Prawo administracyjne Ukrainy

Prawo administracyjne Ukrainy
1. Określenie prawa administracyjnego
Prawo administracyjne — jest to branża prawa publicznego, zawierająca
system norm prawa, które regulują relacje społeczne w obszarze realizacji
funkcji kierowania państwem.
Funkcje prawa administracyjnego:
 rządzenie
 realizacja prawa
 obrona prawa
Функції адміністративного права:
– управлінська;
– правореалізаційна;
– правозахисна.
W rozwoju radzieckiego prawa, jako branży prawa wyróżniamy
zdecydowanie odmienne trzy okresy zakazu 1917-1921, i 1928-1937 i
rehabilitacji w 1938 roku, w oparciu na wyłącznie ideologii marksistowskoleninowskiej.
2. Podmiot prawa administracyjnego
Prawo administracyjne ma swój podmiot regulacji- jest to szerokie
spektrum
relacji
społecznych,
wynikających
w
obszarze
publicznego(państwowego i społecznego) rządzenia.
3. Metoda administracyjno-prawna
Metoda administracyjno-prawna – to spójny system funkcji, środków i
sposobów stałego prawnego wpływu na świadomość i zachowanie uczestników
relacji administracyjnych i charakter ich stosunków.
Charakterystycznym dla prawa administracyjnego, zarówno jak i dla prawa
ogólnie jest wykorzystanie trzech podstawowych sposobów regulacji prawnej:
 nakaz-bezpośrednie zobowiązanie prawne do wykonania czynności
w ramach, które przywiduje norma prawa
 zakaz - bezpośrednie zobowiązanie prawne do nie prowadzenia
określonych czynności
–dozwolenie- prawne pozwolenie na wykonanie określonych czynności w
ramach, przewidzianych przez normę prawną, bądź powstrzymanie się od
działania według własnego uznania.
4.System i źródła prawa administracyjnego
System prawa administracyjnego- uwarunkowana obiektywnie wewnętrzna
struktura, połączenie i lokalizacja norm administracyjno-prawnych, instytucji i
podbranż prawa w pewnej kolejności.
Biorąc do uwagi zakres funkcjonowania norm prawo administracyjne
dzielimy na bloki norm prawa administracyjnego - Ogólną, szczegółową i
specjalną części.
Źródła prawa administracyjnego Ukrainy - są to akty prawne organów
ustawodawczej i wykonawczej władzy, oraz samorządów lokalnych, objętych
normą prawa administracyjnego, regulujące stosunków zarządzania. Źródłami
prawa administracyjnego Ukrainy są Konstytucja Ukrainy, ustawy, Dekrety
Prezydenta Ukrainy, rozporządzenia Gabinetu Ministrów Ukrainy, dekrety i
instrukcje centralnych organów wykonawczych, decyzje samorządów lokalnych,
kodeksy, statuty, regulaminy i t. p., zatwierdzone aktami prawnymi, normy,
których regulują relacje związane z rządzeniem państwem.
Bibliografia:
1. Адміністративне право України.( Prawo administracyjne Ukrainy)
Академічний курс: Підруч. у двох томах: Том1. Загальна частина / Ред.
колегія: В.Б. Авер’янов (голова). — К.: Юридична думка, 2004. — 584 с.
2. Административное право Украины.( Prawo administracyjne Ukrainy):
Учебник для студентов высш. учеб. заведений юрид. спец. / Ю.П. Битяк,
В.В. Богуцкий, В.Н. Гаращук и др.; Под ред. проф. Ю.П. Битяка. — 2-е
изд., перераб. и доп. — Х.: Право, 2003. — 576 с.
3. Адміністративне право України .( Prawo administracyjne Ukrainy):
Підручник / За заг. ред. С.В. Ківалова. — Одеса: Юридична література,
2003. — 896 с.
4. Берлач А.І. Адміністративне право України .( Prawo administracyjne
Ukrainy): Навч. посіб. для дист. навч. – К.: Ун-т “Україна”, 2005. – 472 с.
5. Забарний Г.Г., Калюжний Р.А., Шкарупа В.К. Адміністративне право
України .( Prawo administracyjne Ukrainy): Навч. посіб. — К.: Вид.
ПАЛИВОДА А.В., 2003. — 212 с.
6. Васильев А. С. Административное право Украины.( Prawo
administracyjne Ukrainy(część ogólna)) (общая часть): Учебное пособие. —
Х.: Одисей, 2003. — 288 с.
6. Колпаков В.К., Кузьменко О.В. Адміністративне право України .(
Prawo administracyjne Ukrainy): Підручник. — К.: Юрінком Інтер, 2003. —
544 с.
Prawo administracyjne we Francji
1. Określenie i Źródła prawa administracyjnego Republiki Francuskiej
Prawo administracyjne jest to branża prawa, regulująca organizacje i działanie
organów administracji we Francji.
Źródła prawa administracyjnego:
1.Umowy międzynarodowe
2.Konstytucja Francji.
3.Prawo i akty prawne.
4.Akty normatywne i postanowienia władz lokalnych
5.Sądowa praktyka
2. Administracja publiczna we Francji
2.1. Administracja państwowa
а) Centralna administracja państwowa. Centralna administracja państwowa
obejmuje następujące podmioty zarządzania administracją – Prezydent, Premier i
ministrowie oraz rząd ( Rada Ministrów albo Rada Gabinetu).
Prezydent Francji. Zgodnie z Konstytucją Francji Prezydent posiada prawo do
mianowania Premiera i na jego wniosek innych członków rządu, a także podawać ich
do dymisji.
Premier i Rząd. Rząd Francji posiada osobliwa strukturę – w formie Rady
Ministrów, która łączy wszystkich członków pod kierownictwem prezydenta.
Ministerstwa. Liczba i kompetencje ministerstw nie jest stała, listę
ministerstw określa decyzja Prezydenta w trakcie formowania rządu.
b) Terytorialna administracja Państwowa. Terytorialna administracja
Państwowa składa się z regionów i państwowych służb lokalnych.
c) Państwowe Służby lokalne . Francuskie prawo określa je jako
„zewnętrzne” służby różnych ministerstw.
d ) Organy doradcze. Rada Państwa – Rządowy organ, działający jako doradca
władzy wykonawczej i wyższy organ administracyjnego sądownictwa.
Rada Ekonomiczna i Socjalna. Jej uprawnienia określa Konstytucja (art 6971), i również rozporządzenia 58-1360 z dnia 29 grudnia 1958 r.
2.2. Instytucje Publiczne:
Instytucja publiczna Francji- jest to osoba prawna prawa państwowego,
działanie której określają państwowe akty normatywne, funkcjonująca dla
dobra społeczeństwa.
Doktryna prawna Francji dzieli instytucje publiczne na 2 rodzaje:
- administracyjne instytucje publiczne,
- przemysłowe i handlowe instytucje publiczne.
3. Niezależne agencje.
Państwo może zlecić wykonanie niektórych zadań pewnym instytucjom
publicznym- niezależnym agencjom.
4. Akty administracyjne.
Rodzaje aktów administracyjnych
- akty Prezydenta i Premiera,
- akty ministrów,
- decyzje innych organów administracji.
5. Służba Państwowa we Francji. Państwowi urzędnicy we Francji – są to
przedstawicele państwa, jednostek lokalnych i instytucji publicznych, posiadają
status urzędnika państwowego.
6. Kontrola działalności administracji publicznej we Francji. Istnieją
następujące rodzaje kontroli:
- polityczna
- administracyjna
- sądowa
7. System organów administracyjnego sadownictwa we Francji:
1. Rada Państwa.
2. Sądy administracyjne ( zwykłe i apelacyjne).
3. Specjalistyczne administracyjne sądy
Bibliografia
1. Administrative law by William Wade. Sixth edition. Clarendon press. Oxford, 1998.
2. Gellhorn Ernest. Levin Administrative law and process / E. Gellhorn, M.
Ronald. -Westpublishing, 1997.
3. Административное право зарубежных стран(Prawo administracyjne
zagraniczne) : учеб. - М.: СПАРК, 2003.
5. Брэбан Г. Французское административное право(Francuskie prawo
administracyjne) / Г. Брэбан. - М.: Прогресс, 1988.
6. Граждан В. Д. Государственная гражданская служба(Państwowa
słuzba publiczna) : учеб. / В. Д. Граждан. -М.: КНОРУС, 2007.
8. Конституционное право зарубежных стран(Prawo konstytucyjne
zagraniczne) : хрестоматия. - Тамбов, 2006.
11. Старилов Ю. Н. Административная юстиция. Теория, история,
перспективы / Ю. Н. Старилов. - М., 2001.
12. Талапина Э. В. Административное право Франции
сегодня(Francuskie prawo administracyjne dziś) / Э. В. Талапина // Ежегодник
сравнительного правоведения. - М.: НОРМА, 2004.
14. ARENA Working Papers WP 02/26. J. P. Olsen. Towards a European
Administrative Space?: http://www.arena.uio.no/publications/wp02_26.htm
Prawo administracyjne Wielkiej Brytanii.
1. Określenie i Źródła prawa administracyjnego Wielkiej Brytanii.
W Wielkiej Brytanii przez dłuższy czas prawa administracyjnego nie
uznawano jako oddzielnej branży prawa. W Wielkiej Brytanii uważa się, iż
najważniejszym zadaniem prawa administracyjnego jest utrzymanie równowagi
pomiędzy efektywną władzą administracyjną i ochroną osób i społeczeństwa w
całości od nadużyć tej że władzy. Zgodnie z czym normy prawne powinny
określać granicy władzy administracyjnej, jej podmioty i procedura działania.
Źródła prawa administracyjnego Wielkiej Brytanii:
- akty prawne(ustawy)
- akty delegowane;
- ustawodawstwo delegowane;
- ustawodawstwo autonomiczne;
- precedens sądowy;
- niepisany zwyczaj konstytucyjny(konwencja)
- kodeksy zachowania.
System organów władzy wykonawczej Wielkiej Brytanii
1. Rząd. Rząd Wielkiej Brytanii posiada dość specyficzną strukturę:
Gabinet(właśnie Rząd) i oficjalny rząd.
2. Ministerstwa.
3. Korporacje publiczne. Rodzaje:
- korporacje departamentówії;
- korporacje;
- komercyjne spółki.
Służba Cywilna. W odróżnieniu od innych krajów z istniejącym
określeniem „publicznej” lub „państwowej” służby w dokumentach
normatywnych Wielkiej Brytanii używa się terminu „służba cywilna”.
Rodzaje służby cywilnej w Wielkiej Brytanii:
- wewnętrzna służba cywilna;
- dyplomatyczna(zewnętrzna) służba.
Kontrola działania administracji publicznej. W Wielkiej Brytanii istnieją
następujące formy kontroli administracji publicznej: trybunały administracyjne,
oddzielna kontrola sądowa i ombudsman.
1. Trybunały administracyjne. Procedura działania trybunałów jest
regulowana Ustawą „ O trybunałach i śledztwie) z 1992roku. Tradycyjnie
Trybunały administracyjne dzielimy na dwie duże grupy: trybunały w branży
zarządzania gospodarką ( podatkowe, przemysłowe, ziemskie, transportowe i
t.p.) oraz trybunały w branży socjalnej (medyczne, emerytalne, socjalne).
2. Oddzielna kontrola sądowa. Brytyjska kontrola sądowa administracji
opiera się na doktrynie «ultra vires», zgodnie z którą sąd przyjmuję zażalenie na
działanie administracji, przekraczającej kompetencje , przewidywane przez
prawo, lub kiedy instytucja działa w ramach swoich kompetencji ale
niepoprawnie stosuje normy prawne.
Rodzaje ochrony sądowej:
prywatno-prawne. Do nich zaliczamy zakaz sądowy - «injunction» oraz
nakaz deklaracyjny- «declaratory judgment».
Publiczno-prawne.
Do publiczno-prawnych rodzajów
«mandamus», «certiorary», «prohibition».
ochrony
zaliczamy:
nakazy
3. Ombudsman. Instytucja ombudsmana została zlegalizowana w w
Wielkiej Brytanii Ustawa o pełnomocniku parlamentarnym (komisarze) z
1967roku (Parliamentary Commissioner Act). Do kompetencji komisarza
parlamentarnego należą działanie wszystkich ministerstw i resortów, takich jak
agencje wykonawcze i quasi-autonomicznych organizacji pozarządowych.
Bibliografia:
1. Administrative law by William Wade. Sixth edition. Clarendon press. Oxford, 1998.
2. Gellhorn Ernest. Levin Administrative law and process / E. Gellhorn, M.
Ronald. -Westpublishing, 1997.
3. Административное право зарубежных стран(Prawo administracyjne
zagraniczne) : учеб. - М.: СПАРК, 2003.
4. Бойцова В. В. Правовые средства защиты в публичном праве
Великобритании( Środki ochrony prawnej w prawie publicznym Wielkiej
Brytanii) / В. В. Бойцова// Правоведение. - 1994. - № 3.
5. Граждан В. Д. Государственная гражданская служба(Państwowa
słuzba publiczna) : учеб. / В. Д. Граждан. -М.: КНОРУС, 2007.
6. Конституционное право зарубежных стран (Prawo konstytucyjne
zagraniczne): хрестоматия. - Тамбов, 2006.
7. Мишин А. А. Конституционное (государственное) право зарубежных
стран (Prawo konstytucyjne(państwowe) zagraniczne) учеб. / А. А. Мишин. М., 1996.
8. Старилов Ю. Н. Административная юстиция. Теория, история,
перспективы /(Sądownictwo administracyjne. Teoria, historia, perspektywy)
Ю. Н. Старилов. - М., 2001.
9. Тимофеев М. Т. Институт омбудсмана в Великобритании и
Ирландии: контроль, основанный на сотрудничестве ( Instytucja
ombudsmana w Wielkiej Brytanii i Irlandii: kontrola, opierająca się na
współpracy) / М. Т. Тимофеев. - М.: Новая юстиция, 2006.
10. ARENA Working Papers WP 02/26. J. P. Olsen. Towards a European
Administrative Space?: http://www.arena.uio.no/publications/wp02_26.htm
Prawo administracyjne- Włochy
1. Określenie i Źródła prawa administracyjnego Włoch.
Dla Włoch ,zarówno jak i w innych krajach, należących do systemu prawa
romańsko-germańskiego
charakterystyczna
jest
transformacja
prawa
administracyjnego, reglamentującego charakter funkcjonowania organów władzy
publicznej w samodzielną branżę prawa publicznego. Dla włoskiego prawa
charakterystyczna jest też znaczna zmiana zakresu i podmiotu regulacji prawnej,
zwłaszcza po uchwaleniu w 1947roku Konstytucji.
Cechą charakterystyczną systemu prawnego Włoch jest posiadanie
specjalnego aktu normatywnego, który określa hierarchię źródeł prawa, według
którego są to ustawy, regulaminy, normy korporacyjne i zwyczaj.
2. Administracja publiczna
We Włoszech niema specjalnej ustawy o administracji centralnej, lub
organizacji i funkcjonowaniu administracji publicznej. Bardzo ogólnie procedura i
zasady formowania instytucji państwowych, wyboru obsady i organizacji
działania określa art.97 Konstytucji: instytucje tworzone są na podstawie
zapisów prawnych.
Do organów administracji publicznej zaliczamy struktury, różniące się
organizacją i zakresem upoważnień: Kancelaria Rady Ministrów, ministerstwa i
komitety międzyministerialne, krajowe i wyższe rady, niezawisłe agencje i
administracje, służby autonomiczne.
3. Służba państwowa
Kluczowe elementy słuzby państwowej zostały określone na mocy decyzji
organów sądownictwa administracyjnego. Naprzykład: pracodawcą jest organ
administracji publicznej, mianowanie na stanowisko następuje na podstawie
formalnego aktu danego organu, prowadzone działania wynikają z zadań danej
instytucji i mają stały charakter, podstawą dla takiej relacji jest funkcjonalne i
hierarchiczne podporządkowanie, uposażenie pracowników określa ustawa i
regulamin.
4. Lokalne i regionalne samorządy.
Po uchwale konstytucji 1947 roku we Włoszech został wprowadzony
trzypoziomowy system administracji: poziom miejski - gminy i prowincje –
region. Ten kraj posiada typowe cechy francuskiego modelu samorządów. Lecz
należy pamiętać, że we Włoszech opracowany został własny model administracji
terytorialnej, bazującej się
na zasadach 1. decentralizacji politycznej i
autonomiczności lokalnych zgrupowań w ramach jedynego państwa. (art.5
Konstytucji)
5. Kontrola działalności administracji publicznej
We włoskim prawie istnieje dość rozgałęziony system kontroli zgodności z
prawem działań administracji publicznej. Szczególne miejsce zajmują Izba
Rachunkowa i Rada Państwowa, kluczowe funkcje których są na poziomie
Konstytucji. mimo iż Ustawa zasadnicza zalicza je do pomocniczych organów,
posiadają one i funkcje jurysdykcji , co wyjaśnia ich niezależność od rządu ( ust3
art.100 Konstytucji). We Włoszech rozróżniamy zwykłe i specjalne organy
sądownictwa administracyjnego. Pierwsze to trybunały administracyjne,
działające na podstawie Ustawy nr 1034 z dn. 6 grudnia 1971 roku dot.
tworzenia regionalnych sądów administracyjnych. Specjalizowany organ – to
Izba Rachunkowa- zajmuje się publicznymi raportami, Centralna Komisja
podatkowa(skarbowa) oraz odpowiednie komisje – w kwestiach sporów
pomiędzy płatnikami podatków i organami finansowymi; Trybunał najwyższy i
regionalne trybunały morza terytorialnego – dotyczy gospodarki wodnej.
Bibliografia
1.Giannini M.S. Istituzloni di diritto amministrativo. - Milano, 1981. P. 3.
2. Sorrentino E Le fonti del diritto // Manuale di diritto pubbSico. Bologna, 1994. P. 125.
3. PredieriA, ftmidmtt del Сот1фо dei Ministri // Estratto della
Enciclopedia giuridica. -Roma, 1991. P. 3.
4. Pastori G. La pubbSica ammiriistrazione // Manuale di diritto pubblico. P.
519.
5. Constituzione e stmttura del Governo. La riforma dei ministeri. - Padova,
1984. P. 2. P. 234.
6. Structure et fonctionnement de la democratie locale et regionale. Italie. Strasbourg, 1993. P. 6.