Document

Z.Z.S.K. – zesztywniające zapalenie ST kręgosłupa (choroba Behterewa).
Jest to choroba reumatyczna, przewlekle postepująca. Polega na wystepowaniu
stanów zapalnych kręgosłupa, ST biodrowych czasami również barkowych,
doprowadzający do zesztywnienia kręgosłupa. Kręgosłup ustawia się w totalnej
kifozie. Choroba w 80% dotyczy mężczyzn. Rozpoczyna się od 20 – 40 roku
życia i trwa już do końca. Na początku wystepuje zapalenie ST krzyżowo
biodrowych – nastepnie postępuje w góre łącznie ze stawem skroniowo –
żuchwowym. U 25% chorych zajęte są również stawy biodrowe i barkowe.
OBJAWY – ogólne osłabienie, brak apetytu, lekka gorączka, chudnięcie, nocne
i ranne bóle kręgosłupa L-S promieniujące do kolan. Bóle opasujące klatkę
piersiową. Głowa ustawia się w pochyleniu w przód i tyłozgięciu. Wystepuje
brak ruchomości klatki piersiowej co powoduje oddychanie torem brzusznym.
Zdjęcie RTG przypomina obraz kija bambusowego. Wystepują syndesmofity –
wyrośla kostne wychodzące z pierścienia włóknistego. USPRAWNIANIE –
zależy od zaawansowania choroby, jest jedynym io skutecznym lekarstwem na
ZZSK. Ćw. Uruchamiające kręgosłup – w klękui podpartym, cw prostownika
grzbietu, ćw rozluźniające w odciążeniu całkowitym, ćw rozciągające mm
piersiowe, ćw oddechowe torem piersiowym, ćw w wodzie. P/wskazania –
tyłozgięcie
głowy,
ćw
kifotyzujące
kręgosłupa.
ĆICZENIA
SYSTEMATYCZNE. Zmiany zwyrodnienioe ST biodrowego – coxartrosis.
Przeciążenie stwu – otyłość. Przebyta dysplazja, choroba perthesa, złamanie
podudzia – zmieniona oś obciążenia w stawie. 4% ludności powyżej 60 roku
życia głównie kobiety. OBJAWY – ból biodra, promieniujący do pachwiny lub
kolana. Często boli samo kolano. Ograniczenia odwiedzenia i prostowania w ST
biodrowym. Kończyna ustawia się w przywiedzeniu, zgięciu i rotacji
zewnętrznej. Zanik mm pośladkowych, czworogłowego. Bóle nocne.
Usprawnianie – odciążenie stawu, walka z nadwagą, ogranicznie chodzenia i
stania. Chód o kulach w celu odciążenia. Cw czynne w odciążeniu, ćw czynne
wolne, rotor. P/wsk – długie marsze, długie stanie, ćw w pozycji wysokiej.
Leczenie operacyjne – endoprotezoplastyka – stosuje się w bardzo
zaawansowanych stanach. Osteotomia k udowej – zmiana osi obciążenia.
Zmiany zwyrodnieniowe ST. Kolanowego – gonartrosis – zużycie się
chrząstki stawowej, bóle wysięki, trzaski. Przyczyny – urazowe, wady kolan –
szpotawem, koślawe, przeciążenia stawów. Konflikt rzepkowo udowy – polega
na konflikcie między wew powierzchnią rzepki a kłyckiem kości udowej –
wystepują osteofity – ból przy ucisku rzepki. Konflikt piszczelowo – udowy –
osteofityna górnej pow piszczeli – pękanie łąkotek. Zanik mięsnia
czworogłowego – w wyniku oszczędzania kończyny. USPRAWNIANIE –
odciążenie kończyny, walka z nadwagą, ćw w odciążeniu, rotor, ćw czynne
wolne w siadzie lub leżeniu, ćwi izometryczne czworogłowego uda. Pomaga
artroskopia – wyczyszczenie stawu.stosuje się stabilizator, opaskę elastyczną, w
skrajnym przypadku endoproteze ST kolanowego. Artrodeza – usztywnienie zt
kolanowego na zawsze. Zaminy zwyrodnieniowe ST kręgosłupa –
spondylosis deformans – osteofity na krawędziach trzonu, zwęzenie przestrzeni
między trzonowych, klerotyzacja – przewamnienie części obciążonych.
Rozpoczyna się od 20 roku życia najszybciej. Odczuwa się bóle, trzaskanie,
ogranicznie ruchomości. UPSR – takie samo jak przy bólach krzyża,
wzmacniamy mięsnie brzucha i pośladków. PHS – reumatyzm tkaneki
miękkich. Przyczyny różne, na tle reumatycznym RZSu, Zysk, urazowa
przyczyna, bez przyczyny. Ograniczenie odwodzenia i rotacji zew, USPR –
zwiększamy zakres ruchu i siłę mięsni. W okresie ostrym ustawienie ręki na
szynie odwodzącej. W okresie przewlekłym – redresje birne, redresje czynne,
rotor ręczny, dużo ćw z laseczką, dużo ćw w odciążeniu SFTR. Wzmaniamy
mięsnień naramienn. Ćw rozluźniające.
RZS - Reumatoidalne zapalenie stawów (rzs) jest przewlekłą,
zapalną, immunologicznie zależną, układową chorobą tkanki łącznej
charakteryzującą się niespecyficznym, symetrycznym zapaleniem
stawów, występowaniem zmian pozastawowych i powikłań układowych,
prowadzącą do niepełnosprawności,
kalectwa i przedwczesnej
śmierci. Choroba występuje w różnym wieku, częściej u kobiet niż u
mężczyzn. Najwyższa zapadalność przypada na 4. i 5. dekadę życia.
U większości chorych początek choroby charakteryzuje się zapaleniem
stawów śródręczno-paliczkowych rąk oraz śródstopno-paliczkowych
stóp. We wczesnym okresie choroby rozpoznanie rzs jest niepewne;
brak jest bowiem objawów patognomonicznych. Rozpoznanie ustalane
jest na podstawie kryteriów: Sztywność poranna stawów, Zapalenie
trzech lub więcej stawów, Zapalenie stawów ręki, Systematyczne
zapalenie stawów, Guzki reumatoidalne, Obecność czynnika
reumatoidalnego, Zmiany radiologiczne. Reumatoidalne
zapalenie
stawów występuje w odmiennych postaciach pod względem przebiegu
klinicznego, postępu zmian radiologicznych oraz czasu, w jakim
dochodzi do rozwoju inwalidztwa. 1. Tzw. samoograniczający, o
łagodnym przebiegu, który dotyczy niewielkiego odsetka chorych
(5-10%). 2. Drugi typ charakteryzuje się niewielką progresją
choroby. 3. Typ trzeci charakteryzuje się dużą progresją choroby i
występuje u 60 do 90% chorych na rzs. • Edukacja chorego.
Fizykoterapia. W okresie aktywnego zapalenia stawów zalecany
odpoczynek. Kinezyterapia - gdy objawy zapalenia stawów ulegną
zmniejszeniu. Terapia zajęciowa. Psychoterapia.