CM - European Parliament

advertisement
PARLAMENT EUROPEJSKI
2009 - 2014
Komisja Praw Kobiet i Równouprawnienia
28.7.2009
KOMUNIKAT DLA POSŁÓW
(03)
Prawa kobiet i równość płci:
podstawowe informacje
CM\787705PL.doc
PL
PE427.253v01-00
Zjednoczona w różnorodności
PL
SPIS TREŚCI:
1.
Równość płci w traktatach ..............................................................................................3
1.1
1.2
1.3.
1.4
2.
Dotychczasowe i przyszłe działania Komisji Europejskiej w zakresie równości płci ....9
2.1
2.2
2.3
2.4
2.5
2.6
2.7
2.8
3.
Plan działań na rzecz równości kobiet i mężczyzn (2006–2010)............................... 9
Sprawozdanie roczne na temat równości kobiet i mężczyzn ................................... 11
Program Daphne III .................................................................................................. 12
Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i Mężczyzn (EIGE) ................................. 14
Program PROGRESS ............................................................................................... 15
Wnioski legislacyjne rozpatrywane obecnie przez Parlament Europejski ............... 16
Działania Komisji Europejskiej w najbliższym czasie............................................. 17
Przydatne odnośniki do dokumentów i aktów prawnych UE dotyczących równości
płci ........................................................................................................................... 18
Dotychczasowe i przyszłe działania prezydencji Rady w sprawie równości płci.........20
3.1
3.2
3.3
3.4
4.
Równość płci po traktacie rzymskim ......................................................................... 3
Równość płci po traktacie amsterdamskim ................................................................ 4
Równość płci po traktacie nicejskim .......................................................................... 6
Równość płci w traktacie lizbońskim......................................................................... 6
Kontekst ................................................................................................................... 20
Działania i inicjatywy podjęte w ostatnich latach .................................................... 20
Działania i inicjatywy przewidziane przez prezydencję szwedzką (drugie półrocze
2009 r.) ..................................................................................................................... 22
Przydatne odnośniki ................................................................................................. 22
Prawa kobiet i równość płci w systemie Narodów Zjednoczonych ..............................23
4.1
4.2
4.3
4.4
4.5
4.6
Platforma działania podpisana w Pekinie (1995 r.) .................................................. 23
Milenijne cele rozwoju (MCR) ................................................................................ 23
Działania następcze po Pekińskiej Platformie Działania (Pekin + 5) ...................... 24
Działania następcze po Pekińskiej Platformie Działania (Pekin + 10) .................... 25
Działania następcze po Pekińskiej Platformie Działania (Pekin + 15) .................... 26
Przydatne odnośniki ................................................................................................. 27
PE427.253v01-00
PL
2/28
CM\787705PL.doc
1. Równość płci w traktatach
1.1
Równość płci po traktacie rzymskim
Zasada równego traktowania kobiet i mężczyzn po raz pierwszy została uwzględniona przez
Wspólnotę Europejską w art. 141 (dawnym art. 119) traktatu rzymskiego, jako prawo do
„równości wynagrodzeń za taką samą pracę”. Ten przepis, choć miał ograniczony zakres, od
1975 r. stopniowo przekształcał się w kolejne instrumenty wspólnotowe, które wyjaśniały
i rozwijały tę podstawową zasadę prawa wspólnotowego:
 dyrektywa Rady 75/117/EWG z dnia 10 lutego 1975 r. w sprawie zbliżenia
ustawodawstw państw członkowskich dotyczących stosowania zasady równości
wynagrodzeń dla mężczyzn i kobiet, która uzupełnia art. 141, wprowadzając wymóg
równości wynagrodzeń „za pracę o równej wartości”;
 dyrektywa Rady 76/207/EWG z dnia 9 lutego 1976 r. w sprawie wprowadzenia
w życie zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn w zakresie dostępu do
zatrudnienia, kształcenia i awansu zawodowego oraz warunków pracy, która
rozszerza zakres art. 141, ustanawiając zasadę równego traktowania w zakresie dostępu
do zatrudnienia oraz stwarzając możliwość stosowania działań pozytywnych;
 dyrektywa Rady 79/7/EWG z dnia 19 grudnia 1978 r. w sprawie stopniowego
wprowadzania w życie zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn
w dziedzinie zabezpieczenia społecznego, która stopniowo wprowadza w życie zasadę
równego traktowania w ustawowych systemach zabezpieczenia społecznego;
 dyrektywa Rady 86/378/EWG z dnia 24 lipca 1986 r. w sprawie wprowadzenia
w życie zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn w systemach
zabezpieczenia społecznego pracowników (zmieniona dyrektywą 96/97/WE z dnia
20 grudnia 1996 r.), która wprowadza w życie zasadę równego traktowania
w systemach zabezpieczenia społecznego pracowników. Ta dyrektywa została
zmieniona dnia 20 grudnia 1996 r.;
 dyrektywa Rady 86/613/ EWG z dnia 11 grudnia 1986 r. w sprawie stosowania
zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn pracujących na własny rachunek,
w tym w rolnictwie, oraz w sprawie ochrony kobiet pracujących na własny
rachunek w okresie ciąży i macierzyństwa, która wprowadza w życie zasadę równego
traktowania kobiet i mężczyzn pracujących na własny rachunek, w tym w rolnictwie;
 dyrektywa Rady 92/85/EWG z dnia 19 października 1992 r. w sprawie
wprowadzenia środków służących wspieraniu poprawy w miejscu pracy
bezpieczeństwa i zdrowia pracownic w ciąży, pracownic, które niedawno rodziły,
i pracownic karmiących piersią (dziesiąta dyrektywa szczegółowa w rozumieniu
art. 16 ust. 1 dyrektywy 89/391/EWG), służąca poprawie bezpieczeństwa i zdrowia
pracownic w ciąży i pracownic, które niedawno rodziły;
CM\787705PL.doc
3/28
PE427.253v01-00
PL
 dyrektywa Rady 96/34/WE z dnia 3 czerwca 1996 roku w sprawie porozumienia
ramowego dotyczącego urlopu rodzicielskiego zawartego przez UNICE, CEEP
oraz ETUC, mająca na celu godzenie życia rodzinnego i zawodowego; była to
pierwsza dyrektywa wprowadzająca w życie porozumienie ramowe zawarte na szczeblu
wspólnotowym przez partnerów społecznych;
 dyrektywa Rady 97/75/WE z dnia 15 grudnia 1997 r. zmieniająca i rozszerzająca
na Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej dyrektywę
96/34/WE w sprawie porozumienia ramowego dotyczącego urlopu rodzicielskiego
zawartego przez Europejską Unię Konfederacji Przemysłowych i Pracowników
(UNICE), Europejskie Centrum Przedsiębiorstw Publicznych (CEEP) oraz
Europejską Konfederację Związków Zawodowych (ETUC);
 dyrektywa Rady 97/80/WE z dnia 15 grudnia 1997 r. dotycząca ciężaru dowodu
w sprawach dyskryminacji ze względu na płeć, na mocy której osoby, którym
zarzucono stosowanie dyskryminacji w miejscu pracy mają obowiązek udowodnić, że
zasada równego traktowania nie została naruszona;
 dyrektywa Rady 97/81/WE z dnia 15 grudnia 1997 r. dotycząca Porozumienia
ramowego dotyczącego pracy w niepełnym wymiarze godzin zawartego przez
Europejską Unię Konfederacji Przemysłowych i Pracodawców (UNICE),
Europejskie Centrum Przedsiębiorstw Publicznych (CEEP) oraz Europejską
Konfederację Związków Zawodowych (ETUC), mająca na celu godzenie życia
rodzinnego i zawodowego i wprowadzająca w życie porozumienie ramowe zawarte
na szczeblu wspólnotowym przez partnerów społecznych.
1.2
Równość płci po traktacie amsterdamskim
Wraz z wejściem w życie w dniu 1 maja 1999 r. traktatu amsterdamskiego umocniło się
zaangażowanie Europy w sprawy równości płci. Traktat amsterdamski był szczególnie
ważny, jeśli chodzi o wspieranie równości kobiet i mężczyzn, i stanowił istotny krok naprzód
pod względem wdrażania równości wśród pracowników.
 Zgodnie z art. 2 Traktatu WE podstawowym zadaniem Wspólnoty jest popieranie
„równości mężczyzn i kobiet”.
 W art. 3 ust. 2 przewiduje się wyeliminowanie nierównego traktowania płci
we wspólnotowych celach, strategiach i działaniach, co oznacza, że w każdym
z 21 konkretnych działań wymienionych w art. 3 ust. 1 Wspólnota powinna dążyć do
wyeliminowania nierównego traktowania i promowania równości kobiet i mężczyzn.
W ten sposób w Traktacie WE wprowadzono uwzględnianie problematyki równości
płci (tzw. „gender mainstreaming”).
 Art. 141 ust. 1 stanowi, że zasada równości wynagrodzeń powinna dotyczyć nie tylko
takiej samej pracy, ale też pracy o równej wartości.
PE427.253v01-00
PL
4/28
CM\787705PL.doc
 W art. 137 ust. 1 wzywa się Wspólnotę, aby wspierała działania państw członkowskich
promujące „równość mężczyzn i kobiet w odniesieniu do ich szans na rynku pracy
i traktowania w pracy”.
 Art. 141 ust. 3 odnosi się do zasady równości szans i równości traktowania mężczyzn
i kobiet w dziedzinie zatrudnienia i pracy, w tym zasady równości wynagrodzeń za taką
samą pracę lub pracę o równej wartości. Środki te będą przyjmowane w ramach
procedury współdecyzji. Art. 141 stanowi podstawę prawną wspólnotowych działań
zmierzających do zapewnienia równego traktowania kobiet i mężczyzn w dziedzinie
zatrudnienia.
 W art. 141 ust. 4 przewiduje się przyjęcie „środków przewidujących specyficzne
korzyści, zmierzające do ułatwienia wykonywania działalności zawodowej przez osoby
płci niedostatecznie reprezentowanej bądź zapobiegania niekorzystnym sytuacjom
w karierze zawodowej i ich kompensowania”.
 Art. 13 jednoznacznie nakazuje podejmowanie działań mających na celu zwalczanie
wszelkiej dyskryminacji, między innymi ze względu na płeć. Inaczej niż w przypadku
art. 137 ust. 1 i art. 141 środki przewidziane w art. 13 wymagają jednomyślności
i konsultacji jedynie z Parlamentem.
W oparciu o postanowienia traktatu z Amsterdamu zostały przyjęte następujące akty prawne:
 dyrektywa 2002/73/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 września 2002
r. zmieniająca dyrektywę 76/207/EWG w sprawie wprowadzenia w życie zasady
równego traktowania mężczyzn i kobiet w zakresie dostępu do zatrudnienia,
kształcenia i awansu zawodowego oraz warunków pracy, która miała być wdrożona
do 5 października 2005 r.;
 rozporządzenie (WE) nr 806/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie
wspierania równości płci w ramach współpracy na rzecz rozwoju, które zostało
przyjęte dnia 21 kwietnia 2004 r. na podstawie art. 179 traktatu WE (polityka
współpracy na rzecz rozwoju); to rozporządzenie ma na celu wdrażanie zasady
uwzględniania problematyki równości płci;
 Parlament Europejski był także konsultowany w związku z przyjęciem dyrektywy
Rady wprowadzającej zasadę równego traktowania kobiet i mężczyzn w dostępie
do towarów i usług oraz do dostaw towarów i usług.
Mając na uwadze, że stosowanie prawa samo w sobie nie wystarcza, aby promować
prawdziwą równość, podjęto starania na rzecz propagowania konkretnych działań mających
na celu promowanie równości kobiet i mężczyzn w ramach kolejnych wieloletnich
programów działania:
 decyzja Rady z dnia 20 grudnia 2000 r. ustanawiająca program odnoszący się do
wspólnotowej strategii ramowej w sprawie równości płci (2001–2005), który został
CM\787705PL.doc
5/28
PE427.253v01-00
PL
przyjęty przez Radę po konsultacji z Parlamentem Europejskim, na podstawie art. 13
Traktatu WE; ustanawia ona piąty program działania na rzecz równości płci
zmierzający do wspierania i upowszechniania wartości i praktyk leżących u podstaw
równości płci, poprawy zrozumienia tego problemu, rozwijania zdolności uczestników
programu do skutecznego promowania równości płci oraz ułatwienia wdrożenia
wspólnotowej strategii ramowej w sprawie równości płci;
 decyzja nr 803/2004/WE Parlamentu Europejskiego i Rady przyjmująca program
działania Wspólnoty (2004–2008) w celu zapobiegania i zwalczania przemocy
wobec dzieci, młodzieży i kobiet oraz w celu ochrony ofiar i grup ryzyka (program
Dafne II), która została przyjęta zgodnie z artykułem 152 Traktatu WE (polityka
zdrowia publicznego); w znacznym stopniu przyczynia się ona do rozwoju w UE
polityki w zakresie zwalczania przemocy i uwzględnia wszystkie doświadczenia nabyte
od 1999 r. w pierwszej edycji tego programu działań.
1.3.
Równość płci po traktacie nicejskim
Traktat nicejski niemal nie porusza problemu równości płci i nie rozszerza podstawy prawnej
równości płci poza sektor zatrudnienia. Do art. 13 Traktatu WE został jednak wprowadzony
nowy ustęp, na mocy którego Rada może korzystać z procedury określonej w artykule 251
traktatu WE, aby stanowiąc większością kwalifikowaną, przyjąć wspólnotowe środki
zachęcające w celu wsparcia działań przeciw dyskryminacji podejmowanych przez państwa
członkowskie. W związku z tym dnia 29 kwietnia 2004 r., zgodnie z art. 13 ust. 2 Traktatu
WE, została przyjęta nowa decyzja nr 848/2004/WE Parlamentu Europejskiego i Rady
ustanawiająca wspólnotowy program działania w celu wspierania organizacji
aktywnych na poziomie europejskim w dziedzinie równości między mężczyznami
i kobietami.
1.4
Równość płci w traktacie lizbońskim
Zmiany wprowadzone przez traktat lizboński w dziedzinie praw kobiet oraz równości płci
dotyczą w zasadzie dwóch zagadnień: potwierdzenia samej zasady równości płci oraz polityk
UE w dziedzinie równości płci1.
W Traktacie o Unii Europejskiej (TUE) potwierdzono zasadę równości kobiet i mężczyzn
i włączono ją do celów i wartości Unii.
 Art. 2 stanowi, że Unia Europejska jest „społeczeństwem opartym na pluralizmie,
niedyskryminacji, tolerancji, sprawiedliwości, solidarności oraz na równości kobiet
i mężczyzn”, a
 art. 3 ust. 3 tiret drugie stanowi, że Unia „zwalcza wyłączenie społeczne
1
Fragment notatki z dnia 14.4.2008 r. na temat wpływu traktatu lizbońskiego na obszar polityki komisji FEMM (Hélène Calers,
Departament tematyczny C, DG IPOL, Parlament Europejski).
PE427.253v01-00
PL
6/28
CM\787705PL.doc
i dyskryminację oraz wspiera sprawiedliwość i ochronę socjalną, równość kobiet
i mężczyzn, solidarność między pokoleniami i ochronę praw dziecka”.
W tytule II Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) zatytułowanym
„Postanowienia ogólne” o równości płci jest mowa w dwóch artykułach.
 W art. 8 przewiduje się uwzględnianie problematyki równości płci we wszystkich
politykach UE, stwierdzając, że „we wszystkich swoich działaniach Unia zmierza do
zniesienia nierówności oraz wspierania równości mężczyzn i kobiet”, natomiast obecny
Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską zawiera ten sam artykuł, ale dotyczący
jedynie działań wspólnotowych wymienionych w art. 3 Traktatu.
 W art. 10 przewiduje się również, że „przy określaniu i realizacji swoich polityk
i działań Unia dąży do zwalczania wszelkiej dyskryminacji ze względu na płeć, rasę lub
pochodzenie etniczne, religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację
seksualną”. W obecnych traktatach nie istnieje taki horyzontalny artykuł.
Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, na mocy art. 6 TUE mająca takie samo
znaczenie prawne jak traktaty, także uwzględnia zasadę równości kobiet i mężczyzn.
 Art. 23 Karty stanowi, że „należy zapewnić równość kobiet i mężczyzn we wszystkich
dziedzinach, w tym w zakresie zatrudnienia, pracy i wynagrodzenia”, ale także iż
„zasada równości nie stanowi przeszkody w utrzymywaniu lub przyjmowaniu środków
zapewniających specyficzne korzyści dla osób płci niedostatecznie reprezentowanej”.
 Podobnie art. 21 ust. 1 stanowi, że „zakazana jest wszelka dyskryminacja
w szczególności ze względu na płeć, rasę, kolor skóry, pochodzenie etniczne lub
społeczne, cechy genetyczne, język, religię lub przekonania, poglądy polityczne lub
wszelkie inne poglądy, przynależność do mniejszości narodowej, majątek, urodzenie,
niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną”.
Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej przewiduje pewne zmiany dotyczące dziedziny
polityki leżącej w zakresie kompetencji Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia.
Art. 19 Traktatu o funkcjonowaniu UE przewiduje zmianę procedury legislacyjnej
w dziedzinie niedyskryminacji. Obecny art. 13 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę
Europejską przewiduje konsultacje z Parlamentem Europejskim. Art. 19 ust. 1 Traktatu
o funkcjonowaniu UE mówi, że „(...) Rada, stanowiąc jednomyślnie zgodnie ze specjalną
procedurą prawodawczą i po uzyskaniu zgody Parlamentu Europejskiego, może podjąć środki
niezbędne w celu zwalczania wszelkiej dyskryminacji ze względu na płeć, rasę lub
pochodzenie etniczne, religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację
seksualną”. Dzięki tej nowej procedurze Parlament będzie musiał wyrazić zgodę, zanim Rada
będzie mogła przyjąć dokument.
Jeśli chodzi o handel ludźmi, niektóre przepisy są obecnie włączone do trzeciego filaru, co
oznacza, że wymagają konsultacji z Parlamentem.
Do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej została włączona nowa procedura:
w art. 79 i art. 83 przewiduje się, że Rada i Parlament stanowią zgodnie ze zwykłą
procedurą prawodawczą (tzn. procedurą współdecyzji) w celu:
CM\787705PL.doc
7/28
PE427.253v01-00
PL
 przyjęcia środków w takich dziedzinach jak „zwalczanie handlu ludźmi,
w szczególności kobietami i dziećmi”,
 „ustanowienia norm minimalnych odnoszących się do określania przestępstw oraz kar w
dziedzinach szczególnie poważnej przestępczości o wymiarze transgranicznym,
wynikających z rodzaju lub skutków tych przestępstw lub ze szczególnej potrzeby
wspólnego ich zwalczania”; przestępstwa te to między innymi „handel ludźmi oraz
seksualne wykorzystywanie kobiet i dzieci”.
Art. 5 Karty praw podstawowych dotyczący zakazu niewolnictwa i pracy przymusowej
nawiązuje także do handlu ludźmi: ust. 3 stanowi, że „handel ludźmi jest zakazany”.
Karta zawiera także przepisy dotyczące macierzyństwa, które podkreślają prawa kobiet
w ciąży i matek.
Art. 33 ust. 2 stanowi, że „w celu pogodzenia życia rodzinnego z zawodowym każdy ma
prawo do ochrony przed zwolnieniem z pracy z powodów związanych z macierzyństwem
i prawo do płatnego urlopu macierzyńskiego oraz do urlopu wychowawczego po urodzeniu
lub przysposobieniu dziecka”.
Ponadto art. 34 ust. 1, dotyczący zabezpieczenia społecznego oraz pomocy społecznej,
stanowi, że „Unia uznaje i szanuje prawo do świadczeń z zabezpieczenia społecznego oraz do
usług społecznych, zapewniających ochronę w takich przypadkach, jak: macierzyństwo (...)”.
Ponadto państwa członkowskie uchwaliły deklarację podkreślającą ich zaangażowanie
polityczne w sprawę zwalczania przemocy w rodzinie. W deklaracji podkreślono, że
„Konferencja zgadza się, że w swoich ogólnych wysiłkach na rzecz zniesienia nierówności
pomiędzy kobietami i mężczyznami Unia powinna dążyć w ramach swoich różnych polityk
do zwalczania wszelkiego rodzaju przemocy w rodzinie. Państwa Członkowskie powinny
podjąć wszelkie niezbędne środki w celu zapobiegania tego rodzaju przestępstwom i ich
karania oraz w celu wspierania i ochrony ofiar”.
Traktat lizboński wejdzie w życie dopiero po ratyfikowaniu go przez wszystkie państwa
członkowskie zgodnie z ich odnośnymi zapisami konstytucyjnymi (zatwierdzenie przez
parlament i/lub referendum).
PE427.253v01-00
PL
8/28
CM\787705PL.doc
2. Dotychczasowe i przyszłe działania Komisji Europejskiej
w zakresie równości płci
W ciągu minionych 5 lat Komisja przedstawiła wiele dokumentów strategicznych i wniosków
legislacyjnych w zakresie równości płci. Zaliczają się do nich:
2.1
Plan działań na rzecz równości kobiet i mężczyzn (2006–2010)
Zadaniem tego planu działania jest sprzyjanie realizacji programu na rzecz równości płci.
Plan działań oparto na doświadczeniach strategii ramowej w sprawie równości płci na lata
2001–2005.
Zdefiniowano w nim niektóre z istniejących obszarów oraz zaproponowano inne, zupełnie
nowe obszary działania. Wybrano łącznie sześć priorytetowych obszarów działań:






równą niezależność ekonomiczną kobiet i mężczyzn,
pogodzenie życia prywatnego i zawodowego,
równe uczestnictwo w podejmowaniu decyzji,
wykorzenienie wszelkich form przemocy uwarunkowanej płcią,
eliminowanie stereotypów związanych z płcią,
propagowanie równości płci w stosunkach zewnętrznych oraz w polityce rozwoju.
 Równa niezależność ekonomiczna kobiet i mężczyzn
Pomimo znaczącego postępu dokonanego dzięki prawodawstwu w zakresie równości
traktowania i dialogowi społecznemu, Europa nadal stoi wobec poważnych wyzwań
związanych z zapewnieniem równej niezależności ekonomicznej kobiet i mężczyzn.
Komisja zgrupowała swoje cele wokół sześciu kluczowych punktów.
o Niektóre z celów lizbońskich są związane z aspektem płci, ale należy
zwiększyć wysiłki związane z ich realizacją, zwłaszcza jeśli chodzi o poziom
zatrudnienia i poziom bezrobocia kobiet.
o Pomimo
obowiązującego
prawodawstwa
wspólnotowego
różnica
w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn wynosi nadal około 17%, co wynika
z nierówności strukturalnych, takich jak segregacja w sektorach zatrudnienia.
o Kobiety stanowią przeciętnie 30% przedsiębiorców w UE. Często mają
większe trudności niż mężczyźni w dostępie do finansowania i szkoleń.
o Kobiety w większym stopniu niż mężczyźni są narażone na ubóstwo, ponieważ
częściej przerywają karierę zawodową, a zatem mają mniejsze uprawnienia.
Systemy zabezpieczenia społecznego powinny umożliwiać kobietom
kumulację odpowiednich uprawnień emerytalnych.
o Kobiety i mężczyźni narażeni są na odmienne zagrożenia zdrowotne. Badania
medyczne i liczne standardy bezpieczeństwa i higieny pracy odnoszą się
w większym stopniu do mężczyzn i zdominowanych przez nich środowisk
pracy.
o Zwalczanie dyskryminacji z wielu przyczyn jednocześnie w odniesieniu do
imigrantek oraz kobiet należących do mniejszości etnicznych.
CM\787705PL.doc
9/28
PE427.253v01-00
PL
 Pogodzenie życia prywatnego i zawodowego
Wnioski i propozycje Komisji w tym obszarze są następujące:
o Elastyczna organizacja czasu pracy niesie ze sobą wiele korzyści. Tym niemniej
fakt, że z takich rozwiązań korzystają w przeważającej większości kobiety,
wywiera niekorzystny wpływ na pozycję kobiet w miejscu pracy i na ich
ekonomiczną niezależność.
o W obliczu schyłku demograficznego UE nie może sobie pozwolić na marnowanie
kapitału ludzkiego. Lepsze żłobki i przedszkola umożliwiają godzenie na nowo
życia zawodowego i prywatnego.
o Niewielu mężczyzn korzysta z urlopu rodzicielskiego lub pracuje w zmniejszonym
wymiarze godzin. Należy podejmować działania zachęcające ich do przyjmowania
na siebie obowiązków rodzinnych.
 Równe uczestnictwo w podejmowaniu decyzji
Komisja jest zdania, że:
o Stale utrzymująca się niedostateczna reprezentacja kobiet w społeczeństwie
obywatelskim, polityce oraz w administracji publicznej wyższego szczebla stanowi
deficyt demokracji.
o Zrównoważone uczestnictwo może się przyczynić do stworzenia bardziej
efektywnego i innowacyjnego otoczenia zawodowego. Podstawowe znaczenie ma
przejrzystość procedur awansu.
o Osiągnięcie docelowego poziomu, określonego przez państwa członkowskie,
w postaci 25% kobiet na kierowniczych stanowiskach w sektorze publicznym
w sferze badań może przyczynić się do zwiększenia innowacji, jakości
i konkurencyjności badań.
 Wykorzenienie wszelkich form przemocy uwarunkowanej płcią
Komisja podkreśliła, że:
o Takie praktyki jak okaleczanie kobiecych genitaliów czy wczesne, przymusowe
małżeństwa stanowią pogwałcenie podstawowych praw do życia, bezpieczeństwa,
wolności, godności oraz poszanowania integralności fizycznej i psychicznej.
o W celu zwalczania handlu kobietami Komisja proponuje penalizację takich praktyk
przez odpowiednie prawodawstwo, a równocześnie wpływ na zmniejszenie popytu na
osoby wykorzystywane seksualnie. Nowa dyrektywa w sprawie dokumentu
pobytowego wydawanego ofiarom handlu ludźmi będzie stanowić narzędzie ich
ponownej integracji przez ułatwienie im dostępu do rynku pracy.
 Eliminowanie stereotypów związanych z płcią
Komisja uważa za konieczne eliminowanie stereotypów związanych z płcią:
o w edukacji i kulturze: należy zachęcać młodych ludzi do podążania innymi niż
tradycyjne ścieżkami edukacji, aby unikać wybierania przez kobiety mniej cenionych
i niżej wynagradzanych zawodów,
o na rynku pracy: kobiety ulegają wciąż segregacji, tak poziomej, jak i pionowej; nadal
są zatrudniane w sektorach niżej wynagradzanych, a ponadto zajmują z zasady niższe
szczeble hierarchii zawodowej,
o w mediach.
 Propagowanie równości płci w stosunkach zewnętrznych oraz w polityce rozwoju
PE427.253v01-00
PL
10/28
CM\787705PL.doc
Zdaniem Komisji, jeśli promuje się równość w stosunkach zewnętrznych oraz w polityce
rozwoju, należy dokonać rozróżnienia na kraje przystępujące, kraje kandydujące i te, które
w przyszłości mogą uzyskać ten status, oraz inne kraje, które mogą uczestniczyć
w europejskiej polityce sąsiedztwa. Te pierwsze muszą wprowadzać w życie dorobek
prawny Wspólnoty, natomiast jeśli chodzi o te drugie, to UE dąży do promowania zasad
powszechnie uznanych na arenie międzynarodowej, takich jak milenijne cele rozwoju
i pekińska platforma działania. Potwierdziła ona także w „Europejskim konsensusie
w sprawie rozwoju”, że równość płci jest jedną z pięciu kluczowych zasad polityki rozwoju.
Ten aspekt uwzględnia także nowa strategia UE na rzecz Afryki.
2.2
Sprawozdanie roczne na temat równości kobiet i mężczyzn
Równość kobiet i mężczyzn w Europie ma nadal dwa oblicza. Niewątpliwie pod względem
ilościowym ma miejsce stały postęp w sytuacji kobiet: ich liczba na rynku pracy rośnie i mają
one teraz wyższe kwalifikacje od mężczyzn. Jednak pod względem jakościowym nadal
istnieje wiele wyzwań, zwłaszcza jeśli chodzi o różnicę w wynagrodzeniach, segregację na
rynku pracy oraz godzenie życia zawodowego i prywatnego. W sprawozdaniu rocznym
przeanalizowano główne zmiany, jakie zaszły w ubiegłym roku, zidentyfikowano przyszłe
problemy oraz zamieszczono wytyczne, jak sobie z nimi radzić.
Sprawozdanie z 2009 r. jest szóstym sprawozdaniem na temat równości kobiet i mężczyzn
i drugim z kolei opisującym rozszerzoną Unię Europejską (UE) liczącą 27 państw
członkowskich.
Główne postępy poczynione w zakresie różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn
Dane liczbowe z ostatnich lat wskazują, że sytuacja kobiet na europejskim rynku pracy jest
zjawiskiem dwupłaszczyznowym:
o z jednej strony ma miejsce duży postęp pod względem ilościowym,
o z drugiej zaś strony jakość zatrudnienia nadal pozostawia wiele do życzenia.
Zatrudnienie kobiet w skali UE zbliża się obecnie do założonego w strategii lizbońskiej
docelowego poziomu 60% do 2010 r. (wzrost z 51,1% w 1997 r. do 58,3% w 2007 r.).
Utrzymują się natomiast znaczne różnice między państwami członkowskimi – wskaźniki
w poszczególnych krajach wahają się od 36,9% do 73,2%.
o Na 12 mln nowych stanowisk pracy utworzonych od 2000 r. 7,5 mln zajmują kobiety.
o Poziom zatrudnienia kobiet wynosi obecnie 58,3%.
o Odsetek kobiet pracujących w niepełnym wymiarze czasu pracy w 2007 r. wynosił
31,2% – wskaźnik ten jest czterokrotnie wyższy niż w przypadku mężczyzn.
o Poziom zatrudnienia kobiet w wieku powyżej 55 lat wzrasta szybciej niż mężczyzn
w tej samej grupie wiekowej (obecnie wynosi 34,8%, czyli w porównaniu z 2000 r.
nastąpił wzrost o 7,4 punktów procentowych);
o Rozbieżności między poziomem zatrudnienia kobiet i mężczyzn ulegają znacznemu
zmniejszeniu – z poziomu 17,1 punktów w 2000 r. spadły do 14,2 punktów w 2007 r.
Jeśli jednak porównać poziom zatrudnienia kobiet i mężczyzn sprawujących opiekę
nad dziećmi do lat 12, rozbieżność między płciami jest tu prawie dwukrotnie większa.
W tej sytuacji, wziąwszy pod uwagę, że kobiety osiągają lepsze wyniki w szkołach i na
CM\787705PL.doc
11/28
PE427.253v01-00
PL
uczelniach (59%), pojawia się pytanie o jakość miejsc pracy dla kobiet.
o Do skutków segregacji płciowej na rynku pracy należy stale utrzymujące się
zróżnicowanie poziomu wynagrodzeń w zależności od płci (średnio 17,4% w UE).
o Sektorowa i zawodowa segregacja płciowa nie zmniejsza się, a w niektórych krajach
nawet wzrasta.
o Odsetek kobiet na kierowniczych stanowiskach utrzymuje się na stałym poziomie,
sięgając przeciętnie 30%, bardzo wolno rośnie też liczba kobiet w polityce.
o Odsetek kobiet sprawujących funkcję prezesa zarządu wiodących spółek w skali UE
wynosi 3%, podczas gdy tylko jedna na dziesięć osób pełniących rolę członków
zarządu przedsiębiorstwa jest kobietą.
o Godzenie życia zawodowego i rodzinnego jest nadal trudne (poziom zatrudnienia
matek małych dzieci wynosi zaledwie 62,4% w porównaniu z 91,4% ojców).
o Wśród osób pracujących w niepełnym wymiarze czasu pracy 76,5% to kobiety.
o Kobiety częściej także podejmują pracę czasową (15,1% w porównaniu z ok. 14%
mężczyzn).
Ten brak równowagi w zatrudnieniu nie pozostaje bez wpływu na sytuację społeczną
kobiet.
o Długotrwałe bezrobocie nadal częściej dotyczy kobiet (4,5% w porównaniu z 3,5%
mężczyzn).
o Zagrożenie ubóstwem, zwłaszcza wśród kobiet w wieku powyżej 65 lat (21%, czyli
o 5% więcej niż w przypadku mężczyzn), zwiększa jeszcze to, że kobiety pracują
krócej, wolniej awansują i mniej zarabiają.
Wyzwania i wytyczne polityczne:
W sprawozdaniu podkreślono potrzebę znacznej poprawy jakości zatrudnienia kobiet,
a jednocześnie potwierdzono postępy ilościowe. W związku z tym, a zwłaszcza z nowym
cyklem europejskiej strategii na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia,
w sprawozdaniu zaproponowano, aby działania strukturalne, legislacyjne i finansowe
skoncentrować na:
o zmniejszeniu różnic w wysokości wynagrodzeń,
o wspieraniu równowagi w podziale obowiązków prywatnych i rodzinnych między
kobietami i mężczyznami,
o zdrowiu i dobrobycie pracowników w miejscu pracy,
o działaniach na rzecz zwalczania stereotypów kulturowych i dotyczących płci,
o wykorzenianiu stereotypów dla umożliwienia mężczyznom i kobietom pełnego
wykorzystania własnego potencjału,
o propagowaniu równej reprezentacji kobiet i mężczyzn,
o zwiększeniu poziomu uświadomienia i zrozumienia w zakresie równości płci.
2.3
Program Daphne III
Zwalczanie przemocy wobec dzieci, młodzieży i kobiet: program Daphne III (2007–
2013)
Program Daphne III ma na celu zapobieganie wszelkim formom przemocy, zwłaszcza
fizycznej, seksualnej i psychicznej wobec dzieci, młodzieży i kobiet, oraz ich zwalczanie.
Jego celem jest również ochrona ofiar i grup ryzyka, umożliwiająca osiągnięcie wysokiego
PE427.253v01-00
PL
12/28
CM\787705PL.doc
poziomu ochrony zdrowia fizycznego i psychicznego, dobrobytu oraz spójności społecznej
w całej Unii Europejskiej. Program ten stanowi trzecią edycję programu Daphne i obejmuje
lata 2007–2013.
Budżet programu na lata 2007–2013 wynosi 116,85 mln euro.
Zakres i dostęp do programu
Beneficjentami programu są dzieci i młodzież (w wieku od 12 do 25 lat) oraz kobiety, które
są ofiarami przemocy lub są nią zagrożone. Te kategorie osób uważane są za ofiary przemocy
także w przypadkach, gdy są świadkami przemocy wobec swoich bliskich.
Program jest przeznaczony dla grup docelowych, takich jak rodziny, nauczyciele, pracownicy
socjalni, policja, personel medyczny, pracownicy wymiaru sprawiedliwości, organizacje
pozarządowe i władze publiczne.
W programie mogą uczestniczyć państwa członkowskie UE oraz Europejskiego
Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA), będące stronami porozumienia o Europejskim
Obszarze Gospodarczym (EOG), jak również, pod pewnymi warunkami, kraje kandydujące
i kraje bałkańskie.
Program wspiera trzy rodzaje działań:
o działania podejmowane przez Komisję: badania naukowe, badania opinii publicznej
i ankiety, gromadzenie i rozpowszechnianie danych, seminaria, konferencje
i spotkania ekspertów, tworzenie i prowadzenie stron internetowych itp.,
o projekty ponadnarodowe o znaczeniu wspólnotowym, w których biorą udział co
najmniej dwa państwa członkowskie,
o wspieranie działalności organizacji pozarządowych lub innych organizacji
działających w ogólnym interesie europejskim.
Realizacja
Wsparcie finansowe Wspólnoty może przyjąć następujące formy:
o dotacji (dotacji operacyjnych i dotacji na działania) na podstawie zaproszenia do
składania wniosków,
o zamówień publicznych na środki uzupełniające (np. wydatki na działania
informacyjno-komunikacyjne, monitorowanie i ocenę) na sfinansowanie zakupu usług
i towarów.
Komisja przyjmie roczny program prac określający priorytety i przedstawi orientacyjny
podział środków finansowych przeznaczonych na dotacje. Ogłosi także roczny wykaz
projektów finansowanych w ramach programu.
Daphne III stanowi uzupełnienie programu „Bezpieczeństwo i ochrona wolności” oraz
siódmego programu ramowego w zakresie badań i rozwoju, programów PROGRESS oraz
Bezpieczniejszy Internet Plus, a także działań Europejskiego Instytutu ds. Równości Kobiet
i Mężczyzn.
Ocena
Komisja przedstawi Parlamentowi i Radzie okresowe sprawozdanie oceniające na temat
realizacji projektów i ich wyników nie później niż do dnia 31 marca 2011 r. oraz
CM\787705PL.doc
13/28
PE427.253v01-00
PL
sprawozdanie oceniające ex post na temat realizacji i wyników programu nie później niż do
dnia 31 grudnia 2014 r. Komisja przedstawi również komunikat w sprawie kontynuacji
programu nie później niż do dnia 31 maja 2012 r.
2.4
Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i Mężczyzn (EIGE)
Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i Mężczyzn został ustanowiony dnia 20 grudnia
2006 r. w odpowiedzi na wniosek Rady Europejskiej i Parlamentu Europejskiego z czerwca
2004 r. EIGE będzie wspierać instytucje europejskie i państwa członkowskie w promowaniu
równości płci we wszystkich politykach wspólnotowych i wynikających z nich politykach
krajowych oraz w walce z dyskryminacją ze względu na płeć. Instytut będzie także
wzmacniać widoczność tych zagadnień wśród obywateli Unii. EIGE będzie odgrywać ważną
rolę w dostarczaniu wiedzy fachowej niezbędnej do rozwoju polityk równości płci w obrębie
Unii Europejskiej.
Głównym celem Instytutu jest wspieranie:
o propagowania równości płci i jej umacniania,
o uwzględniania problematyki równości płci we wszystkich politykach Wspólnoty oraz
w wynikających z nich politykach krajowych,
o zwalczania dyskryminacji ze względu na płeć,
o podnoszenia poziomu świadomości obywateli UE.
Zgodnie z rozporządzeniem ustanawiającym EIGE pomoc ta zasadniczo będzie miała formę
wsparcia technicznego dla instytucji Wspólnoty, w szczególności dla Komisji, oraz dla
organów państw członkowskich.
Misja i zadania
 Gromadzenie, analizowanie i rozpowszechnianie informacji
Podstawową działalnością Instytutu ds. Równości będzie gromadzenie, analizowanie
i rozpowszechnianie informacji dotyczących równości płci we Wspólnocie. Na podstawie
ścisłych kryteriów będzie opracowywał on metody prowadzące do zwiększenia
obiektywności, stopnia porównywalności i rzetelności danych na poziomie europejskim.
Na podstawie obiektywnych, rzetelnych i porównywalnych informacji będzie
opracowywał on narzędzia metodologiczne służące wspieraniu włączania problematyki
równości płci do wszystkich polityk Wspólnoty. Gromadzenie i analiza informacji zostaną
rozszerzone na organizacje międzynarodowe i kraje trzecie w celu ułatwienia lepszego
zrozumienia problematyki płci poza Unią Europejską.
Chodzi tutaj o wsparcie Wspólnoty w wysiłkach na rzecz włączenia kwestii równości płci
do obszaru stosunków zewnętrznych i współpracy na rzecz rozwoju. Instytut będzie także
prowadzić badania sytuacji w Europie w zakresie równości płci.
 Wspieranie dialogu na szczeblu europejskim
Instytut będzie również organizować działania na rzecz wymiany doświadczeń i rozwoju
dialogu na szczeblu europejskim między wszystkimi zainteresowanymi stronami, takimi
jak Wspólnota i instytucje państw członkowskich, partnerzy społeczni, organizacje
pozarządowe, ośrodki badawcze itp.
PE427.253v01-00
PL
14/28
CM\787705PL.doc
Ujmując rzecz bardziej szczegółowo, Instytut będzie:
o tworzyć i koordynować europejską sieć na rzecz równości płci,
o organizować spotkania ad hoc ekspertów,
o wspomagać wymianę informacji między badaczami oraz sprzyjać uwzględnianiu
problematyki równości płci w ich badaniach,
o rozwijać dialog i współpracę z organizacjami pozarządowymi, organizacjami
zajmującymi się równością szans, uczelniami i ekspertami, ośrodkami badawczymi
i partnerami społecznymi.
 Zwiększanie świadomości społecznej
Instytut będzie pomagać w organizacji konferencji, kampanii i spotkań na szczeblu
europejskim w celu podnoszenia poziomu świadomości obywateli UE na temat równości
płci. Wnioski z każdego z tych wydarzeń będzie przekazywać Komisji. Ponadto dzięki
ośrodkowi dokumentacji i stronie internetowej społeczeństwo będzie miało dostęp do
informacji na temat problematyki równości płci. Instytut będzie także rozpowszechniać
informacje dotyczące niestereotypowych ról kobiet i mężczyzn we wszystkich dziedzinach
życia.
 Funkcjonowanie Instytutu
Instytut będzie wykonywać zadania w ramach uprawnień Wspólnoty oraz zgodnie z
priorytetami UE w dziedzinie równości płci. Instytut będzie zorganizowany w sposób
umożliwiający mu funkcjonowanie niezależnie od władz krajowych, społeczeństwa
obywatelskiego i instytucji wspólnotowych, co zapewnia mu przejrzystość działania. Posiada
on osobowość prawną i składa się z następujących organów: zarządu, dyrektora i personelu
oraz forum doradczego. Na siedzibę Instytutu wybrano Wilno na Litwie.
Dnia 12 stycznia 2009 r., zgodnie z art. 12 ust. 1 rozporządzenia, kandydatka na dyrektora
Instytutu Virginija Langbakk złożyła oświadczenie przed komisją FEMM w Parlamencie
Europejskim. Virginija Langbakk objęła stanowisko w kwietniu 2009 r.
Instytut powinien był rozpocząć działalność 18 stycznia 2008 r., ale nastąpiło opóźnienie
w jego tworzeniu. Obecnie trwa rekrutacja pracowników i mianowanie członków forum
doradczego.
2.5
Program PROGRESS
Wspólnotowy program na rzecz zatrudnienia i solidarności społecznej PROGRESS
(2007–2013)
Program PROGRESS ma zapewniać finansowe wsparcie wdrażania celów Unii Europejskiej
w dziedzinie zatrudnienia i spraw społecznych. Przyczyni się w ten sposób do osiągnięcia
celów strategii lizbońskiej. W okresie 2007–2013 ze środków programu będą finansowane
działania w zakresie analiz, wzajemnego uczenia się, podnoszenia świadomości
i upowszechniania informacji, a także pomoc dla kluczowych podmiotów.
Program dzieli się na pięć sekcji odpowiadających pięciu głównym dziedzinom działalności:
o zatrudnienie,
o ochrona socjalna i integracja społeczna,
CM\787705PL.doc
15/28
PE427.253v01-00
PL
o warunki pracy,
o różnorodność i walka z dyskryminacją
o oraz równość kobiet i mężczyzn.
Do czasu ustanowienia programu PROGRESS działania Wspólnoty w dziedzinie
zatrudnienia, integracji społecznej i ochrony socjalnej, propagowania równości płci oraz
zasady niedyskryminacji były wspierane w ramach oddzielnych programów działań.
Równość kobiet i mężczyzn w programie PROGRESS
Ta sekcja programu PROGRESS wspiera efektywne wdrażanie zasady równości płci oraz
promuje uwzględnianie problematyki równości płci we wszystkich dziedzinach polityk
wspólnotowych poprzez:
o poprawę zrozumienia sytuacji związanej z kwestiami równości płci i uwzględnianiem
tej problematyki, w szczególności poprzez analizy i badania oraz opracowywanie
danych statystycznych i wskaźników, jak również ocenę skutków obowiązujących
przepisów, polityk i praktyk;
o wspieranie wdrażania przepisów UE dotyczących równości płci poprzez efektywne
monitorowanie, organizację seminariów dla osób pracujących w tej dziedzinie i
współpracę
sieciową
wyspecjalizowanych
organów
zajmujących
się
równouprawnieniem;
o podnoszenie świadomości, upowszechnianie informacji i promowanie dyskusji na
temat głównych wyzwań i kwestii politycznych związanych z równością płci oraz
uwzględnianiem problematyki równości płci, także wśród partnerów społecznych,
organizacji pozarządowych oraz innych zainteresowanych podmiotów;
o rozwijanie zdolności kluczowych sieci na szczeblu europejskim do wspierania
i dalszego rozwijania celów polityk wspólnotowych oraz strategii w dziedzinie
równości płci.
Finansowanie
Budżet całego programu na lata 2007–2013 wynosi 657 590 000 euro. Podział finansowania
pomiędzy poszczególne sekcje uwzględnia następujące dolne limity:
o zatrudnienie 23%,
o ochrona socjalna i integracja społeczna 30%,
o warunki pracy 10%,
o różnorodność i zwalczanie dyskryminacji 23%,
o równość płci 12%.
Pozostałe 2% zostanie wykorzystane na pokrycie kosztów zarządzania programem.
2.6
Wnioski legislacyjne rozpatrywane obecnie przez Parlament Europejski
W marcu 2006 r. Rada Europejska podkreśliła potrzebę lepszego godzenia życia zawodowego
i prywatnego w celu osiągnięcia wzrostu gospodarczego, dobrobytu i konkurencyjności,
i zatwierdziła europejski pakt na rzecz równości płci. W grudniu 2007 r. i w marcu 2008 r.
Rada wezwała Komisję do dokonania oceny ram prawnych wspierających godzenie życia
zawodowego, prywatnego i rodzinnego oraz ewentualnej potrzeby ich ulepszenia oraz
ponownie stwierdziła, że należy czynić dalsze starania, aby godzenie pracy z życiem
PE427.253v01-00
PL
16/28
CM\787705PL.doc
prywatnym i rodzinnym było możliwe zarówno dla kobiet, jak i dla mężczyzn.
W październiku 2008 r. Komisja Europejska przedstawiła nowe wnioski mające na celu
godzenie życia zawodowego i rodzinnego, tak zwany „pakiet rodzinny”. Przygotowany przez
Komisję pakiet w zakresie godzenia życia zawodowego i prywatnego składa się z trzech
części:
o dokumentu politycznego (komunikatu) wyjaśniającego tło i kontekst,
o dwóch wniosków legislacyjnych (dotyczących przeglądu dyrektyw) oraz
o sprawozdania z postępów osiągniętych przez państwa członkowskie w dziedzinie
realizacji tzw. celów barcelońskichw zakresie infrastruktury opieki na dziećmi.
Dyrektywa w sprawie równego traktowania kobiet i mężczyzn prowadzących
działalność na własny rachunek
Dnia 6 maja 2009 r. Parlament Europejski przyjął 550 głosami za, przy 14 głosach przeciw i
57 wstrzymujących się sprawozdanie Astrid LULLING (PPE-DE, LU) oraz rezolucję
legislacyjną zmieniającą w pierwszym czytaniu w ramach procedury współdecyzji wniosek
dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie stosowania zasady
równego traktowania kobiet i mężczyzn prowadzących działalność na własny rachunek oraz
uchylającej dyrektywę 86/613/EWG.
Przyjęcie porozumienia politycznego przez Radę zaplanowano na posiedzenie Rady
ds. Zatrudnienia, Spraw Społecznych, Zdrowia i Ochrony Konsumentów w dniu 30 listopada
2009 r.
Dyrektywa w sprawie urlopów macierzyńskich
Komisja Praw Kobiet i Równouprawnienia przyjęła sprawozdanie przygotowane przez Edite
ESTRELĘ (PSE, PT) zmieniające w pierwszym czytaniu w ramach procedury współdecyzji
wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę
Rady 92/85/EWG w sprawie wprowadzenia środków służących wspieraniu poprawy
w miejscu pracy bezpieczeństwa i zdrowia pracownic w ciąży, pracownic, które niedawno
rodziły, i pracownic karmiących piersią. Dnia 6 maja 2009 r. PE na posiedzeniu plenarnym
zdecydował o odesłaniu sprawozdania do komisji FEMM, która teraz będzie musiała przyjąć
nowe sprawozdanie.
Decyzja w sprawie zapobiegania handlowi ludźmi i zwalczania tego procederu oraz
w sprawie ochrony pokrzywdzonych
Pod koniec marca 2009 r. Komisja przedstawiła wniosek zmieniający decyzję ramową Rady
w sprawie zapobiegania handlowi ludźmi, który został przydzielony komisji LIBE jako
komisji przedmiotowo właściwej. Do komisji FEMM zwrócono się o opinię w sprawie
proponowanej decyzji ramowej.
2.7
Działania Komisji Europejskiej w najbliższym czasie
Zgodnie z programem prac Komisji na 2009 r. w najbliższych miesiącach zostaną
przedstawione dwa wnioski legislacyjne mające związek z działalnością Komisji Praw Kobiet
i Równouprawnienia:
CM\787705PL.doc
17/28
PE427.253v01-00
PL
o wniosek dotyczący dyrektywy wprowadzającej w życie porozumienie ramowe
zawarte przez Business Europe, EUC, CEEP i UEAMPE zmieniające porozumienie
ramowe zawarte przez UNICE, CEEP oraz ETUC dołączone do dyrektywy Rady
96/34/WE w sprawie urlopu rodzicielskiego (jego przyjęcie przez Komisję zostało
zaplanowane na lipiec 2009 r.);
o wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie urlopów ojcowskich, adopcyjnych oraz
opiekuńczych (jego przyjęcie przez Komisję zostało zaplanowane na czwarty kwartał
2009 r.).
2.8
Przydatne odnośniki do dokumentów i aktów prawnych UE dotyczących
równości płci
 Communication from the Commission to the Council, the European Parliament, the
European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions - A Roadmap
for equality between women and men 2006-2010 [COM(2006) 92 final].
 Report from the Commission to the Council, the European Parliament, the European
Economic and Social Committee and the Committee of the Regions of 27 February 2009,
Equality between women and men - 2009 [SEC(2009)165].
 Decision No 779/2007/EC of the European Parliament and of the Council of 20 June 2007
establishing for the period 2007-2013 a specific programme to prevent and combat violence
against children, young people and women and to protect victims and groups at risk (Daphne
III programme) as part of the General Programme Fundamental Rights and Justice [OJ L 173
of 3.7.2007]
 Regulation (EC) No 1922/2006 of the European Parliament and of the Council of 20
December 2006 on establishing a European Institute for Gender Equality [OJ L 403 of
30.12.2006]
 Decision No 1672/2006/EC of the European Parliament and of the Council of 24 October
2006 establishing a Community Programme for Employment and Social Solidarity -PROGRESS [OJ L 315 of 15.11.2006].
 Proposal for a Directive of the European Parliament and of the Council on the application
of the principle of equal treatment between men and women engaged in an activity in a selfemployed capacity and repealing Directive 86/613/EEC [COM(2008)0636 final]
 Sprawozdanie Astrid Lulling  Sprawozdanie przyjęte na posiedzeniu plenarnym dnia
6 maja 2009 r.
Report on the Proposal for a Directive of the European Parliament and of the Council on the
application of the principle of equal treatment between men and women engaged in an
activity in a self-employed capacity and repealing Directive 86/613/EEC
 Proposal for a directive of the European Parliament and of the Council on amending
Council Directive 92/85/EEC on the introduction of measures to encourage improvements in
PE427.253v01-00
PL
18/28
CM\787705PL.doc
the safety and health at work of pregnant workers and workers who have recently given birth
or are breastfeeding [COM(2008)0637]
 Sprawozdanie Edite Estreli  przyjęte przez komisję FEMM dnia 16 kwietnia 2009 r.
Report on the proposal for a directive of the European Parliament and of the Council
amending Council Directive 92/85/EEC on the introduction of measures to encourage
improvements in the safety and health at work of pregnant workers and workers who have
recently given birth or are breastfeeding
 Proposal for a Council Framework decision on preventing and combating trafficking in
human beings, and protecting victims, repealing Framework Decision 2002/629/JHA
[COM(2009)136 final]
CM\787705PL.doc
19/28
PE427.253v01-00
PL
3. Dotychczasowe i przyszłe działania prezydencji Rady w sprawie
równości płci
3.1
Kontekst
Od początku obecnej dekady państwa członkowskie UE podjęły liczne działania i zadania w
celu zwiększenia równości płci w wielu obszarach polityki. Warto przypomnieć
najważniejsze z nich:
o zobowiązanie Rady Europejskiej podjęte na posiedzeniu w Lizbonie (2000) do
zwiększenia poziomu zatrudnienia kobiet do 60% do 2010 r. oraz do
doprowadzenia do równowagi płci na rynku pracy w kontekście założeń strategii
lizbońskiej;
o zobowiązanie Rady Europejskiej podjęte na posiedzeniu w Barcelonie (2002) do
usunięcia czynników zniechęcających kobiety do uczestnictwa w życiu
zawodowym oraz – z uwzględnieniem zapotrzebowania na opiekę nad dziećmi oraz
zgodnie z krajowymi schematami zapewniania takiej opieki – do zapewnienia tej
opieki do 2010 r. przynajmniej 90% dzieci w wieku od 3 lat do wieku obowiązku
szkolnego oraz przynajmniej 33% dzieci poniżej 3 lat;
o wniosek Rady Europejskiej z wiosennego posiedzenia w 2003 r., aby Komisja
przygotowała, we współpracy z państwami członkowskimi UE, roczne
sprawozdanie na wiosenny szczyt Rady Europejskiej w sprawie zmian na rzecz
równości płci oraz wskazówek dotyczących uwzględniania problematyki
równości płci we wszystkich obszarach polityki;
o porozumienie osiągnięte na forum Rady ds. Edukacji, Młodzieży i Kultury w 2003 r.
w sprawie celu zmierzającego do podniesienia o 15% do roku 2010 całkowitej
liczby absolwentów kierunków matematycznych, ścisłych i technicznych w Unii
Europejskiej i do jednoczesnego zmniejszenia dysproporcji w liczbie kobiet i
mężczyzn wśród absolwentów.
3.2
Działania i inicjatywy podjęte w ostatnich latach
Wyżej wspomniana tendencja była kontynuowana także w ostatnim okresie i zaowocowała
ważnymi inicjatywami.
o W ramach 10-letniego przeglądu Pekińskiej Platformy Działania (PFA) ministrowie
ds. równości płci państw członkowskich UE w dniu 4 lutego 2005 r. przyjęli wspólne
oświadczenie, w którym, między innymi, potwierdzili stanowcze poparcie dla
pełnego i skutecznego wdrożenia deklaracji pekińskiej i platformy działania
oraz zobowiązanie do ich wdrożenia. W oparciu o to oświadczenie w czerwcu
2005 r. Rada wezwała państwa członkowskie i Komisję do wzmocnienia
mechanizmów instytucjonalnych na rzecz promowania równości płci oraz do
stworzenia ram oceny realizacji PFA w celu stworzenia bardziej spójnego i
systematycznego monitorowania postępów, a także zwróciła się do Komisji o
włączenie oceny odpowiednich wskaźników, opracowanych do celów kontynuacji
realizacji Pekińskiej Platformy Działania, do jej rocznego sprawozdania na
PE427.253v01-00
PL
20/28
CM\787705PL.doc
wiosenny szczyt Rady Europejskiej.
o Wniosek Rady ds. Konkurencyjności z kwietnia 2005 r. skierowany do państw
członkowskich, aby w pierwszej kolejności ustalić cel polegający na zwiększeniu
odsetka kobiet na kierowniczych stanowiskach w sektorze publicznym do 25%
oraz na zwiększeniu ich udziału w badaniach przemysłowych i technologii.
o W czerwcu 2005 r. Komisja Europejska zaproponowała zorganizowanie dorocznego
Szczytu Równości wysokiego szczebla skupiającego ministrów, przewodniczących
krajowych organów ds. równości, przewodniczących organizacji pozarządowych
na szczeblu UE, unijnych partnerów społecznych oraz przedstawicieli organizacji
międzynarodowych. Pierwszy szczyt odbył się w Berlinie w 2007 r. w związku
z inauguracją Europejskiego Roku Równych Szans dla Wszystkich (2007 r.). Drugi
Szczyt Równości odbył się w Paryżu jesienią 2008 r. Trzeci Szczyt Równości ma się
odbyć w Sztokholmie w dniach 16–17 listopada 2009 r.
o Na wiosennym posiedzeniu w 2006 r. Rada Europejska stwierdziła, że polityka
równości płci ma zasadnicze znaczenia dla wzrostu gospodarczego, dobrobytu
i konkurencyjności, i w związku z tym przyjęła europejski pakt na rzecz
równości płci.
Pakt ma zachęcać do działań na szczeblu państw członkowskich i Unii
w następujących dziedzinach:
- sposoby niwelowania dysproporcji i zwalczania stereotypów w traktowaniu płci na
rynku pracy,
- sposoby propagowania większej równowagi między życiem osobistym
i zawodowym niezależnie od płci,
- sposoby umacniania sprzyjającego ładu instytucjonalnego poprzez powszechne
uwzględnianie problematyki równości płci oraz ściślejszy nadzór.
Europejski pakt na rzecz równości płci oraz roczne sprawozdanie na temat równości
kobiet i mężczyzn należy uczynić częścią ustalonych już mechanizmów dalszego
wdrażania partnerstwa na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia oraz
wykorzystać do tego, by propagować uwzględnianie problematyki równości płci w
działaniach podejmowanych w ramach strategii.
o W 2007 r. Rada Europejska na wiosennym posiedzeniu utworzyła europejski
sojusz na rzecz rodzin, stanowiący dla państw członkowskich platformę wymiany
opinii i informacji w dziedzinie inicjatyw przyjaznych rodzinie.
o Dnia 15 maja 2007 r. Niemcy, Portugalia i Słowenia podpisały potrójne
oświadczenie prezydencji w sprawie propagowania równości płci w Unii
Europejskiej oraz wspierania wzmocnienia wymiaru płci w strategii lizbońskiej
na rzecz wzrostu i zatrudnienia. Eliminowanie stereotypów związanych z płcią
zostało uznane za przewodni temat działań na rzecz równości płci podejmowanych
przez trzy prezydencje. W tej sytuacji wyzwania, z jakimi mają do czynienia kobiety,
a zwłaszcza mężczyźni w kontekście zmieniającego się podziału ról między płciami
stały się jednym z kluczowych zagadnień podczas nieformalnego spotkania ministrów
ds. równości płci i rodziny, które odbyło się w okresie prezydencji niemieckiej
CM\787705PL.doc
21/28
PE427.253v01-00
PL
w dniach 15–16 maja 2007 r.; prezydencja portugalska zorganizowała dnia
3 października 2007 r. europejską konferencję ekspertów „Przedsiębiorczość
i zatrudnialność – stereotypy dotyczące płci”; dnia 30 stycznia 2008 r. prezydencja
słoweńska zorganizowała ogólnoeuropejską konferencję „Eliminowanie stereotypów
związanych z płcią – Mission (Im)Possible?”.
o Na posiedzeniu Rady ds. Zatrudnienia, Polityki Społecznej i Spraw Konsumentów
(EPSCO) w dniach 8–9 czerwca 2009 r. ministrowie UE przyjęli konkluzje
w sprawie „Równości szans kobiet i mężczyzn: aktywnego i godnego starzenia
się”, w których wezwali „państwa członkowskie do wzięcia pod uwagę, zwłaszcza
podczas reformowania systemów emerytalnych, większego narażenia kobiet na ryzyko
ubóstwa, zwłaszcza w starszym wieku; zachęca się państwa członkowskie do
zapewnienia, by systemy emerytalne uwzględniały sytuację kobiet i mężczyzn, którzy
przerywają karierę ze względu na obowiązki opiekuńcze, a także aby uniknąć
tworzenia nowych pułapek zależności”.
3.3
Działania i inicjatywy przewidziane przez prezydencję szwedzką (drugie
półrocze 2009 r.)
W okresie prezydencji szwedzkiej prace ministrów ds. równości będą ukierunkowane na
znaczenie równości płci dla wzrostu gospodarczego i zatrudnienia. Do innych ważnych
zagadnień zaliczają się inicjatywy mające na celu zapobieganie przemocy mężczyzn
wobec kobiet oraz realizację planu działania ONZ na rzecz równości płci, pekińskiej
platformy działania. Prezydencja będzie także działać na rzecz podjęcia decyzji
w sprawie dwóch projektów dyrektyw omawianych obecnie przez współprawodawców:
w sprawie równego traktowania kobiet i mężczyzn pracujących na własny rachunek
(sprawozdanie Astrid LULLING – przyjęte przez PE w pierwszym czytaniu dnia 6 maja
2009 r.) oraz w sprawie środków służących wspieraniu poprawy w miejscu pracy
bezpieczeństwa i zdrowia pracownic w ciąży, pracownic, które niedawno rodziły, i pracownic
karmiących piersią (sprawozdanie Edite ESTRELI – przyjęte przez komisję FEMM dnia
16 kwietnia 2009 r. i odesłane przez PE do komisji na posiedzeniu plenarnym dnia
6 maja 2009 r.)
3.4
Przydatne odnośniki
 European Pact for Gender Equality (European Council March 2006 - annex II)
 European Council – Presidency Conclusions
 EPSCO Council - Press releases
 EPSCO Council 8-9 June 2009 – Council Conclusions on Equal opportunities for women
and men: active and dignified ageing
 Swedish Presidency Programme
PE427.253v01-00
PL
22/28
CM\787705PL.doc
4. Prawa kobiet i równość płci w systemie Narodów Zjednoczonych
Działania na rzecz rozwoju praw kobiet od dawna mają wymiar ogólnoświatowy. Pierwsze
ponadnarodowe sieci organizacji feministycznych pojawiły się już w połowie XIX w.
i stawiały sobie za zadanie zapewnienie kobietom prawa głosu, propagowanie pokoju oraz
wprowadzenie przepisów prawnych w sprawie pracy kobiet poza domem. Jednocześnie różne
organizacje międzynarodowe, często już z chwilą swego powstania, uznawały równość płci za
główną kwestię polityczną. Kluczowym podmiotem w tym względzie jest Organizacja
Narodów Zjednoczonych. W pierwszym roku swego istnienia Rada Gospodarcza i Społeczna
NZ (ECOSOC) utworzyła Komisję Statusu Kobiet (CSW). Najważniejszym skutkiem
działalności CSW było powstanie szerokiego wachlarza nowych ponadnarodowych sieci
organizacji feministycznych oraz ekspansja w dziedzinach politycznych uznanych przez ONZ
i jej różne organy za kluczowe dla społecznego, gospodarczego i politycznego awansu kobiet.
4.1
Platforma działania podpisana w Pekinie (1995 r.)
Platforma działania podpisana w Pekinie (1995 r.) skupiała się na dwunastu „celach
strategicznych”, które można podzielić na dwie „meta-strategie” służące osiągnięciu równości
kobiet i mężczyzn. W szczególności:
o pojęcie „równego udziału w podejmowaniu decyzji”, które jest opisane
w platformie działania jako „funkcja dźwigni, bez której realne włączenie wymiaru
równości do polityki rządu jest bardzo mało prawdopodobne. Nie jest to tylko żądanie
sprawiedliwości i demokracji, ale należy je również postrzegać jako warunek
konieczny brania pod uwagę interesów kobiet” (ONZ 1995);
o pojęcie „uwzględniania problematyki równości płci”, które jest definiowane jako
„włączanie perspektywy płci do wszystkich polityk i programów, tak aby przed
podjęciem decyzji została przeprowadzona analiza ich skutków odpowiednio dla
kobiet i mężczyzn” (ONZ 1995).
Wszystkie te strategie łącznie sugerują, że równości płci nie da się osiągnąć bez (1) udziału
kobiet jako decydentów politycznych oraz (2) uwzględnienia konsekwencji wszystkich
polityk publicznych dla obu płci.
Patrz: http://www.un.org/esa/gopher-data/conf/fwcw/off/a--20.en
4.2
Milenijne cele rozwoju (MCR)
We wrześniu 2000 r. w deklaracji milenijnej ONZ przyjęto następujące cele w dziedzinie
rozwoju:
o wyeliminowanie skrajnego ubóstwa i głodu,
o zapewnienie powszechnego nauczania na poziomie podstawowym,
o promowanie równości płci i awansu społecznego kobiet,
o ograniczenie umieralności dzieci,
CM\787705PL.doc
23/28
PE427.253v01-00
PL
o
o
o
o
poprawa opieki zdrowotnej nad matkami,
ograniczenie rozprzestrzeniania się HIV/AIDS, malarii i innych chorób,
stosowanie zrównoważonych metod gospodarowania zasobami naturalnymi,
stworzenie globalnego partnerskiego porozumienia na rzecz rozwoju.
Cele te zostały powszechnie przyjęte jako ramy umożliwiające ocenę postępów w dziedzinie
rozwoju. Miały stanowić punkty odniesienia w ocenie wyników, nie tylko dla krajów
rozwijających się, ale także dla krajów bogatych, które pomagają finansować programy
rozwojowe oraz dla instytucji wielostronnych, które pomagają w ich wdrażaniu. Pierwsze
siedem celów wzajemnie się wzmacnia i są one ukierunkowane na ograniczenie wszelkich
form ubóstwa. Ostatni cel – globalne „partnerskie porozumienie na rzecz rozwoju” dotyczy
środków osiągania pierwszych siedmiu.
Patrz: http://www.un.org/millenniumgoals/
UE
UE zobowiązała się do przeznaczenia „zalecanego 0,7 PNB” na finansowanie celów.
W kontekście równości płci UE dąży do powiązania milenijnych celów rozwoju z celami
platformy działania podpisanej w Pekinie, do opracowania stosownych wskaźników i do
oceny postępu.
Po podpisaniu pekińskiej platformy działania Rada Europejska na posiedzeniu w Madrycie
(grudzień 1995 r.) zażądała corocznego przeglądu wdrażania platformy działania przez
państwa członkowskie. Dnia 2 grudnia 1998 r. Rada uzgodniła, że roczna ocena wdrażania
platformy będzie zawierać propozycję dotyczącą zbioru ilościowych i jakościowych
wskaźników i poziomów odniesienia. Od tamtej pory jest to tradycyjne działanie prezydencji,
a od 2006 r. ocena odbywa się co pół roku. W tym kontekście przeanalizowano następujące
zagadnienia: „Udział kobiet we władzach i procesie decyzyjnym” (1999 r.), „Godzenie życia
rodzinnego i zawodowego” (2000 r.), „Różnice w wynagradzaniu” (2001 r.), „Przemoc
w rodzinie wobec kobiet” (2002 r.), „Udział kobiet i mężczyzn w podejmowaniu decyzji
gospodarczych” (2003 r.), „Molestowanie seksualne w miejscu pracy” (2004 r.), „Kobiety
i zdrowie” (2006 r.), „Mechanizmy instytucjonalne” (2007 r.), „Edukacja i kształcenie kobiet”
(2007 r.) oraz „Kobiety i ubóstwo” (2007 r.).
4.3
Działania następcze po Pekińskiej Platformie Działania (Pekin + 5)
W dniach 5–9 czerwca odbyła się w siedzibie ONZ w Nowym Jorku 23. specjalna sesja
Zgromadzenia Ogólnego: „Kobiety 2000: równość płci, rozwój i pokój w XXI wieku”,
podczas której przyjęto deklarację polityczną i wspólny dokument zatytułowane „Dalsze
działania i inicjatywy na rzecz wdrażania deklaracji pekińskiej i platformy działania”.
We wspólnym dokumencie z 23. sesji specjalnej Zgromadzenie Ogólne wskazało, że w wielu
krajach „zostały utworzone bądź wzmocnione krajowe mechanizmy równościowe, które
uznano za podstawę instytucjonalną spełniającą rolę katalizatora w promowaniu równości
płci, uwzględniania problematyki równości płci oraz monitorowania wdrażania pekińskiej
platformy działania...”. Chociaż podkreślano, że „został osiągnięty postęp pod względem
widoczności, statusu, zasięgu i koordynacji działań przez te mechanizmy”, ujawniono jednak
przeszkody w funkcjonowaniu mechanizmów krajowych w wielu państwach. Zaliczały się do
PE427.253v01-00
PL
24/28
CM\787705PL.doc
nich niedostateczne zasoby finansowe i ludzkie, brak woli politycznej i zaangażowania na
najwyższym szczeblu, niedostateczne zrozumienie problemu równości płci i uwzględniania
problematyki równości płci przez struktury rządowe, niejasny zakres kompetencji oraz
problemy strukturalne i komunikacyjne w agencjach rządowych i między nimi.
Patrz: http://www.un.org/womenwatch/daw/followup/ress233e.pdf
4.4
Działania następcze po Pekińskiej Platformie Działania (Pekin + 10)
W 2005 r. na 49. sesji CSW państwa członkowskie ONZ dokonały 10-letniego przeglądu
postępów w realizacji deklaracji pekińskiej i platformy działania. Sprawozdanie sekretarza
generalnego: W przeglądzie realizacji pekińskiej platformy działania oraz wspólnym
dokumencie ze specjalnej sesji Zgromadzenia Ogólnego, zatytułowanej „Kobiety 2000:
równość płci, rozwój i pokój w XXI wieku” (E/CN.6/2005/2), uwzględniono 12 krytycznych
obszarów platformy działania oraz nowe problemy zidentyfikowane na 23. sesji specjalnej
Zgromadzenia Ogólnego.
Na zakończenie 10-letniego przeglądu CSW przyjęła deklarację, w której potwierdzono cele
deklaracji pekińskiej i platformy działania, wyrażono zadowolenie z dokonanych postępów,
jednocześnie podkreślając istniejące jeszcze przeszkody i wyzwania, a także zobowiązano się
do podjęcia dalszych działań w celu zapewnienia całkowitej i szybkiej realizacji platformy.
W deklaracji podkreślono też, że całkowita i skuteczna realizacja jest konieczna dla
osiągnięcia celów rozwoju uzgodnionych na arenie międzynarodowej, w tym celów
zawartych w deklaracji milenijnej, oraz przyznano, że realizacja deklaracji pekińskiej
i platformy działania oraz wykonanie zobowiązań wynikających z konwencji w sprawie
likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet wzajemnie się wzmacniają w dążeniu do
równości płci i awansu kobiet. W deklaracji wezwano system Narodów Zjednoczonych,
organizacje międzynarodowe i krajowe, wszystkie sektory społeczeństwa obywatelskiego,
w tym organizacje pozarządowe, a także kobiety i mężczyzn, do zaangażowania i zwiększenia
wkładu w realizację deklaracji pekińskiej i platformy działania.
Patrz:
http://daccessdds.un.org/doc/UNDOC/LTD/N05/254/52/PDF/N0525452.pdf?OpenElement
Komisja FEMM Parlamentu Europejskiego
Delegacja ad hoc komisji FEMM Parlamentu Europejskiego wzięła udział w 49 sesji Komisji
Statusu Kobiet ONZ, która odbyła się w dniach 28 lutego – 11 marca 2005 r. w Nowym
Jorku, a której celem była ocena realizacji pekińskiej platformy działania po 10 latach od jej
ogłoszenia. Komisja uczestniczyła także w przygotowaniach do 49 sesji podczas konferencji
zorganizowanej w Luksemburgu przez prezydencję luksemburską 2 i 3 lutego 2005 r.
Kluczowe elementy stanowiska komisji określone zostały w rezolucji Parlamentu
Europejskiego z dnia 10 marca 2005 r., w której wzywano między innymi do:
- ratyfikowania przez państwa członkowskie Konwencji ONZ w sprawie likwidacji wszelkich
form dyskryminacji kobiet,
- większego uczestnictwa kobiet w procesie podejmowania decyzji gospodarczych,
społecznych i politycznych,
- uwzględniania w prawodawstwie wspólnotowym problematyki równości płci oraz brania
CM\787705PL.doc
25/28
PE427.253v01-00
PL
pod uwagę kwestii płci przy finansowaniu.
Patrz: http://www.europarl.europa.eu/oeil/file.jsp?id=5220522 oraz:
http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+TA+P6-TA-20050073+0+DOC+XML+V0//EN
Wnioski w sprawie platformy działania przyjęte podczas IV Światowej Konferencji
w sprawie Kobiet były przedmiotem wielu pytań ustnych do Komisji i Rady w kontekście
debaty Parlamentu Europejskiego podczas Międzynarodowego Dnia Kobiet 8 marca 2005 r.
Rada Unii Europejskiej:
W kontekście 10-letniego przeglądu realizacji pekińskiej platformy działania ministrowie
państw UE odpowiedzialni za równość płci dnia 4 lutego 2005 r. przyjęli wspólną deklarację,
w której między innymi potwierdzają zdecydowane poparcie i zaangażowanie w całkowitą
i skuteczną realizację deklaracji pekińskiej i platformy działania. W konkluzjach w sprawie
pekińskiej platformy działania Rada UE zachęciła państwa członkowskie i Komisję do
rozwoju metod i narzędzi sprzyjających uwzględnianiu problematyki równości płci, takich jak
branie w przyszłości pod uwagę kwestii płci przy finansowaniu, kontroli i ocenie skutków
oraz dalszego rozwoju specjalistycznej wiedzy i szkoleń dotyczących problematyki płci. Rada
zaapelowała także między innymi o pełne uwzględnienie problematyki równości płci podczas
przeglądu na wysokim szczeblu milenijnych celów rozwoju oraz uwzględnianie jej, za
pomocą siedmiu strategicznych priorytetów zawartych w projektach milenijnych, w celu
awansu kobiet i realizacji milenijnych celów rozwoju.
W grudniu 2007 r. Rada zwróciła się do państw członkowskich i Komisji o dokonywanie
okresowych przeglądów postępu w sprawach, w których wskaźniki już zostały przyjęte na
szczeblu UE, poczynając od „Kobiet i procesu decyzyjnego” i „Godzenia życia zawodowego,
rodzinnego i prywatnego”. Przeglądu pierwszego zagadnienia dokonała prezydencja
słoweńska w pierwszym półroczu 2008 r., a przeglądu drugiego zagadnienia dokonała
prezydencja francuska w drugim półroczu 2008 r.
Patrz: http://www.europarl.europa.eu/oeil/file.jsp?id=5220522
4.5
Działania następcze po Pekińskiej Platformie Działania (Pekin + 15)
Prezydencja szwedzka:
Na jesień 2009 r. wydziałowi ds. równości płci szwedzkiego ministerstwa integracji
i równości płci powierzono zadanie przeanalizowania działań następczych w sprawie
pekińskiej platformy działania. Pracą tą kieruje dyrektor Marianne Laxén, w projekcie
uczestniczy też grupa sędziów najwyższego sądu administracyjnego, badaczy i statystyków.
Dr Lenita Freidenvall z Uniwersytetu Sztokholmskiego została mianowana koordynatorem
grupy badawczej. Sprawozdanie zostanie przedstawione po raz pierwszy na konferencji ONZ
w listopadzie 2009 r., a następnie na posiedzeniu CSW w marcu 2010 r.
Oczekuje się, że w grudniu 2009 r. na posiedzeniu ministrów ds. równości Rada Unii
Europejskiej przyjmie konkluzje na podstawie przedmiotowego sprawozdania.
PE427.253v01-00
PL
26/28
CM\787705PL.doc
Patrz: http://www.eu2009.se/
Przydatne odnośniki
4.6
Rezolucje Parlamentu Europejskiego
 Gender mainstreaming in EU external relations and peace-building / nation-building
 Gender equality and women empowerment in development cooperation
 Development perspectives on peace-building and nation building in post-conflict
situations
 Women in international policy
 Perspectives of women in international trade
 The situation of women in armed conflicts and their role in the reconstruction and the
democratic process in countries after a conflict
 ORAL QUESTION on the follow up of the Fourth World Conference on Women
Platform for Action (Beijing + 10)
 Violation of women's rights and Union international relations
 Further to the Council and Commission statements pursuant to Rule 37(2) of the Rules of
Procedure by the following Members: Miet SMET, Maria Antonia AVILES PEREA,
Christa KLASS and Astrid LULLING on behalf of the PPE-DE Group on the outcome of
the Special Session of the General Assembly of the United Nations entitled “Women
2000: gender equality, development and peace for the twenty-first century”, 5-9 June 2000
 European Parliament resolution on the follow-up to the Beijing Action Platform
(2000/2020(INI))
 Report on the follow-up to the Beijing (2000/2020(INI))
 Resolution on International Women's Day and the violation of women's rights
 Fourth United Nations International Conference on Women (September 1995, Beijing)
Inne przydatne odnośniki:
 ONZ i problemy globalne: Women - Website
 UNFPA Fundusz Ludnościowy Narodów Zjednoczonych

Adres internetowy: http://www.unfpa.org/public/
CM\787705PL.doc
27/28
PE427.253v01-00
PL

Delivering on the Promise of Equality: UNFPA’S Strategic Framework on Gender
Mainstreaming & Women’s Empowerment 2008-2011
 Rada Gospodarcza i Społeczna NZ

Report of the United Nations Development Fund for Women on the Activities of the
Fund to Eliminate Violence Against Women: Note by the SecretaryGeneral A/HRC/10/43–E/CN.6/2009/10
 IANWGE Sieć organizacji działających na rzecz kobiet i równości płci

UN System Wide Policy and Strategy on Gender Equality and Empowerment of
Women: Website
 OSAGI: Biuro Specjalnego Doradcy ds. Równego Statusu Kobiet i Mężczyzn i Promocji
Kobiet
 INSTRAW: Międzynarodowy Instytut Kształcenia i Badań nad Awansem Kobiet
 UNIFEM: Fundusz Narodów Zjednoczonych na Rzecz Kobiet

Who Answers to Women? Gender and Accountability. Progress of the World’s
Women 2008/2009 (2008)

UNIFEM Strategic Plan, 2008–2011
 UNIFEM Regional Office for Central and Eastern Europe
 DAW: - Wydział ONZ ds. Awansu Kobiet
 UN - ESCWA - Komisja Gospodarczo-Społeczna ds. Azji Zachodniej Centrum na rzecz
Kobiet (ECW)
 CEDAW - UN - Konwencja w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet
 UNESCO - Centrum zasobów z zakresu uwzględniania problematyki równości płci
 Women Watch - Sieć międzyagencyjna ONZ ds. kobiet i równości płci
 WORLD BANK - Płeć i rozwój - Dokument Strategiczny Banku Światowego na temat
uwzględniania problematyki równości płci
 OCHA - Biuro Narodów Zjednoczonych ds. Koordynacji Pomocy Humanitarnej Równość
płci
PE427.253v01-00
PL
28/28
CM\787705PL.doc
Download