Zagro*enia spo*eczne
advertisement
Andrii Chyzhmak Yarosłav Udot Bezpieczeństwo społeczne • Określenie zagrożenia społeczne zawiera w sobie wszystkie przypadki odnoszące się do niebezpieczeństwa utraty życia i zdrowia, tożsamości narodowej i etnicznej poszczególnych społeczności oraz bezpieczeństwa socjalnego i publicznego. Wynika to z wyróżnianych cech każdego społeczeństwa, jakim jest odrębność od innych zbiorowości, wzajemne oddziaływania pomiędzy jego członkami, wspólne terytorium, instytucje, sposób komunikowania się, podobieństwo warunków życia, podział pracy, normy i wzorce postępowania. Zagrożenia społeczne w Polsce i na świecie Polska • Bezrobocie • Prostytucja • Ubóstwo • Wykluczenie społeczne • Korupcją • Wzrost przestępczości • Schorzenia społeczne, takich jak epidemia AIDS, narkomania czy też alkoholizm Zagrożenia społeczne w Polsce i na świecie Świat • AIDS • Patologie społeczne • Rozpad więzi rodzinnych, upadek znaczenia rodziny • Bezrobocie • Wykluczenie społeczne • Ubóstwo • Prostytucja Przestępczość • Zbiór czynów zabronionych ustawowo pod groźbą kary, a popełnionych na obszarze danej jednostki terytorialnej. Przestępczość jest zjawiskiem społecznym. Charakteryzuje się następującymi cechami: • stanowi zagrożenie dla obowiązującego porządku prawnego, • wyraża się we wzroście liczby osób, które popełniły przestępstwa w stosunku do ogółu ludności. Przestępczość Podział przestępstw: • Ze względu na stopień społecznej szkodliwości • Ze względu na sposób działania • Ze względu na skutek • Ze względu na stosunek do dobra prawem chronionego • Ze względu na stronę podmiotową • Ze względu na podmiot przestępstwa • Ze względu na rodzaj dóbr chronionych • Ze względu na sposób ścigania Przestępczość Kolejność miast w Polsce o największej przestępczości przedstawia się następująco: N.p. Nazwa miasta 1. Katowice 2. Wrocław 3. Poznań 4. Kraków 5. Gdańsk 6. Lublin 7. Szczecin 8. Opole 9. Łódź 10. Warszawa Przestępczość • Największe zgrupowanie miast o najwyższej przestępczości można znaleźć na Górnym Śląsku. Socjolodzy specjalizujący się w tematyce przestępczości twierdzą, że na Śląsku nastąpiło społeczne tąpnięcie. Średnie zarobki są tu stosunkowo wysokie, ale także wysoki jest poziom bezrobocia i duża liczba ludzi długotrwale bezrobotnych, którzy dawno już utracili prawo do zasiłków dla bezrobotnych. Konsekwencją społecznego tąpnięcia, jest m.in. wysoki poziom przestępczości, duża liczba samobójstw i zgonów wywołanych alkoholem, destrukcja tradycyjnej rodziny związana z osłabieniem roli ojca, który pozostaje bez pracy. Narkomania Potoczne określenie odnoszące się do uzależnienia od substancji chemicznych wpływających na czynność mózgu. Narkomania charakteryzuje się: • tzw. głodem narkotycznym • przymusem zażywania środków odurzających • chęcią zdobycia narkotyku za wszelką cenę i wszystkimi sposobami. Narkomania • W zależności od stosowanego środka uzależniającego zastosowano podział na: • Morfinizm – uzależnienie od zażywania morfiny • kokainizm – uzależnienie od zażywania kokainy • heroinizm – uzależnienie od zażywania heroiny • alkoholizm – uzależnienie od zażywania alkoholu • nikotynizm – uzależnienie od zażywania nikotyny (zawartej w tytoniu) • uzależnienie od wziewnych środków odurzających. Narkomania • Skutki społeczne: - narkomani szybko „wypadają” ze swoich ról społecznych, - wykazują nieprzystosowanie społeczne (drażliwość, zmiana nastroju), - nie istnieje dla nich miłość, przyjaźń, lojalność, - popełnianie przestępstw (wyrób i handel narkotykami, kradzieże itp.), - nakłanianie innych do przyjmowania narkotyków, - kradzieże, włamania do szpitali, aptek, - fałszowanie, wyłudzanie recept, rozboje, znieważenie, gwałty, samobójstwa, - bezczynność i obojętność, bierność, - jedna osoba może przyczynić się w krótkim do zarażenia dziesięciu innych. Narkomania Najpopularniejszy narkotyki używanne w Polsce: • Leki antydepresyjne – 60% • Amfetamina – 52% • Metadon – 45% • Marihuana – 44%ó • Heroina – 30% Kolejność miast w Polsce o największem poziome narkomanii przedstawia się następująco: 1. Warszawa 2. Wrocław 3. Katowice 4. Poznań Prostytucja • Oddanie własnego ciała do dyspozycji większej liczbie osób w celu osiągnięcia przez nie zaspokojenia seksualnego i pobieranie za to wynagrodzenia. Przy prostytucji ma więc miejsce świadczenie usług w dziedzinie seksu, polegających zwykle na odbywaniu stosunków płciowych za pieniądze lub inne korzyści. • Współcześnie prostytucja rozpatrywana jest najczęściej jako forma patologii społecznej lub wykolejenia społecznego. Prostytucja • Podział: prostytucja dobrowolna - gdzie kobieta dokonuje "racjonalnego wyboru" i świadomie decyduje się na uprawianie tego "zawodu" • prostytucja wymuszona - gdzie prostytutkami są ofiary handlu kobietami Prostytucja • Miejsca działania osób zajmujących się prostytucjąkluby nocne • agencje towarzyskie • bezpośrednio na ulicy • przez >ogłoszenia w prasie, Internecie • polecenie przez inne osoby De Wallen – dzielnica czerwonych latarni w Amsterdamie Prostytucja • Główne przyczyny niski status materialny osób praktykujących prostytucję • chęć podniesienia standardu własnego życia • zła atmosfera wychowawcza w domu • wczesne rozpoczynanie życia seksualnego z przygodnymi partnerami • zachwianie systemu wartości, gdzie pieniądz staje się wartością najważniejszą • chęć łatwego (pozornie) zarobku • w wyniku zmuszania przez inne osoby Prostytucja Prostytucja jest nielegalna Prostytucja jest nielegalna – karze się tylko klientów nabywających usługi seksualne Prostytucja jest legalna, ale nie regulowana, zorganizowana działalność dotycząca świadczenia usług seksualnych (typu dom publiczny) jest zabroniona Prostytucja jest legalna i regulowana, jednak zorganizowana działalność dotycząca świadczenia usług seksualnych (typu dom publiczny) jest zabroniona Prostytucja legalna i regulowana, także zorganizowana działalność dotycząca świadczenia usług seksualnych (typu dom publiczny) jest legalna i uregulowana Bezrobocie Zjawisko społeczne polegające na tym, że część ludzi zdolnych do pracy i pragnących ją podjąć nie znajduje zatrudnienia. Rodzaje bezrobocia: • bezrobocie krótkookresowe – bezrobocie średniookresowe – bezrobocie długookresowe – bezrobocie chroniczne • bezrobocie jawne – bezrobocie ukryte • bezrobocie strukturalne – bezrobocie technologiczne • bezrobocie cykliczne – bezrobocie sezonowe • bezrobocie klasyczne – bezrobocie neoklasyczne • bezrobocie frykcyjne – bezrobocie z wyboru Bezrobocie Bezrobocie na śwecie Bezrobocie • Na rozmiar zjawiska bezrobocia wpływ mają czynniki społeczne, ponieważ jest to zjawisko powstałe w społeczeństwie. Rozmiar bezrobocia zależy od systemu gospodarczego i aktualnie prowadzonej polityki krajowego rynku pracy. Związane jest zwykle z poziomem nowych inwestycji i trwałym zatrudnianiem pracowników w nowo powstałych i nowoczesnych zakładach pracy sektora publicznego lub prywatnego. Istnieją problemy z zebraniem rzetelnych danych: • osoby pracujące nielegalnie mogą rejestrować się jako bezrobotne celem osiągnięcia korzyści z systemu pomocy społecznej • osoby zdolne do pracy, którym niesłusznie przyznano renty z tytułu niezdolności do pracy nie pracują choć są zdolne do pracy, nie znajdują się jednak w statystykach bezrobocia • w gospodarce centralnie planowanej, a rzadziej w rynkowej, zatrudnienie jest niewspółmiernie duże do potrzeb firmy. Jest to tzw. bezrobocie ukryte. Osoby te można byłoby zwolnić nie powodując większych strat w gospodarce, nie figurują one jednak w statystykach bezrobocia Bezrobocie Skutki bezrobocia: • trudności materialne • utrata statusu społecznego • obniżenie samooceny i wiary we własne siły • problemy rodzinne • problemy natury psychicznej • w niektórych przypadkach bezdomność Bezrobocie Instrumenty aktywizacji zawodowej: • prace społecznie użyteczne • staż • szkolenia • prace interwencyjne • przygotowanie zawodowe dorosłych • finansowanie badań lekarskich lub psychologicznych • zwrot kosztów przejazdu • zwrot kosztów zakwaterowania • studia podyplomowe • jednorazowe przyznanie środków na rozpoczęcie działalności gospodarczej • przyznanie środków na założenie spółdzielni socjalnej • skierowanie do uczestnictwa w zajęciach centrum integracji społecznej lub klubu integracji społecznej • wolontariat Bezrobocie W Polsce Ubóstwo To pojęcie ekonomiczne i socjologiczne opisujące stały brak dostatecznych środków materialnych dla zaspokojenia potrzeb jednostki, w szczególności w zakresie jedzenia, schronienia, ubrania, transportu oraz podstawowych potrzeb kulturalnych i społecznych. Bieda stanowi zagrożenie dla realizacji celów lub zadań życiowych. Alkoholizm Uzależnienie od alkoholu to taki stan psychiczny, fizyczny i społeczny, który jest spowodowany przez interakcję ludzkiego organizmu z substancję chemiczną i objawiający się w pewnego rodzaju przymusie wewnętrznym do zażywania tej substancji w sposób ciągły lud okresowy. Spożywanie alkoholu w sposób niekontrolowany, uzależniający powoduje zmiany fizyczne w układzie nerwowym, oddechowym, trawiennym i w układzie krążenia. Powoduje także zmiany psychiczne jak i społeczne: oziębłość emocjonalna, utrata poczucia własnej wartości, zaufania do siebie, celów życiowych, lęk, smutek, przygnębienie, brak zaangażowania w sprawy codzienne – w rodzinne, które często się rozpadają, dom, prace, dzieci się wychowują w środowisku patologicznym, ojcowie, czy matki – alkoholiczki tracą pracę. Patologia Ogólnie mówiąc to nieumiejętność radzenia sobie w sytuacjach stresowych. W społeczeństwie dostrzegamy wiele zachowań patologicznych. Związane są one z niedostosowaniem się do norm, wzorów i wartości, które są powszechne w danej grupie, w danym społeczeństwie. Nie ma jednak wyraźnych granic co można zaliczyć do patologii, a co już nie. Pojęcie to jest bowiem rożnie intepretowane w poszczególnych grupach. Patologia rodzinna Powszechnie do rodzin patologicznych zalicza się te, w których oboje rodzice lub jedno z nich alkoholizuje się, używa narkotyków, dopuszcza się nierządu - najczęściej we własnym domu w obecności dzieci, wykorzystuje je seksualnie. Można także stwierdzić, że rodzina patologiczna, to taka, która nie spełnia swoich naturalnych funkcji. W rodzinie takiej występują zjawiska prostytucji, przestępczości, uzależnienia od alkoholu i narkotyków. Zjawiska te prowadzą do deformacji w funkcjonowaniu takiej rodziny, powodują zaniedbywanie ról rodzicielskich. W rodzinie patologicznej jest brak prawidłowych wzorów postępowania, co prowadzi często do zahamowania rozwoju psychospołecznego dziecka. W rodzinach takich występuje poczucie braku bezpieczeństwa i zagrożenia. Kradzież Jest to zabór cudzej rzeczy w celu przywłaszczenia. Pod pojęciem zaboru rozumie się fizyczne wyjęcie rzeczy spod władztwa właściciela. Internet Nowe techniki budzą ciekawość młodych ludzi. Internet nie jest już "nowinką techniczną", z dnia na dzień liczba użytkowników sieci rośnie. Obecne pokolenie - to dzieci i młodzież, dla których internet, gry komputerowe, telefony komórkowe są ich środowiskiem naturalnym. Internet jest nie tylko wspaniałym źródłem wiedzy, lecz niesie ze sobą spore zagrożenia. Między innymi: • szkodliwe treści: pornografia, cyberprzemoc, wulgarność, używki, hazard, rasizm i ksenofobia, • cyberprzestępczość: hacking, cracking (łamanie zabezpieczeń komputerów i oprogramowania), groźby karalne, nękanie (cyberbullying), oszustwa, wyłudzenia, wywiad przestępczy, • problemy psychospołeczne: uzależnienia, gry komputerowe, prostytucja, problemy w nauce. Geneza Zagrożeń Bezpieczeństwa Społecznego Grupa ryzyka, czyli skąd bierze się zagrożenie: • Podział ze względu na zawód i pozycję społeczną, • Podział ze względu na kryterium społeczno-demograficzne, • Podział ze względu na warunki życia oraz uwarunkowania miejscowe, częstokroć niezależne od człowieka. Krytyczne sytuacje życiowe: • Niezaspokojenie podstawowych potrzeb człowieka, • Konieczność podjęcia decyzji o wysokim stopniu ryzyka, • Niemożność samodzielnego wyjścia z sytuacji trudnej, • Załamanie drogi życiowej, • Zawodność dotychczasowych mechanizmów adaptacyjnych. Krytyczne sytuacje życiowe. Kwestie społeczne: Gdy weźmiemy pod uwagę zaspokojenie potrzeb, wyróżnić możemy między innymi kwestie: • Ubóstwa, • Bezrobocia, • Bezdomności, • Oświaty i kultury, • Patologii społecznych, • Kryzysu zdrowia, • Ekologii. Działania oraz ich kierunki, zmierzające do likwidacji zagrożeń społecznych: • Zapobieganie ryzykom zagrażającym egzystencji najuboższych grup, organizowanie postępu społecznego • Obronę przed niezaspokojeniem elementarnych i rozwojowych potrzeb człowieka, łagodzenie nierówności i ubóstwa • Minimalizowanie społecznego ryzyka, optymalizację podziału pomyślności • Walka z ujemnym przyrostem naturalnym • Obniżenie wzrastającego poziomu bezrobocia • Ograniczenie wykluczenia społecznego poszczególnych grup społecznych.
