Raport oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko.

GMINA MIEJSKA
HRUBIESZÓW
ul.Mjr. H.Dobrzańskiego “HUBALA” 1
22-500 Hrubieszów
RAPORT
ODDZIAŁYWANIA
ŚRODOWISKO DLA PROJEKTU”
PRZEDSIĘWZIĘCIA
NA
„Gospodarka
przeciwpowodziowa
–
zadanie
inwestycyjne Nr 1 – budowa zbiornika małej retencji
BRODZICA w Hrubieszowie”
Lipiec 2009
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na
środowisko dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – Zanie inwestycyjne Nr 1 - budowa zbiornika
małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
RAPORT O ODDZIAŁYWANIU PRZEDSIĘWZIĘCIA NA
ŚRODOWISKOI
DLA PROJEKTU
Gospodarka przeciwpowodziowa -Zadanie
inwestycyjne Nr 1 - budowa zbiornika małej
retencji BRODZICA w Hrubieszowie
Nr Projektu 243863RA01
Raport nr 1 z Przeglądu
ROŚ
lipiec 2009
Rejestr wydania i zmian:
Zmiana
Data
Autor
(podpis)
Sprawdził
A
21-07-2009
Ewa Laskosz
M. Szewczyk
(podpis)
Zatwierdził
(podpis
Opis
M. Kurlanda
Pierwsze wydanie
Niniejszy dokument został utworzony wyłącznie na potrzeby powyższej inwestycji i nie może być używany na
potrzeby jakiegokolwiek innego projektu bez wcześniejszego niezależnie przeprowadzonego audytu
potwierdzającego jego przydatność oraz pisemnej zgody ze strony Mott MacDonald.
Mott MacDonald nie odpowiada za konsekwencje użycia tego raportu do innych celów niż był stworzony.
Jakakolwiek osoba używająca lub opierająca się na tym dokumencie w innym celu niż ten dla którego został on
stworzony automatycznie zgadza się rekompensować firmie Mott MacDonald wszelkie straty spowodowane tym
działaniem. Firma Mott MacDonald nie odpowiada za treść tego dokumentu przed innymi stronami niż te dla
których został on stworzony.
SPIS TREŚCI
1
CEL I ZAKRES RAPORTU ...............................................................................................................2
2
MATERIAŁY WYJŚCIOWE I DANE .................................................................................................3
3
ZASTOSOWANE METODY OCENY, PRZYJĘTE ZAŁOŻENIA, WYKORZYSTANE DANE O
ŚRODOWISKU .................................................................................................................................7
3.1
PRZYJĘTE ZAŁOŻENIA ...................................................................................................................7
3.2
METODY OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ZASTOSOWANE W RAPORCIE ..............................7
3.3
OCENA DANYCH WYJŚCIOWYCH .....................................................................................................7
3.4
USTALENIA WSTĘPNE ....................................................................................................................8
3.5
ZASIĘG OCENY .............................................................................................................................8
3.6
ZAKRES CZYNNOŚCI W ROŚ .........................................................................................................8
3.7
PRZYJĘTE WARTOŚCI NORMOWE W OCENIE UCIĄŻLIWOŚCI OBIEKTU ................................................9
3.7.1 Normy jakości powietrza .......................................................................................................9
3.7.2 Wartości dopuszczalne poziomu dźwięku ............................................................................9
3.7.3 Normy jakości wód podziemnych i gruntów ....................................................................... 10
4
CHARAKTERYSTYKA TERENU ................................................................................................... 12
4.1
4.2
4.3
4.4
4.5
4.6
4.7
4.8
4.9
4.10
LOKALIZACJA ............................................................................................................................. 12
GEOLOGIA I UKSZTAŁTOWANIE POWIERZCHNI TERENU.................................................................. 12
W ODY POWIERZCHNIOWE I PODZIEMNE ....................................................................................... 14
W ARUNKI KLIMATYCZNE I JAKOŚĆ POWIETRZA ............................................................................. 16
KLIMAT AKUSTYCZNY ................................................................................................................. 17
ROŚLINNOŚĆ I ZWIERZĘTA ORAZ FORMY OCHRONY PRZYRODY ..................................................... 18
W ALORY KRAJOBRAZOWE .......................................................................................................... 23
W ALORY KULTUROWE - ZABYTKI ................................................................................................. 23
GOSPODARKA WODNO-ŚCIEKOWA .............................................................................................. 24
GOSPODARKA ODPADOWA ......................................................................................................... 25
5
OPIS ANALIZOWANYCH WARIANTÓW I ICH ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ............ 25
6
OPIS PLANOWANEJ INWESTYCJI.............................................................................................. 27
6.1
6.2
7
OPIS SPOSOBU KORZYSTANIA ZE ŚRODOWISKA NA ETAPIE BUDOWY, EKSPLOATACJI,
EWENTUALNEJ AWARII LUB LIKWIDACJI PRZEDSIĘWZIĘCIA ............................................ 32
7.1
7.2
7.3
8
POŁOŻENIE INWESTYCJI, POWIERZCHNIA TERENU ........................................................................ 27
CHARAKTERYSTYKA TECHNOLOGICZNA INWESTYCJI I JEJ ROZWIĄZAŃ TECHNICZNYCH ................... 28
KORZYSTANIE ZE ŚRODOWISKA W FAZIE BUDOWY ........................................................................ 32
KORZYSTANIE ZE ŚRODOWISKA W FAZIE EKSPLOATACJI ............................................................... 37
KORZYSTANIE ZE ŚRODOWISKA W FAZIE EWENTUALNYCH AWARII LUB LIKWIDACJI .......................... 41
UWARUNKOWANIA ŚRODOWISKOWE DLA REALIZACJI PROJEKTU ORAZ MOŻLIWOŚCI
MINIMALIZOWANIA ODDZIAŁYWAŃ ......................................................................................... 42
8.1
8.2
8.3
8.4
8.5
8.6
8.7
8.8
8.9
8.10
W ODY POWIERZCHNIOWE I PODZIEMNE ....................................................................................... 42
ODDZIAŁYWANIE NA POWIERZCHNIĘ ZIEMI WRAZ Z GLEBĄ ............................................................. 43
OKREŚLENIE EMITOWANYCH ZANIECZYSZCZEŃ PYŁOWO-GAZOWYCH – ODDZIAŁYWANIE NA JAKOŚĆ
POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO ................................................................................................ 43
ODDZIAŁYWANIE NA KLIMAT AKUSTYCZNY.................................................................................... 44
GOSPODARKA ODPADAMI ........................................................................................................... 44
PROMIENIOWANIE JONIZUJĄCE ................................................................................................... 44
ZASIĘG POTENCJALNYCH PRZEOBRAŻEŃ KRAJOBRAZU, SZATY ROŚLINNEJ I ŚWIATA ZWIERZĘCEGO 44
W PŁYW INWESTYCJI NA ZDROWIE LUDZI ...................................................................................... 45
OKREŚLENIE MOŻLIWEGO TRANSGRANICZNEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO........................ 45
DOBRA MATERIALNE I DZIEDZICTWO KULTURY ............................................................................. 45
9
STOPIEŃ NOWOCZESNOŚCI ROZWIĄZAŃ PROPONOWANYCH W PROJEKCIE ................. 45
10
STAN ŚRODOWISKA W PRZYPADKU BRAKU REALIZACJI PROJEKTU ............................... 46
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
11
NADZWYCZAJNE ZAGROŻENIE DLA ŚRODOWISKA .............................................................. 46
11.1
W SKAZANIE, CZY DLA INSTALACJI KONIECZNE JEST USTANOWIENIE OBSZARU OGRANICZONEGO
UŻYTKOWANIA ........................................................................................................................... 47
12
ANALIZA MOŻLIWYCH KONFLIKTÓW SPOŁECZNYCH ZWIĄZANYCH Z PLANOWANYM
PRZEDSIĘWZIĘCIEM ................................................................................................................... 47
13
MONITORING................................................................................................................................. 47
14
PODSUMOWANIE ......................................................................................................................... 47
15
NAZWISKA OSÓB SPORZĄDZAJĄCYCH RAPORT .................................................................. 48
16
STRESZCZENIE............................................................................................................................. 49
ZAŁĄCZNIKI:
1. MAPA ZAGOSPODAROWANIA TERENU
3
1
CEL I ZAKRES RAPORTU
Zgodnie z prawem wspólnotowym i krajowym postępowanie w sprawie oceny oddziaływania
na środowisko stanowi istotny element procesu inwestycyjnego. Raport oddziaływania na
środowisko jest jednym z elementów tego postępowania.
Rozporządzenie Rady Ministrów z 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia rodzajów
przedsięwzięć, mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań,
związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na
środowisko (Dz. U. Nr 257, poz. 2573 z późniejszymi zmianami) w § 3.1 wymienia rodzaje
przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, które mogą wymagać sporządzenia
raportu o oddziaływaniu na środowisko tj. m.in. określone w § 3.1 pkt 61 (urządzenia
przeciwpowodziowe z wyłączeniem ich konserwacji i przebudowy), pkt 62 (budowle piętrzące wodę,
niewymienione w §2 ust.1 pkt 34, lub inne urządzenia mające na celu piętrzenie wody na wysokość
nie mniejszą niż jeden metr).
Wyżej wymienione rozporządzenie określa ponadto szczegółowe uwarunkowania, związane
z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko. Jednym
z tych uwarunkowań jest lokalizacja na obszarach o krajobrazie mającym znaczenie historyczne,
kulturowe lub archeologiczne. Projekt nie będzie realizowany na takim obszarze.
Niniejszy raport będzie stanowił dokument w postępowaniu w sprawie oceny oddziaływania
na środowisko, którą przeprowadza organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych
uwarunkowaniach. Wydanie decyzji środowiskowej i wszczęcie postępowania w sprawie oceny
oddziaływania na środowisko następuje na wniosek podmiotu realizującego przedsięwzięcie. W
ramach tego postępowania organ wydający decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach stwierdził
obowiązek raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko w drodze postanowienia z dnia
18 maja 2009 znak: GMK.7627-10/09, a jego zakres spełniać ma wymagania zawarte w art.66 ust.1
ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199,
poz.1227, z późn. zm.). Ponadto organ postanowił, że raport powinien uwzględnić zagadnienia:
- zmiany stanu wód gruntowych w obszarach oddziaływania: zbiornika, a także spiętrzonych wód
rzeki Huczwy powyżej miejsca poboru wód zasilających zbiornik i przewidywane skutki tych zmian, z
identyfikacją zasięgów takich oddziaływań;
- wpływ realizacji przedsięwzięcia, przy ewentualnym zastosowaniu urządzeń i rozwiązań
chroniących środowisko, na fragmentację siedlisk regionalnego korytarza ekologicznego rzeki
Huczwy, w szczególności wpływ przegrodzenia koryta rzeki urządzeniami piętrzącymi;
- wpływ przedsięwzięcia na przepływy wód w rzece, w szczególności na zachowanie przepływów
nienaruszalnych;
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
- wpływ piętrzenia wód w zbiorniku na ich jakość, w tym zastosowanie rozwiązań zapewniających
właściwą jakość tych wód, odpowiadającą wymaganiom jakim powinna odpowiadać woda w
kąpieliskach. Należy tu uwzględnić również ograniczenia w korzystaniu z wód zbiornika oraz zasady
jego eksploatacji konieczne dla zachowania właściwej jakości jego wód.
- wpływ skutków planowanego remontu kanału Ulga oraz ograniczenia powierzchni terasy
zalewowej, przez zabudowanie jej ogroblonym zbiornikiem, na znajdujące się w otoczeniu nisko
położone tereny zabudowy mieszkaniowej.
Głównym celem raportu jest sprawdzenie, czy planowane przedsięwzięcie na etapie
koncepcji uwzględnia wymagania ochrony środowiska. W związku z tym zakres niniejszego
opracowania obejmuje analizę wpływu przedsięwzięcia na takie elementy środowiska w jego
otoczeniu, jak: powietrze atmosferyczne, klimat akustyczny, powierzchnia ziemi i gleba, wody
powierzchniowe, wody podziemne, świat zwierzęcy i roślinny, warunki życia i zdrowie ludzi. Raport
określa skutki nieodwracalne, długotrwałe i bezpośrednie w elementach środowiska i ich
konsekwencje dla całości stanu środowiska oraz skutki pośrednie w powiązanych ze sobą
elementach środowiska i wynikający stąd kierunek zmian jego stanu i stanu zdrowia ludności.
Zatem Raport wskazuje pola konfliktów lokalizacyjnych i środowiskowych dla przedsięwzięcia
na etapie rozwiązań koncepcyjnych i określa warunki środowiskowe, które należy uwzględnić na
etapie projektu technicznego i wykonawstwa. Reasumując niniejszy raport odnosi się do
oddziaływania na środowisko planowanej inwestycji. W zakres raportu nie wchodzi ocena jej
ekonomicznej zasadności i efektywności.
Zakres niniejszego raportu wyczerpuje zagadnienia zawarte art. 66 ustawy z dnia
3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko a także odnosi
się do zagadnień poruszonych w postanowieniu o zakresie raportu.
Inwestorem przedsięwzięcia jest Wydział Promocji i Rozwoju Gospodarczego Urzędu
Miasta Hrubieszów, ul. Mjr. H. Dobrzańskiego „Hubala” 1, 22-500 Hrubieszów.
2
MATERIAŁY WYJŚCIOWE I DANE
Poniżej przedstawione zostały materiały źródłowe stanowiące podstawę do sporządzenia
„Raportu oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko". Materiałami tymi są przepisy aktualnie
obowiązujące w Polsce, związane z ochroną środowiska, stanowiące podstawę prawną do
sporządzenia poniższego opracowania i wynikających z niego wniosków dla realizacji planowanej
przedsięwzięcia, jak również materiały stanowiące dane obserwacyjne i pomiarowe oraz inne
informacje dotyczące stanu środowiska i występujących uciążliwości w otoczeniu przedsięwzięcia.
3
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
Jako materiały źródłowe przedstawione są również wszelkie inne materiały mające związek
bezpośredni oraz pośredni z planowanym przedsięwzięciem oraz jego otoczeniem, na podstawie
których można było rzetelnie i fachowo przygotować niniejsze opracowanie.
Podstawę prawną wykonania niniejszego raportu stanowią:
[1]
Ustawa Prawo Ochrony Środowiska z dnia 27 kwietnia 2001r. (Dz. U. 2001 nr 62 poz. 627)
wraz z późniejszymi zmianami,
[2]
Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w
ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko z dnia 3 października
2008r. (Dz. U. 2008.199.1227).
[3]
Ustawa o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004r. (Dz. U. 2004 nr 92 poz. 880) wraz
z późniejszymi zmianami,
[4]
Ustawa o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001r. (Dz. U. 2001 nr 62 poz. 628) wraz
z późniejszymi zmianami (Dz. U. 2005 nr 175 poz. 1458)
[5]
Ustawa – Prawo Wodne z dnia 18 lipca 2001 r. (Dz. U. 2001.115.1229) z późniejszymi
zmianami,
[6]
Ustawa o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym z dnia 29 lipca 2005 r.
(Dz. U. 2005.180.1495),
[7]
Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27.03.2003 r.
(Dz. U. 2003.80.717) z późniejszymi zmianami,
[8]
Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z dnia 23 lipca 2003 r.
(Dz. U. 2003.162.1568) z późniejszymi zmianami.
oraz przepisy wykonawcze:
[9]
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004r. w sprawie określenia rodzajów
przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych
uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięć do sporządzenia raportu
o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. 2004 nr 257 poz. 2573) wraz z późniejszymi
zmianami (Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 maja 2005; Dz. U. 2005 nr 92 poz.
769, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 sierpnia 2007; Dz. U. nr 158 poz. 1105),
[10] Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 06.06.2002r. w sprawie dopuszczalnych
poziomów niektórych substancji w powietrzu, alarmowych poziomów niektórych substancji
w powietrzu oraz marginesów tolerancji dla dopuszczalnych poziomów niektórych
substancji (Dz. U. Nr 2002.87.796),
4
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
[11] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 05.12.2002r. w sprawie wartości odniesienia
dla niektórych substancji w powietrzu. (Dz. U. Nr 2003.1.12),
[12] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych
poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. 2007 nr 120 poz. 826).
[13] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie
należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji
szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. 2006 nr 137 poz. 984),
[14] Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 31 stycznia 2006 zmieniające rozporządzenie
w sprawie rodzajów i ilości substancji niebezpiecznych, których znajdowanie się
w zakładzie decyduje o zaliczeniu go do zakładu o zwiększonym ryzyku albo zakładu
o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej – (Dz. U. 2006.nr 30.poz. 208).
[15] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27.09.2001r. w sprawie katalogu odpadów
(Dz.U. 2001 nr 112 poz. 1206)
[16] Rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2.03.1999r. w sprawie
warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz.
U. Nr 1999.43.430).
[17] Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 2 października 2007 r. w sprawie wymagań w
zakresie prowadzenia pomiarów w środowisku poziomów substancji lub energii przez
zarządzającego drogą, linią kolejową, linią tramwajową, lotniskiem, portem (Dz. U.2007 Nr
192 poz. 1392).
[18] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 listopada 2008 r. w sprawie wymagań w
zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji (Dz. U. Nr 206 z 2008 r. poz. 1291).
[19] Polska Norma: PN-N-01341: „Hałas środowiskowy – Metody pomiaru i oceny hałasu
przemysłowego”.
[20] Instrukcja ITB Nr 338/2003: „Metoda określania emisji i imisji hałasu przemysłowego w
środowisku – ITB Warszawa 2003 r.
[21] Dyrektywa 2002/49/WE z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie oceny i kontroli poziomu
hałasu w środowisku.
[22] Polska Norma: PN-ISO 9613-2:2002 – Akustyka. Tłumienie dźwięku podczas propagacji w
przestrzeni otwartej. Ogólna metoda obliczania.
[23] Norma francuska XPS 31-133: „Guide du Bruit des Transportes Terrestres – Fascicule
Prevision des Niveaux Sonores”.
5
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
Materiały źródłowe:
[24] Dane koncepcyjne dotyczące planowanego przedsięwzięcia.
[25] Mapy sytuacyjne – skala 1 : 500.
[26] Studium Wykonalności – „Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 –
budowa zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”; Mott MacDonald Limited Sp.
z o.o. ; Warszawa, kwiecień 2009 r.
[27] Program Ochrony Środowiska dla Miasta Hrubieszowa; „EKO-GEO” Pracownia Geologii i
Ochrony Środowiska w Lublinie, Hrubieszów, maj 2004r.
[28] Plan Gospodarki Odpadami dla Miasta Hrubieszów; „EKO-GEO” Pracownia Geologii i
Ochrony Środowiska w Lublinie, Hrubieszów, maj 2004r.
[29] Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta Hrubieszów na lata 2007-2015;
Rzeszów 2007,
[30] Zintegrowany Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Hrubieszów na lata 2007 – 2015,
[31] [Raport o stanie środowiska województwa lubelskiego w 2006r., Wojewódzki Inspektorat
Ochrony Środowiska, Lublin 2007r.
[32] Obowiązujące plany miejscowe w rejonie planowanego przedsięwzięcia
[33] „Koncepcja krajowej sieci ekologicznej ECONET – POLSKA”, praca zbiorowa pod redakcją
naukową dr Anny Liro, Fundacja IUCN Poland, Warszawa 1995r.
[34] „Strategia wdrażania krajowej sieci ekologicznej ECONET – POLSKA”, praca zbiorowa
pod redakcją Anny Liro, Fundacja IUCN Poland, Warszawa 1998r.
[35] Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000.
[36] Jerzy Kondracki „Geografia regionalna Polski”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
1998r.
[37] Mapa obszarów Głównych Zbiorników Wód Podziemnych w Polsce, wymagających
szczególnej ochrony, w skali 1:500 000 - A.S. Kleczkowski.
[38] Atlas Rzeczypospolitej Polskiej, 1993-1997
[39] Minister Rozwoju Regionalnego - Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007-2013 Wytyczne w zakresie postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko dla
przedsięwzięć
współfinansowanych
z
krajowych
lub
regionalnych
programów
operacyjnych. Warszawa, czerwiec 2008.
6
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
3
3.1
ZASTOSOWANE
METODY
OCENY,
WYKORZYSTANE DANE O ŚRODOWISKU
PRZYJĘTE
ZAŁOŻENIA,
PRZYJĘTE ZAŁOŻENIA
Założeniem niniejszej oceny jest możliwie dokładne określenie skutków środowiskowych
wywołanych realizacją inwestycji.
3.2
METODY OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ZASTOSOWANE W RAPORCIE
W ramach niniejszego opracowania wykonano następujące czynności zmierzające do
prawidłowego określenia skutków środowiskowych związanych z realizacją przedsięwzięcia:
-
identyfikacja fizjologii i fizjonomii środowiska,
-
identyfikacja naruszenia środowiska i zdolności jego regeneracji,
-
identyfikacja zamierzeń inwestycyjnych w kontekście naruszenia, zmiany cech
środowiska naturalnego i antropogenicznego,
-
identyfikacja potrzeb społecznych i ich wagi,
-
metoda analogii zdarzeń i skutków z wykorzystaniem doświadczenia zebranego w toku
realizacji i eksploatacji innych obiektów o podobnym charakterze,
-
modele matematyczne zjawisk fizycznych skonstruowane zgodnie z zasadami
określonymi w obowiązujących przepisach prawa polskiego.
3.3
OCENA DANYCH WYJŚCIOWYCH
O ocenie danych wyjściowych decyduje stopień szczegółowości dostępnej informacji, na
podstawie której dokonuje się oceny.
Dane o inwestycji zawarte mogą być w koncepcji, która określa zakres czynności
i zajmowanej przestrzeni oraz zamierzony cel działań (dane ogólne) lub też w projekcie
budowlanym określającym rodzaj czynności i zastosowanych urządzeń, ich
ilości i lokalizację
przestrzenną (dane szczegółowe).
Do niniejszej oceny wykorzystano dane koncepcyjne wraz z materiałami sporządzonymi do
będącej w toku przygotowań, dokumentacji projektowej.
Do analizy wykorzystano publicznie dostępne dane o środowisku, badania geologiczne i
operat hydrologiczny dla rzeki Huczwy w miejscu ujęcia wody dla zbiornika. Dostępny zakres
informacji o środowisku wydaje się wystarczający do dokonania oceny wpływu na środowisko (nie
stwierdza się braków w tym zakresie) dla określenia uwarunkowań środowiskowych zgody na
7
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
realizację przedsięwzięcia. Pełna identyfikacja oddziaływań możliwa będzie po wykonaniu
dokumentacji technicznej i jej analizie.
Ponadto oceny dokonuje się na podstawie probabilistycznych zdarzeń, o określonym
poziomie ufności. Ma to związek nie tylko z dokładnością danych pomiarowych, ale również
z prognozą zdarzeń. Na dokładność oceny wpływa również dokładność modeli. Model
matematyczny w sposób uproszczony odzwierciedla zjawiska fizyczne lub socjologiczne. Dlatego
pojęcie oceny oddziaływania związane jest z prognozą oddziaływania na środowisko.
Z doświadczeń wynika, że określone na podstawie modeli matematycznych zjawiska, wykazują
większy wpływ na środowisko niż wynika to z analizy porealizacyjnej inwestycji przy takich samych
parametrach wyjściowych.
3.4
USTALENIA WSTĘPNE
Niniejsze opracowanie zostało sporządzone w celu określenia i zidentyfikowania
oddziaływania na wszystkie elementy środowiska, interakcji między tymi elementami oraz
proponowanych środków uniknięcia bądź minimalizacji negatywnych efektów środowiskowych,
związanych z realizacją przedsięwzięcia na podstawie dokumentacji koncepcyjnej.
3.5
ZASIĘG OCENY
Zasięg oceny określony jest prognozowanym zasięgiem oddziaływania przedsięwzięcia na
środowisko.
3.6
ZAKRES CZYNNOŚCI W ROŚ
Raport oddziaływania na środowisko planowanego przedsięwzięcia obejmuje następujące
czynności:
-
wizja terenowa,
-
analiza mapowa,
-
analiza danych o środowisku,
-
analiza rozwiązań inwestycyjnych,
-
analiza interakcji inwestycji ze środowiskiem,
-
oszacowanie możliwego stopnia zmian środowiska wywołanego realizacją inwestycji na
wszystkich jej etapach i zasięgu zmian,
-
analiza potrzeb społecznych i konfliktów wywołanych realizacją przedsięwzięcia,
-
analiza technicznych i nietechnicznych możliwości minimalizacji oddziaływań inwestycji
na środowisko,
8
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
3.7
3.7.1
-
analiza potrzeb monitoringu środowiska podczas eksploatacji inwestycji
-
wnioski z analiz,
-
sporządzenie dokumentu raportu z oceny oddziaływania na środowisko.
PRZYJĘTE WARTOŚCI NORMOWE W OCENIE UCIĄŻLIWOŚCI OBIEKTU
Normy jakości powietrza
Lista substancji zanieczyszczających i ich dopuszczalne stężenia określone zostały
w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 6 czerwca 2002 roku w sprawie dopuszczalnych
poziomów niektórych substancji w powietrzu, alarmowych poziomów niektórych substancji
w powietrzu oraz marginesów tolerancji dla dopuszczalnych poziomów niektórych substancji
(Dz.U. 2002 nr 87 poz. 796) oraz uzupełniona w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia
5 grudnia 2002 roku w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu
(Dz. U. 2003 nr 1 poz. 12).
Tabela 1. Dopuszczalne poziomy niektórych substancji w powietrzu dla terenu kraju
Nazwa substancji (oznaczenie
numeryczne substancji)
dwutlenek azotu
(10102–44–0)
dwutlenek siarki
(7446–09–5)
pył zawieszony PM10
tlenek węgla
(630–08–0)
węglowodory alifatyczne do C12
węglowodory aromatyczne
amoniak (7664-41-7)
siarkowodór (7783-06-4)
3.7.2
Okres uśredniania wyników
Dopuszczalny poziom substancji
w powietrzu [g/m3]
jedna godzina
rok kalendarzowy
jedna godzina
rok kalendarzowy
jedna godzina
rok kalendarzowy
jedna godzina
rok kalendarzowy
jedna godzina
rok kalendarzowy
jedna godzina
rok kalendarzowy
jedna godzina
rok kalendarzowy
jedna godzina
rok kalendarzowy
200
40
350
30
280
40
30 000
—
3000
1000
1000
43
400
50
20
5
Wartości dopuszczalne poziomu dźwięku
Do oceny hałasu w środowisku zewnętrznym ma zastosowanie Rozporządzenie Ministra
Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku
(Dz. U. 2007 nr 120 poz. 826).
9
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
Klasyfikację akustyczną przeprowadza się wg. załącznika do w/w Rozporządzenia (Tabela 2):
Tabela 2. Dopuszczalne poziomy dźwięku
Dopuszczalny poziom hałasu w [dB]
Drogi lub linie kolejowe*
1. p
.
Przeznaczenie terenu
1
1.
2.
3.
2
a) Strefa ochronna „A” uzdrowiska
b) Tereny szpitali poza miastem
a) Tereny zabudowy mieszkaniowej
jednorodzinnej
b) Tereny zabudowy związanej ze
stałym lub czasowym pobytem
dzieci i młodzieży2)
c) Tereny domów opieki społecznej
d) Tereny szpitali w miastach
a) Tereny zabudowy mieszkaniowej
wielorodzinnej i zamieszkania
zbiorowego
b) Tereny zabudowy zagrodowej
c)Terenyrekreacyjnowypoczynkowe2)
d) Tereny mieszkaniowo-usługowe
4. Tereny w strefie śródmiejskiej 3)miast
powyżej 100 tys. mieszkańców
Pozostałe obiekty i działalność
będąca źródłem hałasu
Pora dnia
Pora nocy
Pora dnia –
Pora nocy –
(przedział
(przedział przedział czasu przedział czasu
czasu
czasu
odniesienia
odniesienia
odniesienia odniesienia
równy 8
równy jednej
równy 16
równy 8
najmniej
najmniej
korzystnym
korzystnej
godzinom) godzinom)
godzinom dnia
godzinie nocy
3
4
5
6
50
45
45
40
55
50
50
40
60
50
55
45
65
55
55
45
*Wartości określone dla dróg i linii kolejowych stosuje się także dla torowisk tramwajowych poza pasem drogowym.
Objaśnienia:
Wartości określone dla dróg i linii kolejowych stosuje się także dla torowisk tramwajowych poza pasem drogowym
i kolei linowych.
1)
W przypadku niewykorzystywania tych terenów, zgodnie z ich funkcjà, w porze nocy, nie obowiązuje na nich
dopuszczalny poziom hałasu w porze nocy.
2)
Strefa śródmiejska miast powyżej 100 tys. mieszkańców to teren zwartej zabudowy mieszkaniowej z koncentracjà
obiektów administracyjnych, handlowych i usługowych. W przypadku miast, w których występują dzielnice o liczbie
mieszkańców pow. 100 tys., można wyznaczyć w tych dzielnicach strefę śródmiejskà, jeżeli charakteryzuje się ona
zwartą zabudową mieszkaniową z koncentracjà obiektów administracyjnych, handlowych i usługowych.
3)
3.7.3
Normy jakości wód podziemnych i gruntów
Warunki, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, w tym
najwyższe dopuszczalne wartości zanieczyszczeń, określa załącznik nr 1 do
Rozporządzenie
Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy
10
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla
środowiska wodnego (Dz.U.2006.137.984).
Tabela 3. Najwyższe dopuszczalne wartości wskaźników zanieczyszczeń lub minimalne procenty redukcji
zanieczyszczeń dla oczyszczonych ścieków bytowych l komunalnych wprowadzanych do wód l do ziemi 1)
Nazwa wskaźnika 3)
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
Jednostka
Najwyższe dopuszczalne wartości wskaźników lub
minimalne procenty redukcji zanieczyszczeń przy
RLM 2)
poniżej
2 000
od 2 000
do 9 999
od 10 000
do 14 999
od 15 000
do 99 999
i powyżej
25
lub
70-90
25
lub
70-90
15
lub
90
15
lub
90
125
lub
75
35
lub
90
154)
125
lub
75
35
lub
90
154)
125
lub
75
35
lub
90
15
125
lub
75
35
lub
90
10
-
355)
lub 80
lub 85
54)
24)
24)
2
1
-
-
405)
lub 85
lub 90
Pięciodobowe biochemiczne
zapotrzebowanie tlenu (BZT5),
oznaczane
z
dodatkiem
inhibitora nitryfikacji
mgO2/I
min. %
redukcji
40
Chemiczne zapotrzebowanie
tlenu (ChZTCr), oznaczane
metodą dwuchromianową
Zawiesiny ogólne
mgO2/I
min. %
redukcji
mg/l
min. %
redukcji
mg N/l
min. %
redukcji
150
Azot ogólny (suma azotu
Kjeldahla (NNorg+NNH4), azotu
azotynowego
i
azotu
azotanowego)
Fosfor ogólny
mg P/l
min. %
redukcji
-
50
304)
100 000
Objaśnienia:
Określone w załączniku najwyższe dopuszczalne wartości wskaźników i minimalne procenty redukcji zanieczyszczeń:
1)

pięciodobowego biochemicznego zapotrzebowania tlenu (BZT 5), chemicznego zapotrzebowania tlenu oznaczanego
metodą dwuchromianową (ChZT Cr ) oraz zawiesin ogólnych - dotyczą wartości tych wskaźników w próbkach średnich
dobowych; z tym, że w przypadku oczyszczalni ścieków komunalnych RLM poniżej 2 000 oraz o okresowym w ciągu doby
odprowadzaniu ścieków dopuszcza się uproszczony sposób pobierania próbek ścieków, jeżeli można wykazać, że wyniki
oznaczeń będą reprezentatywne dla ilości odprowadzanych zanieczyszczeń,

azotu ogólnego - dotyczą średniej rocznej wartości tego wskaźnika w ściekach, obliczonej dla próbek średnich dobowych
pobranych w danym roku przy temperaturze ścieków w komorze biologicznej oczyszczalni nie niższej niż 12 °C,

fosforu ogólnego - dotyczą średniej rocznej wartości tego wskaźnika w ściekach,

minimalne procenty redukcji zanieczyszczeń określane są w stosunku do ładunku zanieczyszczeń w ściekach dopływających do
oczyszczalni.
2) W czasie rozruchu oczyszczalni nowo wybudowanych, rozbudowanych lub przebudowanych oraz w przypadku awarii
urządzeń istotnych dla realizacji pozwolenia wodnoprawnego najwyższe dopuszczalne wartości wskaźników zanieczyszczeń
podwyższa się maksymalnie do 50 %, a wymaganą redukcję zanieczyszczeń obniża się nie więcej niż do 50 % w stosunku do
wartości podanych w załączniku.
3) Analizy wykonuje się z próbek homogenizowanych, niezdekant owanych i nieprzefiltrowanych, z wyjątkiem odpływów ze
stawów biologicznych, w których oznaczenia BZT 5, ChZTCr, azotu ogólnego oraz fosforu ogólnego należy wykonać z próbek
przefiltrowanych. Próbki pobrane z odpływu ze stawów biologicznych należy uprzednio przefiltrować, jednakże zawartość
zawiesiny ogólnej w próbkach niefiltrowanych nie powinna przekraczać 150 mg/l niezależnie od wielkości oczyszczalni.
4) Wartości wymagane wyłącznie w ściekach wprowadzanych do jezior i ich dopływów oraz bezpośrednio do sz tucznych
zbiorników wodnych usytuowanych na wodach płynących.
5) Minimalnego procentu redukcji nie stosuje się do ścieków wprowadzanych do jezior i ich dopływów, bezpośrednio do
sztucznych zbiorników wodnych usytuowanych na wodach płynących oraz do ziemi.
11
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
4
4.1
CHARAKTERYSTYKA TERENU
LOKALIZACJA
Planowane przedsięwzięcie położone jest w południowo-wschodniej części województwa
lubelskiego w powiecie hrubieszowskim na terenie Gminy Miejskiej Hrubieszów. Obszar ten leży w
północno-wschodniej części miasta Hrubieszów i graniczy od południa ze Śródmieściem, od
północnego-zachodu
z
Osiedlem
Sławęcin
oraz
od
północnego-wschodu
z
Osiedlem
Jagiellońskim.
Rys.1. Lokalizacja przedsięwzięcia – mapa poglądowa
Jest to obszar o powierzchni ok. 45 ha, zlokalizowany w dolinie rzeki Huczawy, oparty na
jej lewym brzegu.
4.2
GEOLOGIA I UKSZTAŁTOWANIE POWIERZCHNI TERENU
Analizowany obszar leży w obrębie struktury podlasko-lubelskiej, jednostki stanowiącej
część składową zewnętrznej strefy platformy wschodnioeuropejskiej. Najgłębsze podłoże
reprezentują tutaj skały metamorficzne i krystaliczne, przefałdowane i potrzaskane w okresie
prekambryjskich cyklów górotwórczych. W młodszym paleozoiku strefa zewnętrzna platformy
12
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
wschodnioeuropejskiej podlegała ruchom rozłamowo-bryłowym związanym z fazą bretońską
orogenezy hercyńskiej.
Strop utworów kredowych charakteryzuje się urozmaiconą morfologią wynikającą z
przebiegu kopalnej doliny Huczwy. Rzeźba paleogeńska tworzyła się przy udziale wietrzenia
chemicznego i denudacji. W tym okresie zarysowały się pierwsze kontury wielkich form
współczesnej rzeźby: Grzęda Horodelska i Kotlina Hrubieszowska. W pliocenie powstała kopalna
pradolina dolnej Huczwy. Jest ona wypełniona utworami czwartorzędowymi, a do najstarszych
należą:
piaski i
żwiry eoplejstoceńskie i mezoplejstoceńskie.
Do najstarszych utworów
plejstoceńskich zalicza się: żółte, brązowe, szare mułki i iły. Z początkiem holocenu rozpoczęło się
formowanie współczesnej sieci dolin rzecznych, które dokonywały się drogą rozcinania
plejstoceńskich den akumulacyjnych.
Pod względem fizjograficznym przedmiotowy obszar położony jest w mezoregionie Kotlina
Hrubieszowska należącym do makroregionu Wyżyna Wołyńska.1
Rys.2. Fragment mapy Regiony Fizycznogeograficzne
Wyżyna Wołyńska tworzy szeroki płaskowyż okryty glinami, piaskami i lessami. U
podnóża krawędzi oddzielającej ją od Wyżyny Podolskiej występują liczne podmokłości i bagniska.
Region ten ma powierzchnię pagórkowatą o wysokościach dochodzących do 409 m n.p.m.,
porozcinaną licznymi dolinami rzek (Bug, Styr, Horyń, Słucz) i wąwozami na garby i grzędy.
Kotlina Hrubieszowska to mezoregion fizycznogeograficzny stanowiący wschodnie
przedłużenie Padołu Zamojskiego. Region przecinają w poprzek Bug i Huczwa. Jest obniżeniem
denudacyjnym, powstałym w obrębie wychodni mało odpornych margli i miękkich wapieni
marglistych wytworzonych w górnej kredzie. Zasadnicze elementy rzeźby wypreparowane zostały
w trzeciorzędzie. W plejstocenie pokryte zostały warstwą lessów i utworów lessowych niewielkiej
miąższości w wyniku procesów peryglacjalno - eolicznych. Z tego okresu pochodzą również terasy
1
Jerzy Kondracki „Geografia regionalna Polski”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998r.
13
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
piaszczyste. Na dużych obszarach materiał ze zwietrzałych wapieni, piaski rzeczne i pyły eoliczne
zostały wzajemnie wymieszane, tworząc bogactwo gleb.
Prowincję tę zatem cechuje
występowanie gleb typu czarnoziemnych i brunatnoziemnych.
4.3
WODY POWIERZCHNIOWE I PODZIEMNE
Przedmiotowy obszar należy do dorzecza Bugu, największego prawobrzeżnego dopływu
Wisły. Leży on w dolinie rzeki Huczwa, na jej lewym brzegu.
Huczwa jest dopływem Bugu (ujście na 547,2 km), znajdującym się w całości w granicach
Polski. Powierzchnia jej dorzecza wynosi 1394,3 km2. Bierze swój początek na Grzędzie
Sokalskiej w pobliżu wsi Podhorce (gm. Tomaszów Lubelski), w niewielkiej odległości od źródeł
Wieprza (ok. 5 km). Do Bugu uchodzi w pobliżu wsi Gródek. Całkowita długość rzeki wynosi
74.6 km. Dolina Huczwy wcina się w teren do kilkunastu metrów. Dno doliny jest podmokłe, z
licznymi rowami i starorzeczami. W Hrubieszowie Huczwa dzieli się na dwa ramiona obejmujące
śródmieście. Oba ramiona są czynne, a rozdział przepływu regulowany jest zespołem jazów przy
ul. Ciesielczuka. Koryto Huczwy jest tworem dynamicznym, o czym świadczą rozległe terasy
zalewowe i mocno wypłycone pozostałości starorzecza na północny – wschód od śródmieścia.
Dolny odcinek rzeki stanowi granicę między Kotliną Hrubieszowską, a Działami Grabowieckimi i
Grzędą Horodelską. Z krain tych do Huczwy spływają niewielkie cieki. Rzeka w dolnym biegu nie
jest uregulowana, meandruje, wcinając się głęboko w dno doliny. Wcięcie sprowokowane zostało
zniszczeniem piętrzeń przy młynach wodnych i dopasowaniem się do profilu rzeki do podstawy
erozji. W rejonie planowanego przedsięwzięcia rzeka Huczwa płynie naturalnej szerokości
korytem, nieznacznie uregulowanym, bez zabudowy technicznej. Szerokość koryta względem
górnych krawędzi jest na obszarze miasta zmienna i waha się między 15 a 50 m, przy czym
przeciętnie wynosi ok. 20 m. Szerokość koryta liczona na wysokości normalnego zwierciadła wody
waha się od 10 do 25 m, przeciętnie ok. 12-15 m. Nurt rzeki jest wolny, szacowany na 20-30 cm/s.
Jest to spowodowane bliskością lokalnej bazy erozyjnej, jaką dla Huczwy stanowi Bug. Huczwa
uchodzi do Bugu na wysokości 175,7 m n. p. m. Różnica wysokości źródeł i ujścia wynosi około 64
m, co przy długości rzeki 74,6 km daje spadek średni 0,86 %. Huczwa oddaje do Bugu średnio 4,2
m3/s wody i jest w skali regionu rzeką o średnim przepływie.
Kanał Ulga jest antropogenicznym tworem z występującym jeziorem przelewowym oraz z
bezimiennymi ciekami w rejonie Teresówki. Kanał Ulga opływa wyniesienie śródmieścia od strony
południowej. Przepływa on pod ul. Działkową, dalej płynie równolegle do niej, po czym biegnie pod
ul. Staszica i ul. Ludną, gdzie wkracza na prawe skrzydło terasy zalewowej. Koryto kanału jest
wąskie, a jego rolą jest odprowadzenie nadmiaru wód z rzeki Huczwy podczas wysokich stanów
związanych z opadami lub roztopami.
14
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
Na terenie miasta występuje jeden zbiornik małej retencji zlokalizowany na kanale Ulga o
powierzchni 0,89 ha i pojemności ok. 10 000 m3.
Badany obszar wchodzi w obręb hydrogeologicznego regionu kredy lubelskiej, z głównym
poziomem wodonośnym utrzymującym się w osadach górnej kredy, lokalnie również w utworach
trzeciorzędowych lub czwartorzędowych. Region ten należy do zasobniejszych jednostek
hydrogeologicznych w kraju.
Na analizowanym terenie występują wody podziemne dwóch pięter wodonośnych:
czwartorzędowego i kredowego. Użytkowy poziom wodonośny tworzą wody piętra kredowego o
dużej wydajności, eksploatowane przez większość studni kopanych i głębinowych. Głębokość
występowania pierwszego horyzontu wód podziemnych waha się od 2-5 m w strefie zboczy dolin
do ponad 20 m na wierzchołkach.
Przedmiotowy obszar leży w obrębie głównego kredowego zbiornika wód podziemnych GZWP nr 407 Niecka Lubelska (Chełm - Zamość), który pełni funkcję polegającą na zachowaniu
niezbędnych zasobów wód podziemnych o dobrej jakości.
Jakość wód powierzchniowych:
Na jakość wód w rzekach ma wpływ wiele czynników takich jak: warunki klimatyczne
i hydrologiczne, zdolność samooczyszczania się rzek oraz źródła zanieczyszczeń zlokalizowane w
zlewniach. Znaczący wpływ na zanieczyszczenie wód ma ilość pobieranej wody i odprowadzanie
ścieków bytowo-gospodarczych oraz przemysłowych.
Badania jakości wód na terenie gminy Hrubieszów prowadzi Wojewódzki Inspektorat
Ochrony Środowiska w Lublinie.
Zgodnie z „Raportem o stanie środowiska województwa lubelskiego w 2006r.”2 rzeka
Huczawa na całej długości prowadziła wody klasy IV (wody niezadawalającej jakości). Decydujący
wpływ na ich stan miały: wysoka barwa, wskaźniki zanieczyszczeń organicznych (głównie ChZT Cr)
oraz zanieczyszczenia mikrobiologiczne. Najwięcej niekorzystnych wyników odnotowano dla barwy
(100 % wyników w IV klasie) oraz ChZTCr (49% wyników w IV i V klasie). Dla wskaźników
mikrobiologicznych odnotowano już tylko 28% wyników odpowiadających IV i V klasie jakości.
Natlenienie wód było dobre, chociaż w wodach rzeki na odcinku Tyszowce-Hrubieszów
odnotowano jednorazowo w miesiącu sierpniu bardzo niską zawartość tlenu i towarzyszące temu
wysokie wartości ChZTCr i ChZTMn. Zawartość substancji biogennych była niewysoka i kształtowała
2
„Raport o stanie środowiska województwa lubelskiego w 2006r.”, Wojewódzki Inspektorat Ochrony
Środowiska, Opracowano pod kierunkiem Leszka Żelaznego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony
Środowiska w Lublinie, Lublin 2007r.
15
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
się na poziomie I i II klasy, jedynie dla azotu Kjeldahla, azotynów i fosforanów odnotowano 20%
wyników stężeń, zakwalifikowanych do III klasy. Najkorzystniejsze parametry cechowały wody
Huczwy w odcinku źródłowym (punkt Kolonia Gródek), w dwóch ostatnich punktach
zaobserwowano wzrost stężeń większości zanieczyszczeń. Pogorszenie jakości wody na tym
odcinku spowodowane jest niewątpliwie zrzutem ścieków komunalnych z Hrubieszowa.
Jakość wód podziemnych:
Jakość wód podziemnych na terenie gminy Hrubieszów monitorowana jest w punktach
pomiarowo-kontrolnych prowadzonych przez Państwowy Instytut Geologiczny w Warszawie.
Najbliższym punkten pomiarowo-kontrolnym jest punkt monitoringu krajowego nr 20
Hrubieszów (nr otworu 1666). Wody w w/w punkcie odpowiadały IV klasie czystości (wody
niezadawalającej jakości). Wskaźnikiem przekraczającym normę dla wód przeznaczonych do
spozycia przez ludzi było żelazo.
4.4
WARUNKI KLIMATYCZNE I JAKOŚĆ POWIETRZA
Analizowany obszar leży w obrębie dzielnicy klimatycznej lubelsko-chełmskiej. Klimat
wykazuje dużą zmienność, pozostając w zasięgu ścierania się cech klimatu morskiego
i kontynentalnego. Zmienność ta jest związana z masami powietrza o różnych właściwościach.
Najczęściej występują tu masy powietrza polarno-morskiego i polarno-kontynentalnego – 90%
Średnia częstość występowania powietrza arktycznego to 7,3% a tropikalnego- 2%.
Średnia roczna temperatura powietrza wynosi 7.2°C; średnia temperatura miesięcy letnich
wynosi 17.1°C, a zimowych -3.0°C. Średnia roczna suma opadów atmosferycznych wynosi
600 mm. Pokrywa śnieżna utrzymuje się przez około 65 dni. W pobliżu Hrubieszowa przebiega
jeden z trzech szlaków gradowych. Notuje się średnio 4 dni z gradem rocznie.
Na analizowanym terenie przeważają wiatry z kierunków: SW,W,NW a najrzadszymi są
wiatry z południa. Średnia prędkość wiatru to ok. 3 m/s, a stopień zachmurzenia należy do
najniższych w kraju. Średnie roczne zachmurzenie wynosi ok. 61%. Liczba dni pogodnych to 52, a
pochmurnych 138. Wpływ kontynentalnych mas powietrza zaznacza się w rozkładzie opadów
i polega na przewadze opadów letnich nad zimowymi.
Jakość powietrza:
Powietrze atmosferyczne jest jednym z ważniejszych komponentów środowiska, a stan
jego czystości może wywierać ujemny wpływ na zdrowie ludzi, wegetację roślin, zwierzęta oraz
wartość użytkową gleby i wody.
16
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
Na
terenie
gminy
przeprowadzono
badania
monitoringowe
jakości
powietrza
atmosferycznego w punkcie pomiarowym w Hrubieszowie przy ul. Gródeckiej 36. Punkt ten jest
oddalony od analizowanego obszaru o ok. 0,7 km w kierunku południowo-wschodnim. Badania
prowadzone były przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie. Aktualny stan
zanieczyszczenia powietrza scharakteryzowano w oparciu o „Raport o stanie środowiska w
województwie lubelskim w 2006 roku”. Zakres pomiarowo-badawczy obejmował stężenie
dwutlenku siarki, dwutlenku azotu i pyłu zawieszonego.
Tab. 4. Zestawienie wyników średniorocznych stężeń zanieczyszczeń powietrza w Hrubieszowie
Wskaźnik
Wartość
dopuszczalna
[g /m3]
Stężenie
średnioroczne
[g /m3]
2005r.
2006r.
Pył zawieszony
40
12,6
15,7
Dwutlenek siarki SO2
20
0,8
2,3
Dwutlenek azotu NO2
40
1,5
2,4
W 2005-2006 roku badania stanu powietrza, przeprowadzone przez WIOŚ, wykazały niskie
stężenia zanieczyszczeń objętych programem: dwutlenku siarki, dwutlenku azotu i pyłu
zawieszonego. Przekroczenia obowiązujących wartości dopuszczalnych tych substancji na terenie
miasta nie występowały, w związku z tym Hrubieszów jak i analizowany teren zaliczono do
najwyższej klasy A.
4.5
KLIMAT AKUSTYCZNY
Zespół zjawisk akustycznych, które zachodzą w środowisku, wywołanych hałasem ze
źródeł znajdujących się w środowisku i (lub) poza nim, określony za pomocą odpowiednich
parametrów (wskaźników) akustycznych w funkcji częstotliwości, czasu i przestrzeni, nazywa się
umownie klimatem akustycznym środowiska. W środowisku przyrodniczym, zarówno naturalnym,
jak też zurbanizowanym (osiedle, miasto), występują grupy hałasów: drogowy, kolejowy, lotniczy,
wodny, przemysłowy. Wszystkie te grupy hałasów tworzą określony wynikowy klimat akustyczny.
Do oceny hałasu w środowisku zewnętrznym ma zastosowanie Rozporządzenie Ministra
Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku
(Dz. U. 2007 nr 120 poz. 826).
Klasyfikacja akustyczna terenów związana jest z funkcją danego obszaru. Analizowany teren
jest obecnie terenem niezagospodarowanym obejmującym dolinę rzeki Huczawa, który nie jest
klasyfikowany akustycznie. W najbliższym otoczeniu znajdują się natomiast tereny objęte ochroną
17
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
akustyczną (tereny zabudowy mieszkaniowej – osiedle Sławęcin, Jagiellońskie, Śródmieście), dla
których przyjęte są następujące normy:
„Tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i zamieszkania zbiorowego oraz tereny
mieszkaniowo-usługowe”: (pkt 3a, d)
-
dla dróg i linii kolejowych - 60 dB w dzień i 50 dB w nocy.
-
dla hałasu związanego z inną działalnością człowieka - 55 dB w dzień i 45 dB w nocy.
4.6
ROŚLINNOŚĆ I ZWIERZĘTA ORAZ FORMY OCHRONY PRZYRODY
Według podziału geobotanicznego Polski Matuszkiewicza analizowany obszar leży w
prowincji
środkowoeuropejskiej,
dziale
wołyńskim,
krainie
zachodniowołyńskiej,
okręgu
hrubieszowskim.
Szatę roślinną reprezentuje w obszarze opracowania zieleń niska z kępami zarośli oraz
drzewami. Szatę roślinną na tym terenie stanowi zatem roślinność łąkowa oraz nadrzeczna. Są to
między innymi: jaskier polny (Ranunculus arvensis), mlecz polny (Sonchus arvensis), babka
zwyczajna (Plantago major), koniczyna łąkowa (Trifolium pratense), mietlica pospolita (Agrostis
capillaris), jaskier rozłogowy (Ranunculus repens), gorczyca polna (Sinapis arvensis), mietlica
rozłogowa (Agrostis stolonifera), bylica pospolita (Artemisia vulgaris), wrotycz pospolity
(Tanacetum vulgare) itp. W dolinie rzeki Huczwy występują biocenozy wodno – łąkowe, miejscami
zdołały się zachować łozowiska i trzcinowiska. Przy brzegu rzeki zachowały się zakrzewienia
i zadrzewienia. Wąskie pasy ciągnące się po obu stronach rzeki Huczwy porastają głównie
zadrzewienia wierzbowe pokroju krzewiastego i drzewiastego.
Według publikacji „Program Ochrony Środowiska dla Miasta Hrubieszowa” na terenie
miasta występują m.in. takie gatunki:
Ssaki reprezentowane są przez:
-
wydry ( Lutra lutra) – rzeka Huczwa stanowi lokalny korytarz ekologiczny,
Ptaki (Aves):
-
Na terenach miejskich i podmiejskich występują gatunki ptaków, przystosowane do
obecności człowieka m.in.: wróble, szpaki, wrony, sroki, jaskółki dymówki lub oknówki.
-
W środowiskach łąkowych, śródpolnych remizach i trzcinowiskach występują m.in.:
potrzeszcz, trznadel, skowronek, świergotek łąkowy, trzcinniczek.
-
Wśród zadrzewień wierzbowych porastających koryto Huczwy występuje słowik szary
(Luscinia luscinia). Słowik szary podlega ochronie gatunkowej w ramach prawa krajowego,
ale nie znajduje się na międzynarodowych listach ochrony. Do rzadkich gatunków
18
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
zamieszkujących Hrubieszów możemy również zaliczyć derkacza - występuje on na łąkach
w dolinie zalewowej otaczających Teresówkę. W rejonie łąk w części północno –
wschodniej występuje przepiórka.
Płazy (Amphibia)
Z chronionych gatunków płazów na terenie Hrubieszowa występują: kumak nizinny
-
(Bombina bombina), rzekotka drzewna (Hyla arborea), żaba moczarowa (Rana arwalis),
żaba trawiasta ( Rana arwalis), żaba wodna (Rana esculenta), żaba jeziorowa (Rana
lessonae), ropucha szara (Bufo bufo). Płazy na terenie miasta głównie występują w dolinie
Huczwy na bagnistych łąkach w rejonie Teresówki.
Ryby (Pisces)
-
W rzece Huczwie i stawie przelewowym przy Kanale Ulga występują gatunki ryb: szczupak
(Esox lucius), karaś srebrzysty (Carassius auratus gibelio), lin (Tinca tinca), karp (Cyprinus
carpio), krąpia (Blicca bjorkna), leszcz (Abramis brama), klenia (Leucisus leucisus), jazia
(Leucisus idus), kiełbia (Gobio gobio), świnkę (Chondrostoma nasus), płoć (Rutilus rutilus),
sum (Silurus glanis).
Owady
-
Obserwuje się gwałtowny spadek liczby motyli dziennych (Ropalocera). Na 149 gatunków
występujących w Polsce większość zanika. Do rzadkich gatunków występujących na terenie
miasta Hrubieszów należą: modraszek czerwończyk ( Lycaena dispar), modraszek
nausitous ( Maculinea nausithous) i modraszek teleius (Maculinea teleius).
W obszarze opracowania nie występują żadne formy ochrony przyrody ustanowione na podstawie
ustawy O ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004r. (Dz. U. 2004 nr 92 poz. 880).
W kierunku północnym od przedmiotowego terenu, w odległości ok. 8.7 km, przebiega
południowa granica Strzeleckiego Parku Krajobrazowego. W kierunku wschodnim w odległości
ok. 3.7 km przebiega granica Nadbużańskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu.
Przedmiotowy teren nie jest położony na terenach objętych krajową siecią ekologiczną
ECONET-PL. Najbliższymi obszarami węzłowymi są: Obszar Poleski 27M (obszar węzłowy o
znaczeniu międzynarodowym) położony na północ od analizowanego obszaru oraz Obszar
Zamojski 22K (obszar węzłowy o znaczeniu krajowym) położony w kierunku zachodnim.
19
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
Rys.3. Krajowa sieć ekologiczna3
OBAJAŚNIENIA:
- obszar opracowania
27M - Obszar Poleski
22K - Obszar Zamojski
- obszar węzłowy o znaczeniu międzynarodowym
- obszar węzłowy o znaczeniu krajowym
- biocentra i strefy buforowe
Obszary cenne przyrodniczo wyznacza również Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000.
Sieć Natura 2000 zawiera obszary cenne wyznaczone na podstawie dyrektyw: habitatowej
i ptasiej. W ramach tej sieci wyróżniamy:
-
SOO – specjalne obszary ochrony (dyrektywa habitatowa),
-
OSO – obszary specjalnej ochrony (dyrektywa ptasia).
W Europejskiej Sieci Ekologicznej NATURA 2000 przedmiotowy teren nie należy do
obszarów chronionych.
Rys.4. Europejska Sieć Ekologiczna Natura 20004
3
„Koncepcja krajowej sieci ekologicznej ECONET-POLSKA” – Warszawa 1995r.
dn. 19.08.2008r.
4http://natura2000.mos.gov.pl/natura2000/pl/
20
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
Najbliższymi obszarami chronionymi tego typu przekazanymi do Komisji Europejskiej są
obszary o symbolu:
-
PLB06003 „Dolina Środkowego Bugu” położony w kierunku wschodnim w odległości ok.
1,2 km od granicy analizowanego obszaru;
-
PLH060035 „Zachodniowołyńska Dolina Bugu" położony w kierunku wschodnim w
odległości ok. 3,5 km od granicy analizowanego obszaru.
Rys.5. Szczegółowa mapa - Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000 5
Charakterystyka obszaru PLB06003 „Dolina Środkowego Bugu” – jest to obszar
specjalnej ochrony ptaków (Dyrektywa Ptasia). Stanowi odcinek doliny Bugu między okolicą
miejscowości Gołębie, gdzie rzeka, płynąca przez terytorium Ukrainy staje się rzeką graniczną, a
Terespolem. Na całym tym odcinku rzeka ma naturalny charakter, z licznymi meandrami
i starorzeczami. Koryto jest głęboko wcięte, skarpy osiągają kilka metrów wysokości. Dolina rzeki
zajęta jest przez łąki, miejscami niewielkie płaty zdegradowanych lasów nadrzecznych, kępy
zarośli wierzbowych i pola uprawne. W ostoi stwierdzono co najmniej 22 gatunki ptaków
wymienianych w załączniku I Dyrektywy Ptasiej, w tym 9 wpisanych do Polskiej Czerwonej Księgi
Zwierząt. Do lęgów przystępuje tu przynajmniej 1% krajowej populacji: błotniaka łąkowego,
bociana białego, derkacza, dzięcioła białogrzbietego, rybitwy białowąsej, rybitwy czarnej, rybitwy
białoskrzydłej, zimorodka, piskliwca, krwawodzioba i rycyka. Ostoje zasiedla również ponad 5%
krajowej populacji brzegówki, czyli ponad 10 tys. par. ponadto w ostoi stwierdzono 8 gatunków
5http://natura2000.mos.gov.pl/natura2000/dane/mapy/PLB060003_16.jpg,
stan na:20.05.2008r.
21
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
ptaków migrujących wpisanych do załącznika I Dyrektywy Ptasiej. Stwierdzono w nim również
wysokie zagęszczenia bąka, błotniaka stawowego, podróżniczka i jarzębatki.
Ponadto na podstawie wyników inwentaryzacji przyrodniczej przeprowadzonej w latach
2006 i 2007 organizacje pozarządowe, wojewódzkie zespoły specjalistyczne we współpracy z
Ministerstwem Środowiska, dokonały wyboru miejsc występowania siedlisk przyrodniczych i ostoi
gatunków, które mogą być potencjalnie włączone do sieci Natura 2000 jako specjalne obszary
ochrony siedlisk6. Omawiany obszar nie leży na terenie proponowanym do objęcia ochroną.
Najbliższy taki obszar znajduje się na wschód i obejmuje dolinę Bugu. Jest to obszar pod nazwą
„Zachodniowołyńska Dolina Bugu”, będący poszerzeniem już istniejącego obszaru o symbolu
PLH060035 i o tej samej nazwie „Zachodniowołyńska Dolina Bugu" .
Rys.6. Potencjalnie specjalne obszary siedlisk7
Obszar ten jak i pozostałe obszary wymagają dopracowania zarówno pod względem zasięgu
jak i opisu wartości przyrodniczych wykazywanych w standardowych formularzach danych (SDF).
Przygotowanie ostatecznych projektów obszarów siedliskowych - map i SDF zostało powierzone
wojewódzkim zespołom specjalistycznych, działającym przy wojewódzkich konserwatorach
przyrody. Wyznaczenie tych obszarów powinno zakończyć proces budowania sieci Natura 2000 w
6
7
Stan na 20.07.2009r.-Mapa zbiorcza; http://natura2000.mos.gov.pl/natura2000/dane/mapy/zbiorcze/s_mapa.jpg
http://natura2000.mos.gov.pl/natura2000/dane/mapy/zbiorcze/s_mapa.jpg
22
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
Polsce. Obszary występowania siedlisk przyrodniczych powinny być brane pod uwagę w
procedurach urzędowych w sposób podobny jak obszary już przekazane do KE.
4.7
WALORY KRAJOBRAZOWE
Analizowany teren stanowi teren płaski (rozległa dolina rzeki Huczwy) z lokalnymi
zakrzewieniami i zadrzewieniami. W obszarze inwestycji nie występują żadne obszary
krajobrazowo cenne. Obszar opracowania, z uwagi na jego ukształtowanie jest eksponowany
widokowo z pobliskich osiedli mieszkaniowych zlokalizowanych na wzniesieniach.
W kierunku północnym od przedmiotowego terenu, w odległości ok. 8.7 km, przebiega
południowa granica Strzeleckiego Parku Krajobrazowego, natomiast w kierunku wschodnim w
odległości ok. 3.7 km przebiega granica Nadbużańskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu.
4.8
WALORY KULTUROWE - ZABYTKI
Na analizowanym terenie nie występują żadne zabytki i obszary chronione na podstawie
przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Natomiast w dalszym otoczeniu
planowanej inwestycji na terenie miasta znajdują się liczne zabytki, takie jak: kościoły, cmentarze,
dzwonnica. Do najsłynniejszych należą:
-
układ urbanistyczny miasta Hrubieszowa, obejmujący zabudowę wyspy okolonej przez
rzekę Huczwę wraz z przedmieściem w rejonie ulic Podzamcze i Piłsudskiego z historyczną
siecią ulic i placów oraz skalą zabudowy, także sylwetką miasta i konfigurację terenu
(A/659) - ul. Czerwonego Krzyża 18a,
-
dawny dworek podmiejski (A/339) - ul. Czerwonego Krzyża 18a,
-
kościół rzymsko-katolicki parafialny pod wezwaniem M B Nieustającej Pomocy (dawna
drewniana cerkiew prawosławna garnizonowa), cmentarz kościelny na działce (A/441) - ul.
Dwernickiego,
-
dom (A/334) - ul. Kościelna,
-
dworek (A/190) - ul. Krucza,
-
budynek drewniany szpitala powiatowego im. św. Jadwigi, wraz z kaplicą i jej
wyposażeniem wnętrza, drzewostan (Z A/195) - ul. 1 Maja 11, cerkiew prawosławnaparafialna pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, cmentarz przycerkiewny,
drzewostan otaczający cerkiew, ogrodzenie cmentarza przycerkiewnego (Z A/176) - ul. 3
Maja 4,
-
plebania (A/330) - ul. 3 Maja 6,
-
drewniany Syndykat Rolniczy- budynek i posesja (ZA/177)ul. 3 Maja 10,
23
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
-
dwór zw. Du Chateau, z oficynami .ogrodzeniem, założeniem dziedzińca (A/338) - ul. 3
Maja 11,
-
kościół rzymsko - katolicki pw. św. Mikołaja dawny zespół podominikański kościół
wyposażony w zabytki ruchome, obok zabytkowa dzwonnica i zabytki szkolne (A/328) - ul. 3
Maja 3,
-
dworek (d. wydział Powiatowy Sejmiku Hrubieszowskiego) wraz z posesją i posesjami
sąsiednimi (Z A/178)-ul. 3 Maja 17,
-
dom tzw. Dom Kieseweterów (A/340) - ul.3 Maja 31,
-
dom z otoczeniem (ZA/182)- ul. Partyzantów 14,
-
dom tzw. Dom Lekarzy Towarzystwa Rolniczego Hrubieszów - ul. Piłsudskiego 9,
-
dom w grań. działki (Z A/179) - ul. Staszica 9,
-
dworek (A/333) - ul. Staszica 12b,
-
zespół pocerkiewny dawna cerkiew greckokatolicka pw. św. Mikołaja obecnie kościoła
rzymsko-katolicki pw.
św.
ruchome
drzewostan w granicach cmentarza kościelnego (A/327) - ul. Plac
dzwonnica,
Stanisława
Kostki,
wraz z wyposażeniem
w zabytki
Staszica 13,
-
kamienica (A/337) - ul. Targowa 7,
-
kamienica (A/336) - pl. Wolności 1 (d. Rynek),
-
cmentarz grzebalny kaplica cmentarna drzewostan (Z A/246) - ul. Kolejowa,
-
cmentarzysko kurchanowe stanowisko archeologiczne nr II (Z Aa/64) - Hrubieszów Podgórze, stanowisko archeologiczne 1a (osada i cmentarzysko) (Z Aa/44) - Hrubieszów Podgórze.
4.9
GOSPODARKA WODNO-ŚCIEKOWA
Przedmiotowy teren jest w zasięgu miejskich sieci uzbrojenia terenu (sieć wodociągowa,
kanalizacyjna).
Hrubieszów posiada rozwinięty układ komunalnej sieci wodociągowej, który zaopatruje
teren miasta oraz wieś Wolice. Komunalne ujęcie wody, a także stacja wodociągowa
zlokalizowane są przy ul. Teresówka. Ujęcie wykonane zostało w latach siedemdziesiątych.
Użytkownikiem obiektu jest Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w
Hrubieszowie Sp. z.o.o. Długość sieci wodociągowej na terenie miasta wynosi 50,8 km (nie licząc
przyłączy).
Długość sieci kanalizacyjnej na terenie miasta wynosi 32,9 km (nie licząc przyłączy).
24
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
Na terenie Hrubieszowa przy ul. Gródeckiej 116 zlokalizowana jest mechaniczno –
biologiczna oczyszczalnia ścieków. Użytkownikiem obiektu jest Przedsiębiorstwo Gospodarki
Komunalnej i Mieszkaniowej Sp. z.o.o. Przepustowość oczyszczalni dochodzi do 2974 m3/dobę,
natomiast ilość oczyszczanych ścieków wynosi 1900 m3/dobę. Oczyszczalnia ścieków wymaga
modernizacji, ponieważ oczyszczone ścieki nie spełniają wymaganych parametrów.
4.10 GOSPODARKA ODPADOWA
Na terenie gminy Hrubieszów wszystkie miejscowości objęte są zorganizowaną zbiórką
odpadów. Zbiórka odbywa się za pomocą kontenerów, pojemników, koszy na śmieci, worków
foliowych rozmieszczonych przy zabudowie jednorodzinnej. Zbiórką i transportem odpadów
zajmuje się Gminny Zakład Usług Komunalnych w Hrubieszowie z siedzibą w Świerszczowie.
Unieszkodliwianie odpadów odbywa się poprzez ich składowanie na Miejskim Składowisku
Odpadów Komunalnych w Hrubieszowie przy ul. Gródeckiej o pojemności 258 5000 m3
i powierzchni 2,13 ha.
5
OPIS ANALIZOWANYCH WARIANTÓW I ICH ODDZIAŁYWANIA NA
ŚRODOWISKO
Dla planowanego przedsięwzięcia analizowano możliwe do zastosowania w istniejących
warunkach terenowych warianty. Należy zwrócić uwagę, że bardzo istotnym czynnikiem
wpływającym na rozwiązania koncepcyjne jest poziom piętrzenia jazu w ul. St. Ciesielczuka. W
chwili obecnej rzędna normalnego piętrzenia jazu wynosi NPP = 181,20 m npm. Decyduje ona o
możliwości utrzymania poziomu piętrzenia w projektowanym zbiorniku małej retencji – im będzie
wyższa, tym większa będzie jego pojemność a tym samym większy wpływ na redukcję fali
powodziowej. W związku z tym rozważono następujące warianty projektu:
Wariant I
Wyremontowany zostanie niewielki zbiornik istniejący na Kanale. Na skutek wykonanych
prac zwiększy się pojemność czynna zbiornika, a także poprawią się warunki obsługi zastawki na
kanale. Zbiornik małej retencji zlokalizowano na lewym brzegu rz. Huczwy, ok. 1,2 km poniżej
istniejącego jazu z mostem w ul. St. Ciesielczuka. Woda ujmowana będzie z koryta rz. Huczwy
powyżej jazu i doprowadzona do zbiornika przy pomocy zamkniętego kanału (rurociągu) o średnicy
D = 1000 mm ÷ 1500 mm. Ze względu na przebieg trasy kanału przez nisko położone tereny
zabudowane będzie on pracował pod ciśnieniem i stanowił swego rodzaju syfon. Projektuje się
budowę dwóch akwenów, z których pierwszy (zbiornik wstępny) będzie stanowił filtr oczyszczający
dopływającą wodę, a drugi będzie zbiornikiem głównym:
25
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”

poziom piętrzenia będzie wynosił nie więcej niż NPP≈180,70 m npm.

powierzchnia całkowita zbiornika wyniesie ok. 19,7 ha.

pojemność zbiornika wstępnego wyniesie ok. 32 400 m3 .

projektowana pojemność zbiornika głównego wyniesie ok. 357 000 m3 przy średniej
głębokości hśr=2,1 m.

rezerwa powodziowa Vu≈165 000 m3.
Ze względu na położenie zbiornika na terenach zalewowych przewiduje się wykonanie
ogroblowania (obwałowania) zbiornika do rzędnej zabezpieczającej zbiornik przed wdarciem się do
niego wody z koryta rzeki. Grunt na podwyższenie terenu wokół zbiornika uzyskany będzie z
projektowanego wykopu czaszy. Przewiduje się zastosowanie rozwiązań umożliwiających
sterowanie przepływem przez zbiorniki w czasie przejścia wód wielkich – przygotowanie rezerwy
dla przyjęcia części fali powodziowej poprzez częściowe opróżnianie zbiornika i następnie
przyjęcie wody z przechodzącej fali powodziowej. W okresie przepływów niestanowiących
zagrożenia powodziowego przez zbiornik będzie przepływała woda w ilościach wystarczających
dla podtrzymania piętrzenia oraz wykorzystania go dla innych celów (np. wędkarstwo, rekreacja
i.t.p.). Wielkość przepływu zostanie określona po wykonaniu operatu hydrologicznego dla rz.
Huczwy w Hrubieszowie. Odpływ ze zbiornika odbywał się będzie do rz. Huczwy poprzez budowlę
upustową.
Wariant II
Założenia podstawowe dla tego wariantu pozostają identyczne jak w wariancie I. Jako
dodatkowe prace przewiduje się:

wykonanie remontu jazu na rz. Huczwie połączone z podwyższeniem poziomu NPP o
ok. 0,50 m, czyli do rz. ~181,70 m npm.

wykonanie obustronnego obwałowania rzeki Huczwy powyżej jazu tak, aby możliwe było
uzyskanie większego piętrzenia. Ocenia się, że konieczne będzie wykonanie ok. 0,5 km
wałów na każdym brzegu rzeki, łącznie ok. 1,0 km wałów.

przewiduje się, że poziom piętrzenia w projektowanym zbiorniku będzie wynosił nie
więcej niż NPP≈181,30 m npm.

powierzchnia całkowita zbiornika wyniesie jak w wariancie I ok. 19,7 ha.

pojemność zbiornika wstępnego wyniesie ok. 32 400 m3 .

projektowana pojemność zbiornika głównego wyniesie ok. 425 000m3 przy średniej
głębokości hśr=2,5 m.

pojemność użyteczna (rezerwa powodziowa przygotowana) przy założonej grubości
warstwy wody, która zostanie spracowana hu ≈ 1,30 m wyniesie Vu≈221 000 m3.
Z uwagi na wykorzystanie do realizacji planowanego przedsięwzięcia istniejącej
infrastruktury technicznej, w rozpatrywanych wariantach nie ulegają zmianie:
26
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”

lokalizacja i powierzchnia zbiornika,

układ technologiczny i sposób zasilania zbiornika.
Rozważane warianty rozwiązań zbiornika różnią się:

planowanym normalnym poziomem piętrzenia (NPP),

wielkością
pojemności użytkowej
możliwej
do
uzyskania
jako rezerwa
powodziowa,

koniecznością wykonania dodatkowych robót – remont jazu i wykonanie
obwałowań powyżej jazu.
Wariat I podniesie stopień zabezpieczenia przeciwpowodziowego w stopniu mniejszym niż
wariant II. Przewidywany zakres robót nie obejmuje remontu jazu oraz obwałowania koryta rzeki
powyżej. Ze względu na zakres przewidywanych prac ingerencja w środowisko będzie
małoznacząca gdyż wszystkie działania budowlane ograniczą się do doliny Huczwy, w miejscu
czasowego zalewania wodami powodziowymi bez ingerencji w koryto.
Wariant II zapewnia większy stopień ochrony przeciwpowodziowej niż wariant I.
Spowodowane jest to większą pojemnością użyteczną zbiornika retencyjnego. Dodatkowo
wykonany remont jazu poprawi jego stan bezpieczeństwa, a przewidywane wały ograniczą zalewy
terenów rolnych powyżej miasta. Wariant II spowoduje znaczące zmiany w reżimie przepływów
wielkich wód powodziowych a budowa obwałowań spowoduje zawężenie koryta rzeki Huczwy
powyżej planowanego remontu jazu, w miejscu budowy wałów. Ponadto zwiększenie piętrzenia na
jazie spowoduje zmianę zasięgu cofki jazu.
Wariant III tzw. „opcja zero” – nie podejmowanie żadnych działań. Pozostawienie obszaru
gdzie planuje się realizację przedsięwzięcia, w obecnym stanie jest niekorzystne ze względów
krajobrazowych, oraz ze względu ochrony powierzchni ziemi. Obecna, przeciwpowodziowa funkcja
obszaru przedsięwzięcia jest mało efektywna, co w przyszłości będzie skutkowało poszukiwaniem
dodatkowych metod ograniczania zagrożeń powodziowych, zajmowania w tym celu nowych
przestrzeni oraz większej ingerencji w środowisko.
Wariant I ocenia się jako optymalny z uwagi na ingerencję w środowisko a jego realizacja
będzie miała małoznaczące skutki środowiskowe.
6
6.1
OPIS PLANOWANEJ INWESTYCJI
POŁOŻENIE INWESTYCJI, POWIERZCHNIA TERENU
Omawiana inwestycja położona jest na terenie miasta Hrubieszów, woj. lubelskie.
Hrubieszów położony jest w południowo-wschodniej części województwa lubelskiego, w
27
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
bezpośrednim sąsiedztwie granicy państwowej z Ukrainą, przebiegającej wzdłuż rzeki Bug
i odległej od granic miasta o ok. 1,5 km, a od jego centrum o ok. 4,5 km.
W rejonie od skrzyżowania z ul. Ciesielczuka od Huczwy, w kierunku wsch. odchodzi Kanał
Ulga. Opływa on wyniesienie Śródmieścia od strony południowej. Przepływa pod ul. Działkową, po
czym płynie równolegle do niej, dalej biegnie pod ul. Staszica i Ludną, następnie wkracza na
prawe skrzydło terasy zalewowej rozciągającej się na północ od zabudowań przy ul. Piłsudskiego.
Koryto kanału jest wąskie, o przekroju wciosowym. Jego funkcją jest odprowadzanie nadmiaru wód
z Huczwy podczas wysokich stanów związanych z roztopami lub opadami.
Około 600 m poniżej rozłączenia się ramion Huczwy na kanale Ulgi jest naturalne
zagłębienie terenu wypełnione wodą. W 1989 roku dokonano jego modernizacji, pogłębiono dno i
przeniesiono brzegi. Obecnie zbiornik tzw. małej retencji ma powierzchnię ~1,1 ha, a objętość
wody znajdującej się tam to ~21 500 m3. Zbiornik ten pełni funkcję głównie rekreacyjną, pomimo,
że napełniony jest wodą z Huczwy zakwalifikowaną jako III klasa czystości
Projektowany zbiornik będzie zlokalizowany ok. 1300 m poniżej oddzielania się Kanału
Ulgi, na lewym brzegu rzeki. Teren inwestycji w chwili obecnej jest nieużytkiem pozostającym pod
wpływem wód wielkich (powodziowych rz. Huczwy). Są to niskiej jakości łąki, miejscami porośnięte
krzewami. Na terenie znajdują się również liczne doły i zagłębienia o dnie błotnistym lub
wypełnione wodą.
6.2
CHARAKTERYSTYKA TECHNOLOGICZNA INWESTYCJI I JEJ ROZWIĄZAŃ TECHNICZNYCH
Planuje się budowę zbiornika składającego się z dwóch akwenów, z których pierwszy
(zbiornik wstępny) będzie stanowił filtr oczyszczający dopływającą wodę, a drugi będzie
zbiornikiem głównym. Czasza zbiornika zostanie wykonana jako kopana, tzn. będzie ona w całości
zagłębiona poniżej istniejącego terenu. Uzyskany z wykopów grunt zostanie użyty do
podwyższenia terenu wokół zbiornika. Ilość pozyskanego gruntu wykorzystana będzie również na
wykonanie grobli pierścieniowych przy zbiornikach.
Podstawowe parametry charakteryzujące obiekt:

stały poziom wody w zbiorniku wstępnym zaprojektowano na rzędnej - 178,67 m n.p.m.

Max. poziom wody w zbiorniku wstępnym zaprojektowano na rzędnej - 181,50 m n.p.m.
(poziom awaryjny)

NPP w zbiorniku głównym zaprojektowano na rzędnej - 180,60 m npm

Max. p.p. w zbiorniku głównym zaprojektowano na rzędnej - 181,50 m npm

powierzchnia zbiornika wstępnego wyniesie około 2,7 ha.
28
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”

powierzchnia zbiornika głównego wyniesie około 17,0 ha.

pojemność zbiornika wstępnego wyniesie około 32 400 m3 , przy średniej głębokości
Hśr = 1,20 m.
pojemność zbiornika głównego wyniesie około 357 000 m3 przy średniej głębokości

hśr=2,1 m –dla NPP i Hśr = 3,00 m dla Max.p.p.
pojemność użyteczna (rezerwa powodziowa przygotowana) przy założonej, spracowanej

grubości warstwy wody hu ≈ 0,90 m wyniesie Vu≈165 000 m3.

rz. d. min. w zbiorniku wstępnym wyniesie 177,30 m npm.

rz. d. min. w zbiorniku głównym wyniesie 178, 50 m npm.

całkowita kubatura robót ziemnych (wykopy) wynosi około V = 395 tys m3.

cały grunt uzyskany z wykopów zostanie użyty do podwyższenia terenu wokół zbiornika
(groble pierścieniowe wokół zbiorników oraz tereny zagospodarowane rekreacyjnie).
Ze względu na położenie obiektu na terenach zalewowych zaplanowano wykonanie
obwałowania ( groble pierścieniowe) zbiorników z wyniesieniem korony obwałowań do rzędnej
182,20 m npm, Obwałowanie zabezpieczy zbiorniki przed wodami powodziowymi ze zlewni
rzeki
Huczwy.
Grunt
na
podwyższenie
terenu
wokół
zbiornika
uzyskany
będzie
z wykopu z czaszy. Projektuje się zastosowanie rozwiązań umożliwiających sterowanie
przepływem przez zbiorniki w czasie przejścia wód wielkich – przygotowanie rezerwy dla
przyjęcia części fali powodziowej poprzez częściowe opróżnianie zbiornika - przepompowanie
wody systemem pomp, a następnie przyjęcie wody z przechodzącej fali powodziowej. W tym
celu zaplanowano następujące budowle:

rurociąg grawitacyjny, doprowadzalnik z wlotem w lewym brzegu rzeki Huczwy (powyżej
istniejącego jaz piętrzącego) z wylotem w zbiorniku wstępnym,

pompownia w zbiorniku wstępnym z przerzutem wody do zbiornika głównego,

budowla piętrząca (mnich żelbetowy) wody zbiornika głównego będąca jednocześnie
wylotem do otwartego kanału odpływowego z ujściem do rzeki Huczwy.
W okresie przepływów niestanowiących zagrożenia powodziowego przez zbiornik będzie
przepływała woda w ilościach wystarczających dla podtrzymania piętrzenia (uzupełnienie strat
na parowanie) oraz wykorzystania zasobów zgromadzonej wody dla innych celów
(np. wędkarstwo, rekreacja i.t.p.). Wielkość przepływu zostanie określona po wykonaniu
kompletnej dokumentacji dla przedsięwzięcia (w tym operatu hydrologicznego dla rz. Huczwy
w Hrubieszowie oraz instrukcji eksploatacyjnych dla zbiornika). W planie projektowane zbiorniki
są zbiornikami bocznymi w stosunku do trasy rzeki z groblami ziemnymi otaczającymi je ze
wszystkich stron. Szerokość korony grobli wynosi nie mniej niż 5 m, nachylenie skarp 1:4.
Zbiornik będzie pełnił następujące funkcje:

przeciwpowodziowa przejęcie części przepływów powodziowych (wód wielkich),
29
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”

przeciwpożarowe,

podniesienie
walorów
estetycznych,
atrakcyjności
terenów
przyległych
wzbogacenie
pod
względem
krajobrazu
oraz
turystycznym,
zwiększenie
przyrodniczym
i rekreacyjnym.
Ponadto zaplanowano remont Kanału Ulgi wraz ze zlokalizowanym na nim zbiornikiem.
Polegać on będzie na usunięciu z dna namułów, nadaniu korytu regularnego kształtu. Spadki
dna zostaną wyrównane i zoptymalizowane pod kątem prędkości przepływu wód w korycie. W
robotach konstrukcyjnych wykorzystane zostaną głównie beton i stal. Niezbędne umocnienia
wykonane będą z materiałów miejscowych, przyjaznych środowisku takich jak kamień
naturalny, drewno i inne.
W ramach planowanego przedsięwzięcia przewiduje się wykonanie:

robót związanych z rozbiórką istniejących urządzeń

robót ziemnych związanych z uformowaniem zapór ziemnych zbiornika,

uszczelnienia korpusu zapory od strony rzeki Huczwy,

zabezpieczenia skarp zapory przed rozmywaniem,

budowli zrzutowej zbiornika,

doprowadzalnika rurowego do zbiornika (śr. 1000 – 1500 mm) z ujęciem i zrzutem,

rowu opaskowego wraz z przebudową istniejącej sieci rowów,

lokalnego drenażu przechwytującego,

ciągów komunikacyjnych – jezdno - spacerowych i dla celów eksploatacyjnych.
Roboty ziemne będą prowadzone sprzętem dostosowanym do zakresu robót ziemnych i
potrzeb. Będą to: zgarniarki, spycharki, ładowarki, koparki itp. Transport mas ziemnych na
odległość powyżej 0,5 km przewiduje się samochodami oraz ciągnikami z przyczepami
samowyładowczymi. W projekcie zastosowane zostaną rozwiązania techniczne sprawdzone w
innych
obiektach
o
podobnym
charakterze.
Dotyczy
to
w
szczególności
budowli
hydrotechnicznych służących do gospodarowania wodą w zbiorniku. Zaprojektowano budowle
niewymagające stałej obsługi. Jedynie w okresach przejścia wód powodziowych konieczny
będzie dozór.
Zbiornik wyposażony zostanie w niezbędne urządzenia regulujące przepływ wody

Wlot do zbiornika wstępnego. Będzie to budowla o konstrukcji żelbetowej zapewniająca
grawitacyjny dopływ wody rurociągiem doprowadzalnikiem. Dopływ do wlotu będzie się
odbywał rurociągiem doprowadzającym wodę z rzeki Huczwy, z ujęcia powyżej jazu
w km 9+120 rzeki. Przedsięwzięcie nie obejmuje rurociągu doprowadzającego. Budowla
wlotowa zostanie zaprojektowana tak, aby możliwe było połączenie jej z rurociągiem
o średnicy D = 1000 ÷ 1500 mm.
30
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”

Pompownia w czaszy zbiornika wstępnego, zapewniająca przerzut wody do zbiornika
głównego. Budowlę piętrzącą zbiornika wstępnego, stanowiącą wlot do zbiornika
głównego.
Pompownia
zapewni
przepływ
wód
zarówno
wegetacyjnych
jak
i powodziowych.

Budowlę piętrzącą zbiornika głównego, stanowiącą urządzenie piętrząco - upustowe dla
nadmiaru wody przepływającej przez zbiornik z odprowadzeniem do rz. Huczwy.
Budowla ta będzie utrzymywała piętrzenie w zbiorniku głównym na rzędnej
181,50 m npm i umożliwiała przepływ wody zarówno w okresie normalnej eksploatacji
jak i w czasie stanów powodziowych z odprowadzeniem do rz. Huczwy. Planuje się
wykonanie budowli jako tzw. żelbetowego mnicha o wysokości piętrzenia do 3,00 m i
długości leżaka L = 20 m. Leżak zaprojektowano jako rurociąg o średnicy Dn =1000 mm.
W czasie eksploatacji przepływ odbywał się będzie przez koronę przelewową mnicha.
Zamknięcia w konstrukcji mnicha pozwolą na opróżniania zbiornika dla celów
remontowych,
przygotowywanie
zbiornika
do
przejęcia
fali
powodziowej
oraz
odprowadzenie nadmiaru wody do uzyskania piętrzenia NPP – 181,50 m n.p.
Planuje się zastosowanie nowoczesne technologie oraz materiały konstrukcyjne,
uszczelniające i wykończeniowe. W robotach konstrukcyjnych wykorzystane zostaną głównie
beton i stal – są to materiał trwałe i niepowodujące zagrożenia skażeniem środowiska.
Niezbędne umocnienia wykonane będą z materiałów miejscowych, przyjaznych środowisku
takich jak kamień naturalny, drewno i inne. Jednym z głównych kryteriów przyjętych w projekcie
zbiornika jest zgodność zastosowanych rozwiązań z wymogami dotyczącymi ochrony
środowiska, wynikającymi z polskich i europejskich norm i przepisów. Koncepcja zakłada
podział czaszy zbiornika na dwie części. Pierwsza część, do której będzie doprowadzana woda
z Huczwy będzie stanowiła filtr biologiczny. Będą tam osadzały się cząsteczki unoszone przez
wodę. Ponadto porastająca filtr roślinność będzie wychwytywała ewentualne zanieczyszczenia
biologiczne. Woda wpływająca do zbiornika głównego będzie spełniała warunki wymagane dla
otwartych kąpielisk. Filtr biologiczny będzie, co kilka lat czyszczony – usuwane będą
powstające w podczas użytkowania osady mineralne.
Przedstawionych rozwiązań technicznych nie można traktować jako ostatecznych gdyż w fazie
projektowej, gdzie będzie następował dobór technologii funkcjonowania poszczególnych
obiektów, mogą ujawnić się dodatkowe uwarunkowania, które będą musiały zostać
uwzględnione.
31
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
7
OPIS SPOSOBU KORZYSTANIA ZE ŚRODOWISKA NA ETAPIE BUDOWY,
EKSPLOATACJI,
EWENTUALNEJ
AWARII
LUB
LIKWIDACJI
PRZEDSIĘWZIĘCIA
7.1
KORZYSTANIE ZE ŚRODOWISKA W FAZIE BUDOWY
Oddziaływanie na powierzchnię ziemi
Działania związane z realizacją przedsięwzięcia dotyczą w przeważającej części terenu
pełniącego funkcje przeciwpowodziowe, czasowo zalewanego. Realizacja przedsięwzięcia wiąże
się z makroniwelacją czaszy i pozyskaniem materiałów budowlanych, głównie ziemi z której
planuje się usypać korpus zapory oraz podwyższyć niweletę części terenów przyległych.
Koncepcja przewiduje, że urobek z czaszy zbiornika będzie spełniał wymagania jakościowe i nie
przewiduje transportu materiału z innych terenów. Zakres zmian ukształtowania terenu w obszarze
planowanego przedsięwzięcia nie wpłynie negatywnie na powierzchnię ziemi.
Niekorzystne oddziaływania związane są z procesem budowlanym, gdyż część terenu
będzie wykorzystywana do składowania materiałów budowlanych a także maszyn i sprzętu
budowlanego. Również czasowo gromadzone będą odpady z rozbiórki obiektów (gruz budowlany,
nawierzchnia asfaltowa itp.) Oddziaływania te będą krótkotrwałe i odwracalne a ich skala
uzależniona jest od dobrej organizacji placu budowy. Niekorzystne oddziaływania okresu budowy
nie będą znaczne a przy założeniu braku sytuacji awaryjnych - krótkotrwałe i odwracalne.
Realizacja planowanego przedsięwzięcia spowoduje wytworzenie odpadów budowlanych.
Są to niektóre rodzaje odpadów sklasyfikowanych w rozporządzeniu [15] do grupy 17. „Odpady z
budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej (włączając
glebę i ziemię z terenów zanieczyszczonych)”.
Głównie w fazie budowy wytwarzanie będą następujące rodzaje odpadów:
17 01 01 - odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów,
17 01 06* - zmieszane lub wysegregowane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych
materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia zawierające substancje niebezpieczne (odpad
niebezpieczny),
17 01 07 - zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych materiałów
ceramicznych i elementów wyposażenia inne niż wymienione w 17 01 06,
17 01 81 - odpady z remontów i przebudowy dróg,
17 02 01 - drewno,
17 02 03 - tworzywa sztuczne,
17 03 01* - asfalt zawierający smołę (odpad niebezpieczny),
32
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
17 03 02 - asfalt inny niż wymieniony w 17 03 01,
17 03 03* - smoła i produkty smołowe (odpad niebezpieczny),
17 04 05 - żelazo i stal,
17 04 10* - kable zawierające ropę naftową, smołę i inne substancje niebezpieczne (odpad
niebezpieczny),
17 04 11 - kable inne niż wymienione w 17 04 10,
17 05 03* - gleba i ziemia, w tym kamienie, zawierające substancje niebezpieczne /np. PCB/
(odpad niebezpieczny),
17 05 04 - gleba i ziemia, w tym kamienie, inne niż wymienione w 17 05 03
Zagospodarowanie odpadów powstałych podczas budowy ciąży na wykonawcy robót.
Wytwarzanie
odpadów
powoduje
pośredni
skutek
niekorzystnych
oddziaływań
w
szczególności w miejscu deponowania odpadów.
Budowa zbiornika związana jest również z wykorzystaniem energii, surowców i materiałów
(np. kruszywo, piasek), co wiąże się z pozyskaniem materiału czy surowców oraz pośrednim
niekorzystnym oddziaływaniem na środowisko w miejscu wydobycia.
Oddziaływanie na faunę i florę
Dolina Huczwy na obszarze planowanego zalewu cechuje się wysokim poziomem antropizacji, co wynika m.in. z bliskości zabudowy miejskiej Hrubieszowa. Zróżnicowany stopień
odporności na oddziaływanie niekorzystnych czynników mają zbiorowiska nieleśne występujące w
obszarze planowanego przedsięwzięcia. Do najbardziej wrażliwych można zaliczyć roślinność
ziołorośli, młak i podmokłych łąk. Na terenie potencjalnie zalewowym nie stwierdzono
występowania unikatowych stanowisk roślin. Występujące na rozproszonych stanowiskach rośliny
chronione są reprezentowane przez gatunki dość powszechnie występujące w okolicy i jak się
zdaje, niezagrożone wyginięciem.
Podstawowym walorem przyrodniczym doliny Huczwy, wymagającym ochrony, jest funkcja
lokalnego korytarza ekologicznego. W obszarze planowanego przedsięwzięcia występuje
naturalne, znaczne poszerzenie doliny Huczwy, które jednak nie decyduje o jakości i ciągłości
powiązań przyrodniczych gdyż powyżej oraz poniżej substancja miejska znacznie zawęża tę
dolinę.
Stopień zagrożenia fauny jest zróżnicowany, podobnie jak w przypadku flory. Do gatunków
chronionych należą wśród ssaków – nietoperze oraz takie gatunki drapieżne jak kuna domowa i
kuna leśna, oraz wydra. Ochronie podlega większość ptaków, a także wszystkie gatunki gadów i
płazów. Wśród owadów, ochronie podlegają m.in. wszystkie gatunki trzmieli.
33
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
Największe przeobrażenia środowiska będą miały miejsce w czasie budowy, kiedy to w
czaszy zbiornika nastąpi zamiana obecnych ekosystemów na ekosystem wodny. Również w strefie
brzegowej zbiornika nastąpią nieuniknione zmiany w zagospodarowaniu powierzchni, związane z
budową zapór, budową obiektów komunikacji, zagospodarowaniem rekreacyjnym itp. Efekty te są
w zasadzie nieodwracalne i dotyczą również okresu eksploatacji zbiornika. Przejściowo, w okresie
realizacji inwestycji wystąpi zespół uciążliwości typowych dla funkcjonowania dużej budowy.
Oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na świat roślin i zwierząt będą zróżnicowane
przestrzennie. Wyróżnić należy:

tereny przewidziane do trwałego zajęcia przez zbiornik wodny, oraz planowane
budowle hydrotechniczne i towarzyszące,

tereny przeznaczone do czasowego zajęcia dla umożliwienia dokonania niezbędnych
prac technicznych; na czas robót zostanie tam usunięta szata roślinna i pokrywa
glebowa,

otoczenie planowanego zbiornika (poza terenem inwestycyjnym), gdzie oddziaływania
będą związane przede wszystkim z aktywizacją społeczno-gospodarczą i będą miały
charakter pośredni, długotrwały i indywidualnie zróżnicowany wobec różnych grup
systematycznych roślin i zwierząt.
Projektowane przedsięwzięcie nie będzie stanowić zagrożenia dla obszarów prawnie
chronionych i cennych przyrodniczo.
Oddziaływania okresu budowy będą czasowe i całkowicie odwracalne (poza terenami
zajętymi przez obiekty zbiornika).
Obszary podlegające ochronie na podstawie ustawy o ochronie przyrody (w tym obszary
Natura 2000) nie znajdują się w zasięgu znaczącego oddziaływania przedsięwzięcia.
Wody powierzchniowe i środowisko geologiczne
Analiza warunków geologiczno-inżynierskich pozwala na zbudowanie w zaplanowanym
miejscu zapory ziemnej. Dodatkowe badania geologiczne, wynikłe w procesie projektowania
i budowy mogą implikować zagrożenia dla środowiska geologicznego. Najpoważniejszym
zagrożeniem związanym z prowadzeniem badań geologiczno-inżynierskich jest naruszenie
stosunków wodnych w wyniku nieprawidłowego prowadzenia robót lub niewłaściwej likwidacji
wyrobisk. Zwłaszcza w przypadku głębokich wierceń istnieje ryzyko połączenia izolowanych
horyzontów wodonośnych lub stworzenia uprzywilejowanych dróg filtracji. Przeciwdziałanie ww.
zagrożeniom polega przede wszystkim na przestrzeganiu zasad ochrony środowiska określonych
w projekcie prac geologicznych.
Założenia koncepcyjne pozwalają za stwierdzenie, że podczas budowy i pierwszego
napełniania zbiornika nie będą zachodziły procesy osuwiskowe oraz abrazja brzegów.
34
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
Planowane przedsięwzięcie realizowane będzie poza korytem rzeki w okresach normalnych
stanów wody w Huczwie. Ponieważ jednak teren terasy pozostaje w kontakcie hydraulicznym z
wodami otwartymi Huczwy jest wrażliwy na zanieczyszczenia. Dlatego w okresie budowy należy
zachować szczególną ostrożność w zapobieganiu przedostawania się zanieczyszczeń do
środowiska wodnego.
Okres budowy przy prawidłowej organizacji budowy nie będzie znacząco negatywnie
oddziaływał na środowisko wodne i geologiczne.
Wpływ na jakość powietrza atmosferycznego
Planowane przedsięwzięcie i roboty towarzyszące będą oddziaływać na warunki
aerosanitarne praktycznie jedynie w okresie budowy. Głównymi źródłami zanieczyszczenia
atmosfery będą na tym etapie pojazdy transportujące materiały, praca maszyn i pojazdów
pracujących na budowie oraz przemieszczanie dużych mas ziemnych związanych z formowaniem
czaszy zbiornika. Przy tego typu emisji, na stan zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego
wpływają następujące czynniki:
•
natężenie i struktura ruchu,
•
rodzaj i ilość emitowanych zanieczyszczeń gazowych,
•
wielkość obszaru, na którym prowadzone są prace ziemne,
•
warunki rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń w atmosferze.
Dwa pierwsze czynniki określają obciążenie obszaru (trasy komunikacyjnej) ruchem
motoryzacyjnym, trzeci potencjalną wielkość emisji powierzchniowej, czwarty zależny jest od
lokalizacji a szczególnie od zjawisk atmosferycznych i topograficznych decydujących o
intensywności wymiany masy powietrza w atmosferze, takich jak:
•
kierunek wiatru i prędkość wiatru,
•
dyfuzja atmosferyczna (miara burzliwości atmosfery),
•
zagospodarowanie przestrzenne terenu, jego szorstkość i pokrycie roślinnością,
•
pochłanianie zanieczyszczeń przez podłoże suche.
Podczas prac budowlanych emitowane mogą być do środowiska pyły lub substancje
zapachowo czynne, pochodzące z materiałów budowlanych. Przewóz materiałów do budowy
zapory i nasypów podnoszących niweletę terenu, z uwagi na panujące tam natężenie ruchu, nie
spowoduje zmian w ogólnym stanie powietrza atmosferycznego występującym tam obecnie. Na
drogach dojazdowych i tymczasowych, z uwagi na okresowość przejazdów, emisja ta nie będzie
miała praktycznie żadnego znaczenia i nie spowoduje przekroczeń wielkości normatywnych poza
trasami komunikacyjnymi.
35
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
Głównymi czynnikami mającymi wpływ na powietrze atmosferyczne w fazie budowy będą:
-
pył powstający przy pracy maszyn i urządzeń wykonujących roboty ziemne,
-
spaliny pochodzące z silników pracujących maszyn i środków transportu,
-
odory, których emisja związana jest z układaniem mas bitumicznych.
Wymienione uciążliwości będą miały charakter krótkotrwały i związane będą tylko
z okresem prac budowlanych. Dlatego należy uznać, że ten etap nie spowoduje trwałych
negatywnych zmian w środowisku atmosferycznym.
Niekorzystne oddziaływania etapu budowy będą krótkotrwałe i odwracalne.
Klimat akustyczny i wibracje
Potencjalnym źródłem hałasu będą maszyny i urządzenia pracujące na budowie oraz
środki transportu w fazie realizacji zbiornika. Źródła hałasu koncentrować się będą głównie w
rejonie budowy czaszy oraz zaplecza budowy. Prace ziemne będą źródłem szkodliwego
oddziaływania na środowisko akustyczne, z uwagi na stosowanie ciężkiego sprzętu budowlanego.
Z punktu widzenia oddziaływania na klimat akustyczny, realizację planowanego przedsięwzięcia
można podzielić na następujące etapy:

przygotowanie terenu pod jego realizację – karczowanie i plantowanie terenu
(spycharki).

prace właściwe – prace ziemne, zagęszczanie nasypów (spycharki, zagęszczarki, koparki).

prace porządkowe – plantowanie terenu (spycharka, samochody), obsadzenie i
obsianie terenu zielenią (drobny sprzęt ogrodniczy).
Z punktu widzenia akustycznego, rozpatrywane oddziaływać będzie na środowisko głównie
w fazie budowy. Można tu wy-różnić można dwa główne źródła hałasu, tj.:

ruch komunikacyjny (samochody ciężarowe – dostawa materiałów i urządzeń),

ciężki sprzęt budowlany (spycharki, koparki, ładowarki, zagęszczarki).
Według pomiarów wykonanych dla podobnego sprzętu budowlanego, poziom mocy
akustycznej dla poszczególnych źródeł hałasu wynosi:

podczas pracy sprzętu ciężkiego (traktowanego jako źródła punktowe) w odległości
12 m od maszyny - 90-95 dB-A,

podczas ruchu (jazdy) samochodu ciężarowego (traktowanego jako źródło punktowe)
w odległości 1 – 2 m od samochodu – 95-100 dB-A.
Hałas związany z transportem samochodowym nie będzie miał dużego wpływu na
środowisko poza placem budowy, gdyż transport surowca będzie odbywał się głównie po
36
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
wewnętrznych drogach technologicznych. Na drogach publicznych dodatkowy "wkład akustyczny"
związany z transportem niewielkiej ilości surowca i urządzeń będzie pomijalnie mały. Hałas
emitowany do środowiska, związany z pracą ciężkiego sprzętu budowlanego (koparki, spycharki,
ładowarki, zagęszczarki) ma charakter lokalny, tzn. występować będzie tylko na terenie objętym
robotami ziemnymi. Przyjmując ciągły czas pracy co najmniej dwóch takich urządzeń jednocześnie
i traktując je jako źródło punktowe – teoretyczny spadek poziomu hałasu do poziomu 50 dB-A
(dopuszczalny poziom hałasu w ciągu dnia na terenie zabudowy mieszkaniowej), wystąpi w
odległości około 120 m od miejsca koncentracji głównych źródeł hałasu. Prace realizacyjne
należy prowadzić wyłącznie w okresie pory dziennej.
Oddziaływania będą miały charakter krótkotrwały i nie spowodują nieodwracalnych zmian w
środowisku.
Technologia budowy wymaga odpowiedniego zagęszczenia podłoża, do czego konieczne
jest zastosowanie odpowiedniego sprzętu, którego praca powoduje powstawanie wibracji.
Najbardziej narażona na wibracje jest istniejąca substancja budowlana. Powstałe na skutek
wibracji szkody w obiektach mogą mieć charakter nieodwracalny. Zagrożenie maleje wraz ze
wzrostem odległości od źródła powstawania wibracji. Prognozuje się, że nie wystąpi znaczna
uciążliwość wibroakustyczna (drgania spowodowane pracą walców) z uwagi na brak zabudowy w
bezpośrednim sąsiedztwie planowanych robót.
7.2
KORZYSTANIE ZE ŚRODOWISKA W FAZIE EKSPLOATACJI
Oddziaływanie na powierzchnię ziemi
Eksploatacja zbiornika nie oddziałuje na powierzchnię ziemi poza stałym zajęciem terenu
przez obiekty zbiornika.
W trakcie eksploatacji nie przewiduje się powstawania znacznych ilości odpadów. Głównie
będą to odpady związane z eksploatacją urządzeń, w tym eksploatacją biofiltra planowanego w
zbiorniku wstępnym. Na etapie eksploatacji obiektów generowane będą odpady sklasyfikowane do
grupy 20. „Odpady komunalne łącznie z frakcjami gromadzonymi selektywnie”.
Głównie będą to następujące rodzaje odpadów:
20 01 01 - papier i tektura,
20 01 02 – szkło,
20 01 10 – odzież,
20 01 39 - tworzywa sztuczne,
20 03 03 - odpady z czyszczenia obiektów zbiornika, ulic i placów,
37
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
20 03 06 - odpady ze studzienek kanalizacyjnych.
Odpadem z okresu eksploatacji obiektów będą również zużyte źródła światła oraz oprawy
oświetleniowe:
16 02 13* - zużyte urządzenia zawierające niebezpieczne elementy inne niż wymienione
w 6 02 09 do 16 02 12 (odpad niebezpieczny),
16 02 15* - niebezpieczne elementy lub części składowe usunięte z zużytych urządzeń
(odpad niebezpieczny),
16 02 16 - elementy usunięte z zużytych urządzeń inne niż wymienione w 16 02 15.
W urządzeniach podczyszczających wody opadowe i roztopowe z powierzchni dróg,
parkingów i placu manewrowego będzie zatrzymywany piasek zanieczyszczony substancjami
ropopochodnymi, który klasyfikowany jest jako odpad niebezpieczny i oznaczony kodem 13 05
07*.
Ponadto mogą powstawać odpady związane z pracami konserwacyjnymi, m.in. odpady farb
i lakierów (kod klasyfikacji 08 01 12) oraz odpady opakowań z farb i lakierów (kod klasyfikacji 15
01 06 – odpady opakowań zmieszane). Także eksploatacja biofiltra w zbiorniku wstępnym wymaga
okresowej konserwacji polegającej na usuwaniu biomasy i namułów. Ponadto w sytuacji zamulenia
zbiorników po dłuższym okresie eksploatacji odpadem będzie urobek z bagrowania. Odpady te
będą powstawały sporadycznie.
Odpady powinny być gromadzone i przekazywane uprawnionym odbiorcom odpadów.
Wytwarzanie
odpadów
powoduje
pośredni
skutek
niekorzystnych
oddziaływań
w szczególności w miejscu deponowania odpadów.
Oddziaływanie na faunę i florę
W dłuższym horyzoncie czasowym zbiornik oddziaływuje na faunę poprzez zmianę
mezoklimatu oraz trwałe zmiany reżimu wodnego w rzece poniżej zbiornika. Zanikają powodzie
i związane z nimi przemieszczenia gatunków górskich w miejsca położone na niżu. W przeciągu
kilkudziesięciu lat obserwuje się, iż populacje takich gatunków pozbawione "zasilania" w czasie
powodzi, stopniowo zanikają.
Podobnie negatywny wpływ zbiornika, chociaż w nieco mniejszym stopniu, zaznacza się
także w przypadku flory, gdyż następuje przerwanie ważnej drogi migracji gatunków, których
diaspory są systematycznie znoszone przez wody powodziowe i zasilają wyspowe stanowiska w
niżej położonych obszarach o bardziej zniszczonej szacie roślinnej.
38
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
Do oddziaływań pozytywnych można zaliczyć powstanie zupełnie nowych siedlisk,
tworzących nowe nisze ekologiczne dla flory i fauny planktonowej oraz organizmów
zasiedlających dno zbiornika. Zbiornik modyfikuje układ krain rybackich.
Wybudowanie zbiornika poza korytem rzeki nie wpływa na ograniczenie swobody
poruszania się organizmów wodnych wzdłuż rzeki, co jest warunkiem przeżycia dla wielu ryb i
drobniejszej fauny (jaz piętrzący na rzece Huczwie, dzięki któremu będzie napełniany zbiornik
wodą istnieje od wielu lat, dlatego problematyka przegrodzenia rzeki Huczwy nie stanowi
przedmiotu niniejszego raportu). Zatem w przypadku planowanego przedsięwzięcia problem utraty
ciągłości nie zachodzi. Poprzez wyrównanie przepływów w rzece i stworzenie dogodnych
warunków dla określonej grupy fauny i flory może dojść do ograniczeń w bioróżnorodności.
Z punktu widzenia ochrony przyrodniczych komponentów środowiska, budowa zbiornika nie
budzi poważniejszych zastrzeżeń. Utworzenie akwenu wpłynie na zamianę ekosystemów, a w
związku z tym na florę i faunę z nimi związaną. Zmiany te będą miały charakter kompensacyjny
i trudno jest je wartościować.
Wody powierzchniowe i środowisko geologiczne
Istotne oddziaływania w rejonie zbiornika w okresie eksploatacji to w szczególności:

zmiany reżimu odpływu powierzchniowego,

zmiany termiki wód,

zmiany hydrogeologiczne, przede wszystkim związane z podpiętrzeniem wód
gruntowych w otoczeniu zbiornika,

zagrożenia wywołane zjawiskami filtracji,

zagrożenia dla jakości wód w zbiorniku, w szczególności:
– pogorszenie warunków samooczyszczania,
– zagrożenie eutrofizacją,
Zbiornik będzie bardzo narażony na eutrofizację, dlatego konieczne jest kompleksowe
uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej w obszarze zlewni.
Na jakość wody w zbiorniku wpływają poza jakością wody dopływającej inne czynniki. Z
czaszy zbiornika wodnego należy starannie usunąć torf, drzewne i roślinne pozostałości, które
stopniowo rozkładają się, stanowią podstawowe źródło zanieczyszczenia wody substancjami
biogennymi powodującymi jego eutrofizację. Dodatkowym źródłem napływu substancji biogennych
do zbiornika są koloidowe zawiesiny organiczne, transportowane rzeką, a także nawozy mineralne
wypłukiwane z użytków rolnych, w szczególności systemu melioracyjnego. Jednym ze sposobów
poprawy jakości wody jest zwielokrotnienie wymiany wody w zbiorniku aby nie dopuścić do
osiągnięcia wielkości krytycznej ładunku fosforowego, przy przekroczeniu którego rozpoczyna się
39
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
proces eutrofizacji. Możliwości wykorzystania wymiany wody są ściśle powiązane z gospodarką
wodną na zbiorniku, która musi optymalizować funkcję powodziową z funkcją rekreacyjną w
konkretnych
warunkach
hydrologicznych.
Ponadto,
sam
proces
wymiany
wody
jest
nierównomierny. Wody stref głębinowych włączają się do obiegu wody niejednakowo. Woda ze
stref, w których przebiegają tranzytowe prądy, będzie wymieniana szybciej niż wody stref
zastoinowych. Wymiana wody przebiega również szybciej w górnych warstwach zalewu,
położonych w pobliżu urządzeń upustowych. Zatem w celu ekologicznego utrzymania w zbiorniku
wysokiej jakości wody wymagane jest przeprowadzenie przedsięwzięć inżynieryjnych takich jak
budowę urządzeń bioinżynieryjnych (np. poletko trzcinowe działające jak biofiltr), znacznie
zmniejszających napływ do zbiornika substancji biogennych i związków mineralnych, co zostanie
zrealizowane w zbiorniku wstępnym. Zatem zakładany w koncepcji sposób zapewnienia jakości
wody odpowiedniej dla kąpieliska jest możliwy do uzyskania przez dobór odpowiedniej technologii
na etapie projektowym przedsięwzięcia.
Planowane przedsięwzięcie nie zagraża zachowaniu przepływów nienaruszalnych.
Warunkiem uzyskania pozwolenia wodnoprawnego na ujęcie wód rzeki Huczwy do planowanego
zbiornika jest zachowanie przepływu nienaruszalnego. Przepływ nienaruszalny określany jest na
bazie przepływu średniego niskiego poprzez dobór odpowiedniego współczynnika empirycznego
(np. wg wzoru Kostrzewy) i zatwierdzany w postępowaniu wodnoprawnym przy udziale
administratora cieku i użytkowników wód. Funkcjonowanie zbiornika wpłynie na wyrównanie
przepływów ale wpływ ten będzie minimalny na reżim rzeki z uwagi na małą pojemność użytkową
zbiornika. Wyrównywanie przepływów nastąpi głównie w okresie spracowywania objętości
przeciwpowodziowej. Dla planowanego przedsięwzięcia konieczne jest uzyskanie decyzji
pozwolenie-wodnoprawne.
Wybudowanie zbiornika na terasie zalewowej z urządzeniami towarzyszącymi pomniejszy
jej bierną retencyjność, co nie jest jednoznaczne ze wzrostem zagrożenia powodziowego terenów
mieszkaniowych. Uzyskana poprzez budowę zbiornika pojemność powodziowa odpowiednio
sterowana daje znaczne lepsze efekty w ochronie przeciwpowodziowej niż retencja bierna terasy.
Podstawowym zagadnieniem w ochronie przed powodzią jest możliwość redukcji kulminacji fali
powodziowej, co można osiągnąć jedynie w przypadku sterowanej objętości powodziowej. Dla
planowanego zbiornika zostanie wykonana „Instrukcja gospodarowania wodą w czasie normalnej
eksploatacji” oraz „Instrukcja gospodarowania wodą w czasie przejścia powodzi”. Obie instrukcje
wymagają zatwierdzenia przed oddaniem zbiornika do eksploatacji. Prawidłowo wykonana
instrukcja zwiększy ochronę terenów przed powodzią poniżej zbiornika.
Zagadnienie
zmiany
położenia
zwierciadła
wód
podziemnych,
określenie
strat
i ewentualnych dróg filtracji wody zgromadzonej w zbiorniku oraz podanie parametrów potrzebnych
do
zaprojektowania
przesłony
przeciwfiltracyjnej
i
systemu
drenażowego
jest
bardzo
40
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
skomplikowane i będzie analizowane na etapie projektowania. W koncepcji założono, że
niekorzystne podniesienie się wód gruntowych wynikające z piętrzenia będzie niwelowane
systemem drenażowym wokół zapory, co jest powszechnie stosowane w obiektach tego typu.
Poza takim rozwiązaniem technicznym koniecznym jest założenie studni monitorujących dynamikę
zmian zwierciadła wód gruntowych, jeszcze przed przystąpieniem do realizacji zbiornika. Studnie
pozwolą monitorować prawidłowość pracy urządzeń zapobiegających niekorzystnym zmianom w
położeniu zwierciadła wód podziemnych.
Zmiany
w środowisku wodnym
i
geologicznym,
przy prawidłowym
rozpoznaniu
geologicznym i prawidłowym wykonaniu zabezpieczeń nie będą negatywnie oddziaływać na
środowisko.
Wpływ na jakość powietrza atmosferycznego
Planowane przedsięwzięcie nie będzie znacząco oddziaływać na jakość powietrza
atmosferycznego na etapie eksploatacji.
Klimat akustyczny i wibracje
Rekreacyjne wykorzystanie zbiornika zmieni stan środowiska akustycznego w najbliższym
sąsiedztwie zbiornika. Zmiany te nie wpłyną na niezachowanie standardów hałasu w obszarach
chronionych akustycznie.
Etap eksploatacji zbiornika nie przyczynia się do powstawania wibracji.
7.3
KORZYSTANIE ZE ŚRODOWISKA W FAZIE EWENTUALNYCH AWARII LUB LIKWIDACJI
Ewentualne awarie związane z funkcjonowaniem planowanego przedsięwzięcia omówiono
w rozdziale poświęconym nadzwyczajnym zagrożeniom środowiska.
Oddziaływanie na powierzchnię ziemi
Oddziaływania etapu likwidacji w zasadzie pokrywają się z oddziaływaniami związanymi
z etapem przebudowy przedsięwzięcia.
Różnica dotyczy ilości wytwarzanych odpadów oraz kategorii odpadów. Na etapie
ewentualnej likwidacji wytwarzane będą odpady sklasyfikowane w rozporządzeniu [15] do grupy
17. „Odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej
(włączając glebę i ziemię z terenów zanieczyszczonych)” ale ilość tych odpadów będzie znacznie
większa niż na etapie budowy.
41
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
Wytwarzanie
odpadów
powoduje
pośredni
skutek
niekorzystnych
oddziaływań
w szczególności w miejscu deponowania odpadów.
Oddziaływanie na faunę i florę
Oddziaływania etapu likwidacji pokrywają się z oddziaływaniami związanymi z etapem
realizacji przedsięwzięcia z tym że nastąpi zanik ekosystemów wodnych na rzecz ekosystemów
lądowych.
Wody powierzchniowe i środowisko geologiczne
Oddziaływania etapu likwidacji pokrywają się z oddziaływaniami związanymi z etapem
realizacji przedsięwzięcia. Warunki wodne powrócą do stanu pierwotnego.
Wpływ na jakość powietrza atmosferycznego
Oddziaływania etapu likwidacji pokrywają się z oddziaływaniami związanymi z etapem
realizacji przedsięwzięcia.
Klimat akustyczny i wibracje
Oddziaływania etapu likwidacji pokrywają się z oddziaływaniami związanymi z etapem
realizacji przedsięwzięcia.
8
UWARUNKOWANIA ŚRODOWISKOWE DLA REALIZACJI PROJEKTU
ORAZ MOŻLIWOŚCI MINIMALIZOWANIA ODDZIAŁYWAŃ
8.1
WODY POWIERZCHNIOWE I PODZIEMNE
Podstawowym uwarunkowaniem środowiskowym podczas funkcjonowania zbiornika jest:
- konieczność wykonania sieci monitoringu wód podziemnych przed przystąpieniem do
realizacji zbiornika,
- konieczność uzyskania pozwolenia wodnoprawnego na pobór wody do zbiornika i zrzut do
rzeki Huczwy,
42
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
- wykonania „Instrukcji gospodarowania wodą w czasie powodzi” z określeniem przepływu
dozwolonego (nieszkodliwego) poniżej zrzutu wody ze zbiornika do rzeki Huczwy, wraz z
określeniem możliwości sterowania falą powodziową na rzece Huczwie w związku z
ograniczeniem biernej retencji terasy Huczwy.
Znaczące negatywne oddziaływania na środowisko dotyczą przede wszystkim etapu
realizacji
przedsięwzięcia.
Przeciwdziałanie
zagrożeniom
dla
wód
powierzchniowych
i podziemnych na etapie realizacji inwestycji może zostać osiągnięte poprzez:
-
odpowiednią organizację robót,
-
odpowiednią lokalizację i organizację zaplecza budowy – musi ona zostać wyposażona
w systemu odbioru i odprowadzania ścieków bytowych,
-
odpowiedni stan techniczny sprzętu budowlanego,
-
zachowanie szczególnej ostrożności w czasie prowadzenia prac w rejonie cieków
wodnych.
8.2
ODDZIAŁYWANIE NA POWIERZCHNIĘ ZIEMI WRAZ Z GLEBĄ
Zakres planowanych zmian ukształtowania terenu nie wpłynie negatywnie na powierzchnię
ziemi.
Działania
zmierzające
do
minimalizacji
oddziaływań
dotyczą
etapu
realizacji
przedsięwzięcia i są możliwe poprzez minimalizację do niezbędnego minimum powierzchni
zaplecza i placu budowy. Ponadto po zakończeniu prac budowlanych teren zaplecza musi zostać
zrekultywowany.
Na
etapie
eksploatacji
przedsięwzięcia,
znaczące
negatywne
oddziaływanie
na
powierzchnię ziemi związane jest z wystąpieniem awarii i nadzwyczajnych zagrożeń środowiska.
Nie prognozuje się wystąpienia ruchów masowych ziemi.
8.3
OKREŚLENIE
EMITOWANYCH ZANIECZYSZCZEŃ PYŁOWO-GAZOWYCH
–
ODDZIAŁYWANIE NA
JAKOŚĆ POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO
Negatywne oddziaływania związane są z okresem realizacji przedsięwzięcia. Minimalizacja
oddziaływań związana jest jedynie z dobrą organizacją robót budowlanych.
43
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
8.4
ODDZIAŁYWANIE NA KLIMAT AKUSTYCZNY
Negatywne oddziaływania związane są z okresem realizacji przedsięwzięcia. Minimalizacja
oddziaływań związana jest jedynie z dobrą organizacją robót budowlanych.
8.5
GOSPODARKA ODPADAMI
W
zakresie
gospodarki
odpadami,
właściciel
(administrator)
obiektów
zbiornika
zobowiązany jest do prowadzenia ewidencji odpadów, sporządzania raportów ilościowych i
jakościowych, segregacji i odzysku oraz w zależności od ilości wytwarzanych odpadów, do
uzyskania pozwolenia i decyzji wymaganych przepisami prawa.
Obowiązki właściciela związane z korzystaniem ze środowiska, wymagają w chwili obecnej
przedłożenia informacji o wytwarzanych odpadach oraz o sposobach gospodarowania
wytworzonymi odpadami (jeżeli wytwarza odpady niebezpieczne w ilości do 0,1 Mg rocznie albo
powyżej 5 Mg rocznie odpadów innych niż niebezpieczne).
8.6
PROMIENIOWANIE JONIZUJĄCE
Nie identyfikuje się tego typu oddziaływań.
8.7
ZASIĘG
POTENCJALNYCH PRZEOBRAŻEŃ KRAJOBRAZU, SZATY ROŚLINNEJ
I ŚWIATA
ZWIERZĘCEGO
.
Przedsięwzięcie realizowane
będzie w obszarze o średnich i niskich walorach
krajobrazowych.
Realizacja inwestycji pogorszy walory krajobrazowe obszaru na etapie realizacji lub
ewentualnej likwidacji. Etap eksploatacji, z uwagi na planowane zagospodarowanie terenu,
wpłynie na poprawę wnętrza krajobrazu zurbanizowanego.
Projektowane przedsięwzięcie nie będzie stanowić zagrożenia dla obszarów
chronionych (w tym obszarów Natura 2000), obiektów objętych ochroną oraz dla
chronionych gatunków roślin i zwierząt.
Z punktu widzenia ochrony przyrodniczych komponentów środowiska, budowa zbiornika nie
budzi poważniejszych zastrzeżeń. Utworzenie akwenu wpłynie na zamianę ekosystemów, a w
związku z tym na florę i faunę z nimi związaną. Zmiany te będą miały charakter kompensacyjny i
trudno jest je wartościować.
44
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
Przedsięwzięcie nie stanowi zagrożenia dla dziedzictwa kulturowego i zespołów
chronionych. W ogólnym bilansie teren powinien zyskać na atrakcyjności pod względem
krajobrazowym.
Zasięg znaczących oddziaływań dotyczyć będzie głównie tereasy zalewowej Huczwy, gdzie
planuje się realizację zbiornika.
8.8
WPŁYW INWESTYCJI NA ZDROWIE LUDZI
Przewiduje się, że planowane przedsięwzięcie korzystnie wpłynie na zdrowie ludzi poprzez”
- ograniczenie zagrożeń powodziowych,
- umożliwienie rekreacyjnego wykorzystania obszaru co zachęci mieszkańców do czynnego
wypoczynku i w konsekwencji korzystnie wpłynie na zdrowie mieszkańców.
8.9
OKREŚLENIE MOŻLIWEGO TRANSGRANICZNEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO
Nie przewiduje się transgranicznego oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na
środowisko.
8.10 DOBRA MATERIALNE I DZIEDZICTWO KULTURY
Przedmiotowa inwestycja nie oddziałuje negatywnie na dobra materialne, dobra kultury i na
zabytki chronione na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad nimi. Analizowany
teren nie znajduje się w strefie ochrony konserwatorskiej i archeologicznej. W obszarze
oddziaływania inwestycji nie występują zabytki i dobra kultury.
Planowane przedsięwzięcie ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa ludności i ich dóbr
materialnych poprzez ograniczenie ryzyka zalaniem wodami powodziowymi.
9
STOPIEŃ
NOWOCZESNOŚCI
ROZWIĄZAŃ
PROPONOWANYCH
W
PROJEKCIE
Omawiana technologia spełnia wymagania przepisów art. 143 ustawy Prawo ochrony
Środowiska. Planowane przedsięwzięcie nie jest związane z użyciem instalacji objętej
obowiązkiem uzyskania pozwolenia zintegrowanego, dlatego instalacja nie podlega porównaniu
proponowanej techniki z najlepszymi dostępnymi technikami.
45
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
10 STAN ŚRODOWISKA W PRZYPADKU BRAKU REALIZACJI PROJEKTU
Brak realizacji projektu wpłynie niekorzystnie na obszary zagrożone powodzią oraz na
walory krajobrazowe miejsca inwestycji. Ponadto ograniczy realizacji rekreacji popołudniowej i
weekendowej koniecznej do zachowania zdrowia mieszkańców Hrubieszowa.
11 NADZWYCZAJNE ZAGROŻENIE DLA ŚRODOWISKA
Nadzwyczajne zagrożenie dla środowiska związane jest z wystąpieniem poważnej awarii
rozumianej jako zdarzenie, które może wywołać jeden z następujących skutków:
-
utratę życia co najmniej 10 osób,
-
zanieczyszczenie
wód
powierzchniowych
(ładunek
>
15
g/cm2
w
przypadku
ropopochodnych i > 5 g/cm w przypadku substancji mogących zmienić istotnie jakość
2
wód) na odległości co najmniej 10 km, w przypadku wód płynących lub na obszarze co
najmniej 1 km2, w przypadku jezior i zbiorników wodnych,
-
zagrożenie wód podziemnych (przekroczenie norm zanieczyszczenia ujęcia / gromadzenia
się wód w obszarach chronionych – wyznaczone poprzez współczynniki przepuszczalności
gleby i głębokość warstwy piezometrycznej).
Utrata życia ludzi związana może być z następującymi zdarzeniami:
-
pożar,
-
wybuch,
-
uwolnienie substancji toksycznych.
Zagrożenia dla wód powierzchniowych i podziemnych związane są głównie z:
-
uwolnieniem węglowodorów,
-
uwolnieniem innych substancji szkodliwych.
Wystąpienie nadzwyczajnych zagrożeń środowiska na analizowanym terenie związane
jest z zagrożeniem utraty stateczności zapory i urządzeń upustowych. Skutkiem awarii może
być zalanie terenów poniżej zapory.
W wyniku wypadków i zdarzeń losowych (poważnych awarii) mogą być wytwarzane
odpady sklasyfikowane w rozporządzeniu [15] do grupy 16 „ Odpady powstałe w wyniku
wypadków i zdarzeń losowych, w tym wyróżnić można odpady wykazujące właściwości
niebezpieczne (o kodzie 16 81 01*) oraz inne odpady (o kodzie 16 81 02).
Prawdopodobieństwo wystąpienia awarii a w związku z tym nadzwyczajnych zagrożeń
środowiska
jest
bardzo
małe.
Realizacja
niniejszego
przedsięwzięcia
zmniejszy
prawdopodobieństwo wystąpienia awarii powstałych podczas powodzi.
46
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
11.1 WSKAZANIE,
CZY
DLA
INSTALACJI
KONIECZNE
JEST
USTANOWIENIE
OBSZARU
OGRANICZONEGO UŻYTKOWANIA
Nie przewiduje się tworzenia obszarów ograniczonego użytkowania dla przedsięwzięcia.
12 ANALIZA MOŻLIWYCH KONFLIKTÓW SPOŁECZNYCH ZWIĄZANYCH
Z PLANOWANYM PRZEDSIĘWZIĘCIEM
W obecnej chwili nie przewiduje się wystąpienia konfliktów społecznych związanych z
planowanym przedsięwzięciem. Planowane przedsięwzięcie wpłynie na poprawę wnętrza
krajobrazowego miejsca inwestycji a także udogodni rekreację – w tym aspekcie przyniesie
korzyść mieszkańcom.
13 MONITORING
Monitoring oddziaływania na etapie budowy polegać będzie na zapewnieniu sprawnego
wykonania prac budowlanych oraz w okresie eksploatacji zapewnieniu sprawności technicznej
wszystkich urządzeń zbiornika, co pozwoli na zachowanie parametrów oddziaływań zawartych w
założeniach koncepcyjnych a w szczególności ograniczenia skutków powodzi.
Stała kontrola oddziaływań dotyczy:
- kontroli jakości wody dopływającej i wypływającej ze zbiornika,
- kontroli poziomu wód gruntowych,
- kontroli ilości ujmowanej i odprowadzanej wody,
- kontroli wysokości piętrzenia na zbiorniku,
- kontroli stateczności zapory oraz sprawności urządzeń upustowych i urządzeń
ujmujących.
14 PODSUMOWANIE
Niniejszy
raport
miał
na
celu
ustalenie
potencjalnych
skutków
planowanego
przedsięwzięcia poprzez identyfikację czynności lub źródeł wpływu, które mogą wyniknąć z jego
realizacji w kontekście cech środowiska w obszarze inwestycji. Opisano skutki w poszczególnych
47
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
komponentach środowiska oraz wskazano interakcje między przedsięwzięciem a środowiskiem.
Analiza pozwala na stwierdzenie, że uciążliwości powodowane przez przedsięwzięcie związane
z okresem realizacji robót budowlanych są krótkotrwałe i odwracalne w zakresie emisji hałasu i
zanieczyszczeń do powietrza. Długotrwałe oddziaływania dotyczą zmiany ekosystemów lądowych
na wodne w obszarze inwestycji.
Nie przewiduje się wystąpienia konfliktów społecznych.
Wniosek końcowy z przeprowadzonych analiz jest następujący.
Budowa zbiornika – w wariancie zaproponowanym przez wnioskodawcę w koncepcji może
być zrealizowana bez nadmiernego uszczerbku dla środowiska. Przyjęte rozwiązania nie kolidują z
istniejącymi dokumentami strategicznymi.
Niniejszy raport odnosi się do oddziaływania na środowisko planowanej inwestycji. W
zakres raportu nie wchodzi ocena jej ekonomicznej zasadności i efektywności a także zgodność
rozmieszczenia urządzeń zbiornika z planami miejscowymi. Przeprowadzona analiza planów
miejscowych dotyczyła identyfikacji obszarów wrażliwych na oddziaływania i prawnie chronionych.
15 NAZWISKA OSÓB SPORZĄDZAJĄCYCH RAPORT
1.
mgr inż. Ewa Laskosz
48
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
16 STRESZCZENIE
Niniejsze opracowanie zostało sporządzone w celu określenia i zidentyfikowania
oddziaływania na wszystkie elementy środowiska, interakcji między tymi elementami oraz
proponowanych środków uniknięcia bądź minimalizacji negatywnych efektów środowiskowych,
związanych z realizacją przedsięwzięcia.
Planowane przedsięwzięcie położone jest w południowo-wschodniej części województwa
lubelskiego w powiecie hrubieszowskim na terenie Gminy Miejskiej Hrubieszów. Obszar ten leży w
północno-wschodniej części miasta Hrubieszów i graniczy od południa ze Śródmieściem, od
północnego-zachodu
z
Osiedlem
Sławęcin
oraz
od
północnego-wschodu
z
Osiedlem
Jagiellońskim.
Omawiana inwestycja położona jest na terenie miasta Hrubieszów, woj. lubelskie.
Hrubieszów położony jest w południowo-wschodniej części województwa lubelskiego, w
bezpośrednim sąsiedztwie granicy państwowej z Ukrainą, przebiegającej wzdłuż rzeki Bug
i odległej od granic miasta o ok. 1,5 km, a od jego centrum o ok. 4,5 km.
Projektowany zbiornik będzie zlokalizowany ok. 1200 m poniżej oddzielania się Kanału
Ulgi, na lewym brzegu rzeki. Teren inwestycji w chwili obecnej jest nieużytkiem pozostającym pod
wpływem wód wielkich Huczwy. Są to niskiej jakości łąki, miejscami porośnięte krzewami. Na
terenie znajdują się również liczne doły i zagłębienia o dnie błotnistym lub wypełnione wodą.
W ramach niniejszego opracowania przeprowadzono analizę sposobu korzystania ze
środowiska na etapie budowy, eksploatacji, ewentualnej awarii lub likwidacji przedsięwzięcia.
Na analizowanym terenie oraz w bezpośrednim jego sąsiedztwie, nie występują żadne
zabytki i obszary chronione na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.
Analiza wariantów planowanego przedsięwzięcia wskazała, że najbardziej optymalny
z punktu widzenia oddziaływań na środowisko jest wariant przyjęty do realizacji.
Projektowane przedsięwzięcie nie będzie stanowić zagrożenia dla obszarów
chronionych (w tym obszarów Natura 2000), obiektów objętych ochroną oraz dla
chronionych gatunków roślin i zwierząt. Zasięg przeobrażeń szaty roślinnej i świata
zwierzęcego będzie zawarty w granicach placu budowy (obszaru opracowania), pod warunkiem
nie wystąpienia awarii i nadzwyczajnych zagrożeń środowiska.
Nie przewiduje się transgranicznego oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na
środowisko pomimo bliskości granicy z Ukrainą.
Przedmiotowa inwestycja nie oddziałuje negatywnie na dobra materialne, dobra kultury i na
zabytki chronione na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad nimi.
49
RAPORT ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO dla projektu
„Gospodarka przeciwpowodziowa – zadanie inwestycyjne Nr 1 – budowa
zbiornika małej retencji BRODZICA w Hrubieszowie”
W obecnej chwili nie przewiduje się wystąpienia konfliktów społecznych związanych z
planowanym przedsięwzięciem.
Stała kontrola oddziaływań dotyczy:
- kontroli jakości wody dopływającej i wypływającej ze zbiornika,
- kontroli poziomu wód gruntowych,
- kontroli ilości ujmowanej i odprowadzanej wody,
- kontroli wysokości piętrzenia na zbiorniku,
- kontroli stateczności zapory oraz sprawności urządzeń upustowych i urządzeń
ujmujących.
Niniejszy
raport
miał
na
celu
ustalenie
potencjalnych
skutków
planowanego
przedsięwzięcia poprzez identyfikację czynności lub źródeł wpływu, które mogą wyniknąć z jego
realizacji w kontekście cech środowiska w obszarze inwestycji. Opisano skutki w poszczególnych
komponentach środowiska oraz wskazano interakcje między przedsięwzięciem a środowiskiem.
Analiza pozwala na stwierdzenie, że uciążliwości powodowane przez przedsięwzięcie związane
z okresem realizacji robót budowlanych są krótkotrwałe i odwracalne w zakresie emisji hałasu i
zanieczyszczeń do powietrza. Długotrwałe oddziaływania dotyczą zmiany ekosystemów lądowych
na wodne w obszarze inwestycji.
Wniosek końcowy z przeprowadzonych analiz jest następujący.
Budowa zbiornika – w wariancie zaproponowanym przez wnioskodawcę może być
zrealizowana bez nadmiernego uszczerbku dla środowiska. Przyjęte rozwiązania nie kolidują z
istniejącymi
dokumentami
strategicznymi.
Z
punktu
widzenia
ochrony
przyrodniczych
komponentów środowiska, budowa zbiornika nie budzi poważniejszych zastrzeżeń. Utworzenie
akwenu wpłynie na zamianę ekosystemów, a w związku z tym na florę i faunę z nimi związaną.
Zmiany te będą miały charakter kompensacyjny i trudno jest je wartościować.
Przedsięwzięcie nie stanowi zagrożenia dla dziedzictwa kulturowego i zespołów
chronionych. W ogólnym bilansie teren powinien zyskać na atrakcyjności pod względem
krajobrazowym.
Zasięg znaczących oddziaływań dotyczyć będzie głównie terasy zalewowej Huczwy, gdzie
planuje się realizację zbiornika.
50