raport z inwentaryzacji i analizy dokumentów strategicznych 14 gmin
advertisement
Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 Dzierżoniów, wrzesień 2013 1 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 Opracowanie: FRDL Małopolski Instytut Samorządu Terytorialnego i Administracji 2 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 Spis treści Wprowadzenie ........................................................................................................................... 4 Metodologia prac ………………………………………………………………………………………………………………....5 Organizacja procesu tworzenia Strategii ……………………………………………………………………………….5 Diagnoza podstawowych uwarunkowań rozwojowych ............................................................. 7 Ewaluacja Strategii Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2006-2013…………………… ..... 7 Diagnoza podstawowych trendów rozwojowych Powiatu Dzierżoniowskiego ......................... 7 Analiza SWOT ........................................................................................................................... 12 Wyzwania rozwojowe .............................................................................................................. 16 Wizja i misja rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego .................................................................. 19 Plan operacyjny Strategii.......................................................................................................... 20 System wdrażania Strategii Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020............ 61 System monitorowania i ewaluacji Strategii Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 ................................................................................................................................ 66 3 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 Wprowadzenie Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 jest podstawowym i najważniejszym dokumentem samorządu Powiatu, określającym obszary, cele i kierunki interwencji polityki rozwoju, w przestrzeni prowadzonej przez władze Powiatu. Respektując obowiązujące zasady rozwoju regionalnego w Polsce (tzw. nowy paradygmat rozwoju regionalnego) oraz wyzwania, przed jakimi stoi Ziemia Dzierżoniowska, Strategia uwzględnia potrzeby i oczekiwania całej wspólnoty powiatowej. Ziemia Dzierżoniowska została wyodrębniona jako osobny subregion w ramach Strategii Rozwoju Województwa Dolnośląskiego 2020. Stąd też, jednym z najważniejszych wyzwań stojących przed samorządami gminnymi i powiatowym jest nawiązywanie współpracy pomiędzy sobą oraz z sektorem gospodarczym, organizacjami pozarządowymi i innymi instytucjami, mającymi wpływ na realizację celów i kierunków interwencji. Wyzwanie to sprawia, iż Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 zawiera zadania będące w kompetencjach samorządów gminnych i innych instytucji uczestniczących w pracach planistycznych nad Strategią, potwierdzając tym samym spójność Ziemi Dzierżoniowskiej i wolę współpracy na rzecz jej rozwoju. W systemie zarządzania polityką rozwoju, Strategia pełni kluczową rolę, jako generalny plan postępowania władz samorządu powiatowego i samorządów gminnych, które mogą się na nią powoływać w procesie pozyskiwania środków zewnętrznych oraz w oparciu o nią budować własne plany strategiczne. Dokument ten jest również narzędziem kierowania i intensyfikowania współpracy z partnerami samorządowymi, prywatnymi i pozarządowymi w układzie zarówno lokalnym, jak i regionalnym. Tworzenie partnerstw na etapie realizacji poszczególnych kierunków interwencji niniejszej Strategii, będzie miało kluczowe znaczenie dla rozwoju Powiatu, w tym również w związku z pozyskiwaniem zewnętrznych środków finansowych. Realizacja wyzwań rozwojowych subregionu Ziemia Dzierżoniowska będzie się wiązać z podejmowaniem współpracy pomiędzy samorządami wszystkich szczebli, instytucjami państwowymi, partnerami społecznymi i prywatnymi. Stąd też Strategia nie obejmuje wyłącznie zadań będących w kompetencjach samorządu powiatowego, ale wskazuje na rozwiązania niezbędne dla stałego i efektywnego rozwoju całej wspólnoty subregionu. Takie podejście jest zgodne z nowym paradygmatem polityki regionalnej państwa wieloszczeblowym zarządzaniem Strategią. Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 jest narzędziem wspierania pozytywnych zmian w Powiecie oraz niwelowania barier pojawiających się w otoczeniu. W tym kontekście szczególnie ważne jest rozwijanie współpracy w ramach powołanego partnerstwa Powiatu Dzierżoniowskiego i gmin wchodzących w skład Powiatu Dzierżoniowskiego, które łącznie tworzą wydzielony subregion województwa dolnośląskiego (Ziemia Dzierżoniowska), wymagający efektywnych rozwiązań infrastrukturalnych, gospodarczych i społecznych. Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 jest spójna z priorytetami i celami dokumentów szczebla krajowego i regionalnego, tj. Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego 20102020: Regiony, Miasta, Obszary wiejskie; Długookresowej Strategii Rozwoju Kraju do 2030 r.; Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju do 2030 r.; Średniookresowej Strategii Rozwoju Kraju do 2020 r.; krajowych strategii sektorowych oraz Strategii Rozwoju Województwa Dolnośląskiego 2020. Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 została przygotowana w wyniku prac prowadzonych przez Zarząd Powiatu Dzierżoniowskiego oraz ekspertów FRDL Małopolskiego Instytutu Samorządu Terytorialnego i Administracji, przy ścisłej współpracy z samorządami gmin oraz partnerami społecznymi i prywatnymi. Dokument uwzględnia wnioski i rekomendacje sformułowane 4 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 w ramach szerokiej debaty publicznej, której elementem były w szczególności sesje z udziałem Konwentu Strategicznego. Dzięki zaangażowaniu przedstawicieli samorządu, organizacji publicznych, przedsiębiorców i lokalnych liderów życia społecznego, Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego stanowi nie tylko narzędzie prowadzenia polityki rozwoju lokalnego i regionalnego, ale również syntezę świadomych wyborów i rekomendacji przedstawicieli różnych społeczności tworzących wspólnotę samorządową. Metodologia prac Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 kładzie nacisk na zrównoważony rozwój Powiatu (bazujący na zintegrowaniu polityki środowiskowej, gospodarczej, przestrzennej i społeczno-kulturowej), prowadzący w efekcie do poprawy jakości życia mieszkańców i budowania jego trwałych podstaw. Konstrukcję dokumentu Strategii oparto na partycypacyjno-eksperckim modelu budowy planów strategicznych jednostek samorządu terytorialnego, w pełni oddającym oczekiwania krajowych oraz unijnych instytucji odpowiedzialnych za rozwój terytorialny w Polsce. Strategię opracował Konwent Strategiczny, powołany przez Starostę Dzierżoniowskiego. W jego skład weszli m.in. przedstawiciele władz samorządowych Powiatu oraz gmin powiatu dzierżoniowskiego, urzędnicy samorządowi, przedstawiciele oświaty, instytucji kultury, pomocy społecznej, ochrony zdrowia, reprezentanci sfery biznesu, lokalnych organizacji pozarządowych i przedstawiciele instytucji użyteczności publicznej. Prace Konwentu prowadzili konsultanci FRDL Małopolskiego Instytutu Samorządu Terytorialnego i Administracji w Krakowie. Zespół realizacyjny tworzyli: Jacek Kwiatkowski – Dyrektor Wydziału Programów i Projektów FRDL MISTiA, Wojciech Odzimek – Koordynator Programu Zarządzania Strategicznego FRDL MISTiA, Krzysztof Malczyk i Dawid Hoinkis – konsultanci w Programie Zarządzania Strategicznego MISTiA. Organizacja procesu tworzenia Strategii Zarządzanie strategiczne w sytuacji Powiatu to kierowanie wieloobszarowym rozwojem w długim przedziale czasu, dzięki wykorzystaniu rzetelnej wiedzy płynącej z analizy i oceny bieżącej oraz antycypowaniu spodziewanych scenariuszy rozwoju JST, a także dzięki przewidywaniu zmian w otoczeniu. Zgodnie z tymi założeniami, proces budowy Strategii Rozwoju przebiegał wieloetapowo: 1. Obraz środowiska lokalnego – diagnoza społeczno-gospodarcza. Celem pozyskania obiektywnej oceny sytuacji społeczno-gospodarczej oraz potencjału JST, przeprowadzona została diagnoza społeczno-gospodarcza Powiatu Dzierżoniowskiego w układzie dynamicznym (kilkuletnim) i porównawczym (benchmarkingowym). Efektem prac było powstanie raportu diagnostycznego, opisującego podstawowe uwarunkowania rozwojowe Powiatu - materiał analityczny, charakteryzujący stan istniejący oraz tendencje społeczno-gospodarcze zachodzące w powiecie w latach 2007-2011/12. Dokument opracowany został przede wszystkim w oparciu o materiały i dane Głównego Urzędu Statystycznego (Bank Danych Lokalnych), Powiatu Dzierżoniowskiego i gmin wchodzących w skład Powiatu oraz własne Wykonawcy. Wnioski z diagnozy społeczno-gospodarczej stały się materiałem wyjściowym do analizy zasobów własnych i otoczenia (analiza SWOT) podczas warsztatów z Konwentem Strategicznym, powołanym przez Starostę Dzierżoniowskiego. 5 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 2. Analiza strategiczna uwarunkowań zewnętrznych i wewnętrznych metodą SWOT. Raport diagnostyczny, charakteryzujący podstawowe uwarunkowania rozwojowe Powiatu Dzierżoniowskiego, posłużył jako impuls do dyskusji dotyczącej zasobów wewnętrznych Powiatu oraz wpływu otoczenia zewnętrznego. W trakcie prac warsztatowych z Konwentem Strategicznym dokonano oceny i analizy potencjału Powiatu, jego słabości oraz szans i zagrożeń istotnych z punktu widzenia jego dalszego rozwoju społeczno-gospodarczego (analiza SWOT). Pracę usystematyzowano poprzez określenie bloków tematycznych, wynikających z przeprowadzonej wcześniej, eksperckiej diagnozy oraz spójnych ze Strategią Rozwoju Województwa Dolnośląskiego 2020. Analiza SWOT, w wyniku procedury rangowania (hierarchizacji) stały się podstawą do sformułowania podstawowych wyzwań i zagadnień strategicznych. 3. Identyfikacja obszarów priorytetowych i sformułowanie planu operacyjnego. Przedmiotem kolejnych prac warsztatowych stał się wybór obszarów priorytetowych i celów strategicznych oraz budowa planu operacyjnego Strategii. W oparciu o wyniki diagnozy społecznogospodarczej oraz analizy SWOT, dokonano identyfikacji obszarów priorytetowych (kierunków rozwoju) dla Powiatu Dzierżoniowskiego. W efekcie przeprowadzonych z Konwentem Strategicznym prac zdefiniowano 5 priorytetów rozwojowych: PRIORYTET 1. KONKURENCYJNA I INNOWACYJNA GOSPODARKA; PRIORYTET 2. POPRAWA DOSTĘPNOŚCI KOMUNIKACYJNEJ; PRIORYTET 3. KAPITAŁ SPOŁECZNY I JAKOŚĆ ŻYCIA; PRIORYTET 4. ATRAKCYJNA PRZESTRZEŃ DLA SPĘDZANIA WOLNEGO CZASU; PRIORYTET 5. INTEGRACJA I WSPÓŁPRACA; Kolejnym etapem prac warsztatowych z udziałem Konwentu Strategicznego, była weryfikacja zaproponowanej przez ekspertów FRDL MISTiA matrycy Strategii Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego. Matryca powstała na bazie dokonanych wcześniej analiz i opracowań, wytycznych i założeń zawartych w dokumentach strategicznych szczebla krajowego i regionalnego, a także z uwzględnieniem wniosków płynących z opracowanej uprzednio analizy SWOT i postulatów zgłaszanych przez członków Konwentu Strategicznego. 6 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 Diagnoza podstawowych uwarunkowań rozwojowych Ewaluacja Strategii Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2006-2013 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2006-2013 skonstruowana została w podziale na 2 pola aktywności (Intensyfikacja rozwoju gospodarczego Powiatu Dzierżoniowskiego oraz Poprawa standardu życia mieszkańców), w ramach których wyspecyfikowano 13 celów operacyjnych, dzielących się w dalszej kolejności na 76 programów realizacyjnych. Tak przedstawiona struktura była przejrzysta i zrozumiała, z drugiej strony można jej było zarzucić nadmierne rozbudowanie w zakresie programów. Mnogość programów oznaczała jednocześnie trudność w precyzyjnym zdefiniowaniu priorytetów rozwojowych. Ewaluacja dotychczasowej Strategii była prowadzona w oparciu o raporty roczne, przedstawiające opisowo wyniki realizacji programów. Wielość prezentowanych programów utrudnia jednak wyciągnięcie jednoznacznych i kwantyfikowalnych wniosków. Dodatkowym mankamentem jest także często stosowana, rozbudowana forma opisowa raportów lub problemy z uzyskaniem aktualnych danych. Konkluzją tak przeprowadzonej oceny jest zatem konieczność opracowania nowego systemu wskaźników monitoringu i ewaluacji Strategii, pozwalającego jednoznacznie określać stopień realizacji zakładanych celów. Wśród najważniejszych wniosków i rekomendacji, płynących z dokonanej ewaluacji, należy wymienić: Większość programów zapisanych w Strategii Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2007-2013 była realizowana przez poszczególne wydziały i biura Starostwa Powiatowego, a także partnerów lokalnych – np. organizacje pozarządowe; Brak wyraźnego rozgraniczenia w Strategii Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 20072013 pomiędzy programami będącymi w kompetencjach samorządu szczebla powiatowego oraz innych instytucji rządowych, samorządowych, prywatnych i pozarządowych. Programy leżące w gestii partnerów lokalnych zostały zrealizowane w najmniejszym stopniu. Potrzeba określenia ram organizacyjno-realizacyjnych dla poszczególnych kierunków interwencji w Strategii do 2020 roku; Potrzeba większej operacjonalizacji Strategii - zaleca się identyfikację mierników dla celów nowej Strategii Rozwoju w oparciu o statystykę publiczną; Część programów zapisanych w Strategii Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 20072013 jest wciąż aktualna, posiadając charakter działań ciągłych; Koniecznym jest uspójnienie celów Strategii Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 z celami dokumentów strategicznych szczebla krajowego i regionalnego (Strategia Rozwoju Województwa Dolnośląskiego); Jedną z podstawowych przesłanek dla opracowania nowej Strategii Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego jest potrzeba aktualizacji programów nowej strategii pod kątem bieżących potrzeb i aspiracji wspólnoty lokalnej oraz obecnych możliwości rozwojowych; Diagnoza podstawowych trendów rozwojowych Powiatu Dzierżoniowskiego Pierwszą częścią prac nad opracowaniem Strategii Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 20142020 było przygotowanie przez konsultantów FRDL MISTiA oddzielnego raportu „Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego – diagnoza podstawowych uwarunkowań rozwojowych”, stanowiącego 7 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 wieloaspektową analizę statystyczną procesów zachodzących w Powiecie. Poniżej zamieszczone zostało streszczenie najważniejszych wniosków płynących z analizy diagnostycznej subregionu: Sytuacja demograficzna Liczba mieszkańców Powiatu Dzierżoniowskiego w latach 2007-2012 była stabilna i utrzymywała się na poziomie ok. 105 tys. mieszkańców. Odnotowane tempo wzrostu liczby mieszkańców jest niższe niż w całym województwie dolnośląskim. Najwyższym tempem przyrostu ludności charakteryzowały się gminy Łagiewniki oraz Pieszyce, gdzie dynamika wzrostu znacząco przewyższa wartości przeciętne w województwie dolnośląskim. Spadkiem liczby ludności charakteryzowały się gminy Niemcza oraz Piława Górna. Zmiany struktury ludności Powiatu Dzierżoniowskiego wskazują na powolny, lecz systematyczny proces starzenia się społeczeństwa. Najwyższym tempem wzrostu liczby ludności charakteryzuje się grupa mieszkańców w wieku poprodukcyjnym. W ostatnich latach utrzymywał się ujemny poziom przyrostu naturalnego. Przede wszystkim był on wynikiem niskiej i malejącej liczby urodzeń, nierekompensującej liczby zgonów, pomimo wejścia w okres najwyższej rozrodczości roczników wyżu demograficznego lat osiemdziesiątych. Ujemne saldo migracji wzmacnia negatywne procesy demograficzne. Obszarem dotkniętym w najwyższym stopniu wymeldowaniami mieszkańców jest miasto Dzierżoniów, Piława Górna oraz gmina Niemcza. W perspektywie 2030 r. szacuje się znaczący spadek liczby mieszkańców Powiatu Dzierżoniowskiego. Przeciętne tempo spadku wynoszące 10% jest zdecydowanie wyższe od prognoz dla Dolnego Śląska, gdzie oczekuje się spadku liczby mieszkańców na poziomie 5,6%. Szacowane zmiany struktury ludności Powiatu wskazują na postępujący proces starzenia się społeczeństwa. Uwidacznia się to poprzez spadający udział osób w wieku przedprodukcyjnym i produkcyjnym, natomiast rosnący wskaźnik osób w wieku emerytalnym, co powinno znaleźć odzwierciedlenie w kreowaniu polityk publicznych, przede wszystkim: edukacyjnej oraz opieki społecznej. Sfera społeczna 8 Pomimo sukcesywnego obniżania się liczby bezrobotnych w ostatnich latach, stopa bezrobocia w Powiecie Dzierżoniowskim na koniec 2012 r. wyniosła 20,2% i była znacząco wyższa od przeciętnej wojewódzkiej wynoszącej 13,5%. Znacząca różnica pomiędzy stopą bezrobocia rejestrowanego a odsetkiem bezrobotnych wśród liczby mieszkańców Powiatu w wieku produkcyjnym, wskazuje na wysoki poziom zatrudnienia w tzw. szarej strefie. Zmiany w strukturze bezrobotnych w ostatnich latach wskazują na przezwyciężenie problemu bezrobocia długotrwałego. Z drugiej strony istotnym wyzwaniem dla służb zatrudnienia jest rosnąca liczba osób młodych pozostających bez pracy, w tym szczególnie absolwentów wyższych uczelni. Odsetek korzystających z sieci wodociągowej sięga 86,9% i jest bliski średniej wojewódzkiej, a także porównywanym jednostkom powiatowym. Analizując wewnętrzne zróżnicowanie należy stwierdzić, że najwyższym stopniem dostępności do sieci wodociągowej Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 charakteryzuje się Bielawa (96,8%), natomiast mniej korzystnie sytuacja wygląda w Pieszycach (65,6%) oraz Niemczy (74,2%). Odsetek korzystających z komunalnej kanalizacji wynosi 67,6%, tj. nieznacznie mniej od wartości wskaźnika dla województwa dolnośląskiego (69,3%). W układzie międzygminnym największym odsetkiem korzystających odznacza się Bielawa (90%), natomiast najgorzej wypadają Pieszyce (25%). Odsetek korzystających z sieci gazowej w 2011 r. wyniósł 78,1% i przewyższał średnią wojewódzką wynoszącą 62,7%. Infrastruktury gazowej nie posiada gmina Łagiewniki. Powiat Dzierżoniowski charakteryzuje się niską dynamiką przyrostu zasobów mieszkaniowych, w ciągu lat 2006-2010 wynoszącą 1,3%. Powierzchnia użytkowa lokali wzrosła w tym okresie o 2,4%. Rynek nieruchomości w Powiecie charakteryzuje stosunkowo niska cena mieszkań, będąca w główniej mierze efektem wysokiej relacji podaży mieszkań w stosunku do zgłaszanego zapotrzebowania, a także jakości oferowanych zasobów. Cena mieszkań w zestawieniu z przeciętnymi zarobkami w Powiecie Dzierżoniowskim oraz województwie dolnośląskim wskazuje na szczególną atrakcyjność lokalnego rynku nieruchomości, szczególnie dla mieszkańców miejscowości o relatywnie wysokich cenach, w tym nawet mieszkańców Wrocławia. Statystyczny Dolnoślązak potrzebuje na zakup przeciętnego mieszkania w Dzierżoniowie 33 pensje miesięczne (wg średniej płacy w województwie w 2012 r.). Potencjał rozwojowy w postaci atrakcyjnego rynku nieruchomości wymaga systematycznych inwestycji podnoszących standard dostępnych zasobów mieszkaniowych. Równie ważne jest zwiększanie dostępności komunikacyjnej pomiędzy Dzierżoniowem a innymi ośrodkami, szczególnie stolicą województwa. Zmniejszanie się ogólnej liczby uczniów w korelacji z niekorzystnymi prognozami demograficznymi może zmuszać jednostki prowadzące placówki oświatowe do reorganizacji szkół tak, aby zachować racjonalność ekonomiczną tej działalności. Kluczowym czynnikiem wpływającym na popularność konkretnych placówek jest jakość kształcenia. Wyniki sprawdzianów i egzaminów na wszystkich szczeblach kształcenia wskazują na wyróżniającą się pozycję jednostek zlokalizowanych w mieście Dzierżoniowie w skali województwa. Płynące ze strony kandydatów, a przede wszystkim rynku pracy, zapotrzebowanie na kształcenie zawodowe techniczne, wymagać będzie modernizacji i wzrostu jakości tej formy edukacji. W latach 2007-2011 odsetek dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym wzrósł o ponad 9 pp. Względnie niski wskaźnik na obszarach wiejskich wskazuje, że zapotrzebowanie z zakresu wychowania przedszkolnego wśród mieszkańców wsi może rosnąć w kolejnych latach, co powinno znaleźć odzwierciedlenie w budowanej ofercie placówek. Wskaźniki dotyczące liczby łóżek szpitalnych oraz dostępności personelu medycznego w Powiecie Dzierżoniowskim ujemnie odbiegają od średnich wartości obserwowanych w województwie dolnośląskim. Zmiany demograficzne i prognozowane nasilenie się procesu starzenia się społeczeństwa mogą wymagać od organów prowadzących szpitale rosnącej dostępności i jakości oferowanych usług. W kontekście jakości należy nadmienić, że w ogólnopolskim rankingu szpitali, publikowanym przez Rzeczpospolitą oraz Centrum Monitorowania Jakości 9 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 w Ochronie Zdrowia, Szpital Powiatowy w Dzierżoniowie znalazł się poza publikowaną pierwszą setką placówek. Odsetek osób korzystających z różnych form pomocy społecznej w Powiecie Dzierżoniowskim w 2012 r. wyniósł 3,9% ogółu mieszkańców. Zróżnicowanie wewnątrzpowiatowe wskazuje na koncentrację działań pomocowych w mieście Dzierżoniów oraz Pieszycach, natomiast najniższy wskaźnik odnotowano w Bielawie. Najczęstszym powodem udzielania wsparcia było ubóstwo (45% beneficjentów). Innymi głównymi motywami udzielania wsparcia były: bezrobocie (30%), długotrwała lub ciężka choroba (13%) czy niepełnosprawność (13%). Ważną i coraz większą rolę w przeciwdziałaniu procesom wykluczenia społecznego odgrywają liczne organizacje pozarządowe. W 2011 r. podmioty trzeciego sektora w Powiecie Dzierżoniowskim zrealizowały łącznie 126 umów o współpracy z sektorem publicznym w zakresie pomocy społecznej, na łączną wartość ponad 2 mln zł. Sfera gospodarcza 10 Liczba podmiotów gospodarczych na terenie Powiatu Dzierżoniowskiego w latach 2007-2012 utrzymywała się na stabilnym poziomie, oscylującym wokół 10 tys. firm. Najwyższe wskaźniki przedsiębiorczości notowane są w mieście Dzierżoniów, natomiast najniższy odsetek zarejestrowanych podmiotów charakteryzuje gminę Łagiewniki. Problemem lokalnej struktury przedsiębiorstw jest brak dużych podmiotów zapewniających miejsca pracy oraz generujących znaczące dochody do budżetów JST. Na terenie Powiatu w 2012 r. funkcjonowały jedynie 4 podmioty zatrudniające powyżej 250 osób, co stanowiło łącznie 0,04% wszystkich podmiotów. Struktura przedsiębiorstw wg branż działalności nie odbiega znacząco od struktury gospodarczej w województwie dolnośląskim. Największy odsetek skupiają podmioty handlowe, w dalszej kolejności reprezentowane są takie branże jak obsługa nieruchomości, budownictwo i przetwórstwo przemysłowe. Ważnym narzędziem wsparcia rozwoju przedsiębiorczości oraz przyciągania inwestycji na teren Powiatu Dzierżoniowskiego są podstrefy Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, zlokalizowane w Dzierżoniowie, Bielawie oraz Piławie Górnej oraz duży teren inwestycyjny w Bielawie – Bielawski Park Przemysłowy. Ponadto na terenie Powiatu funkcjonują m.in. Dzierżoniowski Inkubator Przedsiębiorczości, Dzierżoniowskie Centrum Biznesu, Inkubator Przedsiębiorczości w Bielawie oraz Dolnośląski Inkubator Art-Przedsiębiorczości, oferujące w głównej mierze wsparcie lokalowe, szkoleniowe i doradcze dla nowych przedsiębiorców. Finansowym instrumentem wsparcia dla firm na terenie Powiatu jest Fundusz Poręczeń Kredytowych. Rolnictwo na terenie Powiatu Dzierżoniowskiego stanowi istotną dziedzinę gospodarki lokalnej. Stosunkowo dobre warunki do produkcji rolnej i korzystna struktura obszarowa w porównaniu do innych regionów w kraju, predestynuje tę branżę do podjęcia działań wspierających. Szczególnie istotne wydają się działania w zakresie rozwoju przetwórstwa rolnego, scalania gruntów, unowocześniania bazy produkcyjnej i wprowadzania nowoczesnych metod upraw i hodowli. Przyrodnicze, historyczne oraz kulturowe dziedzictwo Ziemi Dzierżoniowskiej, a także niedalekie sąsiedztwo licznych ośrodków uzdrowiskowych w powiatach sąsiednich, dają duży potencjał do rozwoju różnych form turystyki i rekreacji na terenie Powiatu Dzierżoniowskiego. Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 W ciągu ostatnich 6 lat turystyczna baza noclegowa Powiatu Dzierżoniowskiego uległa znacznym przeobrażeniom. Wzrosła liczba miejsc hotelowych, natomiast obniżyła się liczba miejsc noclegowych w obiektach niehotelowch, co przełożyło się na spadek ogólnej liczby dostępnych miejsc noclegowych. Spadło także wykorzystanie istniejącej infrastruktury turystycznej. Zarówno wskaźniki liczby korzystających z noclegów, jak i udzielonych noclegów w ostatnich latach podlegają tendencji spadkowej. Optymistycznym akcentem jest wydłużenie się pobytu przeciętnego turysty, który na terenie powiatu spędza niespełna 4 doby. Jedna piąta powierzchni Powiatu stanowi obszar objęty różnymi formami ochrony prawnej. W administracyjnych granicach Powiatu znajduje się m.in. Park Krajobrazowy Gór Sowich oraz Ślężański Park Krajobrazowy, które objęte są siecią obszarów Natura 2000. Szansą na poprawę stopnia ochrony dziedzictwa przyrodniczego jest zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii. W roku 2010 odsetek wykorzystywanej energii z OZE był na marginalnym poziomie 0,03%. Ważnym aspektem w tym obszarze są przygotowane rozwiązania prawne, m.in. Strategia wykorzystania zasobów OZE dla Starostwa Powiatowego w Dzierżoniowie. Sfera zarządzania rozwojem Budżet powiatu dzierżoniowskiego za rok 2012 świadczy o stabilnej sytuacji finansowej JST. Szczególnie pozytywnie należy ocenić dynamikę wzrostu dochodów własnych Powiatu. Wskaźniki udziału zobowiązań w dochodach oraz udziału wydatków na obsługę zadłużenia w dochodach wskazują na relatywnie niski stopień zadłużenia Powiatu, który z kolei daje szansę na wyższy stopień pozyskiwania środków zewnętrznych w latach kolejnych, szczególnie w ramach nowej perspektywy finansowej funduszy UE. Powiat Dzierżoniowski odznacza się również wysoką zdolnością inwestycyjną. Jest to szczególnie ważne w kontekście budowania partnerstw w układzie międzysamorządowym (np. wraz z gminami Powiatu) dla realizacji dużych inwestycji o zasięgu ponadlokalnym. Aktywność obywatelska w wyborach ogólnopolskich wskazuje na względnie silne utożsamianie się mieszkańców Powiatu z problemami ogólnokrajowymi. Zdecydowanie gorzej kształtuje się zaangażowanie wyborcze w wyborach samorządowych w głównych miastach Powiatu. Przyczyną takiego stanu rzeczy, oprócz tendencji ogólnokrajowych, może być niska tożsamość społeczności lokalnej. Powiat Dzierżoniowski charakteryzuje się silnym potencjałem organizacji pozarządowych, będących w stanie efektywnie realizować część zadań publicznych, zlecanych im przez władze samorządowe. Odsetek działających fundacji, stowarzyszeń i organizacji społecznych w przeliczeniu na 10 tys. mieszkańców jest jednak niższy niż przeciętnie w województwie dolnośląskim. Budowa społeczeństwa obywatelskiego wymaga ciągłych inwestycji wzmacniających rozwój kapitału społecznego, poprzez takie działania jak kształtowanie debaty publicznej, partycypację obywatelską w procesie rządzenia na poziomie lokalnym, edukację kulturalną prowadzącą do wzrostu uczestnictwa w kulturze. 11 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 Analiza SWOT Analiza SWOT stanowi jedną z najpopularniejszych metod diagnozy sytuacji, w jakiej znajduje się wspólnota samorządowa. Służy porządkowaniu i segregacji informacji, dzięki czemu stanowi użyteczną pomoc przy dokonywaniu oceny zasobów i otoczenia danej jednostki samorządu terytorialnego, ułatwia też identyfikację problemów i określenie priorytetów rozwoju. Jej nazwa to skrót od pierwszych liter angielskich słów, stanowiących jednocześnie pola przyporządkowania czynników, mogących mieć wpływ na powodzenie planu strategicznego – silne strony (strenghts), słabe strony (weaknesses), szanse (opportunities) i zagrożenia (threats). S -> STRENGHTS, czyli silne strony W -> WEAKNESSES, czyli słabe strony O -> OPPORTUNITIES, czyli okazje T -> THREATS, czyli zagrożenia Zgodnie z powyższym, czynniki rozwoju podzielić można na wewnętrzne, na które społeczność lokalna ma wpływ (silne i słabe strony), oraz na czynniki zewnętrzne – umiejscowione w bliższym i dalszym otoczeniu jednostki (szanse i zagrożenia). Podział ten można przeprowadzić również w inny sposób, mianowicie: czynniki pozytywne, czyli atuty i szanse, oraz czynniki negatywne, czyli wady i zagrożenia Analizę SWOT dla Powiatu Dzierżoniowskiego przeprowadzono w szczegółowym układzie 4 obszarów: przedsiębiorczość i innowacyjność – SFERA GOSPODARCZA; infrastruktura i środowisko – SFERA INFRASTRUKTURALNO-PRZYRODNICZA; turystyka, rekreacja i sport – SFERA GOSPODARCZA; usługi publiczne i kapitał społeczny – SFERA SPOŁECZNA; Dodatkowo, przeprowadzono rangowanie i pozycjonowanie elementów SWOT, grupując je na kilka rodzajów: czynniki, które posiadają bardzo istotny wpływ na rozwój Powiatu (3 pkt.); czynniki, które posiadają znaczący wpływ na rozwój Powiatu (2 pkt.); czynniki, które posiadają niewielki wpływ na rozwój Powiatu (1 pkt.); czynniki neutralne, nieposiadające wpływu na rozwój Powiatu (0 pkt). Pozwoliło to na uszeregowanie poszczególnych czynników analizy SWOT zgodnie z siłą oddziaływania. Poniższa analiza SWOT zawiera już zagregowane wyniki, a ich kolejność w poszczególnych sferach odzwierciedla przyjętą siłę oddziaływania na rozwój Powiatu. Analiza SWOT – Powiat Dzierżoniowski – SFERA GOSPODARCZA. SILNE STRONY 1. 2. 3. 12 Tereny inwestycyjne (uzbrojone) na terenie powiatu Zróżnicowanie branż gospodarczych w strefie przemysłowej Dzierżoniowa Atrakcyjne walory turystyczno-przyrodnicze powiatu – Góry Sowie, Masyw Ślęży i Raduni, SŁABE STRONY 1. 2. 3. Wysoka stopa bezrobocia w powiecie, wyższa niż średnia wojewódzka i krajowa Niski stopień zagospodarowania turystycznego Gór Sowich na terenie Powiatu Dzierżoniowskiego Słabo rozwinięta drobna infrastruktura turystyczna (informacja turystyczna, atrakcje turystyczne, Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 4. 5. 6. 7. 8. pasma wzgórz o charakterystycznym krajobrazie podgórskim Potencjał ludzki – ludzie z inicjatywą, dobrze wykształceni, duża ilość działalności gospodarczych, duża liczba organizacji pozarządowych – aktywność społeczności powiatu Zasoby naturalne – piaskownie, kamieniołomy, wody geotermalne Rozwinięta infrastruktura techniczna na przeważającym obszarze powiatu – oczyszczalnie ścieków, wodociągi, kanalizacja, gaz sieciowy Korzystne położenie w stosunku do zagranicznych rynków zbytu, bliskość dużych centrów miejskich Istniejące szlaki rowerowe, narciarskie, piesze, ścieżki edukacyjne 9. Korzystne położenie w stosunku do zagranicznych rynków zbytu, bliskość dużych centrów miejskich 10. Dobra infrastruktura sportowa – boiska, baseny, OSiR 11. Duże zwarte obszary ekosystemów leśnych i rolniczych promocja turystyczna, miejsca gastronomiczne, itp.) Mała ilość średnich i dużych przedsiębiorstw, generujących miejsca pracy 4. 5. Brak rozpoznawalnego produktu turystycznego (kulturowego) subregionu dzierżoniowskiego Niska innowacyjność gospodarki lokalnej, brak zrozumienia idei innowacyjności w społeczeństwie i instytucjach lokalnych 7. 8. Niekorzystna struktura bezrobocia ze względu na wiek oraz poziom wykształcenia (zasadnicze zawodowe – przestarzałe kwalifikacje 9. Niedostosowanie kwalifikacji części społeczeństwa do obecnych potrzeb rynku, występowanie kwalifikacji przedawnionych (uzyskanych w dawno zamkniętych zakładach pracy) 10. Brak taniej oferty turystycznej 11. Niewystarczający stopień współpracy szkół ponadgimnazjalnych z przedsiębiorcami 12. Zbyt mała ilość instytucji otoczenia biznesu (IOB) 14. Brak przetwórstwa rolno-spożywczego na terenie Powiatu 15. Brak skutecznych działań na rzecz inkubacji innowacyjnych firm 16. Brak dobrych przykładów partnerstwa publicznoprywatnego Analiza SWOT – Powiat Dzierżoniowski – SFERA SPOŁECZNA. SILNE STRONY 1. 2. 3. 4. 5. 6. SŁABE STRONY Potencjał ludzki – ludzie z inicjatywą, dobrze wykształceni, duża ilość działalności gospodarczych, duża liczba organizacji pozarządowych – aktywność społeczności Powiatu Wysoki poziom (dobra jakość) kształcenia, kadra dydaktyczna z dużym potencjałem, dobra baza dydaktyczna Powiat Dzierżoniowski jako wydzielony subregion województwa dolnośląskiego w Strategii Rozwoju Województwa Dolnośląskiego Zawarte porozumienie samorządów powiatu dzierżoniowskiego – współpraca samorządowa 1. Dobry klimat dla współpracy z organizacjami pozarządowymi – liczne zadania zlecane organizacjom pozarządowym Wysoka jakość usług administracyjnych w jednostkach samorządu terytorialnego 5. 2. Niezadowalająca sytuacja finansowa gmin subregionu w kontekście pozyskiwania środków zewnętrznych w nowej perspektywie UE Emigracja osób wykształconych z terenu powiatu 3. Ujemne saldo migracji ludności, ujemny przyrost naturalny na terenie powiatu 4. Niewystarczające zaangażowanie członków partnerstwa samorządowego subregionu w rozwój partnerstwa Niewystarczająca oferta pomocy dla osób starszych – szczególnie w kontekście starzenia się społeczeństwa Duży poziom zagrożenia wykluczeniem społecznym (m.in. środowiska dotknięte 6. 13 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 7. subregionu Wysoka dostępność do usług zdrowotnych szpital, sieć przychodni 7. 8. Rozwinięta sieć placówek oświatowych 8. 9. Dobrze rozwinięta sieć placówek pomocy społecznej 9. ubóstwem) Brak działań w zakresie społecznej odpowiedzialności biznesu na rzecz rozwoju powiatu Niska siła nabywcza społeczeństwa Niezadowalający poziom współpracy pomiędzy organizacjami pozarządowymi, niewystarczająca świadomość obywatelska 10. Niewystarczający zasób mieszkań socjalnych 11. Brak działań w zakresie ekonomii społecznej Analiza SWOT – Powiat Dzierżoniowski – SFERA INFRASTRUKTURALNO-PRZYRODNICZA. SILNE STRONY 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. SŁABE STRONY Atrakcyjne walory przyrodnicze powiatu – Góry Sowie, Masyw Ślęży i Raduni, pasma wzgórz o charakterystycznym krajobrazie podgórskim Rozwinięta infrastruktura techniczna na przeważającym obszarze powiatu – oczyszczalnie ścieków, wodociągi, kanalizacja, gaz sieciowy Atrakcyjne tereny osiedleńcze na obszarze subregionu dla nowych mieszkańców (m.in. z Wrocławia) – korzystniejsze ceny, warunki środowiska naturalnego, poprawiające się warunki dojazdu Gęsta sieć dróg 1. Zasoby naturalne – piaskownie, kamieniołomy, wody geotermalne Sieć telekomunikacyjna 5. Niskie ceny mieszkań zarówno na rynku pierwotnym jak i wtórnym w relacji do cen w województwie dolnośląskim Wzrastająca świadomość ekologiczna mieszkańców – m.in. programy wymiany źródeł ogrzewania, energia odnawialna Wdrażane projekty z zakresu oszczędzania energii, wdrażania systemów opartych o energię odnawialną 7. 10. Duże zwarte obszary ekosystemów leśnych i rolniczych 11. Zwarte osadnictwo wiejskie 2. Niewystarczająca przepustowość dróg, duże natężenie ruchu, niezadowalający stan techniczny dróg, braki w ciągach pieszych Brak obwodnic 3. Braki w infrastrukturze technicznej szczególnie na terenach wiejskich subregionu (m.in. kanalizacja, gaz sieciowy) 4. Niedostatecznie rozwinięta komunikacja zbiorowa wewnątrz subregionu Długi czas dojazdu do stolicy regionu 6. Niedostateczna ilość połączeń komunikacyjnych z sąsiednimi powiatami Niewykorzystany potencjał istniejących linii kolejowych, mała rola transportu kolejowego 8. Braki w zakresie pokrycia miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego w niektórych gminach subregionu 9. Niewystarczające urządzenie rolniczej przestrzeni produkcyjnej (scalanie gruntów, rowy melioracyjne, drogi transportu rolnego, zalesienia śródpolne) 10. Niewystarczający zasób mieszkań socjalnych 11. Zły stan techniczny budynków mieszkalnych 12. Braki w infrastrukturze technicznej szczególnie na terenach wiejskich subregionu (m.in. kanalizacja, gaz sieciowy) 14 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 Analiza SWOT – Powiat Dzierżoniowski – WSZYSTKIE SFERY. SZANSE 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Dostępność funduszy zewnętrznych w nowej perspektywie UE Budowa południowej obwodnicy Dzierżoniowa łączącej się z drogą wojewódzką nr 382 (Dzierżoniów-Piława Dolna) Rozwój małej i średniej przedsiębiorczości Rozwój turystyki kwalifikowanej, weekendowej, kulturowej, wiejskiej oraz biznesowej i kongresowej Położenie względem Wrocławia – ośr. edukacyjny, akademicki, rynek pracy Położenie powiatu w obszarze transgranicznym Powstawanie nowych technologii energetycznych bazujących na odnawialnych zasobach energii 8. Wielokulturowość Dolnego Śląska 9. Wzrost popytu na regionalne produkty spożywcze i ekologiczne z Dolnego Śląska – wykreowanie i promowanie własnych produktów 10. Położenie akcentu w nowej perspektywie finansowej na aspekty rewitalizacji oraz ochrony dziedzictwa materialnego i niematerialnego 11. Rozwój społeczeństwa informacyjnego ZAGROŻENIA 1. Brak modernizacji drogi krajowej nr 8 2. Przekazywanie zadań do realizacji samorządom bez dodatkowych środków finansowych 4. 5. Ujemny przyrost naturalny – niż demograficzny Skomplikowane procedury pozyskiwania środków UE 6. Utrzymujący się kryzys finansów publicznych w państwach UE Częste zmiany przepisów prawnych, („buble prawne”) Długi czas dojazdu do miasta wojewódzkiego 7. 8. 9. Brak długofalowej polityki prorodzinnej 10. Zastana infrastruktura techniczna, w części zdekapitalizowana – aspekt historyczny 11. Większe wymogi w stosunku do pozyskiwania środków w przyszłym okresie programowania 12. Brak wpływu na kontrakty medyczne w szpitalach – długi czas oczekiwania na niektóre usługi 13. Niedostosowanie kursów kwalifikacyjnych do potrzeb osób chcących zmienić lub rozszerzyć kwalifikacje – przepisy określające zbyt dużą ilość godzin zajęć (w tym teoretycznych) dla ludzi pracujących, starszych 14. Narastające rozwarstwienie społeczeństwa 15. Marginalizacja społeczna na obszarach wiejskich i poprzemysłowych 17. Zagrożenia naturalne, w tym w szczególności związane ze skutkami klęsk żywiołowych 18. Asymetria w dostępności do usług społecznych w mieście i na wsi 19. Niski poziom zaufania społecznego oraz zaufania do instytucji publicznych 20. Przepisy prawne niepozwalające na korzystanie z usług publicznych w innych jst niż miejsce zameldowania (usługi przedszkolne, edukacyjne) 21. Niska świadomość zdrowotna i ekologiczna ludności oraz niedostateczna wiedza na temat zagrożeń naturalnych 22. Powolne kształtowanie kultury i tożsamości dolnośląskiej – starsze pokolenia pochodzące z różnych kręgów kulturowych, niezintegrowane ze sobą 15 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 Wyzwania rozwojowe W wyniku dyskusji nad zasobami wewnętrznymi oraz otoczeniem Powiatu Dzierżoniowskiego, a także w oparciu o wnioski z diagnozy społeczno-gospodarczej, można sformułować kilka wyzwań społeczno-gospodarczych, stojących przed wspólnotą samorządową Ziemi Dzierżoniowskiej. Na pierwszy plan wyłaniają się potrzeby w zakresie dynamizowania rozwoju gospodarczego i wykorzystania atutów Powiatu (kapitał intelektualny, tereny inwestycyjne, dostępność i ceny nieruchomości, itp.). Niezwykle ważnym wyzwaniem jest dążenie do poprawy skomunikowania Dzierżoniowa i innych gmin Powiatu ze stolicą województwa oraz autostradą A4. Jednym z istotnych wyzwań dla Powiatu Dzierżoniowskiego oraz samorządów gminnych jest stworzenie i rozpropagowanie własnej, oryginalnej oferty turystyczno-kulturowej (Góry Sowie, Masyw Ślęży i Raduni, wydarzenia kulturalne, zabytki, układy urbanistyczne miast, krajobraz, itp.), która obecnie w bardzo małym zakresie dociera do potencjalnych odbiorców (np. aglomeracja wrocławska, czy górnośląska), a decyduje o wizerunku całego Powiatu. Do pozostałych wyzwań o charakterze strategicznym zaliczyć należy aktywizacje społeczności lokalnej oraz rozwój usług publicznych, które w dłuższej perspektywie powinny przyczyniać się do wyhamowania niekorzystnych zjawisk demograficznych (zmniejszająca się liczba ludności, starzenie się społeczeństwa). W tym wyzwaniu mieszczą się również zagadnienia dotyczące rewitalizacji substancji mieszkaniowej (ale również obszarów poprzemysłowych), która wymaga znacznych nakładów inwestycyjnych. Wyzwania niniejsze szerzej zostały opisane poniżej. Na ich kanwie zidentyfikowano strategiczne obszary rozwoju. Wyzwania rozwojowe Powiatu Dzierżoniowskiego do 2020 r.: Wzmacnianie pozycji gospodarczej Ziemi Dzierżoniowskiej – która w przyszłości może zagwarantować skuteczne rozwiązywanie problemów społecznych (np. emigrację osób młodych, wykształconych i ubytek liczby mieszkańców Powiatu) oraz zapewnić stabilizację dla finansów publicznych JST. Wzmacnianie pozycji gospodarczej Ziemi Dzierżoniowskiej jest uwarunkowane inwestycjami zewnętrznymi (m.in. modernizacją dróg krajowych i wojewódzkich, poprawiających poziom skomunikowania Powiatu z Wrocławiem i autostradą A4, budową obwodnic miast, modernizacją linii kolejowych, itp.). Dotychczasowa, trwała orientacja gospodarki Ziemi Dzierżoniowskiej opierała się na kilku dużych przedsiębiorstwach, które w wyniku transformacji zostały przekształcone w mniejsze podmioty lub uległy likwidacji. W ich miejsce powstało wiele nowych przedsiębiorstw, prezentujących różnorodne branże. Kontekst globalnych realiów ekonomicznych wydaje się narzucać w pierwszej kolejności ukierunkowanie zmian na poszukiwanie luk rynkowych o charakterze lokalnym i regionalnym. Szansę można upatrywać w zagospodarowywaniu terenów istniejących specjalnych stref ekonomicznych. Wykorzystując bliskie położenie Wrocławia, jego potencjał intelektualny i naukowy (wysokospecjalizowana kadra pracownicza), niewielką odległość do stolicy województwa oraz relatywnie tańsze ceny nieruchomości i gruntów, można budować atrakcyjną ofertę inwestycyjną (zarówno w podstrefach SSE, jak również w nowych gminnych strefach aktywności gospodarczej). Znaczącym działaniem w ramach niniejszego wyzwania jest również rewitalizacja obszarów poprzemysłowych, których na terenie Powiatu jest wiele. Przekształcanie tych przestrzeni, ich odnowa techniczna oraz nadawanie nowych funkcji (gospodarczych, społecznych) będzie tworzeniem nowych „ognisk” wzrostu, miejsc atrakcyjnych dla zamieszkania lub podjęcia działalności gospodarczej. Poprawa dostępności komunikacyjnej – szczególnie w kontekście dostępności do stolicy województwa oraz autostrady A4. Gęsta sieć dróg i stosunkowo nieduża odległość do Wrocławia (ok. 65 km) oraz autostrady A4 (ok. 50 km) powinna być niezaprzeczalnym atutem 16 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 Powiatu. Tymczasem niska przepustowość dróg, ich zły stan techniczny na niektórych fragmentach, duże natężenie ruchu powodują, iż pokonanie tych niewielkich dystansów zajmuje ponad godzinę. Znacznie ogranicza to możliwości przyciągania nowych inwestorów do stref gospodarczych, czy też nowych mieszkańców, szczególnie w kontekście konkurencji ze strony gmin i powiatów lepiej skomunikowanych. Poprawa dostępności komunikacyjnej Ziemi Dzierżoniowskiej i wykorzystanie dzięki temu atutu dogodnego położenia względem Wrocławia i autostrady A4, wydaje się warunkować realizację wszystkich pozostałych wyzwań, stąd zagadnienie to zostało podniesione do rangi priorytetu w Strategii Rozwoju. Dodatkową trudnością realizacyjną jest fakt, iż zadania z tego zakresu leżą w gestii kompetencyjnej instytucji krajowych i wojewódzkich, co będzie wymagało współpracy międzysamorządowej dla osiągnięcia wspólnego celu, licznych działań lobbystycznych oraz wielu uzgodnień technicznych. Kreowanie wizerunku Ziemi Dzierżoniowskiej – przede wszystkim poprzez wzrost infrastruktury turystycznej oraz oryginalne przedsięwzięcia kulturalne, które z jednej strony powinny przełożyć się na wzrost zainteresowania Ziemią Dzierżoniowską wśród potencjalnych odwiedzających (mieszkańcy aglomeracji wrocławskiej i górnośląskiej, turyści zagraniczni, turyści kwalifikowani – zainteresowani oryginalnymi walorami przyrodniczymi, kulturowymi i rekreacyjnymi, itp.), a z drugiej strony przyczynić się do wzrostu zamożności mieszkańców i w konsekwencji wykreować wewnętrzny popyt na rynku. Ten zaś ma szanse stanowić podstawowe uzasadnienie dla podejmowania różnych działalności gospodarczych, zorientowanych na ponadlokalnych nabywców, w tym świadczących usługi rynkowe w ramach przemysłów czasu wolnego. Oryginalność walorów Ziemi Dzierżoniowskiej (Góry Sowie, liczne wzgórza i masywy – Ślęży i Raduni, krajobraz, czyste środowisko, obszary leśne, zabytki i układy urbanistyczne miast, oryginalna historia) nie gwarantują samoistnego rozwoju turystyki i rekreacji. Przede wszystkim brakuje promocji, nawet w pobliskiej aglomeracji wrocławskiej. Z drugiej strony realizacja działań promocyjnych powinna być precyzyjnie ukierunkowana na właściwego odbiorcę. Tymczasem Ziemia Dzierżoniowska nie posiada żadnej specjalizacji turystyczno-rekreacyjnej (mimo wielu zasobów), brakuje infrastruktury, brakuje oferty, brakuje produktów turystycznych. W efekcie nie wiadomo co promować, jakie narzędzia wykorzystywać, jaki kreować wizerunek. Wyzwaniem jest przyciąganie inwestorów i tworzenie nowoczesnej infrastruktury turystyczno-rekreacyjnej, rewitalizacja bazy już istniejącej i przewracanie do życia obiektów dawno zapomnianych (m.in.: schroniska, wieże widokowe, zbiorniki wodne, szlaki, trasy rowerowe, itp.), szeroko popularyzujących i tworzących markę Ziemi Dzierżoniowskiej. Potrzebny jest nowy wizerunek splatający zasoby przyrodnicze z walorami kulturowymi i rekreacyjnymi. Oryginalność niektórych produktów terytorialnych, jakie mogą być przedmiotem konsumpcji dla mieszkańców, turystów, inwestorów, czy codziennie przybywających na obszar Powiatu, powinna być traktowana jako ważny argument w działaniach promocyjnych. Wiele jest do zaoferowania, a wśród zalet niektóre aspekty przestrzeni wydają się być wyjątkowo niedoceniane. Inicjowanie aktywności mieszkańców – angażowanie się w miejscowe inicjatywy, poszukiwanie miejsca realizacji własnych aspiracji i działalności na terenie Ziemi Dzierżoniowskiej. Problem bierności niektórych środowisk lokalnych jest konsekwencją zaistnienia wielu różnych czynników, z których warunki ekonomiczne są może najłatwiej dostrzegalne wśród negatywnie oddziałujących, ale niekoniecznie najtrudniejsze do pokonania. Skala zaniedbań społecznych, w tym braków inicjatyw instytucji publicznych jest różna i w wielu miejscach wskazać można grupy osób bardzo zaangażowanych w likwidację skutków niepożądanych zjawisk. Problemy występowania patologii społecznych, dziedziczenia ubóstwa czy wykluczenia obserwowane są w wielu miejscach całego województwa i nie są cechą charakterystyczną wyłącznie dla Powiatu Dzierżoniowskiego. Jednak stanowią duże zagrożenie dla realizacji wyzwań gospodarczych i wizerunkowych, w związku z czym powinny stanowić istotną część strategii. Przeciwdziałanie tym 17 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 niekorzystnym tendencjom społecznym powinno być realizowane m.in. poprzez utrzymywanie wysokiej jakości kształcenia od pierwszych jego etapów, angażowanie mieszkańców do świadomego udziału w kulturze oraz inicjatywach lokalnych, kreowanie wartości przedsiębiorczych i estetycznych. Przyczyni się to w przyszłości do zapewnienia odpowiedniej zaradności i operatywności mieszkańców (np. aktywne poszukiwanie pracy na terenie Powiatu), odpowiedzialności za dobro wspólne (np. estetyka kamienic i gospodarstw, odnowa centrów wsi i miejsc publicznych) oraz przedsiębiorczości. W warunkach Ziemi Dzierżoniowskiej, ważne jest aby wspierać wszelkie inicjatywy integrujące mieszkańców i szczególnie w mniejszych miejscowościach ukierunkowywać je tak, aby przyczyniały się do tworzenia lokalnych społeczności, w rozumieniu samodzielnych małych grup, pomagających rozwiązywać codzienne problemy swoich członków – np. rewitalizacja zasobów mieszkaniowych. Ważne centrum usług publicznych w województwie dolnośląskim – którym Ziemia Dzierżoniowska (a przede wszystkim jej ośrodki miejskie) powinna stać się w najbliższych latach, aby zahamować niekorzystne procesy gospodarcze i demograficzne, jakie stanowią o aktualnych słabościach. Realizacja tego aspektu przyszłości Ziemi Dzierżoniowskiej wymagać będzie jednak wykazania się przynajmniej regionalną konkurencyjnością, w znaczeniu budowy oferty usług publicznych, kierowanych do mieszkańców (w tym potencjalnych – nowych), o wysokiej jakości. Mowa głównie o usługach edukacyjnych, zdrowotnych, kulturalnych, rekreacyjno-sportowych, administracyjnych, które jako kompleksowa oferta społeczna nierzadko decyduje o jakości kapitału społecznego i atrakcyjności dla nowego osadnictwa. Ziemia Dzierżoniowska, poprzez swoje dogodne położenie już stanowi atrakcyjny teren osadniczy – widać to przede wszystkim w tych częściach Powiatu, które charakteryzują się dobrym skomunikowaniem z Wrocławiem (np. gmina Łagiewniki), gdzie występuje dodatnie saldo migracji na wysokim poziomie. Wobec ogólnokrajowych, niekorzystnych tendencji demograficznych, rozwój funkcji rezydencjonalnych i osadniczych Ziemi Dzierżoniowskiej należy postrzegać jako poważną szansę rozwojową, a każdego nowego mieszkańca jako swoistego inwestora (klienta wszystkich usług świadczonych na obszarze Powiatu). Rozwój silnego centrum usług publicznych jest warunkiem koniecznym, aby tę szansę wykorzystać. Ważnym aspektem jest również współpraca międzysektorowa (z organizacjami pozarządowymi) na rzecz rozwoju i poprawy efektywności niektórych usług publicznych oraz ciągłe doskonalenie systemów zarządczych, które bezpośrednio wpływają na jakość usług administracyjnych. 18 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 Wizja i misja rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego Wizja rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego stanowi projekcję, opis pożądanego stanu rzeczywistości lokalnej w perspektywie 2020 roku. Określa stan docelowy, do którego dążyć będzie cała wspólnota Powiatu, tj. władze samorządowe Powiatu i gmin oraz ich partnerzy (lokalni oraz ponadlokalni), wykorzystując przy tym możliwości płynące z własnych atutów i szans pojawiających się w otoczeniu. Wizja ukierunkowana jest prognostycznie, określa cel, do jakiego zmierza Powiat. Wskazuje ona zasadniczy kierunek podejmowanych działań. WIZJA „POWIAT DZIERŻONIOWSKI 2020” W 2020 roku Powiat Dzierżoniowski w pełni korzysta ze swojego położenia względem stolicy województwa, dzięki znaczącej poprawie zewnętrznej dostępności komunikacyjnej. Rozwinęły się konkurencyjne i innowacyjne sektory gospodarki w nowoczesnych strefach aktywności inwestycyjnej, generując nowe miejsca pracy. Postępują procesy rewitalizacyjne zarówno terenów poprzemysłowych, jak i substancji mieszkaniowej w miastach oraz na terenach wiejskich. Nowoczesne rolnictwo staje się istotną gałęzią lokalnej gospodarki, a walory turystyczne zaczynają być włączane w obieg gospodarczy. Zrozumienie idei innowacyjności wśród społeczności lokalnej przynosi korzyści w postaci polepszenia jakości usług komercyjnych i publicznych oraz standardów życia. Misja jest nadrzędnym celem rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego. Określa ona również rolę władz samorządowych w procesie rozwoju wspólnoty lokalnej. Zgodnie z misją, władze samorządowe pełnią rolę inicjatora dla realizacji przedsięwzięć zgodnych ze Strategią Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego, a podejmowanych przez różnych aktorów życia społecznego i gospodarczego – liderów lokalnych, organizacje pozarządowe, instytucje publiczne, przedsiębiorców, grupy nieformalne mieszkańców. Ponadto władze samorządowe są także realizatorem własnych projektów (leżących w zadaniach własnych oraz we współpracy z innymi jednostkami samorządu terytorialnego), zmierzających do rozwoju Ziemi Dzierżoniowskiej, upowszechniania jej walorów, ułatwiania współpracy partnerów lokalnych i wdrażania innowacyjnych rozwiązań. MISJA ROZWOJU POWIATU DZIERŻONIOWSKIEGO Naszą misją jest wspieranie rozwoju gospodarczego, społecznego i przestrzennego Ziemi Dzierżoniowskiej w partnerstwie z samorządami gminnymi oraz sektorem biznesowym i pozarządowym. Chcemy wspólnie kreować Ziemię Dzierżoniowską jako silny i spójny subregion na mapie województwa dolnośląskiego. 19 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 Plan operacyjny Strategii Priorytety wyszczególnione w strategii wynikają z przyjętej wizji rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego do 2020 roku i zdefiniowanych wyzwań rozwojowych. Ze względu na stwarzanie w perspektywie długookresowej największych możliwości wzrostu, uznane one zostały za najważniejsze. Wyodrębniono zatem pięć priorytetów, które są względem siebie równoważne i uzupełniające się: PRIORYTET 1. KONKURENCYJNA I INNOWACYJNA GOSPODARKA; PRIORYTET 2. POPRAWA DOSTĘPNOŚCI KOMUNIKACYJNEJ; PRIORYTET 3. KAPITAŁ SPOŁECZNY I JAKOŚĆ ŻYCIA; PRIORYTET 4. ATRAKCYJNA PRZESTRZEŃ DLA SPĘDZANIA WOLNEGO CZASU; PRIORYTET 5. INTEGRACJA I WSPÓŁPRACA; Dla każdego z priorytetów sformułowany został cel strategiczny (w perspektywie 2020 roku), z którego wynikają cele operacyjne. Dla ich urzeczywistnienia wyodrębniono natomiast kierunki interwencji – kluczowe zadania i projekty do realizacji. Należy je traktować jako pewną propozycję, otwartą listę przedsięwzięć w danym zakresie, określającą ogólne ramy koncentracji aktywności programowej, finansowej i organizacyjnej całej wspólnoty Ziemi Dzierżoniowskiej w perspektywie długofalowej. Ponadto, dla zapewnienia kontroli nad stopniem realizacji poszczególnych celów niniejszej Strategii Rozwoju stworzono listę rekomendowanych mierników. Mierniki te są użyteczne przede wszystkim w czasie dokonywania monitoringu realizacji oraz aktualizacji dokumentu. Lista mierników stanowi bazową propozycję, która podczas prowadzenia procesów monitorowania i przeglądu strategicznego może być modyfikowana i uzupełniana – zgodnie z potrzebami jednostek wdrażających. Poniższy schemat prezentuje strukturę celów Strategii Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020. 20 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 KONKURENCYJNA I INNOWACYJNA GOSPODARKA POPRAWA DOSTĘPNOŚCI KOMUNIKACYJNEJ KAPITAŁ SPOŁECZNY I JAKOŚĆ ŻYCIA Cel strategiczny: Cel strategiczny: Cel strategiczny: Podniesienie atrakcyjności gospodarczej i inwestycyjnej Ziemi Dzierżoniowskiej Cel operacyjny 1.1 Budowa infrastruktury gospodarczej Cel operacyjny 1.2 Modernizacja kształcenia zawodowego i wspieranie zatrudnienia Wysoka dostępność komunikacyjna Powiatu Dzierżoniowskiego dla konkurencyjności gospodarczej i spójności subregionu Cel operacyjny 2.1 Wsparcie zewnętrznej dostępności komunikacyjnej subregionu Cel operacyjny 2.2 Wewnętrzna spójność komunikacyjna subregionu Cel strategiczny: Wysoki standard jakości życia na terenie subregionu oraz wzmacnianie kapitału społecznego Cel operacyjny 3.1 Zwiększenie dostępności do usług edukacyjnych na wysokim poziomie Cel operacyjny 3.2 Rozwój oferty kulturalnej i rekreacyjno-sportowej Cel operacyjny 1.3 System edukacji wspierający rozwój kapitału intelektualnego Cel operacyjny 3.3 Poprawa dostępności do usług zdrowotnych i profilaktyka zdrowotna Cel operacyjny 1.4 Aktywne i przedsiębiorcze społeczeństwo subregionu Cel operacyjny 3.4 Rewitalizacja i poprawa stanu technicznego i infrastruktury technicznej budynków mieszkalnych Cel operacyjny 1.5 Rozwój gospodarczy obszarów wiejskich ATRAKCYJNA PRZESTRZEŃ DLA SPĘDZANIA WOLNEGO CZASU Wysoka atrakcyjność turystyczna subregionu dzięki wykorzystaniu walorów przyrodniczych i kulturowych Cel operacyjny 4.1 Zrównoważony rozwój infrastruktury turystycznej i kulturowej Cel operacyjny 4.2 Budowa spójnej oferty turystycznej i kulturowej subregionu Cel operacyjny 3.5 Poprawa stanu środowiska naturalnego Cel operacyjny 3.6 Sprawna i integrująca polityka społeczna INTEGRACJA I WSPÓŁPRACA Cel strategiczny: Nowoczesne zarządzanie publiczne oraz współpraca samorządowa Cel operacyjny 5.1 Współpraca międzygminna i międzysektorowa Cel operacyjny 5.2 Sprawność administracyjna Cel operacyjny 5.3 Rozwój infrastruktury społeczeństwa informacyjnego 21 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 PRIORYTET I – KONKURENCYJNA I INNOWACYJNA GOSPODARKA Cel strategiczny: Podniesienie atrakcyjności gospodarczej i inwestycyjnej Ziemi Dzierżoniowskiej Strategia postępowania: Jednym z najważniejszych celów rozwojowych Ziemi Dzierżoniowskiej jest budowanie pozycji subregionu atrakcyjnego dla inwestycji oraz korzystającego z wiedzy, aktywności zawodowej i przedsiębiorczości mieszkańców. Jakość i konkurencyjność gospodarki (w tym lokalnej) jest dziś uzależniona nie tylko od warunków ekonomicznych i prawnych, ale nade wszystko od jakości kapitału ludzkiego. Kapitał intelektualny jest sumą kapitału, jaki tworzą ludzie i instytucje, potencjał zewnętrznego wizerunku oraz wewnętrzne relacje społeczne. Umiejętne i pełne wykorzystanie tych atutów powinno prowadzić do nowego – strategicznego spojrzenia na obszary przewagi konkurencyjnej. Rozwój zależy od otwartości i gotowości do współpracy, jakości kadr gospodarki, poziomu przedsiębiorczości mieszkańców, uniwersalnych kwalifikacji pracowników, zdolności do tworzenia i absorpcji innowacji oraz zdolności do elastycznego reagowania na zachodzące na rynku pracy zmiany. Tym samym, edukacja w Powiecie nie może rozwijać się bez uwzględnienia jej wpływu na lokalną gospodarkę, tworzące ją podmioty i ich kadry. Podobnie gospodarka nie może się rozwijać bez wzajemnych relacji w zakresie kierunków i jakości sfery edukacji oraz jakości lokalnego rynku pracy. Potrzebne jest zatem nowe podejście do wsparcia przedsiębiorczości i kształcenia postaw przedsiębiorczych, intensyfikacja współpracy i jej koordynacja w zakresie lepszego dopasowania systemu kształcenia do zmieniających się warunków społecznych oraz gospodarczych, a także uspójnianie współpracy pomiędzy sektorem gospodarczym i instytucjami rynku pracy. Służyć temu mają zintegrowane interwencje w zakresie edukacji, przedsiębiorczości i rynku pracy. Szansą na rozwój Ziemi Dzierżoniowskiej jest inteligentne gospodarowanie i pomnażanie lokalnych zasobów (potencjałów) oraz umiejętne korzystanie z położenia względem stolicy województwa i głównych szlaków transportowych. Jednak, w długiej perspektywie, zwiększenie tempa rozwoju nie będzie możliwe bez zagospodarowywania istniejącej infrastruktury gospodarczej, stanowiącej o konkurencyjności subregionu i atrakcyjności inwestycyjnej. Niezbędne są również inwestycje, podnoszące zewnętrzną dostępność komunikacyjną Ziemi Dzierżoniowskiej, która stanowi jedną z podstawowych determinant rozwoju każdej jednostki samorządu terytorialnego. Ważnym potencjałem rozwojowym Powiatu Dzierżoniowskiego są również obszary wiejskie, na których dominuje branża rolnicza. Dobre warunki naturalne, istniejące w tym zakresie tradycje oraz znaczący odsetek mieszkańców pracujących w tej gałęzi gospodarki, sprawia że rolnictwo może w przyszłości stać się istotną branżą ekonomiczną dla Powiatu. Niezbędne w tym zakresie są zmiany na szczeblu ogólnokrajowym (opłacalność produkcji, marketing i zbyt, etc.), ale również na gruncie lokalnym (np. scalanie gruntów, wspieranie przetwórstwa produktów rolnych, rozwój rolnictwa ekologicznego, itp.). Działania z zakresu rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich zawarte zostały w celu operacyjnym I.5 Rozwój gospodarczy obszarów wiejskich. 22 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 Spójność z dokumentami nadrzędnymi: STRATEGIA ROZWOJU POWIATU DZIERŻONIOWSKIEGO NA LATA 2014-2020 STRATEGIA ROZWOJU WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO 2020 Cel 1. Rozwój gospodarki opartej na wiedzy Cel strategiczny: Podniesienie atrakcyjności gospodarczej i inwestycyjnej Ziemi Dzierżoniowskiej Cel 3. Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw, zwłaszcza MŚP Cel 6. Wzrost zatrudnienia i mobilności pracowników Cel 8. Podniesienie poziomu edukacji, kształcenie ustawiczne KRAJOWA STRATEGIA ROZWOJU REGIONALNEGO 2010-2020: REGIONY, MIASTA OBSZARY WIEJSKIE I.2 Tworzenie warunków dla rozprzestrzeniania procesów rozwojowych i zwiększania ich absorpcji na obszary poza ośrodkami wojewódzkimi I.3 Budowa podstaw konkurencyjności województw 2.2 Wspieranie obszarów wiejskich o najniższym poziomie dostępu mieszkańców do dóbr i usług warunkujących możliwości rozwojowe Cele operacyjne: I.1 Budowa infrastruktury gospodarczej I.2 Modernizacja kształcenia zawodowego i wspieranie zatrudnienia I.3 System edukacji wspierający rozwój kapitału intelektualnego I.4 Aktywne i przedsiębiorcze społeczeństwo subregionu I.5 Rozwój gospodarczy obszarów wiejskich 23 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 PRIORYTET I: KONKURENCYJNA I INNOWACYJNA GOSPODARKA Cel strategiczny: Podniesienie atrakcyjności gospodarczej i inwestycyjnej Ziemi Dzierżoniowskiej Mierniki osiągnięć celu operacyjnego: 1. Stopień zagospodarowania stref aktywności gospodarczej na terenie Powiatu (%) 2. Liczba firm funkcjonujących w inkubatorach przedsiębiorczości na terenie Powiatu 3. Odsetek powierzchni w inkubatorach przedsiębiorczości na terenie Powiatu wykorzystywanej przez podmioty gospodarcze 4. Liczba podmiotów gospodarczych działających na terenach poprzemysłowych UZASADNIENIE KIERUNKU INTERWENCJI JEDNOSTKA JEDNOSTKA PARTNERZY REALIZUJĄCA MONITORUJĄCA ZE STRONY POWIATU Podstawową jednostką przyciągającą inwestorów na teren Powiatu Wałbrzyska Wydział Ochrony Inwestorzy jest Wałbrzyska Specjalna Strefa Ekonomiczna Inwest-Park, której 3 Specjalna Strefa Środowiska podstrefy są zlokalizowane na terenie Ziemi Dzierżoniowskiej. Ekonomiczna Rozwoju i Promocji Największa z podstref – Podstrefa Dzierżoniów, powstała w 1997. Inwest-Park Znalazło w niej zatrudnienie ponad 1800 osób. Strefa jest obecnie zagospodarowana w 60% i w dalszym ciągu na zagospodarowanie Gminy Powiatu oczekuje ponad 46 ha gruntów. Tereny te zaopatrzone są w dostęp do Dzierżoniowskiego mediów (energia, woda, gaz) i dostępne do lokowania kolejnych inwestycji. Z kolei w przypadku podstrefy Bielawa, gdzie ulokowany jest dotychczas 1 inwestor, dostępnych do zagospodarowania pozostaje wciąż 80% terenu przygotowanego pod inwestycje (ok. 5 ha). Podstrefa w Piławie Górnej jest całkowicie zagospodarowana. Należy dążyć do zagospodarowania istniejących terenów inwestycyjnych oraz planować ich rozwój przestrzenny w przyszłości. Strefy aktywności gospodarczej będą jednym z ważniejszych działań gospodarczych w nowej perspektywie 2014-2020. Na terenie Powiatu Dzierżoniowskiego funkcjonuje kilka instytucji o Instytucje Wydział Ochrony Gminy Powiatu charakterze inkubatorów przedsiębiorczości. Należy do nich m.in. Otoczenia Biznesu Środowiska Dzierżoniowskiego Dzierżoniowski Inkubator Przedsiębiorczości, wspomagający rozwój (IOB) Rozwoju i Promocji nowych podmiotów gospodarczych poprzez: zapewnienie lokali Powiat Dzierżoniowski Cel operacyjny I.1: Budowa infrastruktury gospodarczej KIERUNEK INTERWENCJI I.1.1 Zagospodarowanie i rozwój istniejących stref aktywności gospodarczej oraz innych terenów inwestycyjnych I.1.2 Rozwój infrastruktury inkubatorów przedsiębiorczości 24 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 I.1.3 Rewitalizacja obszarów poprzemysłowych i wprowadzanie nowych funkcji I.1.4 Budowa elektrowni fotowoltaicznej użytkowych na działalność gospodarczą, organizowanie profesjonalnego doradztwa w zakresie podejmowania działalności gospodarczej na własny rachunek, pomoc w pozyskiwaniu korzystnych kredytów inwestycyjnych oraz ułatwianie dostępu do źródeł finansowania inwestycji. Inkubator oferuje lokale użytkowe dla osób bezrobotnych, chcących rozpocząć działalność gospodarczą. Dla firm-lokatorów przeznaczone zostało 1148 m2. Ponadto w ofercie biura coworkingowego istnieje możliwość wynajęcia sali z pełnym zapleczem biurowym na kilka godzin. Podobne funkcje spełnia Dzierżoniowskie Centrum Biznesu, także oferujące lokale, pomoc w uzyskaniu zwolnień podatkowych oraz wsparcie doradcze. Podobne instytucje działają również w innych miejscach Powiatu, np. w Bielawie. Istotnym jest rozwijanie instytucji inkubatorowych oraz tworzenie nowych, szczególnie na terenach wiejskich i małych miast. Działania te będą silnie wspierane przez środki zewnętrzne w nowej perspektywie 2014-2020. Na terenie Powiatu Dzierżoniowskiego licznie występują zdegradowane obszary poprzemysłowe. Są to tereny byłych zakładów pracy, zlokalizowane zarówno na terenach miast, jak i na obszarach wiejskich. Do tych obszarów kwalifikują się również tereny po byłych Państwowych Gospodarstwach Rolnych (PGR). Należy dążyć do rewitalizowania obszarów zdegradowanych, przywracając im stare funkcje lub nadając zupełnie nowe (np. mieszkaniowe, handlowe, kulturalne, itp.). Realizacja zadań z tego zakresu powinna być poprzedzona inwentaryzacją w skali Powiatu obszarów zdegradowanych, uznanych za poprzemysłowe i po byłych PGR. Miasto Dzierżoniów rozwija tereny inwestycyjne, w tym dla przedsiębiorstw produkcyjnych. Istnieje duże zapotrzebowanie na energię elektryczną, a możliwości GPZ Dzierżoniów są na wyczerpaniu. Dlatego w celu poprawy bezpieczeństwa energetycznego oraz dywersyfikacji podaży zasobów energetycznych planuje się budowę elektrowni fotowoltaicznej. Do głównych efektów i rezultatów zadania zaliczyć można: brak negatywnego wpływu instalacji na środowisko, niewielkie koszty eksploatacji, funkcjonalność bez względu na porę roku, długa żywotność – ponad 30 lat, produkcja ok. 1350 MWh energii elektrycznej rocznie, Organizacje pozarządowe Zrzeszenia przedsiębiorców Gminy Powiatu Dzierżoniowskiego Gmina miejska Dzierżoniów Wydział Ochrony Środowiska Rozwoju i Promocji Powiat Dzierżoniowski Wydział Ochrony Środowiska Rozwoju i Promocji Klaster Energii Odnawialnej Wałbrzyska Specjalna Strefa Ekonomiczna Inwest-Park Firma GEDEON 25 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 ograniczenie emisji CO2 o 1350 Mg rocznie, ograniczenie emisji SO2 o 13 Mg rocznie, ograniczenie emisji NOx o ok. 3 Mg rocznie, tworzenie nowych miejsc pracy. Mierniki osiągnięć celu operacyjnego: Cel operacyjny I.2: Modernizacja kształcenia zawodowego 1. Stopa bezrobocia w Powiecie i wspieranie zatrudnienia 2. Zmiany struktury bezrobocia ze względu na wiek, płeć, wykształcenie i czas pozostawania bez pracy 3. Stosunek liczby absolwentów szkół ponadgimnazjalnych z kierunków technicznych do liczby kończących kierunki humanistyczne KIERUNEK INTERWENCJI UZASADNIENIE KIERUNKU INTERWENCJI JEDNOSTKA JEDNOSTKA PARTNERZY REALIZUJĄCA MONITORUJĄCA ZE STRONY POWIATU I.2.1 Szkolnictwo zawodowe pełni niezwykle ważną rolę w procesie Szkoły nauczające Wydział Edukacji i Powiat Dzierżoniowski Dostosowanie sieci szkół rozwoju gospodarczego, szczególnie w obszarach, gdzie rozwijane są zawodów z terenu Kultury i wyposażenia bazy kształcenia tereny inwestycyjne. Poziom szkolnictwa zawodowego musi być Powiatu Podmioty gospodarcze zawodowego do zmieniających dostosowany do potrzeb inwestorów oraz lokalnych podmiotów z terenu Powiatu się warunków gospodarczych gospodarczych. Potrzeby w tym zakresie dotyczą dostosowywania wyposażenia bazy kształcenia zawodowego do wymogów Powiatowy Urząd nowoczesnej i innowacyjnej gospodarki. Przełoży się to na Pracy zwiększenie kwalifikacji absolwentów, a tym samym ułatwi znalezienie miejsca zatrudnienia, w tym samozatrudnienia Wałbrzyska Specjalna (zakładanie własnych działalności gospodarczych). Wyposażenie Strefa Ekonomiczna warsztatów i miejsc praktycznej nauki zawodów musi odzwierciedlać Inwest-Park profil gospodarczy lokalnych podmiotów – w tym celu nieodzowna wydaje się współpraca z sektorem gospodarczym, który może stać się Gminy Powiatu ważnym ogniwem wsparcia finansowego dla realizacji niniejszego Dzierżoniowskiego kierunku interwencji. I.2.2 Szkolnictwo zawodowe w Polsce boryka się z problemem braku Szkoły nauczające Wydział Edukacji i Powiat Dzierżoniowski Intensyfikacja współpracy systemowych rozwiązań w zakresie stałych form współpracy z zawodów z terenu Kultury z przedsiębiorcami w zakresie sektorem gospodarczym, które gwarantowałyby właściwe Powiatu Powiatowy Urząd nowych kierunków oraz przygotowanie zawodowe absolwentów, zgodne z oczekiwaniami Pracy nowoczesnych metod nowoczesnej gospodarki. Na terenie Powiatu Dzierżoniowskiego Podmioty kształcenia zawodowego – podejmowane są jednostkowe działania mające na celu precyzyjne gospodarcze z Wałbrzyska Specjalna kształcenie w miejscu pracy ukierunkowywanie kształcenia dla konkretnych przedsiębiorstw. terenu Powiatu Strefa Ekonomiczna Jednak brakuje ogólnopowiatowego systemu integrującego Inwest-Park środowisko gospodarcze z edukacyjnym, regulującego zasady 26 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 I.2.3 Wspieranie kształcenia ustawicznego oraz zdobywania nowych kwalifikacji przez mieszkańców subregionu I.2.4 Doskonalenie kadr kształcenia zawodowego współpracy i wdrażającego nowe formy kształcenia – np. kształcenie w miejscu pracy, klasy dedykowane, itp. Kształcenie ustawiczne – zdobywanie nowych kwalifikacji i uprawnień, doskonalenie umiejętności, uczenie się przez całe życie – jest ważnym zagadnieniem dla obszarów charakteryzujących się wysoką stopą bezrobocia, gdzie na dużą skalę zachodziły procesy restrukturyzacyjne w gospodarce. Powiat Dzierżoniowski należy do takich obszarów, stąd też działania w zakresie realizacji szkoleń, nauki nowych profesji, praktycznych kursów zawodowych, e-learningu i innych form kształcenia ustawicznego powinny być kontynuowane i intensyfikowane. Nowa perspektywa finansowa UE na lata 2014-2020 przewiduje znaczne środki na ten cel. Potrzeba w szczególności takich form kształcenia, które skupiają się na wymiarze praktycznym, pozwalając osobom już zatrudnionym również w nich uczestniczyć. Kadry kształcenia zawodowego (głównie nauczyciele zawodu) potrzebują wsparcia w zakresie podwyższania własnych kwalifikacji, podnoszenia umiejętności i wiedzy w zakresie nowych technologii wykorzystywanych w gospodarce. Wraz z modernizacją bazy kształcenia zawodowego powinny być prowadzone działania mające na celu jak najefektywniejsze jej wykorzystanie w procesie nauki zawodu. Centra kształcenia ustawicznego z terenu Powiatu I.3.1 Opracowanie i wdrożenie programu odkrywania i wspierania talentów Powiatowy Urząd Pracy Podmioty gospodarcze z terenu Powiatu Gminy Powiatu Dzierżoniowskiego Szkoły nauczające zawodów z terenu Powiatu Wydział Edukacji i Kultury Powiat Dzierżoniowski; Podmioty gospodarcze z terenu Powiatu; Wałbrzyska Specjalna Strefa Ekonomiczna Inwest-Park; Gminy Powiatu Dzierżoniowskiego Mierniki osiągnięć celu operacyjnego: 1. Wyniki z egzaminu gimnazjalnego 2. Wyniki z egzaminu maturalnego 3. Liczba autorskich programów edukacyjnych w szkołach Powiatu Dzierżoniowskiego UZASADNIENIE KIERUNKU INTERWENCJI JEDNOSTKA JEDNOSTKA PARTNERZY REALIZUJĄCA MONITORUJĄCA ZE STRONY POWIATU Opracowanie systemowego działania w skali całego Powiatu, Szkoły z terenu Wydział Edukacji i Powiat Dzierżoniowski; w zakresie odkrywania i wspierania (merytorycznego, finansowego, Powiatu Kultury Podmioty gospodarcze organizacyjnego) osób szczególnie uzdolnionych w konkretnych z terenu Powiatu; dziedzinach. Gminy Powiatu Dzierżoniowskiego Cel operacyjny I.3: System edukacji wspierający rozwój kapitału intelektualnego KIERUNEK INTERWENCJI Wydział Edukacji i Kultury Gminy Powiatu Dzierżoniowskiego Powiat Dzierżoniowski 27 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 I.3.2 Kreowanie nowoczesnych programów edukacyjnych I.3.3 Opracowanie systemu wsparcia wyboru kierunków kształcenia – gimnazjum, szkoły ponadgimnazjalne I.3.4 Rozszerzenie oferty edukacyjnej dla dzieci i młodzieży szkolnej, przy szczególnym uwzględnieniu kształcenia kompetencji kluczowych 28 Wspieranie kapitału intelektualnego na terenie Powiatu powinno się odbywać również poprzez tworzenie i wdrażanie nowoczesnych programów i projektów edukacyjnych, wychodzących poza minimum programowe. Ma to na celu kształtowanie zaradności, operatywności, świadomości społecznej młodych pokoleń, a w rezultacie przygotowywać do wejścia w dorosłe życie. Jednym z zasadniczych problemów edukacji w Polsce jest brak systemowych procedur (lub ich niewystarczający poziom) w zakresie doradztwa zawodowego i kształtowania kariery. Odbywa się ono poprzez jednostkowe spotkania grupowe z doradcą zawodowym, najczęściej na etapie szkoły ponadgimnazjalnej. Dobre i sprawdzone wzorce w krajach rozwiniętych pokazują, iż działania takie należy prowadzić już od końca szkoły podstawowej. Mają one na celu nie tyle kształtowanie poglądów na temat przyszłego zawodu, a pomoc i doradztwo w wyborze kolejnych etapów edukacji (zgodnie z predyspozycjami, zainteresowaniami, talentami), które w rezultacie prowadzą do świadomego i trafnego wyboru profesji. Niewłaściwe wybory kolejnych etapów kształcenia (np. po gimnazjum) skutkują w przyszłości niewłaściwym wyborem zawodu lub jego brakiem, a w efekcie nasilaniem problemów społecznych (np. bezrobocie). Problem ten jest kluczowy dla stopniowego ograniczenia bariery od lat hasłowo nazywanej „niedostosowaniem kierunków kształcenia do potrzeb rynku pracy”. Należy dążyć do stopniowego kształtowania własnego systemu wsparcia wyboru kierunków kształcenia, który nie będzie działaniem jednostkowym, a programowym i nastawionym na pracę indywidualną. W tym celu niezbędne jest współdziałanie wszystkich szczebli samorządowych, sektora gospodarczego, służb zatrudnienia oraz szkół. Szczególnie istotnymi kompetencjami w procesie nauczania są tzw. kompetencje kluczowe, do których zaliczają się m.in.: językowe, matematyczne, naukowo-techniczne, informatyczne, społeczne i obywatelskie, przedsiębiorcze, świadomości i ekspresji kulturowej. Zwracanie na te kompetencje szczególnej uwagi w procesie nauczania na wszystkich jego szczeblach (poprzez autorskie programy kształcenia, zajęcia dodatkowe, aktywne metody Szkoły z terenu Powiatu Wydział Edukacji i Kultury Powiat Dzierżoniowski; Organizacje pozarządowe; Gminy Powiatu Dzierżoniowskiego Powiat Dzierżoniowski Wydział Edukacji i Kultury Szkoły z terenu Powiatu – gimnazja, szkoły ponadgimnazjalne Gminy Powiatu Dzierżoniowskiego Uczelnie wyższe Powiatowy Urząd Pracy Podmioty gospodarcze z terenu Powiatu Szkoły z terenu Powiatu Wydział Edukacji i Kultury Powiat Dzierżoniowski Gminy Powiatu Dzierżoniowskiego Organizacje pozarządowe Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 kształcenia, itp.) będzie sprzyjało rozwijaniu kapitału intelektualnego, zgodnie z potrzebami regionalnej i krajowej gospodarki, ale również zgodnie z oczekiwaniami społecznymi. I.3.5 Innowacyjność jest pojęciem robiącym karierę ogólnoświatową, Powiat Wydział Ochrony Kreowanie innowacyjności wśród jednak bardzo trudnym do precyzyjnego zdefiniowania. W Dzierżoniowski, Środowiska społeczności lokalnej większości kojarzy się z gospodarką, a w szczególności z jej Gminy Powiatu Rozwoju i Promocji nowoczesnymi branżami, opartymi o wysokie technologie. Dzierżoniowskiego Tymczasem innowacyjność należy rozumieć znacznie szerzej i stosować ją we wszystkich dziedzinach życia społeczności lokalnej. To bardzo często wprowadzanie usprawnień i ulepszeń zarządczych, organizacyjnych – rezygnacja z tradycyjnych i utartych sposobów działania (pracy) na rzecz rozwiązań mniej popularnych, ale często efektywniejszych. Należy dążyć do zaszczepiania idei innowacyjności (właściwego jej zrozumienia) wśród różnych grup społecznych na terenie Powiatu, co w przyszłości będzie się odzwierciedlało w usprawnianiu usług, zmiany zachowań, otwartości intelektualnej, pomysłowości, itp. Mierniki osiągnięć celu operacyjnego: Cel operacyjny I.4: Aktywne i przedsiębiorcze społeczeństwo 1. Liczba podmiotów gospodarczych na 1000 mieszkańców subregionu 2. Liczba firm noworejestrowanych w danym roku 3. Liczba firm wyrejestrowywanych w danym roku KIERUNEK INTERWENCJI UZASADNIENIE KIERUNKU INTERWENCJI JEDNOSTKA JEDNOSTKA REALIZUJĄCA MONITORUJĄCA ZE STRONY POWIATU I.4.1 Instytucje Otoczenia Biznesu są istotnym elementem systemu Instytucje Wydział Ochrony Wsparcie rozwoju Instytucji wsparcia przedsiębiorczości lokalnej. Szeroki zakres ich działań Otoczenia Biznesu Środowiska Otoczenia Biznesu (IOB) przyczynia się do wzrostu liczby podmiotów gospodarczych, Rozwoju i Promocji poprawy kondycji gospodarki lokalnej, kształtowania cech przedsiębiorczych w społeczeństwie. Nowa perspektywa finansowa UE na lata 2014-2020 przewiduje znaczne wsparcie dla istniejących IOB, szczególnie w zakresie finansowych narzędzi wsparcia przedsiębiorczości lokalnej – m.in. dofinansowywanie kapitałów istniejących funduszy pożyczkowych i gwarancyjnych, tworzenie nowych funduszy pożyczkowych i gwarancyjnych, programy pożyczkowe na otworzenie działalności gospodarczej, itp. 29 Instytucje edukacyjne Szkoły z terenu Powiatu Powiat Dzierżoniowski Gminy Powiatu Dzierżoniowskiego Przedsiębiorcy PARTNERZY Powiat Dzierżoniowski Gminy Powiatu Dzierżoniowskiego Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 I.4.2 Promowanie aktywności obywatelskiej, społecznej i zawodowej mieszkańców subregionu Współpraca władz samorządowych Ziemi Dzierżoniowskiej z Organizacje Biuro Spraw Powiat Dzierżoniowski organizacjami pozarządowymi w zakresie promowania aktywności pozarządowe Obywatelskich obywatelskiej, społecznej i zawodowej mieszkańców subregionu, Bezpieczeństwa i Gminy Powiatu powinna się przejawiać m.in. w kontynuowaniu zlecania im zadań Zarządzania Dzierżoniowskiego publicznych z tego zakresu. Działalność organizacji trzeciego Kryzysowego, sektora ma niezwykle ważne znaczenie dla integracji społeczności Wydział Edukacji i lokalnej oraz krzewienia zasad obywatelskich. Kultury I.4.3 Strategia Rozwoju Województwa Dolnośląskiego 2020 zwraca Organizacje Biuro Spraw Środowiska lokalne Inicjowanie działań integrujących uwagę na istotne potrzeby w zakresie intensyfikacji działań pozarządowe Obywatelskich społeczność subregionu zmierzających do integrowania Dolnoślązaków, kształtowania ich Bezpieczeństwa i tożsamości, pielęgnowania wielokulturowości. Dotyczy to Gminy Powiatu Zarządzania wszystkich subregionów województwa, a więc również Ziemi Dzierżoniowskiego Kryzysowego, Dzierżoniowskiej. Należy przykładać dużą wagę do realizacji zadań, Wydział Edukacji i zarówno regionalnych i ponadregionalnych, jak i lokalnych z tego Powiat Kultury zakresu. Dzierżoniowski Mierniki osiągnięć celu operacyjnego: Cel operacyjny I.5: Rozwój gospodarczy obszarów wiejskich 1. Powierzchnia gruntów objęta procesem scalania na obszarach wiejskich 2. Liczba km zmodernizowanych dróg na obszarach wiejskich 3. Liczba nowych podmiotów gospodarczych na obszarach wiejskich w danym roku 4. Wartość środków zewnętrznych pozyskanych na zakładanie działalności gospodarczej na obszarach wiejskich KIERUNEK INTERWENCJI I.5.1 Wspieranie i inicjowanie procesów scalania gruntów na obszarach wiejskich 30 UZASADNIENIE KIERUNKU INTERWENCJI Procedura scalania i wymiany dotyczy gruntów rolnych i leśnych w celu poprawy ich funkcjonalności, bądź wprowadzenia zmian w układzie własności, w celu poprowadzenia nowych urządzeń melioracji wodnej, dróg lub usprawnienia rzeźby terenu. Inicjatywa wynika z niewykorzystania potencjału przedmiotowego obszarów wiejskich. Efektem scalenia i podziału jest wydzielenie nowych działek, o innym ukształtowaniu w stosunku do pierwotnych, przy założeniu jednakowej powierzchni. Nowy podział administracyjny granic działek ma usprawnić funkcjonalność podziału gruntów, bądź stworzyć miejsce na nowe drogi bądź urządzenia melioracyjne. Efektem jest również uzyskanie przez dotychczasowych właścicieli JEDNOSTKA REALIZUJĄCA Powiat Dzierżoniowski Gmina wiejska Dzierżoniów Gmina Łagiewniki Gmina Niemcza JEDNOSTKA MONITORUJĄCA ZE STRONY POWIATU Wydział Geodezji, Katastru i Nieruchomości PARTNERZY Środowiska lokalne Rady sołeckie i osiedlowe Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 I.5.2 Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw na obszarach wiejskich I.5.3 Wzrost zatrudnienia i mobilności pracowników na obszarach wiejskich I.5.4 Wspieranie rozwoju ekologicznego rolnictwa i przetwórstwa oraz marketingu wysokiej jakości produktów żywnościowych ekwiwalentnych działek gruntów położonych w tym samy rejonie, które w sposób bardziej efektywny można wykorzystywać gospodarczo, w tym rolniczo. Inicjatywa wynika z niewykorzystania potencjału podmiotowego i przedmiotowego obszarów wiejskich w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej. Dzięki jej zainicjowaniu (poprzez programy aktywizacyjne – szkoleniowe, pożyczkowe, itp.) może nastąpić spadek bezrobocia, podniesienie standardu życia społeczności wiejskiej, właściwe wykorzystanie zasobów. Obszary wiejskie są terenem w którym istnieje wysoki wskaźnik tzw. ukrytego bezrobocia. Dlatego zasadnym jest stworzenie pozytywnego klimatu dla zwiększenia zatrudnienia i mobilności pracowników. Tworzenie na obszarach wiejskich małych stref aktywności gospodarczej, doradztwo w zakresie poszukiwania zatrudnienia, uzyskiwanie nowych kwalifikacji i uprawnień oraz inne działania z tego zakresu są niezbędne dla zaktywizowania społeczności wiejskich. Dotyczy to w szczególności obszarów po byłych Państwowych Gospodarstwach Rolnych. Obszary wiejskie Powiatu Dzierżoniowskiego posiadają dobre warunki dla rozwoju produkcji żywności ekologicznej (żywność wysokiej jakości, żywność naturalna). Warto wykorzystywać ten potencjał i wdrażać programy aktywizujące społeczności lokalne w tym zakresie – przy udziale środków zewnętrznych. Gmina wiejska Dzierżoniów Powiatowy Urząd Pracy Gmina Łagiewniki Gmina Niemcza Powiat Dzierżoniowski Gmina wiejska Dzierżoniów Powiatowy Urząd Pracy, Wydział Ochrony Środowiska Rozwoju i Promocji Gmina Łagiewniki Gmina Niemcza Organizacje pozarządowe, w tym LGD; Ośrodki Doradztwa Rolniczego; Izby Rolnicze 31 Wydział Ochrony Środowiska Rozwoju i Promocji Powiat Dzierżoniowski; Organizacje pozarządowe; Instytucje Otoczenia Biznesu; Ośrodki Doradztwa Rolniczego; Izby Rolnicze; LGD Organizacje pozarządowe; Instytucje Otoczenia Biznesu; Ośrodki Doradztwa Rolniczego; Izby Rolnicze; LGD Powiat Dzierżoniowski Gminy Powiatu Dzierżoniowskiego Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 PRIORYTET II – POPRAWA DOSTĘPNOŚCI KOMUNIKACYJNEJ Cel strategiczny: Wysoka dostępność komunikacyjna Powiatu Dzierżoniowskiego dla konkurencyjności gospodarczej i spójności subregionu Strategia postępowania: Położenie Powiatu Dzierżoniowskiego oraz jego walory turystyczne wymagają stałego podejmowania działań na rzecz rozwoju i poprawy infrastruktury komunikacyjnej (transportowej). Poprawa dostępności komunikacyjnej Powiatu i lepsze powiązanie go z innym obszarami województwa dolnośląskiego i poza jego granicami, ma niebagatelne znaczenie dla możliwości realizacji pozostałych celów niniejszej Strategii, szczególnie w zakresie Priorytetu I, III i IV. Poprawa dostępności komunikacyjnej równolegle musi być rozpatrywana w aspekcie zewnętrznym, jak i wewnętrznym. Wpływa ona na wzrost mobilności mieszkańców Powiatu związanej z uwarunkowaniami współczesnego rynku pracy oraz wzmacnia jego potencjały w obszarze oferty turystycznej, szczególnie turystyki kwalifikowanej (weekendowej i długoterminowej). Działania w ramach tego Priorytetu muszą być realizowane w ścisłej współpracy gmin i Powiatu. Współpraca ta ma dotyczyć koordynacji podejmowanych inwestycji tak, aby służyły budowie spójnej sieci powiązań komunikacyjnych wewnątrz Powiatu oraz z jego otoczeniem, w tym włączaniu sieci komunikacyjnej (transportowej) w zewnętrzny system komunikacyjny (transportowy) w regionie. Pamiętać przy tym należy, że zmniejszeniu ulegnie możliwości zdobycia zewnętrznego finansowania tego typu przedsięwzięć realizowanych na poziomie lokalnym. Tym bardziej wskazana jest współpraca wszystkich jednostek w zakresie długofalowego planowania budowy i modernizacji dróg. Realizacja tych przedsięwzięć uwzględniać musi wiele uwarunkowań realizacyjnych, w tym wpływ na jakość życia mieszkańców, stwarzanie szans na szybkie i sprawne przemieszczanie się w sytuacji świadczenia pracy w innym miejscu niż miejsce zamieszkania oraz możliwość realnego wpływu podejmowanymi inwestycjami drogowymi na wzrost atrakcyjności gospodarczej, w tym turystycznej poszczególnych miejsc (obszarów) Powiatu. Koordynacja działań musi tu również uwzględniać różne formy i sposoby transportu mieszkańców i turystów; stąd też istotne jest systemowe planowanie i realizowanie inwestycji w zakresie ciągów pieszych i rowerowych tak, aby tworzyły one spójną sieć (zamkniętą całość w ramach Powiatu). Istotnym z punktu widzenia dostępności Powiatu mobilności mieszkańców i turystów jest stworzenie centrum przesiadkowego koordynującego w jednym miejscu różne środki transportu i harmonogramy ich kursowania. Priorytet ten realizowany będzie przede wszystkim w ramach własnych możliwości JST – Powiatu i gmin. 32 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 Spójność z dokumentami nadrzędnymi: STRATEGIA ROZWOJU POWIATU DZIERŻONIOWSKIEGO NA LATA 2014-2020 Cel strategiczny: Wysoka dostępność komunikacyjna Powiatu Dzierżoniowskiego dla konkurencyjności gospodarczej i spójności subregionu STRATEGIA ROZWOJU WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO 2020 Cel 2. Zrównoważony transport i poprawa dostępności transportowej Cel 5. Zwiększenie dostępności technologii komunikacyjnoinformacyjnych KRAJOWA STRATEGIA ROZWOJU REGIONALNEGO 2010-2020: REGIONY, MIASTA OBSZARY WIEJSKIE I.2 Tworzenie warunków dla rozprzestrzeniania procesów rozwojowych i zwiększania ich absorpcji na obszary poza ośrodkami wojewódzkimi Cele operacyjne: II.1 Wsparcie zewnętrznej dostępności komunikacyjnej subregionu II.2 Wewnętrzna spójność komunikacyjna subregionu 33 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 PRIORYTET II: POPRAWA DOSTĘPNOŚCI KOMUNIKACYJNEJ Cel strategiczny: Wysoka dostępność komunikacyjna Powiatu Dzierżoniowskiego dla konkurencyjności gospodarczej i spójności subregionu Mierniki osiągnięć celu operacyjnego: 1. Liczba kilometrów nowo wybudowanych dróg 2. Liczba kilometrów wyremontowanych dróg 3. Powstanie Regionalnego Centrum Przesiadkowego (RCP) w Dzierżoniowie UZASADNIENIE KIERUNKU INTERWENCJI JEDNOSTKA JEDNOSTKA PARTNERZY REALIZUJĄCA MONITORUJĄCA ZE STRONY POWIATU Inicjatywa dotyczy budowy obwodnicy; budowy i przebudowy dróg Dolnośląska Zarząd Dróg JST powiatu powiatowych i gminnych o znaczeniu strategicznym dla rozwoju ziemi Służba Dróg Powiatowych dzierżoniowskiego dzierżoniowskiej i Dolnego Śląska. Planowany zakres rzeczowy i Kolei (DSDiK) inicjatywy, który dotyczyć będzie robót drogowych wraz z niezbędnymi robotami kanalizacji deszczowej i sanitarnej, infrastrukturą oświetleniową i towarzyszącą. Szczegółowy zakres zadań został zawarty w opisie inicjatyw planowanych do realizacji przez Powiat Dzierżoniowski zgłoszonych do SEIP Województwa Dolnośląskiego na lata 2014-2020. Regionalne Centrum Przesiadkowe (RCP) będzie dla Powiatu Partnerstwo JST Wydział Ochrony Powiat Dzierżoniowski centralnym miejscem komunikacji zbiorowej w ramach ruchu Ziemi Środowiska wewnętrznego i zewnętrznego. Łączyć będzie komunikację kolejową i Dzierżoniowskiej Rozwoju i Promocji autobusową komunikację regionalną oraz komunikację miejską. (lider Gmina Dzięki tej inicjatywie zostanie uratowany przed degradacją dworzec miejska PKP, uruchomione zostaną kasy PKP, PKS, wybudowane parkingi i Dzierżoniów) perony dla komunikacji miejskiej. Kompleksowe rozwiązanie komunikacji poprzez uruchomienie RCP przyczyni się do podniesienia jakości życia i bezpieczeństwa mieszkańców i klientów RCP. Powodzenie tego przedsięwzięcia uzależnione jest od możliwości pozyskania finansowania. Koszty tego przedsięwzięcia możliwe są do Cel operacyjny II.1: Wsparcie zewnętrznej dostępności komunikacyjnej subregionu KIERUNEK INTERWENCJI II.1.1 Poprawa dostępności transportowej Ziemi Dzierżoniowskiej II.1.2 Regionalne Centrum Przesiadkowe w Dzierżoniowie 34 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 pokrycie wyłącznie dzięki zastosowaniu formuły Partnerstwa Publiczno-Prywatnego (PPP) przy realizacji tej inwestycji. Mierniki osiągnięć celu operacyjnego: Cel operacyjny II.2: Wewnętrzna spójność komunikacyjna 1. Liczba kilometrów dróg powiatowych subregionu 2. Liczba kilometrów dróg gminnych 3. Liczba kilometrów ciągów pieszych i rowerowych KIERUNEK INTERWENCJI UZASADNIENIE KIERUNKU INTERWENCJI JEDNOSTKA JEDNOSTKA REALIZUJĄCA MONITORUJĄCA ZE STRONY POWIATU II.2.1 Istotnym wyzwaniem, przed jakim stoją Powiat i gminy, jest Zarząd Dróg Zarząd Dróg Budowa, modernizacja modernizacja, przebudowa oraz budowa dróg powiatowych oraz Powiatu, Gminy Powiatowych i przebudowa dróg gminnych, ze szczególnym uwzględnieniem sieciowego połączenia. powiatowych i gminnych Pozwoli to w większym niż dotąd stopniu na zwiększenie mobilności mieszkańców Powiatu (w tym również w związku z rynkiem pracy), dostępności do miejsc i atrakcji turystycznych Ziemi Dzierżoniowskiej oraz wzrostu bezpieczeństwa podróżnych. Realizacja tej interwencji jest warunkiem koniecznym dla realizacji przedsięwzięć planowanych w ramach Celu operacyjnego II.1. Ze względu na uwarunkowania (możliwości) geograficzne (fizyczne) nie wszędzie będzie możliwe dostosowanie realizacji tej interwencji do parametrów normatywnych. II.2.2 Różnicowanie form przemieszczania się na terenie subregionu jest Zarząd Dróg Zarząd Dróg Budowa i modernizacja ciągów istotnym wyzwaniem dla władz Powiatu i całej jego społeczności. Powiatu, Gminy Powiatowych, pieszo-rowerowych Coraz bardziej popularne wśród Polaków aktywne spędzanie Powiatu Wydział Ochrony o charakterze komunikacyjnym wolnego czasu wymaga rozbudowy odpowiedniej infrastruktury; Dzierżoniowskiego Środowiska i turystycznym szczególnie jest to istotne w sytuacji rozwijania oferty turystycznej Rozwoju i Promocji Powiatu opartej w głównej mierze na turystyce weekendowej i wypoczynkowej. Rozbudowa i sieciowanie ciągów komunikacyjnych pieszych i rowerowych w skali całego Powiatu stwarza niepodważalne atuty wzmacniające ofertę turystyki kwalifikowanej oraz stwarza dodatkowe możliwości przemieszczania się mieszkańców na krótkich i średnich dystansach zarówno w celach zawodowych, jak i przede wszystkim rekreacyjnych, profilaktyki zdrowotnej i również turystycznych. Rozbudowa i powiązanie modernizowanych i tworzonych ciągów pieszo-rowerowych wpływa też na wzrost bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego. 35 PARTNERZY Powiat, Gminy Powiatu Dzierżoniowskiego Organizacje turystyczne, społeczne działające w sferze profilaktyki zdrowotnej, promujące zdrowy i aktywny tryb życia, ekologiczne, itp. Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 PRIORYTET III – KAPITAŁ SPOŁECZNY I JAKOŚĆ ŻYCIA Cel strategiczny: Wysoki standard jakości życia na terenie subregionu oraz wzmacnianie kapitału społecznego Strategia postępowania: Rozwój jednostki samorządu terytorialnego jest uzależniony jest od wielu czynników. Największe znaczenie odgrywa tu zestaw tych czynników, które zależne są od uwarunkowań wewnętrznych JST. Pozyskiwanie inwestorów zewnętrznych możliwe jest o tyle, o ile spełnione są warunki kształtujące odpowiednią atmosferę przyczyniającą się do podjęcia decyzji przez inwestora o lokowaniu inwestycji w danym miejscu. Współcześnie inwestorzy zwracają szczególna uwagę nie tylko na tanią siłę roboczą, ale w zdecydowanej mierze na sprzyjające warunki prowadzenia działalności gospodarczej. Obok uwarunkowań prawnych, organizacyjnych i techniczno-infrastrukturalnych, na decyzje inwestorów wpływają w znacznej mierze takie uwarunkowania, jak: jakość kapitału ludzkiego (kwalifikacje, wiedza, postawy, umiejętności, etos pracy), społecznego (zdolność do współpracy, zaufanie, tolerancja) oraz jakość życia mieszkańców. Ten ostatni czynnik nabiera coraz większego znaczenia w sytuacji, gdy inwestor podejmuje długofalową decyzję o lokowaniu inwestycji. Pamiętać bowiem należy, że jakość życia mieszkańców wpływa na jakość pracy, a co za tym idzie – na efekty ekonomiczne danej inwestycji. Wspomniana tu prawidłowość nie dotyczy wyłącznie inwestorów zewnętrznych, globalnych, ale również rodzimych (krajowych, i lokalnych). Rozwój rozumiany jako pozytywna zmiana w czasie jest możliwa, gdy zapewniona jest wysoka jakość życia mieszkańców. Konkurencyjność JST w polityce regionalnej może odbywać się w głównej mierze w tym obszarze aktywności władz publicznych. W przypadku Powiatu Dzierżoniowskiego jakość życia mieszkańców została zdefiniowana poprzez 7 zakresów tematycznych. Szczególna aktywność władz Powiatu i samorządów gminnych oraz innych partnerów skoncentrowana powinna być w najbliższym okresie na: dostępność usług edukacyjnych, kulturalnych, rekreacyjno- sportowych, medycznych i profilaktyki zdrowotnej, realizację Programów rewitalizacyjnych tkanki miejskiej, obszarów poprzemysłowych, zielonych i wiejskich, realizację aktywnej polityki społecznej przeciwdziałającej zjawiskom wykluczenia społecznego, ochronę środowiska naturalnego jako istotnego czynnika warunkującego jakość życia i rozwój turystyki oraz dbałość o wysoki poziom bezpieczeństwa publicznego. Zakres podejmowanych w ramach tego Priorytetu działań jest bardzo szeroki, jednakże możliwy do realizacji przy założeniu skoordynowania podejmowanych działań przez partnerów oraz podejmowania współpracy wielosektorowej, z wykorzystaniem modelu partnerstwa publiczno-społecznego i publiczno-prywatnego. 36 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 Spójność z dokumentami nadrzędnymi: STRATEGIA ROZWOJU POWIATU DZIERŻONIOWSKIEGO NA LATA 2014-2020 Cel strategiczny: Wysoki standard jakości życia na terenie subregionu oraz wzmacnianie kapitału społecznego STRATEGIA ROZWOJU WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO 2020 Cel 4. Ochrona środowiska naturalnego, efektywne wykorzystanie zasobów oraz dostosowanie do zmian klimatu i poprawa poziomu bezpieczeństwa Cel 7. Włączenie społeczne, podnoszenie poziomu i jakości życia Cel 8. Podniesienie poziomu edukacji, kształcenie ustawiczne KRAJOWA STRATEGIA ROZWOJU REGIONALNEGO 2010-2020: REGIONY, MIASTA OBSZARY WIEJSKIE 2.2 Wspieranie obszarów wiejskich o najniższym poziomie dostępu mieszkańców do dóbr i usług warunkujących możliwości rozwojowe 2.3 Restrukturyzacja i rewitalizacja miast i innych obszarów tracących dotychczasowe funkcje społeczno-gospodarcze Cele operacyjne: III.1 Zwiększenie dostępności do usług edukacyjnych na wysokim poziomie III.2 Rozwój oferty kulturalnej i rekreacyjno-sportowej III.3 Poprawa dostępności do usług zdrowotnych i profilaktyka zdrowotna III.4 Rewitalizacja i poprawa stanu technicznego i infrastruktury technicznej budynków mieszkalnych III.5 Poprawa stanu środowiska naturalnego III.6 Sprawna i integrująca polityka społeczna 37 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 PRIORYTET III: KAPITAŁ SPOŁECZNY I JAKOŚĆ ŻYCIA Cel strategiczny: Wysoki standard jakości życia na terenie subregionu oraz wzmacnianie kapitału społecznego Mierniki osiągnięć celu operacyjnego: 1. Edukacyjna Wartość Dodana i wyniki egzaminów 2. Liczba zmodernizowanych placówek 3. Liczba stypendystów UZASADNIENIE KIERUNKU INTERWENCJI JEDNOSTKA JEDNOSTKA REALIZUJĄCA MONITORUJĄCA ZE STRONY POWIATU Negatywne zjawiska demograficzne przyczyniają się do Powiat Wydział Edukacji i podejmowania koniecznych działań restrukturyzacyjnych również w Dzierżoniowski, Kultury obszarze sytemu edukacji. Wzmacnia ten proces również dynamiczna Gminy Powiatu zmiana wymagań stawianych absolwentom szkół przez podmioty Dzierżoniowskiego rynku pracy. Obie te determinanty warunkują konieczność racjonalizowania wydatków budżetowych związanych z funkcjonowaniem systemu oświaty na terenie Powiatu. Efektywność sieci jest tutaj zasadniczym wyznacznikiem postępowania, jednakże musi być ona rozumiana nie tylko z finansowego punktu widzenia, ale przede wszystkim funkcjonalności systemu edukacji na terenie Powiatu mierzonego stopniem elastyczności w podejmowaniu przez szkoły wyzwań płynących z rynku pracy, jakości kształcenia i racjonalizacji wszystkich kosztów związanych z istniejąca oraz planowana siecią placówek ( w tym również w szerszym kontekście – regionalnym, tj. szukanie przewag konkurencyjnych, luk w ofercie edukacyjnej itp.). Na jakość edukacji wpływ mają warunki techniczne jakie oferuje Powiat Wydział Edukacji system edukacji. Pomimo braku wpływu Powiatu na edukację Dzierżoniowski, i Kultury przedszkolną i wczesnoszkolną, konieczne jest zwrócenie uwagi na Gminy Powiatu jakość oferty w tym zakresie z punktu widzenia stwarzania dogodnych Dzierżoniowskiego warunków mieszkańcom Powiatu do możliwości wychowywani dzieci i jednoczesnego kontynuowania bądź podejmowania pracy Cel operacyjny III.1: Zwiększenie dostępności do usług edukacyjnych na wysokim poziomie KIERUNEK INTERWENCJI III.1.1 Utrzymywanie efektywnej sieci placówek oświatowych III.1.2 Modernizacja i rozbudowa infrastruktury edukacyjnej żłobków, przedszkoli i szkół 38 PARTNERZY Kuratorium Oświaty i Wychowania Niepubliczne i prywatne placówki (żłobki, przedszkola) Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 III.1.3 Wykorzystywanie technologii teleinformatycznych i multimedialnych w procesie kształcenia III.1.4 Rozwój systemu nagród i stypendiów dla uczniów wyróżniających (zatrudnienia). Z tego samego powodu konieczne jest podejmowanie działań w zakresie infrastruktury żłobków. Rozwój nowoczesnych technologii informatycznych sprzyja poszerzeniu form oraz zwiększa dostęp do różnych form kształcenia. Ma to ogromne znaczenie w sytuacji dynamicznie zachodzących zmian na rynku pracy i rosnącego zapotrzebowania na nowe kwalifikacje. Tradycyjne metody kształcenia umiejętności nie są w stanie nadążyć za zmianami następującymi na rynku pracy. Dlatego też wykorzystanie technologii informatycznych może przyczynić się do szybszego i lepszego dostosowania kształcenia nowych umiejętności do potrzeb rynku pracy. Nie zastąpi to jeszcze przez wiele lat tradycyjnych form kształcenia,; jednakże jest to bardzo istotne ich uzupełnienie. Jednocześnie wykorzystywanie ICT w edukacji zawodowej pozwala większym stopniu niż dotychczas utrzymywać się na rynku pracy osobom starszym lub tez pozwala wejść tym, którzy z różnych przyczyn maja utrudniony dostęp do pracy. W ramach tego działania pamiętać należy o promowaniu i wdrażaniu idei life long learning wśród mieszkańców powiatu. Dbałość o jakość kapitału ludzkiego, o związek mieszkańców z powiatem, musi rozpocząć się od najmłodszych lat. Bardzo ważne dla kształtowania odpowiednich postaw wśród mieszkańców jest docenianie przez władze osiągnięć mieszkańców w różnych dziedzinach życia. Bardzo ważne jest w przypadku młodych mieszkańców Powiatu. Dlatego rozwijać należy system nagród i wsparcia stypendialnego dla młodzieży uzdolnionej i wyróżniającej się nie tylko nauce, ale również innych dziedzinach, jak kultura, sport i innych dziedzinach rozwijających umiejętności i kwalifikacje. Takie wsparcie jest dobrym przykładem i motywatorem dla innych do wytrwałości w dążeniu do osiągania dobrych wyników w tych obszarach aktywności, które wynikają z uzdolnień młodzieży. Realizacja tego zadania musi dotyczyć również Gmin powiatu. Powodzenie tego przedsięwzięcia będzie uzależnione od skali jego realizacji. Dlatego też konieczne jest włączanie do jego realizacji dorosłych mieszkańców Powiatu jako fundatorów nagród, wyróżnień i stypendiów oraz przede wszystkim – działających na terenie Powiatu firm. Dzięki temu przy okazji Powiat może szerzyć idee CSR Powiat Dzierżoniowski, Gminy Powiatu Dzierżoniowskiego Wydział Edukacji i Kultury Jednostki organizacyjne gmin i powiatu, Organizacje pozarządowe Powiat Dzierżoniowski, Gminy Powiatu Dzierżoniowskiego Wydział Edukacji i Kultury Jednostki organizacyjne gmin i powiatu, organizacje społeczne 39 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 III.1.5 Rozwijanie zainteresowań i umiejętności dzieci i młodzieży III.1.6 Edukacja dla świadomego rozwoju dzieci i młodzieży III.1.7 Promocja wśród młodzieży zasad wolontariatu 40 (społecznej odpowiedzialności biznesu)< która z przyszłości może pomóc w utworzeniu na terenie Powiatu funduszu lokalnego, jako instrumentu finansowego wspierającego różne oddolne inicjatywy, wyróżniających się mieszkańców Powiatu oraz pozwalających wyrównywać szanse w dostępie do edukacji, kultury, sportu i innych zdobyczy cywilizacyjnych. W zadaniu tym chodzi o organizację szerokiego wachlarza zajęć pozalekcyjnych, lokalnych inicjatyw na rzecz szkół, dzieci i młodzieży oraz konkursów przedmiotowych pogłębiających wiedzę i rozwijających zainteresowania uczniów. Zadanie to osiągnie swój skutek w wyniku intensywnej współpracy wielu partnerów, skoncentrowanych na wsparciu dzieci i młodzieży w rozwijaniu ich osobowości, postaw, kwalifikacji kluczowych oraz zapobieganiu wykluczeniu i patologiom społecznym. Ważna jest tu ścisła współpraca Powiatu z Gminami oraz samorządu z organizacjami społecznymi i biznesem. Przedmiotem inicjatywy będzie: doskonalenie nauczycieli, doradztwo na każdym szczeblu edukacji, zajęcia dla dzieci uzdolnionych, zajęcia dla dzieci z dysfunkcjami, spotkania z przedsiębiorcami, konkursy na najlepszy biznesplan, wykorzystanie międzynarodowej współpracy uczniów i nauczycieli do pogłębiania znajomości języków obcych i realizacji wspólnych projektów konferencje, doposażenie placówek w pracownie dydaktyczne. Spodziewane efekty, rezultaty: dostosowanie programów nauczania do potrzeb rynku pracy, podniesienie poziomu nauczania. Wszelkie badania w Polsce prowadzone od wielu lat (np. Diagnoza społeczna) wskazują na niski poziom zainteresowania Polaków sprawami publicznymi. Niestety, ta sytuacja dotyczy również młodzieży, choć łatwiej często niż ludzi dorosłych zachęcić ją do podejmowania spraw wykraczających poza kwestie codzienności i własnego partykularnego (indywidualnego) interesu. Udział w działaniach na rzecz innych uczy postaw obywatelskich jako jednej z kluczowych kompetencji człowieka. Wolontariat uwrażliwia, daje Powiat Dzierżoniowski, Gminy Powiatu Dzierżoniowskiego Wydział Edukacji i Kultury Jednostki organizacyjne gmin i powiatu, organizacje społeczne Powiat Dzierżoniowski, Gminy Powiatu Dzierżoniowskiego Wydział Edukacji i Kultury Jednostki organizacyjne JST, organizacje społeczne, biznes, partnerzy zagraniczni JST i szkół Powiat Dzierżoniowski, Gminy Powiatu Dzierżoniowskiego Wydział Edukacji i Kultury, Biuro Spraw Obywatelskich Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego Jednostki organizacyjne JST, organizacje społeczne, biznes. Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 szansę poznania wielu nieznanych problemów, pozwala uczyć się tolerancji, wyrozumiałości i wrażliwości oraz pozwala zdobyć niezbędne doświadczenie na rynku pracy. T e cechy maja niebagatelne znaczenie dla jakości życia mieszkańców i kreowania trwałego zrównoważonego rozwoju Powiatu. Stąd tak ważne jest rozwijanie wolontariatu w różnych formach i aspektach i włączanie w jego działania młodzieży z terenu Powiatu. Mierniki osiągnięć celu operacyjnego: Cel operacyjny III.2: Rozwój oferty kulturalnej i rekreacyjno1. Liczba obiektów nowopowstałych/zmodernizowanych sportowej 2. Liczba imprez kulturalnych/sportowych 3. Liczba inicjatyw w zakresie kultury i sportu KIERUNEK INTERWENCJI UZASADNIENIE KIERUNKU INTERWENCJI JEDNOSTKA JEDNOSTKA REALIZUJĄCA MONITORUJĄCA ZE STRONY POWIATU III.2.1 Atrakcyjność Powiatu określa dostępność mieszkańców do różnej Instytucje kultury, Wydział Edukacji i Wzbogacenie oferty kulturalnej infrastruktury, w tym również związanej z różnymi formami spędzania sportowe, Kultury, i sportowej dla mieszkańców czasu wolnego. Zadanie to polega na podejmowaniu działań Powiat Wydział Ochrony Powiatu zmierzających do zaspokajania istniejących potrzeb i wpływania na Dzierżoniowski, Środowiska, odpowiednie postawy i zachowania mieszkańców Powiatu w zakresie Gminy Powiatu Rozwoju i Promocji kultury i sportu. Pamiętać przy tym należy, że oba obszary muszą być Dzierżoniowskiego rozwijane równomiernie, gdyż oba mają jednakowe znaczenie dla mieszkańców. Realizacja tego zadania może mieć wpływ na wzrost atrakcyjności miejsca dla inwestorów, gdyż oferta dla mieszkańców często ma wpływ na decyzje inwestorów o wyborze lokalizacji inwestycji. III.2.2 Istotne znaczenie ma tutaj promowanie lokalnych animatorów Powiat Wydział Edukacji i Promowanie i wspieranie i twórców. Może się to odbywać choćby poprzez pomoc finansową Dzierżoniowski, Kultury, lokalnych inicjatyw w zakresie w organizacji imprez, wydawnictw, promowanie w lokalnych Gminy Powiatu Wydział Ochrony kultury i sportu oraz lokalnych materiałach informacyjnych. Dzierżoniowskiego Środowiska, artystów i twórców Rozwoju i Promocji III.2.3 W zadaniu tym chodzi o budowę nowych obiektów poszerzających Powiat Wydział Ochrony Budowa i modernizacja ofertę dla mieszkańców. Pamiętać przy tym trzeba, aby racjonalnie Dzierżoniowski, Środowiska, infrastruktury kulturalnej planować nowe inwestycje w tym zakresie tak, aby nie powielały Gminy Powiatu Rozwoju i Promocji i sportowej istniejącej oferty. W szczególności w realizacji tego zadania chodzi o Dzierżoniowskiego modernizację basenu krytego i uruchomienie Centrum Aktywności Ponadpokoleniowej w Dzierżoniowie oraz Ponadregionalnego 41 PARTNERZY Organizacje społeczne Organizacje społeczne, biznes Biznes, Ministerstwo Sportu, Lotto Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 Centrum Szkolenia Sportowego Młodzieży w Dzierżoniowie. W realizacji mniejszego zadania chodzi o organizację wydarzeń Wydział Edukacji i Wydział Edukacji i Powiat i Gminy, kulturalnych, rekreacyjnych i sportowych o zasięgu ponadlokalnym Kultury, Kultury organizacje społeczne. oraz organizację imprez obchodów popularyzujących kulturę lokalną. Wydział Ochrony Owa koordynacja odbywać się musi poprzez wymianę informacji Środowiska, pomiędzy instytucjami o realizowanych imprezach i próbę ustalania Rozwoju i wspólnego kalendarza imprez. Wskazane jest też ustalanie wspólnego Promocji kalendarza imprez i zamieszczanie go na dostępnych portalach i stronach internetowych. Podstawową funkcją realizacji tego zadania jest dostępność imprez powodowana uzgadnianym harmonogramem imprez. Cel operacyjny III.3: Poprawa dostępności do usług zdrowotnych i Mierniki osiągnięć celu operacyjnego: 1. Liczba zrealizowanych Programów profilaktycznych profilaktyka zdrowotna 2. Liczba udzielonych świadczeń 3. Liczba osób korzystających z usług zdrowotnych i profilaktyki zdrowotnej KIERUNEK INTERWENCJI UZASADNIENIE KIERUNKU INTERWENCJI JEDNOSTKA JEDNOSTKA PARTNERZY REALIZUJĄCA MONITORUJĄCA ZE STRONY POWIATU III.3.1 Jakość życia mieszkańców zależna jest nie tylko od czynników Powiat Biuro Spraw Szkoły, NFZ, placówki Promocja zdrowego stylu życia infrastrukturalnych, ale od świadomości prozdrowotnej, dostępnej Dzierżoniowski, Obywatelskich medyczne, organizacje oferty usług medycznych i profilaktyki zdrowotnej. Kształtowanie Gminy Powiatu Bezpieczeństwa i społeczne, lokalny odpowiednich postaw wśród mieszkańców w zakresie profilaktyki Dzierżoniowskiego Zarządzania biznes zdrowotnej, aktywnego trybu życia oraz korzystania z badań Kryzysowego, profilaktycznych mają niebagatelne znaczenie nie tylko dla samych Bezpieczeństwa i mieszkańców, ale również dla całej lokalnej gospodarki (obniżenie Zarządzania kosztów wynikających z niezdolności do pracy). W ramach tego Kryzysowego zadania istotne jest przede wszystkim prowadzenie cyklicznych działań z zakresu profilaktyki zdrowia, badań i konsultacji medycznych dla mieszkańców, oraz akcji informacyjne uświadamiających konieczność stałego dbania o zdrowie i kondycję fizyczną. Zachęcać też należy pracodawców, aby włączali się w akcje promocyjne, gdyż pozytywne ich skutki mogą mieć ogromny wpływ na funkcjonowanie lokalnej gospodarki. W ramach tego zadania konieczne jest prowadzenie działań na rzecz kształtowania, promocji postaw oraz aktywnej edukacji mieszkańców na rzecz zdrowego stylu życia. III.2.4 Koordynacja kalendarza imprez kulturalnych i sportowych w Powiecie 42 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 III.3.2 Wzbogacenie oferty usług medycznych W ramach tego zadania konieczne jest podjęcie starań o nowe kontrakty NFZ dla lokalnych placówek medycznych oraz o rozwój usług specjalistycznych dostępnych na terenie Powiatu. Ważne jest też podejmowanie działań na rzecz uzupełnienia oferty medycznej i profilaktyki zdrowotnej na terenach zaniedbanych pod tym względem. Jednocześnie wskazuje się na konieczność spowodowania zwiększenia dostępności aptek czynnych w rożnych porach dnia na terenie Powiatu. Powiatowe Powiatowe Centrum Pomocy Centrum Pomocy Rodzinie i Rodzinie i Ochrony Ochrony Zdrowia, Zdrowia Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Szpital Powiatowy Sp. z o.o. w Dzierżoniowie Mierniki osiągnięć celu operacyjnego: Cel operacyjny III.4: Rewitalizacja i poprawa stanu technicznego i 1. Obszar zrealizowanych przedsięwzięć rewitalizacyjnych (w km2) infrastruktury technicznej budynków mieszkalnych 2. Liczba zmodernizowanych budynków mieszkalnych 3. Wartość inwestycji w zakresie rewitalizacji KIERUNEK INTERWENCJI UZASADNIENIE KIERUNKU INTERWENCJI JEDNOSTKA JEDNOSTKA REALIZUJĄCA MONITORUJĄCA ZE STRONY POWIATU III.4.1 Poważnym mankamentem w zakresie gospodarki przestrzennej i Wydział Wydział Rewitalizacja układów prowadzenia spójnej polityki jest brak koncepcji porządkowania Urbanistyki, Urbanistyki, urbanistycznych przestrzeni publicznej. Istnieją programy rewitalizacji miast, jednak Architektury i Architektury i i ruralistycznych na terenie ujmują one ten temat w innym aspekcie. Brakuje nam dobrych Budownictwa, Budownictwa powiatu w oparciu przykładów i sprawdzonych wzorców rewitalizacji przestrzeni Gminy Powiatu o programy rewitalizacji – wiejskich. W realizacji tego zadania jest konieczne opracowanie Dzierżoniowskiego koncepcje porządkowania spójnej w skali całego Powiatu polityki przestrzennej i konsekwentne przestrzeni publicznej miast jej realizowanie w zgodzie z długofalowymi wyzwaniami rozwojowymi i miejscowości wiejskich Powiatu. Polityk przestrzenna Powiatu musi być prowadzona w sposób skoordynowany z działaniami podejmowanymi w tym zakresie przez Gminy oraz w zgodzie z wytycznymi KPZK do 2030 i Programem Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Dolnośląskiego. III.4.2 W zasobach wszystkich gmin ziemi dzierżoniowskiej znajdują się Powiat Wydział Wspieranie programów lokale, kamienice i inne miejsca, które należy zagospodarować i Dzierżoniowski, Urbanistyki, poprawy stanu technicznego przystosować do pełnienia swojej docelowej funkcji. W większości Gminy Powiatu Architektury i budynków mieszkalnych na przedwojenna zabudowa miast wymaga pilnych remontów. Dzierżoniowskiego Budownictwa terenie subregionu Szczególnie zniszczone są części wspólne budynków mieszkalnych: elewacje zewnętrzne, izolacje przeciwwilgociowe, zniszczona stolarka okienna i drzwiowa, zdewastowane klatki 43 Gminy, jednostki organizacyjne Gmin, organizacje społeczne PARTNERZY Gminy, Wydział Geodezji, Katastru i Nieruchomości Jednostki organizacyjne Gmin Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 III.4.3 Rewitalizacja zdegradowanych obszarów miejskich i wiejskich, w tym terenów zielonych III.4.4 Rekultywacja i zagospodarowanie terenów poprzemysłowych w celu promowania rozwoju gospodarczego 44 schodowe i korytarze, wejścia wspólne. Napraw wymagają pokrycia dachowe, których stan niekiedy stanowi zagrożenie dla przechodniów. Niebezpieczeństwo w użytkowaniu stanowią przestarzałe i niesprawne instalacje techniczne. W związku z tym, jest to bardzo ważna inicjatywa, nie tylko z punktu widzenia negatywnego wizerunku naszych miast, ale przede wszystkim pod kątem zagrożenia zdrowia i życia mieszkańców Na terenie wszystkich gmin powiatu dzierżoniowskiego istnieją obszary zielone wymagające ochrony i pielęgnacji. Tereny te stanowią ważną przestrzeń urbanistyczną dla lokalnej społeczności. Wykorzystanie istniejących zasobów zapewni przeciwdziałaniu dalszej degradacji potencjału i ochrony środowiska naturalnego oraz może przyczynić się do rozwoju turystyki i kultury. W wyniku restrukturyzacji przemysłu w latach 90-tych upadły największe zakłady na terenie powiatu. Gminy są właścicielami terenów poprzemysłowych i nieruchomości zabudowanych na tych obszarach. W celu ich zagospodarowania i przywrócenia do życia zaplanowały realizację inicjatyw, tj. utworzenie inkubatora dla NGO w Dzierżoniowie oraz centrum konferencyjno-edukacyjnego w Łagiewnikach. Inicjatywa jest w pełni uzasadniona, gdyż na terenie Dzierżoniowa funkcjonuje 60 NGO, które aktywnie włączają się w realizację zadań gminy. Obecnie siedziby mają w różnych miejscach miasta. Zlokalizowanie ich w jednym budynku, pozwoli na zintegrowanie i zintensyfikowanie działań na rzecz społeczności lokalnej. Dzięki zagospodarowaniu terenów poprzemysłowych w Łagiewnikach utworzone zostanie centrum konferencyjno-edukacyjne wraz z siedzibą urzędu. Nowa siedziba urzędu podniesie standard obsługi klienta. Dzięki położeniu przy węźle komunikacyjnym Wrocław – Kudowa gmina Łagiewniki jest dogodnym miejscem do organizacji szkoleń i konferencji. Sala konferencyjna i sala szkoleniowa będzie mogła stać się też przestrzenią realizacji kursów, szkoleń i warsztatów aktywizacyjnych dla mieszkańców gminy i całego Powiatu Dzierżoniowskiego. Gminy Powiatu Dzierżoniowskiego Wydział Ochrony Środowiska, Rozwoju i Promocji Gmina miejska Dzierżoniów, Gmina Pieszyce, Gmina wiejska Dzierżoniów, Gmina Niemcza Gminy Powiatu Dzierżoniowskiego Wydział Ochrony Środowiska, Rozwoju i Promocji Jednostki organizacyjne JST, biznes, Urząd Marszałkowski Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 Mierniki osiągnięć celu operacyjnego: 1. Liczba inicjatyw proekologicznych realizowanych na rzecz mieszkańców i przedsiębiorców na terenie Powiatu 2. Ograniczenie emisji gazów (w Mg rocznie)/ ograniczenie zużycia nośników energetycznych (w MWh rocznie) 3. Względny przyrost pokrycia Powiatu sieciami wodno-kanalizacyjnymi UZASADNIENIE KIERUNKU INTERWENCJI JEDNOSTKA JEDNOSTKA PARTNERZY REALIZUJĄCA MONITORUJĄCA ZE STRONY POWIATU W ramach tego zadnia należy organizować i przeprowadzać akcje Powiat Wydział Ochrony Jednostki uświadamiające, programy edukacyjne w szkołach, promowanie Dzierżoniowski, Środowiska, organizacyjne JST, wolontariatu, współpraca z mediami. Działania te powinny być Gminy Powiatu Rozwoju i Promocji organizacje społeczne, skoordynowane na poziomie całego Powiatu i być realizowane jako Dzierżoniowskiego biznes, NFOŚ swego rodzaju wspólna polityka proekologiczna wszystkich Gmin i Powiatu. Powinna ona być prowadzona na rzecz nie tylko dzieci i młodzieży, ale przy wykorzystaniu innych środków na rzecz dorosłych mieszkańców oraz firm i instytucji. Osiągnięcie szybkich efektów w tej dziedzinie ma istotne znaczenie dla podejmowanych działań w zakresie m.in. rozwoju turystyki. Powiat dzierżoniowski leży w strefie gdzie okresowo są przekraczane Powiat Wydział Ochrony Firmy, organizacje dopuszczalne wskaźniki emisji zanieczyszczeń powietrza. W związku Dzierżoniowski, Środowiska, społeczne, jednostki z tym istnieje konieczność ograniczenia tzw. niskiej emisji. Gminy Powiatu Rozwoju i Promocji organizacyjne JST Ograniczenie tej emisji pozwoli osiągnąć w przyszłości czystsze Dzierżoniowskiego powietrze, mniejszy wpływ emisji na zdrowie, a tym samym poprawę życia mieszkańców powiatu. Ponadto zmniejszenie zużycia nośników energetycznych pozwoli na redukcję kosztów eksploatacji obiektów. Ograniczenie emisji planuje się zrealizować poprzez wdrożenie następujących zadań: 1. modernizacja oświetlenia ulicznego i budynków użyteczności publicznej; 2. modernizacja systemów energetycznych, w tym przyłączenie obiektów do miejskich sieci ciepłowniczych; 3. termomodernizacja obiektów publicznych oraz budynków mieszkalnych; 4. wdrażanie działań energooszczędnych, w tym stosowanie OZE. Cel operacyjny III.5: Poprawa stanu środowiska naturalnego KIERUNEK INTERWENCJI III.5.1 Promocja postaw ekologicznych III.5.2 Ograniczenie niskiej emisji na terenie ziemi dzierżoniowskiej 45 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 III.5.3 Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej na terenie gmin powiatu dzierżoniowskiego Racjonalne gospodarowanie wodą przy jednoczesnym zapewnieniu Gminy Powiatu Wydział Ochrony odpowiedniej jakości wody pitnej jest istotnym wyzwaniem stojącym Dzierżoniowskiego Środowiska, przed władzami JST. Dodatkowo należy w odpowiedni sposób Rozwoju i Promocji prowadzić racjonalną gospodarkę ściekową, szczególnie na tych terenach Powiatu, które mają w tej dziedzinie pewne zaległości. Przedmiotem inicjatywy będzie zaopatrywanie mieszkańców ziemi dzierżoniowskiej w bezawaryjny tranzyt wysokiej jakości wody pitnej produkowanej przez WiK Spółkę z o.o. w Dzierżoniowie, (współwłaściciele: Dzierżoniów, Bielawa, Pieszyce, Niemcza, Gmina Dzierżoniów) w SUW Lubachów. Realizacja zadania pozwoli na ekologiczne zagospodarowanie osadów ściekowych. W procesie suszenia zostanie wykorzystana energia słoneczna (kolektory, ogniwa fotowoltaiczne). III.5.4 Zadanie to powinno być zintegrowane z edukacją proekologiczną Powiat Wydział Ochrony Wspieranie działań prowadzoną na terenie Powiatu. Rozwój alternatywnych źródeł Dzierżoniowski, Środowiska, zmierzających do dywersyfikacji pozyskiwania energii ma ogromny wpływ na możliwość rozwoju Gminy Powiatu Rozwoju i Promocji źródeł energii turystyki i pozyskiwanie określonej grupy inwestorów (lokowania na Dzierżoniowskiego terenie Powiatu określonych branż), dla których jakość powietrza ma zasadnicze znaczenie dla podejmowania decyzji lokalizacyjnych. Szczególnie istotne jest realizowanie tego zadania dla samych mieszkańców, co przekłada się w efekcie na poprawę jakości powietrza i wzrost stopnia zdrowotności mieszkańców. W ramach tego zadania chodzi o rozwijanie programów wykorzystania OZE oraz źródeł fotowoltaicznych pozyskiwania energii elektrycznej. Mierniki osiągnięć celu operacyjnego: Cel operacyjny III.6: Sprawna i integrująca polityka społeczna 1. Liczba osób starszych programami wsparcia 2. Liczba osób korzystających z różnych form opieki społecznej 3. Wydatki w roku na realizację różnych form polityki społecznej KIERUNEK INTERWENCJI UZASADNIENIE KIERUNKU INTERWENCJI JEDNOSTKA JEDNOSTKA REALIZUJĄCA MONITORUJĄCA ZE STRONY POWIATU III.6.1 Negatywne dla rozwoju gospodarczego In społecznego w wielu Powiat Wydział Edukacji i Budowa systemu włączania dziedzinach zjawiska demograficzne powodują konieczność Dzierżoniowski, Kultury, Biuro społecznego i wspierania podejmowania działań na rzecz osób starszych. W zadaniu tym należy Gminy Powiatu Spraw seniorów podejmować inicjatywy zarówno skierowane na opiekę geriatryczną Dzierżoniowskiego Obywatelskich nad osobami starszymi, jak również utrzymywaniu aktywności Bezpieczeństwa i 46 WiK Sp. z o.o. w Dzierżoniowie, Biznes, organizacje społeczne, NFOŚ, WFOŚ PARTNERZY Gminy, NGO – Uniwersytet III Wieku, dzienne domy pomocy (środowiskowy, samopomocy) Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 III.6.2 Rozwój systemowych form wsparcia na rzecz osób zagrożonych wykluczeniem społecznym oraz przeciwdziałanie i zwalczanie dysfunkcji w rodzinie. społecznej i zawodowej seniorów. Podejmowanie zintegrowanych i kompleksowych działań w tym zakresie służy budowaniu przekonania i wizerunku powiatu przyjaznego jego mieszkańcom, sprawującego opiekę nad osobami starszymi. Inicjatywa odpowiada na problemy osób starszych związane z poprawą jakości życia, bezpieczeństwa, aktywnego i niezależnego życia. W zadaniu tym należy zatem podejmować działania związane z poprawą dostępności osób starszych do usług medycznych, rehabilitacyjnych, społecznych, środowiskowych, innych. Jednocześnie istotne jest stwarzanie warunków dla aktywności fizycznej, zdrowotnej, rekreacyjne, kulturalnej i zawodowej osób starszych oraz szerzenie idei wolontariatu zarówno wśród młodzieży i osób w średnim wieku na rzecz osób starszych, jak również w śród osób starszych na rzecz nich samych i młodzieży. W zadaniu tym należy też uwzględnić przedsięwzięcia w zakresie rozwoju całodobowych i dziennych form wsparcia (miejsca odciążeniowe) oraz zapewniających usługi specjalistyczne i opiekuńcze dla osób starszych. W realizacji zadania należy zwrócić uwagę na: rozwój usług interwencji kryzysowej rozwój poradnictwa, mediacji, terapii. wsparcie dla tworzenia mieszkań chronionych. rozwój prorodzinnych form pieczy zastępczej (rodzinne domy dziecka, rodziny zastępcze). W strukturach Powiatu funkcjonuje Punkt Interwencji Kryzysowej dla mieszkańców znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej. Mieszkańcy mogą skorzystać ze wsparcia psychologa, pedagoga, pracownika socjalnego oraz prawnika. Nie ma konieczności ani zapotrzebowania na tworzenie miejsc hotelowych. Inicjatywa wsparcia w zakresie tworzenia mieszkań chronionych związana jest z zapewnieniem pomieszczeń służących zaspokojeniu potrzeb osób najuboższych tj. usamodzielnianych wychowanków placówek opiekuńczo – wychowawczych jak również usamodzielnianych osób opuszczających rodziny zastępcze, których sytuacja mieszkaniowa i rodzinna jest trudna. Zarządzania Kryzysowego, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie i Ochrony Zdrowia Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie i Ochrony Zdrowia 47 Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie i Ochrony Zdrowia Jednostki organizacyjne JST, organizacje społeczne Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 48 III.6.3 Wyrównywanie szans osób niepełnosprawnych. W realizacji zadania w szczególności należy zwrócić uwagę na rozwój usług i wsparcia w zakresie rehabilitacji społecznej oraz upowszechnianie metod wczesnej interwencji i rehabilitacji. III.6.4 Standaryzacja placówek opiekuńczo-wychowawczych (dostosowanie miejsc w placówkach do nowych przepisów) III.6.5 Likwidacja barier architektonicznych w budynkach użyteczności publicznej Konieczne jest prowadzenie działań, mających na celu zmniejszenie ilości dzieci przebywających w placówkach opiekuńczo – wychowawczych (do końca roku 2020 w placówce nie może przebywać więcej niż 14 dzieci). W tym celu prowadzone są kampanie promujące rodzinne formy pieczy zastępczej. Równość w dostępie do usług publicznych, instytucji i innych podmiotów dla wszystkich mieszkańców jest miarą nowoczesnego podejścia do zagadnień związanych z jakością życia mieszkańców. Nowoczesne społeczeństwo nie jest obojętne na problemy w dostępie do różnych instytucji osób z niepełnosprawnością (szczególnie ruchową, fizyczną). Dbałość o jakość życia mieszkańców powinna zatem uwzględniać kwestie osób z niepełnosprawnością i stwarzać warunki dla ich w miarę możliwości pełnego uczestnictwa w życiu publicznym, społecznym, kulturalnym, zawodowym. Stąd też tak ważne jest podejmowanie działań o charakterze inwestycyjnym w zakresie niwelowania istniejących barier architektonicznych choćby w instytucjach publicznych oraz stwarzanie warunków, aby nowe przedsięwzięcia infrastrukturalne były pozbawione barier architektonicznych. Pamiętać przy tym należy o promowaniu architektury przyjaznej osobom z niepełnosprawnością, powstającej w wyniku działalności innych podmiotów niż tylko publiczne. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie i Ochrony Zdrowia Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie i Ochrony Zdrowia Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie i Ochrony Zdrowia Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie i Ochrony Zdrowia Jednostki organizacyjne JST, organizacje społeczne Powiat Dzierżoniowski, Gminy Powiatu Dzierżoniowskiego Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie i Ochrony Zdrowia, Wydział Urbanistyki, Architektury i Budownictwa Jednostki organizacyjne JST, PFRON, prywatni inwestorzy, organizacje społeczne Placówki opiekuńczowychowawcze. Jednostki organizacyjne JST. Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 PRIORYTET IV – ATRAKCYJNA PRZESTRZEŃ DLA SPĘDZANIA WOLNEGO CZASU Cel strategiczny: Wysoka atrakcyjność turystyczna subregionu dzięki wykorzystaniu walorów przyrodniczych i kulturowych Strategia postępowania: Rozwój turystyki i przemysłów czasu wolnego w Powiecie Dzierżoniowskim opierać się powinna o funkcjonowanie takiej oferty produktów turystycznych oraz rekreacyjnych, które z uwagi na swoje unikalne cechy i oryginalną filozofię funkcjonowania będą chętniej wybierane na rynku. Osiągnięcie takiej przewagi rynkowej jest procesem długotrwałym i skomplikowanym, wymaga bowiem zaangażowania wielu zasobów i środków – szczególnie w sytuacji niewystarczającej infrastruktury turystycznej, czy braku wyraźnego wizerunku turystycznego. Trudność w realizacji niniejszego celu wynika również z przewagi potencjału turystycznego i kulturowego innych subregionów województwa dolnośląskiego. Oferta Ziemi Dzierżoniowskiej nie może być w związku z tym budowana na zasadzie konkurencji, ale na uzupełnianiu i współpracy, włączając własne oryginalne zasoby w obieg turystyczny Dolnego Śląska. Powinna ona również być atrakcyjną propozycją dla mieszkańców Wrocławia, szczególnie w zakresie aktywnego wypoczynku i rekreacji. Prawidłowe funkcjonowanie produktów turystycznych, przy optymalnym wykorzystaniu zasobów Powiatu i jego otoczenia, skutkować będzie wzrostem gospodarczym. Pozytywne zmiany zachodzące na rynku lokalnym, dzięki rozwojowi turystyki i dziedzictwa kulturowego, przejawiają się także w innych sektorach gospodarczych i społecznych. Osiągnięcie celu, jakim jest stworzenie zintegrowanej oferty turystycznej Ziemi Dzierżoniowskiej niesie za sobą konieczność podejmowania działań zarówno w zakresie kreacji nowych produktów i rozwijania już istniejących, ich modyfikacji i unowocześniania zgodnie z trendami rynkowymi i oczekiwaniami klientów, jak również w zakresie budowy, rozbudowy i stałej poprawy jakości infrastruktury gwarantującej efektywny i prawidłowy rozwój (w czym duży udział ma kapitał prywatny). Głównym założeniem działań podejmowanych w ramach realizacji niniejszego celu jest stworzenie unikalnej, wyróżniającej się na rynku oferty produktowej, która będzie stwarzała nową jakość. Spójność z dokumentami nadrzędnymi: STRATEGIA ROZWOJU POWIATU DZIERŻONIOWSKIEGO NA LATA 2014-2020 Cel strategiczny: Wysoka atrakcyjność turystyczna subregionu dzięki wykorzystaniu walorów przyrodniczych i kulturowych STRATEGIA ROZWOJU WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO 2020 Cel 1. Rozwój gospodarki opartej na wiedzy KRAJOWA STRATEGIA ROZWOJU REGIONALNEGO 2010-2020: REGIONY, MIASTA OBSZARY WIEJSKIE I.2 Tworzenie warunków dla rozprzestrzeniania procesów rozwojowych i zwiększania ich absorpcji na obszary poza ośrodkami wojewódzkimi 49 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 Cel 2. Zrównoważony transport i poprawa dostępności transportowej Cel 3. Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw, zwłaszcza MŚP Cel 4. Ochrona środowiska naturalnego, efektywne wykorzystanie zasobów oraz dostosowanie do zmian klimatu i poprawa poziomu bezpieczeństwa I.3 Budowa podstaw konkurencyjności województw 2.2 Wspieranie obszarów wiejskich o najniższym poziomie dostępu mieszkańców do dóbr i usług warunkujących możliwości rozwojowe Cele operacyjne: IV.1 Zrównoważony rozwój infrastruktury turystycznej i kulturowej IV.2 Budowa spójnej oferty turystycznej i kulturowej subregionu 50 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 PRIORYTET IV: ATRAKCYJNA PRZESTRZEŃ DLA SPĘDZANIA WOLNEGO CZASU Cel strategiczny: Wysoka atrakcyjność turystyczna subregionu dzięki wykorzystaniu walorów przyrodniczych i kulturowych Mierniki osiągnięć celu operacyjnego: 1. Liczba km ścieżek rowerowych 2. Liczba miejsc noclegowych na terenie powiatu 3. Liczba obiektów zabytkowych udostępnionych do zwiedzania UZASADNIENIE KIERUNKU INTERWENCJI JEDNOSTKA JEDNOSTKA REALIZUJĄCA MONITORUJĄ CA ZE STRONY POWIATU W ramach niniejszego kierunku interwencji przewidziano rewitalizację Parafia RzymskoWydział najcenniejszych zabytków Ziemi Dzierżoniowskiej: Katolicka pw. Św. Urbanistyki, Antoniego w Architektury i remont murów obronnych wraz z infrastrukturą przyległą Budownictwa (zagospodarowanie plant i wnętrz murów, iluminacja świetlna) Pieszycach; Parafia Rzymskow Dzierżoniowie i Niemczy; Katolicka pw. Św. remont obiektów sakralnych (kościół Św. Antoniego w Jerzego w Pieszycach, kościół Św. Jerzego i kościół Maryi Matki Kościoła) Dzierżoniowie; Synagoga w Dzierżoniowie, Parafia Rzymsko remonty budynków wpisanych do rejestru zabytków Katolicka pw. Maryi (Dzierżoniów, Niemcza, Pieszyce), Matki Kościoła w renowacja obiektów zabytkowych i ich adaptacja na centra Dzierżoniowie; kulturalne na terenie Gminy wiejskiej Dzierżoniów. Realizacja tych działań przyniesie wymierne efekty w postaci włączenia Fundacja Beiteinu Chaj; w obieg gospodarczy nowych obiektów dziedzictwa kulturowego, Gmina miejska wzbogacenia oferty turystycznej i kulturalnej Ziemi Dzierżoniowskiej, Dzierżoniów; zachowania obiektów cennych architektonicznie i kulturowo. Gmina wiejska Dzierżoniów; Gmina Niemcza; Gmina Pieszyce. Cel operacyjny IV.1: Zrównoważony rozwój infrastruktury turystycznej i kulturowej KIERUNEK INTERWENCJI IV.1.1 Rewitalizacja zabytków w celu zachowania najcenniejszych obiektów województwa dolnośląskiego 51 PARTNERZY Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 IV.1.2 Rewitalizacja istniejących i budowa nowych szlaków turystycznych IV.1.3 Budowa infrastruktury turystycznej i sportoworekreacyjnej. IV.1.4 Opracowanie koncepcji ścieżek rowerowych. 52 Celem realizacji niniejszego kierunku interwencji jest budowa nowych i rewitalizacja istniejących szlaków turystycznych, w tym budowa nowych oraz remont istniejących ścieżek rowerowych na terenie Ziemi Dzierżoniowskiej. Infrastruktura szlaków turystycznych i rekreacyjnych zapewni właściwe wykorzystanie zasobów Ziemi Dzierżoniowskiej, przyczyni się do rozwoju turystyki oraz poprawy bezpieczeństwa. Dobrze rozwinięta sieć szlaków turystycznych (pieszych, tras biegowych, konnych, nordic walking, edukacyjnych, przyrodniczych, historycznych, itp.) i ścieżek rowerowych (zimą używanych jako trasy narciarstwa biegowego) może stać się w przyszłości wizytówką Ziemi Dzierżoniowskiej. Doskonałe warunki dla rekreacji i aktywnego wypoczynku (Góry Sowie, Masyw Ślęży i Raduni, liczne wzgórza, obszary leśne, czyste środowisko) w połączeniu z dogodnym położeniem względem Wrocławia stwarza realną szansę na wykreowanie istotnych produktów turystyczno-rekreacyjnych. Stan ilościowy i jakościowy infrastruktury turystycznej na terenie Powiatu Dzierżoniowskiego jest jedną poważniejszych bolączek w kontekście oparcia rozwoju na tzw. przemysłach czasu wolnego. Dlatego też Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego traktuje turystykę jako priorytet uzupełniający, mający przed sobą perspektywy, jednak nie będący wiodącą gałęzią gospodarczą (niewystarczająca infrastruktura turystyczna, brak wyraźnych produktów turystycznych, słaba promocja turystyczna, duża konkurencja innych samorządów). Budowa i modernizacja infrastruktury turystycznej, rekreacyjne i sportowej musi być pierwszym krokiem do zmiany niekorzystnej sytuacji. Szczególnie na terenach wiejskich i małych miast infrastruktura sportowa i turystyczna jest na bardzo niskim poziomie. Realizacja tego kierunku interwencji obejmuje modernizację wieży widokowej w Górach Sowich, budowę infrastruktury różnorodnych produktów turystycznych, budowę sal gimnastycznych, sal sołeckich oraz obiektów sportowo-rekreacyjnych. Istniejące obecnie ścieżki rowerowe na terenie Ziemi Dzierżoniowskiej nie tworzą spójnej sieci, zachęcającej większą liczbę turystów do odwiedzania Powiatu. Niezbędna jest inwentaryzacja wszystkich ścieżek rowerowych, sprawdzenie ich oznakowania, przeprowadzenie analizy pod kątem łączenia ich w jeden system. Gmina miejska Dzierżoniów Gmina Pieszyce Wydział Ochrony Środowiska, Rozwoju i Promocji Powiat Dzierżoniowski Wydział Ochrony Środowiska, Rozwoju i Promocji Powiat Dzierżoniowski Organizacje pozarządowe Gmina Piława Górna Gmina wiejska Dzierżoniów Gmina Niemcza Gmina Bielawa Gmina wiejska Dzierżoniów Gmina Pieszyce Gmina Piława Górna Organizacje pozarządowe Przedsiębiorcy Gmina Niemcza Gmina Łagiewniki Gmina Bielawa Powiat Dzierżoniowski Wydział Ochrony Środowiska, Rozwoju i Promocji Gminy Powiatu Dzierżoniowskiego Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 Mierniki osiągnięć celu operacyjnego: 1. Liczba osób korzystających z noclegów na terenie powiatu 2. Liczba turystów zagranicznych korzystających z noclegów na terenie powiatu 3. Liczba osób odwiedzających Wielką Sowę – liczba biletów UZASADNIENIE KIERUNKU INTERWENCJI JEDNOSTKA JEDNOSTKA PARTNERZY Cel operacyjny IV.2: Budowa spójnej oferty turystycznej i kulturowej subregionu KIERUNEK INTERWENCJI REALIZUJĄCA IV.2.1 Współpraca w zakresie uzgadniania spójnego kalendarza wydarzeń kulturalnych i turystycznych na terenie Powiatu Wspólny kalendarz wydarzeń kulturalnych, turystycznych, rozrywkowych, sportowych, itp. ma na celu nie tylko unikanie dublowania się terminów ważnych imprez, ale przede wszystkim powinien integrować różnych aktorów życia społecznego Ziemi Dzierżoniowskiej wokół kreowania jej wizerunku. Powiat Dzierżoniowski IV.2.2 Kreowanie nowych atrakcji turystycznych na terenie Powiatu Kreowanie nowych atrakcji turystycznych na terenie Powiatu jest niezbędne dla wykorzystania jego zasobów turystycznych i rekreacyjnych. Nowe atrakcje turystyczne w postaci szlaków produktów lokalnych i kulturowych, połączonych z ofertą kulturalną oraz gastronomiczną (np.: cykliczne święta produktów lokalnych, wioski tematyczne, wydarzenia historyczne, szlaki kulturowe i przyrodnicze) obecnie są jednym z silniejszych magnesów przyciągających turystów na krótkie pobyty, w tym weekendowe. Na terenie Ziemi Dzierżoniowskiej nie istnieje żaden spójny system promocji. Każdy samorząd w praktyce realizuje własną promocję turystyczną, która w efekcie jest nieefektywna i na małą skalę. Brak jednolitego systemu promocji powoduje również, że Ziemia Dzierżoniowska nie jest szerzej znana pod katem turystycznym nawet w aglomeracji wrocławskiej. Jednolity i spójny system promocji, wykorzystujący tylko najsilniejsze (na obecną chwilę) atuty turystyczne będzie kształtował wizerunek Ziemi Dzierżoniowskiej w otoczeniu. Spójny system promocji to przede wszystkim porozumienie pomiędzy samorządami Ziemi Dzierżoniowskiej, przedsiębiorcami branży turystycznej, organizacjami turystycznymi. Ponadto z pewnością należy zwrócić uwagę na wydawanie wysokiej jakości materiałów Powiat Dzierżoniowski IV.2.3 Współpraca między JST w zakresie spójnego i jednorodnego systemu promocji - współpraca z partnerami prywatnymi i pozarządowymi. Gminy Powiatu Dzierżoniowskiego Gminy Powiatu Dzierżoniowskiego Powiat Dzierżoniowski Gminy Powiatu Dzierżoniowskiego 53 MONITORUJĄ CA ZE STRONY POWIATU Wydział Edukacji i Kultury, Wydział Ochrony Środowiska, Rozwoju i Promocji Wydział Ochrony Środowiska, Rozwoju i Promocji Organizacje pozarządowe, w tym LGD Wydział Ochrony Środowiska, Rozwoju i Promocji Organizacje pozarządowe, w tym LGD Organizacje pozarządowe, w tym LGD Przedsiębiorcy Przedsiębiorcy z branży turystycznej Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 promocyjnych, ukierunkowanych na konkretnych odbiorców: katalogi, foldery, albumy, ulotki, mapy, przewodniki, gadżety promocyjne. Ich koszty będą niższe, a jakość zdecydowanie wyższa w przypadku realizacji w skali całej Ziemi Dzierżoniowskiej, a nie pojedynczych JST. Ważna jest również wizualizacja turystyczna: tablice turystyczne i informacyjne (ogólne, przy szlakach i ścieżkach, przy obiektach turystycznych, tablice kierunkowe na dojazdach do miejsc atrakcyjnych turystycznie, itp.), koncepcje wizualizacji turystycznej obiektów zabytkowych, a także nowoczesne narzędzia promocyjne: mobilne informatory o atrakcjach na terenie Powiatu dla urządzeń typu tablety, smartphony. Posiadanie spójnego systemu promocji umożliwia również znacznie efektywniejszy udział w targach turystycznych. 54 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 PRIORYTET V – INTEGRACJA I WSPÓŁPRACA Cel strategiczny: Nowoczesne zarządzanie publiczne oraz współpraca samorządowa Strategia postępowania: Podstawowymi założeniami nowego podejścia do wdrażania polityki rozwoju na każdym poziomie zarządzania państwem jest partnerstwo i zintegrowane podejście do obszarów problemowych. Skala i charakter problemów (wyzwań rozwojowych) przed jakimi stoją samorządy, wymagają kompleksowego ich rozwiązywania oraz działania z wykorzystaniem efektu synergii. Zapewnienie realizacji celów Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego do 2020 roku wymaga - zarówno na poziomie konkurencyjności, jak i spójności - skoordynowanych działań podejmowanych przez samorządy w zakresie realizacji wielu usług publicznych na rzecz mieszkańców, dla których granice pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego mają jedynie administracyjny wymiar. Proponowane w założeniach do Umowy Partnerstwa (negocjowanej przez Rząd Polski z Komisją Europejską) na lata 2014-2020 instrumenty realizacji polityki rozwoju, warunkują konieczność zacieśnienia współpracy w ramach obszarów funkcjonalnych, co umożliwi maksymalizowanie korzyści z zastosowania Zintegrowanych Interwencji Terytorialnych (ZIT). Dotyczy to również Subregionu Ziemia Dzierżoniowska. Także w Strategii Rozwoju Województwa Dolnośląskiego 2020 wskazuje się na takie wyzwania, jak powiązanie systemu komunikacji Wrocławia wewnątrz metropolii i z otoczeniem regionalnym, krajowym i międzynarodowym. To z kolei warunkuje budowę i rozbudowę sprawnych i przyjaznych systemów transportu miejskiego oraz podmiejskiego. Ma to istotne znaczenie, gdyż zwiększa dostępność mieszkańców Powiatu Dzierżoniowskiego do usług publicznych (w tym również miejsc pracy) oferowanych we Wrocławiu, a tym samym otwiera Ziemię Dzierżoniowską na inwestorów i turystów, w tym ze stolicy województwa. Społeczeństwo informacyjne, określane jest jako społeczeństwo, w którym przetwarzanie informacji odbywa się z wykorzystaniem technologii informacyjnych oraz komunikacyjnych i stanowi znaczącą wartość ekonomiczną, społeczną i kulturową. Odzwierciedlają to priorytety zawarte w dotychczasowych Programach Operacyjnych, finansowanych z funduszy strukturalnych. Ze względu na postęp cywilizacyjny i techniczny, tendencje te będą utrzymane w nowej perspektywie finansowej Unii Europejskiej. 55 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 Spójność z dokumentami nadrzędnymi: STRATEGIA ROZWOJU POWIATU DZIERŻONIOWSKIEGO NA LATA 2014-2020 STRATEGIA ROZWOJU WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO 2020 KRAJOWA STRATEGIA ROZWOJU REGIONALNEGO 2010-2020: REGIONY, MIASTA OBSZARY WIEJSKIE 3.3 Przebudowę i wzmocnienie koordynacji w systemie wieloszczeblowego zarządzania Cel strategiczny: Nowoczesne zarządzanie publiczne oraz współpraca samorządowa Cel 5. Zwiększenie dostępności technologii komunikacyjnoinformacyjnych Cele operacyjne: V.1 Współpraca międzygminna i międzysektorowa V.2 Sprawność administracyjna V.3: Rozwój infrastruktury społeczeństwa informacyjnego 56 3.4 Wspomaganie budowy kapitału społecznego dla rozwoju regionalnego w oparciu o sieci współpracy między różnymi aktorami polityki regionalnej. Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 PRIORYTET V: INTEGRACJA I WSPÓŁPRACA Cel strategiczny: Nowoczesne zarządzanie publiczne oraz współpraca samorządowa Mierniki osiągnięć celu operacyjnego: 1. Ilość środków finansowych przeznaczanych na konkursy dla organizacji pozarządowych 2. Liczba zawartych porozumień przez JST 3. Ilość projektów zrealizowanych w partnerstwie pomiędzy JST UZASADNIENIE KIERUNKU INTERWENCJI JEDNOSTKA JEDNOSTKA PARTNERZY REALIZUJĄCA MONITORUJĄCA ZE STRONY POWIATU Samorządy wchodzące w skład Powiatu Dzierżoniowskiego zawarły Gminy Powiatu Wydział Ochrony Organizacje partnerstwo na rzecz rozwoju Ziemi Dzierżoniowskiej. Posunięcie to Dzierżoniowskiego Środowiska, pozarządowe już przynosi bardzo wymierne korzyści – w Strategii Rozwoju Rozwoju i Promocji Województwa Dolnośląskiego 2020, Powiat Dzierżoniowski został Powiat Przedsiębiorcy uznany jako odrębny subregion – pod nazwą Ziemia Dzierżoniowska. Dzierżoniowski Zapewni to zdecydowanie lepszą sytuację wyjściową samorządom z Środowiska lokalne tego obszaru w kontekście podziału środków unijnych na lata 20142020. Jednak zawiązanie samego partnerstwa nie gwarantuje jeszcze uzyskania i efektywnego wykorzystania środków zewnętrznych. Partnerstwo powinno w zdecydowanie bardziej aktywny sposób tworzyć szczegółowe koncepcje projektowe (wspólne) rozwiązujące najpoważniejsze bariery zarówno miast, jak i obszarów wiejskich. Takie wcześniejsze przygotowanie merytoryczne, techniczne, uzgodnienie warunków współpracy w ramach projektów jest niezbędne jeżeli ma przynieść oczekiwane przez wszystkich rezultaty. Przejawem zaangażowania w partnerstwo będzie także wspólna realizacja strategii Ziemi Dzierżoniowskiej. Nawiązywanie współpracy przez samorząd z organizacjami Gminy Powiatu Biuro Spraw Organizacje pozarządowymi jest nie tylko obowiązkiem ustawowym, ale ze Dzierżoniowskiego Obywatelskich pozarządowe wszech miar rekomendowaną praktyką zarządczą. Organizacje Bezpieczeństwa i pozarządowe odgrywają niezwykle istotną rolę w środowiskach Powiat Zarządzania lokalnych i małych społecznościach. Nierzadko są jedynymi Dzierżoniowski Kryzysowego Cel operacyjny V.1: Współpraca międzygminna i międzysektorowa KIERUNEK INTERWENCJI V.1.1 Intensyfikacja współpracy w ramach partnerstwa samorządów subregionu dzierżoniowskiego V.1.2 Rozwijanie współpracy z III sektorem 57 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 aktywatorami integracji społecznej. Należy kontynuować współpracę pomiędzy samorządami Powiatu dzierżoniowskiego a III sektorem. Pożądane jest również włączanie organizacji pozarządowych w system zarządzania strategiami (ogólnymi, branżowymi), gdzie mogą zgłaszać (a następnie realizować) własne propozycje zadań. Niewątpliwie ważnym zagadnieniem pozostaje wsparcie organizacji pozarządowych w korzystaniu ze środków zewnętrznych, w tym unijnych. Przynosi to wiele korzyści dla wspólnoty lokalnej (przyciąganie dodatkowych środków na teren Powiatu, realizacja ciekawych projektów, dywersyfikowanie źródeł projektowych organizacji pozarządowych). Mierniki osiągnięć celu operacyjnego: Cel operacyjny V.2: Sprawność administracyjna 1. Liczba pracowników samorządowych Powiatu podnoszących kwalifikację – szkolenia, studia 2. Liczba usług udostępniona elektronicznej platformie e-PUAP KIERUNEK INTERWENCJI UZASADNIENIE KIERUNKU INTERWENCJI JEDNOSTKA JEDNOSTKA PARTNERZY REALIZUJĄCA MONITORUJĄCA ZE STRONY POWIATU V.2.1 Stworzenie infrastruktury technicznej i aplikacji pozwalającej na Powiat Wydziały Cyfryzacja, rozbudowa szybki i łatwy dostęp do informacji gromadzonych w JST. Dzierżoniowski, Starostwa i udostępnianie informacji Przekształcenie danych analogowych będących w posiadaniu JST na Gminy Powiatu Powiatowego instytucji publicznych na łatwe do udostępniania i dystrybucji dane cyfrowe. Dzięki temu Dzierżoniowskiego zintegrowanej platformie zwiększy się zainteresowanie inwestorów terenami inwestycyjnymi, cyfrowej uruchomione zostaną bazy danych o istotnym znaczeniu dla rozwoju subregionu (np. MPZP, tereny dzierżawione, zabytki, sieci uzbrojenia terenu. Poprawi się również świadomość informacyjna społeczeństwa i jakość świadczonych usług. V.2.2 Obserwatorium Społeczno-Gospodarcze Ziemi Dzierżoniowskiej to Powiat Wydział Powołanie subregionalnego inicjatywa powołania zespołu analitycznego Dzierżoniowski Ochrony Obserwatorium Społeczno(międzysamorządowego), który opracuje metodologię zbierania, Środowiska, Gospodarczego gromadzenia i obrabiania danych statystycznych i informacji Gminy Powiatu Rozwoju i strategicznych z różnych dziedzin życia społeczno-gospodarczego Dzierżoniowskiego Promocji wspólnoty samorządowej. Podejmowanie decyzji strategicznych bez rzetelnych analiz trendów społecznych, gospodarczych, czy przestrzennych jest wręcz niemożliwe. Szczególnie w kontekście nowej perspektywy finansowej UE na lata 2014-2020, 58 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 V.2.3 Optymalizacja usług świadczonych przez JST subregionu dzierżoniowskiego dla mieszkańców oraz inwestorów V.2.4 Doskonalenie kompetencji kadr administracji samorządowej Obserwatorium spełniłoby rolę diagnostyka sytuacji dla projektów składanych przez samorządy Ziemi Dzierżoniowskiej. Obserwatorium ma rację bytu wyłącznie w sytuacji pełnej współpracy wszystkich samorządów Ziemi Dzierżoniowskiej – w zakresie powołania zespołu (osobowo dobieranego w zależności od tematyki prowadzonych aktualnie analiz), przekazywania danych, korzystania z wyników prac. Doskonalenie usług świadczonych dla klientów administracji samorządowej jest jednym ze stałych zadań strategicznych. Należy dążyć do optymalizacji jakości świadczonych poprzez stosowanie nowoczesnych rozwiązań zarządczych. Doskonalenie kompetencji pracowników samorządowych należy postrzegać jako proces stały. Nieustanne zmiany prawa, dążenie do poprawiania jakości świadczonych usług, powodują iż działania szkoleniowe są nieodzowne w żadnym urzędzie. Powiat Dzierżoniowski Wydział Organizacyjny Gminy Powiatu Dzierżoniowskiego Powiat Dzierżoniowski Wydział Organizacyjny Gminy Powiatu Dzierżoniowskiego Mierniki osiągnięć celu operacyjnego: Cel operacyjny V.3: Rozwój infrastruktury społeczeństwa 1. Liczba portali prowadzonych przez Powiat informacyjnego 2. Liczba zrealizowanych przedsięwzięć w zakresie wykorzystania rozwiązań teleinformatycznych w Powiecie 3. Liczba spraw realizowanych za pomocą e-usług w Starostwie Powiatowym KIERUNEK INTERWENCJI UZASADNIENIE KIERUNKU INTERWENCJI JEDNOSTKA JEDNOSTKA PARTNERZY REALIZUJĄCA MONITORUJĄCA ZE STRONY POWIATU V.3.1 Zapewnienie dostępu do usług realizowanych za pośrednictwem Powiat Wydział Organizacje Rozwój infrastruktury technologii teleinformatycznych jest wyzwaniem cywilizacyjnym, Dzierżoniowski, Organizacyjny pozarządowe, teleinformatycznej, decydującym o konkurencyjności subregionu. Nowe technologie Gminy Powiatu podmioty wspierającej rozwój informacyjne już powszechnie stosowane są w sferze gospodarczej Dzierżoniowskiego teleinformatyczne przedsiębiorstw oraz oraz administracyjnej. Należy dążyć do rozwoju infrastruktury podnoszącej poziom teleinformatycznej na terenie subregionu, zwiększania jej i warunki życia mieszkańców wykorzystania w działalnościach gospodarczych i usługach subregionu administracyjnych. 59 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 60 V.3.2 Edukacja w zakresie wykorzystywania rozwiązań teleinformatycznych przez mieszkańców subregionu Edukacja mieszkańców subregionu w zakresie wykorzystywania technologii teleinformatycznych będzie wzmacniać kapitał społeczny Powiatu oraz przyczyniać się do poprawy standardów życia i wprowadzania nowych technologii. Edukacja ta może odbywać się poprzez szkolenia, warsztaty, pokazy dostosowane do wymagań poszczególnych grup społecznych i wiekowych. Organizacje pozarządowe, podmioty teleinformatyczne V.3.3 Rozwój publicznych punktów dostępu do Internetu Rozwój publicznych punktów dostępu do internetu jest oczekiwaniem społecznym. Punkty typu hot-spot wpływają na rozwój społeczeństwa informacyjnego oraz integrację społeczną. Powiat Dzierżoniowski, Gminy Powiatu Dzierżoniowskiego Wydział Organizacyjny, Wydział Geodezji Katastru i Nieruchomości, Wydział Ochrony Środowiska, Rozwoju i Promocji Wydział Organizacyjny Powiat Dzierżoniowski, Gminy Powiatu Dzierżoniowskiego Organizacje pozarządowe, podmioty teleinformatyczne Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 System wdrażania Strategii Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 nie ogranicza się w swych założeniach wyłącznie do zadań leżących w kompetencjach ustawowych Powiatu, ale angażuje i inicjuje działania realizowane w szerokich partnerstwach lokalnych oraz subregionalnych. Znajduje to wyraz w kierunkach interwencji (kluczowych zadaniach) zawartych w Strategii, dla których jednostkami realizującymi są zarówno wydziały i jednostki powiatowe, jak również samorządy gmin Powiatu Dzierżoniowskiego, administracja rządowa, samorząd regionalny, podmioty prywatne i pozarządowe. Takie podejście do rozwoju wspólnoty lokalnej jest spójne z nowym paradygmatem polityki regionalnej kraju, realizowanej przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego. Ze względu na wielopoziomowy charakter zarządzania Strategią Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020, podstawową zasadą, określającą sposób postępowania w trakcie jej wdrażania, jest zasada partnerstwa. Jest ona rozumiana, jako otwarta i aktywna współpraca równoprawnie traktowanych podmiotów, reprezentujących różnorodne środowiska oraz instytucje realizujące i wspierające realizację działań na rzecz rozwoju Powiatu. Współpraca i partnerstwo na rzecz realizacji Strategii są warunkami koniecznymi powodzenia w jej realizacji. Wynika to w szczególności z faktu, że na zakres interwencji Strategii w zasadniczej mierze składają się zadania wykraczające poza sferę formalnych kompetencji samorządu powiatowego. W konsekwencji system realizacji Strategii obejmował będzie trzy główne sfery aktywności: SFERA PODLEGŁOŚCI, obejmująca kierunki interwencji należące do zakresu bezpośrednich, formalnych kompetencji samorządu powiatowego oraz podległych mu jednostek, SFERA WSPÓŁZALEŻNOŚCI, obejmująca kierunki interwencji, w stosunku do których samorząd powiatowy posiada wpływ pośredni (inicjujący działania, koordynujący działania wielu podmiotów) lub nie posiada żadnego formalnego wpływu, ale są one realizowane przez partnerów lokalnych (samorządy gminne, sektor gospodarczy oraz pozarządowy) i są istotne dla rozwoju całego Powiatu, SFERA ODDZIAŁYWANIA, obejmująca kierunki interwencji pozostające poza sferą bezpośrednich kompetencji lub pośredniego wpływu samorządu powiatowego, realizowane przez organy administracji rządowej, samorząd regionalny lub innych kluczowych partnerów (są to najczęściej zadania o charakterze regionalnym lub ponadregionalnym, w których Powiat uczestniczy jako partner lub nie uczestniczy w sposób czynny). Charakter danego kierunku interwencji w Strategii Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 20142020 (czyli przynależność do jednej z trzech ww. sfer) precyzują wskazania dotyczące jednostki realizującej, jednostki monitorującej ze strony Powiatu oraz partnerów, znajdujące się przy każdym kierunku interwencji. Poniżej przedstawione zostały, w sposób poglądowy, podstawowe założenia dotyczące systemu realizacji Strategii w formie macierzy porządkującej cele operacyjne w układzie trzech głównych sfer aktywności: 61 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 PRIORYTET 1. KONKURENCYJNA I INNOWACYJNA GOSPODARKA Cel strategiczny: Podniesienie atrakcyjności gospodarczej i inwestycyjnej Ziemi Dzierżoniowskiej CELE OPERACYJNE I KIERUNKI INTERWENCJI SFERA PODLEGŁOŚCI SFERA WSPÓŁZALEŻNOŚCI 1.1 Budowa infrastruktury gospodarczej I.1.1 Zagospodarowanie i rozwój istniejących stref aktywności gospodarczej oraz innych terenów inwestycyjnych I.1.2 Rozwój infrastruktury inkubatorów przedsiębiorczości I.1.3 Rewitalizacja obszarów poprzemysłowych i wprowadzanie nowych funkcji I.1.4 Budowa elektrowni fotowoltaicznej 1.2 Modernizacja kształcenia zawodowego i wspieranie zatrudnienia I.2.1 Dostosowanie sieci szkół i wyposażenia bazy kształcenia zawodowego do zmieniających się warunków gospodarczych I.2.2 Intensyfikacja współpracy z przedsiębiorcami w zakresie nowych kierunków oraz nowoczesnych metod kształcenia zawodowego – kształcenie w miejscu pracy I.2.3 Wspieranie kształcenia ustawicznego oraz zdobywania nowych kwalifikacji przez mieszkańców subregionu I.2.4 Doskonalenie kadr kształcenia zawodowego 1.3 System edukacji wspierający rozwój kapitału intelektualnego I.3.1 Opracowanie i wdrożenie programu odkrywania i wspierania talentów I.3.2 Kreowanie nowoczesnych programów edukacyjnych I.3.3 Opracowanie systemu wsparcia wyboru kierunków kształcenia – gimnazjum, szkoły ponadgimnazjalne I.3.4 Rozszerzenie oferty edukacyjnej dla dzieci i młodzieży szkolnej, przy szczególnym uwzględnieniu kształcenia kompetencji kluczowych I.3.5 Kreowanie innowacyjności wśród społeczności lokalnej 1.4 Aktywne i przedsiębiorcze społeczeństwo subregionu I.4.1 Wsparcie rozwoju Instytucji Otoczenia Biznesu (IOB) I.4.2 Promowanie aktywności obywatelskiej, społecznej i zawodowej mieszkańców subregionu I.4.3 Inicjowanie działań integrujących społeczność subregionu 1.5 Rozwój gospodarczy obszarów wiejskich I.5.1 Scalenie gruntów na obszarach wiejskich szansą na właściwe wykorzystanie zasobów 62 SFERA ODDZIAŁYWANIA Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 I.5.2 Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw na obszarach wiejskich I.5.3 Wzrost zatrudnienia i mobilności pracowników na obszarach wiejskich I.5.4 Wspieranie rozwoju ekologicznego rolnictwa i przetwórstwa oraz marketingu wysokiej jakości produktów żywnościowych PRIORYTET 2. POPRAWA DOSTĘPNOŚCI KOMUNIKACYJNEJ Cel strategiczny: Wysoka dostępność komunikacyjna Powiatu Dzierżoniowskiego dla konkurencyjności gospodarczej i spójności subregionu CELE OPERACYJNE I KIERUNKI INTERWENCJI SFERA PODLEGŁOŚCI SFERA WSPÓŁZALEŻNOŚCI SFERA ODDZIAŁYWANIA 2.1 Wsparcie zewnętrznej dostępności komunikacyjnej subregionu II.1.1 Poprawa dostępności transportowej Ziemi Dzierżoniowskiej II.1.2 Regionalne Centrum Przesiadkowe w Dzierżoniowie 2.2 Wewnętrzna spójność komunikacyjna subregionu II.2.1 Budowa, modernizacja oraz przebudowa dróg powiatowych i gminnych II.2.2 Budowa i modernizacja ciągów pieszo-rowerowych o charakterze komunikacyjnym i turystycznym PRIORYTET 3. KAPITAŁ SPOŁECZNY I JAKOŚĆ ŻYCIA Cel strategiczny: Wysoki standard jakości życia na terenie subregionu oraz wzmacnianie kapitału społecznego CELE OPERACYJNE I KIERUNKI INTERWENCJI SFERA PODLEGŁOŚCI SFERA WSPÓŁZALEŻNOŚCI SFERA ODDZIAŁYWANIA 3.1 Zwiększenie dostępności do usług edukacyjnych na wysokim poziomie III.1.1 Utrzymywanie efektywnej sieci placówek oświatowych III.1.2 Modernizacja i rozbudowa infrastruktury edukacyjnej żłobków, przedszkoli i szkół III.1.3 Wykorzystywanie technologii teleinformatycznych i multimedialnych w procesie kształcenia III.1.4 Rozwój systemu nagród i stypendiów dla uczniów wyróżniających III.1.5 Rozwijanie zainteresowań i umiejętności dzieci i młodzieży 63 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 III.1.6 Edukacja dla świadomego rozwoju dzieci i młodzieży 3.2 Rozwój oferty kulturalnej i rekreacyjno-sportowej III.2.1 Wzbogacenie oferty kulturalnej i sportowej dla mieszkańców Powiatu III.2.2 Promowanie i wspieranie lokalnych inicjatyw w zakresie kultury i sportu oraz lokalnych artystów i twórców III.2.3 Budowa i modernizacja infrastruktury kulturalnej i sportowej III.2.4 Koordynacja kalendarza imprez kulturalnych i sportowych w Powiecie 3.3 Poprawa dostępności do usług zdrowotnych i profilaktyka zdrowotna III.3.1Promocja zdrowego stylu życia III.3.2 Wzbogacenie oferty usług medycznych 3.4 Rewitalizacja i poprawa stanu technicznego i infrastruktury technicznej budynków mieszkalnych III.4.1 Rewitalizacja układów urbanistycznych i ruralistycznych na terenie powiatu w oparciu o programy rewitalizacji – koncepcje porządkowania przestrzeni publicznej miast i miejscowości wiejskich III.4.2 Wspieranie programów poprawy stanu technicznego budynków mieszkalnych na terenie subregionu III.4.3 Rewitalizacja zdegradowanych obszarów miejskich i wiejskich, w tym terenów zielonych III.4.4 Rekultywacja i zagospodarowanie terenów poprzemysłowych w celu promowania rozwoju gospodarczego 3.5 Poprawa stanu środowiska naturalnego III.5.1 Promocja postaw ekologicznych III.5.2 Ograniczenie niskiej emisji na terenie ziemi dzierżoniowskiej III.5.3 Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej na terenie gmin powiatu dzierżoniowskiego III.5.4 Wspieranie działań zmierzających do dywersyfikacji źródeł energii 3.6 Sprawna i integrująca polityka społeczna III.6.1 Budowa systemu włączania społecznego i wspierania seniorów III.6.2 Rozwój systemowych form wsparcia na rzecz osób zagrożonych wykluczeniem społecznym oraz przeciwdziałanie i zwalczanie dysfunkcji w rodzinie. III.6.3 Wyrównywanie szans osób niepełnosprawnych. III.6.4 Standaryzacja placówek opiekuńczo-wychowawczych (dostosowanie miejsc w placówkach do nowych przepisów) 64 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 III.6.5 Likwidacja barier architektonicznych w budynkach użyteczności publicznej PRIORYTET 4. ATRAKCYJNA PRZESTRZEŃ DLA SPĘDZANIA WOLNEGO CZASU Cel strategiczny: Wysoka atrakcyjność turystyczna subregionu dzięki wykorzystaniu walorów przyrodniczych i kulturowych CELE OPERACYJNE I KIERUNKI INTERWENCJI SFERA PODLEGŁOŚCI SFERA WSPÓŁZALEŻNOŚCI SFERA ODDZIAŁYWANIA 4.1 Zrównoważony rozwój infrastruktury turystycznej i kulturowej IV.1.1 Rewitalizacja zabytków w celu zachowania najcenniejszych obiektów województwa dolnośląskiego IV.1.2 Rewitalizacja istniejących i budowa nowych szlaków turystycznych IV.1.3 Budowa infrastruktury turystycznej i sportoworekreacyjnej. IV.1.4 Opracowanie koncepcji ścieżek rowerowych. 4.2 Budowa spójnej oferty turystycznej i kulturowej subregionu IV.2.1 Współpraca w zakresie uzgadniania spójnego kalendarza wydarzeń kulturalnych i turystycznych na terenie Powiatu IV.2.2 Kreowanie nowych atrakcji turystycznych na terenie Powiatu IV.2.3 Współpraca między JST w zakresie spójnego i jednorodnego systemu promocji - współpraca z partnerami prywatnymi i pozarządowymi. OBSZAR 5. INTEGRACJA I WSPÓŁPRACA Cel strategiczny: Nowoczesne zarządzanie publiczne oraz współpraca samorządowa CELE OPERACYJNE I KIERUNKI INTERWENCJI SFERA PODLEGŁOŚCI SFERA WSPÓŁZALEŻNOŚCI SFERA ODDZIAŁYWANIA 5.1 Współpraca międzygminna i międzysektorowa V.1.1 Intensyfikacja współpracy w ramach partnerstwa samorządów subregionu dzierżoniowskiego V.1.2 Rozwijanie współpracy z III sektorem 5.2 Sprawność administracyjna V.2.1 Cyfryzacja, rozbudowa i udostępnianie informacji instytucji publicznych na zintegrowanej platformie cyfrowej V.2.2 Powołanie subregionalnego Obserwatorium SpołecznoGospodarczego V.2.3 Optymalizacja usług świadczonych przez JST subregionu dzierżoniowskiego dla mieszkańców oraz inwestorów 65 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 V.2.4 Doskonalenie kompetencji kadr administracji samorządowej 5.3 Rozwój infrastruktury społeczeństwa informacyjnego II.3.1 Rozwój infrastruktury teleinformatycznej, wspierającej rozwój przedsiębiorstw oraz podnoszącej poziomi warunki życia mieszkańców subregionu II.3.2 Edukacja w zakresie wykorzystywania rozwiązań teleinformatycznych przez mieszkańców subregionu II.3.3 Rozwój publicznych punktów dostępu do Internetu System monitorowania i ewaluacji Strategii Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 Podstawą skutecznego wdrażania działań służących osiąganiu celów Strategii Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 jest dysponowanie wiedzą na temat postępów osiąganych w zakresie wdrażanych kierunków interwencji oraz zdolność do reagowania na pojawiające się różnice pomiędzy przyjętymi założeniami a uzyskiwanymi efektami realizacji kluczowych zadań. Instytucjonalną strukturę systemu monitorowania i ewaluacji Strategii Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 tworzą: Rada Powiatu Dzierżoniowskiego, Zarząd Powiatu Dzierżoniowskiego, Wydział Ochrony Środowiska, Rozwoju i Promocji Starostwa Powiatowego w Dzierżoniowie – pełniący rolę centrum koordynacyjnego ds. monitorowania Strategii Rozwoju, Wydziały Starostwa Powiatowego w Dzierżoniowie i jednostki powiatowe – pełniące rolę: jednostek realizujących konkretne kierunki interwencji Strategii Rozwoju, będące w kompetencjach samorządu powiatowego (sfera podległości) i zarazem jednostek monitorujących te kierunki interwencji ze strony Powiatu (sprawozdania składane do Wydziału Ochrony Środowiska, Rozwoju i Promocji); jednostek monitorujących ze strony Powiatu te kierunki interwencji, które są w kompetencjach innych podmiotów (prywatnych, pozarządowych, samorządów gminnych i regionalnego, administracji rządowej, itp.) – uzyskiwanie danych i informacji oraz przekazywanie ich do Wydziału Ochrony Środowiska, Rozwoju i Promocji. Sprawozdawczość z monitoringu oraz aktualizacja Strategii Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 dokonywane będą w okresach dwuletnich. Zarząd Powiatu Dzierżoniowskiego dokonuje okresowej oceny stopnia realizacji Strategii w oparciu o dwa elementy podsystemu monitorowania i ewaluacji: o o 66 analizę wskaźnikową, opracowywaną przez Wydział Ochrony Środowiska, Rozwoju i Promocji na podstawie informacji otrzymanych od wydziałów i jednostek Powiatu, bazującą na miernikach wyznaczonych dla każdego celu operacyjnego; raport z realizacji kierunków interwencji Strategii Rozwoju, przygotowywany przez Wydział Ochrony Środowiska, Rozwoju i Promocji na podstawie informacji otrzymanych od wydziałów i jednostek Powiatu. Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 Analiza wskaźnikowa, bazującą na miernikach wyznaczonych dla każdego celu operacyjnego Strategii Rozwoju, będzie przygotowywana przez Wydział Ochrony Środowiska, Rozwoju i Promocji w oparciu o pozyskane dane statystyczne i informacje, w skład których wchodzą następujące źródła informacji: statystyka publiczna – generowana przez Główny Urząd Statystyczny w ramach Banku Danych Lokalnych, dostępna pod adresem www.stat.gov.pl – z uwzględnieniem opóźnienia w zamieszczaniu aktualnych danych statystycznych w Banku Danych Lokalnych; statystyka prowadzona przez samorząd powiatowy – generowana i gromadzona przez poszczególne wydziały Starostwa Powiatowego w Dzierżoniowie oraz jednostki powiatowe, zobowiązane do terminowego przekazywania danych i informacji do Wydziału Ochrony Środowiska, Rozwoju i Promocji; statystyka prowadzona przez samorządy gminne Powiatu Dzierżoniowskiego – przekazywane do Wydziału Ochrony Środowiska, Rozwoju i Promocji przez poszczególne wydziały Starostwa Powiatowego w Dzierżoniowie oraz jednostki powiatowe, zbieżne merytorycznie z badanym celem operacyjnym – przekazywanie informacji i danych przez samorządy gminne do zbieżnych merytorycznie wydziałów Starostwa Powiatowego w Dzierżoniowie oraz jednostek powiatowych (i dalej za ich pośrednictwem do Wydziału Ochrony Środowiska, Rozwoju i Promocji) powinno odbywać się na mocy porozumień pomiędzy Zarządem Powiatu i samorządami gminnymi; statystyka prowadzona przez podmioty prywatne, pozarządowe, samorząd regionalny i administrację rządową – przekazywane do Wydziału Ochrony Środowiska, Rozwoju i Promocji przez poszczególne wydziały Starostwa Powiatowego w Dzierżoniowie oraz jednostki powiatowe, zbieżne merytorycznie z badanym celem operacyjnym – przekazywanie informacji i danych przez te instytucje zewnętrzne do zbieżnych merytorycznie wydziałów Starostwa Powiatowego w Dzierżoniowie oraz jednostek powiatowych (i dalej za ich pośrednictwem do Wydziału Ochrony Środowiska, Rozwoju i Promocji) powinno odbywać się na mocy porozumień pomiędzy Zarządem Powiatu i instytucjami zewnętrznymi. Mierniki pochodzące ze statystyki publicznej (GUS) mogą zostać przedstawione w układach porównawczych, tj. np. w porównaniach względnych do innych powiatów i średniej dla województwa dolnośląskiego oraz kraju. Zakres czasowy analizy powinien obejmować zmiany w stosunku do roku bazowego (2013 r.) i roku ostatniego badania (dynamika). Analiza wskaźnikowa może przedstawiać dostępne wskaźniki w układzie powiatowym, poszczególnych subregionów, gmin Powiatu lub innych obszarów funkcjonalnych. Pomocnicza tabela do przekazywania danych statystycznych do Wydziału Ochrony Środowiska, Rozwoju i Promocji przez wydziały Starostwa Powiatowego w Dzierżoniowie oraz jednostki powiatowe (jako dane własne oraz pozyskane od instytucji zewnętrznych) wygląda następująco: Cel operacyjny nr ............................. Nazwa miernika Źródło danych i jednostka miary Wartość dla roku bazowego (2013 r.) Wartość dla roku badanego (.......... r.) 1. .................................................................. 2. .................................................................. 3. .................................................................. 67 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 Raport z realizacji kierunków interwencji przygotowywany przez Wydział Ochrony Środowiska, Rozwoju i Promocji, opiera się na informacjach dotyczących stanu realizacji danego kierunku interwencji, przekazywanych przez poszczególne wydziały Starostwa Powiatowego w Dzierżoniowie oraz jednostki powiatowe. Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 precyzuje w każdym kierunku interwencji jednostkę realizującą dany kierunek interwencji oraz jednostkę monitorującą dany kierunek interwencji ze strony Powiatu. Jeżeli dany kierunek interwencji mieści się w kompetencjach samorządu powiatowego (sfera podległości), to zarówno jednostką realizującą, jak i monitorującą ze strony Powiatu jest konkretny wydział Starostwa Powiatowego w Dzierżoniowie lub jednostka Powiatu Dzierżoniowskiego. W przypadku takich kierunków interwencji, wskazany wydział lub jednostka powiatowa składa raz na dwa lata sprawozdanie do Wydziału Ochrony Środowiska, Rozwoju i Promocji (na określonym formularzu sprawozdawczym), które jest podstawą zbiorczego raportu z realizacji kierunków interwencji całej Strategii. Jeżeli dany kierunek interwencji mieści się w kompetencjach instytucji zewnętrznej – samorząd gminny lub regionalny, administracja rządowa, podmioty prywatne i pozarządowe (sfera współzależności i sfera oddziaływania) – to jednostką realizującą wskazaną w Strategii Rozwoju jest konkretna instytucja zewnętrzna, natomiast jednostką monitorującą ze strony Powiatu jest konkretny wydział Starostwa Powiatowego w Dzierżoniowie lub jednostka Powiatu Dzierżoniowskiego, która merytorycznie jest zbieżna z przedmiotem danego kierunku interwencji. W przypadku takich kierunków interwencji, wskazany wydział lub jednostka powiatowa (czyli jednostka monitorująca ze strony Powiatu) pozyskuje informacje od jednostki realizującej, dotyczące stanu wdrożenia danego kierunku interwencji i składa raz na dwa lata sprawozdanie do Wydziału Ochrony Środowiska, Rozwoju i Promocji (na określonym formularzu sprawozdawczym), które jest podstawą zbiorczego raportu z realizacji kierunków interwencji całej Strategii. Sprawozdania z realizacji poszczególnych kierunków interwencji są składane (raz na dwa lata) przez wydziały Starostwa Powiatowego w Dzierżoniowie oraz jednostki organizacyjne Powiatu do Wydziału Ochrony Środowiska, Rozwoju i Promocji Starostwa Powiatowego w Dzierżoniowie, które pełni rolę centrum koordynacyjnego Strategii Rozwoju. Na podstawie złożonych sprawozdań, Wydział Ochrony Środowiska, Rozwoju i Promocji opracowuje raport z realizacji kierunków interwencji, który wraz z analizą wskaźnikową jest podstawą dla Zarządu Powiatu Dzierżoniowskiego oraz Rady Powiatu w Dzierżoniowie do podejmowania oceny realizacji Strategii Rozwoju, wprowadzania uzupełnień oraz dokonywania niezbędnych i uzasadnionych zmian (reagowanie na zmieniające się uwarunkowania społeczno-gospodarcze w otoczeniu Powiatu). Dla zwiększenia efektywności procesu sprawozdawczego z realizacji kierunków interwencji Strategii Rozwoju, wydziały Starostwa Powiatowego w Dzierżoniowie oraz jednostki organizacyjne Powiatu składają sprawozdania na ujednoliconym formularzu sprawozdawczym, wg następującego wzoru: 68 Strategia Rozwoju Powiatu Dzierżoniowskiego na lata 2014-2020 KIERUNEK INTERWENCJI NR ................... ................................................................................................................................................. CEL STRATEGICZNY NR ..... CEL OPERACYJNY NR ..... JEDNOSTKA REALIZUJĄCA: ....................................................................... ........................................................... ..................................................................... ........................................................... ......................................... JEDNOSTKA MONITORUJĄCA ZE STRONY POWIATU: ...................................... OPIS STANU REALIZACJI KIERUNKU INTERWENCJI (m.in.: zrealizowane przedsięwzięcia w danym roku, stopień realizacji kierunku interwencji, skuteczność zastosowanych instrumentów realizacyjnych, ocena partnerów realizacyjnych, sukcesy realizacyjne, uzyskane efekty) OPIS POWSTAŁYCH TRUDNOŚCI REALIZACYJNYCH (m.in.: problemy powstałe na etapie realizacji, opóźnienia i ich przyczyny, środki podjęte w celu przezwyciężenia trudności, rekomendacje dotyczące zmian w realizacji kierunku interwencji, możliwe usprawnienia) OPIS ŹRÓDEŁ FINANSOWANIA (wielkość środków finansowych wydatkowanych na realizację kierunku interwencji w danym roku, w podziale na źródła finansowania) Budżet Powiatu Budżet jednostki realizującej Budżet ................................ Ogółem 69 (kwota w zł) (kwota w zł) (kwota w zł) (kwota w zł) (% kwoty ogółem) (% kwoty ogółem) (% kwoty ogółem) (% kwoty ogółem)
