Profilaktyka raka szyjki macicy
advertisement
Podsumowanie badań profilaktycznych - rak szyjki macicy lek. Agnieszka Wrzesińska Projekt pn. „Równi w zdrowiu – profilaktyka i wczesne wykrywanie nowotworów oraz promocja zdrowia w powiecie kwidzyńskim” finansowany ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2009-2014 oraz budżetu państwa w ramach Programu PL 13 Ograniczanie społecznych nierówności w zdrowiu. Rak szyjki macicy Rak szyjki macicy - statystyki • Jest to DRUGI, po raku piersi, najczęściej występujący nowotwór złośliwy u kobiet na świecie. • Co roku notuje się 500 tysięcy nowych zachorowań, z czego około 270 tysięcy kobiet umiera. W skali Europy przedstawia się to następująco: 60 tysięcy kobiet choruje, 30 tysięcy umiera… • W Polsce notuje się ponad 3600 NOWYCH ZACHOROWAŃ rocznie, z czego 1800 kobiet UMIERA. • Pod względem statystyk ZACHOROWALNOŚCI i UMIERALNOŚCI z powodu tej choroby Polska zajmuje CZOŁOWE miejsce wśród krajów Unii Europejskiej. Rak szyjki macicy - statystyki Cała prawda o raku szyjki macicy • Rak szyjki macicy stanowi zagrożenie dla każdej kobiety, niezależnie od wieku, statusu społecznego czy trybu życia. Choroba ta może przekreślić szanse na macierzyństwo. • W Polsce niestety nadal często prowadzi do śmierci. • Wciąż zbyt mało kobiet wie, że rakowi szyjki macicy można zapobiegać w prosty sposób – poprzez regularne wykonywanie badań cytologicznych! Rak szyjki macicy – cichy zabójca • Rak szyjki macicy rozwija się latami i nie daje początkowo żadnych objawów. • 60% przypadków raka szyjki macicy rozpoznaje się w Polsce bardzo późno – w 2-gim, a nawet w 3cim stopniu zaawansowania, kiedy leczenie jest już mniej skuteczne. • Kobiety zgłaszają się do lekarza dopiero wtedy, kiedy zauważą niepokojące objawy, co może świadczyć już o zaawansowanym stadium raka. Jeśli dotyczy to Ciebie, nie zwlekaj z wizytą u ginekologa! Do objawów raka szyjki macicy należą: • nietypowe krwawienie z pochwy (plamienie między miesiączkami, krwawienie miesięczne, które trwa dłużej i jest bardziej obfite niż zwykle, krwawienie po menopauzie), • krwawienie kontaktowe (po stosunku seksualnym, prysznicu lub badaniu ginekologicznym), • obfite upławy z pochwy, • ból podczas stosunku seksualnego, • bóle podbrzusza, Czynniki ryzyka rozwoju raka • przewlekłe zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV typ 16, 18), • wiek 45 - 55 rok życia, • liczni partnerzy seksualni, • wczesne rozpoczęcie współżycia seksualnego (ok. 16 roku życia), • liczne porody, • stwierdzone wcześniej stany zapalne pochwy, zmiany w badaniach cytologicznych, • palenie papierosów, • wieloletnia hormonalna antykoncepcja, • dieta uboga w antyoksydanty, HPV (wirus brodawczaka ludzkiego) HPV (wirus brodawczaka ludzkiego) • Znanych jest ponad 100 typów wirusa. • Wirus HPV przenoszony jest zwykle podczas kontaktu seksualnego, a także w wyniku kontaktu ze skórą okolicy narządów płciowych partnera. • Większość zakażeń HPV jest bezobjawowa i ustępuje samoistnie, ale niektóre z nich mogą doprowadzić do powstania raka. • Raka wywołują typy onkogenne. • Za ponad 70% zakażeń, które prowadzą do rozwoju nieprawidłowych komórek i w konsekwencji do rozwoju nowotworu odpowiada typ 16 i 18. Najskuteczniejszą metodą profilaktyki raka szyjki macicy jest połączenie szczepień przeciwko wirusowi HPV i regularnie wykonywanej cytologii. Badanie cytologiczne • Jest pierwszym i najważniejszym badaniem diagnostycznym, które wykrywa nie tylko zaawansowaną postać raka, ale i stany go poprzedzające, które często są wyleczalne. • Pozwala na określenie stanu komórek kanału i tarczy szyjki macicy, pobranych za pomocą specjalnej jednorazowej szczoteczki. • Jest to obecnie najprostszy i nieinwazyjny sposób wykrycia zmian nowotworowych w obrębie szyjki macicy. Cytologia ratuje życie! • Cytologię powinna wykonywać każda kobieta aktywna seksualnie i każda, która rozpoczęła współżycie. • Badanie cytologiczne najlepiej jest wykonywać pomiędzy 10 a 18 dniem cyklu miesiączkowego, co najmniej 2 dni po miesiączce lub 5 dni przed. • Wg statystyk 60% kobiet, które choruje na raka szyjki macicy, nigdy wcześniej nie robiło cytologii! • W Polsce rutynowym badaniom cytologicznym poddaje się jedynie około 1/3 kobiet! Cytologia ratuje życie! • Zalecane jest wykonywanie badania cytologicznego najlepiej raz na rok (nie rzadziej niż co 3 lata). • Pozwala to wykryć nawet bardzo niewielkie zmiany przednowotworowe na szyjce macicy, dzięki czemu leczenie będzie można zastosować szybko i skutecznie. • Istotą cytologii nie jest tylko wykrycie raka, ale upewnienie się, że z organizmem jest wszystko w porządku. • Kobiety pomiędzy 25 a 59 rokiem życia są objęte programem NFZ bezpłatnego badania cytologicznego raz na 3 lata. A co jeśli…? • W razie stwierdzenia nieprawidłowości w badaniu cytologicznym, kolejnym etapem diagnostyki jest pobranie wycinka (fragmentu tkanki) z obszaru szyjki, w którym podejrzewamy wystąpienie zmiany nowotworowej. • Wycinek (lub biopsję) pobiera się zazwyczaj za pomocą kolposkopu – urządzenia optycznego umożliwiającego oglądanie szyjki macicy i wnętrza pochwy pod dużym powiększeniem. • Dopiero wynik badania histo-patologicznego umożliwia postawienie rozpoznania raka przedinwazyjnego lub inwazyjnego oraz rozpoczęsie odpowiedniego leczenia. A zatem… Nie musisz umierać na raka szyjki macicy ! Zrób cytologię! „Równi w zdrowiu” • W ramach projektu pn. „Równi w zdrowiu – profilaktyka i wczesne wykrywanie nowotworów oraz promocja zdrowia w powiecie kwidzyńskim” na dzień dzisiejszy wykonano następującą ilość badań profilaktycznych: - badanie laboratoryjne (morfologia z rozmazem) – 2351, - konsultacja ginekologiczna – 960, - bad. USG przezpochwowe – 480, - badanie cytologiczne – 2352, - badanie kolposkopowe – 66. Na zakończenie… Dziękuję za uwagę Projekt pn. „Równi w zdrowiu – profilaktyka i wczesne wykrywanie nowotworów oraz promocja zdrowia w powiecie kwidzyńskim” finansowany ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2009-2014 oraz budżetu państwa w ramach Programu PL 13 Ograniczanie społecznych nierówności w zdrowiu.
