Kierunek: Wiedza o Teatrze - Katedra Performatyki na Wydziale
advertisement
Kierunek: Wiedza o Teatrze, studia II stopnia, spec. performatyka przedstawień I ROK STUDIÓW: I semestr: L.p. Nazwa modułu kształcenia Rodzaj zajęć dydaktycznych1 O/F2 Forma zaliczenia3 Liczba godzin Punkty ECTS 1. Seminarium magisterskie seminarium O zaliczenie na ocenę 30 5 ćwiczenia O zaliczenie na ocenę, egzamin ustny po II semestrze 30 3 ćwiczenia O zaliczenie na ocenę, egzamin ustny po II semestrze 30 3 ćwiczenia O zaliczenie na ocenę 30 3 ćwiczenia O zaliczenie na ocenę 30 3 ćwiczenia O ocena za pracę pisemną 30 4 ćwiczenia F zaliczenie na ocenę 30 3 dr Mateusz Borowski 2. Przekład i transfer międzykulturowy dr Ewa Bal 3. Paradygmaty kultury współczesnej dr Mateusz Borowski 4. Performatywność mediów mgr Konrad Wojnowski 5. Performanse kultur dawnych dr Wanda Świątkowska 6. Historia i pamięć w perspektywie performatywnej dr Łucja Iwanczewska 7. Warsztaty z przekładu literackiego4 prof. dr hab. Małgorzata Sugiera 8. Język obcy lektorat O zaliczenie na ocenę 30 1 9. Zajęcia do wyboru Opcja, wykład monograficzny i/lub warsztat performatyczny F Zaliczenie na ocenę 905 75 Łączna liczba godzin obowiązkowych: 210 + zajęcia do wyboru 6 wykład/ćwiczenia/konwersatorium/seminarium/laboratoria/warsztat O = przedmiot obowiązkowy do zaliczenia danego semestru/roku studiów, F = przedmiot fakultatywny (do wyboru) 3 egzamin ustny/egzamin testowy/zaliczenie na ocenę/prezentacja rezultatów projektu 4 Lub do wyboru: Warsztaty sztuk performatywnych w 2. semestrze. 5 Liczba godzin i liczba punktów ETCS podana orientacyjnie. W ciągu całego roku student winien zgromadzić 15 punktów ECTS za zajęcia do wyboru. 6 Zob.: dodatek na końcu planu. 1 2 Łączna liczba punktów ECTS: 25 (lub 22, o ile student wybierze warsztaty w drugim semestrze) + 7 za zajęcia do wyboru7 II semestr: L.p. Nazwa modułu kształcenia Rodzaj zajęć dydaktycznych O/F Forma zaliczenia Liczba godzin Punkty ECTS 1. Seminarium magisterskie seminarium O zaliczenie na ocenę 30 5 ćwiczenia O egzamin ustny 30 4 ćwiczenia O egzamin ustny 30 4 ćwiczenia O zaliczenie na ocenę 30 3 ćwiczenia O zaliczenie na ocenę 30 3 ćwiczenia F zaliczenie na ocenę 30 3 dr Mateusz Borowski 2. Przekład i transfer międzykulturowy dr Ewa Bal 3. Paradygmaty kultury współczesnej dr Mateusz Borowski 4. Performatywność mediów dr hab. Wojciech Baluch 5. Performanse kultur pozaeuropejskich mgr Anna Sieroń 6. Warsztaty sztuk performatywnych8 mgr Małgorzata Jabłońska 7. Język obcy lektorat O zaliczenie na ocenę 30 1 8. Zajęcia do wyboru Opcja, wykład monograficzny i/lub warsztat performatyczny F Zaliczenie na ocenę i egzamin pisemny lub ustny (w przypadku opcji) 909 89 Łączna liczba godzin: 210 + zajęcia do wyboru Łączna liczba punktów ECTS: 23 (lub 20, o ile student wybierze warsztaty w 1. semestrze) + 8 za zajęcia do wyboru Zob.: dodatek na końcu planu. Lub, do wyboru: Warsztaty z przekładu literackiego w 1. semestrze. 9 Liczba punktów ETCS i liczna godzin podana orientacyjnie. W ciągu całego roku student winien zgromadzić 15 punktów ECTS za zajęcia do wyboru. 7 8 II ROK STUDIÓW: III semestr: L.p. Nazwa modułu kształcenia Rodzaj zajęć dydaktycznych O/F Forma zaliczenia Liczba godzin Punkty ECTS 1. Seminarium magisterskie seminarium O zaliczenie na ocenę, egzamin po IV semestrze 30 12 ćwiczenia O zaliczenie na ocenę 30 3 ćwiczenia O ocena za pracę pisemną 30 6 ćwiczenia F zaliczenie na ocenę 30 3 Opcja, wykład monograficzny i/lub warsztat performatyczny F zaliczenie na ocenę 3011 711 prof. dr hab. Małgorzata Sugiera dr hab. Wojciech Baluch 2. Teorie tożsamości indywidualnych i kolektywnych dr Łucja Iwanczwska 3. Performatywność przedstawień i tekstów dr Łucja Iwanczewska 4. Warsztaty z przekładu tekstów naukowych10 dr Mateusz Borowski 5. Zajęcia do wyboru Łączna liczba godzin: 120 + zajęcia do wyboru Łączna liczba punktów ECTS: 24 (lub 21, jeśli student wybierze warsztaty w 4. semestrze) + 7 za zajęcia do wyboru IV semestr: L.p. Nazwa modułu kształcenia Rodzaj zajęć dydaktycznych O/F Forma zaliczenia Liczba godzin Punkty ECTS 1. Seminarium magisterskie seminarium O egzamin i obrona pracy 30 15 ćwiczenia O zaliczenie na ocenę 30 3 ćwiczenia O zaliczenie na ocenę 30 3 ćwiczenia F Zaliczenie na 30 3 prof. dr hab. Małgorzata Sugiera dr hab. Wojciech Baluch 2. Teorie tożsamości indywidualnych i kolektywnych dr Łucja Iwanczewska 3. Normy kulturowe i ich subwersje dr Ewa Bal 4. Warsztaty organizacji wydarzeń Lub, do wyboru: Warsztaty organizacji wydarzeń kulturalnych w 4. semestrze. Liczba godzin i liczba punktów ETCS podana orientacyjnie. W ciągu całego roku student winien zgromadzić 15 punktów ECTS za zajęcia do wyboru. 10 11 kulturalnych12 ocenę mgr Anna Królica 5. Zajęcia do wyboru Opcja, wykład monograficzny i/lub warsztat performatyczny F Zaliczenie na ocenę i egzamin pisemny lub ustny (w przypadku opcji) 6013 813 Łączna liczba godzin obowiązkowych: 60 + zajęcia do wyboru Łączna liczba punktów ECTS: 24 (lub 21, jeśli student wybierze warsztaty w 3. semestrze) + 8 za zajęcia do wyboru Zajęcia do wyboru obowiązkowe do zaliczenia w ciągu dwóch lat studiów: Liczba godzin Punkty Forma ECTS zalicz. Opcja 1 60 6 egz. Opcja 2 60 6 egz. Opcja 3 60 6 egz Wykład monograficzny 30 2 zal na ocenę Kurs w języku obcym 30 3 zal na ocenę Warsztat performatyczny 1 60 4 zal na ocenę Warsztat performatyczny 2 60 4 zal na ocenę 360 30 Liczba godzin do wyboru łącznie: 360 godzin (30 punktów ECTS) Z 3 opcji co najmniej jedna powinna być opcją performatyczną (60 godzin). Opcje, wykład monograficzny, warsztaty performatyczne i kurs w języku obcym student wybiera po konsultacji z prowadzącym seminarium magisterskie. Łączna liczba godzin zajęć obowiązkowych i zajęć do wyboru na dwóch latach studiów: 960 godzin (120 punktów ECTS) Uwaga: Studenci I roku mają możliwość zaliczania wybranych zajęć obowiązkowych także z II roku studiów po konsultacji z prowadzącym seminarium magisterskie Lub do wyboru: Warsztaty z przekładu tekstów naukowych w 3. semestrze. Liczba godzin i liczba punktów ETCS podana orientacyjnie. W ciągu całego roku student winien zgromadzić 15 punktów ECTS za zajęcia do wyboru. 12 13 I. SYLABUSY ZAJĘĆ I ROKU STUDIÓW II STOPNIA Nazwa Wydziału Wydział Polonistyki Nazwa jednostki prowadzącej moduł Katedra Performatyki Nazwa modułu kształcenia Seminarium magisterskie „Czas w perspektywie performatywnej” Kod modułu Język kształcenia polski Efekty kształcenia dla modułu kształcenia Seminarium ma przygotowywać uczestników do samodzielnej analizy wybranych zjawisk kulturowych w perspektywie performatywnej. Część zajęć odbędzie się w formie warsztatów przygotowujących do pisania pracy magisterskiej. Typ modułu kształcenia (obowiązkowy/fakultatywny) Obowiązkowy Rok studiów I rok studiów II stopnia Semestr zimowy+letni Imię i nazwisko osoby/osób prowadzących moduł dr Mateusz Borowski Imię i nazwisko osoby/osób egzaminującej/egzaminujących bądź udzielającej zaliczenia, w przypadku gdy nie jest to osoba prowadząca dany moduł j. w. Sposób realizacji Seminarium w całości realizowane w postaci zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów Wymagania wstępne i dodatkowe Zaliczenie modułu performatycznego na studiach licencjackich lub ogólna orientacja w zagadnieniach performatyki w przypadku osób, które nie studiowały Wiedzy o Teatrze Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów, gdy w danym module przewidziane są takie zajęcia 60 godzin seminarium Liczba punktów ECTS przypisana modułowi 20 Bilans punktów ECTS 5 punktów ETCS – semestr zimowy 15 punktów ETCS – semestr letni Stosowane metody dydaktyczne Zajęcia konwersatoryjne oraz ćwiczenia w zakresie podstaw warsztatu naukowego (wybór tematu, problematyzacja, pisanie planu badawczego, przygotowanie planu pracy). Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia uzyskanych przez studentów Ocena przygotowania do zajęć w oparciu o udział w dyskusjach oraz sprawdzenie i ocena prac przewidzianych na zaliczenie obu semestrów Forma i warunki zaliczenia modułu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia, a także forma i warunki zaliczenia poszczególnych zajęć wchodzących w zakres danego modułu Warunkiem zaliczenia na ocenę jest obecność i aktywny udział w zajęciach oraz 1) w semestrze zimowym przygotowanie planu badawczego pracy magisterskiej 2) w semestrze letnim przygotowanie wstępnego opracowania tematu pracy Treści modułu kształcenia Seminarium poświęcone zostanie problematyce czasu analizowanego w perspektywie performatywnej, która pozwala zademonstrować, na ile czas to nie tyle zjawisko naturalne i uniwersalne, ale historycznie i kulturowo uwarunkowana kategoria, istotna tyleż dla rozważań filozoficznych, co dla konkretnych społecznych rozstrzygnięć i kulturowych praktyk. Rozmaite koncepcje czasu miały decydujący wpływ tyleż na konceptualizację tożsamości (szczególnie wtedy, gdy pojawił się w kulturze zachodniej model „ja” rozwijającego się w czasie), co na wykształcenie się w epoce nowożytnej określonych modeli życia społecznego (zwłaszcza od momentu, gdy w epoce industrialnej gospodarowanie czasem stało się jednym z głównych elementów współczesnej ekonomii). Czas stał się kluczową kategorią związaną z produkcją wiedzy, zarówno w naukach przyrodniczych, jak i humanistycznych i historycznych. Ze względu na tak zarysowany obszar badawczy, seminarium będzie miało interdyscyplinarny charakter, by wydobyć performatywny charakter czasu, to znaczy, by ukazać tę kategorię jako produkt konkretnych uwarunkowań historycznych i kulturowych. Ustalenia teoretyczne i historyczne modele czasu stanowić będą podstawę dla analiz zjawisk kulturowych i artystycznych, przede wszystkim literatury i filmów science fiction. Pętla czasu i podróże w czasie to jeden z głównych tematów kultury science-fiction, która za pośrednictwem tego motywu podejmuje zazwyczaj w krytycznej perspektywie aktualne kwestie społeczne i polityczne. Usytuowanie tych artystycznych reprezentacji czasu w kontekście filozoficznych teorii i społecznych rozstrzygnięć pozwoli pokazać, w jaki sposób kategoria czasu stanowi element procesu wytwarzania wiedzy o świecie, a tym samym stanowi narzędzie sprawowania władzy. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej, obowiązującej do zaliczenia danego modułu Zakres literatury podstawowej i uzupełniającej, obowiązującej do zaliczenia seminarium, zostanie ustalony w zależności od zainteresowania seminarzystów konkretnymi problemami związanymi z performatywnością czasu. Proponowane teksty i filmy: P. K. Dick, Czas poza czasem, Warszawa 2000 P. D. Dick, Człowiek z wysokiego zamku, 1981 H. G. Wells, Wehikuł czasu, 1889 H. P. Lovecraft, Cień spoza czasu, 1935 Filar, reż. Chris Marker, 1962, Pętla czasu, reż. Rian Johnson, 2012 12 małp, reż. Terry Gilliam, 1995 Wymiar, zasady i forma odbywania praktyk, w przypadku, gdy program kształcenia przewiduje praktyki nie dotyczy Nazwa Wydziału Wydział Polonistyki Nazwa jednostki prowadzącej moduł Katedra Performatyki Nazwa modułu kształcenia Przekład i transfer międzykulturowy Kod modułu Język kształcenia Polski Efekty kształcenia dla modułu kształcenia Celem zajęć jest przeanalizowanie wieloaspektowego zjawiska przekładu i transferu międzykulturowego jako pola badań performatyki. Student po ukończeniu kursu powinien umieć krytycznie ustosunkować się do założeń tradycyjnej antropologii, gdzie o tożsamości kulturowej i wymianie dóbr kultury mówiono esencjonalistycznie w ramach dyskursu rdzenności i przynależności do ziemi i języka. Współczesna posthumanistyczna perspektywa nakazuje interpretować kulturowe tożsamości jako efekt procesów konstruowania tak kulturowych różnic, jak i efektów dynamicznie zmieniających się spojrzeń. Spoglądając z tej perspektywy na wymianę dóbr kultury oraz kwestie kulturowej tożsamości, student nauczy się dostrzegać performatywne procesy stojące u podłoża transferu międzykulturowego i krytycznie je interpretować. Unaocznieniu omawianych zjawisk pomogą nie tylko teorie omawiane w czasie zajęć, ale także analiza konkretnych przypadków przekładu międzykulturowego dzieł literackich, filmowych i teatralnych. Typ modułu kształcenia (obowiązkowy/fakultatywny) Rok studiów Obowiązkowy Semestr zimowy+letni Imię i nazwisko osoby/osób prowadzących moduł dr Ewa Bal I rok studiów II stopnia Imię i nazwisko osoby/osób j. w. egzaminującej/egzaminujących bądź udzielającej zaliczenia, w przypadku gdy nie jest to osoba prowadząca dany moduł Sposób realizacji moduł w całości realizowany w postaci zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów Wymagania wstępne i dodatkowe Ogólna znajomość problemów współczesnej kultury Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów, gdy w danym module przewidziane są takie 60 godzin ćwiczeń zajęcia Liczba punktów ECTS przypisana modułowi Bilans punktów ECTS 7 3 punkty ETCS – semestr zimowy 2 punkty ETCS – semestr letni 2 punkty ETCS – egzamin ustny Stosowane metody dydaktyczne Wykład, dyskusja, praca indywidualna, praca zespołowa, analiza tekstu, dzieła filmowego i teatralnego; porównawcza analiza przekładu Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia uzyskanych przez studentów Weryfikacja obecności i przygotowania do zajęć pod kątem merytorycznego udziału w dyskusji. Prowadzący brać będzie pod uwagę terminowe złożenie konspektów wybranej lektury oraz samodzielnej prezentacji; oceni ich merytoryczną zawartość jako prac koniecznych do uzyskania zaliczenia i dopuszczenia do egzaminu. Forma i warunki zaliczenia modułu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia, a także forma i warunki zaliczenia poszczególnych zajęć wchodzących w zakres danego modułu Warunkiem zaliczenia przedmiotu na ocenę, oprócz regularnej obecności i uczestnictwa w zajęciach, jest sporządzenie w semestrze zimowym konspektu wybranej i uzgodnionej z prowadzącym lektury, zaś w semestrze letnim sporządzenie konspektu do egzaminu ustnego. Egzamin ustny będzie miał formę krytycznej analizy wybranego dzieła (bądź porównawczą analizą przekładów) pod kątem problematyki i metodologii omawianej na zajęciach. Studenci, którzy nie złożą konspektu swojej wypowiedzi oraz nie uzyskają zaliczenia za oba semestry nie zostaną dopuszczeni do egzaminu. Treści modułu kształcenia Tematem zajęć w semestrze zimom będzie problematyka kształtowania tożsamości narodowej traktowanej jako „wspólnota wyobrażona”, zgodnie z definicją Benedicta Andersona. Przyjrzymy się problematyce kształtowania narodowych tożsamości zarówno w XIX wieku, jak i zmianom myślenia o narodzie w dobie globalizacji i tzw. postnacjonalizmu. Inspiracją do rozważań nad tym tematem w kontekście konstruowania polskiej tożsamości narodowej stanie się szeroko pojęta „figura zastępcza” polskości, czyli Francja, Francuzi i „francuskość”, które w zależności od czasu i kontekstu stawały się elementem dyskursu wyparcia i deprecjacji (jako cudzoziemszczyzna), kulturowej afiliacji (jako model światopoglądowej wolności, systemu edukacji, społecznych konwenansów, obywatelskich postaw), admiracji (jako sen o kolonialnej potędze). Zajęcia w semestrze letnim zostaną poświęcone kwestii przekładu w perspektywie performatywnej. Chodzić będzie o uchwycenie zasadniczej różnicy między przekładem analizowanym z punktu widzenia językoznawstwa a bardziej interesującą nas perspektywą kulturową i performatywną. Poddamy analizie strategie oraz cele przyswajania obcego repertuaru lokalnej kulturze na przykładzie wybranych tłumaczeń, tak tekstów klasycznych, jak i współczesnych. Następnie zastanowimy się nad performatywną specyfiką tłumaczenia dramatów, dialogów filmowych i telewizyjnych, analizując tłumaczenia dzieł zarówno współczesnych, jak i klasycznych. Zestawimy na koniec różne koncepcje praktyczne i teoretyczne ze świadectwami samych tłumaczy oraz przeanalizujemy efekty ich pracy. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej, obowiązującej do zaliczenia danego modułu B. Anderson, Wspólnoty wyobrażone. Rozważania o źródłach i rozprzestrzenianiu się nacjonalizmu, tłum. S. Amsterdamski, Wydawnictwo Znak 1997. A. Appadurai, Nowoczesność bez granic. Kulturowe wymiary globalizacji, przekład i wstęp Z. Pucek, Universitas 2005. B. Ashcroft, G. Griffiths, H. Tiffin, The Empire Writes Back, London 1989. S. Barańczak, Ocalone w tłumaczeniu, Kraków 2004. H. Bhabha, Mimikra i ludzie, DyssemiNacja. Czas, narracja i marginesy współczesnego narodu, Jak nowe przychodzi z tego świata, [w:] Miejsca kultury, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2009. M. Carlson, Speaking in Tongues, Ann Arbor 2009. The Intercultural Performance Reader, red. P. Pavis, London 1996. S. Greenblatt, Kultura, Pośrednik, [w:] Tenże, Poetyka kulturowa. Pisma wybrane, Universitas 2006. Cultural Mobility, red. S. Greenblatt, New York 2010. M. Heydel, Zwrot kulturowy w badaniach nad przekładem, „Teksty Drugie” 2009, nr 6. E. Said, Kultura i imperializm, Kraków 2009. G. Spivak, Strategie Postkolonialne, Wydawnictwo Krytyki Politycznej 2011. G. Steiner, Po wieży Babel, Kraków 2000. Współczesne teorie przekładu. Antologia, red. M. Heydel, P. Bukowski, Znak, Kraków 2009. Wymiar, zasady i forma odbywania praktyk, w przypadku, gdy program kształcenia przewiduje praktyki nie dotyczy Nazwa Wydziału Wydział Polonistyki Nazwa jednostki prowadzącej moduł Katedra performatyki Nazwa modułu kształcenia Paradygmaty kultury współczesnej Kod modułu Język kształcenia Polski Efekty kształcenia dla modułu kształcenia Zajęcia służą zapoznaniu uczestników z podstawowymi paradygmatami teoretycznymi XX i XXI wieku. Typ modułu kształcenia (obowiązkowy/fakultatywny) Rok studiów Obowiązkowy Semestr zimowy+letni I rok studiów II stopnia Imię i nazwisko osoby/osób dr Mateusz Borowski prowadzących moduł Imię i nazwisko osoby/osób j. w. egzaminującej/egzaminujących bądź udzielającej zaliczenia, w przypadku gdy nie jest to osoba prowadząca dany moduł Sposób realizacji Ćwiczenia w całości realizowanych w postaci zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów Wymagania wstępne i dodatkowe Zaliczenie modułu performatycznego na studiach licencjackich lub ogólna orientacja w zagadnieniach performatyki w przypadku osób, które nie studiowały Wiedzy o Teatrze Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów, gdy w danym module przewidziane są takie zajęcia Liczba punktów ECTS przypisana modułowi Bilans punktów ECTS 60 godzin ćwiczeń 7 3 punkty ETCS – semestr zimowy 2 punkty ETCS – semestr letni 2 punkty ETCS - egzamin ustny Stosowane metody dydaktyczne Ćwiczenia w wymiarze dwóch godzin tygodniowo. Regularne cotygodniowe konsultacje dla studentów. Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia uzyskanych przez studentów Sprawdzanie obecności i przygotowania studentów do zajęć, a także prac przygotowanych na zaliczenie na ocenę obu semestrów. Forma i warunki zaliczenia modułu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia, a także forma i warunki zaliczenia poszczególnych zajęć wchodzących w zakres danego modułu Egzamin ustny. Egzaminator ocenia przede wszystkim umiejętność twórczego i samodzielnego podejścia do problemu, tworzenia funkcjonalnych definicji, dokonywania syntezy zdobytych informacji, odszukania literatury przedmiotu uzupełniającej wiadomości z wykładów, przeprowadzania porównań i wyciągania z nich wniosków, konstruowania logicznej wypowiedzi i klarownej prezentacji problemu, a także umiejętność prowadzenia rzeczowej dyskusji. Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest uzyskanie zaliczenia na ocenę z ćwiczeń w obu semestrach ZALICZENIE: Semestr zimowy: uczestnicy kursu przygotowują notatkę (2 strony znormalizowane) z jednej z następujących lektur: D. Bachmann-Medick, Cultural Turns, Warszawa 2012. R. Barthes, Mitologie, Warszawa 2000. U. Eco, Superman w literaturze masowej, Warszawa 1996. E. Goffman, Człowiek w teatrze życia codziennego, Warszawa 2008. W. Benjamin, Dzieło sztuki w dobie reprodukcji technicznej, 1975. P. Burger, Teoria awangardy, Kraków 2006. G. Debord, Społeczeństwo Spektaklu, Warszawa 2007. W. Propp, Nie tylko bajka, Warszawa 2000. Notatkę należy złożyć u prowadzącego zajęcia nie później niż 15 stycznia 2014 roku. Semestr letni: Uczestnicy kursu przygotowują konspekt (2 strony znormalizowane) prezentujący zamysł opracowania wystąpienia ustnego podczas egzaminu. Powinien on zawierać klarownie sformułowany plan wypowiedzi, krótkie uzasadnienie wybranej metodologii i przywołanych przykładów, a także wstępną bibliografię. Konspekt należy złożyć u prowadzącego zajęcia nie później niż 15 maja 2014 roku. EGZAMIN: Egzamin ma formę ustną i składa się z dwóch części: 1. Spośród wymienionych poniżej tematów należy wybrać JEDEN i opracować go w formie ustnej prezentacji. Powinna ona trwać nie dłużej niż 30 minut i mieć charakter spójnego wywodu, podejmującego samodzielnie opracowany problem. 2. Druga część egzaminu ma charakter rozmowy, związanej z przedstawionym tematem, która również będzie trwać 20-30 minut. Każde z zaproponowanych poniżej zagadnień ma bardzo szeroki zasięg, dlatego należy je sproblematyzować, czyli zinterpretować i przedstawić jak problem badawczy, z którego wynikają określone pytania i wątpliwości. Następnie zaś należy zaproponować sposoby jego rozwiązania, poparte samodzielnie wybranymi i opracowanymi przykładami, które nie zostały omówione w czasie wykładów. Podczas egzaminu można korzystać z wszelkiego rodzaju notatek, tekstów źródłowych, filmów i innych materiałów pomocniczych, bowiem jego celem nie jest weryfikacja zdolności zapamiętywania informacji i wiernego odtwarzania notatek z wykładów. Do egzaminu należy przygotować jeden z następujących tematów: 1. Narracja jako narzędzie weryfikacji i tworzenia tożsamości zbiorowej 2. Mit w XX i XXI wieku – definicje i funkcje społeczne oraz metody badania 3. Kultura jako przedmiot badań naukowych – definicje, metody i cele analizy zjawisk kulturowych 4. Przeszłość indywidualna i zbiorowa jako przedmiot badań historiograficznych i kulturoznawczych 5. Realność, fikcjonalność, wirtualność – przemiany pojęcia „rzeczywistość” w świetle współczesnych paradygmatów teoretycznych 6. Natura jako konstrukcja – weryfikacje relacji kulturanatura w teoriach XX wieku 7. Tożsamość indywidualna jako produkt relacji społecznych i kulturowych Treści modułu kształcenia Interdyscyplinarność jako metoda badań kultury – cele, pożytki, podstawowe założenia i metody badawcze. 0. Wprowadzenie. Kultura współczesna i jej paradygmaty. Pojęcie zwrot w naukach humanistycznych. I. Strukturalizm i jego kontynuacje - Strukturalizm – podstawowe założenia i metody badawcze - Teoria narracji - Semiotyka jako metoda badań kulturoznawczych II. Elementy nauk kognitywnych w badaniach kulturoznawczych - Teoria metafory - Skrypty i ramy - Konstruktywistyczne teorie poznania III. Wybrane koncepcje podmiotowości w XX wieku - Podstawy psychoanalizy – Freud i jego kontynuatorzy - Psychoanaliza strukturalistyczna i poststrukturalna krytyka podmiotu - Koncepcje Innego – niekanoniczne i polityczne ujęcia podmiotowości na przełomie XX i XXI wieku (od podmiotu nomadycznego do podmiotu performatywnego) IV. Poststrukturalistyczne metodologie kulturoznawcze - Krytyczne ujęcia strukturalizmu - Dekonstrukcja w badaniach kulturoznawczych - Intertekstualność i recykling - Symulakra i wirtualne rzeczywistości V. Od nowej historiografii do nowego historycyzmu - Badania dyskursu i archeologia wiedzy - Koniec historii i jej nowe ujęcia - Nowy historycyzm - Teoria obiegu energii społecznych VI. Od kultury masowej do kultury popularnej – wybrane nurty krytyki kulturowej - Krytyka kultury w XX wieku - Elementy teorii popkultury i ich praktyczne zastosowanie Zakres tematyczny kursu może zostać poszerzony lub zmodyfikowany zgodnie z zainteresowaniami i potrzebami uczestników kursu. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej, obowiązującej do zaliczenia danego modułu D. Bachmann-Medick, Cultural Turns, Warszawa 2012. R. Barthes, Mitologie, Warszawa 2000. W. Benjamin, Dzieło sztuki w dobie reprodukcji technicznej, 1975. P. Burger, Teoria awangardy, Kraków 2006. G. Debord, Społeczeństwo Spektaklu, Warszawa 2007. J. Derrida, Marginesy filozofii, Warszawa 2002. U. Eco, Lector in fabula, Warszawa 1994. U. Eco, Semiologia życia codziennego, Warszawa 1996. U. Eco, Superman w literaturze masowej, Warszawa 1996. H. Foster, Powrót realnego, Kraków 2010. M. Foucault, Porządek dyskursu, Warszawa 2002. M. Foucault, Nadzorować i karać, Warszawa 1999. S. Greenblatt, Poetyka kulturowa, Kraków 2006. T. S. Kuhn, Struktura rewolucji naukowych, Warszawa 2001. C. Levi-Strauss, Antropologia strukturalna, Warszawa 2009. J.F. Lyotard, Kondycja ponowoczesna, Warszawa 1997. L. Manovich, Język nowych mediów, 2001. W. Propp, Nie tylko bajka, Warszawa 2000. H. White, Poetyka pisarstwa historycznego, Kraków 2002. S. Zizek, Przekleństwa fantazji, Wrocław 2002. Wymiar, zasady i forma odbywania praktyk, w przypadku, gdy program kształcenia przewiduje praktyki nie dotyczy Nazwa Wydziału Wydział Polonistyki Nazwa jednostki prowadzącej moduł Katedra Performatyki Nazwa modułu kształcenia Peformatywność mediów Kod modułu Język kształcenia Polski Efekty kształcenia dla modułu kształcenia Po ukończeniu kursu studenci powinni orientować się w podstawowych modelach mediów oraz w zasadach funkcjonowania dyskursu medialnego we współczesnej kulturze. Typ modułu kształcenia (obowiązkowy/fakultatywny) Rok studiów Obowiązkowy Semestr zimowy+letni Imię i nazwisko osoby/osób prowadzących moduł Semestr zimowy – mgr Konrad Wojnowski I rok studiów II stopnia Semestr letni - dr hab. Wojciech Baluch Imię i nazwisko osoby/osób j. w. egzaminującej/egzaminujących bądź udzielającej zaliczenia, w przypadku gdy nie jest to osoba prowadząca dany moduł Sposób realizacji Ćwiczenia w całości realizowane w postaci zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów Wymagania wstępne i dodatkowe Ogólna wiedza o kulturze na poziomie licencjatu Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów, gdy w danym module przewidziane są takie zajęcia Liczba punktów ECTS przypisana modułowi Bilans punktów ECTS 60 godzin ćwiczeń 6 3 punkty ETCS – semestr zimowy 3 punkty ETCS – semestr letni Stosowane metody dydaktyczne Medialne prezentacje materiałów do analiz z komentarzem, dyskusja Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia uzyskanych przez studentów Forma i warunki zaliczenia modułu, aktywność na zajęciach (50%), prezentacja projektów własnych (50%) Warunek zaliczenia semestru zimowego na ocenę to aktywny w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia, a także forma i warunki zaliczenia poszczególnych zajęć wchodzących w zakres danego modułu udział w zajęciach oraz przygotowanie krótkiego (15 minut) referatu na jeden z tematów (patrz spis tematów semestru zimowego). Referat powinien być wygłoszony ustnie w trakcie zajęć po wcześniejszym ustaleniu z prowadzącym. Treści modułu kształcenia I. Podstawowym celem zajęć w semestrze zimowym jest ukazanie mediów jako dynamicznych i interaktywnych (performatywnych) systemów służących produkcji, przetwarzaniu i archiwizacji informacji. Mediów nie można sprowadzić do wynalazków technologicznych XX wieków, służących komunikacji masowej. To raczej skomplikowane infrastruktury, które umożliwiają działanie – wchodzenie w interakcję ze światem. Stąd też bierze się możliwość mówienia o performatywności mediów, gdyż są one mechanizmami i procedurami sterowania działaniem (zarządzaniem dynamiką). Media to nie tylko narzędzia w rękach człowieka, które mogą być intencjonalnie wykorzystywane, lecz także samo jego otoczenie, warunkujące możliwe zachowania i zasady myślenia. Warunek zaliczenia na ocenę semestru letniego to obecność i dobre przygotowanie do zajęć, aktywny udział w dyskusjach oraz przygotowanie projektu multimedialnego na temat wybrany przez studenta w porozumieniu z prowadzącym. Prezentacja powinna trwać 20 minut i odbyć się w czasie zajęć wskazanych przez prowadzącego. 1) Zajęcia organizacyjne / zarysowanie problematyki zajęć 2) Claude Shannon i McLuhan – podstawowe definicje mediów 3) Józef Kossecki – cybernetyka kultury 4) Harold Innis – archeologia mediów 5) Lewis Mumford – wielkie maszyny społeczne 6) Friedrich Kittler – miasto jako medium 7) Friedrich Kittler – teoria systemów dyskursywnych 8) Manuel DeLanda – teoria asamblażu 9) Vilém Flusser – media i aparaty 10) Sztuka interaktywna 11) Sztuka Internetu 12) Gry komputerowe 13) Gry komputerowe 14) Interaktywność w sztukach performatywnych 15) Sprzężenia zwrotne w doświadczeniu filmowym Ćwiczenia w semestrze zimowym zostały podzielone na trzy części: w części pierwszej omówione zostaną podstawowe definicje mediów (Claude Shannon i Marshall McLuhan); druga poświęcona będzie ukazaniu mediów jako dynamicznych systemów i infrastruktur (od Kittlera do DeLandy); w trzeciej teoretyczna refleksja nad mediami przeniesie się na płaszczyznę estetyczną (ze szczególnym uwzględnieniem problemu interaktywności w sztuce współczesnej). Pierwsze dwa bloki tematyczne będą miały charakter wprowadzający, a zaproponowane teorie połączy zasada, żeby patrzeć na media z perspektywy historii technologii. W czasie ostatniego bloku zajęć, o bardziej otwartej formie, przedyskutujemy różne zjawiska z kręgu tzw. sztuki nowych mediów w kontekście wcześniej wypracowanego aparatu pojęciowego. II. W semestrze letnim zaprezentowany zostanie historyczny zarys rozwoju mediów oraz ich rozmaite definicje. W części ćwiczeniowej studenci będą analizowali wybrane przykłady tekstów oraz programów, co pozwoli im zapoznać się z podstawowymi formami oraz gatunkami medialnymi. Analiza oraz krytyczna dyskusja obejmie także przykładowe mechanizmy tworzenia wydarzeń medialnych w różnych sferach życia społecznego oraz posługiwania się mediami dla osiągania celów politycznych i ekonomicznych. Część zajęć będzie także poświęcona analizie zjawisk związanych z kulturą Internetu, czyli nowych form gromadzenia informacji oraz zmian w dostępie do niej, nowych sposobów komunikacji, wreszcie funkcjonowania społeczności wirtualnych. Głównym przedmiotem dyskusji będą płynące z lektury opracowań oraz własnych analiz studentów wnioski dotyczące zmian w kulturze, jakie dokonują się pod presją najnowszych technologii komputerowych oraz komunikacyjnych. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej, obowiązującej do zaliczenia danego modułu Semestr zimowy: M. DeLanda, A New Philosophy of Society: Assemblage Theory and Social Complexity, London 2006. V. Flusser, Post-history, tłum. R. M. Novaes, Minneapolis 2013 (fragm.)D. Mersch, Teorie mediów, tłum. E. Krauss, Warszawa 2010. H. Innis, The bias of communication, Toronto 1951. F. Kittler, City as Medium, tłum. M. Griffin, “New Literary History” 1996, nr 4. F. Kittler, Discourse Networks, tłum. M. Meetter, Stanford 1990 (fragm.). J. Kossecki, Cybernetyka kultury, Warszawa 1974 (fragm.). M. McLuhan, Wybór pism, tłum. K. Jakubowicz, Warszawa 1975. L. Mumford, Mit maszyny, cz. 1, tłum. M. Szczubiałka, Warszawa 2012 (fragm.). Semester letni: - D. Barney, Społeczeństwo sieci, SIC! 2008; - T. Goban-Klas, Media i komunikowanie masowe. Teorie prasy, radia, telewizji i Internetu, PWN 2009; - T. Goban-Klas, Cywilizacja medialna. Geneza, ewolucja, eksplozja, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne 2005; - W. Godzic, Telewizja i jej gatunki po „Wielkim Bracie”, Universitas 2004; - W. Jabłoński, Kreowanie informacji, Wydawnictwo Naukowe PWN 2006; - R. Kluszczyński, Społeczeństwo informacyjne. Cyberkultura. Sztuka multimediów, Rabid 2002; - L. Manovich, Język nowych mediów, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne 2006; Literatura uzupełniająca: - T. Goban-Klas, Niepokorna orkiestra medialna. Dyrygenci i wykonawcy polityki medialnej w Polsce po 1944 roku, Wydawnictwo ASPRA-JR 2005; - T. Goban-Klas, Historia i rozwój mediów. Od malowideł naskalnych do Internetu, Wydawnictwo Akademii Pedagogicznej 2001; - Media Audiowizualne, red. W. Godzic, A. Drzał-Sierocka, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne 2010; - M. Hopfinger, Literatura i media po 1989 roku, Oficyna naukowa 2010; - M. McLuhan, Zrozumieć media, Wydawnictwa NaukowoTechniczne 2004 (wybrane rozdziały); - W. Pisarek, Nowa retoryka dziennikarska, Universitas 2002; - P. Virilio, Bomba informacyjna, SIC! 2006. Wymiar, zasady i forma odbywania praktyk, w przypadku, gdy program kształcenia przewiduje praktyki nie dotyczy Nazwa Wydziału Wydział Polonistyki Nazwa jednostki prowadzącej moduł Katedra Performatyki Nazwa modułu kształcenia Performanse kultur dawnych Kod modułu Język kształcenia Polski Efekty kształcenia dla modułu kształcenia Student nauczy się stosować narzędzia performatyki do praktycznej analizy zjawisk z kręgu kultur dawnych. Pozna i będzie sam proponował różnorodne case studies, w których analizie pomoże lektura tekstów teoretycznych. Obowiązkowy Typ modułu kształcenia (obowiązkowy/fakultatywny) Rok studiów Semestr I rok studiów II stopnia Zimowy Imię i nazwisko osoby/osób dr Wanda Świątkowska prowadzących moduł Imię i nazwisko osoby/osób j. w. egzaminującej/egzaminujących bądź udzielającej zaliczenia, w przypadku gdy nie jest to osoba prowadząca dany moduł Sposób realizacji Ćwiczenia w całości realizowane w postaci zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów. Wymagania wstępne i dodatkowe Zaliczenie modułu performatycznego. Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów, gdy w danym module przewidziane są takie zajęcia Liczba punktów ECTS przypisana modułowi Bilans punktów ECTS 30 godzin ćwiczeń Stosowane metody dydaktyczne Prezentacje z komentarzem, analiza tekstu, praca w grupach, praca indywidualna, dyskusja. Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia uzyskanych przez studentów Warunki zaliczenia na ocenę ćwiczeń: 3 - przygotowywanie się do zajęć i posiadanie na zajęciach omawianych tekstów; - obecność na zajęciach i aktywny w nich udział; Forma i warunki zaliczenia modułu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia, a także forma i warunki zaliczenia poszczególnych zajęć wchodzących w zakres danego modułu Treści modułu kształcenia przygotowanie prezentacji. Warunkiem zaliczenia n ocenę jest obecność, aktywne uczestnictwo w zajęciach i przygotowanie prezentacji na temat wybranego, uzgodnionego z prowadzącym, zjawiska. Na ćwiczeniach omawiane będą różnorodne formy performatywne od antycznych cywilizacji Egiptu, Grecji i Rzymu po wiek XVII. Zaproponowane studia przypadków będą pochodziły zarówno z kręgu życia politycznego, społecznego, jak i prywatnego (performanse władzy, rytuały, ceremonie, zachowania codzienne). Istotny będzie kontekst kulturowy każdej z omawianych epok – odniesienia do wydarzeń historycznych, sytuacji politycznej oraz obyczajowości, religii i działań stricte teatralnych jako czynników, które wpłynęły na charakter i formę typowych dla danej kultury performansów. Zagadnienia proponowane do prezentacji: 1. performanse cywilizacji starożytnych (Egipt, Grecja, Rzym) - ceremonie państwowe (marsze triumfalne, widowiska władzy, igrzyska, agon, performowanie demokracji ateńskiej) - święta religijne (misteria, dionizje, bachanalie, orgie, składanie ofiar) - sztuka (malowidła wazowe, rzeźba, architektura, epos i pieśń, mit) 2. widowiskowość łacińskiego średniowiecza - liturgia - wielkie cykle misteryjne - Biblia pauperum - symbolika katedry gotyckiej 3. Bizancjum i Slavia Orthodoxa - bizantyńskie korzenie sztuki i obrzędowości staroruskiej - liturgia prawosławna - teologia ikony - widowiska władzy w carskiej Rosji 4. performanse renesansowej Europy - reformacja i ruchy religijne - sztuka renesansu (perspektywa, antropocentryzm) - kultura pisma 5. teatralizacje epoki elżbietańskiej - dwór Elżbiety I - ikonografia - performanse ciała i głosu - gry, zabawy, życie codzienne Anglii elżbietańskiej 6. performanse hiszpańskiego złotego wieku - Inkwizycja - autos sacramentales - wielki teatr świata 7. performatywność sarmacka - obyczajowość, zwyczaje, rytuały, strój Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej, obowiązującej do zaliczenia danego modułu - mikrokosmos dworu szlacheckiego - emblemat 8. alternatywny nurt ludowej widowiskowości - wiejskie obrzędy i zwyczaje - religijność ludowa - formy popularne, jarmarczne Propozycje lektur: J. Assmann, Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych, tłum. A. Kryczyńska-Pham, Warszawa 2008; P. Brown, Ciało i społeczeństwo. Mężczyźni, kobiety i abstynencja seksualna we wczesnym chrześcijaństwie, tłum. I. Kania, Kraków 2006; M. St. Clare Byrne, Życie codzienne w Anglii elżbietańskiej, tłum. A. Staniewska, Warszawa 1971; M. Kocur, Drugie narodziny teatru. Performanse mnichów anglosaskich, Wrocław 2010; M. Kocur, Teatr bez teatru. Performanse w Anglii wschodniej u schyłku średniowiecza, Wrocław 2012; Kultura rycerska, kultura szlachecka, [w:] Antropologia kultury. Zagadnienia i wybór tekstów, opr. zespół pod kier. L. Kolankiewicza, Warszawa 2005, s. 437-491; J. Maisonneuve, Rytuały dawne i współczesne, tłum. M. Mroczek, Gdańsk 1995; S. Oświęcimski, Zeus daje tylko znak. Apollo wieszczy osobiście, Starożytne wróżbiarstwo greckie, Warszawa 1989. D. Polock, Moving histories: performance and oral history, [w:] The Cambridge Companion to Performance Studies, ed. Tracy C. Davis, 2008, s. 120-135; M. Prejs, Oralność i mnemonika. Późny barok w kulturze polskiej, Warszawa 2009. H. Rawlings, Inkwizycja hiszpańska, tłum. M. Piątek, Kraków 2009. N. Schindler, Ludzie prości, ludzie niepokorni… Kultura ludowa w początkach dziejów nowożytnych, tłum. B. Ostrowska, Warszawa 2002. L. Winniczuk, Ludzie, zwyczaje i obyczaje starożytnej Grecji i Rzymu, Warszawa 1983. Powyższy wykaz może ulec modyfikacji stosownie do potrzeb studentów. Dodatkowe teksty, wspomagające pracę na zajęciach, związane będą z konkretnymi przykładami wybieranymi do analizy i będą podawane na bieżąco. Wymiar, zasady i forma odbywania praktyk, w przypadku, gdy program kształcenia przewiduje praktyki nie dotyczy Nazwa Wydziału Wydział Polonistyki Nazwa jednostki prowadzącej moduł Katedra performatyki Nazwa modułu kształcenia Historia i pamięć w perspektywie performatywnej Kod modułu Język kształcenia Polski Efekty kształcenia dla modułu kształcenia Celem zajęć jest przybliżenie studentom zmian w humanistyce, jakie przyniósł ostatni przełom stuleci – czyli wzmożone zainteresowanie problematyką pamięci i historii w jej rozmaitych wymiarach. Wiązało się to z pojawieniem się takich nurtów teoretycznych, jak nowy historyzm, badania nad postpamięcią, nad performatywnym wystawianiem i odtwarzaniem historii, nad dramatycznym i przedstawieniowym charakterem życia zbiorowego i ruchów społecznych, a także nurtem filozofii krytycznej umieszczanej w centrum opisów zjawisk społecznych. Typ modułu kształcenia (obowiązkowy/fakultatywny) Rok studiów Obowiązkowy do zaliczenia I roku studiów Semestr Zimowy I rok studiów II stopnia Imię i nazwisko osoby/osób dr Łucja Iwanczewska prowadzących moduł Imię i nazwisko osoby/osób prof. dr hab. Małgorzata Sugiera egzaminującej/egzaminujących bądź udzielającej zaliczenia, w przypadku gdy nie jest to osoba prowadząca dany moduł Sposób realizacji ćwiczenia w całości realizowane w postaci zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów Wymagania wstępne i dodatkowe ogólna wiedza o kulturze współczesnej Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów, gdy w danym module przewidziane są takie zajęcia Liczba punktów ECTS przypisana modułowi Bilans punktów ECTS 30 godzin ćwiczeń 4 2 punkty ETCS – zaliczenie 2 punkty ETCS – praca pisemna Stosowane metody dydaktyczne Ćwiczenia w wymiarze dwóch godzin tygodniowo. Regularne cotygodniowe konsultacje dla studentów, w razie potrzeby także konsultacje indywidualne dla studentów, którzy przygotowują się do zdawania egzaminu w formie pracy pisemnej. Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia uzyskanych przez studentów Sprawdzanie obecności i przygotowania studentów do zajęć w formie aktywnego uczestnictwa w dyskusjach i krótkich prezentacji na temat wybranych zagadnień omawianych na zajęciach. Forma i warunki zaliczenia modułu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia, a także forma i warunki zaliczenia poszczególnych zajęć wchodzących w zakres danego modułu Warunki zaliczenia ćwiczeń to obecność na zajęciach i aktywny w nich udział, a także przedstawienie do końca grudnia 2013 roku konspektu pracy pisemnej Treści modułu kształcenia Egzamin w formie pisemnej: złożenie do 15 stycznia 2014 roku pracy o objętości 12-15 znormalizowanych stron maszynopisu, która stanowić winna próbę samodzielnej interpretacji jednego-dwóch utworów z jednego z pięciu bloków tematycznych, realizowanych w czasie zajęć. Ostatni przełom stuleci przyniósł wzmożone zainteresowanie problematyką pamięci w jej rozmaitych wymiarach, co wiązało się z pojawieniem się nowych nurtów teoretycznych, a także z dynamicznym rozwojem technologii komunikacyjnych. Podstawowym celem zajęć jest podjęcie tematu historii i pamięci w czterech blokach tematycznych: - konceptualizacje pamięci (od dramatyzacji do dramaturgii pamięci) - opowieści o przeszłości (od dramatu historycznego do historyzacji pamięci) - nośniki pamięci (od pamięci cielesnej do pamięci cyfrowej) - funkcje pamięci (od pamięci indywidualnej do pamięci kultury) - anamneza jako strategia performatywna Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej, obowiązującej do zaliczenia danego modułu Literatura podstawowa: - Jan Assmann, Pamięć kulturowa, tłum. Anna KryczyńskaPham, WUW 2008. - Douwe Draaisma, Machina metafor. Historia pamięci, tłum. Robert Pucek, Wyd. Aletheia 2009. Maurice Halbwachs, Społeczne ramy pamięci, tłum. Marcin Król, Państwowe Wydawnictwa Naukowe 1969. - Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka, red. Magdalena Saryusz-Wolska, Universitas 2009. Literatura uzupełniająca: Doris Bachmann-Medick, Cultural turns. Nowe kierunki w naukach o kulturze, tłum. Krystyna Krzemieniowa, Oficyna Naukowa 2012. Historia: o jeden świat za daleko?, wstęp, przekład i opracowanie Ewa Domańska, Instytut Historii UAM 1997. Paul Ricoeur, Pamięć, historia, zapomnienie, przeł. Janusz Margański, Universitas 2006. Magdalena Saryusz-Wolska, Spotkania czasu z miejscem. Studia o pamięci i miastach, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2011. Teoria wiedzy o przeszłości na tle współczesnej humanistyki. Antologia, red. Ewa Domańskiej, Wydawnictwo Poznańskie 2010. Wymiar, zasady i forma odbywania praktyk, w przypadku, gdy program kształcenia przewiduje praktyki nie dotyczy Nazwa Wydziału Wydział Polonistyki Nazwa jednostki prowadzącej moduł Katedra Performatyki Nazwa modułu kształcenia Performanse kultur pozaeuropejskich Kod modułu Przypisywany przez Dziekanat Język kształcenia Polski Efekty kształcenia dla modułu kształcenia Student nauczy się używać narzędzi performatyki w praktycznej analizie zjawisk spoza kultury europejskiej. Pozna oraz samodzielnie zaproponuje case studies, którym towarzyszyć będzie lektura tekstów teoretycznych. Typ modułu kształcenia (obowiązkowy/fakultatywny) Rok studiów Obowiązkowy Semestr Letni I rok studiów II stopnia Imię i nazwisko osoby/osób mgr Anna Sieroń prowadzących moduł Imię i nazwisko osoby/osób prof. dr hab. Małgorzata Sugiera egzaminującej/egzaminujących bądź udzielającej zaliczenia, w przypadku gdy nie jest to osoba prowadząca dany moduł Sposób realizacji Moduł w całości realizowany w postaci zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów. Wymagania wstępne i dodatkowe Zaliczenie modułu performatycznego na pierwszym poziomie studiów. Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów, gdy w danym module przewidziane są takie zajęcia Liczba punktów ECTS przypisana modułowi Bilans punktów ECTS 30 godzin ćwiczeń Stosowane metody dydaktyczne Metody problemowe, aktywizujące wykorzystanie materiałów wizualnych Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia uzyskanych przez studentów Warunki zaliczenia ćwiczeń: - obecność na zajęciach i aktywny w nich udział; - uczestnictwo w dyskusjach. Forma i warunki zaliczenia modułu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia, a także forma Warunkiem zaliczenia na ocenę jest obecność, aktywne uczestnictwo w dyskusjach oraz samodzielne przygotowanie i 3 i praktyczne, i warunki zaliczenia poszczególnych zajęć wchodzących w zakres danego modułu omówienie po zakończeniu ćwiczeń (w trakcie sesji egzaminacyjnej) wybranego przez siebie case studies spoza kręgu kultury europejskiej, które nie było omawiane na zajęciach. Treści modułu kształcenia Na ćwiczeniach omawiane będą różnorodne formy performantywne przede wszystkim z obszaru obu Ameryk w kontekście życia politycznego, społecznego, religijnego, obyczajowego. Ze szczególną uwagą potraktowane zostaną performanse charakterystyczne dla kultury latynoskiej. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej, obowiązującej do zaliczenia danego modułu Wybrane studia przypadków będą oscylowały wokół szerszych bloków tematycznych: - system polityczny/ społeczny/ rodzinny; - ciało i stosunek do ciała (stygmatyzacja ciała, chirurgiczne poprawianie ciała); - zachowania i praktyki codzienne; - gry i zabawy, sztuki widowiskowe, ceremonie, święta (karnawał, fiesta, taniec, muzyka); - religia i obrzędowość (rytuały religijne, synkretyzm religijny); - elementy kultury masowej (kult gwiazd Hollywood, celebrities). E.P. Archetti, Style gry i męskie zalety w argentyńskim futbolu; M. de Certeau, Wynaleźć codzienność. Sztuki działania; R. DaMatta, Karnawał wszystkich sfer; Dzieje kultury latynoamerykańskiej, red. M. F. Gawrycki; M. Htun, Kultura, instytucje i dyskryminacja płci w Ameryce Łacińskiej; Kultura masowa, [w:] Antropologia kultury. Zagadnienia i wybór tekstów; P. Serafin, Religijność na pograniczu Meksyk-USA. Fenomen meksykańskich „Santos Fronterizos” na przykładzie Juana Soldado; A. Śniadecka-Kostarska, Być kobietą w społeczeństwie białometyskim; B. Walendowska, Afrokatolickie synkretyzmy Antyli; Wszystkie teksty zostaną dostarczone na pierwsze zajęcia przez prowadzącego. Powyższy wykaz może być modyfikowany zarówno z doborem tematów, jak i potrzebami studentów. Dodatkowe teksty, wspomagające prace na zajęciach, związane będą z konkretnymi przykładami wybieranymi do analizy i będą podawane na bieżąco. Wymiar, zasady i forma odbywania praktyk, w przypadku, gdy program kształcenia przewiduje praktyki nie dotyczy Nazwa Wydziału Wydział Polonistyki Nazwa jednostki prowadzącej moduł Katedra Performatyki Nazwa modułu kształcenia Warsztaty z przekładu literackiego Kod modułu Język kształcenia Polski Efekty kształcenia dla modułu kształcenia Studenci nauczą się oceniać tłumaczenia dzieł literackich (proza, dramat, esej) i użytkowych (listy dialogowe do filmów i seriali) oraz samodzielnie tłumaczyć fragmenty niezbędne do ich własnej pracy, a zwłaszcza do pracy magisterskiej Typ modułu kształcenia (obowiązkowy/fakultatywny) Fakultatywny Rok studiów I rok studiów II stopnia Semestr Zimowy Imię i nazwisko osoby/osób prowadzących moduł prof. dr hab. Małgorzata Sugiera Imię i nazwisko osoby/osób egzaminującej/egzaminujących bądź udzielającej zaliczenia, w przypadku gdy nie jest to osoba prowadząca dany moduł j. w. Sposób realizacji Warsztaty w całości realizowane w postaci zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów Wymagania wstępne i dodatkowe Dobra znajomość przynajmniej jednego z trzech podstawowych języków obcych (angielski, niemiecki, francuski) Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów, gdy w danym module przewidziane są takie zajęcia 30 godzin warsztatów Liczba punktów ECTS przypisana modułowi 3 Bilans punktów ECTS 2 punkty ETCS – aktywny udział w warsztatach 1 punkt ETCS – zaliczenie na ocenę wybranego przez prowadzącego tłumaczenia Stosowane metody dydaktyczne Prezentacje wybranych fragmentów tłumaczeń z komentarzem, porównywanie tłumaczeń, korekta i omawianie tłumaczeń przygotowywanych przez studentów jako prace zadawane do domu. Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia uzyskanych przez studentów aktywność na zajęciach i terminowane oddawanie zadawanych tłumaczeń (60%), złożenie tłumaczenia jako formy zaliczenia zajęć na ocenę (40%) Forma i warunki zaliczenia modułu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia, a także forma i warunki zaliczenia poszczególnych zajęć wchodzących w zakres danego modułu Obecność, przygotowanie do zajęć i terminowe oddawanie zadawanych tłumaczeń, a także złożenie samodzielnie przygotowanego tłumaczenia do 15 stycznia 2014 roku jako warunek zaliczenia na ocenę. Treści modułu kształcenia Celem warsztatów jest połączenie samodzielnych prób przekładów różnorodnych gatunków i form literackich z refleksją teoretyczną nad kwestią tłumaczenia literackiego, historycznej zmienności kryteriów oceny jego „wierności” oraz powiązania wartości i jakości tłumaczeń z hierarchią rodzajów i gatunków literackich. O ile w trakcie warsztatów przekłady praktyczne na język polski odbywać się będą z jego języka obcego, wybranego wspólnie przez uczestników zajęć, o tyle zaliczenie na ocenę dotyczyć będzie tłumaczenia tekstu z języka (jednego z trzech podstawowych) wybranego przez studenta. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej, obowiązującej do zaliczenia danego modułu Zarówno literatura teoretyczna, jak teksty do tłumaczeń praktycznych w trakcie zajęć zostaną wybrane i dobrane stosownie do zainteresowań uczestników warsztatów. Wymiar, zasady i forma odbywania praktyk, w przypadku, gdy program kształcenia przewiduje praktyki nie dotyczy Nazwa Wydziału Wydział Polonistyki Nazwa jednostki prowadzącej moduł Katedra Performatyki Nazwa modułu kształcenia Warsztaty sztuk performatywnych Kod modułu Język kształcenia Polski Efekty kształcenia dla modułu kształcenia Ćwiczenia fizyczne mają ma celu rozwinąć świadomość ciała, czyli zdolność świadomego odczuwania kinestetycznego i priopriocepcyjnego. Uczestnicy warsztatu zapoznają się z metodami twórczymi opartymi na improwizacji fizycznej. Zadania twórcze przybliżą im metody pracy zespołu Odin Teatret i Teatru Chorea oraz elementy biomechaniki teatralnej Wsiewołoda Meyerholda. Uczestnicy będą pracować nad wypracowaniem skutecznych metod zapisu doświadczenia somatycznego i/lub przełożenia go na działanie twórcze, a także podejmą refleksję nad dyskursem towarzyszącym doświadczeniu somatycznemu. Typ modułu kształcenia (obowiązkowy/fakultatywny) Fakultatywny Rok studiów I rok studiów II stopnia Semestr Letni Imię i nazwisko osoby/osób prowadzących moduł mgr Małgorzata Jabłońska Imię i nazwisko osoby/osób prof. dr hab. Dariusz Kosiński egzaminującej/egzaminujących bądź udzielającej zaliczenia, w przypadku gdy nie jest to osoba prowadząca dany moduł Sposób realizacji Zajęcia bezpośredniego kontaktu, ćwiczenia fizyczne Wymagania wstępne i dodatkowe Bardzo dobre opanowanie pamięciowe dowolnego krótkiego tekstu literackiego (wiersz, tekst piosenki, opowiadanie). Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów, gdy w danym module przewidziane są takie zajęcia Warsztaty praktyczne 30 godzin Liczba punktów ECTS przypisana modułowi 3 Bilans punktów ECTS 2 punkty ETCS – aktywny udział w proponowanych ćwiczeniach 1 punkt ETCS – praca własna Stosowane metody dydaktyczne ćwiczenia fizyczne, improwizacja ruchowa, dyskusja, praca w grupach Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia uzyskanych przez studentów obecność na zajęciach (60%), aktywność (30%), sporządzenie raportu z pracy (10%) Forma i warunki zaliczenia modułu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia, a także forma i warunki zaliczenia poszczególnych zajęć wchodzących w zakres danego modułu Warunkiem zaliczenia na ocenę przedmiotu jest aktywny udział w warsztatach, przygotowywanie regularnych raportów z działania, zapoznanie się z literaturą podstawową udowodnione w trakcie dyskusji. Treści modułu kształcenia Ciało performujące – trening Zajęcia praktyczne. Gesty aktorskiego ciała i praca głosu uwolnione spod dyktatu psychologicznego prawdopodobieństwa na rzecz niepsychologicznej prawdy działania stają się na powrót źródłem, przyczyną sprawczą i podstawowym materiałem zdarzeń teatralnych. W pracy aktorskiej coraz częściej nie chodzi o utożsamienie się z konkretną postacią o konkretnym imieniu, ale znacznie bardziej o znalezienie ścieżki działań scalonej poprzez odgrywanie jej przez jednego aktora, jedno ciało działające. Gotowość i odwaga do działania zależne są od uświadomienia sobie posiadanych możliwości i sprawdzenia ich w środowisku „bezpiecznym”, w sytuacji próbnej. Odnalezione umiejętności należy utrwalać przez trening. Trening złożony jest z 3 części: 1. ćwiczenia wstępne uświadamiające zasady ruchu i pracę ciała, 2. ćwiczenia formy, 3. ćwiczenia kreatywności. Jakie są sposoby powoływania ruchu, który nie będzie jedynie naśladowaniem życia codziennego, ani pantomimiczną powtórką dla słów? Różne źródła inspiracji w procesie powoływania i komponowania (montażu) działań ruchowych (na podstawie metod pracy Teatru CHOREA): 1. Ikonografia 2. Zasada fizyczna 3. Tekst 4. Przedmiot 5. Partner Następnym etapem jest próba połączenia zasad ruchu (zapoznanie z elementami biomechaniki teatralanej Meyerholda), sposobów improwizacji (w oparciu o metody pracy Odin Teatret) i strategii kompozycyjnych w procesie twórczego powołania struktury ruchowej. Co zrobić po improwizacji, jak zapamiętać sekwencję ruchu? Jak dalej pracować z materiałem? Gdy ruch nie jest jedynie ilustracją wypowiadanego tekstu, warstwa działań cielesnych (ruchowych i głosowych - głos w aspekcie fizjologicznym, jest naturalnym komponentem i atrybutem aktorskiej cielesności) staje się pełnowartościowym kanałem komunikacji teatralnej i choć ciało jest w sposób nieunikniony autoreferencyjne, nie daje do oglądu jedynie samego siebie, ale „mówi” o świecie. Co zatem widzi widz, patrzący na ciało działające na scenie? Czy widz ten patrzy tylko oczyma? Jak własne doświadczenie ciała wpływa na odbiór działania cielesnego na scenie? Treningowi towarzyszyć będzie refleksja nad praktyką i własnym doświadczeniem jako działającego i jako oglądającego: - nad sposobem utrwalenia doświadczenia i jego translacji na inne kanały komunikacyjne i procesy twórcze. - nad sposobem patrzenia, sposobami percepcji ruchu, proksemiki i innych jakości informacyjnych produkowanych przez działanie cielesne - nad procesem komunikacji zachodzącym pomiędzy ciałem performującym a odbiorcą performansu. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej, obowiązującej do zaliczenia danego modułu Literatura podstawowa: Eugenio Barba, N. Savarese, Sekretna sztuka aktora, Wrocław 2005. W szczególności rozdziały: Wprowadzenie, Ćwiczenia, Dramaturgia, Ekwiwalencja, Energia, Historiografia, Montaż, Preekspresywność, Równowaga, Rytm, Technika, Trening, Edward T. Hall, Ukryty wymiar, przeł. T. Hołówka, Warszawa 2003, s. 59-86, 145-166 „Konteksty” 2005, nr 2 (fragm. Belzebub i Ruchy oraz ISTA, WROCŁAW 2005) Robert Leach, Meyerhold i biomechanika, przeł. J. Krakowska, „Dialog” 2002, nr 3, s. 156-169 Literatura uzupełniająca: Eugenio Barba, Spalić dom, przeł. A. Górka, Wrocław- Warszawa 2011 Marcin Brocki, Język ciała w ujęciu antropologicznym, Wrocław 2001 Mosce Feldenkrais, Świadomość przez ruch, Wyd. Irgo 2012 Honorata Jakubowska, Socjologia ciała, Poznań 2009 Desmond Morris, Manwatching lub Naga małpa, przeł. T. Bielicki, J. Koniarek, J. Prokopiuk, Warszawa 1997 Desmond Morris, Zwierzę zwane człowiekiem, tłum. Zofia Uhrynowska-Hanasz, Świat Książki 1997 Nikołaj Piesoczynski, Wsiewołod Meyerhold. Teoria względności, przeł. A.L. Piotrowska, „Pamiętnik Teatralny” 2001, nr 3-4, s. 5-48 Wymiar, zasady i forma odbywania praktyk, w przypadku, gdy program kształcenia przewiduje praktyki nie dotyczy II. SYLABUSY ZAJĘĆ II ROKU STUDIÓW II STOPNIA Nazwa Wydziału Wydział Polonistyki Nazwa jednostki prowadzącej moduł Katedra Performatyki Nazwa modułu kształcenia Seminarium magisterskie: „Performatywnośc i materialność mediów” Kod modułu Język kształcenia Polski Efekty kształcenia dla modułu kształcenia Studenci nauczą się analizować i interpretować wybrane zjawiska performatywne w sztuce i życiu społecznym oraz rozwiązywać łączące się z nimi problemy badawczy z pomocą odpowiednio wybranej i dobranej metodologii Typ modułu kształcenia (obowiązkowy/fakultatywny) Obowiązkowy Rok studiów II rok studiów II stopnia Semestr zimowy+letni Imię i nazwisko osoby/osób prowadzących moduł prof. dr hab. Małgorzata Sugiera Imię i nazwisko osoby/osób egzaminującej/egzaminujących bądź udzielającej zaliczenia, w przypadku gdy nie jest to osoba prowadząca dany moduł j. w. Sposób realizacji Seminarium w całości realizowane w postaci zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów Wymagania wstępne i dodatkowe Student powinien mieć zaliczone seminarium magisterskie na I roku Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów, gdy w danym module przewidziane są takie zajęcia 60 godzin seminarium Liczba punktów ECTS przypisana modułowi 27 Bilans punktów ECTS 12 punktów ETCS – semestr zimowy 15 punktów ETCS – złożenie pracy magisterskiej Stosowane metody dydaktyczne Wykład, dyskusja, medialne prezentacje materiałów do analiz, analiza rozumowych planów prac magisterskich i ich kolejnych rozdziałów. Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia uzyskanych przez studentów aktywność na zajęciach (50%), prezentacja planów rozumowych i kolejnych rozdziałów prac magisterskich (50%) Forma i warunki zaliczenia modułu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia, a także forma i warunki zaliczenia poszczególnych zajęć wchodzących w zakres danego modułu Obecność, przygotowanie do zajęć, aktywny udział w dyskusjach. Treści modułu kształcenia Kontynuacja zajęć seminaryjnych z poprzedniego roku. Warunkiem zaliczenia na ocenę w semestrze zimowym jest przedłożenie pierwszego fragmentu pracy magisterskiej (minimum 10 znormalizowanych stron); w semestrze letnim złożenie pracy magisterskiej. W semestrze zimowym głównym tematem będzie kwestia materialności mediów, funkcji przedmiotów artystycznych i codziennego użytku w komunikacji oraz relacji swój obcy. W semestrze letnim zajęcia skoncentrują się wokół problematyki doświadczenia tak w świecie rzeczywistym, jak w wirtualnym, oraz wokół pojęcia afektu i fundowanej na nim nowej teorii niereprezentacyjnej. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej, obowiązującej do zaliczenia danego modułu Literatura podstawowa (semestr zimowy): Janusz Barański, Świat rzeczy. Zarys antropologiczny, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2007. Pierre Bourdieu, Zmysł praktyczny, tłum. Maciej Falski, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2008. Jarosław Komorowski, Do kraju poety: W stronę Shakespeare’a podróżowanie polskie, [w:] idem, Nie tylko Shakespeare. Studia z dziejów teatru i dramatu XVI-XX wieku, Instytut Polskiej Akademii Nauk 2011. Bjornar Olsen, W obronie rzeczy. Archeologia i ontologia przedmiotów, tłum. Bożena Shallcross, IBL PAN Wydawnictwo 2011. Mary Louise Pratt, Imperialne spojrzenie. Pisarstwo podróżnicze a transkulturacja, tłum. Ewa Elżbieta Nowakowska, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2011. Literatura podstawowa (semestr letni): Marco Abel, Violent Affect. Literature, Cinema, and Critique after Representation, University of Nebrasca Press 2007. Tom Boellstorff, Dojrzewanie w Second Life. Antropologia człowieka wirtualnego, tłum. Agata Sadza, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2012. Ryszard Nycz, Poetyka doświadczenia. Teoria – nowoczesność – literatura, IBL PAN Wydawnictwo 2012. Nigel Thrift, Non-Representational Theory. Space – Politics Affect, Routledge 2008. Dorota Wolska, Odzyskać doświadczenie. Sporny temat humanistyki współczesnej, Wydawnictwo Universitas 2012. Wymiar, zasady i forma odbywania praktyk, w przypadku, gdy program kształcenia przewiduje praktyki nie dotyczy Nazwa Wydziału Wydział Polonistyki Nazwa jednostki prowadzącej moduł Katedra Performatyki Nazwa modułu kształcenia Seminarium magisterskie: :„<<Nie ma miłości…>>. Dyskursy, pragnienia i pożądania. Kod modułu Język kształcenia Polski Efekty kształcenia dla modułu kształcenia Po ukończeniu kursu studenci będą umieli samodzielnie wybrać oraz poprawnie sformułować temat badawczy, a następnie opracować go w formie odpowiadającej wymogom akademickim Typ modułu kształcenia (obowiązkowy/fakultatywny) Obowiązkowy Rok studiów II rok studiów II stopnia Semestr zimowy+letni Imię i nazwisko osoby/osób prowadzących moduł dr hab. Wojciech Baluch Imię i nazwisko osoby/osób egzaminującej/egzaminujących bądź udzielającej zaliczenia, w przypadku gdy nie jest to osoba prowadząca dany moduł j. w. Sposób realizacji Seminarium w całości realizowane w postaci zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów Wymagania wstępne i dodatkowe Student powinien mieć zaliczone seminarium magisterskie na I roku Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów, gdy w danym module przewidziane są takie zajęcia 60 godzin seminarium Liczba punktów ECTS przypisana modułowi 27 Bilans punktów ECTS 12 punktów ETCS – semestr zimowy 15 punktów ETCS – złożenie pracy magisterskiej Stosowane metody dydaktyczne Wykład, dyskusja, medialne prezentacje materiałów do analiz, referaty, analiza prac przygotowanych przez studentów. Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia uzyskanych przez studentów aktywność na zajęciach (50%), prezentacja projektów własnych (50%) Forma i warunki zaliczenia modułu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia, a także forma i warunki zaliczenia poszczególnych zajęć wchodzących w zakres danego modułu Obecność, przygotowanie do zajęć, aktywny udział w dyskusjach. Treści modułukształcenia Kontynuacja analizy tekstów teoretycznych poświęconych zagadnieniu miłości oraz pożądania. Warunkiem zaliczenia na ocenę jest w semestrze zimowym przygotowanie projektu pracy magisterskiej: pisemny plan pracy (7200 znaków), spis bibliografii do ustalonego z prowadzącym tematu pracy (do lutego 2014 ); w semestrze letnim złożenie pracy magisterskiej. Dyskusja w czasie spotkań seminaryjnych nad zagadnieniami zgłoszonymi przez studentów. Wybrane w porozumieniu z prowadzącym zagadnienia wpisują się w tematykę seminarium a jednocześnie stanowią obszar zainteresowań studentów, dobrany pod kątem przyszłej pracy magisterskiej: 1) Miłość ojczyzny – tworzenie wspólnoty narodowej 2) Metaforyka miłości w literaturze 3) Miłość do przedmiotów – prywatne archiwum 4) Kulturowe wymiary sztuki kulinarnej w sztuce filmowej 5) Found footage i kategoria remiksu Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej, obowiązującej do zaliczenia danego modułu Warren Belasco, Food: The Key Concepts, Berg 2008; Anthony Giddens, Przemiany intymności. Seksualność, miłość i erotyzm we współczesnych społeczeństwach, Wydawnictwo Naukowe PWN 2006; George Lakoff, More Than Cool Reason:A Field Guide to Poetic Metaphor, University of Chicago Press 1989; Karol Libelt, O miłości ojczyzny, Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk 2006; Nicolaus Luhmann, Semantyka miłości. O kodowaniu intymności, Wydawnictwa Naukowe Scholar 2003; Max Scheler, Istota i formy sympatii, Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1986; Arthur Schopenhauer, Metafizyka miłości płciowej, Wydawnictwo Harmonia 1995. Wymiar, zasady i forma odbywania praktyk, w przypadku, gdy program nie dotyczy kształcenia przewiduje praktyki Nazwa Wydziału Wydział Polonistyki Nazwa jednostki prowadzącej moduł Nazwa modułu kształcenia Katedra performatyki Teorie tożsamości indywidualnych i kolektywnych Kod modułu Język kształcenia Polski Efekty kształcenia dla modułu kształcenia Student zapozna się ze współczesnymi teoriami tożsamości indywidualnej i zbiorowej w ujęciu interdyscyplinarnym: filozoficznym, socjologicznym, antropologicznym, performatywnym, kulturowym. A także zdobędzie umiejętność wykorzystywania wiedzy teoretycznej w praktycznych analizach i interpretacjach współczesnej twórczości artystycznej i zjawisk kultury. Typ modułu kształcenia (obowiązkowy/fakultatywny) Rok studiów Obowiązkowy Semestr zimowy+letni II rok studiów II stopnia dr Łucja Iwanczewska Imię i nazwisko osoby/osób prowadzących moduł Imię i nazwisko osoby/osób j. w. egzaminującej/egzaminujących bądź udzielającej zaliczenia, w przypadku gdy nie jest to osoba prowadząca dany moduł ćwiczenia w całości realizowane w postaci zajęć Sposób realizacji dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów Wymagania wstępne i dodatkowe ogólna wiedza o kulturze współczesnej 60 godzin ćwiczeń Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów, gdy w danym module przewidziane są takie zajęcia Liczba punktów ECTS przypisana 6 modułowi 3 punkty ETCS – semestr zimowy Bilans punktów ECTS 3 punkty ETCS – semestr letni Stosowane metody dydaktyczne Ćwiczenia w wymiarze dwóch godzin tygodniowo. Regularne cotygodniowe konsultacje dla studentów. Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia uzyskanych przez studentów Forma i warunki zaliczenia modułu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia, a także forma i warunki zaliczenia poszczególnych zajęć wchodzących w zakres danego modułu Treści modułu kształcenia Sprawdzanie obecności i przygotowania studentów do zajęć w formie aktywnych dyskusji wokół omawianych lektur i prezentacji medialnych. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej, obowiązującej do zaliczenia danego modułu Literatura podstawowa: Warunki zaliczenia ćwiczeń: - przygotowywanie do zajęć i posiadanie na zajęciach omawianych tekstów; - obecność na zajęciach i aktywny w nich udział; warunkiem zaliczenia przedmiotu jest przygotowanie prezentacji na wybrany przez studenta temat w zakresie programu zajęć zaproponowanego przez prowadzącego. Celem zajęć jest zapoznanie studentów z najnowszymi koncepcjami teorii tożsamości indywidualnych i zbiorowych, które powstały w nowych nurtach humanistyki (teorie gender i queer, nowy historycyzm, studia postkolonialne, teorie performatywności, nowych mediów, posthumanistyki) oraz prezentacja ich użycia do analizy wybranych utworów artystycznych i tekstów kultury. G. Agamben, Wspólnota, która nadchodzi, tłum. S. Królak, Warszawa 2008. G. Agamben, Co zostaje z Auschwitz: archiwum i świadek, tłum. S. Królak, Warszawa 2008. T. Dant, Kultura materialna w rzeczywistości społecznej. Wartości, działania, style życia. Kraków 2007. L. Ferry, V. Jean-Didier, Co to jest człowiek?: o podstawach filozofii i biologii, tłum. M. Milewska, Warszawa 2003. L. Gandhi, Teoria postkolonialna: wprowadzenie krytyczne, tłum. J. Serwański. Poznań 2008. A. Giddens, Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, tłum. A. Szulżycka, Warszawa 2010. A. Giddens, Przemiany intymności: seksualność, miłość i erotyzm we współczesnych społeczeństwach, tłum. A. Szulżycka, Warszawa 2007. H. Mayer, Odmieńcy, tłum. A. Kryczyńska, Warszawa 2005. P. Mościcki, Idea potencjalności. Możliwość filozofii według Giorgio Agambena, Warszawa 2012. Różnica, tożsamość, edukacja. Szkice z pogranicza, pod red. T. Szkudlarka. Kraków 1995. Odmiany odmieńca: mniejszościowe orientacje seksualne w perspektywie gender, red. T. Basiuk, D. Ferens, T. Sikora, Katowice 2002. E. Pakszys, Między naturą a kulturą: kategoria płci/rodzaju w poznaniu. Studium epistemologii naturalizowanej w perspektywie feministycznej, Poznań 2000. Podmiot w procesie, red. J. Jusiak, J. Mizińska, Poznań 1999. Ch. Tylor, Źródła podmiotowości: narodziny tożsamości nowoczesnej, tłum. M. Gruszczyński, Warszawa 2001. Wymiar, zasady i forma odbywania praktyk, w przypadku, gdy program kształcenia przewiduje praktyki nie dotyczy Nazwa Wydziału Wydział Polonistyki Nazwa jednostki prowadzącej moduł Katedra performatyki Nazwa modułu kształcenia Performatywność przedstawień i tekstów Kod modułu Język kształcenia Polski Efekty kształcenia dla modułu kształcenia Po ukończeniu kursu studenci będą umieli dostrzegać i analizować performatywne aspekty tekstów oraz przedstawień kulturowych Typ modułu kształcenia (obowiązkowy/fakultatywny) Rok studiów Obowiązkowy do zaliczenia II roku studiów Semestr Zimowy II rok studiów II stopnia Imię i nazwisko osoby/osób dr Łucja Iwanczewska prowadzących moduł Imię i nazwisko osoby/osób prof. dr hab. Dariusz Kosiński egzaminującej/egzaminujących bądź udzielającej zaliczenia, w przypadku gdy nie jest to osoba prowadząca dany moduł Sposób realizacji ćwiczenia w całości realizowane w postaci zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów Wymagania wstępne i dodatkowe ogólna wiedza o kulturze współczesnej Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów, gdy w danym module przewidziane są takie zajęcia Liczba punktów ECTS przypisana modułowi Bilans punktów ECTS 30 godzin ćwiczeń 6 3 punkty ETCS – zaliczenie 3 punkty ETCS – praca pisemna Stosowane metody dydaktyczne Ćwiczenia w wymiarze dwóch godzin tygodniowo. Regularne cotygodniowe konsultacje dla studentów. Metody sprawdzania i kryteria oceny Sprawdzanie obecności i przygotowania studentów do zajęć. efektów kształcenia uzyskanych przez studentów Forma i warunki zaliczenia modułu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia, a także forma i warunki zaliczenia poszczególnych zajęć wchodzących w zakres danego modułu Treści modułu kształcenia Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej, obowiązującej do zaliczenia danego modułu Warunki zaliczenia ćwiczeń: Warunki zaliczenia ćwiczeń to obecność na zajęciach i aktywny w nich udział, a także przedstawienie do końca grudnia 2013 roku konspektu pracy pisemnej. Egzamin w formie pisemnej: złożenie do 15 stycznia 2014 roku pracy o objętości 12-15 znormalizowanych stron maszynopisu, która stanowić winna próbę samodzielnej interpretacji jednego-dwóch zagadnień omawianych na zajęciach. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest przedstawienie krótkiej prezentacji na temat wybranego przez studenta zagadnienia. Celem zajęć jest zapoznanie studentów z zagadnieniami performatywności słowa, tekstu i dyskursu, problemami konstrukcjonizmu językowego; formami „działania słowami” w „teatrze” życia prywatnego i publicznego, a także z teatrologicznymi i medioznawczymi koncepcjami performatywności Literatura podstawowa: J. L. Austin, Mówienie i poznawanie, tłum. B. Chwedeńczuk, Warszawa 2003. J. Butler, Walczące słowa. Mowa nienawiści i polityka performatywu, tłum. A. Ostolski, Warszawa 2010. R. L. Goldberg , Performance Art. From Futurism to the Present, New York: Thames&Hudson Inc, 2011. B. Latour, Splatając na nowo to, co społeczne. Wprowadzenie do teorii aktora-sieci, tłum. K. Abriszewski, A. Derra, Kraków 2010. T. Plata, Być i nie być: kategoria obecności w teatrze i performansie ostatniego półwiecza, Warszawa, Sic!, 2009. Poznanie, podmiot, dyskurs, red. A. Dubik, Toruń 2002. M. Siray, Performance and Performativity, Frankfurt am Main: Peter Lang, 2009. S. Weber, Teatralność jako medium, tłum. J. Burzyński, Kraków 2009. Wymiar, zasady i forma odbywania praktyk, w przypadku, gdy program kształcenia przewiduje praktyki nie dotyczy Nazwa Wydziału Nazwa jednostki prowadzącej moduł Nazwa modułu kształcenia Kod modułu Język kształcenia Efekty kształcenia dla modułu kształcenia Typ modułu kształcenia (obowiązkowy/fakultatywny) Rok studiów Semestr Imię i nazwisko osoby/osób prowadzących moduł Imię i nazwisko osoby/osób egzaminującej/egzaminujących bądź udzielającej zaliczenia, w przypadku gdy nie jest to osoba prowadząca dany moduł Sposób realizacji Wymagania wstępne i dodatkowe Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów, gdy w danym module przewidziane są takie zajęcia Liczba punktów ECTS przypisana modułowi Bilans punktów ECTS Stosowane metody dydaktyczne Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia uzyskanych przez studentów Forma i warunki zaliczenia modułu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia, a także forma i warunki zaliczenia poszczególnych zajęć wchodzących w zakres danego modułu Wydział Polonistyki Katedra Performatyki Normy kulturowe i ich subwersje Polski Celem zajęć jest wprowadzenie podstawowych zagadnień związanych z tworzeniem, utwierdzaniem i podważaniem norm kulturowych oraz funkcjonowaniem mechanizmów wykluczenia społecznego jako podstawowego czynnika kulturotwórczego. Uczestnicy poznają teoretyczne ujęcia norm kulturowych i ich subwersji oraz możliwości ich praktycznego zastosowania do analizy zjawisk kulturowych i artystycznych. Obowiązkowy II rok studiów II stopnia Letni dr Ewa Bal j. w. ćwiczenia w całości realizowane w postaci zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów Studenci powinni posiadać wiedzę z zakresu studiów licencjackich w obszarze kulturoznawstwa 30 3 2 punkty ETCS – udział w zajęciach, 1 punkt ETCS – samodzielne przygotowanie 40-minutowej prezentacji Prezentacja materiału teoretycznego, dyskusja, praca indywidualna, projekcje multimedialne z komentarzem Weryfikacja obecności na zajęciach, przygotowania do zajęć, ocena udziału merytorycznego w dyskusjach oraz przygotowanej prezentacji pod kątem odpowiedniego sformułowania problemu i dobrania metodologii do materiału. Zaliczenie wymaga przygotowania i wygłoszenia 40minutowej prezentacji podczas zajęć (można pracować w grupach złożonych z 2 czy 3 osób) na temat wybrany w porozumieniu z prowadzącym. Uzgodnienia wymaga także metodologia oraz materiał ilustracyjny. Treści modułu kształcenia Podstawowy cel zajęć to określenie tego, czym są i jak kształtują się historycznie zmienne normy kulturowe ludzkiej cielesności. Traktując cielesność jako element historycznie zmiennego dyskursu władzy poddamy analizie jej wybrane sfery, związane głównie z czynnościami fizjologicznymi. Pozwoli to zobaczyć, jak budowano wokół nich granice „dopuszczalności” i „obrzydliwości”. Od wspólnej decyzji ze studentami zależeć będzie wybór kilku aspektów cielesności definiowanej jako „obrzydliwe” (np. defekacja, onanizm), co pokaże, jakiej konceptualizacji i normatywizacji podlegały one w ramach zmiennych kontekstów i ideologii. Zastanowimy się też nad celowością formułowania kulturowych norm oraz dynamiką ich znoszenia, omijania, bądź subwersji. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej, obowiązującej do zaliczenia danego modułu Roland Barthes, Imperium znaków, Wydawnictwo KR 1999 Georges Bataille, Historia erotyzmu, Oficyna Literacka 1992 Georges Bataille, Sade I, „Literatura na Świecie” 1994, nr 10 Judith Butler, Uwikłani w płeć, tłum. Kamila Krasuska, Wydawnictwo Krytyki Politycznej 2008 Jacques Luis Doussin-Dubreuil, Niebezpieczeństwa onanizmu, Słowo/obraz/terytoria 2011. Pierre Nicolas Hurtaut, Sztuka pierdzenia, Słowo/obraz/terytoria 2010. Michel Foucault, Nadzorować i karać, Aletheia-Spacja 1993 Michel Foucault, Historia seksualności, Czytelnik 1995 Gender – kultura – społeczeństwo, red. Małgorzata Radkiewicz, Rabid 2002 Pierre Klossowski, Sade mój bliźni, Aletheia 1999 Anna Wieczorkiewicz, Muzeum ludzkich ciał. Anatomia spojrzenia, słowo/obraz terytoria 2000 Wymiar, zasady i forma odbywania praktyk, w przypadku, gdy program kształcenia przewiduje praktyki nie dotyczy Nazwa Wydziału Wydział Polonistyki Nazwa jednostki prowadzącej moduł Katedra Performatyki Nazwa modułu kształcenia Warsztaty z przekładu tekstów naukowych Kod modułu Język kształcenia polski Efekty kształcenia dla modułu kształcenia Zajęcia służą zapoznaniu uczestników z zasadami tłumaczenia tekstów naukowych z języka angielskiego. Mają zademonstrować im sposoby analizy tekstu pod kątem jego przekładu oraz uwrażliwić ich na specyficzne problemy związane z przekładem tekstów naukowych, a także zapoznać ze sposobami ich rozwiązania i poszukiwania ekwiwalentów w języku docelowym. Typ modułu kształcenia (obowiązkowy/fakultatywny) fakultatywny Rok studiów I rok studiów II stopnia Semestr zimowy Imię i nazwisko osoby/osób prowadzących moduł dr Mateusz Borowski Imię i nazwisko osoby/osób egzaminującej/egzaminujących bądź udzielającej zaliczenia, w przypadku gdy nie jest to osoba prowadząca dany moduł j. w. Sposób realizacji Ćwiczenia w wymiarze dwóch godzin tygodniowo. Regularne cotygodniowe konsultacje dla studentów, w razie potrzeby także konsultacje indywidualne dla studentów, którzy przygotowują na zaliczenie przekład wybranego tekstu. Wymagania wstępne i dodatkowe Ukończenie I roku studiów II stopnia specjalności „Performatyka przedstawień”. Dobra znajomość języka angielskiego Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów, gdy w danym module przewidziane są takie zajęcia 30 godzin warsztatów Liczba punktów ECTS przypisana modułowi 3 Bilans punktów ECTS 2 punkty ETCS – aktywny udział w warsztatach 1 punkt ETCS – zaliczenie na ocenę wybranego przez prowadzącego tłumaczenia Stosowane metody dydaktyczne Prezentacje wybranych fragmentów tłumaczeń z komentarzem, porównywanie tłumaczeń, korekta i omawianie tłumaczeń przygotowywanych przez studentów jako prace zadawane do domu. Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia uzyskanych przez studentów aktywność na zajęciach i terminowane oddawanie zadawanych tłumaczeń (60%), złożenie tłumaczenia jako formy zaliczenia zajęć na ocenę (40%) Forma i warunki zaliczenia modułu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia, a także forma i warunki zaliczenia poszczególnych zajęć wchodzących w zakres danego modułu Zaliczenie na ocenę na podstawie obecności, aktywnego udziału w zajęciach, przygotowania tłumaczeń tekstów omawianych na zajęciach i złożenia samodzielnego przekładu wybranego tekstu naukowego z języka angielskiego, które będzie podstawą oceny z zaliczenia. Treści modułu kształcenia Kurs ma za zadanie kształcenie praktycznych umiejętności, dlatego zajęcia będą miały charakter grupowej pracy nad tłumaczeniem wybranych tekstów i dyskusji nad możliwymi rozwiązaniami problemów przekładoznawczych. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej, obowiązującej do zaliczenia danego modułu Ze względu na warsztatowy charakter zajęć lista tekstów tłumaczonych w czasie wspólnych zajęć zostanie przygotowana w czasie pierwszego spotkania z uczestnikami kursu, z uwzględnieniem ich potrzeb i możliwości. Wymiar, zasady i forma odbywania praktyk, w przypadku, gdy program kształcenia przewiduje praktyki nie dotyczy (Nazwa Wydziału Wydział Polonistyki Nazwa jednostki prowadzącej moduł Katedra Performatyki Nazwa modułu kształcenia Warsztaty organizacji wydarzeń kulturalnych Kod modułu Język kształcenia polski Efekty kształcenia dla modułu kształcenia Warsztaty mają na celu wprowadzenie studentów w podstawowe zasady organizacji wydarzeń kulturalnych, przeprowadzanych w instytucjach kultury lub w tzw. trzecim sektorze. Uczestnicy warsztatów zapoznają się z możliwościami finansowania, kształtowania i zarządzania projektami oraz przygotują własny projekt wraz z towarzyszącym mu wnioskiem, odpowiadający przyjętym standardom. Typ modułu kształcenia (obowiązkowy/fakultatywny) Fakultatywny Rok studiów I rok studiów II stopnia Semestr letni Imię i nazwisko osoby/osób prowadzących moduł mgr Anna Królica Imię i nazwisko osoby/osób prof. dr hab. Dariusz Kosiński egzaminującej/egzaminujących bądź udzielającej zaliczenia, w przypadku gdy nie jest to osoba prowadząca dany moduł Sposób realizacji zajęcia bezpośredniego kontaktu, ćwiczenia praktyczne Wymagania wstępne i dodatkowe pomysł na własny projekt wydarzenia kulturalnego Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów, gdy w danym module przewidziane są takie zajęcia warsztaty praktyczne w wymiarze 30 godzin Liczba punktów ECTS przypisana modułowi 3 Bilans punktów ECTS 1 punkt ETCS – aktywny udział w proponowanych ćwiczeniach 2 punkty ETCS – praca własna Stosowane metody dydaktyczne Warsztaty praktyczne prowadzone w wymiarze 2 godzin tygodniowo, dyskusja nad wybranymi zagadnieniami z zarządzania kulturą oraz polityką kulturalną w Polsce. Omówienie wybranych projektów kulturalnych. Samodzielna praca (pod opieką prowadzącego) nad przygotowaniem autorskiego projektu wydarzenia (sformułowanie idei projektu, sporządzenie budżetu oraz przygotowanie wniosków o dofinansowanie na szczeblach programów ministerialnych i samorządowych, a także opracowanie strategii i planu realizacji projektu). Spotkania w ramach zajęć z zaproszonymi przedstawicielami wiodących instytucji kultury i organizacji skupione na praktyce zarządzania i kształtowania projektów kulturalnych. Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia uzyskanych przez studentów - obecność na zajęciach i zaangażowanie uczestników w podejmowaniu i prowadzeniu dyskusji (30%), - przygotowanie autorskiego projektu (70% ) Forma i warunki zaliczenia modułu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia, a także forma i warunki zaliczenia poszczególnych zajęć wchodzących w zakres danego modułu Warunkiem zaliczenia na ocenę przedmiotu jest aktywny udział w warsztatach oraz przygotowanie autorskiego projektu, uwzględniającego wszystkie wcześniej omówione aspekty organizacji wydarzeń kulturalnych. Treści modułu kształcenia Celem warsztatów jest wykształcenie podstawowych umiejętności niezbędnych przy zarządzaniu i kształtowaniu projektów kulturalnych. Ich istotnym aspektem będzie zwrócenie uwagi na politykę kulturalną samorządów w kontekście społeczeństwa obywatelskiego i znaczenia kultury w kształtowaniu świadomości społecznej (rewitalizacja przestrzeni, interwencja, integracja, projekty społeczne). Uczestnicy zostaną stopniowo wprowadzeni w krajobraz polskich instytucji kultury i organizacji oraz możliwości finansowania projektów (kryteria oceny/przygotowanie wniosków). Poznają także pozostałe aspekty organizacji wydarzeń kulturalnych (np. marketing i reklama). Osobne miejsce zajmą praktyczne przykłady zarządzania wybranymi projektami kulturalnymi (udział gości przedstawicieli wiodących instytucji kultury i organizacji) . Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej, obowiązującej do zaliczenia danego modułu Literatura podstawowa: Ekonomia kultury. Przewodnik Krytyki Politycznej, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2010. R. Florida, Narodziny klasy kreatywnej, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa 2010 (fragmenty). J. D. Frame, Zarządzanie projektami w organizacjach, Warszawa 2001. M. Kwon, Sztuka publiczna w przestrzeni: integracja czy interwencja, tłum. D. Cieśla-Szymańska, „Animacja kultura. Kultura Współczesna. Teoria-interpretacja-praktyka” 009, nr 3. D. Lock, Podstawy zarządzania projektami, Warszawa 2003. F. Martel, Theater. O zmierzchu teatru w Ameryce, Instytut Teatralny, Warszawa 2012 (fragmenty). Miasto w działaniu. Zrównoważony rozwój z perspektywy oddolnej, red. Przemysław Filar, Paweł Kubicki, Instytut Obywatelski, Warszawa 2012. (również na stronie: www.instytutobywatelski.pl) Prace społeczne, red. S. Ruksza, CSW Kronika 2012, Bytom 2012. T. L. Young, Skuteczne zarządzanie projektami, Gliwice 2006. Wymiar, zasady i forma odbywania praktyk, w przypadku, gdy program kształcenia przewiduje praktyki nie dotyczy III. SYLABUSY ZAJĘĆ DO WYBORU W CIĄGU DWÓCH LAT STUDIÓW: Nazwa Wydziału Wydział Polonistyki Nazwa jednostki prowadzącej moduł Katedra Performatyki Nazwa modułu kształcenia Opcja (wykład monograficzny) “Nie-ludzie” Kod modułu Język kształcenia Polski Efekty kształcenia dla modułu kształcenia Wykład podejmuje problem kulturowych wizerunków/sobowtórów człowieka, tytułowych nie-ludzi, w perspektywie performatywnej. Jego podstawowym materiałem będą wybrane przykłady reprezentacji kulturowych (literatura, teatr, sztuka, film, seriale telewizyjne gry komputerowe). Pozwoli to pokazać kształtowanie się historycznie zmiennej definicji ludzkiej tożsamości w konfrontacji z wytwarzanymi kulturowo obrazami Innych – nie-ludzkich sobowtórów człowieka. Typ modułu kształcenia (obowiązkowy/fakultatywny) Fakultatywny Rok studiów I+II roku studów II stopnia Semestr zimowy i letni Imię i nazwisko osoby/osób prowadzących moduł semestr zimowy: prof. dr. hab. Małgorzata Sugiera semestr letni: dr Mateusz Borowski Imię i nazwisko osoby/osób j. w. egzaminującej/egzaminujących bądź udzielającej zaliczenia, w przypadku gdy nie jest to osoba prowadząca dany moduł Sposób realizacji Zajęcia bezpośredniego kontaktu Wymagania wstępne i dodatkowe Brak Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów, gdy w danym module przewidziane są takie zajęcia Wykład, 60 godzin (lub 30 godzin w przypadku zaliczania zajęć jako wykładu monograficznego) w wymiarze dwóch godzin tygodniowo Liczba punktów ECTS przypisana 6 modułowi Bilans punktów ECTS 2 punkty ETCS – zaliczenie 60 godzin wykładu 4 punkty ETCS – egzamin 2 punkty ETCS – zaliczenie 30 godzin zajęć jako wykładu monograficznego Stosowane metody dydaktyczne Wykład problemowy, projekcje z komentarzem Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia uzyskanych przez studentów Ocena konspektu pracy pisemnej lub wypowiedzi ustnej (35%), egzamin (65%) Forma i warunki zaliczenia modułu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia, a także forma i warunki zaliczenia poszczególnych zajęć wchodzących w zakres danego modułu 1) Uczestnicy opcji zaliczają 60 godzin zajęć na podstawie przedstawionego prowadzącemu i zaakceptowanego konspektu pracy pisemnej lub prezentacji ustnej, zgodnie z wybraną formą egzaminu. 2) Studenci przystępujący do egzaminu mają do wyboru: - egzamin pisemny w formie przedstawionej do oceny do 30 maja 2014 pracy rocznej (12-15 stron maszynopisu), przedstawiającej analizę i interpretację trzech samodzielnie wybranych i nie omawianych w czasie zajęć utworów z jednego z sześciu bloków tematycznych wykładu - egzamin ustny w formie prezentacji (30 minut) przygotowanej samodzielnie analizy i interpretacji wybranych i nie omawianych w czasie zajęć trzech utworów z jednego z sześciu bloków tematycznych wykładu. 3) Studenci, którzy chcą zaliczyć 30 godzin wykładu jako wykład monograficzny, postępują analogicznie w przypadku zaliczenia i egzaminu opcji, jednak przygotowują analizę i interpretację jednego wybranego utworu w formie pracy pisemnej (5-6 stron maszynopisu) lub prezentacji ustnej (20 minut). Treści modułu kształcenia Opcja koncentruje się na problematyce produkcji wiedzy i wyobrażeń o ludzkiej naturze w perspektywie rozmaitych naukowych koncepcji i kulturowych wyobrażeń o nieludziach, czyli sobowtórach człowieka, człekokształtnych i człekopodobnych Innych, których istnienie „produkuje” ludzką tożsamość i zarazem stanowi jej gwarancję. Nie-ludzie to zarówno takie postacie fikcyjne, jak wampiry, zombie, monstra czy kosmici, jak wyprodukowane w technonaukowych laboratoriach cyborgi, symbionty czy mutanty. Przyglądając się nie-ludziom z performatywnej perspektywy, chcemy podjąć problem wytwarzania wiedzy o człowieku w procesie negocjacji norm biologicznych, naukowych i etycznych, koncentrując się na rozmaitych formach nie-ludzkiego istnienia. Za każdym razem istotną kwestią będzie pokazanie sfery wzajemnych wpływów między technonauką a sztuką i kulturą, które wzajemnie się warunkują, nadając określone znaczenie granicznym, nieludzkim istotom. Zajęcia składać się będą z następujących bloków tematycznych: 1. Wiecznie żywi i żywi umarli (wampiry, wilkołaki i zombie) 2. Monstra, mutanty i ludzie-krzyżowki z innymi istnieniami 3. Sztuczni ludzie (automaty, twory z gliny czy fragmentów ciał, dzieci z próbówki i klony) 4. Symbionty, cyborgi i awatary 5. Awatary, porywacze i inne formy zasiedleń ludzkich ciał 6. Przybysze z kosmosu Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej, obowiązującej do zaliczenia danego modułu Literatura podstawowa: Philip BALL, Unnatural. The Heretical Idea of Making People, Vintage Books: London 2011 Grażyna GAJEWSKA, Arcy-nieludzkie. Przez science-fiction do antropologii cyborgów, Wydawnictwo Naukowe UAM: Poznań 2010 Zakiya HANAFI, The Monster in the Machine. Magic, Medicine, and the Marvelous in the Time of the Scientific Revolution, Duke University Press 2000 Minsoo KANG, Sublime Dreams of Living Machines. The Automaton in the European Imagination, Harvard University Press 2011 Magdalena RADKOWSKA-WALKOWICZ, Od Golema do Terminatora. Wizerunki sztucznego człowieka w kulturze, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne: Warszawa 2008 Kara REILLY, Automata and Mimesis on the Stage of Theatre History, Palgrave Macmillan 2011 Jon TURNEY, Ślady Frankensteina. Nauka, genetyka i kultura masowa, tłum. Marta Wiśniewska, PIW: Warszawa 2001 Literatura uzupełniająca zostanie uzgodniona indywidualnie z uczestnikami opcji (wykładu monograficznego) w zależności od tematu pracy pisemnej czy wypowiedzi ustnej. Wymiar, zasady i forma odbywania praktyk, w przypadku, gdy program kształcenia przewiduje praktyki nie dotyczy Nazwa Wydziału Wydział Polonistyki Nazwa jednostki prowadzącej moduł Katedra Performatyki Nazwa modułu kształcenia Opcja (wykład monograficzny) “Polskie myślenie Hamletem” Kod modułu Język kształcenia polski Efekty kształcenia dla modułu kształcenia Znajomość polskich wariantów, przekładów i inscenizacji Hamleta Williama Shakespeare’a. Umiejętność interpretacji prób dramatyzowania, przedstawiania oraz rozumienia Polski i Polaków przy użyciu modelu hamletycznego. Znajomość i umiejętność analizy tzw. Studium o Hamlecie Stanisława Wyspiańskiego Typ modułu kształcenia (obowiązkowy/fakultatywny) fakultatywny Rok studiów I+II roku studów II stopnia Semestr zimowy i letni Imię i nazwisko osoby/osób prowadzących moduł semestr zimowy: prof. dr. hab. Dariusz Kosiński semestr letni: dr Wanda Świątkowska Imię i nazwisko osoby/osób j. w. egzaminującej/egzaminujących bądź udzielającej zaliczenia, w przypadku gdy nie jest to osoba prowadząca dany moduł Sposób realizacji Zajęcia bezpośredniego kontaktu Wymagania wstępne i dodatkowe Brak Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów, gdy w danym module przewidziane są takie zajęcia Wykład, 60 godzin (lub 30 godzin w przypadku zaliczania zajęć jako wykładu monograficznego) Liczba punktów ECTS przypisana modułowi 6 Bilans punktów ECTS 2 punkty ETCS – zaliczenie 60 godzin wykładu 4 punkty ETCS – egzamin 2 punkty ETCS – zaliczenie 30 godzin zajęć jako wykładu monograficznego Stosowane metody dydaktyczne Wykład problemowy, prelekcja Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia uzyskanych przez studentów Aktywny udział w zajęciach (50%), egzamin ustny (50%) Forma i warunki zaliczenia modułu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia, a także forma i warunki zaliczenia poszczególnych zajęć wchodzących w zakres danego modułu Egzamin ustny zdawany w obecności obojga prowadzących – rozmowa na wybrane zagadnienia spośród prezentowanych w trakcie wykładów. Lista zagadnień na egzamin zostanie studentom przedstawiona po zakończeniu każdego z semestrów. Dla osób chętnych możliwe jest także zaliczenie na podstawie pracy pisemnej podejmującej w oryginalny sposób problemy poruszane na wykładach lub do nich zbliżone; tematy takich prac muszą być uzgodnione z prowadzącymi. Możliwe jest też zaliczenie jednego semestru wykładów jako wykładu monograficznego. Studenci zaliczający zajęcia w tej formie przygotowują w formie ustnej lub pisemnej zagadnienia z jednego semestru. Zaliczenie wykładów na podstawie konspektów wypowiedzi. Treści modułu kształcenia SEMESTR ZIMOWY: 1. W Polsce zagadką Hamleta jest to – Hamlet Stanisława Wyspiańskiego. 2. „Nie mogę oprzeć się zestawieniu” – Hamlet i historia Polski od Dymitra Samozwańca po Jarosława Kaczyńskiego 3. Juliusz, Hamletów brat – Kordian, Szczęsny, Fantazy (hamletyczne postacie i dylematy w dramatach Słowackiego) 4. Patrzaj, Horacy – polska wersja pułapki na myszy (Aktor i Za kulisami Cypriana Norwida oraz Wyzwolenie Stanisława Wyspiańskiego) SEMESTR LETNI: 1. Przekłady i parafrazy (strategie tłumaczy na przykładzie wybranych fragmentów tekstu Osterwy Hamlet Szekspirowski z uwzględnieniem myśli i rad St. Wyspiańskiego…) 2. Książę poetów (Różewicz, Grochowiak, Herbert, Wirpsza, Woroszylski, Bursa, Trznadel, Kaczmarski) 3. Hamlet polityczny i sprawa Fortynbrasa (w teatrze pomiędzy odwilżą a stanem wojennym – od Zawistowskiego do Warmińskiego; wariacje szekspirowskie: Żurek, Po Hamlecie, Głowacki, Fortynbras się upił, spektakle Klaty, Passiniego) 4. Edyp, neurotyk czy Żyd: kompleksy polskiego Hamleta (Hamlet piemoncki Herlinga-Grudzińskiego, spektakle Warlikowskiego, Pęcikiewicz, koncepcja Swinarskiego, Studium o Hamlecie Grotowskiego) Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej, obowiązującej do zaliczenia danego modułu SEMESTR ZIMOWY: Lektury podstawowe: Cyprian Kamil Norwid, Aktor, [w:] tegoż, Pisma wybrane, wybrał i opracował Juliusz W. Gomulicki, tom. 3: Dramaty, PIW, Warszawa 1968; Za kulisami, [w:] tegoż: Pisma wszystkie, zebrał, tekst ustalił, wstępem i uwagami krytycznymi opatrzył Juliusz Wiktor Gomulicki, t. IV: Dramaty, PWN, Warszawa 1971. Juliusz Słowacki, Kordian, Horsztyński, Fantazy – dowolne wydanie. Stanisław Wyspiański, Wyzwolenie, [w:] tegoż: Dzieła zebrane, redakcja zbiorowa pod kierownictwem Leona Płoszewskiego, t. 5, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1959; Hamlet, [w:] tegoż: Dzieła zebrane, redakcja zespołowa pod kierownictwem Leona Płoszewskiego, t. 13, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1961 (lub inne wydanie) Lektury uzupełniające: Dariusz Kosiński, Polski teatr przemiany, Instytut Teatralny im. Jerzego Grotowskiego, Wrocław 2007, s. 117–273; Róża i dziecię, [w:] tegoż: Sceny z życia dramatu, Księgarnia Akademicka, Kraków 2004, s. 121-186. Michał Masłowski, Gest, symbol i rytuały polskiego teatru romantycznego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998, s. 113–162. Ewa Miodońska-Brookes, „Mam ten dar bowiem: patrzę się inaczej”. Szkice o twórczości Stanisława Wyspiańskiego, Wydawnictwo Universitas, Kraków 1997. Dobrochna Ratajczakowa, W labiryncie…, [w:] Stanisław Wyspiański. Studium artysty. Materiały z sesji naukowej na Uniwersytecie Jagiellońskim 7-9 czerwca 1995, pod red. naukową Ewy Miodońskiej-Brookes, Wydawnictwo Universitas, Kraków 1996, s. 51-66. Jarosław Marek Rymkiewicz, Juliusz Słowacki pyta o godzinę, Wydawnictwo Czytelnik, Warszawa 1989. SEMESTR LETNI: 1. Stanisław Barańczak, Ocalone w tłumaczeniu. Szkice o warsztacie tłumacza poezji z dołączeniem małej antologii przekładów, Wydawnictwo a5, Poznań 1992. Stanisław Helsztyński, Przekłady szekspirowskie w Polsce wczoraj i dziś, „Pamiętnik Teatralny” 1954, z. 2 Juliusz Osterwa, Hamlet Szekspirowski z uwzględnieniem myśli i rad St. Wyspiańskiego. Przeznaczony dla Teatru Społecznego. W opracowaniu krakowskim, [w:] idem, „Antygona”, „Hamlet”, „Tobiasz” dla Teatru Społecznego, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2007; Nad Hamletem, oprac. I. Guszpit, „Scena” 1978, nr 3; Przez teatr – poza teatr, Kraków 2004; Z zapisków, Wrocław 1992 Agnieszka Romanowska, „Hamlet” po polsku. Teatralność szekspirowskiego tekstu dramatycznego jako zagadnienie przekładoznawcze, Księgarnia Akademicka, Kraków 2005. 2. Andrzej Bursa, Hamlet Stanisław Grochowiak, Hamlet, Szekspir, ***Wieczory dymne, Śmierć Horacego, Studium piórkiem do „Guerniki”, ***Kiedy Hamlet umierał, wiedział już o wszystkim, ***Piękno spóźnione Zbigniew Herbert, Tren Fortynbrasa, Hamlet na granicy milczenia, list do Henryka Elzenberga z 1952 r. [w:] Korespondencja / Zbigniew Herbert, Henryk Elzenberg, Fundacja Zeszytów Literackich, Warszawa 2002. Jacek Karczmarski, Epitafium dla Włodzimierza Wysokiego, Zbigniewowi Herbertowi Tadeusz Różewicz, Rozmowa z księciem, Streszczenie, Dialog Jacek Trznadel, Polski Hamlet Witold Wirpsza, Sens Fortynbrasa Wiktor Woroszylski, Z innej podróży [kopie wierszy będą dostępne w teczce w czytelni] Marta Gibińska, Polish Poets Read Shakespeare Refashioning of the Tradition, Kraków 1999 – Dariusz Pawelec, Sprawa Fortynbrasa. Herbert – Wirpsza, [w:] Dialog i spór: Zbigniew Herbert a inni poeci i eseiści, pod red. Józefa Marii Ruszara, Gaudium, Lublin 2006. 3. Janusz Głowacki, Fortynbras się upił, „Dialog” 1990, nr 1 Jan Kott, Hamlet połowy wieku, [w:] idem, Szekspir współczesny, PIW, Warszawa 1965. Małgorzata Sugiera, Wariacje szekspirowskie w powojennym dramacie europejskim, Universitas, Kraków 1997. Jacek Trznadel, Polski Hamlet. Kłopoty z działaniem, Niezależna Oficyna Wydawnicza, Warszawa 1989./ Libella Paryż 1988/ Komorów 1995 Jerzy Żurek, Po Hamlecie, [w:] Po Hamlecie i inne sztuki, Gdańsk 2001;„Dialog” 1981, nr 4 4. Małgorzata Dziewulska, Klimat słabości. Projekt „Hamleta” Konrada Swinarskiego, [w:] eadem, Inna obecność, Sic!, Warszawa 2009 Ludwik Flaszen, „Studium o Hamlecie”, program do przedstawienia, Hamlet w laboratorium teatralnym, [w:] Misterium zgrozy i urzeczenia, Przedstawienia Jerzego Grotowskiego i Teatru Laboratorium, Instytut im. J. Grotowskiego, Wrocław 2006 Gustaw Herling Grudziński¸ Hamlet piemoncki, [w:] idem, Gorący oddech pustyni, Czytelnik, Warszawa 1997 Grzegorz Niziołek, Warlikowski. Wydawnictwo Homini, Kraków 2008 Extra Ecclesiam, Józef Opalski, Rozmowy o Konradzie Swinarskim i „Hamlecie”, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2000. Szekspir i uzurpator. Z Krzysztofem Warlikowskim rozmawia Piotr Gruszczyński, WAB, Warszawa 2007 Agnieszka Wójtowicz, „I Hamlet został Żydem”. „Studium o Hamlecie” według Williama Szekspira i Stanisława Wyspiańskiego, [w:] eadem, Od „Orfeusza” do „Studium o Hamlecie”. Teatr 13 Rzędów w Opolu (1959-1964), Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2004. Teksty, przy których nie ma adresu bibliograficznego, będą dostępne w czytelni biblioteki na Wydziale Polonistyki Wymiar, zasady i forma odbywania praktyk, w przypadku, gdy program kształcenia przewiduje praktyki nie dotyczy Nazwa Wydziału Wydział Polonistyki Nazwa jednostki prowadzącej moduł Katedra Performatyki Nazwa modułu kształcenia opcja „Teatr, Teoria, Filozofia” Kod modułu Język kształcenia Polski Efekty kształcenia dla modułu kształcenia Podstawowym celem opcji jest prezentacja złożoności historycznych i strukturalnych relacji między filozofią, propozycjami teoretycznymi oraz teatrem (w wymiarze zarówno praktycznym, jak i teoretycznym). Owe relacje coraz częściej stanowią przedmiot zainteresowania badaczy rozmaitej proweniencji, reprezentujących szybko rozwijające się interdyscyplinarne badania akademickie. W europejskich i angloamerykańskich ośrodkach powstają liczne teksty filozoficzne, których autorzy explicite bądź implicite wykorzystują teatralną aparaturę pojęciową. Można zauważyć także bliskie związki propozycji filozoficznych ze współczesną teorią i praktyką teatralną. W praktyce teatralnej występują rozwiązania wyprzedzające albo równoległe wobec określonej refleksji filozoficznej czy teoretycznej (nie tylko teatrologicznej). Teatr w tym ujęciu prezentuje się jako ekwiwalent teorii. Ponadto w teatralnych działaniach artystycznych (często już w napisanych sztukach) można zaobserwować w pełni świadomą ekspresję określonych filozoficznych i teoretycznych pozycji. Typ modułu kształcenia (obowiązkowy/fakultatywny) Rok studiów fakultatywny Semestr zimowy+letni I+II rok studiów II stopnia Imię i nazwisko osoby/osób dr Magdalena Marciniak prowadzących moduł Imię i nazwisko osoby/osób j. w. egzaminującej/egzaminujących bądź udzielającej zaliczenia, w przypadku gdy nie jest to osoba prowadząca dany moduł Sposób realizacji moduł w całości realizowany w postaci zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów Wymagania wstępne i dodatkowe uczestnicy kursu powinni dysponować podstawową wiedzą z zakresu kulturoznawstwa. Kurs kończy się egzaminem ustnym lub pisemnym (do wyboru). Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela 60 godzin – opcja 30 godzin – wykład monograficzny akademickiego i studentów, gdy w danym module przewidziane są takie zajęcia Liczba punktów ECTS przypisana modułowi Bilans punktów ECTS 6 3 punkty ETCS – zaliczenie 3 punkty ETCS – egzamin 2 punkty ETCS – wykład monograficzny Stosowane metody dydaktyczne Wykład, praca z tekstem Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia uzyskanych przez studentów Uczestnicy opcji mają obowiązek uczestniczenia w zajęciach, zdobycia zaliczenia w formie zaakceptowanego przez prowadzącą konspektu egzaminu pisemnego lub ustnego i przystąpienia do egzaminu końcowego w sesji letniej. Forma i warunki zaliczenia modułu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia, a także forma i warunki zaliczenia poszczególnych zajęć wchodzących w zakres danego modułu Studenci mają do wyboru dwie formy egzaminu: Treści modułu kształcenia 1. Wprowadzenie w problematykę opcji. Analiza terminologiczna – wskazanie na grecką etymologię pojęć teatru, teorii i filozofii. Metaforyzacja dyskursu filozoficznego. Teatr i jego metafory w filozofii (Platon, Hume, Bacon, Diderot, Wolter, Herder). Metafora theatrum mundi. „Nieteatralne” konteksty teatru i jego metafor w filozofii. - egzamin pisemny w formie przedstawionej do oceny do 30 maja 2014 roku pracy rocznej (12-15 stron maszynopisu), przedstawiającej analizę i interpretację wybranego zagadnienia powiązanego z tematyką opcji (po wcześniejszej konsultacji z osobą prowadzącą) - egzamin ustny w formie prezentacji zagadnienia z jednego z bloków tematycznych wykładu na przykładzie samodzielnie wybranych i nie omawianych w czasie zajęć propozycji filozoficznych lub teoretycznych. Podstawą zaliczenia 30 godzin zajęć jako wykładu monograficznego jest obecność oraz pisemne opracowanie wybranego zagadnienia z bloków tematycznych po uzgodnieniu z prowadzącą zajęcia. 2. Analiza kategorii „tragedia”, „tragizm” i „tragiczność” w kontekście filozoficznym (Hegel, Schlegel, Schopenhauer, Nietzsche, Kierkegaard, Scheler, egzystencjalizm, teatr absurdu, „tragizm codzienności” Maeterlincka, „filozofia tragedii” Szestowa). Filozoficzna analiza greckiej tragedii (Platon, Arystoteles, Gorgiasz). Analizy tragedii Freuda. 3. „Antyteatralne uprzedzenia” filozofów. 4. Wokół kategorii mimesis. Historyczne wykładnie mimesis. Poststrukturalistyczna krytyka reprezentacji. 5. Paradygmat performatywny i „zwrot teatralny” w filozofii. Performatywne rozumienie tożsamości (Butler). Teatralizacja życia (Brecht, Jewereinow). 6. Teatr i performans jako figury teoretyczne w myśli współczesnej. Teatr i performans w postmodernizmie. Obecność teatru i jego metafor u współczesnych teoretyków postmodernizmu i filozofów. Wpływ analiz współczesnych filozofów na zmiany na poziomie praktyki oraz teorii teatralnej. 7. „Teatralność” w myśli francuskiej. 8. Spory wokół fenomenu teatralnej „obecności”. Derrida jako „kulturowy wskaźnik” – znaczenie dekonstrukcji na gruncie praktyki oraz teorii teatralnej. Nazwa Wydziału Wydział Polonistyki Nazwa jednostki prowadzącej moduł Katedra Performatyki Nazwa modułu kształcenia warsztat performatyczny „Wynaleźć Noise – technologie odbioru dźwięku” Kod modułu Język kształcenia Polski Efekty kształcenia dla modułu kształcenia Podstawowym celem warsztatów jest przedstawienie performatywnych wymiarów produkcji i odbioru dźwięku oraz wprowadzenie problematyki wpływu technologii na sposób funkcjonowania dźwięku w społecznych i artystycznych działaniach. Studenci poznają główne konceptualizacje dźwięku, sposoby jego odbioru oraz wyobrażeniami aparatu percepcyjnego. Udział w zajęciach ma na celu wykształcenie umiejętności analizy oraz interpretacji praktyk wykorzystujących dźwięk w celu oddziaływania nim na odbiorcę. Typ modułu kształcenia (obowiązkowy/fakultatywny) Rok studiów Fakultatywny Semestr zimowy i letni I+II rok studiów II stopnia Imię i nazwisko osoby/osób mgr Justyna Stasiowska prowadzących moduł Imię i nazwisko osoby/osób prof. dr hab. Małgorzata Sugiera egzaminującej/egzaminujących bądź udzielającej zaliczenia, w przypadku gdy nie jest to osoba prowadząca dany moduł Sposób realizacji Zajęcia w całości realizowane w postaci warsztatów dydaktycznych, wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów. Wymagania wstępne i dodatkowe brak Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów, gdy w danym module przewidziane są takie zajęcia Liczba punktów ECTS przypisana modułowi Bilans punktów ECTS 60 godzin warsztatów Stosowane metody dydaktyczne Komentarz do prezentacji materiałów źródłowych i nagrań, prezentacja ikonografii, ćwiczenia z programami (audacity, sonic visualizer), aplikacjami (white noise, binaural beats therapy, digital drugs) oraz urządzeniami nagrywającymi 4 punkty ETCS dźwięk Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia uzyskanych przez studentów Uczestnicy warsztatu mają obowiązek aktywnego uczestnictwa w zajęciach w formie dyskusji lub prezentacji podczas zajęć i przystąpienia do zaliczenia na ocenę w sesji letniej. Forma i warunki zaliczenia modułu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia, a także forma i warunki zaliczenia poszczególnych zajęć wchodzących w zakres danego modułu Uczestnicy warsztatu mają do wyboru trzy formy jego zaliczenia na ocenę: - praca pisemna (12-15 stron maszynopisu) złożona do 30 maja 2014 roku, zawierająca analizę i interpretację dwóchtrzech samodzielnie wybranych i nie omawianych w czasie zajęć utworów, wydarzeń czy działań z jednego z sześciu bloków wymienionych w rubryce "Opis" - wypowiedź ustna prezentująca przemiany formalnotematyczne jednego z nurtów omawianych w czasie zajęć na przykładzie samodzielnie wybranych utworów, wydarzeń, działań. - opracowanie w konsultacji z prowadzącą projektu dotyczącego jednego z wybranych bloków Treści modułu kształcenia Fonograf, którego wynalezienie w 1877 roku przypisuje się Thomasowi Alvie Edisonowi, potrafił na cylindrze nagrywać nie tylko głos, muzykę, ale również hałas. Wynalazek zmienił sposób przedstawiania dźwięku oraz zakres tego, co uznajemy za muzykę. Technologia warunkuje wizję rzeczywistości i determinuje podstawowe aspekty dźwięku według badacza Friedricha A. Kittlera, którego podstawowy cel stanowi odtworzenie poprzez analizę technologii obrazu ciała i aparatu percepcyjnego, który skonstruowano poprzez maszynę. Noise dzięki technologii fonografu został przedstawiony w formie pisma (poprzez reprezentację dźwięku jako technologię), jednak nie należy myśleć o nim jako jednym z odkryć Edisona, lecz traktować jako wynalazek. Noise nie jest gatunkiem muzyki czy aspektem dźwięku, to raczej element funkcjonowania aparatu percepcyjnego podczas odbioru dźwięku; element, który ujawnia mechanizm całego aparatu percepcyjnego. Przyjmując perspektywę teorii afektów, można stwierdzić, że „dźwięk byłyby więc określany w dzisiejszej kulturze mediów w pierwszej kolejności przez swoje działanie. Działanie to nie jest jednak wyłącznie recepcyjnoteoretyczne, lecz rozumiane jest wewnątrz sieci sensorycznych zdarzeń, kulturalizowane, generowane technologicznie i zakotwiczone społecznie oraz antropologiczne”. Tak przynajmniej opisują go Jens Geritt Papenburg i Holder Schulze w pracy Pięć pojęć dźwięku. Dyscyplinarne podporządkowania i zagęszczenia Sound Studies. Na przykładzie elementów uznawanych za noise w różnych technologiach i technikach wytwarzania dźwięku podczas warsztatów zostaną przedstawione wyobrażenia dźwięku, które równocześnie tworzą specyficzne reprezentacje organizmu odbiorcy oraz strategii wytwarzania dźwięku i taktyk słuchania. Bloki tematyczne: Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej, obowiązującej do zaliczenia danego modułu 1. Przedstawienia dźwięku – wpływ sposobu teoretyzowania i wizualizacji dźwięku na koncepcje jego użycia w działaniach społecznych i artystycznych, infrasound ultrasound, unsound, frequencies). 2. Technologie re-produkcji dźwięku – wpływ konstrukcji urządzeń do re-produkcji dźwięku na jego kształt i sposób użycia. 3. Hear me, heal me – wykorzystanie dźwięku w terapii, praktykach medytacyjnych, stymulacji binauralnych. 4. Hear me, thrill me – dźwięk w torturach bezdotykowych, sonic weapons. 5. Noise jako działanie polityczno-społeczne (soundpolitics, zagarnianie przestrzeni dźwiękowej, DIY). 6. Noise a ekologia akustyczna – problematyka ekologii akustycznej, soundscapes, mappowania przestrzeni dźwiękowych, field recording. Jacques Attali, Noise: The Political Economy of Music, tłum. Brian Massumi, University of Minessota Press 1985 Philip Auslander, Liveness – performance in mediatized culture, wydanie drugie, Routledge 2008; fragment książki: Na żywo czy...?, tłum. Mateusz Borowski, Małgorzata Sugiera, „Didaskalia” 2012, nr 107 Ben Neill, Pleasure Beats: Rhythm and the Aesthetics of Current Electronic Music, „Leonardo Music Journal” 2002, nr 12 Ekspektatywa_1: Słuchawy. Projektowanie dla ucha, red. K. Krakowiak, A. Kłosak, Fundacja Bęc Zmiana 200 Aden Evens, Sound Ideas. Music, Machine and Expierience, University of Minnesota Press 2005 Steve Goodman, Sonic Warfare: Sound, Affect, and the Ecology of Fear, MIT Press 2010 Hearing Culture. Essays on Sound, Listening and Modernity, red. Veit Erlmann, Berg 2004 Paul Hegarty, Full With Noise: Theory and Japanese Noise Music, www.ctheory.net/articles.aspx?id=314 Agnieszka Jelewska, Sensorium. Eseje o sztuce i technologii, Wydawnictwo UAM 2012 Douglas Kahn, Zanurzeni w szumie, tłum. Paweł Schreiber, „Didaskalia” 2013, nr 114 Caleb Kelly, Cracked Media. The sound of malfunction, MIT 2009 Friedrich A. Kittler, Gramophone, Film, Typerwriter, tłum. Geoffrey Winthrop-Young, Michael Wuntz, Stanfornd University Press 1999 „Kultura Współczesna” 2012, nr 1 (Dźwięk, Technologia, środowisko) Brian Massumi, Semblance and Event. Activist Philosophy and Occuren Arts, MIT Press 2011 Joseph Nechvatal, Immersion Into Noise, Open Humanities Press 2011 Torbin Sangild, The Aesthetics of Noise, http://www.ubu.com/papers/noise.html Kultura dźwięku. Teksty o muzyce nowoczesnej, red. Wymiar, zasady i forma odbywania praktyk, w przypadku, gdy program kształcenia przewiduje praktyki Christoph Cox, Daniel Warner, Słowo/obraz terytoria 2010 Sound. Documents of conterporary art, red. Caleb Kelly, MIT 2011 nie dotyczy Nazwa Wydziału Wydział Polonistyki Nazwa jednostki prowadzącej moduł Katedra Performatyki Nazwa modułu kształcenia Everybody lies? Performatywność seriali ostatniej dekady Kod modułu Język kształcenia Polski Efekty kształcenia dla modułu kształcenia Student kończący warsztaty powinien orientować się w nowoczesnych trendach popkultury ze szczególnym uwzględnieniem amerykańskich produkcji telewizyjnych. Będzie potrafił dokonać zarówno samodzielnej analizy struktur dramaturgicznych oraz strategii narracyjnych materiałów telewizyjnych, jak też ich precyzyjnej charakterystyki, a także przeprowadzić problemową interpretację telewizyjnych materiałów w perspektywie nowoczesnych teorii kultury oraz filozofii. Dodatkowo, prowadzony w porozumieniu z prowadzącym warsztat w czasie całego roku akademickiego samodzielny projekt studenta rozwinie jego umiejętności samodzielnej, długotrwałej, konsekwentnej i kreatywnej pracy. Typ modułu kształcenia (obowiązkowy/fakultatywny) Rok studiów Fakultatywny Semestr zimowy i letni I+II rok studiów II stopnia Imię i nazwisko osoby/osób mgr Marta Kufel prowadzących moduł Imię i nazwisko osoby/osób prof. dr hab. Dariusz Kosiński egzaminującej/egzaminujących bądź udzielającej zaliczenia, w przypadku gdy nie jest to osoba prowadząca dany moduł Sposób realizacji Zajęcia w całości realizowane w postaci warsztatów dydaktycznych, wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów. Wymagania wstępne i dodatkowe Student rozpoczynający zajęcia powinien interesować się głównymi trendami w kulturze popularnej ostatniej dekady (ze szczególnym uwzględnieniem amerykańskich seriali telewizyjnych), jak również znać podstawowe problemy badawcze związane z postmodernizmem. W ramach przygotowań do zajęć student powinien wstępnie zapoznać się z serialami telewizyjnymi, stanowiącymi podstawowy materiał warsztatów: „Breaking Bad”, „The Killing”, „Homeland”, „Rodzina Borgiów”, „Gra o tron”, „Mad Men”, „True Blood”. Szczególnie istotna jest znajomość serialu „Breaking Bad”, od którego analizy rozpoczną się zajęcia. Student powinien przygotowywać się do zajęć (w szczególności zapoznawać się z omawianymi materiałami telewizyjnymi, jak również wybranymi tekstami). Rodzaj i liczba godzin zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studentów, gdy w danym module przewidziane są takie zajęcia Liczba punktów ECTS przypisana modułowi Bilans punktów ECTS 60 godzin warsztatów Stosowane metody dydaktyczne Warsztaty: Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia uzyskanych przez studentów 4 punkty ETCS - wspólna praca analityczna nad dramaturgią oraz strategiami kompozycyjnymi wybranych seriali, - wspólna interpretacja omawianych seriali w oparciu o wybrane teksty metodologiczne, - krytyczna lektura tekstów powstałych na temat produkcji telewizyjnych ostatniej dekady, - samodzielna praca studenta (w stałym kontakcie z prowadzącym) nad indywidualnym projektem, dotyczącym wybranego serialu telewizyjnego i realizowanym równolegle z udziałem w warsztatach Aby zaliczyć na ocenę warsztaty, student powinien - regularne zapoznawać się ze wskazanymi przez prowadzącego materiałami, - być obecny na zajęciach oraz brać w nich aktywny udział, - w porozumieniu z prowadzącym realizować indywidualny projekt, na który składa się: sformułowanie do końca listopada 2013 planu badań wybranego serialu telewizyjnego (niekoniecznie z listy omawianych na zajęciach), krótka (5 min.) prezentacja wybranego tematu na zajęciach w semestrze zimowym, przedstawienie konspektu projektu (2-3 str. znormalizowanego maszynopisu) do końca marca 2014 roku. Prowadzący może poprosić uczestników warsztatów o przedstawienie w formie prezentacji na zajęciach efektów ich dotychczasowej pracy nad indywidualnymi projektami. Forma i warunki zaliczenia modułu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu, zaliczenia, a także forma i warunki zaliczenia poszczególnych zajęć wchodzących w zakres danego Formą zaliczenia na ocenę jest 15-20 minutowa prezentacja autorskiego projektu na temat wybranego serialu telewizyjnego ostatniej dekady przed grupą i prowadzącym. Projekt obejmuje jego analizę pod wybranym kątem (zwłaszcza w świetle jednej z postmodernistycznych modułu metodologii). W wyjątkowych wypadkach istnieje możliwość przedstawienia projektu w formie pisemnej (10-12 stron znormalizowanego maszynopisu do 30 maja 2014) Treści modułu kształcenia Warsztaty stanowią kontynuację zajęć z roku akademickiego 2012/2013 poświęconych najnowszym serialom ostatniej dekady. Celem zajęć jest stworzenie grupy, która podejmie się wspólnej analitycznej pracy warsztatowej nad wybranymi amerykańskimi serialami telewizyjnymi, ze szczególnym uwzględnieniem takich produkcji, jak „Breaking Bad”, „The Killing”, „Homeland”, „Rodzina Borgiów”, „Gra o tron”, „Mad Men”, „True Blood”. Wymienione seriale bardziej niż inne współczesne zjawiska w kulturze oddziałują za sprawą ogromnego sukcesu komercyjnego na wyobraźnię masowego odbiorcy, stając się istotnym i niezwykle „wydajnym” elementem performatyki przedstawień, choć często prezentują dobrze znane kulturowo tematy. Wspólnie postaramy się zrozumieć fenomen seriali, które poprzez swoją szczególną formę kompozycyjną mają dramaturgiczne możliwość prezentacji dobrze oswojonych problemów w nowej formie. Realizacja tak postawionego problemu będzie wymagać od uczestników warsztatów przede wszystkim szczegółowej analizy dramaturgicznej seriali. Punkt wyjścia wspólnej pracy stanowi pytanie, czy kulturowe normy reprezentowane przez omawiane seriale są re-produkcjami czy też produkcjami „ponowoczesnego przeżywania świata”, jedynie uwierzytelniają czy poprzez innowacyjną formę kreują od podstaw nowoczesne kulturowe normy? W perspektywie tak postawionego pytania wybrane seriale zostaną zestawione w szczególności z głównymi nurtami badań nad postmodernizmem. Jednak forma pracy warsztatowej umożliwia korzystanie również z innych, proponowanych przez studentów metod. Praca rozpocznie się od dwóch bloków tematycznych: 1. „Breaking Bad” i nieoznaczoność etyki 2. „Homeland” – podmiot, ojczyzna i inne gierki Kolejne bloki tematyczne zostaną wybrane w porozumieniu z uczestnikami zajęć. Ich stałym elementem będzie analiza czołówki serialu oraz charakterystyka głównych bohaterów; opis konstrukcji dramaturgicznej pojedynczego odcinka oraz całej serii, jak również bardziej ogólna analiza dramaturgii seriali. Produkcje telewizyjne tego typu ze względu na specyfikę medium proponują ciekawe i zaskakujące rozwiązania dramaturgiczne, których analiza będzie stanowić ważny element zajęć. W czasie warsztatów krytycznej lekturze zostaną też poddane książkowe opracowania materiałów telewizyjnych powstałe „na fali popularności” omawianych seriali. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej, obowiązującej do zaliczenia danego modułu Literatura podstawowa: - Alain Badiou, Etyka, Warszawa 2009 Jean Baudrillard, Przejrzystość zła, Warszawa 2009 - Jean Baudrillard, Ameryka, Warszawa 2012 Jean Baudrillard, Pakt jasności. O inteligencja zła, Warszawa 2005 Michał Heller, Filozofia przypadku, Kraków 2012 Postmodernizm. Antologia przekładów, oprac. Ryszard Nycz, Kraków 1997 Paul Ricoeur, Czas i opowieść, Kraków 2008 Literatura dodatkowa: Roland Barthes, Śmierć autora, „Teksty Drugie” 1999, nr 1-2 - John Fiske, Zrozumieć kulturę popularną, Kraków 2010 - Werner Carl Heisenberg, Fizyka a filozofia, Warszawa 1965 - Grzegorz Kubiński, Onto-logia mnogości, Kraków 2009 - Jon McKenzie, Performuj albo…, Kraków 2011 - Seriale. Przewodnik Krytyki Politycznej, oprac. zbiorowe, Warszawa 2011 nie dotyczy - Wymiar, zasady i forma odbywania praktyk, w przypadku, gdy program kształcenia przewiduje praktyki
