pytania - Kujawsko-Pomorskie Archiwum

CENTRUM
ONKOLOGII
Kod ucznia ……./2013
Przystępujesz do III Regionalnego Konkursu Wiedzy o Zdrowiu – etap powiatowy.
Twoim zadaniem będzie prawidłowe rozwiązanie jak największej ilości poniŜszych zadań. Zadania zamknięte
rozwiązujesz zaznaczając prawidłową odpowiedź krzyŜykiem (X), jeŜeli się pomylisz zakreśl odpowiedź (Ø)
i ponownie zakreśl krzyŜykiem zadanie, które chcesz zaznaczyć. Zadania otwarte rozwiązujesz wpisując
samodzielnie odpowiedź.
Na rozwiązanie testu masz 60 minut. śyczymy Ci owocnej pracy i sukcesu.
Zadanie 1 (1 pt.)
Ludzką okręŜnicę zamieszkuje bogata flora głównie niegroźnych bakterii; stanowi ona około jednej trzeciej suchej masy
kału. Niektóre bakterie produkują witaminy, takie jak:
a) biotynę, witaminę K i wiele witamin z grupy B;
b) kwas foliowy i witaminę C;
c) witaminy z grupy B i witaminę A;
d) wszystkie powyŜej wymienione witaminy.
Zadanie 2 (1 pt.)
Naukowcy odkryli kilka mechanizmów homeostatycznych, które pomagają regulować masę ciała.
Z poniŜszych stwierdzeń wybierz jedno zdanie błędnie opisujące mechanizm działania leptyny:
a) naukowcy odkryli gen ob wytwarzający hormon sytości zwany leptyną oraz gen db kodujący receptor dla
leptyny.
b) leptyna jest produktem komórek tkanki tłuszczowej;
c) sygnały sprzęŜenia zwrotnego dostarczone przez leptynę utrzymują ilość tkanki tłuszczowej w normie;
d) gdy ilość tkanki tłuszczowej zmniejsza się, stęŜenie leptyny wzrasta, co wzmaga apetyt.
Zadanie 3 (1 pt.)
Adipocyty to komórki magazynujące związki energetyczne. Oznacz zdanie prawidłowo opisujące ich funkcje
w organizmie człowieka.
a) są to wyspecjalizowane komórki wątroby magazynujące glikogen, podczas głodu dostarczają glukozę do krwi;
b) są to komórki tłuszczowe, w których następuje synteza i odkładanie tłuszczu;
c) w komórkach tych zachodzą procesy glukoneogenezy, podczas których zachodzi intensywne wytwarzanie
energii z glikogenu;
d) są to włókna mięśni poprzecznie prąŜkowanych, w których magazynowany jest glikogen, będący źródłem
glukozy dla pracy mięśni.
Zadanie 4 (1 pt.)
Główną przyczyną miaŜdŜycy jest stwardnienie tętnic spowodowane nagromadzeniem się złogów tłuszczu, w tym
cholesterolu. Nieprawdą jest, Ŝe:
a) palenie tytoniu i spoŜywanie duŜych ilości przetworzonych olejów roślinnych zwanych tłuszczami trans
zwiększa stosunek LDL do HDL;
b) ćwiczenia fizyczne zmniejszają stosunek LDL do HDL;
c) osobom zagroŜonym chorobami układu krąŜenia zaleca się przyjmowanie leków, które obniŜają poziom HDL;
d) stan zapalny tętnic pełni główną rolę w powstawaniu miaŜdŜycy i tworzeniu się zakrzepów
Zadanie 5 (1 pt.)
Katar sienny pojawia się gdy komórki plazmatyczne wydzielają:
a) IgA
b) IgE
c) IgD
d) IgG
Zadanie 6 (1 pt.)
W chorobach autoimmunologicznych organizm traci autotolerancję, układ odpornościowy zwraca się przeciwko
komórkom własnego ciała. Zaznacz szereg, w którym wszystkie choroby są autoimmunologiczne:
a) toczeń, cukrzyca typu I, stwardnienie rozsiane;
b) reumatoidalne zapalenie stawów, cukrzyca typu II, zaćma;
c) mózgowe poraŜenie, SARS, WZW typu C,
d) choroba Gravesa-Basedowa, borelioza, jaskra.
Zadanie 7 (1 pt.)
Przedni płat przysadki mózgowej wydziela hormony, które działają na komórki docelowe. Który z wymienionych
hormonów przysadki mózgowej jest nieprawidłowo połączony z narządem docelowym:
a) TSH – tarczyca;
c) ACTH – rdzeń nadnerczy;
b) prolaktyna – gruczoły mleczne;
d) FSH i LH – jądra lub jajniki.
Zadanie 8 (1 pt.)
W cyklu rozrodczym kobiety, w fazie lutealnej:
a) poziom estradiolu przewyŜsza poziom progesteronu;
b) ciałko Ŝółte stopniowo ulega degeneracji;
c) następuje wzrost pęcherzyka jajnikowego i dojrzewanie oocytu;
d) endometrium jest najcieńsze i stopniowo przyrasta.
Zadanie 9 (1 pt.)
Najbardziej licznymi komórkami Ŝernymi krwi są:
a) makrofagi
b) neutrofile
c) bazofile
d) eozynofile
Zadanie 10 (1 pt.)
Zaznacz zdanie błędnie opisujące układ limfatyczny człowieka:
a) z naczyń limfatycznych limfa powraca do krwi dwoma duŜymi przewodami, które wprowadzają ją do Ŝyły
pachwinowej,
b) płyn tkankowy omywa komórki i wpływa do naczyń limfatycznych,
c) limfa spływa naczyniami limfatycznymi z całego ciała,
d) w węzłach chłonnych mikroorganizmy i obce cząsteczki są rozpoznawane i niszczone przez makrofagi.
Zadanie 11 (1 pt.)
Anhydraza węglanowa to jeden z najszybszych enzymów ustrojowych. W organizmie człowieka katalizuje on:
a) rozkład kwasu węglowego do dwutlenku węgla i wody w erytrocytach naczyń włosowatych pęcherzyków
płucnych.
b) syntezę kwasu węglowego z dwutlenku węgla i wody w erytrocytach obwodowych naczyń włosowatych
c) syntezę karbaminianów – związków CO2 z białkami osocza i hemoglobiną.
d) odpowiedź a i b jest poprawna
Zadanie 12 (1 pt.)
Podanie cyjanku potasu, silnej trucizny, prowadzi do trwałego unieczynnienia hemoglobiny i wytworzenia tzw.
methemoglobiny. RóŜni się od hemoglobiny prawidłowej tym, Ŝe:
a) w hemie zamiast Fe 2+ występuje Fe 3+
b) jej centrum aktywne jest zablokowane trucizną,
c) łańcuch α – globiny ulega denaturacji,
d) wszystkie odpowiedzi są prawdziwe.
Zadanie 13 (1 pt.)
Proces hemostazy polega zna uruchomieniu procesów mających na celu zatamowanie wypływu krwi z łoŜyska
naczyniowego oraz utrzymaniu płynności krwi krąŜącej. Trombina jest jednym z czynników procesu krzepnięcia krwi, jej
rola polega na:
a) katalizowaniu rozpadu włóknika,
b) przeprowadzeniu reakcji koagulacji fibrynogenu w fibrynę,
c) przekształceniu się w nierozpuszczalne białko tworzące skrzep,
d) uaktywnieniu proteazy – X czynnika krzepnięcia krwi.
Zadanie 14 (1 pt.)
W Polsce wykonuje się testy genetyczne dla około 300 chorób, w tym nowotworowych. Występowanie markera
genetycznego choroby nowotworowej:
a) podnosi ryzyko występowania choroby u nosiciela, nie jest jednoznaczne z zachorowaniem,
b) jest jednoznaczne z zachorowaniem w późniejszym okresie Ŝycia,
c) nie zwiększa ryzyka wystąpienia nowotworu, poniewaŜ nowotwory wywołują czynniki środowiska,
d) zwiększa ryzyko powstawania chorób nowotworowych, jednak warunkiem uaktywnienia się genu jest
długotrwałe działanie mutagennego czynnika środowiskowego.
Zadanie 15 (1 pt.)
Proces nowotworowy wymusza często rozpoczęcie w zmienionym rejonie procesu angiogenezy. Proces ten moŜe być
przyczyną:
a) zmniejszenia się guza na skutek zwiększonego dopływu krwinek białych do zmienionej tkanki,
b) rozprzestrzeniania się komórek rakowych po całym organizmie,
c) szybkiego rozrastania się guza, dzięki dopływowi substancji odŜywczych,
d) odpowiedź b i c jest prawidłowa.
Zadanie 16 (1 pt.)
Leki cytostatyczne powszechnie stosuje się w leczeniu chorób nowotworowych, niszczą one intensywnie dzielące się
komórki. Ich działanie polega na:
a) wybiórczym niszczeniu komórek nowotworowych
b) wywołaniu naturalnej apoptozy wszystkich nieprawidłowo dzielących się komórek pacjenta,
c) niszczeniu nie tylko komórek nowotworowych, ale równieŜ zdrowych komórek pacjenta,
d) zahamowaniu dopływu substancji odŜywczych do zmienionych chorobowo komórek.
Zadanie 17 (1 pt.)
W tabelce wymienione zostały ............................................ ............................................
(proszę określić w dwóch słowach)
arginina, fenyloalanina, histydyna, izoleucyna, leucyna,
lizyna, metionina, treonina, tryptofan, walina
Zadanie 18 (2 pt.)
W terapii genowej wykorzystuje się wektory wirusowe. Są to np. zmienione cząstki herpeswirusów, z których usuwa się
geny związane z cyklem Ŝyciowym, a w to miejsce wklonowywany jest transgen kodujący terapeutyczny gen. Wirus taki
traci moŜliwość namnaŜania się w komórce docelowej, jednocześnie dostarczając transgen i umoŜliwiając integrację
z komórkowym DNA. Wektory wirusowe nie są jednak całkowicie pozbawione genów wirusowych.
Na podstawie powyŜszego tekstu podaj jedną korzyść i jedno niebezpieczeństwo powyŜej opisanej terapii genowej.
Korzyść .................................................................................................................................................................................
Niebezpieczeństwo ...............................................................................................................................................................
Zadanie 19 (1 pt.)
Mocz pierwotny zdrowego człowieka zawiera:
a) wszystko to co zawiera osocze w kłębuszku nerkowym,
b) wodę, mocznik, sole mineralne, glukozę, aminokwasy.
c) wyłącznie wodę i azotowe produkty przemiany materii
d) substancje zbędne aktywnie transportowane w kłębuszku nerkowym.
Zadanie 20 (1 pt.)
WskaŜ błędną odpowiedź dotyczącą budowy i fizjologii pracy serca.
a) naczyniem nr 2 wpływa utlenowana krew do przedsionka lewego
b) cyfrą 1 oznaczono zastawkę zbudowaną z trzech płatków
c) w miejscu oznaczonym cyfrą 3 generowany jest impuls nerwowy
d) do przedsionka lewego wpływają Ŝyły główne.
Zadanie 21 (1 pt.)
Zawał serca jest martwicą pewnych obszarów mięśnia sercowego, jego przyczyną jest:
a) upośledzenie wchłaniania z krwi do mięśnia sercowego substancji odŜywczych,
b) zaburzenie działania układu przewodzącego serca,
c) zatkanie światła naczynia wieńcowego
d) wszystkie odpowiedzi są poprawne.
Zadanie 22 (1 pt.)
Schemat obok przedstawia połączenie naczyń krwionośnych zwanych „siecią cudowną”. Połączenie takie:
a) poprzez wytworzenie ciśnienia hydrostatycznego umoŜliwia proces filtracji
w kłębuszku nerkowym
b) umoŜliwia zwolnienie przepływu krwi przez tętnicę, poniewaŜ całkowita
powierzchnia przekrojów naczyń włosowatych jest większa niŜ tętnic,
c) nazywane są anastomozami i regulują przepływ krwi tętniczo – tętniczej,
d) jest typowe dla większości narządów ciała człowieka.
Zadanie 23 (1 pt.)
Niedobór kobalaminy powoduje u człowieka:
a) niewidzenie o zmierzchu,
b) zaburzenie krzepliwości krwi,
c) niedokrwistość złośliwą,
d) krzywicę.
Zadanie 24 (1 pt.)
Naczynie X transportuje krew i substancje w niej zawarte z jelita cienkiego i grubego do
wątroby. WskaŜ błędnie stwierdzenie dotyczące funkcji wskazanego naczynia::
a) transportuje monosacharydy,
b) transportuje aminokwasy,
c) transportuje witaminy rozpuszczalne w wodzie,
d) transportuje witaminy rozpuszczalne w tłuszczach.
Zadanie 25 (1 pt.)
Nazwij naczynie wskazane w zadaniu nr 24.
...............................................................................
Zadanie 26 (1 pt.)
Toruń liczy ok. 200 000 stałych mieszkańców, na podstawie danych z wykresu oblicz ile osób palących 30 papierosów
dziennie zmarło w roku 2012 w tym mieście.
W 2012 roku na raka płuc w Toruniu zmarło ..............................
Zadanie 27 (1 pt.)
Pod wpływem naświetlania słonecznego lub naświetlania promieniami pozafioletowymi ze sztucznych źródeł w skórze
powstaje:
a) melanina
c) hormony
b) witamina D3
d) odpowiedź a) i b) jest poprawna
Zadanie 28 (1 pt.)
Wady cewy nerwowej powstają u płodu w wyniku defektu polegającego na zaburzeniu zamknięcia cewy nerwowej lub
elementów ją pokrywających, w czasie procesu tworzenia się ośrodkowego układu nerwowego. Proces zamykania się
cewy nerwowej u płodu zachodzi:
a) w pierwszych dwóch tygodniach Ŝycia płodowego,
b) w pierwszym miesiącu Ŝycia płodowego,
c) od zapłodnienia do trzeciego miesiąca Ŝycia płodowego,
d) przez cały okres Ŝycia płodowego.