Ból głowy Wprowadzenie Istnieją dwa główne rodzaje bólów głowy
advertisement
Ból głowy Wprowadzenie Istnieją dwa główne rodzaje bólów głowy: bole napięciowe i gromadne napady bólu głowy. Napięciowe bole głowy występują powszechnie i często powodowane są przez stres. U wielu osób tego rodzaju bole głowy występują raz lub dwa razy w miesiącu. Zwykle trwają przez klika godzin; bardziej uporczywy ból może czasem utrzymywać się przez parę dni. Do typowych objawów napięciowych bólów głowy należą stały ból po obu stronach głowy, sztywnienie mięśni karku i uczucie nacisku za oczami. Bóle takie częściej dotykają kobiet niż mężczyzn. Gromadne napady bólu głowy dotyczą jednej strony głowy i mogą być bardzo dotkliwe. Często zakłócają sen, powodując kilkukrotne budzenie się w ciągu nocy. W oku znajdującym się po stronie głowy dotkniętej bólem może rozwinąć się stan zapalny; może się zdarzyć także jednostronne zatkanie nosa. Gromadne napady bólu głowy występują dość rzadko i zdarzają się częściej u mężczyzn niż u kobiet. Objawy Napięciowe bóle głowy powodują stały, naciskający ból (sztywność) wokół głowy. Możesz odczuwać nacisk za oczami i sztywnienie mięśni karku. Ból nie łączy się z nudnościami, wymiotami ani szczególną nadwrażliwością na światło i dźwięki. Napięciowe bóle głowy narastają w ciągu dnia i mogą trwać parę godzin lub dłużej. W przypadku gromadnych napadów bólu głowy ból jest wyjątkowo dotkliwy. Ataki są jednak zwykle krótkie, trwają maksymalnie godzinę lub dwie. Ból pojawia się nagle i obejmuje jedną stronę głowy, zwykle wokół oka. W oku może pojawić się stan zapalny; możliwe jest także zatkanie nosa po stronie dotkniętej bólem. Bóle mogą pojawiać się kilkakrotnie w ciągu dnia, często mniej więcej o tej samej porze, przez kilka tygodni lub miesięcy. Przyczyny Przyczyna napięciowych bólów głowy nie jest jasna. Uważa się, że odpowiada za to wiele czynników. Bóle mogą pojawiać się, kiedy w organizmie spada ilość związku chemicznego zwanego serotoniną. Stres, nieprawidłowa postawa (wykrzywienie kręgosłupa), mrużenie oczu przy czytaniu i jaskrawym świetle zwiększają prawdopodobieństwo bólów głowy. Niektóre kobiety zauważają, że bóle głowy są powiązane z ich cyklem miesiączkowym. Po codziennym stosowaniu środków przeciwbólowych i odstawieniu ich mogą także pojawić się bóle głowy związane z odstawieniem. Page 1 of 3 Headache | Polish | Translated 04/08 © Queen’s Printer and Controller of HMSO 2008 Lekarze nie wiedzą, co powoduje gromadne napady bólu głowy. Mogą one mieć związek z częścią mózgu zwaną podwzgórzem. Podwzgórze steruje zegarem biologicznym organizmu, co może wyjaśniać, dlaczego tego rodzaju bole często pojawiają się mniej więcej o tej samej porze dnia. Do czynników wyzwalających gromadne napadu bólu głowy należą na przykład alkohol, substancje o silnym zapachu (np. benzyna, perfumy czy rozpuszczalniki) oraz skrajny wzrost temperatury. Diagnoza Jeśli bóle głowy pojawiają się u Ciebie od czasu do czasu, wizyta u lekarza nie jest konieczna. Zwykle da się określić, co powoduje ból głowy i jak go leczyć. Jeśli jednak bóle głowy są częstsze lub bardziej dotkliwe, zwróć się do lekarza. Poinformuj go o innych objawach, takich jak rozmycie widzenia, mdłości, wymioty, dezorientacja lub senność albo silny i pojawiający się nagle ból głowy. Wówczas konieczne mogą być badania sprawdzające, czy bóle nie mają głębszej przyczyny. Notowanie bólów głowy może pomóc w identyfikacji ich możliwych przyczyn. Za każdym razem, kiedy boli Cię głowa, zanotuj, jak silny jest ból, gdzie jest zlokalizowany, czy pojawiły się inne objawy i w jakiej sytuacji pojawił się ból. Leczenie Napięciowe bóle głowy można zwykle leczyć za pomocą technik relaksacji i łagodnych środków przeciwbólowych. Lek przeciwbólowy, np. paracetamol, zwykle pomaga złagodzić ból. Najlepiej zażyć pełną dawkę zaraz po pojawieniu się bólu, a potem — w razie potrzeby — przyjąć kolejną dawkę po czterech godzinach. Należy zawsze przestrzegać instrukcji podanych na opakowaniu leku. Gromadne napady bólu głowy nie ustępują po lekach przeciwbólowych dostępnych bez recepty. W leczeniu tego rodzaju bólów często stosuje się lek o nazwie Sumatriptan. Jego działanie opiera się na reagowaniu z substancją chemiczną w mózgu, noszącą nazwę 5HT. Uważa się, że zmiana ilości tej substancji wiąże się z gromadnymi napadami bólu głowy i migrenami. Sumatriptan można stosować tylko ze wskazań lekarza. Inne leki, takie jak Verapamil lub Lithium, nie służą specjalnie do leczenia bólów głowy, ale specjalista (neurolog) może zapisać je w celu leczenia gromadnych bólów głowy. Zapobieganie Aby przekonać się, co wywołuje u Ciebie bóle głowy, postaraj się je notować. Unikanie czynników wyzwalających może zmniejszyć liczbę napadów bólu. Głębokie oddychanie, techniki relaksacyjne i regularna aktywność fizyczna minimalizują poziom stresu i zmniejszają prawdopodobieństwo wystąpienia bólu Page 2 of 3 Headache | Polish | Translated 04/08 © Queen’s Printer and Controller of HMSO 2008 głowy. Bóle głowy mogą być objawem depresji. Jeśli masz depresję, zwróć się do lekarza, który może zapisać Ci lek przeciwdepresyjny. Może to zmniejszyć częstotliwość bólów głowy lub całkiem je wyeliminować. Jeśli cierpisz na gromadne napady bólu głowy, nie pij alkoholu w czasie ich występowania, ponieważ może to je zaostrzyć. Nie wygląda jednak na to, aby alkohol wyzwalał ataki bólu. Staraj się także unikać substancji o intensywnym zapachu, takich jak benzyna i rozpuszczalniki, oraz wysiłku fizycznego przy wysokiej temperaturze. Poufna usługa tłumaczenia NHS Direct może zapewnić poufne usługi tłumaczy wielu języków w ciągu paru minut od wizyty pacjenta. Wystarczy wykonać 3 proste kroki: Krok 1 — Zadzwonić na numer NHS Direct, 0845 4647. Krok 2 — Po odebraniu telefonu powiedzieć po angielsku, jakiego języka chce się używać. Poczekać przy telefonie na połączenie z tłumaczem, który pomoże NHS Direct w podaniu niezbędnych informacji i porad medycznych. Krok 3 — Można także poprosić osobę spokrewnioną lub znajomą o przeprowadzenie rozmowy w imieniu pacjenta. Przed objaśnieniem powodu rozmowy należy poczekać na połączenie z tłumaczem. Page 3 of 3 Headache | Polish | Translated 04/08 © Queen’s Printer and Controller of HMSO 2008
