Strategia łańcucha dostaw - Instytut Organizacji i Zarządzania
advertisement
Zarządzanie Łańcuchem Dostaw Zarządzanie łańcuchem dostaw Przesłanki zarządzania łańcuchem dostaw Rzeczywista konkurencja, to nie współzawodnictwo poszczególnych firm ze sobą, ale konkurowanie łańcuchów dostaw Co to jest zarządzanie łańcuchem dostaw? Filozofia integracji zarządzania całym przepływem w kanale dystrybucji od dostawcy do ostatecznego klienta Strategiczna koncepcja polegająca na rozpoznaniu i zarządzaniu sekwencją działań dodających wartości do produktów przepływających przez ciąg dostawczy od dostawcy do klienta Zintegrowane zarządzanie sekwencjami przepływu logistycznego, przetwarzaniem i czynnościami związanymi z obsługą, od dostawców do klientów ostatecznych, niezbędnymi do wytworzenia produktu lub usługi w sposób sprawny i efektywny Co to jest łańcuch dostaw? Łańcuch dostaw obejmuje wszystkie fazy i funkcje związane bezpośrednio lub pośrednio z zaspokojeniem potrzeb klienta Łańcuch dostaw obejmuje nie tylko producentów i dostawców, ale także transportowców, hurtowników, detalistów i samych klientów Fazy łańcucha dostaw Dostawca Producent Dystrybutor Detalista Klient U producenta, łańcuch dostaw obejmuje wszystkie funkcje związane z zaspokojeniem potrzeb klienta: Rozwój nowego produktu, Marketing, Produkcja, Dystrybucja, Finanse, Obsługa klienta Łańcuch logistyczny (łańcuch dostaw) Rynek Pośrednicy dostawców dostawców Łańcuch logistyczny zewnętrzny Producent Pośrednicy dystrybucji Rynek odbiorców Montaż wyrobów Sprzedaż (zbyt) Działalność produkcyjna (wytwórcza) Zaopatrzenie Łańcuch logistyczny wewnętrzny Przepływ materiałów Przepływ informacji Przepływ pieniędzy Produkcja elementów Montaż zespołów Łańcuch dodawania wartości w przedsiębiorstwie Finanse, Księgowość, Technologia informatyczna, Zasoby ludzkie Rozwój nowego produktu Marketing i sprzedaż Produkcja Dystrybucja Serwis Łańcuch dostaw i jego uczestnicy Uczestnik określonego łańcucha dostaw może być uczestnikiem innych łańcuchów dostaw Dostawca II Dostawca I Producent Dystrybutor Detalista Klient Dostawca II Dostawca I Producent Dystrybutor Detalista Klient Dostawca II Dostawca I Producent Dystrybutor Detalista Klient Dostawcy II - go stopnia Dostawcy I - go stopnia INTEGRACJA PROCESÓW W ŁAŃCUCHU DOSTAW Dostawcy Producenci Hurtownicy Detaliści Klienci Przepływ informacji Przepływ produktów Przepływ pieniędzy Przepływy produktów i ich części mogą także występować w kierunku przeciwnym – recykling PROBLEMY ZARZĄDZANIA ŁAŃCUCHEM DOSTAW Przejrzystość Zadania zarządzania łańcuchem dostaw Koordynacja działań Monitorowanie zapasów Ograniczanie niepewności Redukcja zapasów bezpieczeństwa Ograniczanie zakupów na zapas Zapasy Koordynacja poziomu zapasów (poziomu przepływu) dla ograniczenia kosztów i nakładów na zapasy Wymiana informacji o oczekiwanym popycie, o zamówieniach, harmonogramach produkcji itd. Ogranicza niepewność i prowadzi do zmniejszenia zapasów bezpieczeństwa. Bariery: opory przedsiębiorstw w wymianie strategicznych informacji, obawy, że konkurencja zdobędzie za dużo informacji i zmniejszy się przewaga konkurencyjna Cena produktu wraz z kosztami wyładunku Stanowi kryterium optymalizacji łańcucha dostaw Łączny koszt faktycznie ponoszony przez klienta w miejscu gdzie produkt będzie użytkowany (konsumowany) Powszechne podejście: •koncentracja przedsiębiorstw na wewnętrznych kosztach •brak świadomości, że relacje z dostawcami lub klientami wpływają na ostateczną cenę produktu wraz z kosztami wyładunku •niedostarczanie dostawcom informacji o planowanych terminach dostaw •dopuszczanie (wymuszanie) zakupów klientów w dużych ilościach towaru prowadzące do zwiększenia kosztów utrzymania zapasów •przerzucanie kosztów zapasów na kolejnych pośredników i na ostatecznego odbiorcę PROBLEMY ZARZĄDZANIA ŁAŃCUCHEM DOSTAW Sojusze sojusze strategiczne i partnerstwo z dostawcami, z przewoźnikami, z dzielenie się informacjami kluczowy czynnik sukcesu łańcucha dostaw usługodawcami logistycznymi (third-party Bariery: dostawcy i/lub klienci mają do czynienia z konkurentami providers) producenta w wyniku rozwijania strategii JIT firmy uczestnictwo w danym łańcuchu dostaw wymaga wspólnego zmniejszają liczbę dostawców ale zacieśniają ponoszenia ryzyka współpracę dla osiągania celów w zakresie koncepcje podziału ryzyka z usługodawcami logistycznymi: kosztów i jakości zagwarantowanie im pewnej wielkości obrotów w określonym ograniczanie liczby dostawców i przedziale czasu wspólne inwestowanie w aktywa przedsiębiorstwa przewoźników spedytorzy drastycznie ograniczają liczbę przewoźników i przydzielają do przewiezienia Projektowanie w łańcuchu dostaw większe, bardziej regularne i zrównoważone •rozwijanie strategii JIT prowadzi do wejścia dostawców w ładunki Podział ryzyka skład zespołów służących fachową pomocą w fazie rozwojowej nowych modeli aut •klienci biorą udział w internetowych wywiadach grupowych i wypełnianiu kwestionariuszy ankietowych •dealerzy odgrywają większą rolę w projektowaniu i innych rozwiązaniach w obsłudze klienta dostarczając niezbędnych informacji zwrotnych zadowoleniu klientów Efekty: - koszty przewoźników są niższe i w efekcie może nastąpić obniżka stawek lub cen za przewóz - przewoźnicy mogą lepiej świadczyć usługi (dzięki większej niezawodności i zakupowi lepszego sprzętu), co może dać załadowcom dodatkowe oszczędności na zapasach ETAPY ROZWOJU ZARZĄDZANIA ŁAŃCUCHEM DOSTAW Koncepcje bazowe zarządzania łańcuchem dostaw Analiza systemów Analiza łańcucha wartości Analiza kosztu całkowitego Integracja Zarządzanie procesowe Etap I: dystrybucja fizyczna (logistyczne systemy dystrybucji) Etap II: zintegrowane zarządzanie logistyczne Etap III: zarządzanie łańcuchem dostaw Etap I: dystrybucja fizyczna (logistyczne systemy dystrybucji) Systemowe zarządzanie sekwencją powiązanych działań: manipulacje materiałami, pakowanie, sterowanie przepływami wyrobów gotowych i poziomem zapasów, magazynowanie, dystrybucja, transport, aby sprawnie dostarczać wyroby gotowe klientom Przyczyny: Rozszerzanie asortymentu produkowanych wyrobów Wzrost stawek przewozowych Wytwarzanie produktów o wyższej wartości Firmy zaczęły dostrzegać zależność między kosztami zapasów a kosztami transportu z systemowego punktu widzenia, czy też z punktu widzenia kosztu całkowitego i zaczęły wprowadzać kierowników ds. dystrybucji fizycznej. Dążyli oni do obniżenia całkowitego kosztu dystrybucji fizycznej przez zarządzanie systemowymi relacjami trade-off (coś, kosztem innego) Np. korzystanie z kosztownego transportu lotniczego umożliwiłoby dokonanie radykalnych oszczędności w zapasach i magazynowaniu przez ograniczenie miejsc składowania. Również, powiązane działalności takich jak gospodarka opakowaniami, manipulacje materiałami oraz obsługa klienta oceniano pod kątem potencjalnych oszczędności. Etap II: zintegrowane zarządzanie logistyczne Integracja sfery zaopatrzenia i produkcji ze sferą dystrybucji w jeden system logistyczny Korzyści: Możliwość zarządzania całym procesem od materiałów nabywanych, poprzez produkcję w toku do wyrobów gotowych jako jedną całością i zastosowanie podejścia systemowego Efektywniejsze stosowanie takich strategii i metod zarządzania, jak just in time (JIT), lean production (odchudzona produkcja), oraz kompleksowe zarządzanie jakością (TQM) Etap III: zarządzanie łańcuchem dostaw Rozszerzone podejście do procesów logistycznych uwzględniające wszystkie firmy uczestniczące w dostarczaniu ostatecznemu klientowi właściwego produktu, po właściwym koszcie, we właściwym czasie, we właściwym stanie i we właściwej ilości Koncepcja polegająca na ścisłej współpracy lub aliansach między firmami produkcyjnymi i ich dostawcami, klientami (kanałami dystrybucji) oraz innymi uczestnikami, takimi jak firmy przewozowe, magazyny publiczne (centra logistyczne) i hurtownie Analiza relacji trade off/kosztu całkowitego i analiza łańcucha wartości mogą być wykorzystane w łańcuchu dostaw Cel: realizować optymalną strategię w całym ciągu logistycznym Problemy: jak podejmować decyzje, aby wszyscy uczestnicy łańcucha dostaw byli zadowoleni ze swojej pozycji Np. Zastosowanie ECR (efektywnej obsługi klienta) w przemyśle żywności paczkowanej Zwiększenie szybkości przepływu produktów żywności paczkowanej począwszy od hurtowników, dystrybutorów do ostatecznego klienta Konieczność wyeliminowania praktyk zakupów na zapas stosowanych przez dużych hurtowników i detalistów, którzy przywykli do promocyjnych rabatów cenowych na koniec kwartału, co zwiększało ich marże Integracja procesów logistycznych w łańcuchach dostaw Poziom integracji procesów logistycznych 0 I ZAOPATRZENIE D O S T A W C Y II (I) Zakupy Kontrola materiałów Zarządzanie zaopatrzeniem PRODUKCJA Produkcja Zarządzanie produkcją Zarządzanie materiałami Materials Management DYSTRYBUCJA Sprzedaż Spedycja Zarządzanie dystrybucją Zarządzanie dystrybucją III Zarządzanie logistyczne wewnętrzne (Internal Logistics Management) IV Zarządzanie logistyczne zewnętrzne (External Logistics Management) V Zarządzanie łańcuchem dostaw (Supply Chain Management) O D B I O R C Y (I) Integracja procesów logistycznych - poziom 0 IZOLACJA FUNKCJONALNA Przepływ surowców i materiałów (obsługa dostawców) Przepływ półfabrykatów Przepływ towarów (obsługa klientów) ZAOPATRZENIE PRODUKCJA DYSTRYBUCJA Zakupy Kontrola materiałów Produkcja Sprzedaż Spedycja Niezależność poszczególnych działów realizujących własne cele i zadania Brak kompleksowej koordynacji działalności wyróżnionych działów Własna obsługa informatyczna poszczególnych działów (własne bazy danych) Integracja procesów logistycznych - poziom I INTEGRACJA INTRAFUNKCJONALNA ZAOPATRZENIE Zakupy Kontrola materiałów Zarządzanie zaopatrzeniem Purchasing Management PRODUKCJA Produkcja Zarządzanie produkcją Production Management DYSTRYBUCJA Sprzedaż Spedycja Zarządzanie dystrybucją Distribution Management Integracja wewnętrzna procesów logistycznych w podsystemach zaopatrzenia, produkcji i dystrybucji (wyspy automatyzacji) Własna obsługa informatyczna wyróżnionych faz przepływu materiałowego Integracja procesów logistycznych - poziom II INTEGRACJA INTERFUNKCJONALNA 1 ZAOPATRZENIE + PRODUKCJA Zarządzanie zaopatrzeniem Zarządzanie produkcją Zarządzanie materiałami Materials Management DYSTRYBUCJA Zarządzanie dystrybucją Zarządzanie dystrybucją Distribution Management Integracja procesów logistycznych podsystemów zaopatrzenia i produkcji (tradycyjne podsystemy gospodarki materiałowej lub administracji materiałowej) Własna obsługa informatyczna wyróżnionych faz przepływu materiałowego Integracja procesów logistycznych - poziom III INTEGRACJA INTERFUNKCJONALNA 2 (INTEGRACJA WEWNĘTRZNA) ZAOPATRZENIE + PRODUKCJA + DYSTRYBUCJA Zarządzanie materiałami Zarządzanie dystrybucją Zarządzanie logistyczne wewnętrzne Internal Logistics Management Integracja procesów logistycznych podsystemów gospodarki materiałowej i dystrybucji (integracja wszystkich faz wewnętrznego przepływu materiałowego) Kompleksowa obsługa informatyczna zintegrowanego wewnętrznego łańcucha dostaw Integracja procesów logistycznych - poziom IV INTEGRACJA ZEWNĘTRZNA 1 (OTOCZENIE LOGISTYCZNE BLIŻSZE) ZAOPATRZENIE + PRODUKCJA + DYSTRYBUCJA Dostawcy I rzędu Zarządzanie logistyczne wewnętrzne Odbiorcy I rzędu Zarządzanie logistyczne zewnętrzne External Logistics Management Integracja procesów logistycznych przedsiębiorstwa z otoczeniem logistycznym bliższym (integracja wewnętrznego przepływu materiałowego z dostawcami i odbiorcami I rzędu) Kompleksowa obsługa informatyczna zintegrowanego zewnętrznego łańcucha dostaw Integracja procesów logistycznych - poziom V INTEGRACJA ZEWNĘTRZNA 2 (OTOCZENIE LOGISTYCZNE DALSZE) ZAOPATRZENIE + PRODUKCJA + DYSTRYBUCJA Rynek dostawców Pośrednicy dostawców Zarządzanie logistyczne wewnętrzne Pośrednicy odbiorców Rynek odbiorców Zarządzanie łańcuchem dostaw (łańcuchem logistycznym) Supply Chain Management (Logistics Chain Management) Integracja procesów logistycznych przedsiębiorstwa z otoczeniem logistycznym dalszym (integracja wewnętrznego przepływu materiałowego z łańcuchami dostawców i dystrybucji) Kompleksowa obsługa informatyczna pełnego zintegrowanego łańcucha dostaw Filary integracji procesów logistycznych LOGISTYKA TECHNIKA INFORMATYKA ZARZĄDZANIE INFRASTRUKTURA TECHNICZNA PROCESÓW INFRASTRUKTURA INFORMATYCZNA PROCESÓW INFRASTRUKTURA BIZNESOWA PROCESÓW sprzęt oprogramowanie środki orgatechniczne środki komunikacji strategie i metody skutecznego i efektywnego zarządzania przepływem materiałowym transportowa magazynowa manipulacyjna opakowań ZARZĄDZANIE ŁAŃCUCHEM DOSTAW Koncepcja planowania, sterowania i kontroli przepływów materiałowych obejmującego wszystkie fazy tworzenia i dostarczania wartości logistycznych - od miejsca pozyskania surowców, poprzez produkcję do ostatecznego nabywcy w celu zaoferowania odpowiednich towarów, we właściwej ilości i jakości, we właściwym miejscu i czasie, przy uzasadnionych kosztach, z wykorzystaniem nowoczesnej technologii informacyjnej Logistyczne systemy informacyjne Poziom integracji procesów logistycznych I Zarządzanie zaopatrzeniem Zarządzanie produkcją Zarządzanie dystrybucją SCS - klasyczne systemy sterowania zapasami (Stock Control Systems) II Zarządzanie materiałami (Materials Management) MRP - planowanie potrzeb materiałowych (Material Requirements Planning) III Zarządzanie logistyczne wewnętrzne (Internal Logistics Management) MRP II - planowanie zasobów wytwórczych (Manufacturing Resource Planning) IV Zarządzanie logistyczne zewnętrzne (External Logistics Management) LRP - logistyczne planowanie potrzeb (Logistics Requirements Planning) V Zarządzanie łańcuchem dostaw (Supply Chain Management) LIS - logistyczny system informacyjny (Logistics Information System) CECHY ŁAŃCUCHA DOSTAW Cecha TRADYCYJNY SYSTEM LOGISTYCZNY ŁAŃCUCH DOSTAW Zarządzanie zapasami Lokalne w przedsiębiorstwie Koordynacja w łańcuchu dostaw Przepływ materiałów Stosunkowo wolny, przerywany Szybki, ciągły/przejrzysty Informacje Kontrolowane przez firmę Wspólne/dzielone Koszt Minimalizowany lokalnie w firmie Koszt całkowity produktu Ryzyko Skoncentrowane lokalnie Wspólne/dzielone Planowanie Zorientowane lokalnie Relacje między przedsiębiorstwami Przedsiębiorstwo zorientowane na minimalizację kosztów Zgodność kultury przedsiębiorstw Nieważna (nieznaczna) Zorientowane na zasoby łańcucha dostaw Relacje partnerskie zorientowane na minimalizację kosztów całkowitych Ważna dla podstawowych związków kooperujących firm Cykle łańcucha dostaw Łańcuch dostaw w ujęciu cykli definiuje występujące procesy oraz właścicieli każdego procesu Cykle Fazy Klient Cykl zamówienia klienta Detalista Ujęcie według cykli specyfikuje role i odpowiedzialność każdego uczestnika łańcucha dostaw i wymagany rezultat każdego procesu Cykl uzupełnienia zapasu Dystrybutor Cykl produkcji Producent Cykl nabycia Dostawca Cykl zamówienia klienta Przybycie klienta Odbiór zamówienia przez klienta Przyjęcie zamówienia klienta Realizacja zamówienia klienta Cykl uzupełnienia zapasu Zadaniem cyklu uzupełnienia jest uzupełnienia zapasu u detalisty po minimalnym koszcie przy jednoczesnym zapewnieniu wymaganego poziomu dostępności produktu dla klienta Uruchomienie zamówienia uzupełnienia Odbiór zamówienia u detalisty Przyjęcie zamówienia detalisty Realizacja zamówienia detalisty Cykl produkcji Przybycie zamówienia dystrybutora Odbiór przez dystrybutora Harmonogramowanie produkcji Produkcja i wysyłka Cykl nabycia Zamówienie na podstawie harmonogr. produkcji producenta Odbiór zamówienia przez producenta Harmonogramowanie produkcji dostawcy Produkcja składników i wysyłka Cykle łańcucha dostaw w łańcuchu dostaw producenta na zamówienie (Dell Company) Klient Cykl zamówienia klienta i cykl produkcji Producent (Dell) Cykl nabycia Dostawca Pchające i ssące procesy łańcucha dostaw Ssące procesy – wykonanie jest inicjowane w odpowiedzi na zamówienie klienta. W momencie wykonania popyt jest znany. Procesy reaktywne Pchające procesy – wykonanie wyprzedzające zamówienia klienta. W momencie wykonania popyt nie jest znany i musi być prognozowany. Procesy spekulatywne Głębokość penetracji zamówienia klienta w łańcuch dostaw wyznacza granicę rozdziału między ssącymi i pchającymi procesami Procesy pchające i ssące w łańcuchu dostaw Dell Company Cykl zamówienia klienta i produkcji Cykl nabywania Procesy ssące Nadejście zamówienia klienta Procesy pchające Klient Cykl zamówienia klienta i cykl produkcji Producent (Dell) Cykl nabycia Dostawca Rozpoznanie granicy rozdziału procesów ssących i pchających (głębokość oddziaływania zamówienia klienta) ma duże znaczenie przy rozważaniu decyzji strategicznych związanych z projektowaniem łańcucha dostaw Pchające i ssące łańcuchy dostaw Pchający łańcuch dostaw Zamówienia Producent Detalista Produkt Popyt zewnętrzny Prognoza zamówień na podstawie zamówień detalisty •Mała reaktywność na zmieniające się wzorce popytu •Przestarzałe zapasy w łańcuchu dostaw gdy znika popyt na dany produkt Zmienność zamówień od detalistów i hurtowników większa od zmienności popytu klienta (efekt bata na byka) •Nadmierne zapasy spowodowane zapotrzebowaniem na duże zapasy bezpieczeństwa •Większe i zmienne partie produkcyjne •Przestarzałość produktów Pchające i ssące łańcuchy dostaw Ssący łańcuch dostaw Informacje o aktualnym popycie Producent Detalista Produkt Popyt zewnętrzny Produkcja zgodna z popytem – koordynacja z aktualnym popytem Łańcuch dostaw wykorzystuje zintegrowany system transferu informacji o popycie klientów (z punktów sprzedaży) do zakładów produkcyjnych Redukcja czasów realizacji poprzez zdolność do lepszego wyprzedzania zamówień od detalistów Redukcja zapasów u detalistów w miarę jak czasy realizacji maleją Redukcja zmienności w łańcuchu dostaw w szczególności zmienności docierającej do producenta, bo czas realizacji maleje Redukcja zapasów u producenta dzięki redukcji zmienności Fazy łańcucha dostaw w Dell Company (budowa na zamówienie) Dostawca Dostawca Dostawca Klient Producent Klient Klient Decyzje łańcucha dostaw Poziomy podejmowania decyzji łańcucha dostaw 1. Poziom strategiczny łańcucha – poziom projektowania łańcucha dostaw 2. Poziom planistyczny - poziom planowania w łańcuchu dostaw 3. Poziom operacyjny łańcucha dostaw Mapa decyzyjno informacyjna łańcucha dostaw Poziom Strategiczny Planistyczny Operacyjny Fazy Dostawca Producent Dystrybutor Detalista Klient Decyzje łańcucha dostaw Poziomy podejmowania decyzji łańcucha dostaw Decyzje strategiczne – projektowe Horyzont planowania: kilka lat • • • • • Jakie produkty produkować i dostarczać? Na jaki rodzaj popytu orientować się? Ile zakładów posiadać i o jakiej zdolności produkcyjnej? Gdzie lokalizować zakłady, magazyny, hurtownie? Które funkcje wykonywać w przedsiębiorstwie, a które przekazać na zewnątrz (outsoursing)? Decyzje planistyczne Horyzont planowania: kilka miesięcy do roku Cel: przydział dostępnych zasobów dla najlepszego zaspokojenia przyszłego popytu • Co, ile, kiedy i gdzie produkować zagregowane wielkości? Decyzje operacyjne Horyzont: od kilku tygodni do czasu rzeczywistego Cel: realizacja planów i polityk zdefiniowanych na wyższych poziomach • • • • Jakie, ile i kiedy produkować oraz dostarczać wyroby? Jakie, ile i kiedy produkować, dostarczać oraz nabywać materiały? Opracowanie harmonogramów produkcji i dostaw Egzekucja transakcji Partnerstwo w łańcuchu dostaw Partnerstwo w łańcuchu dostaw Etapy rozwoju współpracy 1. 2. 3. 4. Współpraca transakcyjna na poziomie funkcjonalnym – obejmuje pojedyncze dziedziny, np. składowanie, przesyłanie zamówień czy dystrybucję. Efekt: wzrost zaufania między partnerami Współpraca procesowa na poziomie procesowym – efekt: wzrost zaufania między partnerami Współpraca strategiczna na poziomie łańcucha dostaw Współpraca strategiczna na poziomie wspólnej strategii konkurencji – obejmuje integrację strategii rynkowych obu przedsiębiorstw – praktycznie relacje o charakterze pełnego joint venture obejmujące wszystkie sfery współpracujących przedsiębiorstw Partnerstwo w łańcuchu dostaw Etapy rozwoju współpracy Strategia rynkowa Strategia łańcucha dostaw Etapy formowania powiązań kooperacyjnych Zintegrowane procesy Powiązania funkcjonalne Współpraca strategiczna Współpraca procesowa Poziomu rozwoju współpracy między przedsiębiorstwami Współpraca transakcyjna Lider w łańcuchu dostaw • • • • • • W osiągającym sukcesy łańcuchu dostaw lider jest wyraźnie określony, a jego dominująca rola jest uznana przez przyjęcie pozycji zależnej przez pozostałych uczestników łańcucha dostaw Rola lidera może być przypisana do przedsiębiorstwa inicjującego powstanie łańcucha dostaw Atrybuty lidera: wielkość przedsiębiorstwa, trwałe powiązania z klientami, rozległa sieć franchisingowa Sukces łańcucha dostaw jest warunkowany konstruktywnymi działaniami lidera, który jest w stanie stymulować kooperacyjne zachowania wszystkich uczestników łańcucha dostaw Sednem liderowania w łańcuchu dostaw jest stymulowanie funkcji logistycznej integracji łańcucha dostaw u uczestników łańcucha dostaw przy jednoczesnym realizowaniu nadrzędnych celów łańcucha dostaw Stworzenie wizji potencjalnych korzyści włączenia się w łańcuch dostaw, akceptowanych przez jego członków, należy do krytycznych zadań jego lidera Lider w łańcuchu dostaw Bariery rozwoju integracji w łańcuchu dostaw • Nadużywanie siły przez liderów lub obawa o takie nadużycie – Duże i potężne przedsiębiorstwa w roli liderów w łańcucha dostaw są w stanie narzucić własne reguły integracji (często powstrzymują się od takich działań ze względu na to, iż ich siła wywołuje brak zaufania u partnerów) – Liderzy łańcucha dostaw często grożą wycofaniem się z zamówień i współpracy, mając na celu wymuszenie niższych cen • Brak zaufania w przekazywaniu informacji – Dostarczanie partnerom fałszywych informacji kosztowych – Prowadzenie podwójnych ksiąg rachunkowych Osiąganie celów łańcucha dostaw zależy od stworzenia relacji między partnerami opartych na pełnym zaufaniu, popartych konsekwentnym uczciwym urzeczywistnianiem przyjętych założeń i eliminowaniem wzajemnych uprzedzeń Lider w łańcuchu dostaw Przykłady argumentów potencjalnych liderów przy namawianiu innych przedsiębiorstw do wejścia do tworzonego łańcucha dostaw • • • • • Producent wyrobów medycznych – maksymalizacja usatysfakcjonowania klientów i zyskowności poprzez stworzenie łańcucha dostaw klasy światowej, który promuje perfekcję organizacyjną, stosując technologie informatyczne umożliwiające zarządzanie relacjami w łańcuchu oraz fizycznym przepływem w produktów w skali światowej Producent urządzeń – wzajemna wymiana informacji i technologii w w celu zredukowania globalnego czasu cyklu łańcucha dostaw oraz jego kosztów, które muszą odpowiadać unikalnym wymogom indywidualnych klientów Producent komputerów - bezpieczna, szybka i uproszczona dostawa wartości oczekiwanych przez klientów , tak aby łańcuch uzyskał czołową pozycję konkurencyjną Duży detalista narządzi – dzielenie się informacjami w celu uzyskania krótkich i niezawodnych dostaw oraz wymaganej dostępności produktów. Detalista angażuje się w rozwijanie długoterminowych relacji partnerskich z dostawcami, którzy chcą wspólnie planować operacje handlowe i logistyczne Przedsiębiorstwo handlujące towarami masowymi – potrzeba wyeliminowania wszelkiego marnotrawstwa i dublowania w stosunkach między preferowanymi dostawcami a służbami handlowymi i logistycznymi przedsiębiorstwa. Uczestnicy łańcucha bęą w pełni dzieliły się informacjami oraz zmodyfikują swe operacje dla poprawy konkurencyjności. Przedsiębiorstwo oferuje dzielenie się osiąganymi korzyściami z preferowanymi dostawcami wychodzącymi naprzeciw wymogom przedsiębiorstwa Strategie łańcucha dostaw Cel zarządzania łańcuchem dostaw Pojęcie strategii obsługi klienta i jej rodzaje Strategie konkurencji Strategie łańcucha dostaw Osiąganie dopasowania strategicznego Strategie łańcucha dostaw Strategia łańcucha dostaw wynika ze strategii konkurencji firmy Strategia konkurencji definiuje zbiór potrzeb klienta, które firma zamierza zaspokoić poprzez swoje produkty i usługi Na przykład: Konkurowanie wysoką dostępnością różnorodnych produktów o rozsądnej jakości po niskiej cenie (Carefour, Tesco) Dell Compaq Budowa na zamówienie Produkcja na magazyn i sprzedaż przez detalistów Ograniczona indywidualizacja i różnorodność Indywidualizacja Różnorodność Rozsądna cena Rozsądne koszty Czas oczekiwania na produkt: tydzień Bez oczekiwania Kryteria konkurowania Kwalifikatory zamówień i zdobywcy zamówień Kwalifikatory zamówień – kryteria zaistnienia na rynku – czynniki warunkujące nabycie produktu przez klienta Zdobywcy zamówień – kryteria konkurowania na rynku – czynniki odróżniające produkty i usługi firmy od produktów i usług konkurentów Kwalifikatory zamówień i zdobywcy zamówień zależą od typu produktów: Produkty specjalne: produkty modne, produkty na zamówienie itd. Produkty powszechne: produkty codziennego nabycia Macierz produktów i kryteriów konkurowania Produkty specjalne Produkty powszechne Jakość Cena Czas realizacji Poziom obsługi Jakość Czas realizacji Dostępność Cena Kryteria zaistnienia na rynku Kryteria konkurowania na rynku Strategie łańcucha dostaw Strategia konkurencji Strategia łańcucha dostaw Strategia rozwoju produktu Produkcji Zapasów Czasu realizacji Zaopatrzenia Transportu Strategia technologii informatycznej Strategia finansowa Strategia zasobów ludzkich Strategia marketingu i sprzedaży Strategie łańcucha dostaw Strategia rozwoju produktu określa portfolio nowych produktów, które firma będzie próbować rozwijać. Wyznacza także, czy rozwój będzie realizowany wewnętrznie czy zewnętrznie (outsourcing) Strategia marketingu i sprzedaży określa jak rynek będzie podzielony na segmenty i jaka będzie pozycja produktu, jaka cena i jaka promocja Strategia łańcucha dostaw determinuje sposób nabywania materiałów, transportu do i z zakładu, wytwarzanie produktów lub operowanie dla zapewnienia serwisu i dystrybucję produktu do klienta Strategia łańcucha dostaw specyfikuje, co produkcja, dystrybucja i serwis będą robić szczególnie dobrze Decyzje dotyczące zapasów, transportu, obiektów produkcyjnych i przepływu informacji w łańcuchu dostaw są częścią strategii łańcucha dostaw Strategie łańcucha dostaw Osiąganie dopasowania strategicznego Strategia konkurencji będzie określała, wprost lub pośrednio, jeden lub więcej segmentów klienta, które firma zamierza zadowolić Dla osiągnięcia dopasowania strategicznego firma musi być pewna, że zdolności jej łańcucha dostaw wspomagają jej możliwości usatysfakcjonowania namierzonych segmentów Etapy osiągania dopasowania strategicznego 1. Zrozumienie potrzeb klienta Zrozumienie potrzeb klienta dla każdego segmentu pozwalają firmie określić koszt i wymogi obsługi 2. Zrozumienie łańcucha dostaw Firma musi zrozumieć do wykonywania najlepiej jakich rzeczy został zaprojektowany jej łańcuch dostaw 3. Osiągnięcie dopasowania strategicznego Jeżeli nie ma zgodności między tym, co łańcuch dostaw wykonuje najlepiej i potrzebami klienta, firma musi zrestrukturyzować łańcuch dostaw dla wspomagania strategii konkurencji lub zmienić strategię Zrozumienie potrzeb klienta Potrzeby klienta z różnych segmentów mogą różnić się w zakresie następujących atrybutów: – – – – – – Ilość produktu wymagana w każdej partii Czas realizacji, jaki klienci akceptują Wymagane zróżnicowanie produktu Wymagany poziom obsługi Cena produktu Pożądany stopień innowacji w produkcie Każdy klient w danym segmencie będzie miał podobne potrzeby, podczas gdy klienci z różnych segmentów mogą mieć znacznie różniące się potrzeby Niepewność popytu Niepewność popytu klienta na produkt Implikacyjna niepewność popytu Niepewność, która istnieje z powodu części popytu, którą łańcuch dostaw ma zaspokoić Np. Firma realizująca pilne zamówienia na części zamienne do urządzeń mających awarie będzie miała do czynienia z większą implikacyjną niepewnością popytu od firmy dostarczającej ten sam produkt, ale o długim czasie realizacji Potrzeby klienta a implikacyjna niepewność popytu Potrzeba klienta Wzrost zakresu wymaganych ilości Redukcja czasu realizacji Wzrost zróżnicowanie produktów Wzrost liczby kanałów, przez, które produkt może zostać nabyty Wzrost stopnia innowacyjności Wzrost wymaganego poziomu obsługi Wpływ na implikacyjną niepewność popytu Wzrost, ponieważ implikuje większe wahania w popycie Wzrost, ponieważ jest mniej czasu na zareagowanie na zamówienie Wzrost, ponieważ popyt na produkt staje się bardziej zdezagregowany Wzrost, ponieważ łączny popyt klienta jest dezagregowany na więcej kanałów Wzrost, ponieważ nowe produkty mają tendencję do większej niepewności popytu Wzrost, ponieważ firma musi podołać nieprzewidywalnym skokom w popycie Relacje między implikacyjną niepewnością popytu i innymi atrybutami Niska implikacyjna niepewność Wyższa implikacyjna niepewność 1.Marża produktu Mała Wysoka 2.Średni błąd prognozy 10% 40% do 100% 3.Średni stopień niedoboru 1% do 2% 10% do 40 % 4.Średnie wyprzedaże wymuszone końcem sezonu 0% 10% do 25% Atrybut Spektrum implikacyjnej niepewności popytu Niska implikacyjna niepewność popytu Proste funkcjonalnie produkty: woda, benzyna Pewny popyt Mocno usytuowane produkty: Pasta Colgate Niepewny popyt Nowe modele istniejących produktów: Opel Astra X… Wysoka implikacyjna niepewność popytu Nowe produkty: Wprowadzanie i-phone Pierwszym etapem osiągania dopasowania między strategią konkurencji i strategią łańcucha dostaw jest zrozumienie klientów poprzez mapowanie gdzie jest zlokalizowany ich popyt na spektrum niepewności popytu Zrozumienie łańcucha dostaw Zrozumienie jak firma najlepiej zaspokaja popyt Tworzenie strategicznego dopasowania to tworzenie strategii łańcucha dostaw, która najlepiej zaspokaja dany szczególny rodzaj popytu, na który firma się zorientowała Firma musi znaleźć kompromis między wysoką reaktywnością a wysoką efektywnością Reaktywność łańcucha dostaw obejmuje zdolność do: 1. 2. 3. 4. 5. Odpowiadania na szeroki zakres wymaganej ilości Reagowania w krótkim czasie realizacji Dostarczania dużej różnorodności produktów Wytwarzania wysoce innowacyjnych produktów Zapewniania wysokiego poziomu obsługi Zrozumienie łańcucha dostaw Reaktywność Efektywność łańcucha dostaw jest kosztem wytworzenia i dostarczenia produktu do klienta Zwiększenie reaktywności kreuje dodatkowe koszty, co obniża efektywność Wysoka Niska Wysoki Niskie Koszty Spektrum reaktywności Wysoce efektywny Efektywny Walcownia stali: Produkcja wg harmonogramu. Mała elastyczność Reaktywny Produkcja na Produkcja aut: magazyn z czasem Dostarczanie dużej realizacji kilka tyg. różnorodności produktów w kilka tygodni Wysoce reaktywny Dell: Zindywidualizowane PC w kilka dni Drugim etapem dopasowania strategicznego jest zrozumienie łańcucha dostaw i zamapowanie na spektrum reaktywności Osiągnięcie dopasowania strategicznego Stopień reaktywności łańcucha dostaw powinien być zgrany z implikacyjną niepewnością popytu Mapa niepewności/reaktywności Reaktywny łańcuch dostaw ? Efektywny łańcuch dostaw Pewny popyt Niepewny popyt Obszar strategicznego dopasowania Reaktywny łańcuch dostaw Efektywny łańcuch dostaw Pewny popyt Niepewny popyt Im większa implikacyjna niepewność popytu, tym bardziej reaktywny powinien być łańcuch dostaw Dopasowanie strategii konkurencji i strategii funkcjonalnych Aby osiągnąć kompletne dopasowanie strategiczne firma musi rozważyć wszystkie strategie funkcjonalne w ramach łańcucha dostaw Dopasowanie strategiczne będzie osiągnięte gdy wszystkie funkcje w łańcuchu wartości posiadają spójne strategie które wspomagają strategię konkurencji Strategia konkurencji Strategia rozwoju produktu Strategia łańcucha dostaw Produkcji Zapasów Czasu realizacji Zaopatrzenia Transportu Strategia marketingu i sprzedaży Strategia technologii informatycznej Strategia finansowa Strategia zasobów ludzkich Wszystkie strategie funkcjonalne muszą wspomagać cele strategii konkurencji i wszystkie strategie w łańcuchu dostaw – wytwarzania, zarządzania zapasami i zaopatrzenia – muszą być spójne z poziomem reaktywności łańcucha dostaw Porównanie efektywnych i reaktywnych łańcuchów dostaw Efektywny łańcuch dostaw Reaktywny łańcuch dostaw Zaspokoić popyt przy jak najniższym koszcie Odpowiadać szybko na popyt Maksymalizacja działania przy minimalnym koszcie produktu Budowa modułowa umożliwiająca różnicowanie produktu Niższe marże Wyższe marże Strategia produkcji Niższe koszty poprzez wysokie wykorzystanie zdolności produk. Utrzymanie elastycznej zdolności produk. Dla zaspokojenia nieprzewidzianego popytu Strategia zapasów Minimalizacja zapasów dla obniżki kosztów Utrzymywanie zapasów buforowych dla zaspokojenia nieprzewidzianego popytu Strategia czasu realizacji Strategia konkurowania czasem Redukcja ale bez zwiększania kosztów Drastyczna redukcja nawet jeżeli koszty znacząco rosną Strategia zaopatrzenia Strategia wyboru dostawcy Wybór bazujący na kosztach i jakości Wybór bazujący na szybkości, elastyczności i jakości Większe opieranie się na opcjach niskich kosztów Większe opieranie się na opcjach reaktywności Nadrzędny cel Strategia projektowa produktu Strategia cenowa Strategia transportu Dopasowanie strategiczne Ostatnim etapem dopasowania strategicznego jest zgranie reaktywności łańcucha dostaw z implikacyjną niepewnością popytu w obszarze strategicznego dopasowania Wszystkie strategie funkcjonalne w łańcuchu dostaw muszą wspierać poziom reaktywności łańcucha dostaw 1. 2. Nie ma właściwej strategii łańcucha dostaw niezależnej od strategii konkurencji Właściwa strategia łańcucha dostaw jest tylko dla danej strategii konkurencji Rozszerzanie zakresu strategicznego dopasowania Zakres strategicznego dopasowania odnosi się do funkcji i faz w łańcuchu dostaw, które uznają zintegrowaną strategię ze wspólnymi celami Ekstrema: 1. Każda działalność operacyjna, w każdym obszarze funkcjonalnym posiada własną niezależną strategię z celem optymalizacja własnych wyników. Zakres dopasowania strategicznego ograniczony do działalności operacyjnej w obszarze funkcjonalnym w fazie łańcucha dostaw 2. Wszystkie obszary funkcjonalne we wszystkich fazach łańcuchca dostaw dzielą tą samą strategię ze wspólnym celem jakim jest maksymalizacja zysku łańcucha dostaw. Zakres dopasowania strategicznego obejmuje cały łańcuch dostaw Zakres strategii łańcucha dostaw Wewnętrzny, intraoperacyjny zakres strategii łańcucha dostaw Zorientowanie na minimalizację lokalnych kosztów Dostawcy Producent Dystrybutor Detalista Strategia konkurencji Strategia rozwoju produktu Strategia łańcucha dostaw Strategia marketingu Klient Zakres strategii łańcucha dostaw Wewnątrzfirmowy, intrafunkcjonalny zakres strategii łańcucha dostaw Zorientowanie na minimalizację kosztów funkcjonalnych Dostawcy Producent Dystrybutor Detalista Strategia konkurencji Strategia rozwoju produktu Strategia łańcucha dostaw Strategia marketingu Klient Zakres strategii łańcucha dostaw Wewnątrzfirmowy, interfunkcjonalny zakres strategii łańcucha dostaw Zorientowanie na maksymalizację zysku firmy Dostawcy Producent Dystrybutor Detalista Strategia konkurencji Strategia rozwoju produktu Strategia łańcucha dostaw Strategia marketingu Klient Zakres strategii łańcucha dostaw Interfirmowy, interfunkcjonalny zakres strategii łańcucha dostaw Zorientowanie na maksymalizację zysku łańcucha dostaw Dodatni przepływ gotówki następuję tylko, gdy klient płaci za produkt Różnica miedzy zapłatą klienta i łącznymi kosztami generowanymi wzdłuż łań66cucha dostaw reprezentuje zysk łańcucha dostaw dzielony przez wszystkie firmy tego łańcucha dostaw Dostawcy Producent Dystrybutor Detalista Strategia konkurencji Strategia rozwoju produktu Strategia łańcucha dostaw Strategia marketingu Klient Zakres strategii łańcucha dostaw Interfirmowy zakres dopasowania strategicznego jest niezmiernie ważny współcześnie, gdyż pole gry konkurencyjnej przesunęło się z: • firma versus firma na •łańcuch dostaw versus łańcuch dostaw Partnerzy firmy w łańcuchu dostaw mogą przyczynić się do sukcesu firmy, gdy ta jest widocznie i rozpoznawalnie związana z ich łańcuchem dostaw Interfirmowy zakres strategicznego dopasowania wymaga od firm oceniania każdego działania w kontekście całego łańcucha dostaw. Taki szeroki zakres zwiększa rozmiar zysku dzielonego między wszystkie fazy łańcucha dostaw Rodzaje środowisk produkcyjnych • Produkcja na magazyn PNM (Make To Stock MTS) Pozycje planu MPS – produkty indywidualne (numery katalogowe wyrobów) – rodziny produktów (dla kilku rodzajów podobnych wyrobów) – części zamienne Źródła popytu – Prognozy, zamówienia klientów, zamówienia hurtowni • Produkcja na zamówienie PNZ (Make To Order MTO) Pozycje harmonogramu montażu końcowego (HMK) – wyroby indywidualne wg specyfikacji klienta Pozycje planu MPS – wyroby umowne dla obliczenia potrzeb materiałowych • Montaż na zamówienie MNZ (Assemble To Order ATO) 1. Główny plan produkcji (MPS) – PNM Pozycje planu MPS – moduły opcjonalne i składniki wspólne wyrobów finalnych Planowanie w oparciu prognozy popytu 2. Harmonogram montażu końcowego - PNZ Pozycje planu (HMK) – wyroby indywidualne wg specyfikacji klienta Ustalany w oparciu o zamówienia – rzeczywisty popyt odbiorców ZAKRES ODDZIAŁYWANIA ZAMÓWIENIA KLIENTA Punkt indywidualizacji produkcji PNM D O S T A W C Y K L I E N C I MNZ PNZ KNZ Wyroby gotowe Składniki Moduły opcjonalne Składniki wspólne Surowce Produkcja bazująca na prognozach Produkcja bazująca na zamówieniach PNM – Produkcja Na Magazyn MNZ – Montaż Na Zamówienie PNZ – Produkcja Na Zamówienie KNZ – Konstrukcja Na Zamówienie Indywidualizacja w łańcuchu dostaw Punkt indywidualizacji KNZ Projektowanie PNZ Materiały źródłowe MNZ Wytwarzanie Montaż/ wykańczanie PNM Dystrybucja Punkt przejścia od działań uczestników łańcucha dostaw determinowanych prognozą do działań zależnych od popytu Fabryki Centra dystrybucji Magazyny Sklepy Działania uczestników łańcucha dostaw determinowane prognozą Działania uczestników łańcucha dostaw determinowane zamówieniami Punkt rozdziału Planowanie w łańcuchu dostaw • Bazuje na prognozach zagregowanego popytu • Wymaga znajomości rzeczywistego popytu • Musi uwzględniać ograniczenia w całym łańcuchu dostaw (wąskim gardłem mogą być możliwości transportu przewoźnika, pojemność magazynu i inne) • Wymaga planowania jednoczesnego – planowanie przy jednoczesnym uwzględnianiu popytu (obciążenia) i ograniczeń, harmonogramowanie ograniczone • Planowanie sekwencyjne jest niemożliwe • Systemy zaawansowanego planowania i harmonogramowania produkcji (APS) w łańcuchu dostaw bazują na bazach danych systemów ERP uczestników określonego łańcucha dostaw Planowanie w łańcuchu dostaw Zastosowanie ERP Poziom Strategiczny Planistyczny ERP Potencjał ERP Operacyjny Faza Dostawca Producent Dystrybutor Detalista Klient Planowanie w łańcuchu dostaw Planowanie sekwencyjne Planowanie jednoczesne Główny plan produkcji (MPS) Ogólne planowanie zdolności produkcyjnych Prognozowany popyt Planowanie potrzeb materiałowych (MRP) Szczegółowe planowanie zdolności produkcyjnych Harmonogramowanie Zdolność produkcyjna Planowanie w łańcuchu dostaw Systemy zarządzania łańcuchem dostaw Poziom Strategiczny Planistyczny APS SCM CRM Operacyjny Faza Dostawca Producent Dystrybutor Detalista Klient Planowanie w łańcuchu dostaw Systemy zarządzania łańcuchem dostaw • i2 • Manugistics • My SAP Supply Chain Management Planowanie sprzedaży i produkcji (SOP) Integracja procesu SOP w łańcuchu dostaw W procesie SOP należy uwzględnić wpływ realizacji planu na jednostki funkcjonalne firmy oraz na podmioty zewnętrzne – partnerów przedsiębiorstwa z łańcucha dostaw Koordynacja planów w łańcuchu dostaw: •Zwiększa całkowitą produktywność łańcucha dostaw (obniża koszty) •Eliminuje niepewność •Poprawia synchronizację działań partnerów SOP Klient SOP Przedsiębiorstwo SOP Dostawca I rzędu SOP Dostawca II rzędu Informacje płyną w dół i w górę ł.d. Partnerzy na podstawie SOP firmy mogą zaplanować własne działania (unikają prognozowania niepewnego popytu) Informacja o zwiększeniu zdolności produkcyjnej dostawcy jest bardzo przydatna w procesie SOP przedsiębiorstwa Masowa indywidualizacja Masowa kastomizacja Produkcja specyficzna dla określonego klienta Proces wykonywania każdego produktu na indywidualne zamówienie Systemy masowej indywidualizacji muszą być zdolne do: • • Przyjmowania indywidualnych zamówień – wymaga to współdziałania z klientami i uzyskiwania konkretnych informacji. Procedura przyjmowania zamówień powinna w prosty i przyjazny sposób prowadzić klienta przez proces dokładnego specyfikowania jego wymagań Zapewnienia elastyczności procesów – w pewnych branżach m.i. jest możliwa tylko w jednej lub dwóch fazach wytwarzania, a w innych możliwości indywidualizacji są większe. Systemy CAD/CAM, konstrukcje modułowe, FMS – elastyczne systemy produkcyjne (cyfrowo sterowane systemy produkcyjne) uelastyczniły systemy produkcji masowej • Szybkiej reakcji – szybko reagujące systemy logistyczne Odraczanie w czasie Postponement Odraczanie w czasie niektórych etapów procesu produkcji, alternatywą dla masowej indywidualizacji Procedura zapewnia różnorodność, przy zachowaniu efektywności produkcji masowej. Odkładany jest w czasie moment w którym produkcja w toku powinna stać się określonym wariantem standardowego gotowego produktu Procedura odraczania redukuje ryzyko prognozowania przez utrzymywanie zapasów w formie nieprzetworzonej lub nieukończonej, opóźniając końcową konfigurację produktu do momentu oszacowania rzeczywistego zapotrzebowania. Konfiguracja końcowa – montaż finalny, wykańczanie, farbowanie lub pakowanie produktów. Zalety: redukcja zapasów w systemie, zmniejszenie ryzyka ich nadmiaru lub niedoboru, zwiększenie różnorodności, poprawa poziomu obsługi Strategie łańcucha dostaw Strategie efektywne • Strategie ciągłego doskonalenia – Strategia Lean (strategia eliminacji strat – ciągłego odchudzania) – Strategia Six Sigma (strategia eliminacji zmienności) – Strategia zarządzania ograniczeniami – Theory of Constraints Strategie reaktywne • Strategia Agile (strategia zwinności – szybkiego reagowania) • Strategia szybkiej reakcji - QR Koncepcje łańcuchów dostaw lean, agile, lean-agile Procesy lean Dostawcy Klienci (I) Łańcuch dostaw lean Dostawcy Procesy agile Klienci (II) Łańcuch dostaw agile Punkt rozdziału Dostawcy Procesy lean Procesy agile (III) Łańcuch dostaw lean-agile Klienci Macierz zmian produktów i procesów Zmiany w produkcie Wybór strategii łańcucha dostaw jest uwarunkowany aktualną i docelową pozycją łańcucha dostaw określonej przez macierz zmian produktów i procesów Produkcja masowa specyficzna dla określonego klienta Agile Agile Rozwój Produkcja masowa Lean Zmiany w procesie Rozwój produkcji nowych wyrobów Uelastycznianie Ciągłe doskonalenie Strategie łańcucha dostaw • Strategia Lean – strategia odchudzonego przepływu, odchudzonej produkcji i odchudzonego myślenia • Strategia Agile – strategia zwinnego przepływu, zwinnej produkcji, elastyczności i szybkości w reakcji na zmiany • Strategia Lean-Agile – strategia łańcucha dostaw o procesach lean w górę strumienia dostaw od punktu rozdziału i o procesach agile w dół strumienia dostaw Strategia Lean Łańcuch dostaw puszki Coca Coli KOPALNIA BOKSYTU LAS SOSNOWY Papiernia Producent kartonu Magazyn kartonu Młyn redukujący POLE ZBOŻOWE Piec do wytapiania Spichlerz POLE BURACZANE Walcownia na gorąco Walcownia na zimno Producent puszek Producent karmelu Składowanie Magazyn karmelu Producent cukru Producent esencji Magazyn cukru ROZLEWNIA Magazyn rozlewni Przetapianie Magazyn Tesco Sklep Tesco DOM Centrum recyklingu Strategia Lean Łańcuch dostaw puszki Coca Coli Parametry łańcucha wartości puszki coli OGNIWO ŁAŃCUCHA DOSTAW Magazynowa nie na wejściu * Czas przetwarza nia Magazynowa nie na wyjściu Tempo procesu Liczba dni malejąco Braki ** narastaj ąco Kopalnia boksytu (Australia) 0 20 minut 2 tygodnie 1000 t/h 319 0 Młyn redukujący (Australia) 2 tygodnie 30 minut 2 tygodnie 305 0 Piec do wytapiania (Norwegia, Szwecja) 3 miesiące 2 godziny 2 tygodnie 277 2 Walcownia na gorąco (Szwecja, Niemcy) 2 tygodnie 1 minuta 4 tygodnie 300 m/min 173 4 Walcownia na zimno (Szwecja, Niemcy) 2 tygodnie < 1 minuty 4 tygodnie 40 km/h 131 6 Producent puszek (Anglia) 2 tygodnie 1 minuta 4 tygodnie 2000 szt/min 89 20 4 dni 1 minuta 5 tygodni 1500 szt/min 47 24 Mag. region. Tesco (Anglia) 0 0 3 dni - 8 24 Supermarket Tesco (Anglia) 0 0 2 dni - 5 24 3 dni 5 minut - - 3 [90] 5 miesięcy 3 godziny 6 miesięcy 319 24 Rozlewnia (Anglia) Przechowywanie w domu SUMA * Zawiera transport od poprzedniego ogniwa ** Braki liczone procentowo od stanu początkowego. Wzrost u producenta puszek wynika z procesu wykrawania. Skok u konsumenta [w nawiasie] jest konsekwencją małego stopnia recyklingu (16% odzysku z 76% aluminium) Strategia lean oraz strategia agile Procesy agile Dostawy i produkcja dokładnie na czas Procesy lean Standaryzacja pracy Środowisko uczące się Upełnomocnienie pracowników Metodologia projektowania interdyscyplinarnego Porównanie łańcuchów dostaw Lean i Agile Cel nadrzędny Lean Agile Usatysfakcjonowanie klienta ostatecznego Usatysfakcjonowanie klienta ostatecznego Cel operacyjny Zaspokojenie popytu najniższym kosztem Kryteria konkurowania Taniej, szybciej, lepiej, Strategia projektowa produktu Maksymalizowanie działań przy minimalnym koszcie produktu Strategia innowacyjna Innowacje procesowe i produktowe ukierunkowane na redukcję kosztów Strategia produkcji Niskie koszty poprzez eliminację strat i wysokie wykorzystanie zdolności produkcyjnej Niskie marże ponieważ cena jest głównym czynnikiem konkurowania i zdobywania klienta Minimalizacja zapasów dla obniżki kosztów Strategia cenowa Strategia zapasów Maksymalizacja szybkości reakcji na popyt Taniej, szybciej, lepiej + szybkie wdrażanie nowatorskich pomysłów w postaci dojrzałych, rynkowo produktów Modułowość dla umożliwienia różnicowania produktu Innowacje procesowe i produktowe ukierunkowane na reaktywność i kreowanie nowych produktów i potrzeb Utrzymywanie elastycznej zdolności produkcyjnej aby szybko zaspokoić niespodziewany popyt Wysokie marże ponieważ cena nie jest głównym czynnikiem zdobywania klienta Utrzymywanie zapasów buforowych dla zaspokojenia niespodziewanego popytu Strategia czasu realizacji Ciągła redukcja, ale nie powodująca zwiększania kosztów Drastyczna redukcja nawet jeżeli koszty są znaczące Strategia zaopatrzenia Wybór oparty na kosztach i jakości Wybór oparty na szybkości, elastyczności i jakości Strategia transportowa Decydujące są opcje niskich kosztów Decydujące są opcje reaktywności Strategia Lean-Agile Strategia odchudzonej i zwinnej produkcji Strategia Lean-Agile kombinacja strategii odchudzonego i zwinnego przepływu w strategii określonego łańcucha dostaw Punkt rozdziału (ODP – Order Decoupling Point) rozdziela obszar działań stymulowanych zamówieniami klienta (procesy Agile) od obszaru działań determinowanych prognozą (procesy Lean) W górę strumienia dostaw harmonogramowanie poziomu przepływu (na podstawie prognoz), w dół strumienia dostaw rozwijanie zwinnego i szybkiego reagowania na częste, szybkie i trudno przewidywalne zmiany popytu Punkt rozdziału Dostawcy Procesy lean Procesy agile Klienci Łańcuch dostaw lean-agile Zasada: Procesy Lean czasowo i geograficzne poprzedzają procesy Agile w łańcuchu dostaw Nie jest możliwe skuteczne i efektywne jednoczesne rozwijanie w tych samych obszarach łańcucha dostaw strategii Lean i Agile Technologia Procesy agile Pracownicy Organizacja ODP Jakość w miejscu powstawania Ciągłe doskonalenie Dostawy i produkcja dokładnie na czas Procesy lean Standaryzacja pracy Środowisko uczące się Upełnomocnienie pracowników Metodologia projektowania interdyscyplinarnego Klienci Strategia lean-agile Strategia Agile Strategia Agile, czyli inaczej zwinne wytwarzanie stanowi integrację i koordynację trzech zasobów: organizacji, ludzi, a także technologii, tak aby móc osiągnąć poziom współpracy i innowacyjności, odpowiadający potrzebom klientów, poprzez dostarczenie na rynek skastomizowanego produktu masowego Skastomizowany produkt masowy • Zindywidualizowany • Odpowiada potrzebom klientów • Produkowany na skalę masową Produkt masowy AGILE Indywidualny klient Jakie możliwości daje stosowanie strategii Agile? Otwartość na zmiany Włączanie klientów w definiowanie wyrobu i proces rozwoju wyrobu Zdolność kreowania i przewidywania potrzeb rynku Elastyczność Zdolność do podejmowania ryzyka Zdolność do wykorzystywania możliwości wirtualnego przedsiębiorstwa -WirtualnyOznacza bezgraniczny, ruchomy lub szybko dostosowalny Co wpłynęło na powstanie wirtualnych przedsiębiorstw? Wirtualna organizacja - to organizacja składająca się z mniejszych jednostek skupiających w sobie podstawowe umiejętności - czyli tzw. kompetencje rdzeniowe, w celu realizacji wspólnego przedsięwzięcia. • • • • Relatywnie tanie komputery Internet Oprogramowanie sieciowe Cyfrowa, komórkowa sieć telefoniczna Organizacja wirtualna - cechy • • • • • • • • • Samodzielne jednostki Szeroka wiedza fachowa Zaufanie, szacunek i etyka w biznesie Rezygnacji z zależności hierarchicznych Współdziałanie Zorientowanie na klienta Dąży do osiągnięcia jednoznacznie określonych celów Zdolność do szybkiego postrzegania szans rynkowych Szybkie decyzje Założenia strategiczne • • • • Wspólne ponoszenie kosztów infrastruktury, Wprowadzenie koncepcji logistycznej oszczędzającej czas, Zatarcie różnicy między wielkim a małym, Przejście od sprzedaży produktu do oferujących rozwiązania. Narzędzia wirtualnej organizacji • System elektronicznej wymiany danych EDI, • Programy do pracy grupowej (groupware), • Rozległa sieć komputerowa. Przykłady •Koncern telekomunikacyjny ATT, •IBM, •Firma Dun and Brandstreet, •Ernst & Young. Zagrożenia związane z organizacją wirtualną • Utrata kontroli nad funkcjami, • Zastrzeżone informacje i technologie, • Menedżerowie. Porównanie strategii Six Sigma, Lean, TOC Strategia Six Sigma Lean Zarządzanie ograniczeniami TOC Przewodnia zasada Redukcja zmienności Eliminacja strat Wykorzystanie ograniczeń Metodologia 1. Definiuj 2. Mierz 3. Analizuj 4. Udoskonal 5. Kontroluj 1. Określenie wartości dla klienta 2. Rozpoznanie łańcucha dodawania wartości 3. Ciągły przepływ wartości 4. Ssące sterowanie zgodne z popytem klienta 5. Ciągłe doskonalenie 1. Identyfikacja ograniczenia 2. Optymalne wykorzystanie ograniczenia 3. Podporządkowanie wykorzystania zasobów wykorzystaniu ograniczenia 4. Znoszenie ograniczenia 5. Powrót do punktu 1 Koncentracja Problem Proces System Zadania Niezawodność Przewidywalność Upraszczanie Koncentracja na najważniejszych rzeczach PLANOWANIE POTRZEB DYSTRYBUCYJNYCH PLANOWANIE POTRZEB DYSTRYBUCYJNYCH • Efektywność MRP jest uwarunkowana przez akuratność MPS, który powinien odzwierciedlać rzeczywiste zapotrzebowanie na produkcję lub zakup wyrobów finalnych • Nie zawsze popyt na wyroby finalne jest niezależny; popyt na produkty przedsiębiorstwa, które sprzedaje w swojej sieci dystrybucyjnej będzie zależał od potrzeb dystrybucji • Błędne rozpoznanie i wykorzystanie informacji o popycie skutkuje złymi zapasami i niedoborami dobrych zapasów, co odbija się na poziomie obsługi i wzroście zapasów • Distribution Resource Planning (DRP) jest metodą i systemem integracji produkcji i dystrybucji PLANOWANIE POTRZEB DYSTRYBUCYJNYCH Planowanie potrzeb dystrybucji (DRP - Distribution Requirements Planning) - metoda planowania zapotrzebowania na wyroby w sieci dystrybucyjnej oparta na logice planowania potrzeb materiałowych. Ustala co, ile i kiedy trzeba zamówić w poszczególnych centrach sieci aby pokryć prognozowany popyt na najniższym poziomie sieci Zastosowanie: w przedsiębiorstwach w których zaspokajanie potrzeb klientów i dostawy wyrobów są realizowane przez rozbudowaną przestrzennie i wielopoziomowo sieć magazynów centralnych i regionalnych, hurtowni i sklepów detalicznych Cel: Opracowanie harmonogramu zamówień i dostaw aby zminimalizować zapasy przy zachowaniu założonego poziomu obsługi w każdym punkcie i na każdym z poziomie sieci dystrybucji PLANOWANIE POTRZEB DYSTRYBUCYJNYCH Cechy: Tradycyjna metoda: zamawianie według zużycia (zasada uzupełniania zapasu) w partiach o stałych wielkościach i utrzymywanie zapasów zabezpieczających we wszystkich punktach sieci dystrybucji; skutek - utrzymywanie dużych zapasów, brak powiązania poziomu zapasu z planowanym zapotrzebowaniem Metoda DRP: popyt niezależny na najniższym poziomie sieci ustalane na podstawie prognozy popytu; planowane zapotrzebowanie na wyższych poziomach jest wyliczane - popyt zależny, wewnętrzny Dane: Prognozowany popyt - tylko dla najniższego poziomu sieci dystrybucji; horyzont prognozy popytu: dłuższy od skumulowanego cyklu dostawy; metoda prognozowania np. metoda najmniejszych kwadratów Cykl dostawy: stały cykl dostawy (zlecenia) pomiędzy wyższym oraz niższym poziomem sieci, a także na wszystkich poziomach; korzyści - nie ma potrzeby tworzenia zapasów zabezpieczających na pokrycie fluktuacji cyklu dostaw, możliwość tworzenia harmonogramów dostaw Zapas zabezpieczający: tylko dla najniższego poziomu sieci Wielkość partii - zamówienia: odpowiednia metoda partiowania lub „partia na partię” Horyzont planistyczny: pokrywa wszystkie etapy dostawy. Większy od skumulowanego cyklu dostawy od produkcji do magazynu. SIEĆ DYSTRYBUCJI Poziom Producent lub dostawca 1 Popyt zależny Magazyn centralny 2 Magazyn regionalny Magazyn regionalny 3 Skład A Skład B Skład C Skład D Skład E 4 Popyt niezależny Klienci Poziom prognozowanego popytu Struktura kanału - zużycie i popyt na zapasy PUNKT ZAMÓWIENIA I WSPÓŁZALEŻNOŚĆ POPYTU ZUŻYCIE ZAPASU POPYT NA ZAPAS Wyrób finalny MAGAZYN LOKALNY Liczne, nieduże niezależne potrzeby klientów Popyt R Czas MAGAZYN REGIONALNY Nieliczne, większe potrzeby zależne od popytu w magazynach lokalnych MAGAZYN CENTRALNY (FABRYCZNY) Sporadyczne, duże potrzeby zależne od popytu w magazynach regionalnych Wyrób finalny Czas Popyt R Czas Wyrób finalny Czas Popyt R Czas Czas PLANOWANIE POTRZEB DYSTRYBUCYJNYCH Tradycyjne metody zarządzania zapasami dystrybucyjnymi • Przedsiębiorstwa zakładają, że podejście punktu ponawiania zamówienia jest właściwe dla zarządzania zapasami centrum dystrybucyjnego • Główną słabością podejścia PPZ jest brak spojrzenia w przyszłość; PPZ jest statyczny i uwzględnia tylko bieżące okoliczności, nie próbuje określić kiedy w przyszłości potrzeba będzie więcej zapasu, a tylko, czy więcej zapasu powinno zamówić się obecnie, czyli nie posiada sfazowania w czasie Planowanie potrzeb dystrybucyjnych: • rozróżnienie potrzeb netto od potrzeb brutto oraz popytu niezależnego i zależnego • potrzeby brutto są równe oczekiwanemu popytowi • Plan odnowy zapasów generowany przez DRP dostarcza aktualną sumę potrzeb w sieci dystrybucji bezpośrednio do MPS LRP - planowanie potrzeb logistycznych LRP - Logistics Requirements Planning Zakres LRP KLIENCI LOKALNE CENTRA DYSTRYBUCJI Produkty finalne L1 REGIONALNE CENTRA DYSTRYBUCJI Produkty finalne MAGAZYN CENTRALNY (FABRYCZNY) Produkty finalne Wyroby (produkty finalne) L2 L3 R1 L R P C MRP W Z1 D1 L4 R2 DRP Zespoły (podzespoły) Detale (materiały, surowce) Pchanie produktu Z2 D2 D3 DOSTAWCY D4 Ssanie popytu PLANOWANIE POTRZEB DYSTRYBUCYJNYCH Przykład Klienci Praga Poznań Berlin Warszawa Wrocław Produkcja lub zakupy Potrzeby brutto dla Pragi, Berlina i Poznania prognozowane (popyt niezależny) Potrzeby netto: Potrzeby brutto - zapasy w każdym magazynie Popyt zależny dla magazynów dostawczych we Wrocławiu i Warszawie Wrocław zasila oprócz Berlina i Poznania dodatkowo klientów indywidualnychpopyt we Wrocławiu jest kombinacja popytu zależnego i niezależnego PLANOWANIE POTRZEB DYSTRYBUCYJNYCH PRAGA Dostępny zapas: 50 Czas realiz.= 3 tyg Wielkość: min 50 Okres 1 2 Potrzeby 25 12 10 3 4 5 6 7 8 20 16 11 28 37 9 10 11 BERLIN Dostępny zapas: 75 Czas realiz.= 5 tyg Wielkość: min 60 1 2 3 4 5 10 30 17 25 15 6 10 15 6 7 8 9 10 11 28 17 15 23 30 20 Przyjęcia ot. zleceń Planowane przyje 50 Dostępny zapas 40 Plan. uruch. zleceń 50 WARSZAWA ostępny zapas: 120 zas realiz.= 2 tyg Wielkość: min 40 artia: 40 15 3 50 50 33 17 50 50 6 Okres Potrzeby Przyjęcia ot. zleceń Planowane przyje Dostępny zapas Plan. uruch. zleceń 28 41 60 50 31 1 50 34 29 19 60 50 1 35 2 3 4 5 6 4 60 7 8 36 60 19 60 9 10 11 4 41 60 11 51 LOGIKA PLANOWANIA POTRZEB DYSTRYBUCYJNYCH Praga Dostępny zapas = 50 Czas realizacji = 3 tyg Uzupełnienie = min 50 Okres 1 50 -10 =40 zamówi50 Okres 2 40 - 25 =15 Okres 3 15 - 12 = 3 Okres 4 (3+50)-20 =33zamów 50 Okres 5 (33-16) = 17 zamów 50 Okres 6 (17 - 11) = 6 Okres 7 (6 + 50) - 28 = 28 Okres 8 (28 + 50) - 37=41 zamów50 Okres9 41 - 10 = 31 Okres 10 31 - 30 = 1 Okres 11 (1 + 50) - 17 = 34 Warszawa Dostępny zapas = 120 Czas realizacji = 2 tyg Uzupełnienie = min 40 Partia 40 Berlin Dostępny zapas = 75 Czas realizacji = 5 tyg Uzupełnienie = min 60 Okres 1 75 -25 =50 zamówi60 Okres 2 50 - 15 =35 Okres 3 35 - 6 = 29 Okres 4 29 - 10 = 19 zamów 60 Okres 5 (19 -15) = 4 Okres 6 (4 + 60) - 28 = 36 zamów60 Okres 7 (36 - 17) = 19 Okres 8 (19 - 15) = 4 Okres 9 (4 + 60) - 23 = 41 Okres 10 41 - 30 = 11 Okres 11 (11 + 60) - 20 = 51 LOGIKA PLANOWANIA POTRZEB DYSTRYBUCYJNYCH • Planowane przyjęcia ustala się gdy planowany zapas (dostępny lub końcowy) w danym okresie spadnie poniżej zera. Planowane przyjęcia powinny pojawiać się gdy planowany zapas spadnie poniżej poziomu zapasu bezpieczeństwa • Ustalanie wielkości partii: Należy odróżnić składanie zamówienia na produkcję (1) od składania zamówienia w magazynie znajdującym się na niższym poziomie (2) – (1) więcej zapasu zostaje wprowadzone do sieci – (2) zapas jest tylko przemieszczany z jednego magazynu do innego - łączna ilość zapasu nie zostaje zmieniona przez taką transakcję – stosowanie ekonomicznej wielkości partii jest nieuzasadnione, gdyż może to spowodować dużo większe zapasy niż potrzeba i/lub częstsze transfery zapasu miedzy magazynami z tego samego poziomu PLANOWANIE POTRZEB DYSTRYBUCYJNYCH DRP powinno być wykorzystywane we wspomaganiu: • Planowania i harmonogramowania transportu • Częstotliwości wysyłek • Maksymalizacji wykorzystania objętość/waga środków transportu • Budżetowaniu • Planowaniu powierzchni składowania DRP: • Określa gdzie więcej zapasów jest wymaganych • Utrzymuje dzięki przeharmonogramowaniu aktualne priorytety DRP generuje planowane uruchomienia zleceń więc: • Potrzeby najniższego poziomu mogą zostać obliczone • Wejście do MPS odzwierciedla co rzeczywiście powinno być produkowane • Można planować zasoby dystrybucyjne (np. finansowe)
