Sytuacja osób niepełnosprawnych na rynku pracy

advertisement
Systemy zatrudniania osób
z niepełnosprawnością w Europie
i w Polsce
Arkadiusz Stefański
Jakub Wojciechowski
Gdynia, dnia 15.12.2014r.
Raoul Follereau
„Człowiek nie jest prawdziwie człowiekiem, jeżeli nie
jest wolnym. Nie jest wolnym, jeżeli nie pracuje.’’
Aktywność zawodowa- stanowi znaczny okres życia każdego człowieka.
Dla wielu ludzi ma duże znaczenie:
• Daje możliwości realizacji siebie
• Autonomicznego rozwoju
• Podnosi poczucie wartości
• Daje możliwości stabilizacji i niezależnego życia
• Jest głównym źródłem utrzymania
• Często jest głównym sensem życia
Przez nią chcemy się rozwijać i realizować swoje plany i aspiracje życiowe.
Sytuacja osób niepełnosprawnych na rynku pracy
•
Osoby niepełnosprawne nie mają takich samych
szans na zatrudnienie, jak osoby sprawne.
•
Pracodawca zatrudniający ON bierze pod uwagę
konieczność poniesienia dodatkowych kosztów
na adaptację miejsca pracy lub kosztów
mniejszej produkcji.
•
W większości państw UE powstały systemy
kompensacji kosztów dla pracodawców
zatrudniających ON ze środków publicznych.
•
Statystyki
dotyczące
środowiska
osób
niepełnosprawnych z różnych krajów UE są
często trudno porównywalne. Liczba ON
określana w różnych zestawieniach zależy od
definicji niepełnosprawności.
•
W Polsce większość ON jest bierna zawodowo
Sytuacja osób niepełnosprawnych na rynku pracy
•
•
•
•
•
W państwach Unii Europejskiej nie istnieje
jedna definicja niepełnosprawności (w jednym
państwie istnieje kilka definicji, formułowanych
w różnych celach, np. na potrzeby rehabilitacji
społecznej lub zawodowej, opieki medycznej,
pomocy społecznej itp.)
W większości państw UE niepełnosprawność
definiuje się w odniesieniu do barier, jakie
napotyka w życiu ON. Stopień
niepełnosprawności najczęściej określa się
poprzez poziom obniżenia sprawności
funkcjonalnej (od 20 do 100%).
Koncepcja pomocy społecznej i ustawodawstwa
w niektórych krajach powoduje włączanie ON
do innych grup narażonych na dyskryminację
i wykluczenie
Oferty pracy dla tych grup muszą być
zintegrowane i powinny uwzględniać potrzeby
oraz trudności każdej grupy oddzielnie.
Wymagania powinny spełniać m.in. tworzone
spółdzielnie socjalne. (np. Gdynia -TSS ARKA)
Polityka krajów członkowskich Unii Europejskiej
•
Państwa UE są odpowiedzialne za
kreowanie i przestrzeganie polityki
zatrudnienia osób niepełnosprawnych.
W każdym z nich rozwiązania są inne:
adekwatne do sytuacji społecznopolitycznej danego kraju.
•
Można wyróżnić trzy ogólne sposoby
interwencji w zakresie wspomagania
zatrudnienia osób niepełnosprawnych:
-regulacje,
-rekompensaty
-zastępowanie
Regulacje
Oznaczają oddziaływanie poprzez nakazy,
zakazy, odpowiednie warunki oraz środki
ochrony.
Można do nich zaliczyć m.in.:
- system kwotowy – obowiązek ogólny
zatrudniania określonej liczby osób
niepełnosprawnych, wyrażony najczęściej
w procencie osób zatrudnionych
- opodatkowanie pracodawców, którzy nie
wywiązują się z zasad systemu kwotowego
- ochronę przed zwolnieniem z pracy
- systemy przeciwdziałania dyskryminacji
- powołanie instytucji rzecznika osób
niepełnosprawnych.
Rekompensaty
Mają na celu zapewnienie
konkurencyjności na rynku pracy OzN
poprzez środki finansowe, materialne lub
wsparcie bezpośrednie.
Do tej grupy interwencji można zaliczyć
m.in.:
- rehabilitację zawodową i społeczną
- dostosowanie stanowiska pracy do
możliwości i potrzeb osoby
niepełnosprawnej
- dotowanie zatrudnienia
- wspomaganie zatrudnienia.
Zastępowanie
To tworzenie miejsc pracy dla osób
niepełnosprawnych w specjalnie
dostosowanych, wydzielonych
instytucjach publicznych oraz w ośrodkach
zatrudnienia chronionego.
Jednym z najważniejszych elementów
polityki wyrównania szans osób
niepełnosprawnych są programy
wspierające zatrudnienie na otwartym
rynku pracy oraz w miejscach wyłączonych
z rynku konkurencyjnego – zatrudnienie
chronione.
Zatrudnienie chronione
• Istnieje wiele form zależnie od systemów rynkowych danego państwa czy instytucji
tworzących chronione miejsca pracy (osoby fizyczne, administracja publiczna,
organizacje pozarządowe).
• Można wyróżnić cztery główne obszary związane z zatrudnieniem chronionym:
szkolenie zawodowe, rehabilitację zawodową, zatrudnienie oraz poradnictwo.
• W państwach UE zatrudnienie chronione jest domeną niewielkich podmiotów
gospodarczych, ale są również kraje (Szwecja, Wielka Brytania), gdzie występuje
wyraźna dominacja jednej organizacji.
• W miarę możliwości indywidualnych ukierunkowuje się osoby niepełnosprawne na
traktowanie pracy w obszarach zatrudnienia chronionego jako okres przejściowy
prowadzący do zatrudnienia na wolnym rynku pracy.
Zatrudnienie chronione
• W zależności od sytuacji finansowej państw wysokość dofinansowania zatrudnienia
chronionego jest bardzo różna. Głównym źródłem finansowania jest najczęściej
sektor publiczny: budżet centralny państw lub władze regionalne i lokalne.
• W niektórych państwach występują łączone drogi dystrybucji finansowania
(„centralno-lokalne”). Najczęściej dofinansowanie przeznaczane jest na częściowe
lub całościowe pokrycie wynagrodzeń osób niepełnosprawnych (normowane np.
w postaci wynagrodzenia minimalnego), choć rozwiązania szczegółowe są
zróżnicowane.
• Poza dofinansowaniem wynagrodzenia osoby niepełnosprawne zatrudnione
w systemie pracy chronionej otrzymują dodatkowe formy wsparcia, takie jak:
refundowany lub bezpłatny transport do pracy, ubrania robocze i środki ochrony
osobistej, posiłki, a czasem nawet pokrycie kosztów zmiany miejsca zamieszkania.
Otwarty rynek pracy
• Zatrudnienie ON na wolnym, konkurencyjnym rynku pracy, jest wspierane przez
różne formy oddziaływań i zachęt: szkolenia zawodowe, staże, dotowanie
zatrudnienia, zachęty podatkowe (ulgi) sprzyjające rozpoczęciu działalności
gospodarczej.
• Aby wyrównać szanse OzN na wolnym rynku pracy, wprowadza się często tzw.
system kwotowy, który polega na nałożeniu, na mocy aktu prawnego obowiązku
zatrudniania określonego odsetka osób niepełnosprawnych.
• W krajach członkowskich UE wysokość kwot waha się od 2 do 7% (często różnicuje
się kwoty dla sektora publicznego i prywatnego).
• W wielu krajach ustala się minimalną wielkość zatrudnienia w firmie, decydującą
o obowiązku stosowania systemu kwotowego (np. we Włoszech 6-procentowy
system kwotowy obowiązuje w firmach prywatnych zatrudniających co najmniej 35
pracowników).
Wskaźniki zatrudnienia dla osób niepełnosprawnych i zdrowych w wieku 20–64 lat, dane za 2009 r.
•
•
•
•
IE – Irlandia, MT – Malta, HU – Węgry, IT – Włochy, ES – Hiszpania, RO – Rumunia, PL – Polska, LV – Litwa, EL – Grecja, SI – Słowenia, BE – Belgia, EU – Unia
Europejska, LU – Luksemburg, AT – Austria, CZ – Czechy, LT – Litwa, FR – Francja, PT – Portugalia, BG – Bułgaria, SK – Słowacja, EE – Estonia, CY – Cypr,
DE – Niemcy, FI – Finlandia, NL – Holandia, UK – Wielka Brytania, DK – Dania, SE – Szwecja.
With disabilities – osoby z niepełnosprawnościami
Without disabilities – osoby bez niepełnosprawności
Target – cel do osiągnięcia
Źródło: EU-SILC 2009
Procentowy wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wieku 16-64 lat w ogólnej
populacji osób niepełnosprawnych w latach 2005 – 2013, dane średnioroczne (%)
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie danych GUS-u
Opracowano na podstawie wyników Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (GUS BAEL) za trzy pierwsze kwartały roku 2013..
Modele zatrudniania osób z niepełnosprawnością
w wybranych krajach UE
•Austria
•Belgia
•Finlandia
•Hiszpania
•Irlandia
•Niemcy
•Szwecja
Wsparcie zatrudnienia ON w Austrii:
•
•
•
•
•
•
•
•
dofinansowanie wynagrodzenia– maks. do 50%
wynagrodzenia
dofinansowanie szkolenia zawodowego w postaci
dodatku wypłacanego przedsiębiorcom
zatrudniającym niepełnosprawnych praktykantów.
dodatkowe dofinansowanie za kupno i wykorzystanie
dóbr wyprodukowanych przez osoby niepełnosprawne
nakłady na adaptację stanowisk pracy do potrzeb ON
dofinansowanie szkolenia zawodowego –
przedsiębiorstwa szkolące ON otrzymują dodatek
finansowy
wsparcie podjęcia działalności gospodarczej – OzN
może otrzymać wsparcie finansowe z Funduszu
Podatku Kompensacyjnego
wsparcie podjęcia nauki na studiach wyższych i praktyk
zawodowych – ON mogą uzyskać wsparcie podczas
odbywania studiów bądź praktyki zawodowej
wsparcie poszukiwań zatrudnienia – pomoc ON
w poszukiwaniu odpowiedniego miejsca pracy oraz
wsparcie w celu pokonania problemów w miejscu
pracy
Wsparcie zatrudnienia ON w Belgii:
•
•
•
•
•
szkolenia zawodowe ON
dofinansowanie wynagrodzenia –może
pokrywać do 50% wynagrodzenia
zatrudnienie wspomagane
granty i pomoc finansowa dla osób
niepełnosprawnych, które podejmują
samozatrudnienie – w małym stopniu
wykorzystywane
zatrudnienie chronione – ma miejsce
w zakładach pracy chronionej.
Wsparcie zatrudnienia ON w Finlandii:
•
•
•
•
•
•
•
specjalne kształcenie i szkolenia – fiński system
zapewnia szerokie możliwości kształcenia OzN zarówno
w placówkach specjalnych, jak i ogólnodostępnych
próbne zatrudnienie, przysposobienie do pracy –mają
najczęściej miejsce w ośrodkach pracy w instytucjach
rehabilitacji zawodowej. Finansowane są przez urzędy
pracy oraz programy ubezpieczeń społecznych
dodatek dla ON powiązany z zatrudnieniem – dodatek
ma wspierać uczestnictwo OzN w rynku pracy i może
być wypłacany podczas pracy, szkolenia
przygotowującego do pracy, jak również okresu
bezrobocia
zatrudnienie wspomagane – w 1998 roku
wprowadzono pierwsze pilotażowe formy zatrudnienia
wspomaganego, opartego na modelu anglosaskim
dostosowanie miejsca pracy – ON są uprawnione do
adaptacji miejsca pracy i dostosowania warunków
pracy. Mimo że program ten istnieje już od dłuższego
czasu, korzysta z niego niewiele osób
dodatek inwestycyjny dla niepełnosprawnych
przedsiębiorców – wypłacany w postaci pojedynczej
wypłaty na inwestycje konieczne do rozpoczęcia
działalności gospodarczej bądź jej kontynuacji
zatrudnienie chronione
Wsparcie zatrudnienia ON w Hiszpanii:
•
•
•
•
•
•
•
•
umowy o zatrudnienie dla ON– firma zatrudniająca
OzN na czas nieokreślony otrzymuje ulgę w składkach
na ubezpieczenie społeczne oraz w podatku od
przedsiębiorstw. Pracodawca może starać się o dotacje
na dostosowanie miejsca pracy
umowy krótkoterminowe dla ON– zmniejszenie
składek na ubezpieczenie społeczne
integracja ON przez samozatrudnienie – program dla
OzN chcących rozpocząć działalność gospodarczą
pomoc finansowa dla Specjalnych Centrów
Zatrudnienia – przeznaczona dla organizacji mających
odpowiedni status. Wsparcie ma formę finansowania
projektów tworzenia miejsc pracy w Centrach
kontrakty szkoleniowe dla ON, w ramach których
istnieje możliwość obniżki składek na ubezpieczenia
społeczne.
dotacje dla pracodawców, którzy podejmują działania
poprawiające zdolność do pracy swojego pracownika
poprzez szkolenie lub adaptację miejsca pracy wypłata na koszty szkolenia bądź adaptacji miejsca
pracy
ON otrzymuje dofinansowanie podczas szkolenia bądź
praktyki zawodowej
Wsparcie zatrudnienia ON w Hiszpanii:
•
•
•
•
•
•
•
•
ON może uzyskać wsparcie na szkolenia zawodowe,
edukację i poradnictwo zawodowe
ON może pracować na zasadzie próbnego zatrudnienia
przez krótki okres bez żadnego kosztu dla pracodawcy
niepełnosprawny pracownik może otrzymać wsparcie
na pokrycie kosztów transportu
ON może otrzymać szkolenie poprawiające
umiejętności konieczne w pracy (przed uzyskaniem
zatrudnienia) oraz osobiste poradnictwo przez
pierwsze trzy lata pracy
wsparcie komunikacji społecznej dla osób
niesłyszących; chodzi o dotacje na środki techniczne
umożliwiające osobom niesłyszącym porozumiewanie
się z otoczeniem
wsparcie finansowe dla samozatrudnionych osób
niepełnosprawnych
kredyt dla osób niepełnosprawnych, które
rozpoczynają własną działalność gospodarczą
osoba niepełnosprawna może otrzymać talon, który
może wykorzystywać do opłacenia usług
rehabilitacyjnych według własnego wyboru.
Wsparcie zatrudnienia ON w Irlandii:
•
•
•
•
program wsparcia zatrudnienia, którego celem jest
wyrównanie obniżonej produktywności
niepełnosprawnego pracownika. Zatrudnienie
dokonuje się na zwykłych warunkach, natomiast Urząd
Zatrudnienia i Szkoleń wypłaca pracodawcy część jego
wynagrodzenia (od 20 do 50% po ustaleniu przez
pracownika, pracodawcę i Urząd)
grant na rzecz adaptacji miejsca pracy oraz na koszty
dodatkowego wyposażenia zarówno dla pracodawców,
jak i samozatrudnionych. Maksymalna wysokość
dofinansowania wynosi 6 348,70 euro
grant na osobistego lektora dla osób niewidomych
bądź ze znacznym upośledzeniem wzroku. Dzięki
niemu istnieje możliwość zatrudnienia na okres do 16
tygodni osoby, która czyta jej materiały związane
z poszukiwaniem pracy
grant na tłumacza podczas rozmowy kwalifikacyjnej,
skierowany do osób z zaburzeniami mowy bądź słuchu.
Wsparcie zatrudnienia ON w Niemczech:
•
•
•
•
•
centra szkolenia zawodowego - funkcjonuje sieć 52
takich centrów, szkolących w 190 zawodach i zdolnych
przyjąć około 12 000 uczniów
centra promocji zawodowej. Skierowane do dorosłych
ON, oferujące programy rehabilitacji zawodowej. 27
takich centrów oferuje 180 różnych kursów i może
przyjąć do 15 000 uczniów
zatrudnienie dotowane. Obejmuje pomoc w formie
zwrotu do 70% kosztów wynagrodzenia przez okres 1224 miesięcy
projekty integracyjne przyznawane firmom, zakładowi
bądź nawet części zakładu, w którym zatrudnionych
jest 25–50% osób niepełnosprawnych. Dzięki nim
można uzyskać finansowanie na modernizację
i zwiększenie liczby miejsc pracy oraz na doradztwo
w zakresie zarządzania
kontrakty integracyjne, których celem jest próbne
zatrudnienie osoby niepełnosprawnej. Kontrakt
podpisywany jest na okres od 2 tygodni do 6 miesięcy,
każda ze stron może w dowolnym momencie
zrezygnować z kontynuacji.
Wsparcie zatrudnienia ON w Szwecji:
•
•
•
•
•
•
praca z dotowanym wynagrodzeniem – zatrudnianie
ON na normalnych zasadach z pokryciem części
wynagrodzenia przez budżet państwa. Wysokość
dofinansowania jest uzgadniana z urzędem pracy
zatrudnienie wspomagane – dzięki niemu
wynagrodzenie osoby asystującej niepełnosprawnemu
pracownikowi jest pokrywane przez okres do 6
miesięcy po podjęciu pracy
instytuty zatrudnienia AMI – ich głównym zadaniem są
szkolenia i poradnictwo zawodowe
wsparcie finansowe na rozpoczęcie działalności
gospodarczej dla osób ON
– maksymalna kwota wynosi ok. 6 500 euro
wsparcie finansowe przeznaczone na dostosowanie
miejsca pracy, zakup wyposażenia
i narzędzi potrzebnych do pracy
zatrudnienie chronione w sektorze publicznym (OSA) –
skierowane przede wszystkim do osób, których
niepełnosprawność jest związana z trudnościami
w przystosowaniu społecznym.
TROCHĘ STATYSTYK…
DANE Z SYSTEMU OBSŁUGI DOFINANSOWAŃ I REFUNDACJI PFRON
• W Systemie Obsługi Dofinansowań i Refundacji (SODiR), prowadzonym
przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, w końcu
grudnia 2013 r. zarejestrowanych było łącznie 251,2 tys. osób
niepełnosprawnych, w tym 84,4 tys. osób zatrudnionych na otwartym
rynku pracy i 166,8 tys. osób pracujących w zakładach pracy chronionej.
• W ciągu 2013 roku pracodawcy zgłosili do urzędów pracy 59,3 tys. ofert
pracy dla osób niepełnosprawnych. W stosunku do roku ubiegłego liczba
ofert pracy dla osób niepełnosprawnych zwiększyła się o 8,5%
Co przeszkadza pracodawcom w zatrudnianiu osób z
niepełnosprawnością?
• Niewiedza i brak informacji (dotycząca choćby możliwości uzyskania
dofinansowania do wynagrodzenia, przystosowaniem stanowiska pracy –
to nie muszą być dodatkowe koszty po stronie pracodawcy)
• Stereotypy (pracodawcy obawiają się niskiego i nieadekwatnego poziomu
kwalifikacji i umiejętności ON, stereotypy dotyczą tego, kim jest osoba
niepełnosprawna, jakim jest pracownikiem i jakie są konsekwencje jej
zatrudnienia. Powodują one, że wielu pracodawców, nie mając nigdy
bliższych kontaktów z osobami z niepełnosprawnością, z góry wyklucza
możliwość ich zatrudnienia. Istotnym czynnikiem wpływającym na
zatrudnienie lub nie OzN jest także rodzaj niepełnosprawności)
• Niedostosowanie infrastruktury technicznej (szczególnie małe zakłady, ale
nie tylko)
Jak radzą sobie inni?
INNE MYŚLENIE
•
Różnice wynikają z tego, że w większości krajów Europy Zachodniej obecność
niepełnosprawnych w zakładach pracy traktowana jest jako coś oczywistego.
Niepełnosprawni pracownicy traktowani są jak każdy inny członek zespołu. Akcent
położony jest nie na rodzaj ich niesprawności, ale na jakość wykonywanej pracy
i wywiązywanie się z powierzonych obowiązków. Właśnie taki sposób postrzegania
osoby niepełnosprawnej przez potencjalnych pracodawców wydaje się kluczowy
dla zmian w ich sytuacji na polskim rynku pracy.
Jakie korzyści może przynieść zatrudnienie OzN
• 1. zwolnienie z wpłat na PFRON;
• 2. miesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika
niepełnosprawnego;
• 3. zwrot kosztów przystosowania stanowiska pracy;
• 4. zwrot kosztów wyposażenia stanowiska pracy osoby niepełnosprawnej;
• 5. zwrot kosztów szkolenia pracownika niepełnosprawnego;
• 6. zwrot kosztów zatrudnienia pracownika pomagającego pracownikowi
niepełnosprawnemu w pracy.
Limity zatrudnienia osób niepełnosprawnych – obowiązkowe
wpłaty i zwolnienia z wpłat na PFRON
• Pracodawca zatrudniający, co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na
pełny wymiar czasu pracy jest zobowiązany do zatrudniania osób
niepełnosprawnych w wysokości 6% ogółu zatrudnionych. Jeśli tego nie
robi, to za każdą niezatrudnioną osobę płaci karę w wysokości kwoty
stanowiącej iloczyn 40,65% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia
i liczby pracowników.* (za IX,X,XI 2014 pmw w gospodarce wynosi
3739,97 zł).
• 2. Z wpłat, o których mowa w pkt.1, zwolnieni są pracodawcy, u których
wskaźnik zatrudnienia wynosi, co najmniej 6%.
Przykład:
• Przedsiębiorstwo zatrudniające na umowę o pracę 100 osób i nie zatrudnia
osób z niepełnosprawnością płaci, co roku ponad 100 tys. zł. :
100 pracowników – 6% zatrudnienia OzN = 6 OzN
• 40,65% x 3739,97 zł = 1520,30 x 6 OzN = 9.121,80 x 12 m-cy = 109.461,60
• przy zatrudnieniu 1 OzN oszczędności:
40,65% x 3739,97 zł =1520,30 x 1 OzN x 12 m-cy = 18.243,60
•
•
WAŻNE: rozporządzeniu ministra pracy i polityki socjalnej z dnia 18 września 1998
r. w sprawie rodzajów schorzeń uzasadniających obniżenie wskaźnika zatrudnienia
osób niepełnosprawnych oraz sposobu jego obniżania określono rodzaje schorzeń
osób niepełnosprawnych, które pozwalają na obniżenie wskaźnika zatrudnienia
osób niepełnosprawnych – mówiąc inaczej: zatrudniając ON ze schorzeniem
specjalnym przy wyliczaniu wskaźnika ogółu zatrudnionych ON liczymy tę osobę
nie jako 1, a 1,5.
Schorzenia specjalne: choroba Parkinsona, stwardnienie rozsiane, paraplegia,
tetraplegia, hemiplegia, znaczne upośledzenie widzenia (ślepota) oraz
niedowidzenie, głuchota i głuchoniemota, nosicielstwo wirusa HIV oraz choroba
AIDS, epilepsja, przewlekłe choroby psychiczne, upośledzenie umysłowe,
miastenia, późne powikłania cukrzycy.
System Obsługi Dofinansowań i Refundacji (SODiR)
Komu przysługuje dofinansowanie z SODiR?
• pracodawcy prowadzącemu zakład pracy chronionej
• pracodawcy zatrudniającemu w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy
mniej niż 25 pracowników
• pracodawcy zatrudniającemu, co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu
na pełny wymiar czasu pracy i osiągającemu wskaźnik zatrudnienia osób
niepełnosprawnych, co najmniej 6%.
Dofinansowanie nie przysługuje pracodawcom nieosiągającym wskaźnika
zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości, co najmniej 6%,
a także pracodawcom, którzy posiadają zaległości w zobowiązaniach
wobec Funduszu przekraczających 100zł.
Na kogo przysługuje dofinansowanie z SODiR?
•
Dofinansowanie przysługuje na osoby niepełnosprawne posiadające ważne
orzeczenie o niepełnosprawności (bądź orzeczenie równoważne). Dofinansowanie
nie przysługuje na pracowników zaliczonych do umiarkowanego lub lekkiego
stopnia niepełnosprawności, którzy mają ustalone prawo do emerytury.
Kwota miesięcznego dofinansowania do wynagrodzenia zależy od:
• wymiaru czasu pracy pracownika (! MUSI TO BYĆ UMOWA O PRACĘ)
• stopnia niepełnosprawności zatrudnionego
• szczególnych schorzeń zatrudnionego (chorobę psychiczną (02-P), upośledzenie
umysłowe(01-U), całościowe zaburzenia rozwojowe (12-C),epilepsję (06-E),
niewidomych (04-O).
Maksymalne kwoty refundacji do wynagrodzenia pracownika
niepełnosprawnego - od II kwartału 2014 r.
Stopień
niepełnosprawności
Kwota dofinansowania bez Kwota dofinansowania ze
schorzeń specjalnych
schorzeniem specjalnym
Znaczny
1800 zł
2400 zł
Umiarkowany
1125 zł
1725 zł
Lekki
450 zł
1050 zł
Pracodawca prowadzący działalność gospodarczą może maksymalnie
otrzymać z PFRON kwotę stanowiącą 75% kosztów płacy osoby
niepełnosprawnej (wynagrodzenie brutto brutto). Natomiast nie większą niż
kwoty w tabeli. Dla pracodawcy nie prowadzącego działalności
gospodarczej kwota dofinansowania nie może przekroczyć 90% kosztów
płacy.
• Przykład: Pracodawca otwartego rynku pracy w styczniu 2014 roku
zatrudnia osobę z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności
i schorzeniem specjalnym (choroba psychiczna). Płaci jej płacę minimalną,
czyli 1680 złotych brutto. Koszty płacy (tzw. brutto brutto) tego
pracodawcy wynoszą 2028,43 zł. Z PFRON będzie mógł otrzymać
dofinansowanie w wysokości 1521,32 zł (75% kosztów płacy). Gdyby ten
sam pracodawca tą samą osobę wynagradzał na poziomie 4 000zł brutto
wówczas koszty płacy to ok. 4840 zł i pracodawca otrzyma 2400 zł
refundacji, (czyli maksymalna możliwa w tej sytuacji).
O czym trzeba pamiętać starając się o refundację
wynagrodzenia
•
•
•
•
•
•
Efekt zachęty - metodą ilościową albo jakościową (za wypowiedzeniem złożonym przez
pracownika; na mocy porozumienia stron; wskutek przejścia pracownika na rentę z tytułu
niezdolności do pracy; z upływem czasu, na który została zawarta; z dniem ukończenia pracy,
dla której wykonania była zawarta; wygaśnięcia umowy o pracę; zmniejszenia wymiaru czasu
pracy pracownika - na jego wniosek.
Rejestracja wnioskodawca jest zobowiązany przekazać (do 25-go dnia kolejnego miesiąca)
wraz z pierwszym wnioskiem Wn-D i miesięczną informacją o wynagrodzeniach, zatrudnieniu
i stopniach niepełnosprawności pracowników niepełnosprawnych INF-D-P (osobiście lub
pocztą do Centrali PFRON w W-wie ); aktualne zaświadczenie o wpisie do ewidencji
działalności gosp., decyzję NIP i zaświadczenie o nadaniu REGON, ewentualne upoważnienie
osoby do składania dokumentów w imieniu pracodawcy. Dodatkowo w przypadku
prowadzenia działalności gospodarczej pracodawca składa Formularz Inf-0-PP
Biuro Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Al. Jana Pawła II 13, 00828 Warszawa
Przekazanie wynagrodzenia przelewem
m
UPRAWNIENIA OzN
•
•
•
•
•
Prawo do krótszego czasu pracy
Uprawnienie do dodatkowej przerwy w pracy (Osoba niepełnosprawna ma prawo do
dodatkowej przerwy w pracy na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek. Czas przerwy
wynosi 15 min. i jest wliczany do czasu pracy.)
Prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego (Osobie zaliczonej do znacznego lub
umiarkowanego stopnia niepełnosprawności przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy
w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym. Prawo do pierwszego urlopu
dodatkowego osoba ta nabywa po przepracowaniu jednego roku po dniu zaliczenia jej do
jednego z tych stopni niepełnosprawności)
Prawo do korzystania ze zwolnienia od pracy
Osoba o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ma prawo do zwolnienia od
pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia w wymiarze do 21 dni roboczych w celu
uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym, nie częściej niż raz w roku
! Pracodawca nie może żądać, aby pracownik z niepełnosprawnością wyjeżdżał na turnus
w okresie urlopu wypoczynkowego.
WARTO WIEDZIEĆ
•
OzN może zarabiać tyle ile wynegocjuje z pracodawcą. Od 1 stycznia 2014 r.
minimalne wynagrodzenie wynosi 1680 zł
•
Nie ma zakazu pracy dla ON pobierających rentę z tytułu niezdolności do pracy.
Zatrudnienie musi być po prostu adekwatne do stanu zdrowia
•
Zawieszenie renty w części lub w całości zależy od wysokości przychodu brutto
rencisty. Po osiągnięciu przychodu w kwocie przekraczającej 70% przeciętnego
miesięcznego wynagrodzenia świadczenie ulega zmniejszeniu, zaś przekroczenie
130% tej kwoty powoduje zawieszenie.
PAMIĘTAJMY
•
•
•
•
Zatrudnianie OzN polegać ma nie na samym zatrudnianiu OzN, ale na zatrudnieniu
wykwalifikowanych, dobrych pracowników;
Sytuacja na rynku pracy jest trudna, ale jednocześnie coraz trudniej zidentyfikować
wykwalifikowanych pracowników. Rekrutacja jest coraz trudniejsza, lojalność
pracowników także – nie należy zatem omijać tak dużej grupy potencjalnych
kandydatów na pracowników;
Różnorodność w środowisku pracy powinna m. in. uwzględniać zatrudnianie OzN
OzN mogą być cennymi pracownikami także ze względu na fakt, że stawiają czoło
wyzwaniom i pokonują je każdego dnia – wnoszą kreatywność opartą na tym czego
się nauczyli przez rozwiązywanie problemów związanych z ich obciążeniami.
DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ 
Download