filozofia - filozofia sw tomasza - Dokumenty - milla151

filozofia - filozofia sw tomasza.doc
(54 KB) Pobierz
Św. Tomasz z Akwinu /1225-1274/ Tomasz z Akwinu stworzył drugi wielki
system należący do myśli chrześcijańskiej. W odróżnieniu do św. Augustyna, który
nawiązywał do Platona, Tomasz z Akwinu nawiązywał do starożytnego arystotelizmu.
Tomasz z Akwinu nazywał się Akwinatą. Był z pochodzenia Włochem ( był
dominikaniem.) Dzieła Tomasza Z Akwinu: " Summa filozoficzna." " Summa
teologiczna." Poglądy: 1. Rozdział kompetencji filozofii i teologii. Filozofia
traktowana była w średniowieczu jako "służebnica" teologii. Stopniowo jednak
dojrzewał pomysł rozgraniczenia kompetencji filozofii i teologii. Tego rozdziału
ostatecznie dokonał Tomasz z Akwinu, a także ten rozdział swoim autorytetem
utrwalił. filozofia teologia /dowodził, że jest wiedzą/ /nauka o wierze/ wiedza wiara
rozum objawienie Kwestiami filozoficznymi były dla św. Tomasza, np. istnienie Boga,
przymioty Boga. Z tego wynika, że na drodze racjonalnej można dowieść, że Bóg i
przymioty Boga istnieją. Kwestiami teologicznymi były: - stworzenie świata; - trójca
św.; - niepokalane poczęcie. Spór o uniwersalia, inaczej mówimy o powszechniki.
Cechą charakterystyczną filozofii średniowiecznej jest to, iż toczono w niej liczne
spory, najsłynniejszy to spór o uniwersalia, czyli o przedmiot pojęć ogólnych. W sporze
tym ukształtowały się 3 główne stanowiska: I - realizm skrajny; Zwolennicy tego
stanowiska odwoływali się do Platona. Twierdzili, że pojęcia ogólne muszą mieć swoje
realne odpowiedniki tak jak mają je pojęcia jednostkowe. II - realizm umiarkowany;
Powoływali się na Arystotelesa, który tłumaczył, że pojęcia ogólne są abstrakcjami. Za
tym stanowiskiem opowiadał się Tomasz z Akwinu. III - nominalizm; Główny
przedstawiciel: Abelard; pojęcia ogólne nie mają odpowiedników, ponieważ są one
wyłącznie nazwami. Dowody na istnienie Boga: Zbudował Tomasz z Akwinu 5
dowodów na istnienie Boga: - dowód pierwszy nazywany jest: dowód z ruchu; ex motu;
dowód kinetyczny. - dowód drugi: dowód z przyczyny sprawczej. - dowód trzeci:
dowód z konieczności i możliwości; dowód z konieczności i przypadku. - dowód
czwarty: dowód z różnych - dowód piąty: dowód z celowości świata. Wszystkie te
dowody są to dowody typu aposerioricznego. aposteriori - tzn. droga rozumowania
prowadząca od skutku do przyczyny albo inaczej znaczy po doświadczeniu i w
zależności od doświadczenia. Droga przeciwna to droga apriori. apriori - droga
prowadząca od przyczyny do skutku Punktem wyjścia każdego z tych dowodów jest
skutek tj. świat materialny, natomiast punktem dojścia jest przyczyna, tj. Bóg. Dowód
pierwszy: Na drodze poznania zmysłowego możemy stwierdzić, że niektóre rzeczy na
tym świecie są w ruchu. Nic jednak nie porusza się o ile nie zostanie wprowadzone w
ruch przez coś co wcześniej już w ruchu pozostawało.Kolejna teza tego łańcucha
przyczyn i skutków ruchów. " Zawsze musimy dojść dopierwszego poruszającego a
tym pierwszym jest Bóg." Dowód drugi: W świecie zmysłowym panuje pewien
porządek przyczyn sprawczych, zawsze przyczyna wyprzedza skutek, bo gdyby było
inaczej to coś musiałoby istnieć wcześniej od siebie samego. Łańcucha przyczyn i
skutków nie możemy prowadzić w nieskończoność, zawsze musimy dojść do
przyczyny sprawczej, a jest nią Bóg Dowód trzeci: Rzeczy świata materialnego mogą
istnieć i nie istnieć a jeśli tak to jest możliwe, że one kiedyś w ogóle nie istniały, jeśli
zaś nie istniały to nie mogły zaistnieć same przez się, musiał istnieś byt konieczny,
który je do życia powołał i tym bytem koniecznym jest Bóg Dowód czwarty: Rzeczy
świata materialnego mają właściwości w różnym stopniu. z tego wynika,iż musi istnieć
byt, który posiada te właściwości w stopniu najintensywniejszym i wszystkie inne byty
zawdzięczają swoje własności uczestnictwu we własnościach tego najdoskonalszego
bytu, tym bytem jest Bóg. Dowód piąty: Rzeczy świata materialnego chociaż
pozbawione rozumu zmierzają do jakby z góry wytkniętego celu, same do tego celu
zmierzać nie mogą musi w takim razie istnieć byt rozumny, który tym zmierzaniem do
celu kieruje, tym bytem jest Bóg. Russell wykazywał błędy logiczne w dowodach.
Nauka o przymiotach /właściwościach/ Boga Tomasz ustalił dwie drogi rozumowe :
określenie przymiotów Boga: -- I droga to droga negacji tzn. zaprzeczenia cech istot
skończonych, ustalił, np: że Bóg jest bytem niezmiennym - świat jest zmienny, -- II
droga to droga eminecji polega na nieskończonym wzmożeniu cech istot skończonych,
np: jeśli człowiek może być mądry to Bóg jest najmądrzejszy. Estetyka Tomasza
Tomasz z Akwinu nie napisał żadnego dzieła, które w całości lub w znacznej części
poświęcone było pięknu i sztuce, mimo to jego znaczenie dla estetyki jest ogromne. W
nielicznych bowiem zdaniach na temat sztuki i piękna zawarł stanowisko nieznane
starożytnym. Na pytanie, czy piękno jest własnością rzeczy, czy też ludzką na rzeczy
reakcją odpowiadał, że piękno jest własnością przedmiotowo-podmiotową inaczej
obiektywno-subiektywną.
Stanowisko
Tomasza
nosi
nazwę
relacjonalizmu
estetycznego. Stanowisko to przypomniał w XVIII wieku Kannt i jest to niemal
wyłączne stanowisko naszych czasów. Scholastyka Tomasz jest przedstawicielem
scholastyki XIII-wiecznej. Scholastyka - termin ten zmieniał swój zakres i swoją treść.
W języku greckim istniał wyraz scholastycos /oznaczał człowieka oddającego się
nauce/. W łacinie scholastycus oznaczał ucznia retoryki. Innego znaczenia nabrał w
terminologii średniowiecznej od połowy IX w. scholastykiem zaczęto nazywać
kierownika szkoły /od łacińskiego wyrazu schola - szkoła/, następnie każdego
profesora nauczejącego jakiegokolwiek przedmiotu. Pózniej utrwalił się termin
scholastyka na oznaczenie wszelkiego szkolnego nauczania w obrębie tzw. sztuk
wyzwolonych. W tym znaczeniu termin zachował się do końca XIV wieku. Obecnie
termin scholastyka ma 3 znaczenia: 1. metoda scholastyczna, 2. typ filozofowania
dominujący w filozofii średniowiecznej, 3. okres w rozwoju filozofii średniowiecznej
trwający od wieku IX doXV. W tym okresie wyróżnia się podokresy: - okres pierwszy:
okres przedscholastyczny od IX do XI wieku - okres drugi: scholastyka wczesna XII
w, - okres trzeci: scholastyka właściwa XIII w, - okres czwarty: scholastyka pózna XV
wiek /jałowe rozważania/ ad.1 Scholastyka jako typ filozofowania koncentrowała się
na dążeniu do rozumowego uzasadniania treści wiary, ograniczała się do
autorytatywnych tekstów jako do głównego zródła poznania prawdy. Cechowało ją
dążenie do interpretowania faktów zgodnie z przyjętymi założeniami. Cechą
scholastyki był brak postawy empirycznej, powodowało to ograniczenie filizofii do
spekularnych dociekań. Główne spory filozofii średniowiecznej to : -- spór o stosunek
rozumu i wiary; -- spór o stosunek teologii i filozofii; -- spór o uniwersalia; -- spór o
sposób
uprawnienia
filozofii
ukierunkowany
metafizycznie,mistycznie,
bądz
przyrodniczo. Scholastyka mimo sporów wypracowała jednolity model rozumienia
świata i człowieka, był to model teocentryczny i hierarchiczny.
Święty Augustyn, który żył w schyłkowym okresie cesarstwa rzymskiego, był
największym teologiem swojej epoki. Jego pisma wywierały głęboki wpływ na
chrześcijańskie doktryny i poglądy filozoficzne przez cały okres średniowiecza i
zachowały go nawet do dzisiaj.
Augustyn urodził się w 354 r. w Tagaście (obecnie Souq Ahras w Algierii), około
siedemdziesięciu kilometrów na południe od dużego nadbrzeżnego miasta Hippony
(zwanej też Hippo Regius; obecnie Annaba). Ojciec jego był poganinem, matka zaś
pobożną chrześcijanką. Jako dziecko nie został ochrzczony.
Już w okresie dorastania Augustyn zwracał uwagę swoją inteligencją. W wieku
szesnastu lat rozpoczął studia w Kartaginie. Miał tam przyjaciółkę i dziecko z
nieprawego łoża. Do badań filozoficznych skłoniły go pisma Cycerona, lecz nie od
razu filozofował w duchu chrześcijańskim. W wieku dziewiętnastu lat postanowił
studiować filozofię. Wkrótce stał się wyznawcą manicheizmu, religii stworzonej
około 200 r. przez proroka Maniego. Młodemu Augustynowi chrześcijaństwo
wydawało się zbyt prostackie, natomiast manicheizm przemawiał do jego intelektu.
Jednakże w ciągu następnych dziewięciu lat manicheizm stopniowo go
rozczarowywał.
Mając dwadzieścia dziewięć lat Augustyn przeniósł się do Rzymu, a nieco później do
Mediolanu, gdzie został profesorem retoryki. W Mediolanie zapoznał się z
neoplatonizmem, zmodyfikowaną wersją filozofii Platona opracowaną w III w. przez
Platyna. Biskupem Mediolanu był w tym czasie św. Ambroży. Augustyn wysłuchał
paru jego kazań, dzięki którym poznał bardziej wyrafinowane aspekty
chrześcijaństwa. W wieku trzydziestu dwu lat nawrócił się: ten dawny sceptyk stał się
od tej pory żarliwym rzecznikiem chrześcijaństwa. W 387 r. Ambroży udzielił mu
chrztu i wkrótce potem Augustyn wrócił do rodzinnej Tagasty.
W 391 r. Augustyn został pomocnikiem biskupa w Hipponie. Pięć lat później, gdy
biskup zmarł, czterdziestodwuletniego Augustyna wybrano na nowego biskupa
Hippony. Pozostał na tym stanowisku do końca życia. Stał się fanatycznym wręcz
obrońcą chrześcijaństwa, słynnym „młotem na heretyków”.
Błyskotliwa inteligencja Augustyna sprawiła, że wkrótce stał się on jednym z
najbardziej poważanych przywódców Kościoła. Zachowało się około 500 kazań i
ponad 200 listów Augustyna. Z książek najbardziej znane i inspirujące okazały się
Państwo Boże i Wyznania. To ostatnie jego dzieło, to jedna z najsłynniejszych
autobiografii w historii; powstało, gdy Augustyn przekroczył czterdziestkę.
Augustyn zmarł w Hipponie w 430 r., w wieku siedemdziesięciu sześciu lat. W tym
czasie Hippona oblegana była przez Wandalów, jedno z barbarzyńskich plemion,
które napadały na rozpadające się cesarstwo rzymskie. Parę miesięcy później
Wandalowie zdobyli miasto i spalili większą jego część. Na szczęście katedra i
biblioteka Augustyna ocalały.
Augustyn był ostatnim wielkim teologiem chrześcijańskim przed okresem mroków
średniowiecza; w swoich dziełach zawarł doktrynę chrześcijańską, która w tym
samym mniej więcej kształcie utrzymała się przez cale średniowiecze. Był
najwybitniejszym z Ojców Kościoła katolickiego. Jego dzieła były powszechnie
studiowane przez duchowieństwo. Znaczny wpływ wywarły jego poglądy na
zbawienie, seks, grzech pierworodny i wiele innych zagadnień. Pod silnym wpływem
Augustyna pozostawało wielu późniejszych teologów katolickich, takich jak św.
Tomasz z Akwinu, a także wielu przywódców protestanckich, jak Luter i Kalwin.
POGLĄDY FILOZOFICZNE
Filozofia Augustyna stała się podstawą dla całej późniejszej myśli katolickiej; była
doktryną, której Kościół nigdy się nie wyrzekł, co najwyżej unowocześnił ją i
dopasowywał do wymogów czasu. Widniejący w każdym kościele napis „wiara,
nadzieja, miłość” pochodzi właśnie od Augustyna, który tak określił cnoty potrzebne
duszy do poznania. „A co chcesz poznać? Pragnę poznać Boga i dusze. Nic więcej.
Nic więcej? Nic więcej.” – ten fragment jednego z dialogów filozofa całkowicie
charakteryzuje jego filozofię poznania.
Większość kazań i listów Augustyn poświęcił zwalczaniu poglądów manichejczyków,
donatystów (członków rozłamowej sekty chrześcijańskiej) i pelagian (jeszcze innej
heretyckiej grupy chrześcijańskiej). Spór z wyznawcami pelagianizmu stanowi ważną
część religijnej doktryny Augustyna. Angielski mnich Pelagiusz przybył do Rzymu
około 400 r. Bronił on paru interesujących tez teologicznych. Pelagiusz twierdził, że
nikt z nas nie jest skażony grzechem pierworodnym, że mamy swobodę wyboru
miedzy dobrem a złem. Każdy może osiągnąć zbawienie, żyjąc cnotliwie i spełniając
dobre uczynki. Kościół, częściowo pod wpływem pism św. Augustyna orzekł, że
poglądy Pelagiusza są herezją i rzucił klątwę na ich autora (już wcześniej Pelagiusz
został skazany na wygnanie z Rzymu).
Według Augustyna wszyscy ludzie są splamieni grzechem pierworodnym. Istota
ludzka nie może uzyskać zbawienia jedynie dzięki własnym wysiłkom i dobrym
uczynkom. Koniecznym warunkiem zbawienia jest łaska boża. Augustyn utrzymywał,
że Bóg wie z góry, kto będzie zbawiony, a kto nie. Niektórzy z nas są zatem
predestynowani do tego, aby dostąpić zbawienia. Doktryna o predestynacji miała
duży wpływ na późniejszych teologów, takich jak św. Tomasz z Akwinu i Jan
Kalwin. W założeniach swojej filozofii ukazuje dramat człowieka umieszczonego
miedzy niebem a ziemią, miedzy aniołami a zwierzętami. Dramat człowieka polega
na ciągłym rozerwaniu, szamotaniu się pomiędzy pragnieniem zwykłego, ludzkiego
szczęścia na ziemi a tęsknotą za wiecznością i ideałem nieba. Życie pomiędzy trwogą
a nadzieją staje się koszmarem. Jest to życie w świecie dualistycznym , czyli jakby
dwoistym, podwójnym, złożonym z przeciwstawnych wartości: dobro – zło, niebo –
piekło, zbawienie – potępienie, dusza – ciało. Człowiek musi wybierać pomiędzy
tymi wartościami, nie ma drogi pośredniej. Oczywiście powinien wybrać dobro,
niebo, zbawienie. Św. Augustyn pochwala wyrzeczenie się wszelkich dóbr ziemskich,
a propaguje kontemplacje i ascetyczny tryb życia. Wyznaje i głosi prymat ducha nad
ciałem.
Filozof uważał, że prawdziwie więżącym jest tylko ten, kto całkowicie podporządkuje
siebie i swoje życie Bogu „aby zrozumieć, musi najpierw uwierzyć”. Najwyższą
istotą jest jeden, wieczny i istniejący a priori (bez dowodzenia) Bóg. To on kieruje
całym światem i wszelkim stworzeniem. Jest pierwszą i ostateczną przyczyną
wszelkiego bytu; swego dzieła ciągle dogląda i nieustannie je zmienia. Bóg jest to
także dobro, piękno, prawda i źródło wiedzy i wiary.
Rzeczywistość zewnętrzna jest ulotna i niezrozumiała. Człowiek nic naprawdę nie
pozna przez zmysły, bowiem one mogą mylić. Jedyną drogą do prawdy jest
zgłębienie samego siebie: „we wnętrzu człowieka mieszka prawda”. Jedyne, czego
jesteśmy pewni, to tego, że istniejemy i że myślimy. Boga może człowiek poznać
tylko poprzez nieśmiertelną duszę, ta jednak musi być „zdrowa” – wyzbyta wszelkich
pragnień i żądz. Gdy jest gotowa do zagłębienia prawdy, Bóg oświeca ją swoją
światłością i pozwala jej dotknąć nieśmiertelności. Duszy, oprócz zdrowia, potrzebne
są także „dobre oczy”, czyli rozum oraz (co najważniejsze) bezgraniczna, silna i
prawdziwa wiara. Podobne poglądy głoszono już dawniej, ale zasługą Augustyna jest
pogłębienie wcześniejszych twierdzeń; pisma jego przyczyniły się do
skonsolidowania stanowiska Kościoła w tym względzie, co sprawiło, że stało się ono
niepodważalne.
Prawdopodobnie ważniejsze od doktryny o predestynacji było stanowisko św.
Augustyna w sprawach seksu. Przeszedłszy na chrześcijaństwo, Augustyn uznał za
konieczne wyrzeczenie się życia płciowego (napisał kiedyś: „niczego nie należy tak
unikać, jak związków seksualnych”). Okazało się, że jest mu bardzo trudno
dotrzymać złożonego przyrzeczenia; w Wyznaniach opisał szczegółowo swoją
wewnętrzną walkę i poglądy na ten temat. Z uwagi na postawę ludzi średniowiecza
względem seksu, w swoich pismach Augustyn łączył pojecie grzechu pierworodnego
z pożądaniem seksualnym.
Pisma Augustyna przyczyniły się do przekazania średniowiecznej Europie pewnych
zagadnień z filozofii greckiej. Szczególnie silny wpływ na kształtowanie systemu
filozoficznego Augustyna miał neoplatonizm. Za jego pośrednictwem myśl
neoplatońska wpłynęła na średniowieczną filozofię chrześcijańską. Interesujące, że to
Augustyn pierwszy wyraził pogląd zawarty w słynnym stwierdzeniu Kartezjusza:
„myślę, więc jestem”, chociaż oczywiście wypowiedziało w innych słowach.
Plik z chomika:
milla151
Inne pliki z tego folderu:
Podstawy fizykoterapii - J. Łazowski.pdf (37966 KB)
 GIMNASTYKA.rar (4964 KB)
KOREKCJA SKOLIOZ METODĄ PRESSIOb.ppt (1956 KB)
 uposledzenie umyslowe [tryb zgodnosci].pdf (124 KB)
 Metoda KLAPPA(1).pptx (1068 KB)


Inne foldery tego chomika:


Zgłoś jeśli naruszono regulamin





Strona główna
Aktualności
Kontakt
Dział Pomocy
Opinie
Galeria
Prywatne


Regulamin serwisu
Polityka prywatności
Copyright © 2012 Chomikuj.pl