JOD - Lider

JOD
Mikroelement - jest bardzo ważnym składnikiem pożywienia. Jego źródłem jest woda. W
wodzie morskiej jest go dużo, dlatego ryby morskie są pożądanym produktem w pożywieniu
człowieka. Natomiast, woda w górach zawiera za mało jodu i to jest powodem występowania
u górali wola endemicznego, czyli nadmiernego rozrostu gruczołu tarczycowego. Tarczyca
bowiem wytwarza niezbędne do procesów przemiany materii hormony: tyroksynę i
trójjodotyroninę. Do budowy tych hormonów potrzebny jest jod. Przy jego niedoborach
powstaje mniej hormonów. Niedobór tyroksyny powoduje obniżenie przemiany materii z
wszelkimi następstwami zaburzenia równowagi hormonalnej ustroju. Pierwszym objawem
niedoboru jodu w organizmie jest powstawanie wola, następnie niedoczynność tarczycy,
opóźnienie rozwoju psychofizycznego, spowolnienie umysłowe, w końcu kretynizm i
upośledzenie rozrodczości. Obecnie stosuje się w Polsce jodowanie soli, aby zapobiec
niedoborom jodu, które występują w większości rejonów kraju, nie tylko w górach. Ogólna
ilość jodu w organizmie człowieka wynosi 20-50 miligramów. Z tego połowa znajduje się w
mięśniach, 1/5 w tarczycy, 1/10 w skórze, 1/17 w kościach, a reszta w pozostałych
narządach, głównie w jajnikach, korze nadnerczy, przytarczyczkach, przysadce mózgowej.
Zapotrzebowanie człowieka na jod wynosi 125-160 g/os/dz. Antagonistą jodu jest > WAPŃ.
Oprócz wody i ryb morskich jod zawierają różne produkty spożywcze, najwięcej tran, bo aż
8387 ug%, szpinak - 201 ug%, jaja - 93 ug%, szynka - 77 ug%, żyto - 72 ug%, mleko - 35
ug%, buraki - 21 ug% itd. Kontrolą poziomu jodu w organizmie człowieka jest badanie jego
stężenia w moczu. Jego stężenie uważa się za wystarczające, jeżeli wynosi więcej niż 50
mikrogramów na 1 gram kreatyniny moczu. (I.Celejowa)