Układ geocentryczny układ odniesienia, w którym środek Ziemi

Układ geocentryczny układ odniesienia, w którym środek Ziemi traktowany jest (był) jako
nieruchomy środek układu - Wszechświata, wokół którego krążą ciała niebieskie ze Słońcem
włącznie. Charakterystyczny dla pojmowania Wszechświata w starożytności. W pełni
opracowany w I wieku przez Ptolemeusza. Dopiero powstała w XVI wieku teoria układu
heliocentrycznego definitywnie obaliła geocentryzm.
Układ Heliocentryczny to taki, w którym Helios - Słońce znajduje się w środku. Kiedyś
ludzie myśleli, że w centrum wszechświata znajduje się Ziemia (układ geocentryczny).
Poglądy odmienne od powszechnie wówczas panujących były uważane za herezję do
momentu, kiedy żyjący w latach 1473-1543 polski astronom - Mikołaj Kopernik ogłosił
heliocentryczną teorię budowy świata. Z początku ludzie nie przyjmowali jego założenia, lecz
wkrótce coraz więcej uczonych potwierdzało teorię Kopernika, którą w końcu przyjęto jako
prawdziwą. Kopernik doszedł do takich wniosków za pomocą wielu obserwacji
astronomicznych, między innymi: badania zaćmienia Słońca i Księżyca, pomiarów położenia
Marsa, Wenus, Jowisza i Saturna.
Prędkość światła w próżni
Prędkość rozchodzenia się fali elektromagnetycznej w próżni nie zależy od częstości fali
ani układu odniesienia. Stałość tej prędkości wynika z podstawowych własności
przestrzeni i dlatego w fizyce określa się stałą c o nazwie prędkość światła.
Stała fizyczna
Prędkość światła (prędkość rozchodzenia się fali elektromagnetycznej w próżni) jest bardzo
ważną stałą fizyczną oznaczaną symbolem c, wynoszącą dokładnie
.
W elektrodynamice klasycznej prędkość światła jest konsekwencją równań Maxwella.
Rozwiązanie tych równań dla pola elektromagnetycznego w próżni prowadzi do równania
falowego, w którym pojawia się stała będąca prędkością fazową fali elektromagnetycznej,
czyli prędkość światła w próżni. Jest to stała fundamentalna związana z własnościami próżni
m.in. z przenikalnością elektryczną ε0 (wyrażone w jednostkach SI):
i przenikalnością magnetyczną μ0
.
James Clerk Maxwell pokazał (około 1856 roku), że konsekwencją równań elektrodynamiki
jest istnienie fali elektromagnetycznej propagującej się z prędkością
ε – przenikalność elektryczna ośrodka,
μ – przenikalność magnetyczna ośrodka,
cm – prędkość światła w danym ośrodku.
W przypadku próżni
gdzie:
ε0 – przenikalność elektryczna próżni,
μ0 – przenikalność magnetyczna próżni.
Eksperymentalnie zostało to potwierdzone przez Heiricha Hertza kilkadziesiąt lat później. To,
że fala elektromagnetyczna propaguje się z prędkością c jest konsekwencją bezmasowości
fotonu (masa spoczynkowa fotonu jest równa zeru).
W szczególnej teorii względności stała ta wynika ze związku między czasem a przestrzenią w
transformacji Lorentza i pojawia się w fizyce w wielu prawach i związkach, np.:


stanowi ona prędkość graniczną rozchodzenia się energii w szczególnej teorii
względności
E = mc2
Standaryzacja
Po zatwierdzeniu przez Generalną Konferencję Miar i Wag w 1983 definicji metra jako
odległości, jaką pokonuje światło w próżni w czasie
stała się wzorcem i wynosi dokładnie
często używa się też przybliżonej wartości tej prędkości:
, prędkość światła w próżni
. W mniej dokładnych obliczeniach,
.
Przykład ze na każde ciało działa siła grawitacji
Chodzimy po ziemi a nie unosimy się w powietrzu
Merkury - licząc od Słońca, pierwsza planeta Układu Słonecznego. Była znana już w
starożytności, choć jest najtrudniejszą do obserwacji spośród wszystkich planet widocznych
gołym okiem. Jako planeta wewnętrzna znajduje się dla ziemskiego obserwatora zawsze
bardzo blisko Słońca. Stąd Merkurego dojrzeć można jedynie tuż przed wschodem lub tuż po
zachodzie Słońca. Planeta ta nie posiada księżyców.
Wenus - druga planeta Układu Słonecznego, nazywana także: Hesperos, Jutrzenka, Gwiazda
Poranna, Gwiazda Wieczorna. Nie posiada naturalnych satelitów, jest skalnym globem
osnutym gęstymi chmurami, które odbijają większość światła słonecznego, w wyniku czego
Wenus jest najjaśniejszym po Słońcu i Księżycu ciałem niebieskim na niebie. Żółtawy kolor
chmur atmosfery pochodzi od kwasu siarkowego.
Ziemia - trzecia w kolejności (licząc od Słońca) i piąta co do wielkości planeta Układu
Słonecznego. Wokół Ziemi krąży jeden naturalny satelita - Księżyc, dwa księżyce pyłowe
(księżyce Kordylewskiego) i znaczna liczba sztucznych satelitów. Uformowała się około 4,57
miliarda lat temu. Ziemia ma właściwą masę i grawitację dla utrzymania atmosfery, która
chroni przed szkodliwym promieniowaniem ultrafioletowym, a także pole magnetyczne
chroniące przed pochodzącym ze Słońca promieniowaniem korpuskularnym. Oddalenie od
Słońca jest właściwe dla utrzymania odpowiedniej temperatury. Uważa się, że czynniki te
sprzyjały powstaniu życia na naszej planecie. Jest największą z planet skalistych w Układzie
Słonecznym, a także jedynym znanym miejscem występowania życia. Dominującym
gatunkiem na Ziemi jest człowiek
Mars - czwarta według oddalenia od Słońca planeta Układu Słonecznego. Nazwa planety
pochodzi od imienia rzymskiego boga wojny - Marsa. Zawdzięcza ją swej barwie, która przy
obserwacji wydaje się być rdzawo-czerwona i kojarzyła się starożytnym z pożogą wojenną.
Postrzegany odcień wynika stąd, że powierzchnia planety jest pokryta tlenkami żelaza. Mars
posiada dwa niewielkie księżyce o nieregularnych kształtach - Phobosa i Deimosa prawdopodobnie są to dwie asteroidy przechwycone przez pole grawitacyjne planety.
Przypuszcza się, że mogło na niej kiedyś powstać życie, jednak obecnie nie ma na to
solidnych dowodów.
Jowisz - piąta w kolejności oddalenia od Słońca i największą planeta Układu Słonecznego.
Posiada wiele księżyców (co najmniej 63) oraz pierścienie. Jowisz wraz z Saturnem, Uranem
i Neptunem to planety gazowe, czasem nazywane również planetami jowiszowymi.
Saturn jest szóstą planetą Układu Słonecznego wg. oddalenia od Słońca. Jest to gazowy
olbrzym, drugi pod względem masy i wielkości po Jowiszu, a przy tym paradoksalnie o
najmniejszej gęstości ze wszystkich planet całego Układu. Saturn to najdalsza planeta znana
już w świecie starożytnym. Charakterystyczną cechą, jest posiadanie pierścieni, składających
się głównie z lodu i w mniejszej ilości z odłamków skalnych. Jego nazwa pochodzi od
rzymskiego boga - Saturna.
Uran - siódma w kolejności od Słońca planeta Układu Słonecznego. Jest trzecią największą i
czwartą najmasywniejszą planetą naszego systemu. Należy do grupy gazowych olbrzymów.
Nazwa planety pochodzi od greckiego boga Uranosa. Stanowi to wyjątek, gdyż wszystkie
pozostałe planety noszą imiona bóstw rzymskich. Symbolami Urana są ♅ (Unicode U+2645,
w astrologii) oraz (w astronomii).
Neptun – ósma planeta Układu Słonecznego. Jej jasność nie przekracza 7.6m. Posiada 13
odkrytych księżyców, spośród których największy jest Tryton. Posiada również 4 pierścienie.
Jeden z nich zauważył miłośnik astronomii Lassell (odkrywca Trytona). Obserwacje tego
pierścienia potwierdzili też inni obserwatorzy, lecz z nieznanych do dziś przyczyn przestał on
być widoczny już w następnym roku. Istnienie pierścieni potwierdziła dopiero sonda Voyager
2, po 143 latach. Planeta ta zaliczana jest do czterech "planet olbrzymów" (Jowisz, Saturn,
Uran, Neptun), o których zwykło się mówić "gazowe". Przypuszcza się, że pod bardzo grubą
zewnętrzną warstwą gazów atmosferycznych znajduje się skaliste jądro. W atmosferze
Neptuna sonda Voyager 2 zaobserwowała twór podobny do Wielkiej Czerwonej Plamy na
Jowiszu. Jest to najprawdopodobniej gigantyczny wir atmosferyczny. Na Neptunie wieją
najszybsze w Układzie Słonecznym wiatry, ich prędkość dochodzi do 2000 km/h. Czynione
są spekulacje, że w gęstych atmosferach Neptuna i Urana mogą tworzyć się diamenty.
Pluton to dziewiąta, najbardziej oddalona od Słońca planeta Układu Słonecznego. Została
odkryta w 1930 roku przez amerykańskiego astronoma Clyde'a Tombaugh'a. Określana
dzisiaj planetą jedynie ze względów historycznych. Pluton należy do szerszej grupy obiektów
transneptunowych. Jest to najmniejsza i najlżejsza planeta całego systemu. Płaszczyzna po
której się porusza jest mocno nachylona do płaszczyzny ekliptyki, z silnie ekscentryczną
orbitą, która częściowo przebiega wewnątrz orbity Neptuna. Planeta posiada jednego satelitę Charona o stosonkowo dużych rozmiarach (w ostatnim okresie obserwacje pozwoliły odkryć
dwa kolejne mini-księżyce Plutona, jest to wg dzisiejszej wiedzy zatem układ składający się z
czterech ciał). Nazwa planety została zapożyczona od rzymskiego boga Plutona, zaś jego
symbol - złożenie liter P i L - pochodzi od inicjałów Percivala Lowella, amerykańskiego
astronoma.
2003 UB313 to odkryty 5 stycznia 2005 (na zdjęciach, które wykonano 21 października 2003
- stąd w nazwie obiektu liczba "2003") obiekt transneptunowy, który wydaje się być większy
niż Pluton i z tego powodu w mediach nazywany jest dziesiątą planetą lub Planetą X.
Odkrywcy nadali jej nieoficjalną nazwę Xena. Odkrycie tego obiektu ogłoszono 29 lipca
2005.