Promieniotwórczość atmosfery to aktywność promieniotwórcza

advertisement
Promieniotwórczość atmosfery to aktywność promieniotwórcza spowodowana obecnością w atmosferze
ziemskiej naturalnie i sztucznie stworzonych ciał promieniotwórczych.
Substancje radioaktywne dostają się do środowiska w wyniku wybuchów termojądrowych w atmosferze i na
powierzchni Ziemi lub w związku z produkcją pierwiastków radioaktywnych izotopów. Wraz z cyrkulacją
atmosferyczną docierają wszędzie, osadzają się nawet na ośnieżonych szczytach Himalajów.
Promieniowanie radioaktywne oddziałujące na żywe organizmy na różne źródła. Może się ono znajdować w
powierzchniowych warstwach gruntu, dociera do nas z przestrzeni kosmicznej, emitują je również niektóre
produkty i odpady przemysłowe.
Oddziaływanie promieniowania na organizmy zależy od dawki, jaka dotarła do protoplazmy. Rozmaite grupy
organizmów odmiennie reagują na wielkość dawki
a)Najwrażliwsze są ssaki, które już przy dawce 100 radów przestają się rozmnażać, a dawka 1000 radów jest dla
nich śmiertelna.
-Owady przestają się rozmnażać przy dawce 1000 radów, a 100000 radów jest dla nich śmiertelne.
-Najbardziej odporne na promieniowanie są bakterie, by je zniszczyć potrzeba dawkę przekraczającą milion
radów.
-Długowieczność układa się to rozmaicie od dawki 100-krotnie wyższej do 3500 razy wyższej od stężenia tego
pierwiastka w środowisku.
-Lasy i rośliny chorują, atakują je szkodniki, są anemiczne, schną
b)Populacja ludzka gromadzi znaczne ilości substancji radioaktywnych w tkankach. Powoduje to różne
schorzenia jak: urazy niedowłady, stany zapalne, deformacje tkankowe, a najbardziej przyśpiesza nieodwracalne
choroby nowotworowe.
c)Człowiek mimo techniki i cywilizacji pozostaje gatunkiem biologicznym, powiązanym licznymi zależnościami
ze środowiskiem. Dlatego też powinien o nie dbać, ponieważ promienie radioaktywne zatruwają glebę, a w
związku z czym i rosnące w niej rośliny.
Opadające na ziemie pyły promieniotwórcze, spadają również pod postacią opadów powstające głównie podczas
wybuchów bomb jądrowych, są groźne dla środowiska i organizmów w nim żyjących, ponieważ wraz z wodą
deszczową spływają do rzek, mórz i oceanów powodując zatrucie środowiska wodnego. Eksplozje jądrowe
wytwarzają zarówno bezpośrednie jak i opóźnione w czasie skutki destrukcyjne. Efekty bezpośrednie powodują
poważne zniszczenia w ciągu sekund lub minut po wybuchu nuklearnym. Efekty opóźnione (opad radioaktywny
oraz inne efekty środowiskowe) działają przez dłuższy okres- począwszy od godzin, aż do wieków- oraz mogą
spowodować straty nawet na obszarach bardzo oddalonych od miejsca detonacji. Istnieją trzy kategorie efektów
bezpośrednich: fala uderzeniowa, radiacja cieplna(termiczna) oraz promieniowanie jonizujące. Ich relatywne
znaczenie zmienia się w zależności od siły eksplozji bomby. Przy małych ładunkach wszystkie trzy mogą być
znaczącym źródłem zniszczeń. Przy sile około 2,5kt te trzy efekty są sobie równe- są zdolne do dokonywania
znacznych zniszczeń na odległości 1 km. 20 megatonowa bomba może spowodować poparzenia trzeciego
stopnia w odległości 40km, gdzie fala uderzeniowa może co najwyżej wybić szyby i spowodować drobne straty.
Zniszczenia Hiroszimy i Nagasaki wywołane bombardowaniem atomowym były o jeden lub dwie wielkości
większe, niż te spowodowane konwencjonalnymi nalotami dywanowymi na inne japońskie miasta. W tych
dwóch miastach zginęło 200000 ludzi. Jest to ważne, ponieważ bomby te zadały tak poważne straty w ludności i
budynkach momentalnie i bez żadnego ostrzeżenia- dokonując tego przy pomocy trzech efektów. Z tego powodu
powszechne obrażenia były natychmiastowe i bardzo dużo ludzi było niezdolnych do ucieczki z ogarniętych
pożarami, nagle zrujnowanych miast. W porównaniu do tego konwencjonalne rajdy bombowe spowodowały
kilka bezpośrednich zniszczeń, a godziny mijające od rozpoczęcia nalotu do czasu, gdy pożary ogarniały
wszystko, umożliwiały ludności ucieczkę. Zasadniczym opóźnionym efektem eksplozji jądrowych jest
wyprodukowanie dużych ilości materiałów promieniotwórczych o dużym okresie półrozpadu. Głównym
źródłem tych produktów są resztki pozostałe po reakcji rozczepienia. Znaczącym drugorzędnym źródłem jest
absorpcja neutronów przez nie radioaktywne izotopy zarówno z bomby jak i środowiska zewnętrznego. Proces
rozszczepienia atomów może przebiegać na około 80 różnych sposobów, w których powstać może około 80
różnych izotopów. Różnią się one zasadniczo właściwościami fizycznymi- w tym trwałości- niektóre są
całkowicie stabilnie podczas gdy inne mają okresy półrozpadu rzędu części sekundy. Rozpadające izotopy mogą
pozostawić po sobie inne stabilne lub niestabilne izotopy. Promieniowanie cieplne, fala uderzeniowa czy
promieniowanie jonizujące jest stała niezależnie od mocy eksplozji, jednak zmienia się dramatycznie w
zależności od otoczenia.
Powietrze jest dobrym ośrodkiem dla ośrodkiem dla radiacji termicznej, której niszczycielska moc związana jest
z gwałtownym wzrostem temperatury. Bomba, która jest 100 razy większa może wyprodukować równie
intensywną radiację cieplną nad obszarem stukrotnie większym. Fala uderzeniowa jest potężnym efektem
wybuchów jądrowych. Energia fali uderzeniowej skupiona jest w ośrodku przez który się przemieszcza. Gdy
fala uderzeniowa przechodzi przez lity materiał, utracona energia powoduje zniszczenia. Gdy zaś przemieszcza
się w powietrzu stopniowo traci swój impet. Im więcej materii, przez którą przechodzi energia, tym słabszy
efekt. Wielkość obszaru, przez który przechodzi fala uderzeniowa, rośnie wraz ze wzrostem objętości kuli
wycentrowanej w miejscu eksplozji. Z tego powodu moc fali uderzeniowej maleje wraz ze wzrostem promienia
kuli. Zniszczenia Hiroszimy były spowodowane tymi wszystkimi trzema efektami. Pożary były najbardziej
niszczycielską siłą, która ukazała swe oblicze na największym obszarze. U 60-70% osób, które przeżyły,
stwierdzono obrażenia spowodowane falą uderzeniową i ogniem. Ludzie znajdujący się wystarczająco blisko,
aby narazić się na chorobę popromienną, znajdowali się na obszarze śmiercionośnej fali uderzeniowej i
szalejących pożarów- jedynie 30% pozostałych przy życiu wykazywało oznaki choroby popromiennej.
Download