Rys. 29.3. a) Linie pola magnetycznego magnesu sztabkowego

Rys. 29.3. a) Linie pola magnetycznego magnesu
sztabkowego
gunem północnym magnesu; przeciwny koniec, do którego linie wchodzą, nazywany jest biegunem południowym. Magnesy, których używamy do przytrzymywania kartek z notatkami na lodówce, są krótkimi magnesami sztabkowymi.
Na rysunku 29.4 przedstawiono dwa inne, często spotykane kształty magnesów:
magnes podkowiasty oraz magnes wygięty w kształcie litery C, w taki sposób,
że jego bieguny znajdują się naprzeciwko siebie. (Pole magnetyczne między biegunami jest więc w przybliżeniu jednorodne). Jeżeli umieścimy dwa magnesy
blisko siebie, to niezależnie od ich kształtu przekonamy się, że:
Różnoimienne bieguny magnetyczne przyciągają się, a jednoimienne bieguny magne➤tyczne
się odpychają.
Wokół Ziemi istnieje pole magnetyczne, którego źródłem jest jej jądro, lecz
mechanizm jego powstawania jest wciąż nieznany. Na powierzchni Ziemi obecność pola magnetycznego możemy wykryć za pomocą kompasu, który jest w istocie wydłużonym magnesem sztabkowym obracającym się swobodnie wokół osi.
Ten magnes sztabkowy w kształcie igły ustawia się w określonym położeniu,
gdyż jego biegun północny jest przyciągany w kierunku obszaru arktycznego
Ziemi. Zatem w Arktyce musi znajdować się biegun ziemskiego pola magnetycznego, który zgodnie z logiką powinniśmy nazwać biegunem południowym.
Jednakże kierunek ten nazywamy północą, więc znaleźliśmy się w pułapce i aby
z niej wybrnąć mówimy, że Ziemia ma w tym obszarze geomagnetyczny biegun
północny.
Rys. 29.4. a) Magnes podkowiasty
i b) magnes w kształcie litery C. (Pokazane są tylko niektóre linie pola na
zewnątrz magnesu)
29.2. Definicja wektora
E
B
189