This copy is for personal use only - distribution prohibited

ibu
tio
np
roh
This copy is for person
on
ly -
Kazimierz Sawicki
Wprowadzenie
se
is c
op
y is
for
pe
rso
na
lu
Spośród kilku funkcji spełnianych przez rachunkowość jednostki – za podstawową uznaje się funkcję informacyjną. Inne funkcje traktuje się jako
funkcje szczegółowe lub drugorzędne (Kiziukiewicz, 2008, s. 14–15; Messner,
Pfaff, 2010, s. 13). Wykonywanie funkcji informacyjnej rachunkowości odbywa się głównie w postaci sprawozdań finansowych sporządzanych i przesyłanych lub udostępnianych zainteresowanym odbiorcom.
Cel sprawozdań finansowych określa Ustawa o rachunkowości (Ustawa,
1994) oraz Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej
(MSSF 2004). Zawarte w nich (s. 58–59) sformułowania wskazują, że celem
sprawozdań finansowych jest dostarczenie informacji o sytuacji finansowej,
wynikach działalności oraz zmianach sytuacji finansowej jednostki, które
będą użyteczne dla szerokiego kręgu użytkowników przy podejmowaniu decyzji gospodarczych. Mimo że sprawozdania finansowe są przeznaczone przede wszystkim dla interesariuszy zewnętrznych, to przedstawiają również, jak
kierownictwo jednostki zarządza nią, ocenia jej majątek oraz jaka jest odpowiedzialność kierownictwa, pośrednio także organów nadzorczych
i administrujących, za powierzone jednostce zasoby. Sprawozdania finansowe
nie zapewniają użytkownikom wszystkich informacji potrzebnych do podejmowania decyzji gospodarczych, gdyż zasadniczo obrazują skutki zdarzeń
z przeszłości i niekoniecznie dostarczają informacji niefinansowych.
Nie rozważając zakresu podmiotowego i przedmiotowego oraz cech jakościowych sprawozdań finansowych, istotną sprawą jest sprawdzenie i ocena,
Th
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
dis
tr
Wybrane kierunki doskonalenia audytingu
w XXI wieku z uwzględnieniem
Zielonej Księgi Komisji Europejskiej
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
ZESZYTY TEORETYCZNE RACHUNKOWOŚCI, tom 62 (118), Warszawa 2011
Prof. zw. dr hab. Kazimierz Sawicki, Uniwersytet Szczeciński, Instytut Rachunkowości, profesor zwyczajny, [email protected]
239
This copy is for person
-
ibu
tio
np
roh
dis
tr
on
ly -
se
rso
na
lu
1. Charakterystyka głównych zmian
w zakresie audytingu w XXI wieku
Th
is c
op
y is
for
pe
Inspiracją pierwszych istotnych zmian związanych z badaniem sprawozdań finansowych były bankructwa Enronu i wielu innych dużych organizacji
(WorldCom, Xerox, Medco, Parmalat. Ahold). Jednostki te sporządzały i publikowały fałszywe sprawozdania finansowe, a firmy audytorskie wydawały
o tych sprawozdaniach opinie poświadczające ich rzetelność i wiarygodność.
Skutkiem oszukańczej sprawozdawczości były straty gospodarcze i finansowe,
podważenie zaufania społecznego do użyteczności informacji „produkowanych” przez księgowych, jakości usług świadczonych przez biegłych rewidentów, a także upadłość międzynarodowej firmy audytorskiej Artur Andersen.
Aby zapobiec w przyszłości powstawaniu takich wysoce szkodliwych zjawisk, Stany Zjednoczone Ameryki Północnej w dniu 30 czerwca 2003 r.
uchwaliły restrykcyjną ustawę „The Sarbanes-Oxley Act”, której zadaniem
była ochrona inwestorów, powołanie Rady Nadzoru nad Rachunkowością
Spółek Publicznych (Public Company Accounting Oversight Board – PCAOB), nakładanie wysokich kar za naruszanie przepisów dotyczących rachunkowości i audytingu. W niniejszym artykule zrezygnowano z omawiania tych
przepisów, ponieważ większość z nich uwzględnia (Dyrektywa 2006/43/WE)
– zob. tabela 1 i (Ustawa, 2009).
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
czy spełniają one ustawowe wymagania. Czynności kontrolne wykonują
podmioty uprawnione do badania sprawozdań finansowych (firmy audytorskie, biegli rewidenci).
Wyrażenie niezależnej opinii o zbadanym sprawozdaniu finansowym, stanowiącej efekt rewizji finansowej, jest procesem złożonym, zależnym od wielu
czynników. Doświadczenia ostatnich lat wskazują, że trudności w osiągnieciu
wysokiej jakości usług audytorskich wiążą się w znacznym stopniu z postępem i zmianami zachodzącymi w globalnej gospodarce i na rynkach kapitałowo-pieniężnych. Aby sprostać nowym wymaganiom interesariuszy sprawozdań finansowych, są wprowadzane odpowiednie zmiany w zakresie atestacji tych sprawozdań.
Celem artykułu jest przedstawienie wybranych kierunków doskonalenia
procesu badania sprawozdań finansowych w XXI w., ocena stosowanych rozwiązań i wskazanie proponowanych zmian w audytingu, zawartych w Zielonej Księdze Komisji Europejskiej.
240
5.
6.
7.
8.
9.
ibu
tio
np
roh
dis
tr
4.
on
ly -
2.
3.
Tematy zawarte w dyrektywie
Zatwierdzenie, ustawiczne doskonalenie i wzajemne uznawanie kompetencji biegłych rewidentów i firm audytorskich.
Prowadzenie rejestru publicznego biegłych rewidentów i firm audytorskich
Zapewnienie stosowania zasad etyki zawodowej, niezależności, obiektywizmu, poufności i tajemnicy zawodowej.
Obowiązek prowadzenia badań ustawowych zgodnie ze standardami rewizji finansowej i sporządzania sprawozdań z przeprowadzonych czynności.
Obligatoryjne objęcie wszystkich biegłych rewidentów i firm audytorskich systemem zapewnienia jakości.
Zapewnienie istnienia skutecznych systemów dochodzeń i sankcji mających na celu
wykrywanie, korygowanie i zapobieganie nieodpowiedniemu wykonywaniu badania
ustawowego sprawozdań finansowych.
Organizacja systemu nadzoru publicznego i rozwiązania regulacyjne pomiędzy
państwami członkowskimi Wspólnoty Europejskiej.
Zasady wyboru, zwolnienia i regulacji biegłych rewidentów i firm audytorskich
z prowadzenia rewizji finansowej.
Przepisy szczególne dotyczące badania ustawowego sprawozdań finansowych jednostek interesu publicznego.
se
Lp.
1.
lu
Źródło: Dyrektywa (2006).
is c
op
y is
for
pe
rso
na
Warto zaznaczyć, że Dyrektywa 2006/43/WE, której treści ujęto w 55 artykułach, zawiera większe lub mniejsze modyfikacje w dotychczas obowiązujących przepisach o audytingu, jak i nowe rozwiązania. W szczególności dotyczy to powołania organów nadzoru publicznego nad biegłymi rewidentami
i ich samorządem oraz komitetu audytu w jednostkach zainteresowania publicznego – Ustawa, 2009 nie definiuje pojęcia jednostki zainteresowania
publicznego, a tylko je wymienia. Są to, m.in., banki, jednostki emitujące
papiery wartościowe będące przedmiotem obrotu giełdowego, fundusze inwestycyjne, zakłady ubezpieczeń, jednostki o szczególnym znaczeniu dla gospodarki narodowej. Korzystając z możliwości zorganizowania przez każde państwo członkowskie systemu nadzoru publicznego zgodnie ze swoim ustawodawstwem krajowym i zwyczajem tradycyjnym w sposób sprzyjający osiągnięciu najwyższej efektywności i zapewniający skuteczność współpracy między państwami Wspólnoty, istniejące obecnie organy nadzoru publicznego
zostały powołane przez kierowników różnych ministerstw1.
Na przykład:
we Francji powołuje Wysoką Komisję Audytu Ustawowego (Hight Council
of Statuory Audit H3C) minister sprawiedliwości (Guillebert, Audas, 2007, s. 41–44);
w Niemczech powołuje członków Komisji Nadzoru nad Biegłymi Rewidentami
(Auditor Oversight Commission ADC) kierownik Federalnego Ministerstwa
Gospodarki i Technologii (Leners 2007, s. 27–31);
w Polsce Komisję Nadzoru Audytowego powołuje Minister Finansów (Ustawa
2009, art. 67).
1
Th
This copy is for person
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
Tabela 1. Zakres Dyrektywy 2006/43/WE
241
ibu
tio
np
roh
dis
tr
Przedmiot i objaśnienia
Monitoring
1.
2.
pe
for
Radzie nadzorczej lub innym organom nadzorującym jednostkę zainteresowania publicznego, określonego podmiotu uprawnionego w celu
przeprowadzenia czynności rewizji finansowej jednostkia.
is c
Rekomendacja
y is
3.
4.
Proces sprawozdawczości finansowej.
Skuteczność systemu kontroli wewnętrznej, audytu wewnętrznego,
zarządzania ryzykiem.
Wykonywanie czynności rewizyjnych.
Niezależność biegłego rewidenta i podmiotu uprawnionego do
badania sprawozdań finansowych, także w przypadku świadczenia
usług w zakresie doradztwa podatkowego, usługowego prowadzenia ksiąg, wykonywania ekspertyz ekonomiczno-finansowych i innych określonych w art. 48 ust. 2.
op
This copy is for person
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
on
ly -
se
lu
na
Rodzaj zadania
Komitet audytu powinien otrzymać od podmiotu uprawnionego w formie pisemnej
informacje o istotnych nieprawidłowości systemu kontroli wewnętrznej jednostki
w odniesieniu do procesu sprawozdawczości finansowej, zagrożeniach niezależności
podmiotu uprawnionego oraz o działaniach podjętych w celu ograniczenia tych zagrożeń.
Th
a
Źródło: Ustawa (2009, art. 86, ust. 9).
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
rso
Tabela 2. Podstawowe zadania komitetu audytu
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
W związku z kontrowersyjnymi wypowiedziami teoretyków i praktyków,
dotyczącymi podporządkowania Komisji Nadzoru Audytowego Ministrowi
Finansów, warto wyjaśnić, że Komisja ta jest organem (Dadacz, 2009, s. 7):
niezależnym, gdyż Minister Finansów nie jest organem wyższego stopnia
w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego; od decyzji wydanych przez Komisję przysługuje pokrzywdzonemu prawo złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy; wniosek jest składany do tej Komisji;
administracji publicznej w rozumieniu przepisów o postępowaniu administracyjnym, z prawem wydawania uchwał, decyzji i postanowień;
kolegialnym, działającym przy wsparciu administracyjnym Ministra Finansów.
Komisja powinna stworzyć normy prawno-organizacyjne i prowadzić działania w celu zapewnienia sprawnego funkcjonowania systemu nadzoru nad
wykonywaniem zawodu biegłego rewidenta, działalnością podmiotów uprawnionych do przeprowadzenia rewizji finansowej oraz działalnością samorządu
zawodowego biegłych rewidentów.
Kolejnym novum (Ustawa, 2009, art. 86) jest objęcie nadzorem jednostek
zainteresowania publicznego w drodze obowiązkowego utworzenia w nich
komisji audytu. Informacje o podstawowych zadaniach komitetu audytu zawiera tabela 2.
242
ibu
tio
np
roh
dis
tr
on
ly -
se
lu
pe
rso
na
2. Poszukiwanie kierunków i sposobów doskonalenia
audytingu zwłaszcza chroniących podmioty
gospodarcze i państwa przed ponownym
kryzysem gospodarczym
y is
for
Analizując kryzys finansowy i niewystarczającą skuteczność audytu w jego
powstaniu oraz widzące potrzebę podniesienia jakości badania sprawozdań
finansowych Komisja Europejska opracowała i opublikowała Zieloną Księgę,
(2010) której ogólną charakterystykę przedstawia tabela 3.
1.
2.
Nazwa rozdziału
Treści, problemy, propozycja zmian
Wprowadzenie
Rzetelność badania sprawozdań finansowych jako
kluczowe zadania przywrócenia pewności i zaufania
do rynku. Problemy wymagające rozważenia, w jaki
sposób należy podnieść jakość usług audytorskich.
Zapewnienie wyższego poziomu pewności dla stron
zainteresowanych dotyczącej istnienia i prawidłowej
wyceny składników aktywów i pasywów na dzień
bilansowy.
is c
Rozdział
op
Tabela 3. Zielona Księga. Polityka badania sprawozdań finansowych: lekcje
wyciągnięte z kryzysu
Th
This copy is for person
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
Krótka charakterystyka zmian w zakresie szeroko pojętego audytingu pokazuje kierunki i sposoby jego doskonalenia z uwzględnieniem zmian zachodzących w gospodarce o coraz wyższym stopniu globalizacji.
Wprawdzie nastąpiła poprawa jakości usług świadczonych przez firmy
audytorskie, lecz rzeczywistość zweryfikowała relację: zamierzenia i zasady/fakty. Podobnie jak w przypadku bankructwa Enronu, kryzys finansowy
był spowodowany działaniem różnych czynników (długi hipoteczne, stosowanie instrumentów finansowych, oszustwa itp.). Brakuje jednak pełnej, obiektywnej odpowiedzi na pytania: „Kto, kiedy i dlaczego nie korzystał z obowiązkowego zestawu informacji zawartych w sprawozdaniach finansowych i rozbudowanego systemu informacji rachunkowych? Dlaczego audytorzy badali
sprawozdania banków za rok 2007 i wydawali masowo pozytywne opinie o ich
kondycji finansowej, a po pół roku okazało się, że banki wykazują bilionowe
straty?” (Kamela-Sowińska, 2009, s. 30).
Częściowe odpowiedzi na te pytania oraz proponowane rozwiązania zapewniające bezpieczeństwo obrotu gospodarczego i pieniężnego zawiera (Zielona Księga, 2010).
Rola biegłego rewidenta
243
ibu
tio
np
roh
Treści, problemy, propozycja zmian
Zarządzenie firmami
audytorskimi i ich
niezależność
4.
Nadzór
5.
-
is c
op
y is
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
for
pe
rso
na
lu
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
se
-
3.
Th
dis
tr
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
Problem wykazywania zawodowego sceptycyzmu
względem jednostki badanej.
Problem oceny sprawozdania z badania (opinia wraz
z raportem) zawierającego zastrzeżenia. Rozważenia
celowości przekazania interesariuszom dodatkowych
informacji objaśniających przyczyny zastrzeżeń.
Problem terminowości i częstotliwości komunikacji
biegłego rewidenta z zainteresowanymi stronami.
Problem rozważenia zakresu, w jakim biegli rewidenci powinni samodzielnie dokonywać prognoz
gospodarczych i finansowych dotyczących badania
spółki.
Problem powszechnego stosowania Międzynarodowych Standardów Rewizji Finansowej w państwach
członkowskich Unii Europejskiej.
Rozważenie scenariusza, w którym rola biegłego
rewidenta wchodzi w zakres kontroli ustawowej –
wówczas wybór, określenie wynagrodzenia i czasu
trwania zaangażowania byłyby obowiązkiem strony
trzeciej, na przykład organu regulacyjnego, a nie
samej spółki badanej.
W celu zapewnienia całkowitej niezależności należy
rozważyć obowiązkową rotację firm audytorskich.
Rozważenie możliwości wzmocnienia zakazu świadczenia usług niezwiązanych z badaniem sprawozdań
finansowych przez firmy audytorskie.
Zbadanie zasadności wymogu, aby biegli rewidenci
posiadali większość praw głosu w firmie audytorskiej.
Firmy audytorskie powinny wzmocnić swój ład korporacyjny i wymogi organizacyjne, aby bardziej ograniczyć konflikt interesów i wzmocnić swoją niezależność.
Należy wprowadzić na szczeblu europejskim nadzór
nad międzynarodowymi sieciami biegłych rewidentów, ponieważ obecnie nadzorem są objęte tylko
„krajowe” elementy tych sieci.
Dialog między organami regulacyjnymi a biegłym
rewidentem powinien być procesem dwustronnym,
tak aby organy nadzorcze alarmowały również biegłych rewidentów o szczególnych obszarach budzących obawy.
Komisja chce rozważyć, czy komunikacja między biegłymi rewidentami a odpowiednimi organami regulacyjnymi do spraw papierów wartościowych powinna
być obowiązkowa w ogóle, czy dotyczyć tylko spółek
notowanych na giełdzie.
Ze względu na opanowanie przez „Wielką Czwórkę”
90% badań sprawozdań finansowych spółek giełdowych, rynek nie daje klientowi wystarczających możliwości wyboru podczas decydowania o biegłym rewidencie.
on
ly -
This copy is for person
Nazwa rozdziału
-
Rozdział
244
Koncentracja i struktura rynku
ibu
tio
np
roh
Treści, problemy, propozycja zmian
on
ly -
dis
tr
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
7.
Uproszczenia: małe
i średnie przedsiębiorstwa oraz firmy
audytorskie
for
Utworzenie
rynku
europejskiego
rso
na
lu
se
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
6.
Th
is c
op
y is
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
Wysoka koncentracja usług może pociągnąć za sobą
kumulację ryzyka systemowego, a upadek „przedsiębiorstwa o znaczeniu systemowym”, czy też przedsiębiorstwa, które osiągnęło „proporcje o znaczeniu
systemowym”, mogłoby zakłócać działanie całego
systemu.
W celu „zdynamizowania” rynku warto rozważyć
wprowadzenie obowiązku utworzenia konsorcjum
firm audytorskich, obejmującego co najmniej jedną
„niesystemową” firmę audytorską, w celu badania
sprawozdań finansowych dużych spółek. Koncepcja
„badania połączonego” mógł by stanowić ograniczenie zakłóceń na rynku usług biegłych rewidentów
w razie upadku jednej dużej sieci biegłych rewidentów.
Komisja chce wiedzieć, w jakim stopniu satysfakcja
klienta z wyboru firmy z „Wielkiej Czwórki” do badania sprawozdań finansowych wynika ze względów
merytorycznych, a w jakim z wizerunkowych.
Propozycja utworzenia europejskich certyfikatów
jakości dla firm audytorskich, które formalnie potwierdzałaby ich umiejętności przeprowadzania
badania dużych spółek giełdowych mogłaby rozwiązać kwestie „klauzuli wyłączności Wielkiej Czwórki”.
Istnieje potrzeba opracowania planu awaryjnego, który
powinien umożliwiać uniknięcie zakłóceń w świadczeniu usług biegłych rewidentów i zapobiec dalszej
akumulacji strukturalnej ryzyka na rynku w przypadku upadku firmy audytorskiej o znaczeniu systemowym.
Odrębne regulacje na szczeblu krajowym, europejskim i międzynarodowym doprowadziły do takiego
stopnia złożoności, który tworzy bariery transgraniczne działalności firm audytorskich, zwłaszcza
małych i średnich. Większa harmonizacja przepisów,
„europejski paszport biegłych rewidentów” i prowadzenie ogólnoeuropejskiego rejestru z jednolitymi
wymaganiami co do kwalifikacji zawodowych i z jednolitymi przepisami dotyczącymi zarządzania, własności i niezależności, stosowanymi na obszarze Unii
Europejskiej, ułatwiłyby transgraniczną mobilność
biegłych rewidentów.
Należy podjąć poważne wysiłki w celu utworzenia
szczególnego środowiska dla MŚP biorąc pod uwagę,
że:
badanie ustawowe tych jednostek uznaje się
powszechnie za potencjalne źródło obciążeń administracyjnych,
jeżeli państwo członkowskie chce zapewnić jakąś
formę zapewnienia wiarygodności i rzetelności
sprawozdań finansowych, to można by stosować
pe
This copy is for person
Nazwa rozdziału
-
Rozdział
245
ibu
tio
np
roh
Treści, problemy, propozycja zmian
Współpraca międzynarodowa
9.
Kolejne kroki
for
pe
rso
na
lu
8.
on
ly -
dis
tr
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
y is
Źródło: opracowanie własne na podstawie Zielona Księga (2010).
is c
op
We wprowadzeniu do (Zielona księga, 2010) Komisja Europejska stwierdza, że w licznych przypadkach kwestionowano i wnikliwie analizowano rolę
banków, funduszy hedgingowych, agencji ratingowych, organów nadzorczych
i banków centralnych w kryzysie finansowym 2007–2008, lecz niewiele uwagi poświęcono sposobom udoskonalenia działania biegłych rewidentów w celu
zwiększenia stabilności finansowej. Jednak fakt, że w owych latach wiele
banków wykazywało ogromne straty w pozycjach bilansowych i niebilansowych, a biegli rewidenci przekazywali swoim klientom opinie bez zastrzeżeń,
stanowi uzasadnioną podstawę do rozważenia zmian dotyczących zarówno
kontroli, jak i zakresu badania sprawozdań finansowych w ogólnym kontekście reformy regulacyjnej rynku finansowego.
Th
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
„ograniczone badanie” lub „przegląd ustawowy”,
w ramach którego biegli rewidenci wykonywaliby ograniczone procedury w celu wykrycia zniekształceń wynikających z oszustw i błędów,
jeżeli będą zastosowane odpowiednie zabezpieczenia, to biegły rewident z sektora MŚP mógłby
nadal świadczyć na rzecz klienta usługi niezwiązane z badaniem sprawozdań finansowych,
w formie pomocy o przyznanie kredytu, wypełnienia deklaracji podatkowych, prowadzenia
księgowości itp.,
wprowadzeniu zmian w zakresie świadczenia
usług przez małe i średnie firmy audytorskie powinny towarzyszyć odpowiednie przepisy w sprawie kontroli jakości i nadzoru działalności biegłych rewidentów przez organy regulacyjne, co
umożliwiłoby tym firmom ograniczyć koszty i pomóc w lepszej obsłudze klientów.
Nadzór biegłych rewidentów dużych grup, które
prowadzą działalność w wielu jurysdykcjach, budzi
wiele zastrzeżeń.
Komisja omówi ze swoimi partnerami międzynarodowymi, jakie środki powinny zostać przyjęte na
szczeblu globalnym w celu nadzoru badania grup
i globalnych sieci biegłych rewidentów.
Niniejsza Zielona Księga będzie udostępniona do
publicznych konsultacji. Po zebraniu uwag, opracowaniu sprawozdania z otrzymanych odpowiedzi,
omówieniu głównych ustaleń na specjalnej konferencji wysokiego szczebla i zakończeniu etapu konsultacji w 2011 r., Komisja ogłosi stosowne środki
i wnioski płynące z konsultacji.
se
This copy is for person
Nazwa rozdziału
-
Rozdział
246
ibu
tio
np
roh
dis
tr
on
ly -
se
lu
na
rso
is c
op
y is
for
pe
Wykonanie ustawowego obowiązku biegłych rewidentów i firm audytorskich wydania „atestu” potwierdzającego lub zapewniającego, że badane
sprawozdanie finansowe jednostki przedstawia rzetelny i prawdziwy obraz
jej sytuacji finansowej i osiągniętych wyników, jest w praktyce trudne, złożone i niekiedy niemożliwe. Zważywszy, iż uzyskanie stuprocentowej wiarygodności informacji sprawozdawczych jest nierealne, istotne znaczenie ma
wysoka jakość czynności rewizyjnych, minimalizujących odchylenie od „wzorcowej” wiarygodności.
Mimo znacznego rozwoju i doskonalenia audytingu w XXI w., rzeczywistość ujawniła również jego słabe strony, zwłaszcza niewystarczające zapewnienie bezpieczeństwa obrotu gospodarczego oraz dopuszczenie do bankructwa dużych organizacji gospodarczych i kryzysu finansowego. Zasadne jest
więc przeprowadzenie w 2010 r. przez Komisję Europejską krytycznej analizy przepisów i rozwiązań organizacyjnych w zakresie audytingu i konsultowanie regulacji sprzyjających poprawie obecnego stanu rzeczy, a także dostosowanie procesu badania sprawozdań finansowych do zmian w gospodarce
globalnej i na rynkach kapitałowych.
Th
This copy is for person
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
Zakończenie
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
Zdaniem Komisji Europejskiej, obok nadzoru i ładu korporacyjnego, badanie sprawozdań finansowych powinno dać pewność co do prawdziwej kondycji finansowej wszystkich spółek. Pewność ta powinna ograniczyć ryzyko
zniekształceń, a tym samym ograniczyć koszty upadłości, jakie w przeciwnym razie obciążyłyby zainteresowane strony i całe społeczeństwo. Rzetelność badania sprawozdań finansowych to klucz do przywrócenia pewności
i zaufania do rynku, przyczynia się ono również do ochrony inwestorów
i ogranicza koszty kapitału po stronie spółek.
Zielona Księga ma charakter dokumentu konsultacyjnego, a wstępne propozycje, niektóre alternatywne, nie są rewolucyjne. Uwzględniają one stan
faktyczny, są zorientowane na dostosowanie audytingu do zmian zachodzących w globalnej gospodarce i na rynkach światowych. Szczególnie ważne
wydają się propozycje, aby wybór i wynagrodzenie biegłego rewidenta były
obowiązkiem strony trzeciej oraz aby nastąpiło ograniczenie udziału „Wielkiej Czwórki” w strukturze uczestników rynku usług audytorskich, utworzenie nadzoru nad podmiotami działającymi w sieci, stworzenie ułatwień dla
MŚP, zarówno badających sprawozdania finansowe, jak i prowadzących działalność gospodarczą.
247
ibu
tio
np
roh
This copy is for person
dis
tr
Dyrektywa 2006/43/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 maja 2006 r.
w sprawie ustawowych badań rocznych sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych zmieniająca dyrektywy Rady 78/660/EWG
i 83/349/EWG oraz uchylająca dyrektywę Rady 84/254/EWG, Dz. Urz. UE L
196/87.
on
ly -
Guillebert B., Audas J. (2007), Organizacja systemu nadzoru publicznego, [w:] „Jakość
usług biegłego rewidenta”, KIBR, Warszawa.
Kamela-Sowińska A. (2010), Rachunkowość w czasach kryzysu, „Zeszyty Teoretyczne
Rachunkowości”, SKwP, Warszawa, tom 51 (107).
se
Kiziukiewicz T. (2008), Wprowadzenie do rachunkowości, [w:] Rachunkowość. Zasady
prowadzenia według znowelizowanych regulacji krajowych i międzynarodowych,
pod red. T. Kiziukiewicz, WiD Ekspert, Wrocław.
lu
Leners R. (2007), System nadzoru publicznego nad zawodem biegłego rewidenta
w Niemczech zgodnie z Dyrektywą 2006/43/WE, [w:] „Jakość usług biegłego
rewidenta”, KIBR, Warszawa.
na
Messner Z., Pfaff J. (2010), Podstawy rachunkowości finansowej, SKwP, Warszawa.
rso
MSSF (2004) Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej, SKwP,
Warszawa.
pe
Ustawa (1994) z dnia 29 września o rachunkowości, Dz.U. z 2009, Nr 152, poz. 1223,
ze zm.
for
Ustawa (2009) z 7 maja o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach
uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze publicznym,
Dz.U. Nr 77, poz. 649.
is c
op
y is
Zielona Księga (2010) – Polityka bilansowa sprawozdań finansowych: lekcja wyciągnięta z kryzysu. Komisja Europejska, http://www.kibr.org.pl
Streszczenie
W artykule przedstawiono niektóre kierunki doskonalenia procesu badania sprawozdań finansowych. Opisano dokonane w XXI wieku zmiany, których celem było
podniesienie jakości audytingu w warunkach coraz większej globalizacji gospodarki
i rynku kapitałowego. Przedstawiono również nowe propozycje usprawnienia badania sprawozdań finansowych zawarte w Zielonej Księdze, opublikowanej w 2010 roku
przez Komisje Europejską.
Th
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
Dadacz J. (2009), Ustawa o biegłych rewidentach i ich samorządzie, firmach audytorskich oraz o nadzorze publicznym, „Rachunkowość” Nr 3.
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
Literatura
248
ibu
tio
np
roh
dis
tr
The article presents selected directions of improvement of the process of financial
statements examination. The author describes the changes made in the 21st century,
which are designed to raise the quality of audit in conditions of increasing globalization of the economy and financial market. The paper also discusses new proposals for
audit improvement set out in the Green Paper published by the European Commission in 2010.
on
ly -
This copy is for person
-
Selected directions of audit improvement in the 21st century
– the Green Paper of the European Commission
y is
op
is c
Th
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
for
pe
rso
na
lu
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
se
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
Summary
249
250
-
op
is c
Th
y is
-
pe
lu
na
rso
se
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
for
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
dis
tr
-
This copy is for person
ibu
tio
np
roh
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
on
ly -
-