gospodarka zapasami
advertisement
GOSPODARKA ZAPASAMI Gospodarka zapasami – działalność mająca na celu utrzymanie zapasów na poziomie zapewniającym normalne funkcjonowanie przedsiębiorstwa przy minimalizacji ich poziomu ze względu na koszty utrzymania, ograniczone przydziały materiałowe, itp. Zapasy dzielą się na zapasy materiałowe, produkcji niezakończonej i wyrobów gotowych. Instrumentami gospodarki zapasami są normowanie i planowanie wielkości zapasów, analiza zapasów pod względem ich struktury i szybkości rotacji oraz organizacja zagospodarowania zapasów nieprawidłowych (zbędnych i nadmiernych). Teoria gospodarowania zapasami – dział teorii badań operacyjnych dotyczący systemów gromadzenia, przechowywania, zużywania i uzupełniania zapasów. Przez zapas rozumie się dowolne niewykorzystane w danej chwili artykuły lub zasoby. Z ekonomicznego punktu widzenia zarówno brak bądź niedostateczny poziom, jak i nadmiar zapasów nie są wskazane. Zadaniem teorii gospodarowania zapasami jest opracowanie jak najlepszych w danych warunkach sposobów określania optymalnej ilości zapasów oraz modelowanie i optymalizacja procesów ich zbierania, magazynowania, zużywania i uzupełniania. Wykorzystuje się w tym celu pojęcia i metody matematyczne stosowane w teorii prawdopodobieństwa, programowaniu matematycznemu, teorii przepływów sieciowych, teorii decyzji, teorii gier i inne. Podstawowymi pojęciami teorii gospodarowania zapasami są: zapotrzebowanie, uzupełnienie zapasów i zamówienie na uzupełnienie, przy czym każde z nich daje się wyrazić jako realizacja pewnej zmiennej deterministycznej lub losowej. Zmienna ta może być dyskretna lub ciągła. Zapasy można gromadzić ze stałą bądź zmienną intensywnością. Jeżeli istnieje możliwość oddziaływania na sposób gromadzenia zapasów w taki sposób, że jest on przerywany z chwilą osiągnięcia pewnego ich poziomu i wznawiany, gdy ich wielkość spadnie poniżej tego poziomu, to mówi się o sterowaniu zapasami. Gospodarowanie zapasami może dotyczyć pojedynczego składu, magazynu lub bazy, albo odnosić się do sieci takich obiektów. Przedmiotem gromadzenia może być produkt jednorodny lub niejednorodny. Obiekt lub sieć obiektów magazynowanych może działać w sposób ciągły bądź w wybranych momentach czasu. Podstawową charakterystyką czasową systemu gromadzenia zapasów jest poziom zapasów, który może być dodatni lub ujemny i zmieniać się w sposób dyskretny lub ciągły. Zapasy często stanowią najważniejszą część aktywów, ponieważ większość przedsiębiorstw handlowych i produkcyjnych nie mogłaby bez nich funkcjonować. Są one mniej ważne dla przedsiębiorstw usługowych, gdzie pod pojęciem zapasów występują środki Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom. konsumpcji, jak np. materiały piśmienne. Oprócz sprzedawania i kupowania środków konsumpcji przedsiębiorstwa handlowe mają towary na sprzedaż. Przedsiębiorstwa produkcyjne mają „wyroby gotowe”, a także „surowce”, od których zaczynają pracę, aby przekształcić je w wyroby gotowe, a także te, nad którymi praca jeszcze nie została zakończona („produkcja w toku”). Z zasady kosztu historycznego wynika, że zapasy powinny być wyceniane według kosztu nabycia. W rzeczywistości to ogólna reguła jest modyfikowana przez zasadę przezorności, na wypadek gdyby wartość sprzedaży spadła poniżej kosztu, np. z powodu spadku cen rynkowych, uszkodzenia, nadmiaru lub przeterminowania. Dlatego zapasy powinny być księgowane według kosztu lub rzeczywistej wartości, w zależności od tego, która wielkość jest niższa. Jeżeli przygotowanie zapasów do sprzedaży wymaga nakładu pracy, to ich wielkość należy jeszcze pomniejszyć o wartość niezbędnej pracy. Jest to podejście bardziej pesymistyczne, ale zgodne z zasadą przezorności. Z zasady zestawienia wynika, że sprzedaż powinna być zestawiona z kosztami poniesionymi w celu jej osiągnięcia. W bilansie chcemy przedstawić wartość wszystkich zapasów. Nie musimy w tym celu liczyć, mierzyć i ważyć wszystkiego, co mamy w składzie. Jednak musimy zidentyfikować każdy rodzaj zapasów i obliczyć, według przyjętych metod, jak dużo ich jest. Właśnie podczas porównywania tych obliczeń z zapisami w księgach wykrywamy straty powstałe wskutek kradzieży oraz rzeczy uszkodzone i znajdujące się nie na swoim miejscu. Po stwierdzeniu tych faktów należy dokonać korekty zapisów. Następnie trzeba porównać uzyskane wyniki z cenami w celu otrzymania wartości zapasów na dzień zamknięcia działalności, tj. na dzień daty bilansu. W rzeczywistości jest więcej do zrobienia, niż by się wydawało. Po pierwsze, zgodnie z zasadą zestawienia, należy uwzględnić „uzasadniony podział” wszystkich kosztów ogólnych w wartości zarówno produkcji w toku, jak i wyrobów gotowych. A więc nie możemy ich po prostu wycenić po koszcie surowców. Co więcej, jest kilka sposobów określenia kosztu. Możemy oszacować wartość sprzedaży wykorzystując kolejność rozdysponowania naszych zakupów, tzn. według metody „pierwsze weszło, pierwsze wyszło” (First In First Out – FIFO). Na tej podstawie oceniamy wartość naszych zakupów według cen ostatniego zamówienia, które w czasach inflacji będą cenami najwyższymi. Metoda ta często naśladuje politykę obrotu zapasami firmy, chociaż te dwa zagadnienia nie są ze sobą powiązane. Metoda kosztu przeciętnego (Average Costing Method - AVCO) polega na oszacowaniu wartości zapasów na podstawie średniego ważonego kosztu w ciągu roku. Metoda „ostatnie weszło, pierwsze wyszło” (Last In First Out – LIFO) jest przeciwieństwem metody FIFO, ponieważ zakłada, że ostatnia zakupiona pozycja jest sprzedawana jako pierwsza. Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom. Zastosowana metoda oddziałuje z roku na rok zarówno na zysk, jak i na wycenę zapasów, w zależności od skali zmian cen. Nie ma natomiast wpływu na całkowity zysk. Dlatego też zmiany sposobu szacowania kosztów nie powinny być dokonywane bez przyczyny, a nawet wtedy gdy są przyczyny – nie za często, aby nie naruszać spójności rozwiązań. Objaśnienia do rachunku zazwyczaj podają metodę wyceny zapasów. ZARZĄDZANIE ZAPASAMI W większości organizacji koszt materiału stanowi istotną część ostatecznej ceny sprzedaży wyrobu. Gdy przedział czasu pomiędzy odbiorem zakupionego materiału a jego przekształceniem w zysk dzięki sprzedaży wyrobu finalnego jest krótki, wtedy wydaje się, że koszty utrzymania zapasów są nieistotne. Jednak materiał może być magazynowany w rozmaitej postaci: jako surowiec, ale też częściowo lub całkowicie przetworzony, co powoduje, że związane z tym koszty mogą być wysokie. Istnieje wiele sposobów obliczania tych kosztów. Wydaje się, że najrozsądniej jest traktować zapas jako inwestycję, która ma się zwrócić. Ponieważ zwrot nie nastąpi, gdyż inwestycja ta, właśnie w materiały, jest jak oszczędności przetrzymywane w pończosze, koszty utrzymania materiałów mogą być Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom. traktowane jak „straty" spowodowane niemożliwością otrzymania oczekiwanego zwrotu zainwestowanego kapitału. Jeśli więc w strategii przedsiębiorstwa zakłada się, że jakakolwiek inwestycja ma przynieść zwrot w wysokości 20% jej wartości co rok, to można powiedzieć, że i koszt utrzymania zapasów może kosztować co najmniej 20% średniorocznej ich wartości. Koszt utrzymania zapasów wartości miliona funtów przez jeden rok będzie wynosić co najmniej 200 000 funtów, jeśli wyznaczy się go według wyżej wymienionej zasady. Jeśli trzeba było pożyczyć pieniądze na zakup tych zapasów, to do kosztów zapasów należy dodać odpowiednie koszty finansowe. Jakkolwiek duży procent wartości zapasów stanowiłby koszt ich utrzymania, będzie on nieistotny, jeśli wartość zapasów jest niewielka. Niestety, tak zazwyczaj się nie zdarza. Można to potwierdzić studiując rządowe statystyki podsumowujące różnorodne dane (w tym wycenę zapasów), znajdujące się w bilansach przedsiębiorstw. Statystyki te stanowią jednak pewne niedoszacowanie rzeczywistości, gdyż wyceny te dokonywane są w określonym momencie: wiadomo, że wycenami manipuluje się wtedy w celu nakreślenia bardziej atrakcyjnego obrazu przedsiębiorstw. 1. Zadania działu gospodarki materiałowej Od działu gospodarki materiałowej wymaga się zapewnienia odpowiednich dostaw właściwych materiałów po najniższym koszcie całkowitym. Zakres odpowiedzialności obejmuje: 1. Określanie zapotrzebowania materiałowego wynikającego z prognoz marketingowych oraz utrzymywanie kontaktów z działem zaopatrzenia w celu pozyskania odpowiednich dostaw. 2. Przyjmowanie i bezpieczne magazynowanie materiałów i utrzymywanie ich w dobrym stanie w celu ich dalszego wykorzystania. 3. Wydawanie materiałów na podstawie otrzymania odpowiednich poleceń. 4. Identyfikowanie nadmiernych zapasów i podejmowanie działań zmierzających do ich obniżki. Nabywanie (kupowanie) jest funkcją, która niekoniecznie musi znajdować się w zakresie zadań działu gospodarki materiałowej. Można spotkać się z opinią, że zaopatrzeniowiec powinien być pracownikiem działu gospodarki materiałowej. Jest to jednak kwestią lokalnej organizacji pracy i zależy między innymi od wartości materiałów w Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom. porównaniu z ceną sprzedaży. Dla wygody omówiono sprawy zaopatrzenia w jednym z następnych rozdziałów. 2. Rodzaje materiałów We wszelkich organizacjach zarządzać i sterować można przepływem rozmaitych rodzajów materiałów: 1. Surowce i elementy z zakupu. Są one przetwarzane (powstaje wartość dodatkowa) w celu otrzymania gotowych elementów. 2. Roboty w toku. Materiały te są częściowo przetworzone, ale nie znajdują się jeszcze w postaci wymaganej przez klienta. 3. Wyroby gotowe. 4. Materiały pomocnicze, wykorzystywane w czynnościach obsługowych (np. płyny czyszczące, żarówki, taśmy drukarek). Tak więc pizzeria może trzymać zapasy pomidorów, sera i mąki, znajdujące zastosowanie do przygotowania ciasta pizzy oraz warstwy wierzchniej. Może też mieć zapasy spodów (przygotowane wcześniej krążki ciasta), na które nakłada się dodatki zgodnie ze szczegółowymi wymaganiami klienta. Podobnie może zgromadzić zapasy typowych rodzajów pizzy przygotowanych dla klientów kupujących „na wynos". Znajdą się tam również zapasy materiałów potrzebnych do prowadzenia pizzerii, takich jak proszek do mycia naczyń. W typowej sytuacji pierwszy i ostatni rodzaj zapasu znalazłby się w obszarze odpowiedzialności kierownika działu zaopatrzenia materiałowego. Materiały pomocnicze można traktować jako „pośrednie", gdyż nie można rozdzielić ich kosztów, niemniej jednak koszty te muszą zostać zaabsorbowane przez „centra kosztów". Surowce mogą być zarówno „pośrednie" jak „bezpośrednie", gdyż można właściwie rozdzielić ich koszty. Odpowiedzialność za zarządzanie zapasami robót w toku i wyrobów gotowych może leżeć w gestii działu gospodarki materiałowej; równie dobrze może zostać przypisana jakiejś innej komórce wewnątrz organizacji. Zapasy produkcji w toku lub wyrobów gotowych mogą wynikać z nieadekwatności systemu planowania i sterowania przepływem produkcji lub z zamierzonej strategii skracania czasu wytwarzania (obsługi). Zapasy spodów pizzy umożliwiają klientom wybranie dowolnego rodzaju pizzy, bez konieczności czekania na jej przygotowanie i upieczenie. Podczas określania potrzeb materiałowych często niezbędne jest prognozowanie zużycia w najbliższej przyszłości. Istnieje na to wiele technik; kilka z nich omówiono w jednym z poprzednich rozdziałów. Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom. 3. Cykl zaopatrzenia Pojęciem często używanym w zarządzaniu materiałami jest cykl, który można zdefiniować jako przedział czasu pomiędzy dostrzeżeniem potrzeby a jej zaspokojeniem. Dwie różne, lecz powiązane ze sobą odmiany tego pojęcia, to cykl zaopatrzenia i cykl produkcyjny. Pierwszy omówimy zaraz, a drugi wkrótce. Cykl zaopatrzenia niekoniecznie musi być taki sam jak cykl dostaw, gdyż zawiera on również czas konieczny do złożenia zamówienia oraz czas potrzebny na przyjęcie dóbr do odpowiednich magazynów: Cykl zaopatrzenia Cykl zamawiania Cykl dostawy Cykl odbioru Dwa składniki: „zamawianie" i „odbiór" mogą mieć istotne znaczenie. Frustrującym ł wcale niecodziennym przeżyciem dla szefa produkcji jest złożenie zlecenia zakupu, a po dwóch tygodniach odkrycie, że zamówienie nie zostało wysłane do dostawcy. Zaopatrzeniowiec równie dobrze zna sytuację, kiedy dzwoniąc do dostawcy, aby poinformować się o prawdopodobnie opóźnionej przesyłce, dowiaduje się, że nadeszła ona już dwa tygodnie temu, ale nie została odebrana przez sekcję kontroli dostaw materiałowych. Koszt tej niepewności jako długotrwałości cyklu zaopatrzenia może być znaczny, nie tylko w sensie irytacji osób, lecz także z powodu wyższych niż to konieczne poziomów zapasów, utrzymywanych tylko przez wzgląd na możliwość wystąpienia takich przyczyn. Te właśnie składniki cyklu leżą w obszarze oddziaływania organizacji, a staranne kierowanie nimi może obniżyć poziom niepewności. 4. Metody sterowania przepływem materiałów Na zarządzanie i sterowanie przepływem materiałów można patrzeć w dwóch zależnych od siebie perspektywach. Można zbadać zachowanie się pewnego składnika zapasów w oderwaniu od innych (to sytuacja zapotrzebowania niezależnego). Często zaleca się tę metodę jako właściwą dla wyrobów gotowych lub materiałów pomocniczych. Alternatywnie można zbadać skutki wystawiania różnych zleceń na wyroby Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom. gotowe w odniesieniu do jednego lub wielu detali (to sytuacja zapotrzebowania zależnego). Metoda ta jest odpowiednia do sterowania zapasami surowców i robót w toku. Jeśli nie zastosowano komputerów, to zarządzanie ogromną ilością danych materiałowych staje się zadaniem prawie niewykonalnym. Nawet w takim przypadku nie należy stosować tego samego poziomu kontroli względem wszystkich pozycji materiałowych. W celu pogrupowania wyrobów można zastosować analizę Pareto (analizę ABC), opartą na średniorocznych wartościach zużycia. Wyniki analizy dają podstawę do przyjęcia odpowiedniego poziomu kontroli: ścisłej, normalnej i rozluźnionej (zob. Dodatek 1) w stosunku do każdej z grup. Często okazuje się, że dzięki ścisłej kontroli przepływu 20% wyrobów można kontrolować 80% wartości zużycia rocznego. Planowanie potrzeb materiałowych (MRP) jest jedną z metod zarządzania składnikami zapasów, których zapotrzebowanie ma charakter zależny. Omówimy ją w dalszej części tego rozdziału. 5. Sytuacja zapotrzebowania niezależnego Czymś, co powoduje podjęcie decyzji o przyszłych zakupach, jest kształtowanie się poziomu zapasów. Ponieważ decyzja ta nie zależy bezpośrednio od zamówień złożonych na wyroby gotowe, dlatego określa się cała tę sytuację mianem systemu zapotrzebowania niezależnego. Spośród wielu systemów, o których szczegółowo można przeczytać w pozycjach lektury uzupełniającej, scharakteryzujemy poniżej dwa — o bardziej powszechnym zastosowaniu. 1. System stałej wielkości zamówienia. W tym systemie zamówienia składane są w momencie, gdy wielkość zapasu spadła do uprzednio określonego poziomu, zwanego zapasem zamówieniowym. Zamówienie (w normalnym przypadku) ma wielkość stałą. Poziom zapasu zamówieniowego wyznacza się na podstawie analizy zapotrzebowania i cyklu zaopatrzenia w taki sposób, aby dostawa na złożone zamówienie nadeszła dokładnie w tym momencie, w którym zapas osiągnie poziom minimalny. Stała wielkość zamówienia wyznaczana jest metodami rachunku ekonomicznego; jedną z nich omówimy w dalszej części tego podrozdziału. Prostą ilustracją tego przypadku jest system „dwupojemnikowy" — przykładowo, papier kserograficzny może być wydawany z dwóch pojemników. Gdy opróżni się pierwszy z nich, zamawia się pełny wkład, a tymczasem wydaje się papier z drugiego pojemnika. 2. System stałego okresu dostaw. W tym systemie ponawianie zamówień odbywa się cyklicznie, tj. szacuje się tempo zużycia, a następnie składa zamówienia w stałych odstępach czasu. Zamawiane ilości mogą być stałe albo, co zdarza się częściej, Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom. wyznaczane w taki sposób, aby uzupełnić poziom zapasu do wcześniej określonego zapasu maksymalnego. Cykliczny tryb zamawiania ma tę zaletę, że dostawcy mogą spodziewać się z pewnym wyprzedzeniem, kiedy mogą nadejść zamówienia. Jeśli natomiast detale wytwarzane są w zakładach własnych, to sekcje sterowania produkcją mogą planować obciążenia maszyn i robotników na początku okresu planistycznego. Pozwala to również sekcji zakupów na optymalizację swej działalności. Każdego tygodnia można więc zamawiać dostawy papieru tak, aby uzupełnić ich zapas do poziomu np. 5000 ryz. Systemy te oferują możliwość transformacji problemów zarządzania materiałami w dające się oprogramować struktury danych, które z kolei mogą być przetwarzane przez komputer. Da się je zastosować do 50% pozycji materiałowych, stanowiących ledwie 5% wartości rocznego zużycia materiałów (Dodatek 1), pozwalając przez to skoncentrować uwagę na 20% pozycji, odpowiadających 80% wartości rocznego zużycia. Ekonomiczna wielkość zamówienia Wielkość zamówienia, czy to ze źródeł wewnętrznych, czy zewnętrznych dostawców, zależy od wielu przeciwstawnych czynników. Czy mamy do czynienia z produkcją czy z zaopatrzeniem, zawsze występuje tu element kosztów dodatkowych: albo trzeba ustawić, oczyścić lub przezbroić obrabiarkę, albo trzeba ulokować gdzieś zamówienie. Ten dodatkowy koszt rozkłada się na liczbę elementów w zamówionej partii. Z tego punktu widzenia im większa jest wielkość partii, tym mniej potrzeba takich partii rocznie i tym mniejsze trzeba ponieść w ciągu roku koszty dodatkowe. Jednakże jeśli zamawiamy towar w większych partiach, to średni poziom przechowywanych zapasów wzrasta, co powiększa koszty ich utrzymania. Wyznaczenie najbardziej ekonomicznej wielkości partii produkcyjnej jest skrajnie trudne; potrzeba do tego m.in. znajomości poziomu kosztów niewykorzystania zdolności produkcyjnych. Zaopatrzenie daje się łatwiej ująć w ramy rachunku, a same obliczenia można przeprowadzić w użyteczny sposób. Nie da się przedstawić tu wszystkich odmian podstawowego wzoru na wyznaczenie ekonomicznej wielkości zamówienia; opiszemy pokrótce najczęściej wykonywane obliczenia, dobrze ilustrujące zasadniczą koncepcję rachunku. W prezentowanej sytuacji koszt dodatkowy to jednostkowy koszt zgłoszenia i obsługi zamówienia („koszt nabycia"); ponadto przyjmuje się upraszczające założenie, że (rys. 26.1) zużycie zapasu następuje równomiernie w ciągu całego roku. Zapotrzebowanie roczne może być albo zakupione w jednej partii, zmagazynowane i pobierane z magazynów (rys. 26. l a), albo zakupione w wielu partiach (na rysunku pokazano ich sześć) i tak samo wykorzystywane (rys. 26.Ib). W pierwszym przypadku średni zapas utrzymywany przez cały rok jest Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom. większy niż średnioroczny zapas w drugim przypadku. W konsekwencji roczny koszt utrzymania zapasów jest większy w pierwszym przypadku niż w drugim. Ponieważ założono, że cykl dostawy i zapotrzebowanie są stałe, nigdy nie dojdzie do wyczerpania się zapasu, a co za tym idzie — nie poniesie się kosztu braku zapasów. Tak więc całkowity roczny koszt będzie sumą rocznego kosztu utrzymania zapasu, rocznych kosztów dodatkowych oraz rocznego kosztu zakupu materiałów. Optymalna wielkość zamówienia znajduje się w punkcie minimum kosztów całkowitych; nazywana jest ona ekonomiczną wielkością zamówienia. Model sytuacji zobrazowano na rys. 26.2: w miarę wzrostu wielkości partii proporcjonalnie rośnie roczny koszt utrzymania zapasów, przy czym jeśli założono, że koszty dodatkowe są stałe, niezależne od wielkości partii, to wielkość rocznych kosztów dodatkowych się zmniejsza. Jednostkowy koszt zakupu także traktowany jest jako stały i Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom. niezależny od wielkości partii. Całkowity roczny koszt zapasów jest więc sumą tych trzech składników, a jego wykres przybiera postać mocno napiętego łuku. Dokładne wyznaczenie ekonomicznej wielkości zamówienia jest zadaniem trudnym, lecz dało ono przyczynek do wielu alternatywnych analiz. Trudności zadania wynikać mogą z problemów wyznaczenia kosztu utrzymania zapasów, gdyż zależy on od wielu trudno kwantyfikowalnych czynników, takich jak: oczekiwana stopa zwrotu zainwestowanego kapitału, koszt utrzymania magazynu, koszt materiału, braków i odpadów, amortyzacji, zużycia ekonomicznego, ubezpieczeń, a także od rachunku kosztów dodatkowych oraz od wielu innych czynników, których istotność może zmieniać się w czasie. Zmienność całkowitego kosztu zapasów w zależności od wielkości partii zilustrowano następującym przykładem liczbowym (jak już wspomniano, przyjęto założenie, że ani jednostkowy koszt zakupu, ani koszt dodatkowy nie zmieniają się wraz ze wzrostem wielkości zamówienia). Założenia: Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom. koszt/cena zakupu = 3 £/szt., roczny koszt utrzymania = 35% wartości zmagazynowanych materiałów, koszt nabycia każdej partii = 20 £, zużycie roczne = 800 szt. Liczba Wielkość Zapas Średnia Całkowity Całkowity Całkowity partii partii średniowartość koszt koszt koszt roczny zapasu utrzymania zakupu roczny* 1 800 400 1200 420 20 440 2 400 200 600 wygody pominięto 210 stały roczny koszt 40 zakupu (3 f • 800). 250Można 5 "Dla udowodnić, że wzór 160 80 240 84 100 na ekonomiczną wielkość zamówienia Q' ma postać: 184 10 80 40 120 42 200 242 20 40 20 60 21 400 421 Wyprowadzenie prostego wzoru na ekonomiczną wielkość zamówienia Oznaczmy wielkość zamówienia symbolem Q. Wtedy; liczba złożonych zamówień rocznie = D/Q, roczny koszt zakupu = SD/Q, zapas średnioroczny = Q/2, roczny koszt utrzymania zapasu = QCl/2 całkowity roczny koszt zmienny T = SD/Q + QCI/2. Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom. Ekonomiczna wielkość zamówienia występuje wtedy, gdy T osiągnie wartość minimalną, co zachodzi, gdy Wrażliwość wyniku Wzór na ekonomiczną wielkość zamówienia zawiera pierwiastek kwadratowy, co w konsekwencji nie daje gwarancji, że wynik obliczeń będzie miał sens w odniesieniu do podejmowania konkretnych decyzji o zakupie. Dla przytoczonego przykładu wielkość zamówienia wyznaczona z powyższego wzoru wyniosła 174,6 sztuk! W istocie krzywa kosztów całkowitych jest zwykle zaokrąglona wokół optimum, tak więc nie nastąpi żadne poważne zwiększenie kosztów, jeśli za ekonomiczną wielkość zamówienia przyjmiemy 175. Zawsze jednak w parametrach kosztowych występuje element niepewności. Zamiast specyfikowania pojedynczej wartości można, po określeniu dopuszczalnego procentowego wzrostu minimalnego poziomu całkowitych kosztów zmiennych, wyznaczyć przedział wielkości zamówienia, które czynią zadość temu ograniczeniu. W przykładzie jeśli 5% wzrostu jest do zaakceptowania, to wszystkie wielkości zamówień z zakresu 127 — 239 będą tworzyły koszty w zakresie 5% powyżej teoretycznego minimum, Wpływ zmian cen na ekonomiczną wielkość zamówienia Nie jest czymś niecodziennym fakt, że dostawca oferuje obniżkę ceny zakupu pod warunkiem nabycia minimalnych ilości towaru, („Jeśli kupisz 300 sztuk naraz, to opuszczę Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom. cenę do 2,95 £ za sztukę..."). Skutek zmiany cen (skoków cen) może być widoczny po porównaniu całkowitych kosztów przy ekonomicznej wielkości zamówienia na obecnym poziomie cen z tymi samymi kosztami przy obniżonym skokowo poziomie cen. Krzywa całkowitych kosztów zapasów z rys, 26.2 przybierze postać taką, jak pokazano na rys. 26.3. Można również odwrócić kierunek analizy i odpowiedzieć sobie na pytania rodzaju: ,Jaki upust w stosunku do ceny 3 £/szt. należy uzyskać, ażeby zamiast wyznaczonej według kryterium minimum kosztów wartości 175 opłacało się bardziej zamówić 500 sztuk?" Zapas zabezpieczający W powyższej analizie zakładano, że zapotrzebowanie i cykl dostaw są znane i prawie niezmienne; w rzeczywistości obydwa te czynniki podlegają kombinacji losowych i Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom. przewidywalnych zakłóceń. W naszym przypadku ilość zamawiana może zostać wyznaczona na podstawie ostatnich prognoz zapotrzebowania, stanowiących dane wejściowe do procedury obliczania ekonomicznej wielkości zamówienia. Poziom zapasu zamówieniowego zależy od liczby elementów, na które wystąpi zapotrzebowanie podczas cyklu zaopatrzenia, tak więc w ustabilizowanych warunkach nie powoduje żadnych problemów. Jeśli w poprzednim przykładzie cykl zaopatrzenia wynosi 5 tygodni, to przy założeniu 50 tygodni rocznie poziom zapasu zamówieniowego wyniesie 5 0 -1 6 = 80, a zamawiana ilość 175 sztuk nadejdzie w momencie, gdy tylko zużył się ostatni składnik tego zapasu. Jednakże gdy zmieniają się zapotrzebowanie oraz cykl zaopatrzenia, sytuacja się zmienia: zapotrzebowanie (popyt) może być wyższe od oczekiwanego, czego skutkiem jest wyczerpanie się zapasów. Obok ustalania poziomu zapasu zamówieniowego należy również wyznaczyć poziom zapasu zabezpieczającego po to, aby moc zabezpieczyć się przed powyżej omówioną sytuacją. Pokazano to na rys. 26.4. Wybór poziomu zapasu zabezpieczającego może zostać odniesiony do ryzyka wyczerpania zapasów, jakie menedżer jest w stanie podjąć. Można na to spojrzeć w kontekście ponoszenia różnych rodzajów kosztów. Niektóre z nich scharakteryzowano poniżej. Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom. 1. Dla wyrobów gotowych koszty zależą od tego, czy klient jest gotów czekać, czy pójdzie zaspokoić swe potrzeby gdzie indziej. Powoduje to utratę zysku i reputacji firmy. 2. Dla surowców koszty zależą od konsekwencji: a) wyczerpania zapasów (może to odnieść skutek w postaci bezczynnych robotników i maszyn; a koszty mogą być proporcjonalne do liczby brakujących jednostek oraz okresu występowania braku), b) konieczności ponownego zaplanowania działalności podstawowej (są to koszty stałe w znacznym stopniu niezależne od liczby brakujących jednostek i okresu występowania braku), c) konieczności zaopatrzenia się z alternatywnego źródła po niekorzystnej cenie (powoduje to koszty dodatkowe proporcjonalne do liczby brakujących jednostek). Wprowadzenie zapasu zabezpieczającego zwiększa średni poziom zapasu o dodaną w ten sposób wartość, co w konsekwencji zwiększa koszty utrzymania zapasów. Jeśli da się zmniejszyć niepewność warunków otoczenia, to całą sytuację można poprawić przez strukturalne zbieranie i analizowanie danych o zapotrzebowaniu (popycie) i cyklu zaopatrzenia, wykorzystanie metod prognozowania oraz ścisłe nadzorowanie tych elementów cyklu zaopatrzenia, które leżą w obszarze oddziaływania danej organizacji. 6. Sytuacja zapotrzebowania zależnego: planowanie potrzeb materiałowych (M R P) Metody opisane w poprzednim podrozdziale działają w sposób prosty i satysfakcjonujący wtedy, gdy zamówienia na wyroby gotowe przyjmowane są w stałym lub najwyżej łagodnie i powolnie zmieniającym się tempie, odzwierciedlającym się w niezbędnym zaawansowaniu robót w toku oraz zapotrzebowaniu na materiały wejściowe. Jeśli natomiast popyt na wyroby gotowe jest skokowy lub sporadyczny, to wtedy zastosowanie tych metod może prowadzić do utrzymywania zapasów robót w toku lub zapasów surowców przez nadmiernie długie okresy. W takich warunkach pożądane byłoby użycie pewnej formy sterowania zaopatrzeniem i wytwarzaniem, która opierałaby się na analizie zamówień na wyroby gotowe. Jedna z takich form znana jest pod nazwą planowania potrzeb materiałowych (MRP). Ponieważ sterowanie zapasami zależy od zlecenia (zamówienia) na wyroby gotowe, metoda ta należy do grupy metod, które można stosować w sytuacji zapotrzebowania zależnego. 7. Planowanie zapotrzebowania na zasoby wytwórcze (MRP II) Podstawowe procedury MRP dotyczą jedynie materiałowych aspektów sterowania działalnością operacyjną. Nie bierze się pod uwagę dostępności zasobów, z wyjątkiem Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom. uwzględniania cykli produkcyjnych w analizie. W praktyce często zakłada się, że cykle te są stałe, niezależne od produkowanych ilości i innych czynników. MRP zostało „rozciągnięte" na wiele innych obszarów. Zgrubne planowanie zdolności produkcyjnych dodane zostało na początku systemu i połączone ze sporządzaniem rocznego programu produkcji. Pozwala to na ocenę wpływu zmian rocznego programu produkcji na potrzebne zasoby na poziomie zagregowanym (wydziałów czy oddziałów lub sekcji). Nie ma sensu uwzględnianie takiego programu produkcji, który stawia niewykonalne wymagania w stosunku do zasobów wytwórczych. Daje to możliwość dokonania zmian programu lub zapewnienia dostępności dodatkowych zasobów tam, gdzie stanie się to potrzebne. MRP stosuje się zarówno do sporządzania szczegółowych planów zdolności produkcyjnych, jak i do szczegółowych planów potrzeb materiałowych, które z kolei pozwalają na sterowanie przebiegiem produkcji i zaopatrzenia. To rozszerzenie, z MRP pośrodku, stanowi podstawę planowania zapotrzebowania na zasoby wytwórcze (MRP II). Ponieważ jego zastosowanie wykracza daleko poza proste zarządzanie przepływem materiałów, odpowiedni opis znajdzie się w następnym rozdziale. 8. Zarządzanie przepływem materiałów Wszelkie systemy sterowania zapasami muszą mieć odpowiednie procedury, dokumentację oraz struktury informacyjne i organizacyjne. Dokumentacja System kontroli zapasów wymaga założenia kartoteki magazynowej, zawierającej podstawowe informacje o wszystkich składowanych przedmiotach, zorganizowane w jednym rekordzie danych (lub na jednej karcie w przypadku systemu manualnego) dla każdej pozycji kartoteki. Informacje te można podzielić na cztery kategorie: a) Ogólne: Opis Symbol (indeks) materiałowy Jednostka miary Poziom minimalny Poziom maksymalny Wielkość zamówienia b) Rozchody: Data Numer zlecenia Ilość wydana Zostało c)Przychody: Data zamówienia Numer zlecenia zakupu Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom. Ilość Data dostawy Ilość dostarczona Cena d) Rezerwacje: Data Numer Ilość Data wydania zamówiona rezerwacji zlecenia Powyższa lista nie jest wyczerpująca ł powinna zostać dopasowana do warunków w poszczególnych przypadkach. W niektórych organizacjach nie używa się na przykład systemu rezerwacji (przydziału, asygnat), natomiast oznacza się specjalnie zapas na potrzeby konkretnego zlecenia tuż przed jego wydaniem. Niektóre rodzaje materiałów muszą przejść przez „kwarantannę" po przyjęciu ich do magazynu; będą one dostępne do wydania po pozytywnym zakończeniu szeregu odpowiednich testów. Czasami konieczne jest zapewnienie możliwości śledzenia pochodzenia materiałów wydanych do realizacji pewnego zlecenia wstecz aż do konkretnej dostawy. Zapasy pewnych materiałów mogą być przechowywane w kilku miejscach. Wymaga się czasem różnych metod wyznaczania kosztów utrzymania zapasów. Każda operacja magazynowa powinna być zakwalifikowana do jednej z kategorii b), c) lub d). W systemie manualnym (a także, jeśli to uzasadnione, w komputerowym) dokonaniu operacji powinno towarzyszyć sporządzenie odpowiedniego dokumentu. l. Zapotrzebowanie materiałowe. Dokument ten upoważnia do wydania materiału i powinien zawierać co najmniej następujące informacje: a) nazwę żądanego materiału wraz z numerem indeksu lub numerem części b) ilość żądaną, c) określenie wystawiającego dokument, d) datę wystawienia dokumentu, e) określenie wydającego materiał, f) określenie odbiorcy materiału, g) datę odbioru, h) ilość wydanego materiału. 2. Polecenie zakupu. Jest to żądanie skierowane do sekcji zaopatrzenia, mające na celu zakup określonego materiału; powinno zawierać minimum następujące informacje: a) pełną specyfikację żądanego materiału, b) ilość żądaną, c) wymaganą datę dostawy materiału, d) cenę szacunkową, e) określenie wystawiającego dokument, f) datę wystawienia. Pod żadnym pozorem nie można dopuścić do tego, aby wpisane do dokumentu informacje nie miały jednoznacznej interpretacji. Nie wolno używać określeń rodzaju: „według poprzedniej dostawy" lub „jak najszybciej". Zwłaszcza zastosowanie systemów Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom. komputerowych stwarza odpowiednie podstawy do egzekwowania od użytkowników podawania niezbędnych informacji w dającym się zaakceptować formacie. Do innych dokumentów (odpowiadających różnym rodzajom operacji magazynowych) należą m. in.: 3. Dowód zwrotu materiału, stanowiący zezwolenie na zwrot nie wykorzystanego materiału z wydziału produkcyjnego do magazynu. 4. Dowód przesunięcia materiału, pozwalający na przemieszczenie materiału z jednego miejsca składowania na inne lub zmianę przydziału materiału do zlecenia produkcyjnego. 5. Dowód przyjęcia złomu, który ewidencjonuje wybrakowane (przeznaczone na złom) wyroby i zezwala na ich zwrot do magazynu w zamian za jakościowo dobry materiał. 6. Zawiadomienie — nota o niewydaniu materiału wystawiana jest przez magazyn i kierowana do wystawcy zapotrzebowania magazynowego; zawiera informację o braku żądanego materiału i opis podjętych czynności. Ewidencja zapasów może być prowadzona komputerowo. Przy zastosowaniu pakietu zintegrowanego moduł sterowania produkcją może mieć dostęp do kartoteki głównej materiałów i sporządzać zapotrzebowania materiałowe, a moduł sterowania zapasami tworzyć polecenia zakupu. Należy jednak podkreślić, że zanim wdroży się odpowiedni pakiet, trzeba koniecznie sporządzić szczegółową specyfikację wszystkich informacji i operacji, które pakiet ma przetwarzać. Ogólnie rzecz biorąc, systemy prowadzone ręcznie po wdrożeniu są łatwiejsze w modyfikacji niż systemy komputerowe. Co więcej, w systemach manualnych dane są bardziej „widzialne". Aktualnie dostępnych jest wiele różnorodnych gotowych pakietów obsługujących sterowanie zapasami. Program obniżki zapasów materiałowych Liczba określająca wartość zapasów powinna uwzględniać wszelkie zapasy, z wyjątkiem tych, które zostały uznane za bezwartościowe i wyksięgowane. Często się zdarza, że w skład tzw. zapasu „wartościowego" wchodzi wiele pozycji o wartości niewielkiej lub nawet bez realnej wartości, niezależnie od przyporządkowanej im wyceny. Mimo braku realnej wartości zapasów ponoszone koszty ich utrzymywania mogą być nieraz bardzo wysokie. Dlatego każda obniżka stanu zapasów może przynieść namacalne korzyści, w tym obniżkę kosztów utrzymywania zapasów, spadek nakładów pracy administracyjnej oraz zwiększenie dostępnej powierzchni magazynowej. Opracowanie programu obniżki zapasów można wykonać w następujących krokach: l. Przeprowadzić analizę ABC (Dodatek l) wartości zapasów w stosunku do liczby pozycji materiałowych. Skomputeryzowany system zarządzania zapasami na pewno ma takie udogodnienie. 2. Na podstawie analizy wyodrębnić klasy A, B i C. Niewiele pozycji klasy A Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom. reprezentować będzie przeważającą część wartości zapasów; znacznej liczbie pozycji klasy C odpowiadać będzie znikoma wartość zapasów; pozycje klasy B mają wartość umiarkowaną, zawartą pomiędzy klasami A i C. 3. Zbadać klasę A w celu określenia: a) pozycji „martwych", nie będących w użyciu od ponad dwu lat; b) pozycji zalegających, które były w użyciu w ciągu ostatnich dwu lat, ale nie były w obrocie w ciągu ostatnich sześciu miesięcy; c) pozycji w ruchu, będących w obrocie w ciągu ostatnich sześciu miesięcy. (Uwaga: Definicje powyższych kategorii mogą być różne w różnych przedsiębiorstwach, zależą od techniki i technologii produkcji w danym przedsiębiorstwie.) 4. Zbadać pozycje „martwe" w świetle odpowiedzi na następujące pytania: a) Czy mogą zostać użyte w miejsce pozycji będących w ruchu? b) Czy mogą zostać przeniesione do miejsca składowania pozycji będących w ruchu? c) Czy można przewidywać lub stymulować zapotrzebowanie na te pozycje? Jeśli odpowiedź na powyższe pytania zawsze brzmi „nie", to pozycje te powinny zostać wyksięgowane i sprzedane lub nieodpłatnie przekazane komukolwiek. Argumenty rodzaju „to się kiedyś na pewno przyda" lub „nie możemy sobie pozwolić na pozbycie się ich" są tylko pozornie uzasadnione i należy się im zdecydowanie przeciwstawić. 5. Powtórzyć krok 4 dla pozycji zalegających. 6. Zbadać pozycje w ruchu, jak następuje: a) Czy pokrycie zapotrzebowania wyrażające się stosunkiem stanu zapasu do przeciętnego zużycia w jednostce czasu nie jest nadmierne? Jeśli tak, to część zapasu powinna być traktowana jako zapas „martwy". b) Czy można obniżyć cenę jednostkową? Sprawdzić przez przeprowadzenie analizy wartości lub zbadanie zastosowanych metod pracy w produkcji lub wypróbować innych dostawców. c) Czy któraś z pozycji nie może być stosowana wspólnie lub zamiennie z jakąś inną? Nieocenione usługi może oddać w tym przypadku dobry system klasyfikacji i oznaczania materiałów. d) Czy można skrócić cykl produkcji (zaopatrzenia) analizowanych pozycji? Im krótszy jest ten cykl (tj. czas pomiędzy decyzją o zaplanowaniu zlecenia lub zamówienia a momentem jego realizacji), tym mniejsza jest przeciętna wartość utrzymywanego zapasu. I tak, dostawca, dotychczas odrzucany z powodu zbyt wysokich cen, może stać się korzystny dla odbiorcy dzięki krótszym i bardziej wiarygodnym terminom dostaw. e) Czy prawidłowo zorganizowane jest zatwierdzanie zakupów? Często się zdarza, że zakupy pozycji klasy A aprobowane są przez członków wyższego kierownictwa organizacji. Wynikające z tego niedogodności w uzyskaniu odpowiednich podpisów na zamówieniu zniechęcają do zgłaszania zapotrzebowania i zakupów. Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom. f) Czy dostatecznie często dokonuje się przeglądu magazynu? Pomocne może tu być wprowadzenie systemu inwentaryzacji ciągłej o dwukrotnie częstszej kontroli zapasów dla pozycji klasy A. 7. Powtórzyć powyższe działania dla pozycji klasy B. 8. Próba przeprowadzenia powyższej procedury dla pozycji klasy C jest zwykle zupełnie niemożliwa, gdyż liczba analizowanych pozycji może być wyjątkowo duża, a osiągnięte efekty niewielkie. Pozycje klasy C mogą być zatem poddawane szczegółowemu badaniu jedynie wtedy, gdy fiszki kartoteki magazynowej wyjmowane są w celu dokonania normalnych czynności ewidencyjnych. Po zakończeniu kroku 7 cały proces należy powtórzyć od początku. Składowanie zapasów Składowanie zapasów jest ważnym elementem zarządzania materiałami. W tej książce zakłada się, że magazynier odpowiedzialny jest nie tylko za same magazyny, lecz także za przyjmowanie dostaw. Odpowiedzialność w zakresie przyjmowania dostaw Wszelkie dobra wpływające do dowolnej jednostki organizacyjnej powinny przejść przez sekcję przyjmowania dostaw w celu ich sprawdzenia i odpowiedniej ewidencji. Do zakresu obowiązków tej sekcji należy: 1. Ewidencja przyjęcia materiałów w miarę ich przybycia. 2. Rozpakowywanie materiałów i sprawdzanie ich z punktu widzenia zgodności ilości i jakości dostawy z zamówieniem. 3. Zwrot wszelkich wybrakowanych dóbr do odpowiednich dostawców. Fakty te powinny zostać potwierdzone protokołem wybrakowania podającym powody odrzucenia dóbr. 4. Informowanie sekcji zaopatrzenia i sterowania zapasami o fakcie przyjęcia wszelkich dóbr do magazynu. 5. Zwrot wszelkich opakowań kaucjonowanych (zwrotnych) do dostawcy. Zakres obowiązków magazyniera Z organizacyjnego punktu widzenia odpowiedzialność za magazyny może leżeć w rękach księgowego, zaopatrzeniowca lub dyspozytora zaopatrzenia materiałowego. Co więcej, zakres obowiązków magazyniera znacznie różni się w poszczególnych przedsiębiorstwach. W jednych magazynier jest prawie dyspozytorem zaopatrzenia, prowadząc szeroki zakres ewidencji i wystawiając zlecenia zakupu, podczas gdy w innych magazynierowi nie powierza się żadnych zadań poza przyjmowaniem, przechowywaniem i wydawaniem materiałów. Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom. W tej książce przyjmuje się, że magazyny są częścią działu sterowania przepływem materiałów i w związku z tym do obowiązków magazyniera należą: l. Przyjmowanie i przechowywanie dóbr w należytym porządku i w dobrym stanie, w tym surowców, zakupionych części i składników oraz wyrobów częściowo przetworzonych. 2. Wydawanie materiału tylko na podstawie zatwierdzonych odpowiednich dokumentów. Magazynierowi nie wolno wydać materiału (z wyjątkiem pozycji określonych jako „nie rejestrowane") bez dokumentu podpisanego przez odpowiednio upoważnioną osobę. 3. Gromadzenie materiałów zgodnie z zestawem dokumentacji — kompletowanie zleceń. Często dla magazyniera wygodnie jest przechowywać razem wszelkie materiały potrzebne do produkcji wyrobów określonych w zleceniach produkcyjnych. 4. Prowadzenie kartoteki materiałowej zgodnie z wymaganiami. 5. Przeprowadzanie spisu z natury w miarę potrzeb. Ewidencja magazynowa Wiedza o tym, jaki dokładnie materiał jest aktualnie dostępny, niezbędna jest do prowadzenia sekcji sterowania produkcją. Informację tę zawiera uprzednio omówiona dokumentacja, a zwłaszcza kartoteka magazynowa. Sprawą o zasadniczym znaczeniu jest zapewnienie aktualności zapisów: operacje powinny być ewidencjonowane tak szybko, jak szybko daje się to wykonać po ich wystąpieniu. Tak samo ważne jest to, żeby zapisy te dokładnie odpowiadały temu, co aktualnie znajduje się w magazynie. Inwentaryzacja ciągła Polega ona na porównywaniu stanu rzeczywistego (co właściwie znajduje się w magazynie) ze stanem ewidencyjnym (z tym, co znajduje się w magazynie według zapisów w kartotekach). Inwentaryzację ciągłą jest łatwiej zorganizować niż inwentaryzację roczną, która wymaga przerwania wszelkiej działalności operacyjnej (w normalnych warunkach przez weekend) oraz fizycznego sprawdzenia każdej pozycji zapasu i porównania ilości rzeczywistych z ilościami wykazanymi w ewidencji. Inwentaryzacja ciągła wprowadza znacznie mniej zamieszania i Jest prostsza w organizacji niż inwentaryzacja roczna. Polega ona w skrócie na tym, że każdego dnia spisuje się z natury pewną liczbę pozycji magazynowych. Na koniec roku całość zapasu została przeliczona dwa lub trzy razy. Każdego dnia można przedstawiać magazynom wykaz szczegółowo określający pozycje materiałowe do zweryfikowania. Magazynier zwraca ten wykaz z podaniem ilości rzeczywistych, spisanych z natury w magazynie. Dyspozytor zaopatrzenia materiałowego może wtedy porównać wykaz z ewidencją i przebadać wszelkie rozbieżności. Dyspozytor może w ten sposób przygotowywać omawiane wykazy tak, aby pozycje wymagające specjalnej troski były częściej sprawdzane. Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom. Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom.
