SOCZEWICA JADALNA

SOCZEWICA JADALNA
(Lens culinaris)
EKONOMIA
Grupa 2
2013/2014
SOCZEWICA JADALNA
 Gatunek rośliny jednorocznej lub dwuletniej.
 Rodzime obszary występowania soczewicy to: Grecja, Azja Zachodnia i
Środkowa, Kaukaz, Pakistan.
 Obecnie
i Egipcie.
uprawiana
w
USA,
Indiach,
Turcji,
Hiszpanii
 W Polsce soczewica
jadalna jest uprawiana rzadko, ponieważ
niesprzyjająca pogoda wpływa na wielkość plonu, dlatego nie jest
popularna.
 Konsumenci, zwłaszcza wegetarianie, doceniają jej walory smakowe i
bogactwo białka (w zastępstwie mięsa).
SYSTEMATYKA
 Rząd: bobowce
 Rodzina: bobowate
 Rodzaj: soczewica
 Gatunek: soczewica jadalna
MORFOLOGIA
 Łodyga:
wzniesiona lub podnosząca się,
czworokątna z podłużną bruzdą, rozgałęziająca
się. Dorasta do wysokości 0,4 m, jest omszona.
 Liście: pierzasto-złożone, składające się z 3-7
par wąskoeliptycznych i omszonych listków.
Górne liście zakończone są wąsem, za pomocą
którego roślina chwyta się podpór.
 Kwiaty:
wyrastają po 2-3 na długich
szypułkach. Są drobne, niebieskiego koloru.
 Owoc: zwisający strąk o długości 8-15 mm.
Zawiera 1-3 dość duże, płaskie nasiona o
ostrych brzegach.
FORMY SPOŻYWANIA
 Na
co dzień soczewicę
wykorzystuje
się
do
gotowania zup, sałatek lub
gulaszy i pasuje do takich
przypraw jak curry czy
mięta.
FORMY SPOŻYWANIA
 Z mielonej soczewicy również produkuje się mąkę, a w
krajach azjatyckich przygotowuje się z niej chleb.
jest również popularna w żywieniu
ekologicznym, ponieważ jest zdrowa i bogata
w białko.
 Soczewica
 Bardzo często są wykorzystywane kiełki soczewicy, w
których jest zawarty kwas foliowy.
WARTOŚCI ODŻYWCZE
na 100g produktu
Składniki pokarmowe
Witaminy
Składniki mineralne
woda
11,2 g
witamina A
25 mg
magnez
100 mg
energia
330 kcal
witamina B1
0,5 mg
fosfor
450 mg
błonnik
10,7 g
witamina B2
0,2 mg
żelazo
9 mg
białko
28 g
witamina B6
0,5 mg
sód
10 mg
tłuszcze
1,2 g
witamina C
6,2 mg
wapń
50 mg
węglowodany
57 g
witamina PP
2,6 mg
potas
900 mg
WYMAGANIA
 Jest rośliną klimatu kontynentalnego i dobrze udaje się we wschodniej
części Polski.
 Ma niewielkie wymagania glebowe, może być uprawiana na glebach
lżejszych i przepuszczalnych, umiarkowanie wilgotnych, o pH 6-6,5
(kompleks żytni dobry i bardzo dobry).
 Należy wystrzegać się gleb ciężkich i podmokłych.
 Soczewicę najlepiej siać w 3. roku po oborniku.
 Źle znosi uprawę rok po roku na tym samym stanowisku (co najwyżej
co 4 lata), a także po roślinach wieloletnich, które gromadzą azot w
glebie.
 Wskazane jest nawożenie fosforem, potasem wiosną oraz molibdenem.
UPRAWA
 Glebę przygotowuje się jak do siewu zbóż jarych, jesienią po
zbiorze przedplonu wskazana jest podorywka, bronowanie i
orka, a wiosną – kultywatorowanie.
SIEW

Soczewica jest rośliną długiego dnia.

Sieje się ją w podobnym terminie co groch, owies i warto pamiętać, że opóźnienie wpływa na wysokość plonu.

Kiełkuje w temperaturze 4-5 st. C po 6-12 dniach od siewu.

Siejemy na głębokość 4-6 cm, a gdy jest sucho nawet - 8 cm w rzędach co 15-30 cm.

Wydatek ziaren na hektar waha się w zależności o ich wielkości i wynosi 30-120 kg/ha.

Wskazany jest siew współrzędny z roślinami podporowymi, np. łubinem czy gryką.
WEGETACJA

Dobrze znosi krótkotrwałe przymrozki na początku wegetacji, nawet do -6 st. C, ale ma znaczne wymagania
cieplne w czasie wykształcania strąków i dojrzewania nasion (19-20 st. C).

Początkowo sztywne łodygi w miarę wydłużania się, stają się wiotkie i wylegają, co stanowi problem w uprawie
(rośliny podporowe).

Pędy osiągają do 75 cm długości.

Soczewica kwitnie długo, ponad połowę okresu
wegetacji, a pełnia kwitnienia wypada po około
55 dniach od siewu.

Kwiaty są niebieskie, zebrane w grona. W strąku
znajduje się od 1 do 3 nasion, których wielkość
i wygląd zależą od odmiany.

Wegetacja trwa do około 110 dni.

Początkowo soczewica rośnie słabo, dlatego
ważne jest odchwaszczanie.
CHOROBY
 Najgroźniejszą chorobą, zwłaszcza podczas suchej i ciepłej
pogody, jest zgorzel siewek powodowana przez grzyby z
rodzaju Fusarium sp. (żółkniecie liści, zasychanie całych roślin).
 W tym wypadku ważny jest wybór zdrowego materiału siewnego
i odmiany.
 Rdzawe
plamy, opadanie liści można uniknąć, stosując
zmianowanie z udziałem roślin motylkowych, używając zdrowego
materiału i wcześnie siejąc.
SZKODNIKI
 Występują głównie oprzędzik i mszyca grochowa.
ZBIÓR
 Soczewicę zbieramy, gdy dolne strąki są brązowe, a nasiona
twarde (40-60% strąków jest dojrzała), co ma miejsce zazwyczaj
na przełomie lipca i sierpnia.
 Plonowanie nie przekracza 2 t/ha.
 Zbiór utrudnia wyleganie i osypywanie się nasion. Konieczne jest
ich dosuszanie.
 Soczewicę można polecić do uprawy ekologicznej.
BIBLIOGRAFIA
 Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych
Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006.
 http://www.eko-uprawy.pl/