Biuletyn informacyjny- zasada równości szans kobiet i mężczyzn

advertisement
PROJEKT „AKADEMIA SU KCESU”
INDYWIDUALIZACJA PRO CESU NAUCZANIA I WYC HOWANIA UCZNIÓW KLAS I- III
SZKÓŁ PODSTAWOWYCH
Biuletyn informacyjny- zasada równości
szans kobiet i mężczyzn
Zasada równości szans płci w projektach
POKL
Przestrzeganie horyzontalnej zasady równości szans
kobiet i mężczyzn w Europejskim Funduszu Społecznym
wynika z zapisów:

Traktatu Amsterdamskiego
 Rozporządzeń Rady Europejskiej regulujących
wdrażanie
EFS
we
wszystkich
krajach
członkowskich Unii Europejskiej.
To obowiązek prawny zapisany w umowach
wiążących
wszystkie
instytucje
zaangażowane
w realizację PO KL w Polsce i korzystające ze środków
EFS.
Gender
Mainstreaming
oznacza
przestrzeganie
równości społecznej
i socjalnej między
kobietami i
mężczyznami we
wszystkich obszarach
życia społecznego.
Traktat Amsterdamski
Art. 2 „Zadaniem Wspólnoty jest (…) popieranie
równości mężczyzn i kobiet.”
Art. 3 „We wszystkich działaniach Wspólnota zmierza
do zniesienia nierówności oraz wspierania równości
mężczyzn i kobiet.”
Art. 13 „Rada (…) może podjąć środki niezbędne
w celu zwalczania wszelkiej dyskryminacji ze względu
na płeć, rasę lub pochodzenie etniczne, religię lub
światopogląd,
niepełnosprawność,
wiek
lub
orientację seksualną”
Art. 141 „W celu zapewnienia pełnej równości między
mężczyznami i kobietami w życiu zawodowym zasada
równości traktowania nie stanowi przeszkody dla
Państwa
Członkowskiego
w
utrzymaniu
lub
przyjmowaniu środków przewidujących specyficzne
korzyści, zmierzające do ułatwienia wykonywania
działalności
zawodowej
przez
osoby
płci
niedostatecznie reprezentowanej bądź zapobiegania
niekorzystnym sytuacjom w karierze zawodowej i ich
kompensowania.”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
STRONA 2
BIULETYN INFORMACYJNY- ZASADA RÓWNOŚCI SZANS KOBIET I MĘŻCZYZN
Rozporządzenie (WE) nr 1081/2006 Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006r. w sprawie
Europejskiego Funduszu Społecznego
Stereotyp
- uproszczony sąd
dotyczący określonej
grupy ludzi, wyróżnionej
na podstawie jakiejś
cechy,
- często nieprawdziwy,
formułowany na
podstawie fałszywych
informacji,
- trwały, trudny do
zmiany,
- zaciera różnice
indywidualne.
Uprzedzenie
- negatywna ocena lub
osąd jakiejś grupy
społecznej, wyróżnionej
na podstawie jednej
cechy,
- często oparta na
stereotypie,
- wiążąca się
z emocjami,
odczuwanymi
w stosunku do danej
grupy lub jej
przedstawicielki/la,
najczęściej takimi jak
lęk, strach, złość.
Art. 2 Zadania
„EFS uwzględnia priorytety i cele Wspólnoty
w dziedzinach (…) wspierania równości kobiet
i mężczyzn i niedyskryminacji”
Art. 3. Zakres pomocy
(…) EFS wspiera działania (…) poprzez promowanie
włączania do głównego nurtu polityki oraz
podejmowania konkretnych działań mających na
celu poprawę dostępu do zatrudnienia, zwiększania
trwałego uczestnictwa kobiet w zatrudnieniu i rozwoju
ich kariery oraz zmniejszenie segregacji ze względu na
płeć na rynku pracy, w tym poprzez oddziaływanie na
bezpośrednie
i
pośrednie
przyczyny
różnic
w wynagrodzeniu kobiet i mężczyzn.”
Art. 6 Równość płci i równość szans
„Państwa członkowskie zapewniają włączenie do
programów operacyjnych opisu sposobu, w jaki
równość płci i równość szans są wspierane w ramach
przygotowywania, realizacji, monitorowania i oceny
programów operacyjnych. Państwa członkowskie
wspierają zrównoważany udział kobiet i mężczyzn w
zarzadzaniu programami operacyjnymi i w ich
realizacji na poziomie lokalnym, regionalnym
i krajowym…”
Polityka równości szans płci (gender
mainstreaming)
Zgodnie z polityką UE, zasada równości szans kobiet
i mężczyzn powinna być realizowana poprzez
jednoczesne stosowanie dwóch wspierających się
podejść określonych przez Komunikat Komisji
Europejskiej:
1. Polityka
równości
szans
płci
(gender
mainstreaming) – uwzględnianie perspektywy płci
w
głównym
nurcie
wszystkich
procesów
politycznych, priorytetów i działań, na wszystkich
etapach, to jest na etapie planowania, realizacji
i ewaluacji. Polityka równości szans płci to celowe,
systematyczne i świadome ocenianie danej
polityki i działań z perspektywy wpływu na warunki
życia kobiet i mężczyzn, które ma na celu
przeciwdziałanie dyskryminacji i osiągnięcie
równości płci.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
BIULETYN INFORMACYJNY- ZASADA RÓWNOŚCI SZANS KOBIET I MĘŻCZYZN
STRONA 3
Innymi słowy „jest to strategia, zgodnie z którą
problemy i doświadczenia kobiet i mężczyzn stają się
integralnym elementem planowania, wdrażania,
monitorowania
i
ewaluacji
wszelkiej
polityki
i programów we wszystkich dziedzinach życia
politycznego, ekonomicznego i społecznego tak,
aby kobiety i mężczyźni odnosili równe korzyści,
a nierówność się nie utrwalała”1.
W przypadku EFS, konkretne działania najczęściej
będą realizowane poprzez:
 projekty zmieniające relacje między kobietami
a mężczyznami (np. promocję godzenia życia
zawodowego i prywatnego poprzez większe
zaangażowanie
mężczyzn
w
wypełnianie
obowiązków rodzinnych),
 projekty promujące równość szans kobiet
i mężczyzn w różnych aspektach wdrażania
POKL
np.
administracji,
edukacji
lub
sądownictwie (szkolenia dla urzędników z zakresu
równości szans, promocja niestereotypowego
przekazu w programach nauczania lub mediach
itp.)
2. Konkretne działania wspierające równość szans
płci
(specific actions) – działania pozytywne,
wyrównawcze, mające na celu przyspieszenie zmian
na rzecz równości poprzez udzielenie szczególnego
wsparcia grupom znajdującym się w gorszym
położeniu.
Celem
konkretnych
działań
jest
przyspieszenie rzeczywistej zmiany społecznej.
Dyskryminacja ze
względu na płeć
oznacza wszelkie
zróżnicowanie,
wyłączenie lub
ograniczenie, którego
skutkiem lub celem jest
uszczuplenie lub
uniemożliwienie jednej
z płci korzystania na
równi z drugą płcią
z zasobów, praw
człowieka oraz
podstawowych wolności
w dziedzinach życia
politycznego,
gospodarczego,
społecznego,
kulturalnego,
obywatelskiego i innych.
 projekty skierowane tylko do jednej płci (np.
wsparcie dla długotrwale bezrobotnych kobiet
z terenów wiejskich, program profilaktyki chorób
układu krążenia skierowany tylko do mężczyzn).
Zasada równości szans płci NIE JEST:
 zasadą dotyczącą tylko kobiet, tworzoną przez
kobiety i dyskryminującą mężczyzn,
 zasadą mająca na celu doprowadzenie do
tego, aby kobiety i mężczyźni stali się tacy sami.
1. Definicja Rady Ekonomiczno- Społecznej ONZ z 1997 roku.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
STRONA 4
BIULETYN INFORMACYJNY- ZASADA RÓWNOŚCI SZANS KOBIET I MĘŻCZYZN
Zasada równości szans płci JEST:
 zasadą ograniczająca dyskryminację kobiet
i mężczyzn istniejącą w obszarach rynku pracy,
 zasadą przypisującą taką samą wartość
społeczną, równe prawa oraz równy dostęp do
zasobów (środki finansowe, szanse rozwoju)
kobietom i mężczyznom,
 zasada stwarzającą możliwość wyboru drogi
życiowej bez ograniczeń stereotypów płci,
 zasadą świadomą różnic między życiem kobiet
i mężczyzn uznającą zróżnicowane potrzeby,
doświadczenia i priorytety płci.
Strategiczne cele na rzecz równości:
1. Równy stopień niezależności ekonomicznej kobiet
i mężczyzn.
2. Godzenie życia prywatnego i zawodowego.
3. Równe uczestnictwo w podejmowaniu decyzji.
4. Wykorzenianie wszelkich form przemocy ze względu
na płeć.
5. Eliminowanie stereotypów związanych z płcią.
6. Propagowanie równości płci w stosunkach
zewnętrznych oraz polityce rozwojowej.
Bariery równości płci:
1. Segregacja pozioma i pionowa rynku pracy.2
2. Różnice w płacach kobiet i mężczyzn.
3. Mała dostępność elastycznych form czasu pracy.
4. Niski udział mężczyzn w wypełnianiu obowiązków
rodzinnych.
5. Niski udział kobiet w procesach podejmowania
decyzji.
6. Przemoc ze względu na płeć.
7. Niewidoczność kwestii płci w ochronie zdrowia.
8. Niewystarczający system opieki przedszkolnej.
9. Stereotypy płci we wszystkich obszarach.
10. Dyskryminacja
wielokrotna,
szczególnie
w odniesieniu do kobiet starszych, imigrujących,
niepełnosprawnych oraz należących do mniejszości
etnicznych.
2. Segregacja pozioma to podział sektorów gospodarki i zawodów na „męskie” i „kobiece”, podział będący
konsekwencją stereotypów płci. Segregacja pionowa: utrudniony dla kobiet dostęp do awansu, zajmowania
stanowisk kierowniczych i decyzyjnych.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
BIULETYN INFORMACYJNY- ZASADA RÓWNOŚCI SZANS KOBIET I MĘŻCZYZN
STRONA 5
EDUKACJA –problemy z punktu widzenia
równości płci (wg POKL):
 stereotypowy przekaz dotyczący dziewczynek/ chłopców
w programach nauczania (wzmacnianie tradycyjnych ról
płci, wzmacnianie mitów na temat zdolności, możliwości
zainteresowań, predyspozycji dziewczynek/ chłopców),
 obecność stereotypów płci w doradztwie zawodowym
skierowanym do dziewczynek i chłopców,
 niski odsetek dziewcząt i kobiet w kształceniu z zakresu
technologii
informacyjnokomunikacyjnych,
na
kierunkach ścisłych, związanych z naukami przyrodniczymi
i matematycznymi,
 brak rozwiązań edukacyjnych skierowanych do chłopców
i dziewcząt związanych z zapobieganiem przemocy
i obroną przed przemocą,
 znikoma obecność w programach nauczania tematów
związanych z równością, emancypacją, prawami
człowieka, w tym prawami kobiet, przeciwdziałaniem
dyskryminacji,
 brak odzwierciedlania w programach nauczania
rzeczywistego zróżnicowania społecznego (ze względu na
niepełnosprawność, pochodzenie etniczne, wyznanie,
orientacje seksualną, model rodziny itp.),
 niski udział mężczyzn nauczycieli w edukacji przedszkolnej
i wczesnoszkolnej,
 niski udział kobiet
w obszarze edukacji,
na
stanowiskach
Równość szans
w projektach
edukacyjnych to
spojrzenie na
edukację
z perspektywy tego,
w jaki sposób
przygotowuje ona
uczniów/uczennice do
pełnienia ról
społecznych
i zawodowych, a więc
tego, czego w PO KL
uczymy już osoby
dorosłe w odniesieniu
do rynku pracy, nauki
i badań.
decyzyjnych
 nieuwzględnianie kategorii płci w diagnozowaniu potrzeb
edukacyjnych w obszarze szkolnictwa zawodowego.
Równość szans płci w Indywidualizacji
procesu nauczania
Projekty systemowe danego organu prowadzącego
obejmują uczniów i uczennice klas I-III (w zależności od
zdiagnozowanych potrzeb) poszczególnych szkół
podstawowych.
Ich
istota
polega
na
zindywidualizowanym podejściu do każdego ucznia
bądź uczennicy w zależności od ich potrzeb
w procesie kształcenia.
Rekomenduje się, aby zapewnienie zasady równości
szans płci dotyczyło identyfikacji i wyeliminowania
przynajmniej jednej z istniejących barier równości płci
związanych ze stereotypami płci.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
STRONA 6
BIULETYN INFORMACYJNY- ZASADA RÓWNOŚCI SZANS KOBIET I MĘŻCZYZN
Projekt systemowy powinien zawierać
działania, które przyczyniają się do
osłabienia barier równości płci poprzez
m.in.:
 przekazywanie dzieciom niestereotypowej wiedzy
oraz pokazanie szerokiego, niezależnego od płci,
spektrum możliwych wyborów życiowych,
 zapewnienie, że zarówno uczennice jak i uczniowie
otrzymają wiedzę i umiejętności o tej samej jakości
w równym stopniu i niezależnie od stereotypów płci
są
wspierani/wspierane
w
dokonywaniu
niezależnych decyzji,
 kwestia kształtowania partnerskich relacji między
płciami, opierających się na zasadzie wzajemnego
szacunku, równych praw i obowiązków, wolności
od przemocy.
Programy zajęć dodatkowych
uwzględniać problematykę i
płci. Zajęcia realizowane w
programu
indywidualizacji
uwzględniać:
Ilość dziewczynek
i chłopców w wieku
szkolnym na terenie
realizacji projektu to
NIE jest nierówność
płci, ale fakt
demograficzny.
powinny
kontekst
ramach
powinny
 tematykę związaną z szacunkiem i otwartością na
inność wśród dzieci, czy postrzeganiem ról
kobiecych i męskich w różnych sytuacjach
życiowych,
 budować wśród uczennic/uczniów świadomość
możliwości dokonywania wyborów bez względu na
społeczne oczekiwania wobec danej płci.
Zakupione materiały dydaktyczne i sprzęt również
powinien służyć kształtowaniu w uczniach
i uczennicach poczucia równości i być
wykorzystywany w nauczaniu niestereotypowego
postrzegania
ról
kobiecych
i
męskich
w społeczeństwie.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
BIULETYN INFORMACYJNY- ZASADA RÓWNOŚCI SZANS KOBIET I MĘŻCZYZN
STRONA 7
Nauczyciele/nauczycielki powinni być świadomi wpływu
stereotypów zarówno na sposób prowadzenia zajęć, jak
i na dobór materiałów edukacyjnych.
Powinni promować postawy szacunku dla odmienności
i różnic, uznania równych praw i obowiązków bez względu
na płeć i w aktywny sposób zachęcać dzieci do
przełamywania stereotypów płci.
Przykłady
działań
równościowych
w projektach edukacyjnych:
 włączenie
w
równym
stopniu
dziewczynek
i chłopców do każdego rodzaju zajęć. Nauczyciele/
nauczycielki powinni być świadomi wpływu
stereotypów zarówno na sposób prowadzenia zajęć,
jak i na dobór materiałów edukacyjnych.
Prowadzący powinni promować postawy szacunku
dla odmienności i różnic, uznania równych praw
i obowiązków bez względu na płeć i w aktywny
sposób zachęcać młodzież do przełamywania
stereotypów płci,
 niestereotypowy przekaz kierowany do dziewczynek
i chłopców lub dodatkowe zajęcia równościowe
skierowane do dzieci obu płci uczące postawy
szacunku wobec siebie i budujące świadomość
o możliwości dokonywania wyborów bez względu na
społeczne oczekiwania wobec swojej płci, np.
dodatkowa lekcja czy warsztat na temat
stereotypów mogłaby pokazać dzieciom/ uczniom,
że dziewczynki mogą zostać uczonymi i być bardzo
dobre w matematyce, chłopcy zaś mogą być
dobrymi opiekunami czy nauczycielami,
W projektach
przedszkolnych
i szkolnych
w mniejszym stopniu
zajmujemy się
liczbami dziewczynek
i chłopców, lecz
przede wszystkim
skupiamy się
w projekcie na
zmniejszaniu barier
równości, przez
osłabianie
stereotypów płci
i podejmowania
dodatkowych
„równościowych”
działań.
 zapewnienie, że dziewczynki i chłopcy mogą
uczestniczyć w równym stopniu w oferowanych
zajęciach, przy czym ważne jest, aby zachęcać
i ośmielać dzieci/ uczniów do przełamywania
stereotypów,
 zaangażowanie rodziców obu płci w życie szkoły ze
szczególnym zwróceniem uwagi i wsparciem dla
zaangażowania ojców i opiekunów,
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
STRONA 8
BIULETYN INFORMACYJNY- ZASADA RÓWNOŚCI SZANS KOBIET I MĘŻCZYZN
 należy zachęcać dziewczęta do angażowania
się w rozwój
umiejętności i wiedzy, które
stereotypowo uznawane są za „męskie”,
 nauczyciele nie powinni wzmacniać stereotypów
i przekazywać treści dyskryminujących,
 należy wykazywać różnorodne doświadczenia
i przykłady kobiet/mężczyzn o różnym stopniu
sprawności i pochodzeniu społecznym,
 należy doceniać zróżnicowanie społeczne,
pomagać
podopiecznym
radzić
sobie
z różnicami i innością,
 należy promować postawy odpowiedzialności
i solidarności wobec innych, w tym słabszych,
 należy budować u młodzieży świadomość
zróżnicowania społecznego i promować zasady
wsparcia grupowego, wzajemnej pomocy,
wspólnego rozwoju, komunikacji bez przemocy,
 należy
wskazywać
modele
równościowe
i włączające postawy oraz zachowania, a także
wyraźnie komunikować różnorodność jako
wartość, a równość i szacunek jako zasady życia
społecznego,
 należy promować używanie języka wrażliwego
na płeć.
Projekt „Akademia Sukcesu” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach
Europejskiego Funduszu Społecznego, Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki,
Priorytet IX. Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach, Działanie 9.1. Wyrównywanie
szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług edukacyjnych świadczonych
w systemie oświaty, Poddziałanie 9.1.2 Wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów z grup
o utrudnionym dostępie do edukacji oraz zmniejszanie różnic w jakości usług edukacyjnych.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
Download