niemożność przewidywania przyszłych zachowań, zwłaszcza zbiorowych.
 Niemożność przewidywania przyszłej wiedzy.
K. Marks i jego uczniowie: wiedza ma walor ideologiczny.
R. Merton: prognozy samorealizujące się (także autodestrukcyjne.
Refleksyjność wiedzy socjologicznej:
 Idee wpływają na praktykę społeczną.
 Ludzie tworzą społeczną rzeczywistość i są twórcami nowych idei.
Cztery główne modele intelektualne w socjologii:
 EWOLUCJONIZM – w socjologii przyjmuje, oparte na przekonaniu o istnieniu praw
rozwoju (postępu) historycznego, podstawowe założenie: wszystkie społeczeństwa
przechodzą przez fazy, czy stadia wzrastającej złożoności.
 Wariant: darwinizm społeczny (H. Spencer)
 K. Marks i E. Durkheim prezentowali ewolucjonistyczny punkt widzenia
refleksji nad społeczeństwem.

 MODEL KONFLIKTOWY – przekonanie, że społeczeństwo znajduje się zwykle w
stanie konfliktu oraz, że podstawowym warunkiem życia jest współzawodnictwo w
dążeniu do władzy i wyższej pozycji społecznej.
 FUNKCJONALIZM STRUKTURALNY – był dominującą perspektywą w socjologii
do lat 70tych XX w. Opierał się na wizji społeczeństwa jako organizmu składającego się
z wzajemnie od siebie uzależnionych elementów, który wyparł z tej dominującej pozycji
perspektywę ewolucjonistyczną. Główna teoria funkcjonalna (określana teorią
równowagi społecznej) związana jest z Talcottem Parsonsem.
Rekwizyty funkcjonalne – warunki, jakie musi spełniać grupa, dla podtrzymania życia
społecznego. Wyróżnia się rekwizyty funkcjonalne związane:
 Ze środowiskiem zewnętrznym (pożywienie, dach nad głową, ubranie, opieka
nad najmłodszymi członkami grupy, ochrona przed wrogami)
 Z biospołeczną naturą człowieka – zaspokajanie potrzeb emocjonalnych,
duchowych i kulturalnych (przestrzeń aktywności ekspresyjnej, reguły dotyczące
zróżnicowania płci i wieku oraz ważnych wydarzeń [np. narodziny, śmierć],
struktury/wzory odnoszące się do religii, sztuki, rekreacji).
 Z życiem zbiorowym – uwzględnianie potrzeb grupy na równi z potrzebami
własnymi (reguły i uporządkowane procedury decydowania o miejscu w
strukturze społecznej, kontrolowanie użycia siły, zarządzanie wymianą dóbr itp.).
Rola społeczna – oczekiwane zachowanie jednostki zajmującej określoną pozycję
społeczną. Idea roli społecznej odwołuje się do teatru i ról odgrywanych przez aktorów
na scenie. W każdym społeczeństwie jednostki odgrywają wiele różnych ról społecznych,
odpowiednio do zróżnicowanych kontekstów ich aktywności.
Pozycja społeczna – społeczna tożsamość danej jednostki w określonej grupie lub
społeczeństwie. Może mieć charakter bardzo ogólny (tak jak pozycje społeczne związane
z rolami poszczególnych płci), lub bardzo specyficzny (pozycje zawodowe).
 INTERAKCJONIZM SYMBOLICZNY – zachowuje nadal silną pozycję we
współczesnej socjologii – funkcjonalizm zmienia się m.in. w konfrontacji z socjologią
interakcjonistyczną (przekonaniem, że stosunki społeczne kształtowane są przez
społeczne interakcje na poziomie symbolicznym).
Praktykowanie socjologii wymaga:
Neutralności – odseparowania się od potocznych (przyjmowanych z „dobrodziejstwem
inwentarza”, często stereotypowych) idei dotyczących życia społecznego.
Umiejętności „myślenia imaginacyjnego”, posługiwania się wyobraźnią socjologiczną.
Elementy wyobraźni socjologicznej (C. Wright, P. Sztompka):
1. Wszelkie zjawiska społeczne są skutkiem (zamierzonych lub nie, natychmiastowych
lub skumulowanych) jakichś działań, decyzji, wyborów podjętych przez jednostki lub
zbiorowości...
Plik z chomika:
widziadlo
Inne pliki z tego folderu:

 global.rar (3787 KB)
Problemy współczesnego społeczeństwa yoyo.ppt (781 KB)
 Współczesne Problemy Socjologii.doc (54 KB)
 Gestalt.doc (26 KB)
 konflikt społeczny.doc (44 KB)
Inne foldery tego chomika:

DIAGNOZA
Galeria
 KSIĄŻKI
Makrostruktury społeczne
 Podologia


Zgłoś jeśli naruszono regulamin


Strona główna
Aktualności





Kontakt
Dla Mediów
Dział Pomocy
Opinie
Program partnerski




Regulamin serwisu
Polityka prywatności
Ochrona praw autorskich
Platforma wydawców
Copyright © 2012 Chomikuj.pl