najważniejsze składniki aktywów
advertisement
SPRAWOZDAWCZOŚĆ FINANSOWA NAJWAŻNIEJSZE FINANSOWEJ REGULACJE W ZAKRESIE SPRAWOZDAWCZOŚCI USTAWA O RACHUNKOWOŚCI Najważniejszym aktem prawnym regulującym kwestie sprawozdawczości finansowej w Polsce jest Ustawa o rachunkowości z 1994 roku. Zasady opisane w Ustawie zostały w większości oparte na IV Dyrektywie Unii Europejskiej i są zbliżone do zasad przyjętych w innych rozwiniętych krajach europejskich. Od 2005 roku Ustawa o rachunkowości przewiduje obowiązek lub możliwość stosowania jako podstawy sporządzania sprawozdań finansowych Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) zatwierdzonych do stosowania na obszarze Unii Europejskiej. Poniższa tabela stanowi podsumowanie zasad dotyczących identyfikacji podmiotów, które zgodnie z Ustawą o rachunkowości mogą lub muszą stosować MSSF: Sprawozdanie finansowe jednostkowe skonsolidowane Emitenci papierów wartościowych dopuszczonych do publicznego obrotu lub do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Dozwolone Wymagane Emitenci papierów wartościowych ubiegający się (lub zamierzający ubiegać się) o ich dopuszczenie do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Dozwolone Dozwolone Jednostki wchodzące w skład grupy kapitałowej, w której jednostka dominująca sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe zgodnie z MSSF. Dozwolone Dozwolone Banki (inne niż wymienione powyżej). Nie dozwolone Obowiązek Inne podmioty gospodarcze. Nie dozwolone Nie dozwolone 1 SPRAWOZDAWCZOŚĆ FINANSOWA MIĘDZYNARODOWE STANDARDY SPRAWOZDAWCZOŚCI FINANSOWEJ (MSSF) Za tworzenie i publikację Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej odpowiada Rada ds. Międzynarodowych Standardów Rachunkowości z siedzibą w Londynie. W interesie publicznym podjęła się ona zadania opracowywania jednolitego zestawu wysokiej jakości, ogólnoświatowych standardów rachunkowości, stawiających wymogi przedstawiania w sprawozdaniach finansowych informacji przejrzystych i porównywalnych, które okażą się pomocne dla uczestników rynków kapitałowych i innych użytkowników informacji przy podejmowaniu decyzji ekonomicznych. Rada ds. Międzynarodowych Standardów Rachunkowości finansowana jest przez Fundację MSSF, która z kolei pozyskuje fundusze od międzynarodowych organizacji zrzeszających regulatorów, giełd, organizacji księgowych oraz bezpośrednio od podmiotów przygotowujących sprawozdania finansowe. Aktualnie, na jesieni 2016 roku, Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej obejmują zbiór 57 standardów, z których każdy poświęcony jest odrębnemu zagadnieniu, np. zapasom, nieruchomościom inwestycyjnym lub ujmowaniu przychodów, oraz szereg interpretacji, które uzupełniają same Standardy. Do najważniejszych obszarów gospodarczych, gdzie stosuje się MSSF należy zaliczyć: kraje Unii Europejskiej, Australię, Nową Zelandię, Koreę Południową, Hong Kong, Kenię, Republikę Południowej Afryki, Meksyk, Argentynę, Chile oraz Brazylię. NADRZĘDNE ZASADY RACHUNKOWOŚCI Przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych, jak i sporządzaniu sprawozdań finansowych obowiązują podstawowe zasady, często zwane nadrzędnymi. Oto przegląd najważniejszych spośród nich. ZASADA KONTYNUACJI DZIAŁANIA W rachunkowości inaczej wycenia się aktywa przedsiębiorstwa, które w dającej się przewidzieć przyszłości będzie kontynuowało działalność, a inaczej aktywa firmy, która może zostać zlikwidowana. Zasada kontynuacji działania zakłada, że jednostka przygotowująca sprawozdanie nie zamierza i nie musi ulec likwidacji czy też w sposób istotny ograniczyć skali swojej działalności. W większości sprawozdań firm notowanych na GPW znajdziemy akapit o następującym lub podobnym brzmieniu: Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez spółki wchodzące w skład Grupy w dającej się przewidzieć przyszłości. ZASADA MEMORIAŁU (WSPÓŁMIERNOŚCI) Zasada ta zakłada kompletne ujęcie w sprawozdaniu finansowym danego okresu wszystkich zdarzeń, jakie tego okresu dotyczą. Dzieje się tak, bez względu na to, czy firma otrzymała stosowne dokumenty dotyczące owych zdarzeń od swoich kontrahentów oraz niezależnie od tego, czy dana transakcja została opłacona. 2 SPRAWOZDAWCZOŚĆ FINANSOWA Współmierność polega również na tym, że na wynik finansowy wpływają uzyskane w danym okresie przychody ze sprzedaży produktów i towarów oraz odpowiednie, konieczne dla osiągnięcia tych przychodów, a więc współmierne z nimi, wartości nabycia i koszty wytworzenia tych produktów i towarów. Przejawami stosowania zasady memoriału są m.in.: kapitalizowanie (aktywowanie) w ramach zapasów kosztów wytworzenia zapasów do czasu ich sprzedaży, tworzenie rozliczeń międzyokresowych (w aktywach lub w zobowiązaniach). ZASADA OSTROŻNOŚCI Zasada ta polega na rozważnym i obiektywnym, bez przesadnego pesymizmu, uwzględnianiu przy wycenie aktywów, zobowiązań i ustalaniu przychodów oraz kosztów wszelkich zaistniałych realiów. Przejawami stosowania zasady ostrożności są m.in.: tworzenie odpisów aktualizujących wartość zapasów oraz należności z tytułu dostaw i usług, tworzenie rezerw, np. na sprawy sądowe. ZASADA CIĄGŁOŚCI (PORÓWNYWALNOŚCI) Zasada ta zakłada stałe stosowanie, z okresu na okres, raz przyjętych zasad (polityki) rachunkowości oraz zasad prezentacji sprawozdania finansowego, w celu zapewnienia porównywalności danych. ZASADA WYŻSZOŚCI TREŚCI EKONOMICZNEJ NAD FORMĄ PRAWNĄ Zasada ta zakłada prezentowanie zdarzeń i transakcji zgodnie z ich treścią ekonomiczną w sytuacji, gdy treść ta jest sprzeczna z formą, jaką przyjęto przy klasyfikacji zdarzenia lub transakcji dla celów prawnych. 3 SPRAWOZDAWCZOŚĆ FINANSOWA SPRAWOZDANIE FINANSOWE I JEGO ELEMENTY Każda firma prowadzi ewidencję księgową, w ramach której rejestrowane są wszystkie transakcje i zdarzenia gospodarcze, których stroną lub podmiotem jest przedsiębiorstwo. Na podstawie danych z ksiąg przygotowywane jest sprawozdanie finansowe, na które składają się (wg MSSF): sprawozdanie z sytuacji finansowej, sprawozdanie z całkowitych dochodów (zawierające rachunek zysków i strat), sprawozdanie z przepływów pieniężnych, sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym, oraz informacje dodatkowe. SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ (BILANS) Sprawozdanie z sytuacji finansowej jest zestawieniem na określony dzień zasobów będących w dyspozycji firmy (aktywów) oraz źródeł ich pochodzenia (pasywów). W myśl definicji zawartych w Międzynarodowych Standardach Sprawozdawczości Finansowej: Aktywa to zasoby kontrolowane przez firmę w wyniku zdarzeń z przeszłości, z których, według przewidywań, przedsiębiorstwo osiągnie w przyszłości korzyści ekonomiczne. Zobowiązania to istniejące obowiązki firmy powstałe w wyniku zdarzeń z przeszłości, których wypełnienie, według przewidywań, spowoduje wypływ z firmy zasobów zawierających korzyści ekonomiczne. Kapitał własny to udział pozostały w aktywach firmy po odjęciu wszystkich jej zobowiązań. Po stronie aktywów składniki majątku uszeregowane są według stopnia płynności, czyli tempa ich zamienialności na gotówkę. Aktywa dzieli się na trwałe i obrotowe. Po stronie pasywów wykazuje się poszczególne pozycje według ich wymagalności (pilności ich zwrotu). Najpierw pokazuje się kapitał własny, potem zobowiązania długoterminowe (z terminem uregulowania przekraczającym rok), a następnie zobowiązania krótkoterminowe. 4 SPRAWOZDAWCZOŚĆ FINANSOWA SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW Całkowite dochody to wszelkie zmiany w kapitale własnym przedsiębiorstwa wynikające z transakcji, zdarzeń i okoliczności innych niż te, będące skutkiem transakcji z właścicielami działającymi jako dostarczyciele kapitału własnego. Całkowite dochody obejmują pozycje przychodów, kosztów, zysków i strat, które uwzględniane są przy wyliczeniu wyniku (zysku lub straty) netto oraz pozostałe dochody całkowite, czyli zyski i straty, które zgodnie z MSSF wyłączone są z wyniku netto. SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH Sprawozdanie z sytuacji finansowej (bilans) oraz sprawozdanie z całkowitych dochodów pozwalają w wiarygodny sposób ocenić sytuację finansową firmy i efektywność jej działania. Żadne z tych sprawozdań nie przekazuje jednak w sposób bezpośredni informacji o kluczowym elemencie stanowiącym o stabilności i sukcesie każdej firmy, czyli o możliwości generowania gotówki. Sprawozdanie z przepływów pieniężnych prezentuje, w jaki sposób były generowane wpływy pieniężne i jak była wydawana gotówka. Analiza ta dokonywana jest w rozbiciu na trzy segmenty działalności: Działalność operacyjna – jest podstawowym rodzajem działalności powodującym powstawanie przychodów oraz każdym innym rodzajem działalności, która nie ma charakteru działalności inwestycyjnej lub finansowej. Działalność inwestycyjna – jest działalnością polegającą na nabywaniu i sprzedaży aktywów trwałych oraz innych inwestycji. Działalność finansowa – jest działalnością, w wyniku której zmianie ulega wysokość i struktura kapitału własnego oraz zadłużenia firmy. SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym jest z reguły prezentowane w formie kolumn i przedstawia zmiany, jakie wystąpiły w ciągu danego okresu, w zakresie wszystkich pozycji kapitału własnego przedsiębiorstwa. Najważniejszymi czynnikami powodującymi zmiany w kapitale własnym są zazwyczaj: przeniesienie do zysków zatrzymanych wypracowanego przez firmę wyniku netto (zwiększenie zysków zatrzymanych w przypadku zysku lub pomniejszenie w przypadku straty), oraz wypłata dywidendy na rzecz akcjonariuszy (pomniejszenie zysków zatrzymanych). 5 SPRAWOZDAWCZOŚĆ FINANSOWA INFORMACJE DODATKOWE Celem informacji dodatkowej jest dostarczenie uzupełniających danych koniecznych do rzetelnej prezentacji sprawozdania finansowego. W szczególności, powinna ona zawierać informacje: na temat podstawy sporządzenia sprawozdania finansowego, o szczegółowych zasadach rachunkowości wybranych i stosowanych przez firmę, uzupełniające i wyjaśniające w stosunku do wybranych pozycji sprawozdania z sytuacji finansowej i sprawozdania z całkowitych dochodów. 6 SPRAWOZDAWCZOŚĆ FINANSOWA NAJWAŻNIEJSZE SKŁADNIKI AKTYWÓW RZECZOWY MAJĄTEK TRWAŁY Definicja (MSSF) Rzeczowy majątek trwały stanowi element majątku trwałego, czyli aktywów: utrzymywanych przez firmę w celu wykorzystania w procesie produkcji lub dostaw towarów i usług, udostępnienia innym podmiotom lub dla potrzeb administracyjnych, oraz przeznaczonych do wykorzystania w okresie dłuższym niż jeden rok. Definicja (UoR) – art. 3.1.15 Wycena (MSSF) Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej przewidują dwa modele wyceny rzeczowego majątku trwałego. Są nimi: model kosztowy, w myśl którego: Wartość bilansowa = wartości początkowa (koszt nabycia/cena wytworzenia) MINUS umorzenie (dotychczasowe odpisy amortyzacyjne) MINUS odpisy z tyt. utraty wartości model wartości przeszacowanej, w myśl którego: Wartość bilansowa = wartości godziwa na dzień przeszacowania MINUS umorzenie (dotychczasowe odpisy amortyzacyjne) MINUS odpisy z tyt. utraty wartości Zmiany wartości godziwej przeszacowywanego majątku trwałego wykazywane są w sprawozdaniu z całkowitych dochodów jako element pozostałych dochodów całkowitych. W sprawozdaniu z sytuacji finansowej przeszacowania wpływają na wysokość kapitałów własnych (najczęściej w pozycji kapitał z tytułu aktualizacji wyceny). Przeniesienie kapitału z aktualizacji wyceny do wyniku finansowego następuje w momencie zbycia środka trwałego, którego kapitał dotyczy. Stosowanie modelu wartości przeszacowanej odbywa się w odniesieniu do całych grup rzeczowego majątku trwałego, czyli aktywów podobnego rodzaju i przeznaczenia w działalności firmy. Amortyzacji dokonuje się przy zastosowaniu metody odzwierciedlającej tryb konsumowania korzyści płynących z użytkowania danego składnika rzeczowego majątku trwałego. Zasady amortyzacji należy ustalić oddzielnie dla każdej istotnej części danego środka trwałego (rachunkowość komponentów). 7 SPRAWOZDAWCZOŚĆ FINANSOWA Wycena (UoR) Wycena środków trwałych (rzeczowego majątku trwałego) przebiega zgodnie z modelem kosztowym (patrz powyżej). Przeszacowania są możliwe jedynie na drodze odrębnych przepisów. NIERUCHOMOŚCI INWESTYCYJNE Definicja (MSSF) Nieruchomości inwestycyjne to grunty i budynki (ewentualnie dające się wydzielić części budynków, np. lokal użytkowy), które: są traktowane jako źródło przychodów z czynszu, lub są utrzymuje w posiadaniu ze względu na przyrost ich wartości, lub są utrzymywane w posiadaniu ze względu na przyrost ich wartości oraz traktowane jako źródło przychodów z czynszu, oraz nie są użytkowane lub przeznaczone na sprzedaż w ramach zwykłej działalności firmy. Nieruchomości zajmowane przez firmę (np. budynek administracyjny, salon sprzedaży) nie spełniają warunków definicji nieruchomości inwestycyjnych i powinny być wykazywane w kategorii rzeczowy majątek trwały. Nieruchomości przeznaczone do sprzedaży w ramach zwykłej działalności operacyjnej także nie spełniają kryteriów definicji nieruchomości inwestycyjnych i są wykazywane jako zapasy. Definicja (UoR) – podobnie jak w MSSF (ogólna definicja inwestycji – art. 3.1.17) Wycena (MSSF) Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej przewidują dwa modele wyceny nieruchomości inwestycyjnych. Firma musi wybrać jeden z nich i stosować go w odniesieniu do wszystkich nieruchomości inwestycyjnych znajdujących się pod jej kontrolą. model kosztowy, w myśl którego: Wartość bilansowa = wartości początkowa (koszt nabycia/cena wytworzenia) MINUS umorzenie (dotychczasowe odpisy amortyzacyjne) MINUS odpisy z tyt. utraty wartości model wartości godziwej, w myśl którego: Wartość bilansowa = wartości godziwa Wszelkie zmiany wartości godziwej ujmowane są w wyniku finansowym. Wycena (UoR) – podobnie jak w MSSF 8 SPRAWOZDAWCZOŚĆ FINANSOWA WARTOŚCI NIEMATERIALNE Definicja (MSSF) Wartości niematerialne to identyfikowalne, niepieniężne składniki aktywów, nie posiadające postaci fizycznej. Składniki aktywów należy uznać za identyfikowalne, jeżeli: można je wyodrębnić, tzn. oddzielić od firmy i sprzedać, przenieść, licencjonować lub wynająć, czy to samodzielnie czy wraz z innymi składnikami aktywów lub zobowiązań, lub wynikają one z zobowiązań umownych lub prawnych, niezależnie od tego, czy prawa te podlegają przeniesieniu lub oddzieleniu od firmy. Definicja (UoR) – art. 3.1.14 Wycena (MSSF) MSSF przewidują dwa modele wyceny wartości niematerialnych. Są nimi: model kosztowy, w myśl którego: Wartość bilansowa = wartości początkowa (koszt nabycia/cena wytworzenia) MINUS umorzenie (dotychczasowe odpisy amortyzacyjne) MINUS odpisy z tyt. utraty wartości model wartości przeszacowanej, w myśl którego: Wartość bilansowa = wartości godziwa na dzień przeszacowania MINUS umorzenie (dotychczasowe odpisy amortyzacyjne) MINUS odpisy z tyt. utraty wartości Zmiany wartości godziwej przeszacowywanych wartości niematerialnych wykazywane są w sprawozdaniu z całkowitych dochodów jako element pozostałych dochodów całkowitych. W sprawozdaniu z sytuacji finansowej przeszacowania wpływają na wysokość kapitałów własnych (najczęściej w pozycji kapitał z tytułu aktualizacji wyceny). Stosowanie modelu wartości przeszacowanej ograniczone jest do tych składników wartości niematerialnych, dla których istnieje aktywny rynek, czyli rynek który spełnia wszystkie następujące warunki: 9 SPRAWOZDAWCZOŚĆ FINANSOWA o o o pozycje będące przedmiotem obrotu na rynku są jednorodne, zazwyczaj w dowolnym momencie można znaleźć chętnych nabywców i sprzedawców, oraz ceny są podawane do wiadomości publicznej. MSSF wyraźnie wykluczają możliwość przeszacowywania marek, tytułów gazet, praw do rozpowszechniania muzyki i filmów, a także patentów i znaków towarowych, wychodząc z założenia, że nie może istnieć aktywny rynek tych wartości, jako że każda z nich jest niepowtarzalna. Wycena (UoR) Wycena wartości niematerialnych przebiega zgodnie z modelem kosztowym (patrz powyżej). Przeszacowania są możliwe jedynie na drodze odrębnych przepisów. Wartości niematerialne wytworzone we własnym zakresie Zarówno Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej jak i Ustawa o Rachunkowości dopuszczają możliwość aktywowania (kapitalizowania) niektórych kategorii wartości niematerialnych wytworzonych przez firmę. W UoR szczegółowe regulacje w tym zakresie zawiera art. 33.2 oraz 33.1. Nie można jednak rozpoznać aktywów z tytułu wygenerowanych przez firmę marek, tytułów czasopism, praw wydawniczych, wykazów odbiorców lub wartości firmy. Wartość firmy Szczególną kategorią wartości niematerialnych jest wartość firmy. Stanowi ona różnicę pomiędzy ceną nabycia jednostki gospodarczej lub jej zorganizowanej części, a wartością godziwa przejętych aktywów netto (aktywów pomniejszonych o zobowiązania). Wartość firmy oddaje zatem wartość tych aktywów, których nie da się odrębnie zidentyfikować i ująć. W myśl MSSF wartość firmy nie podlega amortyzacji. Jest za to obowiązkowo poddawana corocznemu testowi na utratę wartości. MSSF nie przewiduje powstawania ujemnej wartości firmy. Ujemna różnica pomiędzy ceną nabycia, a wartością godziwą przejętych aktywów netto ujmowana jest w rachunku zysków i strat jako zysk z tytułu okazjonalnego nabycia. Ustawa o Rachunkowości przewiduje konieczność amortyzacji wartości firmy przez okres nie dłuższy niż 5 lat (art. 44b.10). Ujemną wartość firmy rozpoznaje się jako element rozliczeń międzyokresowych w ramach zobowiązań i rozlicza w poczet pozostałych przychodów operacyjnych. 10 SPRAWOZDAWCZOŚĆ FINANSOWA ZAPASY Definicja (MSSF) Zapasy to aktywa: przeznaczone do sprzedaży w ramach normalnie prowadzonej działalności gospodarczej, będące w trakcie produkcji przeznaczonej na sprzedaż, w postaci materiałów lub dostaw przeznaczonych do zużycia w procesie produkcyjnym bądź w toku świadczenia usług. Wycena Zapasy wycenia się w cenie nabycia/koszcie wytworzenia lub według ceny sprzedaży netto, w zależności od tego, która z kwot jest niższa. Cena nabycia/koszt wytworzenia obejmuje wszelkie koszty nabycia, przetworzenia i wszelkie inne koszty poniesione celem doprowadzenia zapasów na ich aktualne miejsce i do obecnego stanu. Cena sprzedaży netto to szacunkowa cena sprzedaży w toku normalnej działalności gospodarczej pomniejszona o szacunkowe koszty przetworzenia i szacunkowe koszty niezbędne do poniesienia, aby dokonać sprzedaży. Koszty przetworzenia zapasów, o których mowa w powyższych definicjach, obejmują koszty bezpośrednio związane z jednostkami produkcji, takie jak bezpośrednio zaangażowana robocizna. Obejmują one także systematyczną alokację wydziałowych kosztów ogólnych zarówno stałych jak i zmiennych związanych z produkcją, które są ponoszone przy przetwarzaniu surowców na wyroby gotowe. Metody rozchodu zapasów Ustawa o Rachunkowości dopuszcza wycenę zapasów w oparciu o metody FIFO, LIFO, średniej ważonej ceny (AVCO) oraz w drodze szczegółowej identyfikacji. MSSF dopuszcza wszystkie z powyższych metod za wyjątkiem metody LIFO. 11 SPRAWOZDAWCZOŚĆ FINANSOWA SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW O ile sprawozdanie z sytuacji finansowej można utożsamiać z obrazem sytuacji majątkowej przedsiębiorstwa sporządzonym na dany moment, to sprawozdanie z całkowitych dochodów jest próbą ujęcia wyniku, jaki firma wypracowała przez dany okres, np. miesiąc, kwartał, rok. Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej nie narzucają jakiegokolwiek formatu prezentacji, ale większość firm notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie prezentuje swój wynik w ujęciu określanym jako wariant kalkulacyjny. PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY I KOSZT WŁASNY SPRZEDAŻY Przychody ze sprzedaży wynikają z podstawowej działalności gospodarczej firmy. W większości przypadków przychód ze sprzedaży wykazywany jest dopiero w momencie przeniesienia znaczącej części ryzyk i korzyści związanych z przedmiotem sprzedaży na nabywcę. Wraz z rozpoznaniem przychodu ze sprzedaży wykazuje się w sprawozdaniu z całkowitych dochodów koszt własny sprzedaży, czyli całkowity koszt wytworzenia sprzedanej jednostki zapasów lub wytworzenia sprzedanej usługi. Do momentu rozpoznania przychodu ze sprzedaży, wszelkie koszty poniesione w związku z wytworzeniem przedmiotu sprzedaży są aktywowane. KOSZTY MARKETINGU I SPRZEDAŻY Są to koszty związane z funkcjami promocji i dystrybucji. Do tej grupy zalicza się koszty promocji i reklamy, utrzymywania działu marketingu oraz prowadzenia sieci biur sprzedaży. KOSZTY OGÓLNEGO ZARZĄDU Są to koszty związane z funkcjonowaniem firmy jako całości i obejmują koszt wynagrodzeń i świadczeń na rzecz pracowników zarządu i administracji, koszty funkcjonowania rady nadzorczej, koszty biurowe i administracyjne. POZOSTAŁE PRZYCHODY I KOSZTY Do pozostałych przychodów i kosztów zaliczane są występujące powtarzalnie przychody i koszty, nie będące przychodami ujmowanymi w przychodach ze sprzedaży lub współmiernymi z nimi kosztami własnymi sprzedaży. Najczęściej są nimi: wynik (zysk lub strata) na wycenie nieruchomości inwestycyjnych do wartości godziwej, wynik (zysk lub strata) na zbyciu niefinansowych aktywów trwałych, koszty utworzenia rezerw oraz przychody związane z ich rozwiązaniem, koszty odpisów z tytułu utraty wartości (np. zapasów lub należności) oraz przychody związane z ich rozwiązaniem. 12 SPRAWOZDAWCZOŚĆ FINANSOWA PRZYCHODY I KOSZTY FINANSOWE W tej części sprawozdania z całkowitych dochodów prezentowane są przychody i koszty związane z działalnością finansową oraz inwestycjami finansowymi. Działalność finansowa przedsiębiorstwa i towarzyszące jej koszty finansowe związane są przede wszystkim z pozyskiwaniem środków na sfinansowanie działalności operacyjnej. Działalność inwestycyjna i towarzyszące jej przychody finansowe wynikają z lokowania środków finansowych i nabywania aktywów celem osiągniecia korzyści wynikających z przyrostu ich wartości lub uzyskania przychodów w formie odsetek, dywidend, itp. PODATEK DOCHODOWY Podatek dochodowy wpływający na wynik finansowy netto za dany okres sprawozdawczy obejmuje: część bieżącą, która stanowi zobowiązanie finansowe za rok obrotowy, oraz część odroczoną, czyli różnicę pomiędzy stanem rezerw i aktywów z tytułu podatku odroczonego na koniec i początek okresu sprawozdawczego. POZOSTAŁE DOCHODY CAŁKOWITE Pozostałe dochody obejmują te zyski i straty, które zgodnie z MSSF wyłączone są z wyniku netto. Do kategorii tej zaliczamy m.in.: zyski lub straty z wyceny do wartości godziwej aktywów finansowych zakwalifikowanych jako dostępne do sprzedaży (DDS), zyski lub straty z wyceny do wartości godziwej rzeczowego majątku trwałego lub wartości niematerialnych, jeśli firma stosuje model wartości przeszacowanej, różnice kursowe z przeliczenia konsolidowanych jednostek zagranicznych, oraz zyski lub straty powstające przy stosowaniu rachunkowości zabezpieczeń. 13
