tutaj

MSZAKI
a) Rośliny zarodnikowe
b) Rośliny lądowe, występują w miejscach wilgotnych i cienistych, mają słabo wykształcone tkanki (brak tkanek
wzmacniających i przewodzących). Rosną w kępach, zwanych darniami.
c) Występuje przemiana pokoleń. Zielone części tych roślin – gametofity – są pokoleniem płciowym. Na ich
szczycie tworzą się organy płciowe: rodnie i plemnie, które produkują gamety żeńskie i męskie. Na skutek
zapłodnienia, które odbywa się tylko w obecności wody, powstaje zygota, z której rozwija się sporofit. Jest
nim bezlistna łodyżka, na szczycie której znajduje się zarodnia wypełniona zarodnikami przykryta wieczkiem.
W sprzyjających warunkach z zarodnika rozwija się splątek, a on dalej rozmija się w ulistnioną łodyżkę, czyli
gametofit.
d) Znaczenie:
a. Gromadzą wodę, zapobiegają powodziom,
b. Chronią glebę przed erozją,
c. Organizmy pionierskie,
d. Przyczyniają się do produkcji gleby,
e. Tworzą pokłady torfu.
Znaczenie torfowisk: ostoja zwierząt, zatrzymują wodę – spowalniają jej odpływ do większych
zbiorników, zapobiegają powodziom, źródło torfu (materiał opałowy, gleba ogrodowa, w medycynie
do produkcji leków, np. kąpiele borowinowe).
MCHY – np. mech płonnik, mech torfowiec. Rozmnażają się przez zarodniki i płciowo – przy udziale gamet. Mech
torfowiec – dolna część łodyżki obumiera, górna jest żywa, ma komórki gromadzące wodę.
PAPROTNIKI
a) Rośliny zarodnikowe
b) Głównie lądowe. Mają wykształcone tkanki i organy (korzeń, łodygę i liście). Rozmnażają się płciowo i
bezpłciowo przez zarodniki i podział kłączy (podziemna łodyga, która przytwierdza roślinę do podłoża i
magazynuje substancje odżywcze, organ przetrwalny).
c) Znaczenie : tworzą podszyt w lasach będący miejscem schronienia dla różnych gatunków zwierząt.
d) Objęte są ochroną prawną: wszystkie widłaki, paprocie – długosz królewski, pióropusznik strusi, niektóre
skrzypy
e) Paprotniki kopalne – karbońskie, osiągały wysokość nawet 40 m, powszechne w karbonie, rosły na terenach
wilgotnych w klimacie ciepłym. Z ich obumarłych szczątków powstały złoża torfu, a później węgla
kamiennego. Do przedstawicieli paprotników kopalnych zalicza się lepidodendrony, sygilarie i kalamity.
Skrzypy – byliny. Ściany komórkowe zawierają krzemionkę, która powoduje, że roślina jest chropowata w
dotyku, a podczas rozcierania wydaje charakterystyczny dźwięk – skrzypi. Pędy boczne i łuskowate liście
tworzą okółki. Na szczycie łodyg tworzą się skupienia zarodni (kłosy zarodnionośne). Liście są zredukowane, a
funkcje asymilacyjne pełni łodyga. Łodyga jest wewnątrz pusta. Dobrze rosną na glebie o kwaśnym odczynie
(wskaźniki kwasowości gleby).
Skrzyp polny: ma dwa rodzaje pędów: wiosenny – cudzożywny, bezzieleniowy ze skupieniami
zarodni, oraz letni – asymilacyjny.
Paprocie – to byliny o podziemnej łodydze, z której wyrasta pęk podzielonych liści. Na spodniej stronie
występują skupienia zarodni z zarodnikami. Końce młodych liści są spiralnie zwinięte. Rosną w wilgotnych
lasach, na bagnach i nad brzegami strumieni. Pióropusznik strusi wytwarza dwa rodzaje liści: zielony
asymilacyjne i brązowe – na których są zarodnie. Paprocią żyjącą w wodzie jest salwinia pływająca.
Cykl rozwojowy: z zarodnika rozwija się przedrośle. Ma ono kształt sercowatej blaszki i jest gametofitem,
czyli pokoleniem rozmnażającym się płciowo. Na nim rozwijają się plemnie z plemnikami i rodnie z
komórkami jajowymi. W obecności wody dochodzi do zapłodnienia. Z zapłodnionej komórki jajowej
powstaje nowy sporofit, a przedrośle ginie. Młody sporofit rozwija się w dorosłą roślinę zbudowaną z kłącza,
korzeni i liśc
i.
Widłaki – niewielkie rośliny zielone o płożących się łodygach i drobnych, łuskowatych liściach. Łodygi i korzenie tych
roślin są widlasto rozgałęzione. Na szczytach pędów znajdują się kłosy zarodnionośne. Ich cykle rozwojowe są bardzo
długie, trwają ok. 7 lat i wymagają obecności określonych gatunków grzybów, z którymi żyją w symbiozie. Używane
były w medycynie oraz jako rośliny ozdobne. W Polsce są objęte ochroną gatunkową: widłak goździsty.